DZIURA OZONOWA

Jest to zjawisko zmniejszonego stężenia

ozonu (O

3

) w części stratosfery zwanej

ozonosferą. Zjawisko to występuje
głównie w obszarach podbiegunowych.
Powstawanie dziury kojarzone jest
zazwyczaj z emisją freonów ze źródeł
antropogenicznych.

ZNACZENIE OZONOSFERY

Ozon stratosferyczny jest filtrem ochronnym dla

Ziemi gdyż pochłania on znaczną część
promieniowania ultrafioletowego (UV)
emitowanego ze Słońca.

Promieniowanie UV jest szkodliwe dla

wszystkich organizmów żywych. Uszkadza
ono komórki oraz materiał genetyczny
komórek.

Podziału promieniowania
ultrafioletowego na zakresy

Ze względu na działanie na człowieka

UV-C - długość fali 200-280 nm (

7% całkowitego

strumienia promieniowania słonecznego)

UV-B - długość fali 280-320 nm

(1,5%)

UV-A - długość fali 320-380 nm

(0,5%)

POWSTAWANIE OZONU

Ozon stratosferyczny powstaje w wyniku oddziaływania

promieniowania ultrafioletowego Słońca na cząsteczki

atmosferycznego tlenu. Powstały ozon zanika w

reakcji katalitycznego rozpadu z atomami chloru,

uwolnionymi po rozpadzie freonów.

W czasie zimy polarnej duże obszary podbiegunowe

znajdują się w półmroku albo są całkowicie

nieoświetlone przez Słońce, dlatego wytwarzanie

ozonu w tym obszarze ulega redukcji. Naturalny oraz

wywołany zanieczyszczeniami rozpad trójatomowej

cząsteczki tlenu nie zatrzymuje się w tym okresie, co

prowadzi do zmniejszenia "grubości" warstwy

ozonowej.

JEDNOSTKA DOBSONA

DU

– jednostka Dobsona, jednostka pomiaru ilości

ozonu w atmosferze Ziemi. Odpowiada ona warstwie
ozonu o grubości 10 µm w warunkach normalnych.
Np. 300 DU ozonu odpowiada warstwie o grubości 3
mm. Jedna DU to 2,69*10

16

cząsteczek ozonu na

cm

2

. Co jest równoważne 0,447 milimola ozonu na

m

2

.

O obszarze dziury ozonowej mówimy wówczas gdy

grubość warstwy ozonowej jest mniejsza niż 220 DU.

Roczne minima ozonu nad

Antarktydą

W czasie nocy polarnej duże obszary

podbiegunowe znajdują się w półmroku albo
są całkowicie nieoświetlone przez Słońce,
dlatego wytwarzanie ozonu w tym obszarze
ulega redukcji. Naturalny oraz wywołany
zanieczyszczeniami rozpad trójatomowej
cząsteczki tlenu nie zatrzymuje się w tym
okresie, co prowadzi do zmniejszenia
"grubości" warstwy ozonowej.

8