background image

 

 

Cel ćwiczenia: 

Celem ćwiczenia jest poznanie zakresu stosowalności prawa Ohma, oraz obliczenie temperatury włókna żarówki. 

 

Wprowadzenie teoretyczne: 

  Prawo Ohma:  

„Stosunek natężenia prądu płynącego przez przewodnik do napięcia pomiędzy jego końcami jest stały.” 

         

  Mówiąc inaczej: Natężenie prądu, będące efektem przyłożonego 

napięcia, zachowuje się proporcjonalnie do swojej przyczyny. 

  I Prawo Kirchhoffa: 

„Suma natężeń prądów wpływających do rozgałęzienia, równa jest sumie natężeń prądów wypływających z 

tego rozgałęzienia.” 

Σ Iwpływające = Σ Iwypływające 

Jeśli w jakimś czasie do rozgałęzienia dopłynął ładunek q, to w tym samym czasie z tego rozgałęzienia musiał 
również taki sam ładunek q odpłynąć. 
II Prawo Kirchhoffa: 

„W obwodzie zamkniętym suma spadków napięć na wszystkich odbiornikach prądu musi być równa sumie 

napięć na źródłach napięcia.” 

II prawo Kirchhoffa można sformułować także nieco inaczej – nieco bardziej „matematycznie” i ogólnie.: 

„W oczku prąd suma spadków napięć na wszystkich odbiornikach prądu musi być równa zeru.” 

 

 
 
 
 

  Opór elektryczny: 

Stosunek napięcia do natężenia prądu jest określany mianem oporu elektrycznego. Jest on oznaczany literą R  
(bo inne jego określenie to rezystancja).   
W takim układzie „wzór na prawo Ohma” (przypominam, że sam wzór nie wyraża jeszcze prawidłowo tego 

prawa) ma postać:       

      zatem:    [R] = Ω = V/A 

 
Dla przewodników spełniających prawo Ohma opór elektryczny jest stały. 

R = const 

Zastosowanie prawa Kirchhoffa w ujęciu oczkowym będzie polegało na zliczaniu napięć podczas 
poruszania się zgodnie z ustalonym kierunkiem obiegu oczka. 
Aby wartości napięć zliczały się prawidłowo przyjmiemy następujące reguły tej „ewidencji”: 
        Podczas sumowania w oczku napięć na ogniwach wartość tego napięcia bierzemy jako dodatnią, 
jeśli znak biegunów zmienia się z minusa (-) na plus (+). W przeciwnym wypadku wartość napięcia na 
ogniwie traktujemy jako ujemną. 
         Podczas sumowania napięć na opornikach, wartość napięcia na oporze bierzemy jako dodatnią, 
jeśli poruszamy przeciwnie do kierunku prądu. W przeciwnym wypadku (gdy opornik przebywamy 
zgodnie ze zwrotem prądu), spadek napięcia liczymy jako ujemny. Reguła ta stosuje się także do 
spadków napięć na oporach wewnętrznych ogniw. 

 

 

background image

 

  Opór właściwy: 

Opór właściwy to opór czynny stawiany przepływowi prądu przez przewodnik o długości 1 m i przekroju 1 
m2. Jest to wielkość charakteryzująca przewodnictwo elektryczne materiału. Jej wartość jest różna dla 
różnych materiałów. 
Rezystywność jest zazwyczaj oznaczana, jako ρ (mała grecka litera rho). Jednostką rezystywności w układzie 
SI jest om

⋅metr (Ω·m). 

 

  Zależność oporu elektrycznego różnych ciał od temperatury: 

Opór właściwy metali czystych zwiększa się wraz ze wzrostem temperatury, natomiast opór właściwy 
roztworów, kwasów, zasad i soli maleje. 

Dla metali:  

 

R

T

 - rezystancja w temperaturze T [Ω], 

R

0

 - rezystancja w temperaturze odniesienia T0 [Ω], 

α - temperaturowy współczynnik rezystancji [K-1], 
ΔT - zmiana temperatury równa T-T0 [K], 

Dla półprzewodników:   

 

R

T

 - rezystancja w temperaturze T [Ω], 

R

 - rezystancja w temperaturze T=∞ [Ω], 

Wg - szerokość pasma wzbronionego [eV], 
k - stała Boltzmanna [eV/K] 
 

  Sposoby pomiaru oporu elektrycznego: 

Pomiar ten można wykonywać przy pomocy: 

  OMOMIERZA 

  MOSTKA ELEKTRYCZNEGO (np. Wheatstone’a, Thomsona) 

 

  WOLTOMIERZA i AMPEROMIERZA (metoda techniczna) 

 
 

Żarówka wolframowa 

L.p 

U [V] 

I

[A]   

I

m

 [A]  

Uwagi 

1. 

 

 

 

 

2. 

 

 

 

 

3.