PODATEK VAT FiR II rok GRUPA 3

1. Podatek VAT

Podatek VAT – podatek od towarów i usług. VAT z ang. Value Added Tax – podatek od wartości dodanej

2. Definicja

Jest

podatkiem

pośrednim,

obciążającym

w

ostatecznym

rachunku

konsumenta

finalnego.

Z założenia podatek VAT miał być neutralny dla przedsiębiorców. Podatek VAT jest wliczony w cenę towaru lub
usługi

przez

sprzedawcę,

który

jest

opodatkowany

podatkiem

VAT.

Podatek VAT jest płacony przez przedsiębiorców od uzyskanego obrotu (sprzedaży).

Podatek VAT został wprowadzony w Polsce ustawą z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o
podatku akcyzowym. Od 1 maja 2004 r. reguluje go jednak ustawa z dnia 11 marca o podatku od towarów i usług.
Zmiana ustawy regulującej podatek VAT była konieczna ze względu na przystąpienie Polski do Unii Europejskiej.

3. Podstawowe pojęcia

wartość netto - jest to wartość towaru lub usługi bez podatku VAT
wartość brutto - jak się można domyślić jest to wartość towaru lub usługi wraz z podatkiem VAT
stawki podatku VAT – są to procentowe stawki, jakimi opodatkowane są towary i usługi w zakresie podatku
VAT (wynoszą one 23 proc., 8 proc., 7 proc, 0 proc. lub są z tego podatku zwolnione czyli zw., a w przypadku
nabycia produktów rolnych od rolnika ryczałtowego – 5 proc.).
VAT należny – jest to podatek VAT, który sprzedawca dolicza do sprzedawanych towarów i usług
VAT naliczony – jest to podatek VAT, który nabywca odlicza od kupowanych towarów i usług

4. Zakres podmiotowy

Podatnikami podatku od towarów i usług są:



osoby prawne,



jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej,



osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty

takiej działalności

Nie uznaje się za podatnika podatku od towarów i usług:



organów administracji publicznej,



urzędów administracji publicznej w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami

prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączenie czynności wykonywanych na podstawie
zawartych umów cywilnoprawnych

5. Przedmiot opodatkowania

podatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:



odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;



eksport towarów;



import towarów;



wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;



wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

6. Stawki VAT

Stawka 7 % - zwrotu rolnikom ryczałtowym kwoty podatku VAT przy sprzedaży produktów rolnych podatnikom
VAT

Stawka 0 % - Preferencyjna stawka jest stosowana przede wszystkim:

• w eksporcie oraz wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów dla dostawcy przez sprzedawcę towarów, w

stosunku do których zwrócono kupującemu VAT

• dla towarów i usług wymienionych w art. 83 ustawy o VAT – dostawa sprzętu komputerowego dla

placówek oświatowych, dla organizacji humanitarnych, charytatywnych lub edukacyjnych, w celu dalszego
nieodpłatnego przekazania placówkom oświatowym np. jednostki centralne komputerów, serwery,
monitory, zestawy komputerów stacjonarnych, drukarki, skanery, urządzenia komputerowe do pism
Braille'a, urządzenia do transmisji danych cyfrowych

Stawka 5 %



warzywa strączkowe, świeże, schłodzone, suszone



Nasiona oleiste



Warzywa kwiatostanowe, liściaste, łodygowe, korzeniowe, bulwiaste, cebulowe



Owoce ziarnowe i pestkowe, oleiste



Ryby żywe, świeże, schłodzone , skorupiaki, mięczaki (przetworzone i zakonserwowane)



Dziko rosnące jadalne produkty leśne



Mięso i wyroby z mięsa przetworzone i zakonserwowane



Soki z warzyw i owoców



Olej i tłuszcze zwierzęce i roślinne



Mleko i przetwory mleczne



Pieczywo świeże (data spożycia nie przekracza 14 dni), Produkty przemiału zbóż



Makarony, kluski, pierogi, kuskus i podobne wyroby mączne



książki drukowane, mapy poligraficzne, wydawnictwa w alfabecie Brille’a, czasopisma specjalistyczne,

nuty w formie drukowanej



nieprzetworzone rośliny przyprawowe i aromatyczne np: koperek, majeranek, curry

Stawka 8 %



owoce tropikalne, cytrusowe



skrobia i wyroby skrobiowe



wyroby ciastkarskie i ciasta (data spożycia nie przekracza 14 dni)



cukier



substytuty kawy i herbaty



przetwory homogenizowane oraz żywność dietetyczna



towary związane z ochroną zdrowia



wydawnictwa: gazety, czasopisma i pozostałe periodyki drukowane lub na nośnikach

Stawka 23 %

• kakao, czekolada
• kawa, herbata
• przyprawy
• alkohol, wyroby tytoniowe
• nieprzetworzone rośliny przyprawowe i aromatyczne np.: pieprz surowy, cynamon surowy, goździki, imbir

surowy, wanilia surowa , papryka słodka surowa, suszona

7. Zwolnienia z VAT



Podatnicy VAT zwolnieni (czyli ci, którzy sprzedają na tyle mało, że obejmuje ich limit zwolnienia z VAT, tzw.

zwolnienia podmiotowego),



Podatnicy dokonujący wyłącznie sprzedaży zwolnionej od VAT (czyli podatnicy, którzy wykonują specyficzne

czynności, które zawsze są zwolnione z VAT, niezależnie, czy wykona je podatnik VAT czynny czy zwolniony – w
obu przypadkach będą one czynnościami zwolnionymi tzw. zwolnienia przedmiotowe).

Zwolnienia podmiotowe w VAT

Niektórzy przedsiębiorcy mają możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT, które pozwala im na sprzedaż
towarów lub na świadczenie usług bez powiększania ceny o odpowiednią stawkę VAT. Przypomnijmy, że w Polsce stawki te
wynoszą 23, 8 i 5%. Jeśli przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia, wtedy to rezygnuje automatycznie z prawa do odliczenia
podatku naliczonego, jaki zawarty jest w cenie kupowanych towarów i usług, wykorzystywany do dokonywania czynności
opodatkowanych. Szczególnie korzystne dla przedsiębiorców jest zwolnienie z VAT, kiedy niewiele kupują towarów i usług.
W takim przypadku są w stanie zaoferować klientom produkty lub usługi po niższej, a więc i bardziej konkurencyjnej cenie.

Ze zwolnienia z VAT mogą skorzystać przedsiębiorcy rozpoczynający lub kontynuujący działalność gospodarczą, ale na
nieco innych zasadach. Zwolnienie przysługuje, gdy wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła w poprzednim roku
150 000 zł. Nowi przedsiębiorcy, którzy również chcieliby prowadzić sprzedaż bez podatku VAT muszą w pewien sposób
przewidzieć wartość przyszłej sprzedaży. Skorzystają ze zwolnienia, gdy przewidywana wartość nie przekroczy, w proporcji
do okresu prowadzonej działalności, w danym roku kwoty 150 000 złotych. Rozpoczynający działalność gospodarczą, którzy
mają status podatnika zwolnionego z podatku VAT, nie muszą składać zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.

Termin wykorzystania zwolnienia
Zwolnienie z podatku VAT może przysługiwać podatnikowi cały rok, chyba że przekroczy on limit sprzedaży w danym roku.
Ewidencja sprzedaży, w której nie wskazuje się dostawy towarów oraz świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także
towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez przedsiębiorcę do środków trwałych oraz
wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, pozwala na kontrolowanie wykorzystania limitu zwolnienia.
W ewidencji sprzedaży wskazuje się w każdym dniu sprzedane towary lub świadczone usługi. Jest to obowiązek podatników
korzystających ze zwolnienia w VAT.
Zwolnienia podmiotowe w VAT określone są w:

„Art. 113.
1. Zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w
poprzednim roku podatkowym kwoty 150 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
2. Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego
świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku
dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych
podlegających amortyzacji.
3. W przypadku prowadzenia przez rolnika ryczałtowego korzystającego ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1
pkt 3 także działalności innej niż działalność rolnicza do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 i 10,
dokonywanej przez tego podatnika nie wlicza się sprzedaży produktów rolnych pochodzących z prowadzonej
przez niego działalności rolniczej.”

II. Drugą grupą podatników są podatnicy dokonujący wyłącznie sprzedaży zwolnionej od VAT (czyli
podatnicy, którzy wykonują specyficzne czynności, które zawsze są zwolnione z VAT, niezależnie, czy
wykona je podatnik VAT czynny czy zwolniony – w obu przypadkach będą one czynnościami zwolnionymi).
O zwolnieniach przedmiotowych mówi rozdział 3 od art.43 art.82.

I tak prawie zawsze zwolnienia stosuje się do:
1) Dalszego obrotu towarów, które od początku stanowiły towary zwolnione, czyli nie przysługiwało

dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku o kwotę podatku naliczonego oraz usług
zwolnionych wykazanych w załączniku 4 do ustawy.

2) Działalności statutowej jednostek rządowych, konsularnych, NBP, oświatowych, zdrowotnych, opieki

społecznej (z wyłączeniem prowadzonych przez te placówki ewentualnej działalności gospodarczej)

3) Importu towaru i usług, gdy dotyczą działań wymienionych w punkcie 1 i 2, przy czym należy pamiętać, że

mówiąc o imporcie mamy na myśli działania, które dotyczą Polski oraz kraju trzeciego – nie będącego
członkiem UE

4) Nie stosuje się natomiast prawie nigdy do :

- napojów alkoholowych
- tytoniu i jego wyrobów

Załącznik 4 do ustawy zwalnia usługi związane z:



oświatą i zakwaterowaniem w bursach itp.



świadczone przez Pocztę Polską



pośrednictwem finansowym



ochroną zdrowia, opieką społeczną, kulturą



administracją publiczną, obroną narodową, obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym



statutową działalnością instytucji wolontariatu,



publicznym radiem i telewizją (bez reklam)



kościołem w zakresie wyżej wymienionym, jak również humanitarnym i charytatywno – opiekuńczym



dostarczaniem produktów rolnych pochodzących z własnej działalności – rolnika ryczałtowego



sfinansowane ze środków pomocy zagranicznej



darowizny ze zbiórek społecznych



dostawą samochodów osobowych i pozostałych, gdy można było doliczyć 6000 zł (art. 86 ust.3 ) są

towarami używanymi w znaczeniu art., 43 ust.2

Zwolnienia dotyczące oświaty:



udzielenie licencji, praw itp. - import wyposażenia i materiałów szkolnych stanowiących wyposażenie

pokoju ucznia i studenta, w związku z jego nauką



import zwierząt , substancji biologicznych ,odczynników chemicznych przeznaczonych do celów

naukowych, kontroli . Towarów przeznaczonych do badań i analiz,



import odznaczeń, medali o znaczeniu symbolicznym, nadanych na terytorium państwa trzeciego.

Zwolnienia dotyczące opieki zdrowotnej:



dostawa ludzkich organów, osocza, krwi



świadczenie usług dentystycznych



import organów ludzkich, osocza, krwi



wszelki import urządzeń, towarów, usług służących ochronie zdrowia i przeznaczonych dla organizacji

społecznych i humanitarnych w zakresie działalności charytatywnej.



urządzeń przywożonych przez jednostki ratownictwa przeznaczonych do własnego użytku przy likwidacji

następstw klęsk żywiołowych.



towarów do rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych i części do nich



środków farmaceutycznych, leków dla osób uczestniczących w masowych imprezach (również sportowych)

na terenie państwa trzeciego

Zwolnienia dotyczące urzędów państwowych i jednostek samorządu terytorialnego



dostawa za nominalną wartość znaczków skarbowych



dostawa waluty - używanej jako prawny środek płatniczy w kraju do NBP



usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, emertytalnymi



import złota, walut do NBP z wyłączeniem jak wyżej



towary sił zbrojnych państw należących do Traktatu Północnoatlantyckiego



podarunki i dary przywożonych przez osoby z terytorium państwa trzeciego, przeznaczone dla władz w

związku z oficjalną wizytą.



import dokumentów przeznaczonych dla urzędów i instytucji państwowych, oświatowych, naukowych,

zdrowia



towary przeznaczone do użytku obcych przedstawicielstw rządowych, konsulatów, dyplomatycznych,

również osobiste pracowników i członków ich rodzin,



dostawy i nabycia wewnątrzwspólnotowego



złota inwestycyjnego – dwa ostatnie punkty na podstawie art. 122



folderów, broszur, książek, czasopism itp. przeznaczonych dla instytucji informacyjnych i turystycznych do

bezpłatnego rozdania.



wszelkich towarów i usług regulowanych zasadą wzajemności

Zwolnienia osobiste:



towary wywiezione pierwotnie na terytorium państwa trzeciego, następnie powracające



import rzeczy używane przez osobę przenoszącą się z miejsca zamieszkania położonego na terytorium

państwa trzeciego jak również osoby w związkiem z zawarciem przez nią małżeństwa, oraz prezentów
ślubnych



import rzeczy pochodzących z spadku



przesyłki z terytorium państwa trzeciego jeśli wartość towaru jest mniejsza, równa 22 euro



towary o charakterze okazjonalnym od osób fizycznych dla osób fizycznych



towary przywiezione w bagażu osobistym – do wartości 300 euro



trumny ze zwłokami, urny z prochami udające się na pogrzeb, kwiaty i wieńce do dekoracji

Zwolnienia dotyczące działalności gospodarczej:



import własnych połowów



środków trwałych, wyposażenia itp., wykorzystywanych na terytorium państwa trzeciego, a teraz przy

działalności gospodarczej prowadzonej w Polsce – dotyczy tego samego podmiotu gospodarczego



import nasion, nawozów, gdy gospodarstwo sąsiaduje z terytorium państwa trzeciego dla własnych potrzeb



import próbek, na targach, wystawach, salonach branżowych



import materiałów drukowanych – cenników, katalogów, instrukcji, ulotek związanych z
działalnością gospodarczą prowadzoną na terenie Polski, przez przedsiębiorstwo mające swoją siedzibę na
terenie państwa trzeciego



import materiałów reklamowych

8. Stawki VAT w państwach Unii Europejskiej

Lp.

Kraj

Symbol
kraju

Stawka

obniżona

1

Austria

AT

12 %, 10 %

2

Belgia

BE

12 %, 6 %, 0 %

3

Bułgaria

BG

0 %, 7 %

4

Cypr

CY

5 %, 8 %

5

Czechy

CZ

10 %

6

Dania

DK

25 %

7

Estonia

EE

9 %

8

Finlandia

FI

12 %, 9 %

9

Francja

FR

5,5 %, 2,1 %

10

Grecja

EL

11 %, 5,5 %

11

Hiszpania

ES

8 %, 4 %

12

Holandia

NL

6 %, 0 %

13

Irlandia

IE

13,5 %, 4,8 %

14

Litwa

LT

9 %, 5 %

15

Luksemburg

LU

12 %, 9 %, 6 %, 3 %

16

Łotwa

LV

10 %, 0 %

17

Malta

MT

5 %

18

Niemcy

DE

7 %, 0 %

19

Polska

PL

8 %, 5 %, 0 %

20

Portugalia

PT

13 %, 6 %

21

Rumunia

RO

9 %, 5 %

22

Słowacja

SK

10 %

23

Słowenia

SI

8 %, 5 %

24

Szwecja

SE

12 %, 6 %

25

Węgry

HU

18 %, 5 %

26

Wielka Brytania

GB

5 %, 0 %

27

Włochy

IT

10 %, 4 %

Wykonały: Agnieszka Górska, Aleksandra Mielczarek, Anna Stobiecka