background image

 

 

                                                                PODATEK VAT                                          FiR  II rok  GRUPA 3 

1.  Podatek VAT 

 
Podatek VAT – podatek od towarów i usług. VAT z ang.  Value Added Tax – podatek od wartości dodanej  
 

2.  Definicja  

Jest 

podatkiem 

pośrednim, 

obciążającym 

ostatecznym 

rachunku 

konsumenta 

finalnego. 

Z założenia podatek VAT miał być neutralny dla przedsiębiorców. Podatek VAT jest wliczony w cenę towaru lub 
usługi 

przez 

sprzedawcę, 

który 

jest 

opodatkowany 

podatkiem 

VAT.  

Podatek VAT jest płacony przez przedsiębiorców od uzyskanego obrotu (sprzedaży). 
 
Podatek VAT został wprowadzony w Polsce ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o 
podatku akcyzowym. Od 1 maja 2004 r. reguluje go jednak ustawa z dnia 11 marca o podatku od towarów i usług. 
Zmiana ustawy regulującej podatek VAT była konieczna ze względu na przystąpienie Polski do Unii Europejskiej. 
 

3.  Podstawowe pojęcia 

wartość netto - jest to wartość towaru lub usługi bez podatku VAT 
wartość brutto - jak się można domyślić jest to wartość towaru lub usługi wraz z podatkiem VAT 
stawki  podatku  VAT –  są  to  procentowe  stawki,  jakimi  opodatkowane  są  towary  i  usługi  w  zakresie  podatku 
VAT  (wynoszą  one 23 proc., 8 proc.,  7 proc, 0 proc. lub  są  z  tego podatku zwolnione czyli zw., a w przypadku 
nabycia produktów rolnych od rolnika ryczałtowego – 5 proc.).
  
VAT należny – jest to podatek VAT, który sprzedawca dolicza do sprzedawanych towarów i usług 
VAT naliczony – jest to podatek VAT, który nabywca odlicza od kupowanych towarów i usług 
 

4.  Zakres podmiotowy 

 
Podatnikami podatku od towarów i usług są: 

  osoby prawne, 

  jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, 

 

osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty 

takiej działalności 
 
Nie uznaje się za podatnika podatku od towarów i usług:
 

 

organów administracji publicznej, 

 

urzędów  administracji  publicznej  w  zakresie  realizowanych  zadań  nałożonych  odrębnymi  przepisami 

prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączenie czynności wykonywanych na podstawie 
zawartych umów cywilnoprawnych 

 

5.  Przedmiot opodatkowania 

podatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: 

 

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 

 

eksport towarów; 

 

import towarów; 

 

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 

  wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. 

 
 

background image

 

 

6.  Stawki VAT  

 

Stawka 7 % - zwrotu rolnikom ryczałtowym kwoty podatku VAT przy sprzedaży produktów rolnych podatnikom 
VAT 
 
Stawka 0 % - Preferencyjna stawka jest stosowana przede wszystkim: 

•  w eksporcie oraz wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów dla dostawcy przez sprzedawcę towarów, w 

stosunku do których zwrócono kupującemu VAT 

•  dla towarów i usług wymienionych w art. 83 ustawy o VAT – dostawa sprzętu komputerowego dla 

placówek oświatowych, dla organizacji humanitarnych, charytatywnych lub edukacyjnych, w celu dalszego 
nieodpłatnego przekazania placówkom oświatowym np. jednostki centralne komputerów, serwery, 
monitory, zestawy komputerów stacjonarnych, drukarki, skanery, urządzenia komputerowe do pism 
Braille'a, urządzenia do transmisji danych cyfrowych  

Stawka 5 %  

  warzywa strączkowe, świeże, schłodzone, suszone 

  Nasiona oleiste 

 

Warzywa kwiatostanowe, liściaste, łodygowe, korzeniowe, bulwiaste, cebulowe 

  Owoce ziarnowe i pestkowe, oleiste 

 

Ryby żywe, świeże, schłodzone , skorupiaki, mięczaki (przetworzone i zakonserwowane) 

  Dziko rosnące jadalne produkty leśne  

 

Mięso i wyroby z mięsa przetworzone i zakonserwowane 

 

Soki z warzyw i owoców 

 

Olej i tłuszcze zwierzęce i roślinne  

  Mleko i przetwory mleczne  

 

Pieczywo świeże (data spożycia nie przekracza 14 dni), Produkty przemiału zbóż 

 

Makarony, kluski, pierogi, kuskus i podobne wyroby mączne  

 

książki  drukowane,  mapy  poligraficzne,  wydawnictwa  w  alfabecie  Brille’a,  czasopisma  specjalistyczne, 

nuty w formie drukowanej  

  nieprzetworzone rośliny przyprawowe i aromatyczne np: koperek, majeranek, curry 

 
Stawka 8 % 

  owoce tropikalne, cytrusowe 

  skrobia i wyroby skrobiowe 

 

wyroby ciastkarskie i ciasta (data spożycia nie przekracza 14 dni) 

  cukier 

  substytuty kawy i herbaty 

  przetwory homogenizowane oraz żywność dietetyczna  

 

towary związane z ochroną zdrowia  

 

wydawnictwa: gazety, czasopisma i pozostałe periodyki drukowane lub na nośnikach  

 

Stawka 23 % 

•  kakao, czekolada  
•  kawa, herbata  
•  przyprawy  
•  alkohol, wyroby tytoniowe  
•  nieprzetworzone rośliny przyprawowe i aromatyczne np.: pieprz surowy, cynamon surowy, goździki, imbir 

surowy, wanilia surowa , papryka słodka surowa, suszona  

background image

 

 

7.  Zwolnienia z VAT 

 

Podatnicy  VAT  zwolnieni  (czyli  ci,  którzy  sprzedają  na  tyle  mało,  że  obejmuje  ich  limit  zwolnienia  z  VAT,  tzw. 

zwolnienia podmiotowego), 

 

Podatnicy  dokonujący  wyłącznie  sprzedaży  zwolnionej  od  VAT  (czyli  podatnicy,  którzy  wykonują  specyficzne 

czynności, które zawsze są zwolnione z VAT, niezależnie, czy wykona je podatnik VAT czynny czy zwolniony – w 
obu przypadkach będą one czynnościami zwolnionymi tzw. zwolnienia przedmiotowe). 
 

Zwolnienia podmiotowe w VAT

 

Niektórzy przedsiębiorcy mają możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT, które pozwala im na sprzedaż 
towarów lub na świadczenie usług bez powiększania ceny o odpowiednią stawkę VAT. Przypomnijmy, że w Polsce stawki te 
wynoszą 23, 8 i 5%. Jeśli przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia, wtedy to rezygnuje automatycznie z prawa do odliczenia 
podatku naliczonego, jaki zawarty jest w cenie  kupowanych towarów i usług, wykorzystywany do dokonywania czynności 
opodatkowanych. Szczególnie korzystne dla przedsiębiorców jest zwolnienie z VAT, kiedy niewiele kupują towarów i usług. 
W takim przypadku są w stanie zaoferować klientom produkty lub usługi po niższej, a więc i bardziej konkurencyjnej cenie. 
  
Ze zwolnienia z VAT mogą skorzystać przedsiębiorcy rozpoczynający lub kontynuujący działalność gospodarczą, ale na 
nieco innych zasadach. Zwolnienie przysługuje, gdy wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła w poprzednim roku 
150 000  zł.  Nowi  przedsiębiorcy,  którzy  również  chcieliby  prowadzić  sprzedaż bez  podatku VAT  muszą  w  pewien  sposób 
przewidzieć wartość przyszłej sprzedaży. Skorzystają ze zwolnienia, gdy przewidywana wartość nie przekroczy, w proporcji 
do okresu prowadzonej działalności, w danym roku kwoty 150 000 złotych. Rozpoczynający działalność gospodarczą, którzy 
mają status podatnika zwolnionego z podatku VAT, nie muszą składać zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R. 
 
Termin wykorzystania zwolnienia 
Zwolnienie z podatku VAT może przysługiwać podatnikowi cały rok, chyba że przekroczy on limit sprzedaży w danym roku. 
Ewidencja sprzedaży, w której nie wskazuje się dostawy towarów oraz świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także 
towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez przedsiębiorcę do środków trwałych oraz 
wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, pozwala na kontrolowanie wykorzystania limitu zwolnienia. 
W ewidencji sprzedaży wskazuje się w każdym dniu sprzedane towary lub świadczone usługi. Jest to obowiązek podatników 
korzystających ze zwolnienia w VAT. 
Zwolnienia podmiotowe w VAT określone są w: 

„Art. 113. 
1.  Zwalnia  się  od  podatku  podatników,  u  których  wartość  sprzedaży  opodatkowanej  nie  przekroczyła  łącznie  w 
poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. 
2.  Do  wartości  sprzedaży,  o  której  mowa  w  ust.  1,  nie  wlicza  się  odpłatnej  dostawy  towarów  oraz  odpłatnego 
świadczenia  usług  zwolnionych  od  podatku,  a  także  towarów,  które  na  podstawie  przepisów  o  podatku 
dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych 
podlegających amortyzacji. 
3. W przypadku prowadzenia przez rolnika ryczałtowego korzystającego ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 
pkt  3  także  działalności  innej  niż  działalność  rolnicza  do  wartości  sprzedaży,  o  której  mowa  w  ust.  1  i  10, 
dokonywanej  przez  tego  podatnika  nie  wlicza  się  sprzedaży  produktów  rolnych  pochodzących  z  prowadzonej 
przez niego działalności rolniczej.” 
 

II.     Drugą grupą podatników są podatnicy dokonujący wyłącznie sprzedaży zwolnionej od VAT (czyli  
podatnicy,  którzy  wykonują  specyficzne  czynności,  które  zawsze  są  zwolnione  z  VAT,  niezależnie,  czy 
wykona je podatnik VAT czynny czy zwolniony – w obu przypadkach będą one czynnościami zwolnionymi). 
O zwolnieniach przedmiotowych mówi rozdział 3 od art.43 art.82. 

 
 
 
 

background image

 

 

I tak prawie zawsze zwolnienia stosuje się do: 
1)  Dalszego  obrotu  towarów,  które  od  początku  stanowiły  towary  zwolnione,  czyli  nie  przysługiwało 

dokonującemu  ich  dostawy  prawo  do  obniżenia  kwoty  podatku  o  kwotę  podatku  naliczonego  oraz  usług 
zwolnionych wykazanych w załączniku 4 do ustawy. 

2)  Działalności  statutowej  jednostek  rządowych,  konsularnych,  NBP,  oświatowych,  zdrowotnych,  opieki 

społecznej (z wyłączeniem prowadzonych przez te placówki ewentualnej działalności gospodarczej) 

3)  Importu towaru i usług, gdy dotyczą działań wymienionych w punkcie 1 i 2, przy czym należy pamiętać, że 

mówiąc  o  imporcie  mamy  na  myśli  działania,  które  dotyczą  Polski  oraz  kraju  trzeciego  –  nie  będącego 
członkiem UE 

4)  Nie stosuje się natomiast prawie nigdy do : 

- napojów alkoholowych 
- tytoniu i jego wyrobów 
 

Załącznik 4 do ustawy zwalnia usługi związane z: 

 

oświatą i zakwaterowaniem w bursach itp. 

 

świadczone przez Pocztę  Polską 

 

pośrednictwem finansowym 

 

ochroną zdrowia, opieką społeczną, kulturą 

 

administracją publiczną, obroną narodową, obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym 

 

statutową działalnością instytucji wolontariatu,  

 

publicznym radiem i telewizją (bez reklam) 

 

kościołem w zakresie wyżej wymienionym, jak również humanitarnym i charytatywno – opiekuńczym 

 

dostarczaniem produktów rolnych pochodzących z własnej działalności – rolnika ryczałtowego 

   sfinansowane ze środków pomocy zagranicznej 

 

darowizny ze zbiórek społecznych 

 

dostawą  samochodów  osobowych  i  pozostałych,  gdy  można  było  doliczyć  6000  zł  (art.  86  ust.3  )  są 

towarami używanymi w znaczeniu art., 43 ust.2 

 

Zwolnienia dotyczące oświaty: 

  udzielenie  licencji,  praw  itp.  -  import  wyposażenia  i  materiałów  szkolnych  stanowiących  wyposażenie 

pokoju ucznia i studenta, w związku z jego nauką 

   import  zwierząt  ,  substancji  biologicznych  ,odczynników  chemicznych  przeznaczonych  do  celów 

naukowych, kontroli . Towarów przeznaczonych do badań i analiz,  

 

import odznaczeń, medali o znaczeniu symbolicznym, nadanych na terytorium państwa trzeciego. 

 

Zwolnienia dotyczące opieki zdrowotnej: 

  dostawa ludzkich organów, osocza, krwi 

   świadczenie usług dentystycznych 

  import organów ludzkich, osocza, krwi  

 

wszelki  import  urządzeń,  towarów,  usług  służących  ochronie  zdrowia  i  przeznaczonych  dla  organizacji 

społecznych i humanitarnych w zakresie działalności charytatywnej. 

 

urządzeń przywożonych przez jednostki ratownictwa przeznaczonych do własnego użytku przy likwidacji 

następstw klęsk żywiołowych. 

 

towarów do rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych i części do nich 

 

środków farmaceutycznych, leków dla osób uczestniczących w masowych imprezach (również sportowych) 

na terenie państwa trzeciego 

 

background image

 

 

 
Zwolnienia dotyczące urzędów państwowych i jednostek samorządu terytorialnego 

 

dostawa za nominalną wartość znaczków skarbowych  

   dostawa waluty  - używanej jako prawny środek płatniczy w kraju do NBP 

 

usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, emertytalnymi 

   import złota, walut do NBP z wyłączeniem jak wyżej 

   towary sił zbrojnych państw należących do Traktatu Północnoatlantyckiego 

  podarunki  i  dary  przywożonych  przez  osoby  z  terytorium  państwa  trzeciego,  przeznaczone  dla  władz  w 

związku z oficjalną wizytą. 

   import  dokumentów  przeznaczonych  dla  urzędów  i  instytucji  państwowych,  oświatowych,  naukowych, 

zdrowia  

 

towary  przeznaczone  do  użytku  obcych  przedstawicielstw  rządowych,  konsulatów,  dyplomatycznych, 

również osobiste pracowników i członków ich rodzin, 

 

dostawy i nabycia wewnątrzwspólnotowego  

 

złota inwestycyjnego – dwa ostatnie punkty na podstawie art. 122 

 

folderów, broszur, książek, czasopism itp. przeznaczonych dla instytucji informacyjnych i turystycznych do 

bezpłatnego rozdania. 

 

wszelkich towarów i usług regulowanych zasadą wzajemności  
 

Zwolnienia osobiste: 

  towary wywiezione pierwotnie na terytorium państwa trzeciego, następnie powracające 

   import  rzeczy  używane  przez  osobę  przenoszącą  się  z  miejsca  zamieszkania  położonego  na  terytorium 

państwa  trzeciego  jak  również  osoby  w  związkiem  z  zawarciem  przez  nią  małżeństwa,  oraz  prezentów 
ślubnych  

 

import rzeczy pochodzących z spadku  

 

przesyłki z terytorium państwa trzeciego jeśli wartość towaru jest mniejsza, równa 22 euro  

   towary o charakterze okazjonalnym od osób fizycznych dla osób fizycznych 

   towary przywiezione w bagażu osobistym – do wartości 300 euro  

 

trumny ze zwłokami, urny z prochami udające się na pogrzeb, kwiaty i wieńce do dekoracji  
 

Zwolnienia dotyczące działalności gospodarczej: 

 

import własnych połowów  

 

środków  trwałych,  wyposażenia  itp.,  wykorzystywanych  na  terytorium  państwa  trzeciego,  a  teraz  przy 

działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce – dotyczy tego samego podmiotu gospodarczego 

   import nasion, nawozów, gdy gospodarstwo sąsiaduje z terytorium państwa trzeciego dla własnych potrzeb 

   import próbek, na targach, wystawach, salonach branżowych 

 

import materiałów drukowanych – cenników, katalogów, instrukcji, ulotek związanych z 
działalnością gospodarczą prowadzoną na terenie Polski, przez przedsiębiorstwo mające swoją siedzibę na 
terenie państwa trzeciego 

   import materiałów reklamowych  

 
 
 
 
 
 
 

background image

 

 

8.  Stawki VAT w państwach Unii Europejskiej 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

Lp. 

Kraj 

Symbol 
kraju 

Stawka 

obniżona 

Austria 

AT 

12 %, 10 % 

Belgia 

BE 

12 %, 6 %, 0 % 

Bułgaria 

BG 

0 %, 7 % 

Cypr 

CY 

5 %, 8 % 

Czechy 

CZ 

10 % 

Dania 

DK 

25 % 

Estonia 

EE 

9 % 

Finlandia 

FI 

12 %, 9 % 

Francja 

FR 

5,5 %, 2,1 % 

10 

Grecja 

EL 

11 %, 5,5 % 

11 

Hiszpania 

ES 

8 %, 4 % 

12 

Holandia 

NL 

6 %, 0 % 

13 

Irlandia 

IE 

13,5 %, 4,8 % 

14 

Litwa 

LT 

9 %, 5 % 

15 

Luksemburg 

LU 

12 %, 9 %, 6 %, 3 % 

16 

Łotwa 

LV 

10 %, 0 % 

17 

Malta 

MT 

5 % 

18 

Niemcy 

DE 

7 %, 0 % 

19 

Polska 

PL 

8 %, 5 %, 0 % 

20 

Portugalia 

PT 

13 %, 6 % 

21 

Rumunia 

RO 

9 %, 5 % 

22 

Słowacja 

SK 

10 % 

23 

Słowenia 

SI 

8 %, 5 % 

24 

Szwecja 

SE 

12 %, 6 % 

25 

Węgry 

HU 

18 %, 5 % 

26 

Wielka Brytania 

GB 

5 %, 0 % 

27 

Włochy 

IT 

10 %, 4 % 

Wykonały: Agnieszka Górska, Aleksandra Mielczarek, Anna Stobiecka