Poradnik
dla szukających

pracy

PODZIEL SIĘ WIEDZĄ, TEN PORADNIK TO ŚWIETNY PREZENT DLA PRZYJACIÓŁ, KTÓRY

NIC NIE KOSZTUJE!

Możesz wysłać „Poradnik dla szukających pracy” jako specjalny prezent pocztą
elektroniczną (ale uwaga – to dość duży plik), możesz go również wydrukować i
powielić na ksero w dowolnej liczbie egzemplarzy. Jeśli prowadzisz jakiekolwiek

szkolenia możesz używać „Poradnika” jako podręcznika. Nie wolno Ci jednak
nic zmieniać oraz nie wolno Ci go sprzedawać. Wszelkie prawa autorskie

zastrzeżone
Copyright



2002, by ABC Praca.pl

Wersja II z 15.05.2002

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

2

1.

Główna różnica między skutecznym i nieskutecznym poszukiwaniem pracy nie jest

spowodowana jakimś zewnętrznym czynnikiem (np. trudnym rynkiem pracy), ale
sposobem w jaki dana osoba podchodzi do szukania pracy.

2.

To, jak długo będziesz szukał pracy zależy od tego, ile czasu będziesz temu poświęcał.

Większość osób poświęca 5 godzin tygodniowo lub mniej. Aby być skutecznym musisz
poświęcać co najmniej 30 godzin tygodniowo. Dlaczego? Załóżmy, że w obecnej sytuacji

gospodarczej znalezienie takiej pracy, o jakiej marzysz zajmuje przeciętnie 180 godzin.
Jeżeli poświęcisz na to 5 godzin tygodniowo zajmie Ci to dziewięć miesięcy. Jeżeli
przeznaczysz na to 30 godzin w tygodniu możesz znaleźć wymarzoną pracę już po 6

tygodniach.

3.

Niezależnie od tego jak dobrze i ciężko pracowałeś w poprzedniej pracy, pamiętaj, że nikt
nie jest zobowiązany dać Ci nową pracę. To czy ją znajdziesz zależy tylko od Ciebie.

4.

Im więcej sposobów wykorzystujesz do szukania pracy, tym większe jest

prawdopodobieństwo jej znalezienia (jakie to sposoby możesz przeczytać dalej).
Przeciętna osoba szukająca pracy używa tylko dwóch lub trzech z nich.

5.

Zanim zaczniesz szukać pracy powinieneś odpowiedzieć sobie na trzy podstawowe
pytania. Po pierwsze: jakie posiadasz umiejętności (chodzi o umiejętności dające się

zastosować w każdej dziedzinie czy każdym zawodzie, niezależnie od tego jak je
zdobyłeś). Po drugie: gdzie, w jakim miejscu i w jaki sposób chcesz wykorzystać swoje

umiejętności. Po trzecie: musisz zdecydować w jaki sposób możesz się dostać tam dokąd
zmierzasz. Chodzi tu o określenie nazw zawodów czy stanowisk pracy, którymi jesteś

zainteresowany oraz nazw instytucji, które mają do zaoferowania te stanowiska, a także
ustalenie nazwisk osób lub osoby, która jest uprawniona do tego by Cię zatrudnić. Znajdź

sobie 15-20 firm lub instytucji, w których chciałbyś pracować.

6.

Musisz znać swoje umiejętności. Do ich poznania przydadzą się ćwiczenia, które znajdziesz
dalej.

7.

Zapomnij o tym co jest dostępne. Szukaj pracy, której naprawdę chcesz.

8.

Zastanów się co chciałbyś robić. Jeżeli nie będziesz wiedział czego chcesz, nie będziesz też
wiedział, jak tego szukać - a jeśli nawet znajdziesz możesz tego nie zauważyć

9.

Osoby szukające pracy odwiedzają średnio sześciu pracodawców w miesiącu dlatego

poszukiwanie zajmuje im tyle czasu. Powinieneś rozmawiać co najmniej z dwoma
pracodawcami dziennie.

10. Musisz spotykać się bezpośrednio z potencjalnymi pracodawcami kiedy tylko jest to

możliwe, zamiast wysyłać swoje dokumenty (np. życiorys). Staraj się rozmawiać
bezpośrednio z nimi, omijaj "personalnego” i "dział kadr". Rozpowszechniona jest głęboka

wiara w metodę szukania pracy polegającą na wysyłaniu jak największej liczby życiorysów.
Według mnie najskuteczniejszym sposobem jest bezpośrednie spotkanie. Życiorys to coś,
czego nie powinno się nigdy wysyłać przed sobą, lecz zawsze zostawiać za sobą.

11. Aby znaleźć pracę potrzeba jak najwięcej par oczu i uszu. Gdy już wiesz jakiego rodzaju

pracy szukasz - mów wszystkim jaka to praca. Staraj się, aby jak najwięcej ludzi
prowadziło poszukiwania dla Ciebie (więcej informacji na ten temat znajdziesz dalej).

12. Jeżeli już znajdziesz miejsce, w którym chciałbyś się zatrudnić, warto porozmawiać z kimś

kto tam pracuje (ale nie jest Twoim potencjalnym pracodawcą) o tym jak trafił do tej
pracy, co mu się w niej podoba a co nie. Takie sprawdzenie miejsca pracy przed

zatrudnieniem zaoszczędzi Ci czasu i pieniędzy. W ten sposób sprawdzisz czy dana praca
Ci odpowiada.

13. Dla wielu pracodawców sposób w jaki zachowujesz się na rozmowie kwalifikacyjnej i

sposób w jaki będziesz wykonywał swoją pracę to jedno i to samo. Lekceważące podejście

do rozmowy jest ostrzeżeniem, że w przyszłości możesz lekceważąco i niedbale
wykonywać swoją pracę (wskazówki jak zachowywać się w trakcie rozmowy

kwalifikacyjnej znajdziesz dalej).

24 wskazówki

dla osób

poszukujących

pracy*

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

3

14. Organizacje poszukują "zwycięzców". Idź na rozmowę jako "człowiek o dużych

możliwościach" a nie "żebrzący o pracę". Nie koncentruj się na tym co pracodawca może
ci dać (np. pracę). Skup się na tym co Ty możesz dać pracodawcy.

15. Nie tylko wykształcenie i doświadczenie pozwala znaleźć pracę. Trzecim ważnym

czynnikiem jest zademonstrowanie swoich umiejętności w obecności pracodawcy.

16. Zachowuj się uprzejmie wobec każdego pracodawcy, nawet jeżeli wydaje Ci się pewne, że

w danym miejscu nie zdobędziesz pracy. W następnym tygodniu mogą polecić Cię jakiejś
innej osobie jeżeli zrobiłeś na nich dobre wrażenie.

17. Nie przejmuj się gdy zostaniesz odrzucony. Pamiętaj, niezależnie od tego ile razy usłyszysz

"nie", potrzebujesz usłyszeć tylko dwa razy "tak" (dwa, abyś miał z czego wybierać). Za
każdym razem kiedy usłyszysz "nie" zbliżasz się do tych dwóch "tak".

18. Przez cały okres poszukiwania pracy staraj się jak najlepiej wyglądać - bądź czysty,

schludny, dobrze ubrany za każdym razem kiedy wychodzisz z domu, nawet jeżeli idziesz
kupić chleb w sklepie za rogiem. Nigdy nie wiadomo gdzie możesz spotkać osobę, która

mogłaby Ci pomóc w znalezieniu pracy.

19. Jeżeli Ty i pracodawca polubicie się od pierwszego spotkania i będziesz koniecznie chciał

tam pracować, lecz pracodawcy nie będzie stać, aby płacić Ci taką pensję jakiej
potrzebujesz, rozważ możliwość pracy na część etatu - na przykład mógłbyś pracować

przez 3 dni w tygodniu. To daję Ci swobodę znalezienia innego zajęcia na pozostałe dwa
dni.

20. Nie oczekuj, że będziesz w stanie znaleźć pracę dokładnie tego samego rodzaju jaką

zawsze wykonywałeś. Bądź przygotowany, aby określić jakieś inne rodzaje pracy, które
mógłbyś wykonywać i które lubiłbyś oraz takie, w których wykorzystywałbyś te same

umiejętności i doświadczenia.

21. Jeżeli dana rzecz, którą robisz, ekscytuje Cię to będziesz w niej dobry, jeżeli nie, to nie

będziesz.

22. W naszych czasach możesz znaleźć się bez pracy nagle i bez ostrzeżenia bądź więc stale

gotowy do podjęcia poszukiwania pracy.

23. Aby zmienić zawód nie zawsze musisz wrócić do szkoły i zdobyć nowe wykształcenie.

Wystarczy usiąść i wykonać bardzo starannie pracę domową polegająca na badaniu
samego siebie (swoich umiejętności) oraz na szczegółowych rozmowach z ludźmi, którzy

już wykonują pracę, o której podjęciu myślisz.

24. Pamiętaj, mogą być inne osoby, które starały się o tą pracę a które mogłyby wykonywać

ją lepiej niż Ty. Osoba, która zostaje przyjęta do pracy to niekoniecznie ta osoba, która
mogłaby najlepiej wykonywać tę pracę lecz taka, która wie jak zostać przyjętą do pracy.

* Wskazówki powstały dzięki książce Richarda N. Bollesa "Spadochron. Praktyczny podręcznik dla osób

planujących karierę, szukających pracy i zmieniających zawód", FISE, Warszawa 1993, http://www.fise.org.pl

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

4

!

Określ pracę, którą jesteś zainteresowany - co lubisz robić w czym jesteś dobry, jaki masz

charakter, jakie wartości cenisz

!

Dowiedz się skąd możesz czerpać informacje – gdzie znajdziesz oferty pracy, adresy biur
pośrednictwa pracy, doradców personalnych czy zawodowych, adresy organizacji czy fundacji

pomagające osobom szukającym pracy. Wykorzystaj wszystkie możliwości - internet, prasę,
telewizję, radio itp. Zdobądź informacje o samej pracy np. ile wynosi wynagrodzenie, jakie są

warunki pracy. Większość tych informacji znajdziesz w serwisie www.ABCpraca.pl, reszty
będziesz musiał poszukać sam

!

Naucz się jak szukać pracy – sprawdź jakie sposoby szukania pracy mógłbyś wykorzystać

!

Jeśli jeszcze tego nie wiesz - naucz się jak pisać życiorys, list motywacyjny i jak zachować się
podczas rozmowy kwalifikacyjnej

!

Na koniec - zastanów się, gdzie złożysz swoje CV, jak znajdziesz firmy które byłyby

zainteresowane Tobą jako pracownikiem

Aby móc znaleźć pracę taką, o jakiej marzymy, trzeba zacząć od rozważenia jaką posiadamy wiedzę
iumiejętności. Dlaczego znajomość własnych umiejętności jest taka ważna? Rozmawiając z

jakimkolwiek pracodawcą musisz umieć przekonywująco powiedzieć, co masz do zaoferowania - "to
jest moja najmocniejsza strona, poza tym umiem także...."

Dzięki poniższym ćwiczeniom poznasz swoje mocne strony.

!

po pierwsze - na kartce papieru opisz swoją wiedzę i umiejętności, które mogą Ci się przydać

w przyszłej pracy. Pamiętaj, nie ma człowieka, który by nic nie potrafił!. Poniżej znajdziesz
przydatne pytania do tego ćwiczenia

•

Co lubisz robić i dlaczego?

•

Lubisz działać czy koncentrować się na myśleniu?

•

Jakie otoczenie preferujesz - dynamiczne czy spokojne?

•

Co chciałbyś osiągnąć w życiu?

•

Co chciałbyś robić w przyszłości?

•

Jakie jest twoje największe marzenie?

•

Czy wolisz pracować w domu czy poza nim?

•

Czy chciałbyś mieć kontakt z innymi ludźmi w pracy?

•

Łatwiej osiągasz cele pracując w zespole czy indywidualnie?

•

Czy wolisz sam podejmować decyzje i brać za nie odpowiedzialność, czy raczej wolisz mieć
kogoś kto je zweryfikuje?

•

Czy chcesz mieć możliwość podejmowania ważnych decyzji?

•

Co ciebie motywuje do działania?

•

Wolisz rutynową pracę czy ciągle nowe wyzwania

•

Jak ważne jest dla ciebie bezpieczeństwo zatrudnienia?

•

Czy chciałbyś otrzymywać wynagrodzenie jako prowizję czy jako stalą pensję?

•

Czy wolisz pracę w jednym miejscu czy lubisz podróżować?

!

po drugie – na końcu w załączniku przedstawiam Ci listę umiejętności. Zaznacz wśród nich te,

które posiadasz, w których jesteś dobry, które dają Ci najwięcej satysfakcji. Umiejętności te

będziesz mógł wykorzystać np. pisząc CV lub list motywacyjny. Jeżeli masz z tym zadaniem
problemy możesz się z kimś naradzić

!

po trzecie - patrząc na swoją listę umiejętności spróbuj uszeregować te, które wybrałeś według

hierarchii ważności dla Ciebie. Jest to krok niezbędny zwłaszcza dla tych, którzy chcą zupełnie
zmienić zawód. Potem spróbuj dopasować konkretne umiejętności do przykładów z własnego

życia (ze szkoły, pracy, kursów, praktyki itp.). Pamiętaj, że tę samą umiejętność można
wykorzystać w różnych sytuacjach i by unikać nadmiernego eksponowania faktów z przeszłości.

Skoncentruj się raczej na umiejętnościach i zdolnościach (korzyściach) związanych z
dotychczasowym doświadczeniem zawodowym.

Etapem końcowym tych trzech ćwiczeń powinna być Twoja lista umiejętności, uszeregowana

według hierarchii wartości, poparta konkretnymi przykładami z Twojego życia. Taka lista pomoże Ci
określić co umiesz i czego chcesz.

Poznaj

swoje

umiejętności

Plan

działania

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

5

Im więcej różnych sposobów wykorzystujesz do poszukiwania pracy tym większe jest

prawdopodobieństwo jej znalezienia. Dlatego dobrze jest wiedzieć jakich sposobów możesz użyć,
na czym one polegają i jakie są ich ograniczenia.

!

Bezpośrednie dotarcie do pracodawcy - aby dotrzeć do odpowiedniego pracodawcy warto

jest stworzyć własną sieć kontaktów - im więcej masz kontaktów, tym większe są Twoje
szanse na znalezienie dobrej pracy. Tworzenie sieci wymaga starannie przemyślanego

postępowania. Budując sieć nowych znajomości nie zapominaj o dotychczasowych. Weź pod
uwagę wszystkie możliwości: znajomi z dzieciństwa, ze szkoły, ze studiów, koledzy z wojska, z

pracy, sąsiedzi, przyjaciele, rówieśnicy, podwładni, przełożeni. Zrób listę tych którzy, jak
sądzisz, pomogliby Ci gdyby ich to nic nie kosztowało.

Jak budować sieć kontaktów:

•

Znajdź 20-25 firm, w których chciałbyś pracować, zrób ich listę. Nie pytaj znajomych
"Czy znasz kogoś, kto miałby dla mnie pracę" tylko "Czy znasz kogoś, kto pracuje w

tej firmie?". Pytasz tylko po to, by otrzymać informację, a nie by otrzymać
rekomendację czy protekcję. Gdy będziesz znał nazwiska będziesz wiedział do kogo

masz się udać.

•

Włącz się w działalność różnorakich stowarzyszeń, nieformalnych grup
profesjonalistów tej samej specjalności (w internecie najlepsze są do tego listy
dyskusyjne), stowarzyszenia wolontariuszy gromadzących pieniądze dla fundacji,

lokalnych grup edukacyjnych itp.

•

Bierz udział w konferencjach branżowych i seminariach - w ten sposób będziesz mógł
poznać wielu ludzi z branży i nawiązać z nim kontakt. Poza tym zdobędziesz wiedzę,
która podniesie twoją wartość na rynku pracy. Być może dowiesz się również o

nowych miejscach pracy zanim zostaną podane do publicznej wiadomości. Uwaga -
podczas takich spotkań może się zdarzyć, że natkniesz się na osobę, do gabinetu

której bezskutecznie próbowałeś dotrzeć. Nie atakuj tej osoby pytaniem o wolną
posadę. Skorzystaj z okazji i zapytaj o firmę - masz szanse dowiedzieć się czegoś

nowego. Taki kontakt możesz wykorzystać później np. dzwoniąc do tej osoby i
przypominając jej waszą rozmowę. Jeśli w tej rozmowie pokażesz, że sporo wiesz,

potencjalny pracodawca nie powinien mieć nic przeciwko temu, aby umówić się z tobą
na rozmowę o pracę.

Jeśli masz już listę interesujących Cię firm to nadszedł czas, aby na własną rękę nawiązać
kontakt z potencjalnymi pracodawcami. Pamiętaj, twoim celem jest doprowadzenie do

rozmowy z osobą, która może zadecydować o przyjęciu cię do pracy. Musisz zacząć od
właściwej osoby - omijaj dział kadr lub zatrudnienia, spotykaj się bezpośrednio z kompetentną

osobą. Twoim zadaniem jest odnalezienie drogi do owej kompetentnej osoby - poprzez sieć
kontaktów, znajomych. Innym sposobem jest bezpośredni telefon do firmy - telefonując

uprzedzasz, że chcesz się tylko umówić na rozmowę, ale nie rozmawiasz przez telefon o
zatrudnieniu. Jeżeli ta rozmowa jest dla ciebie ważna nie powinieneś się zniechęcać, nie jest

łatwo dotrzeć do zapracowanego dyrektora. Jeżeli chcesz się zniechęcić to w ogóle nie warto
zaczynać całej procedury. Kiedy będziesz już rozmawiał, kuj żelazo póki gorące! Powtórz co

masz do zaoferowania, i zapytaj czy przyjmie Cię osobiście i poświęci 15-20 minut, by
porozmawiać o tym, co mógłbyś robić w jego firmie.

Jeżeli pracodawca zechce się z Tobą umówić to przygotuj się starannie do tego spotkania -

ułóż listę pytań, które chcesz zadać. Bądź dobrze poinformowany - pokaż, że znasz dobrze
branżę, w której pracuje ta firma i samą firmę. Przestrzegaj ustalonego czasu spotkania - nie

siedź ani minuty dłużej niż zostało to zapowiedziane wcześniej. Po rozmowie zostaw swoje
dokumenty - nawet jeśli w tej chwili firma nie potrzebuje takiego pracownika jak ty, to mając

twoje dane zawsze będą mogli do ciebie zadzwonić.

Wybierając ten sposób już na wstępie zwracasz na siebie uwagę, że jesteś aktywny i

przedsiębiorczy. Jeśli wybrałeś firmę stosując odpowiednie kryteria i rzeczywiście będziesz miał
coś do zaoferowania potencjalnemu pracodawcy, to na pewno znajdziesz zatrudnienie.

!

wysyłanie jak największej liczby życiorysów do firm nie wiedząc, czy poszukują one

pracowników czyli dotarcie do firm, w których chciałbyś pracować. Stosując ten sposób możesz
wykorzystać np. książkę telefoniczną lub bazę firm. Pamiętaj, że musisz ich wysyłać

rzeczywiście dużo, aby znaleźć pracę (dużo, czyli zdecydowanie więcej niż 50).

Różne

sposoby

szukania

pracy

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

6

!

biura pośrednictwa pracy - ograniczeniem tej metody jest to, że agencje mają tylko takie

oferty, jakich aktualnie poszukują pracodawcy a to nie zawsze może się pokrywać z tym co ty
chciałbyś robić. Zanim wybierzesz agencję sprawdź jakiego rodzaju pracowników poszukuje -

szukając pracy np. nauczyciela nie warto zwracać się do agencji, która zajmuje się
poszukiwaniem pracowników z branży IT. Większość agencji ma już swoje strony internetowe,

które na ogół zawierają oferty pracy i dają możliwość zostawienia swoich danych i CV.
Zostawiając swoje dane pamiętaj o dokładnym określeniu stanowiska, o które się ubiegasz -

agencji trudno będzie znaleźć ofertę dla ciebie, jeśli dokładnie nie określisz co chciałbyś robić.
Pamiętaj – polskie prawo zabrania pobierania opłat od osób szukających pracy, nie

korzystaj z usług biur czy agencji, które żądają od Ciebie opłaty!

!

targi pracy - tak naprawę jest to trochę inny sposób bezpośredniego kontaktu z pracodawcą.

Na targach pracy możesz się zorientować jakiego rodzaju stanowiska firmy oferują, jakie
stawiają wymagania i jak przebiega proces rekrutacji. Poznając ludzi z firmy, w której chciałbyś

pracować, możesz się dowiedzieć czegoś więcej o samej firmie.

!

oferty pracy w gazetach i czasopismach - pamiętaj, że na jedno ogłoszenie w dużej
gazecie ogólnokrajowej może odpowiedzieć nawet więcej niż 1000 osób. Aby móc otrzymać
pracę musisz sprawić, żeby twoja oferta wyróżniała się na tle innych i to w sensie pozytywnym.

Musisz napisać bardzo dobry list motywacyjny gdzie we właściwy sposób uzasadnisz dlaczego
firma ma zatrudnić właśnie ciebie. Niewłaściwe jest przepisanie jakiegoś listu z książki lub

poradnika na ten temat - pracownicy różnych agencji doradztwa personalnego skarżą się, że
część otrzymywanych przez nich listów motywacyjnych jest taka sama. Praca jest towarem

takim samym, jak każdy inny - musisz się umieć dobrze sprzedawać.

!

lokalne organizacje społeczne: np. kluby, stowarzyszenia, organizacje młodzieżowe

!

Powiatowe Urzędy Pracy

!

czasopisma lub publikacje branżowe, zawodowe, związkowe

!

własne ogłoszenia - pamiętaj, że to najszybszy sposób na otrzymywanie ofert od
akwizytorów i innych firm, które żerują na ludziach poszukujących pracy. Pracodawcy rzadko

czytają takie ogłoszenia. Jeśli już to umieść swoje ogłoszenie w fachowych czasopismach z
twojej branży.

Jak szukać pracy w internecie:

!

uczestnicz w listach dyskusyjnych, w klubach i stowarzyszeniach branżowych,
organizacjach młodzieżowych, lokalnych organizacjach społecznych itp. – to

najlepszy sposób dla tych, którzy uważają, że w szukaniu pracy pomagają znajomości. Im
wcześniej dasz się poznać środowisku do jakiego chcesz wejść, tym lepsze masz perspektywy

na później. Stosując ten sposób nie tylko poszerzasz krąg naszych znajomych z branży, która
Cię interesuje, ale również możesz pogłębić wiedzę związaną z wykonywaniem określonego

zawodu. Bardzo często na listach dyskusyjnych ukazują się oferty dla specjalistów z branży,
której dotyczy lista.

!

korzystaj z pomocy specjalistycznych serwisów i agencji doradztwa personalnego

oraz firm specjalizujących się w rekrutacji przez internet - warto zostawić swoje dane
w bazie takich firm. Część z tych firm wysyła pocztą elektroniczną oferty pracy, które są dla

Ciebie najbardziej odpowiednie. Można również skorzystać ze stron WWW firm doradztwa
personalnego - bardzo często zamieszczają one oferty pracy na swoich stronach.

!

czytaj ogłoszeń w prasie - większość dużych dzienników zamieszcza ogłoszenia drobne

również w internecie. Jeśli nie chcesz wydawać zbyt dużo pieniędzy na prasę, możesz w ten
sposób zapoznać się z najnowszymi ogłoszeniami. Na przykład serwis "Gazety Wyborczej" ma
możliwość przeszukiwania bieżących ogłoszeń według branż i regionów. Warto również

sprawdzać ogłoszenia w prasie regionalnej lub ogłoszenia w serwisach regionalnych

!

zamieszczaj własne ogłoszenia - w internecie jest bardzo dużo darmowych serwisów

ogłoszeniowych, gdzie można nie tylko zapoznać się z ogłoszeniami o pracę, ale również

zamieścić własne ogłoszenie. Trzeba tylko pamiętać, że nasze ogłoszenie powinno być krótkie i
zwięzłe.

Różne sposoby

szukania pracy

w internecie

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

7

Co możesz zrobić:

•

przygotuj sobie CV i list motywacyjny do wysłania pocztą elektroniczną

•

spróbuj poszukać stron WWW firm z branży, która Cię interesują (może tam już będzie
ogłoszenie o poszukiwaniu przez nich pracownika)

•

odwiedzaj strony internetowe serwisów rekrutacyjnych i agencji pośrednictwa pracy

•

odwiedzaj strony internetowe regionalne i ogólnokrajowe z darmowymi ogłoszeniami

•

zaglądaj na grupy dyskusyjne

Czego należy się wystrzegać:

!

unikaj szukania pracy używając wyszukiwarek internetowych i portali, w ten sposób natkniesz
się na ogłoszenia o programach partnerskich, akwizycji lub nielegalnych metodach

zarobkowania

!

korzystając z serwisów internetowych dokładnie zastanów się jakiego typu praca Cię interesuje
- tak zawęzisz katalog stron, które powinieneś przejrzeć

!

niektóre serwisy wymagają przed skorzystaniem z ich zasobów zarejestrowania się, przed
podaniem swoich danych sprawdź dokładnie do czego mogą być wykorzystane, podając adres

poczty elektronicznej sprawdź czy będziesz mógł zrezygnować z otrzymywania informacji drogą
pocztową – niektóre serwisy udostępniają dane osobowe swoich użytkowników innym firmom

w celach marketingowych

!

nie korzystaj z usług serwisów żądających od Ciebie jakichkolwiek opłat – polskie
prawo zabrania pobierania opłat od osób poszukujących pracy

Jak wysyłać ofertę pracy e-mailem

!

takie elementy jak CV, list motywacyjny czy ewentualnie fotografia wysyłaj w załączniku, ale

nie wolno wysyłać samych załączników – adresat może pomyśleć, że to wirus e-mailowy

!

załączniki najlepiej wysyłaj w formacie ogólnie dostępnego edytora tekstowego (np. Word),
chyba, że ogłoszenie wskazuje inną procedurę, nie zapomnij również o czytelnym
zatytułowaniu dokumentów

!

jeśli wysyłasz dokumenty wraz ze zdjęciem pamiętaj, że nie może ono być zbyt duże, powinno

być czytelne oraz przedstawiać Twoją twarz w formacie paszportowym

!

dołącz krótki tekst do listu – do firmy może napływać różnego rodzaju poczta, nie tylko
podania o pracę. Napisz skąd dowiedziałeś się o ogłoszeniu, dodaj parę słów o sobie, ale nie

przesadzaj z długością listu, dołączasz przecież również list motywacyjny. Tekst powinien być
napisany eleganckim językiem, swobodny styl porozumiewania się w internecie nie dotyczy

ogłoszeń o pracę

!

w żadnym wypadku nie wysyłaj wiadomości do wielu adresatów na raz, najlepiej poświęcić
trochę wysiłku i napisać oddzielny list do każdego pracodawcy.

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

8

To jedna z pierwszych informacji, która posłuży do wstępnej oceny Twojej osoby i zakwalifikowania

do rozmowy z Tobą. Twój cel to zainteresować pracodawcę Twoimi kwalifikacjami, doświadczeniem
zawodowym, osobowością. Dlatego przedstawiając siebie w życiorysie pamiętaj: kto jest adresatem

Twojej oferty i jakiej poszukujesz pracy!

Istnieje wiele sposobów redagowania CV jednak najważniejsze jest aby było ono logiczne i w
przystępnej formie.

Co powinno się znaleźć w CV:

!

podstawowe dane osobowe

!

wykształcenie - należy podać pełną nazwę szkoły i/lub uczelni wraz z wydziałem, kierunkiem

oraz ewentualną specjalizacją. Kolejne uczelnie/szkoły wpisujemy w porządku odwrotnie

chronologicznym, tzn. zaczynamy od ostatniej uczelni, a kończymy na szkole średniej.
Dodatkowo można zamieścić nazwy głównych przedmiotów w całym toku nauki.

!

doświadczenie zawodowe - tutaj należy umieścić:

•

pełną nazwę firmy, w której pracowałeś,

•

jaka to firma oraz miejsce działalności firmy,

•

jakie zajmowałeś stanowisko,

•

zakres obowiązków, za które byłeś odpowiedzialny,

•

można podać nazwy ważniejszych projektów, w których brałeś udział.

•

Kolejne stanowiska wpisz w porządku odwrotnie chronologicznym (od ostatnio
wykonywanej pracy do pierwszej).

•

osiągnięcia

Celem tej części jest zaprezentowanie, w krótkim opisie, Twoich osiągnięć.

!

języki - określ stopień, w jakim znasz dany język, ewentualnie jakie egzaminy już zdałeś (np.

TOEFEL itp.)

!

umiejętności - np. obsługa komputera - i wymieniasz, jakie programy jesteś w stanie

obsługiwać

!

zainteresowania - nie zawsze konieczne, ale warto umieścić. Przykładowo mogą to być: teatr,

film, muzyka itp. Tylko uwaga: jeśli film to konkretnie jaki np. filmy s-f, jeśli literatura to też

konkretnie np. literatura faktu. Zainteresowania posiadają olbrzymią wartość dla niektórych
pracodawców. Kandydat piszący, że interesuje się np.: filmem, muzyką i książkami tak

naprawdę nie interesuje się niczym!

!

wszystko inne, co jeszcze może być dla Ciebie istotne

Zanim zaczniesz pisać CV:

!

zdobądź jak najwięcej informacji o przedsiębiorstwie/firmie, w której chcesz się zatrudnić

!

jeśli to możliwe porozmawiaj z nowo zatrudnionymi pracownikami - mogą być źródłem cennych

informacji na temat procesu rekrutacji

!

dokonaj samooceny (czasem to jest właśnie najtrudniejsze) i zastanów się jaki kandydat jest

najbardziej pożądany przez pracodawcę

!

zastanów się, które fakty mają największe znaczenie dla pracodawcy

!

przemyśl sposób wyrażania faktów

!

napisz szkic i opracuj go językowo

!

zredukuj wszystko co jest nieaktualne

!

zredaguj całość graficznie.

Jak powinno wyglądać poprawne CV:

!

piszemy go na białym papierze formatu A4

!

jego objętość to maksimum 2 strony maszynopisu (nie więcej!) powinien mieć logiczną

iuporządkowaną strukturę

!

życiorys powinien być czysty, komunikatywny i estetyczny

!

należy go pisać pod kątem pracy, o którą właśnie się starasz

!

nie należy w nim kłamać, ale można nie pisać o wszystkim (życiorys to nasza reklamówka -

powinien podkreślać atuty, ale atuty prawdziwe)

!

pisząc CV bądź konkretny, używaj zwięzłych zdań

!

piszemy nie tylko o zajmowanych stanowiskach, ale i o obowiązkach

!

istotne jest podkreślenie w nim doświadczeń i zainteresowań związanych z pracą

!

ważne jest przyjęcie pozytywnego doświadczenia - zaznacz swoje osiągnięcia, używaj

czasowników, które podkreślają to, co robiłeś - patrz lista umiejętności załączona na koniec

!

zawsze sprawdzaj błędy (ortograficzne i językowe)

Curriculum

vitae czyli

życiorys

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

9

Czego należy unikać w życiorysie:

!

pomijania istotnych informacji takich jak wykształcenie, kluczowi pracodawcy itp

!

stosowania subiektywnej charakterystyki własnej osoby np. opisywania własnej charyzmy,

zdolności przywódczych i interpersonalnych - zamiast zamieszczania takich stwierdzeń trzeba
znaleźć fakty, które potwierdzą to same za siebie

!

stosowania wyrażeń żargonowych

!

podania błędnego nazwiska adresata, jego stanowiska, adresu lub kodu pocztowego

!

pomyłki w nazwie stanowiska, o które się ubiegasz

!

stosowania słownictwa negatywnego lub obniżającego własną wartość

!

odnoszenie się do siebie w trzeciej osobie np. "Jan Kowalski jest charyzmatycznym liderem..."

!

używania następujących słów: charyzma/charyzmatyczny, lider, wyzwanie - szczególnie wtedy

gdy tak określasz to, czego poszukujesz

!

opisywania siebie w sposób, w jaki pisze o sobie każdy, np. "zorientowany na handel", "z

dużymi umiejętnościami interpersonalnymi", "dobry członek zespołu", "z dużymi

umiejętnościami komunikowania się".

Najczęściej spotykane błędy w CV:

!

bardzo długi opis odbytych szkoleń - jeśli jest zbyt długi można pomyśleć, że autor sam wątpi

w swoje kwalifikacje

!

"dziury" w chronologii, zwłaszcza jeśli w taki czy inny sposób autor CV usiłuje je "zatkać".

Wszystkie luki w Twojej karierze zawodowej - na przykład przerwa spowodowana urlopem

macierzyńskim, urlopem zdrowotnym lub innym tego typu wydarzeniem - powinny być
wyjaśnione w sposób bezpośredni i pozytywny

!

długa lista gustów, zainteresowań, hobby, itd. - tyle zainteresowań pozazawodowych może

sugerować, że autorowi CV nie pozostaje zbyt wiele czasu na aktywność zawodową

!

dużo nieprecyzyjnych sformułowań w rodzaju "znajomość w dziedzinie..", "uczestnictwo w.."

!

CV "gadżet", przypominające wyglądem śpiewnik wiktoriański (w kolorze, ilustrowane,

stylizowane, rysunki) - ważna jest treść życiorysu, forma powinna być standardowa i prosta -

druk wytłuszczony,

kursywę

lub podkreślenia należy stosować bardzo oszczędnie. I żadnych

informacji nie podawać WIELKIMI LITERAMI!

!

CV stare, byle jakie, poskreślane, poprawiane, zbyt generalne, nie przystosowane do

stanowiska, o które autor się ubiega itp.

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

10

DANE OSOBOWE

Imię i nazwisko:

Kot Garfield

Adres:

ul. Kocia 88/8

88-888 Warszawa

tel. [phone]

Data urodzenia:

31 luty 1988

Stan cywilny:

kawaler

WYKSZTAŁCENIE

1996-1998

Ośrodek Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego

dyplom magistra w specjalności Gospodarka Stanów Zjednoczonych

1992-1997

Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego

dyplom magistra w specjalności Społeczna Psychologia Organizacji i Pracy

DOŚWIADCZENIE ZAWODOWE

1998.07 - do dziś

Polkar sp. z o.o. Warszawa;

Kierownik Działu Marketingu - opracowywanie nowego image firmy

1997.12 –

1998.06

Polkar sp. z o.o. Warszawa;

Asystent Kierownika Działu Marketingu - współpraca przy tworzeniu kampanii
reklamowej

1996.01 –
1997.01

Promocja XXI WIEK, Warszawa

Asystent do Spraw Badania Rynku

SZKOLENIA

1997 - 2000

Instytut Goethego, Warszawa

kurs języka niemieckiego

1997

Fabryka Samochodów Nowoczesnych

praktyka studencka w dziale marketingu

1996 Ośrodek Zarządzania, Warszawa

kurs "Marketingu i zarządzania" (120 h)

1995 Ośrodek kształcenia komputerowego "Optima"

kurs obsługi programów graficznych

1992 - 1997 Szkoła jęz. angielskiego przy Kościele Metodystów, Warszawa

kurs języka angielskiego

JĘZYKI OBCE

Język angielski
Język niemiecki

biegle w mowie i piśmie, egzamin państwowy
biegle w mowie

UMIEJĘTNOŚCI

komputer

bardzo dobra znajomość PC, środowiska Windows

prawo jazdy

kategoria B od 1993

ZAINTERESOWANIA

Sporty wyczynowe, sztuczna inteligencja

Przykład

życiorysu w

języku

polskim

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

11

Dopóki nie spotkasz się z osobą rekrutującą osobiście jesteś tak dobry jak to, co napisałeś w swoich

dokumentach. A pierwszym tekstem, jaki zostanie przeczytany jest Twój list motywacyjny. Firmy
zalewane są listami motywacyjnymi - warto, aby Twój pozytywnie się odróżniał na tle innych

aplikacji. Liczy się przede wszystkim autoreklama i umiejętność promowania własnej osoby. Musisz
sprawić, by ten dokument reklamował Ciebie!

Nie należy posługiwać się jednym listem motywacyjnym. Przede wszystkim będziesz wysyłał listy

odnoszące się przynajmniej do dwóch różnych sytuacji – pierwsza: w odpowiedzi na ogłoszenie o
pracę, druga: składając ofertę w firmie, którą sam wyszukałeś i skierowane do dwóch różnych

adresatów: pracodawców i pośredników takich jak konsultanci lub agencje pośrednictwa pracy.

Zanim przystąpisz do pisania listu motywacyjnego, warto abyś odpowiedział sobie na dwa

podstawowe pytania:
1. Dlaczego się starasz o tę pracę?

2. Dlaczego uważasz, że właśnie Ciebie należy zatrudnić?

Nie powinieneś w liście motywacyjnym prosić o pracę – powinieneś napisać dlaczego
firma ma właśnie Ciebie zatrudnić!

Wskazówki do napisania listu motywacyjnego:

•

zadaniem listu motywacyjnego jest przedstawienie Twojej kandydatury na konkretne

stanowisko i uzyskanie zaproszenia do bezpośredniego spotkania z pracodawcą

•

obok czysto grzecznościowych zwrotów oraz wyrazów zainteresowania powinno się
znaleźć uzasadnienie faktu ubiegania się o pracę

•

uzasadnienie powinno być krótkie i treściwe (jak cały list), wiarygodne i przekonujące

•

warto podkreślić pozytywne motywy zmiany lub podjęcia nowej pracy np. chęć dalszego
rozwoju zawodowego, sprawdzania się itp.

•

list motywacyjny nie jest powtórzeniem CV - jest Twoim osobistym ogłoszeniem i reklamą.

Formalne wymagania do listu motywacyjnego:

•

formalne wymagania są takie same jak w odniesieniu do typowej korespondencji
urzędowej - swoje dane (adres, telefon) w lewym, górnym rogu, nazwa firmy w prawym,
górnym rogu

•

list najlepiej pisać do określonej osoby, dobrze jest zacząć "Szanowny Panie" a zakończyć
"Z poważaniem"

•

umieść nagłówek zwierając w nim numer referencyjny oraz stanowisko, jeśli ubiegasz się

o wakat

•

dobrze jest umieścić na początku listu informację skąd wiemy o danym miejscu pracy np.
"W Gazecie Wyborczej z dnia....przeczytałem, że poszukują Państwo......."

•

stosuj precyzyjne wyrażenia, unikaj wyrażania opinii i trzymaj się takich faktów, które
można zweryfikować (najlepiej gdyby dało się je określić ilościowo)

•

dąż do tego, aby układ tekstu Twojego listu był przejrzysty i jasny, z dużymi paragrafami i
odstępami między akapitami

•

podpis - podpisz się tak jak zawsze, pod listem, własnoręcznie.

Nie wolno:

•

używać skrótów lub sloganów

•

używać takich nagłówków jak: "Dotyczy: orientacji ogólnej", "Rozwój kariery zawodowej".
"Okazje do rozwoju kariery zawodowej";

•

przepraszać

•

przedłużać listu (maksymalnie 1 strona A4)

•

robić błędów ortograficznych

•

zapomnieć o sprawdzeniu dokładnie treści przed wysłaniem.

List

motywacyjny

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

12

Data

Imię i nazwisko

adres
telefon

Adresat

Zwrot grzecznościowy:

Szanowna Pani lub Szanowny Panie
Treść:

•

powołanie się na źródło informacji o firmie: Dowiedziałem się z...... lub

Dowiedziałem się od.......

•

dalej: Poszukuję stanowiska......

•

co Cię skłania, że zgłaszasz się o pracę właśnie Ty i właśnie do tej firmy

•

krótki opis Twoich kwalifikacji:
-

jedno – dwa zadnia ukazujące Twoje mocne strony w danej branży czy na danym

stanowisku

-

wspomnij o zaletach ogólnych (np. umiejętność samodzielnej pracy, twórcze

podejście do rozwiązań, zdolności kierownicze, umiejętność nawiązywania kontaktów)

-

opisz wymierne wyniki pracy – konkretne osiągnięcia własne odpowiadające firmie np.

Zaktywizowałem.....; Kierowałem realizacją......; Rozwinąłem i
wdrożyłem....; Zainicjowałem...;

•

zakończ z podkreśleniem przydatności posiadanych umiejętności i kwalifikacji dla firmy
oraz gotowości stawienia się na rozmowę

Zwrot grzecznościowy: Z poważaniem lub Z wyrazami szacunku,

własnoręczny podpis

Warszawa 30.02.00

Adam Kowalski

ul. Farbowana 8/345
00-001 Warszawa

tel. [phone]

Szanowny Panie!

W nawiązaniu do ogłoszenia prasowego z G.W. z dn. 30.02.00 pragnę zaproponować

swoją kandydaturę na stanowisko Kierowca – Goniec.

Uważam, że posiadam wszelkie predyspozycje osobowościowe oraz niezbędne kwalifikacje

do rzetelnego spełnienia zadań na w/w stanowisku. Średnie wykształcenie elektroniczne i niepełne
wyższe humanistyczne z pewnością okażą się przydatne w pracy, wymagającej konkretnego

myślenia a zarazem umiejętności obcowania z ludźmi.

Posiadam już doświadczenie w pracy na podobnym stanowisku. Pracowałem jako

kierowca/sprzedawca w firmie XYZ. Moja dotychczasowa praca (m. in. w agencji turystycznej)

nauczyła mnie samodzielności w realizacji powierzonych zadań, szybkiego podejmowania decyzji,
jak również wytrwałości i odporności na stres.

Łatwo nawiązuję kontakty z innymi ludźmi, stanowią one dla mnie ważny aspekt w pracy i

dają wiele satysfakcji. Szybko się uczę, jestem osobą elastyczną, otwartą na współpracę. Lubię

podejmować różnorodne wyzwania.

Chciałbym podjąć pracę dającą mi możliwość rozwoju zawodowego, satysfakcje oraz

stabilizację. Jestem przekonany, że firma ZYX spełnia wszystkie te warunki. Praca związana z
zaopatrzeniem w Pańskiej firmie dawałaby mi dużo zadowolenia.

Pragnę dodać, że posiadam zawodowe prawo jazdy oraz doświadczenie w przewozie osób i
dokumentów. Jako były pracownik ochrony potrafię zadbać o bezpieczeństwo ludzi i mienia.

Jeżeli moje kwalifikacje okażą się wystarczające proszę o kontakt

Z wyrazami szacunku

Jaś Fasola

Schemat

listu

motywacyjnego

Przykład listu

motywacyjnego

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

13

Testy stosuje się, aby zbadać Twoje predyspozycje do stanowiska, o które się ubiegasz.

Predyspozycje, a nie kwalifikacje zawodowe - te są sprawdzane na podstawie Twojego
wykształcenia, stażu pracy, dorobku zawodowego i doświadczenia.

Wyniki testów mogą być tylko wskazówką, co do głębszej charakterystyki Twojej osoby, ale nie

powiedzą wszystkiego. W zależności od tego na jakie stanowisko jest prowadzona rekrutacja, różne
kombinacje cech będą pożądane. Dlatego wynik takich testów jest rozpatrywany pod kątem

konkretnego stanowiska np. od przedstawiciela handlowego wymagana jest komunikatywność i
umiejętność współpracy z ludźmi, słabszy wynik w testach sprawdzających wyobraźnię

przestrzenną nie ma tutaj żadnego znaczenia.

Testy wykorzystywane są również w rekrutacji masowej jako narzędzie wstępnej selekcji tzn.

wtedy, gdy przypada wielu kandydatów na małą liczbę stanowisk, na przykład przy rekrutacji do
pracy w call-center gdzie wstępnej selekcji dokonuje się już podczas pierwszej rozmowy
telefonicznej.

Zanim zaczniesz rozwiązywać test:

•

przystępując do rozwiązywania testów nie wiesz jakie cechy będą badane, zapoznanajesz
się tylko ze sposobem w jaki masz go rozwiązywać i wiesz ile masz na to rozwiązywanie
czasu. Dlatego przed przystąpieniem do rozwiązywania warto zadawać jak najwięcej

pytań, tak aby nie mieć żadnych wątpliwości czy niejasności. Na przykład powinieneś
zapytać jak będą oceniane Twoje odpowiedzi - czy za złą odpowiedź dostaje się punkty

karne, czy też liczą się tylko dobre odpowiedzi

•

większość testów psychologicznych nie ma narzuconych ograniczeń czasowych; jeśli czas
jest ograniczony dowiedz się jak dużo go masz, oblicz ile czasu masz na każde pytanie lub

część testu. W ten sposób unikniesz paniki gdybyś się nagle zorientował, że na
piętnastominutowe zadanie zostało ci tylko pięć minut

•

w razie wątpliwości zgaduj; niektóre wyrafinowane testy sprawdzające wiadomości
wykrywają próby zgadywania, ale nie testy umiejętności, w których sumuje się wszystkie

poprawne odpowiedzi i na tej podstawie oblicza wynik. Kiedy masz wątpliwości wyeliminuj
wszystkie wyraźnie błędne odpowiedzi i zaznacz tę, która wydaje Ci się najwłaściwsza

•

w przypadku testów umiejętności możesz domagać się przećwiczenia czegoś lub
wykonania na próbę. Jeśli test jest przeprowadzany na komputerze przed rozpoczęciem
warto ustawić wygodnie krzesło, klawiaturę i monitor

•

w przypadku testów typu papier-ołówek upewnij się czy masz dość miejsca na biurku lub
na stole i czy masz dobrze zaostrzony ołówek

•

wykorzystaj cały przydzielony Ci czas, sprawdź odpowiedzi, upewnij się czy zostały
wpisane w odpowiednie miejsca

•

część testów może zawierać niemal identyczne pytania, które pojawiają się na pierwszej
stronie, a potem po trzydziestu czy czterdziestu pytaniach dalej. Technika ta opiera się na

założeniu, że większość wypełniających test może skłamać, ale niewielu pod wpływem
stresu pamięta to kłamstwo, dlatego może odpowiedzieć na to samo pytanie całkiem

inaczej po raz drugi. Pytania te są zadawane w różnych konfiguracjach, aby ocenić
zachowania i postawy w różnych sytuacjach.

Testy psychologiczne

!

Testy badające predyspozycje psychiczne - często stosowane w rekrutacji. Służą do
diagnozy cech psychologicznych takich jak osobowość czy temperament. Można się spotkać z

testami mierzącymi np.:

-

profil osobowości (np. charakter, temperament, poziom kontroli emocjonalnej)

-

gotowość podejmowania samodzielnych decyzji

-

umiejętność pracy w zespole

-

zdolności negocjacyjne

-

odporność na stres

-

poziom motywacji osiągnięć

Testy w

rekrutacji

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

14

!

Testy badające zdolności intelektualne - cechą charakterystyczną tych testów jest to, że

niezależnie od tego o jakie stanowisko się ubiegasz, im wyższy wynik uzyskasz w takim teście,
tym bardziej jesteś pożądanym kandydatem. Możesz się spotkać z testami badającymi poziom

inteligencji ogólnej jak i sprawdzającymi poszczególne zdolności, składające się na inteligencję
ogólną. Mogą to być testy sprawdzające np.:

-

inteligencję werbalną

-

zdolność do analizy i syntezy

-

szybkość i sprawność myślenia

-

kreatywność

-

zdolności arytmetyczne

-

wyobraźnię wzrokową i przestrzenną

-

zdolności psychomotoryczne (koordynację wzrokowo-ruchową, szybkość i precyzję

spostrzegania)

!

Testy merytoryczne są najczęściej opracowywane przez ekspertów z poszczególnych
dziedzin np. starając się o pracę głównego księgowego możesz spodziewać się testu

sprawdzającego wiadomości z zakresu zasad rachunkowości czy aktualnych przepisów
podatkowych.

!

Testy umiejętności - w celu weryfikacji Twoich umiejętności pracodawca może

przeprowadzić test sprawdzający np. kandydata na copywritera może poprosić o wymyślenie
hasła reklamowego nieistniejącego produktu, a kandydatkę na stanowisko sekretarki o

napisanie, sformatowanie i wydrukowanie tekstu.

!

Testy językowe - są to testy sprawdzające znajomość języka obcego - wiedzę gramatyczną,
rozumienie treści, a także rozumienie zwrotów z języka negocjacji lub biznesu.

Assessment Center (w dosłownym tłumaczeniu - centrum szacowania) czyli metody symulacyjne
polegają na testowaniu zachowań kandydatów w różnych sytuacjach, przy wykonywaniu fikcyjnych

zadań. Na tej podstawie można przewidzieć jak zachowasz się kiedy będziesz już zatrudniony na
stanowisku, o które się ubiegasz, przy wykonywaniu konkretnych, rzeczywistych zadań.

!

Technika koszyka (z ang.

In-Basket

) - kandydatowi przedstawia się zbiór spraw: podań,

notatek ze spotkań, raportów itp. i obserwuje jego reakcję i sposób załatwienia tych różnych

spraw. Na ogół wcześniej podawana jest instrukcja mówiąca, że np. zostałeś mianowany
nowym kierownikiem jakiegoś działu, poprzednik odszedł tydzień temu i nagromadziło się dużo

różnych spraw wymagających natychmiastowej reakcji. Czasami wprowadza się również
ograniczenia czasowe mówiąc np. że za godzinę jest wyznaczone spotkanie z Zarządem i

musisz przez ten czas uporać się z najważniejszymi sprawami. Można także spotkać się z taką
sytuacją kiedy masz dostęp do telefonu, przez który kontaktujesz się ze swoją (symulowaną)

sekretarką i umawiasz spotkania. Razem z dokumentami dostarczany jest również kalendarz, w
którym zaznaczone już są pewne wcześniej zarezerwowane terminy.

Nazwa "In-Basket" pochodzi od standardowego wyposażenia biur w organizacjach
amerykańskich, gdzie na biurku każdego kierownika znajdują się dwa pojemniki (z ang.

basket), jeden ze sprawami do załatwienia, które wpłynęły (in) i należy je rozpatrzyć, a drugi
na sprawy już załatwione, które należy przesłać dalej (out).

W tej metodzie ocenie mogą podlegać:

-

umiejętność organizacji własnej pracy

-

tempo i wydajność pracy

-

spostrzegawczość i wnikliwość

-

umiejętność znajdowania niestandardowych rozwiązań

-

umiejętność delegowania uprawnień

-

szybkość podejmowania decyzji

-

umiejętność rozdzielenia spraw ważnych i nieważnych

-

umiejętność jasnego formułowania myśli, dawania poleceń, zadawania pytań itp.

Assessment

Center

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

15

!

Dyskusja Grupowa bez Lidera (z ang. LGD -

Leaderless Group Discussion

) - jest to metoda

polegająca na grupowym dyskutowaniu przedstawionego problemu. Grupa dyskutujących jest
obserwowana podczas pracy i na podstawie tych obserwacji formułuje oceny dotyczące

poszczególnych uczestników. W trakcie dyskusji ujawniają się spontaniczne reakcje,
zachowania w konkretnych sytuacjach społecznych, zdolności przywódcze itp. Na ogół czas

dyskusji jest ograniczony. Grupy zazwyczaj mają mniej niż 8 osób - grupy liczniejsze mają
tendencję do samoistnego dzielenia się na podzespoły i nie wszystkie osoby są w stanie

zaprezentować swój punkt widzenia.
W tej metodzie ocenie mogą podlegać:

-

umiejętność komunikowania się

-

umiejętność przewodzenia innym

-

potrzeba dominacji

-

umiejętność zachowywania się w sytuacji konfliktowej

-

umiejętność podejmowania szybkich decyzji

-

umiejętność rozpoznawania emocji u innych osób

Rozmowa z podwładnym (jeden-na-jeden)
W tej metodzie aranżuje się rozmowę z klientem lub podwładnym np. podwładnego lekceważącego

swoje obowiązki a jednocześnie cennego fachowca. Bardzo często partnerem uczestnika symulacji
jest osoba specjalnie w tym celu przeszkolona. W ten sposób można ocenić:

-

umiejętności komunikowania się

-

zdolności perswazyjne i kierownicze

-

umiejętność słuchania

-

umiejętność dostosowywania się do sytuacji

-

odporność na stres

Prezentacje i case-study
Ta metoda polega na tym, że kandydat przygotowuję analizę pewnego materiału a następnie

przedstawia ją publicznie lub w formie pisemnej. W prezentacjj kandydatowi dostarcza się ogólny
temat, który ma przeanalizować i rozważyć. W case-study kandydat otrzymuje obszerny materiał,
opisujący konkretny problem, ale jego zadanie jest podobne. W prezentacjach kandydaci są

proszeni o publiczne przedstawienie swoich przemyśleń. case-study może być dostarczana w formie
pisemnej.

Tematy prezentacji i case-study są zazwyczaj związane z pracą na obsadzanym stanowisku np.
kandydaci na szkoleniowców mogą być proszeni o zaprezentowanie 15-minutowego fragmentu

szkolenia na konkretny temat.

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

16

Jesteś umówiony na rozmowę kwalifikacyjną a twoi rozmówcy mają konkretny cel - muszą

rozstrzygnąć czy zostaniesz nowym pracownikiem firmy. Im więcej wiesz na temat firmy, do której
się udajesz, tym masz większe szanse, aby przekonać prowadzącego rozmowę, że jesteś

rzeczywiście zainteresowany pracą w tej firmie.
Bądź świadomy tego, czego osoba prowadząca rozmowę chce się od Ciebie dowiedzieć. Na ogół

pragnie potwierdzenia tego, co umieściłeś w swoim CV i liście motywacyjnym czyli:

•

czy Twoje kwalifikacje są prawdziwe i odpowiednie do danej pracy

•

czy Twoje doświadczenie zawodowe jest odpowiednie do danej pracy i tak dobre jak to
sugeruje Twoje CV czyli czy posiadasz doświadczenie umożliwiające osiągnięcie sukcesu
na tym stanowisku

•

co takiego pominąłeś w swoim CV lub formularzu aplikacyjnym, co może być informacją
istotną lub dla Ciebie niekorzystną

•

jakie są Twoje umiejętności interpersonalne? Czy możesz szkolić inne osoby? Czy jako
kandydat dobrze "pasujesz" do firmy, czy rozmówca widzi cię w swoim zespole, czy twój

styl i osobowość będą odpowiadały jemu i firmie

•

jakie są Twoje umiejętności komunikowania się? Czy umiesz słuchać?

•

czy możesz od razu rozpocząć nową pracę, czy wymagać będziesz przeszkolenia?

Przed rozmową

!

zbierz maksimum informacji o firmie (tutaj możesz wykorzystać informacje zdobyte w Sieci)

np.:

•

od kiedy firma istnieje

•

czym się zajmuje

•

jaką ma pozycję na rynku

•

jakich ma konkurentów

•

jakie ma szanse rozwoju

•

ile zatrudnia osób i jaka jest rotacja pracowników

!

warto też zebrać informacje o oferowanym stanowisku:

•

jaki zakres wiedzy jest potrzebny na tym stanowisku

•

jakiego rodzaju doświadczenie zawodowe jest potrzebne (branża, rodzaj
wykonywanej pracy)

•

jakiego typu cechy psychologiczne mogą być przydatne (zdolności interpersonalne,
zdolności komunikacyjne, zdolności kierownicze, umiejętność pracy w stresie itp.)

!

ważne również jest, co wiesz o sobie:

•

idąc na rozmowę miej w pamięci swoją drogę zawodową: nazwę poprzedniego
miejsca pracy, stanowisko, podstawowe obowiązki

•

przypomnij sobie sukcesy i osiągnięcia z poprzednich miejsc pracy

•

zabierz ze sobą kopię wszystkich istotnych dokumentów - mogą się okazać potrzebne

•

spróbuj się zastanowić jakie Ty zadawałbyś pytania będąc na miejscu pracodawcy,
zastanów się nad odpowiedziami - nie wolno unikać pytań trudnych i kłopotliwych

!

oraz:

•

zastanów się czego oczekujesz od rozmówcy, czego chciałbyś się dowiedzieć, o co
zapytać - inteligentne i rozsądne pytania mogą wywrzeć dobre wrażenie na rozmówcy

•

upewnij się, jak dotrzeć do firmy, ile potrzeba na to czasu - nie wolno Ci się spóźniać,
najlepiej gdybyś był parę minut przed czasem

•

najlepiej być ubranym schludnie, ale nie można się stroić, raczej elegancko, ale
odpowiednio do okazji; źle widziany jest ostry makijaż, bogata biżuteria, mocne

perfumy i wygnieciony garnitur;

•

dowiedz się jak się nazywa osoba, która poprowadzi z Tobą rozmowę

Podczas rozmowy

•

bądź nastawiony pozytywnie, odpręż się i uśmiechaj się

•

nie przyjmuj postawy "przepraszam, że żyję"

•

pewnie podaj rękę rozmówcy

•

najlepiej usiądź prosto na krześle i patrz na rozmówcę; kontakt wzrokowy jest bardzo
ważny bo rozmowa to coś więcej, niż wymiana słów

•

siedź spokojnie, nie na brzeżku krzesła - to sprawia wrażenie, że kandydat tylko czeka,
żeby uciec z pracy, o którą się właśnie stara

•

uśmiechaj się i sprawiaj wrażenie zainteresowanego

•

bądź pewny siebie, ale nie zarozumiały

•

kontroluj takie odruchy jak walenie palcami w stół czy bawienie się długopisem

•

w czasie rozmowy nie pal nawet jeśli otrzymasz pozwolenie

Rozmowa

kwalifikacyjna

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

17

•

nie zaczynaj rozmowy od pytania o zarobki i czas pracy (zwłaszcza jeśli stanowisko jest
odpowiedzialne a praca wymaga zaangażowania)

•

bądź zwięzły - twoja odpowiedź powinna dokładnie odnosić się do zadanego pytania i
mieścić się w 2-3 minutach

•

posługuj się określeniami ilościowymi - korzystaj raczej z liczb niż przymiotników, nie mów

"zaoszczędziliśmy bardzo dużo pieniędzy" tylko powiedz ile dokładnie zaoszczędziliście

•

przedstaw konkretne dokonania, np. "Problem był następujący, rozwiązałem go w taki a
taki sposób, dało to taki a taki wynik" w szczególności gdy ubiegasz się o stanowisko

menedżerskie powinieneś przedstawić rezultaty ilościowe

•

nie traktuj pytań twojego rozmówcy jak płotków, które musisz pokonać w drodze do mety;
spróbuj w nich dostrzec jeszcze jedną okazję do sprzedania siebie

•

nie bój się pytań o obowiązki, kryteria oceny pracy, możliwości awansu itp.

•

słuchaj uważnie, a jeśli czegoś nie rozumiesz - nie bój się o tym powiedzieć

•

nie trzeba się bać swoich słabości - najlepszy komentarz do porażek: "To mnie nauczyło
unikać takich błędów"

•

pokaż, że jesteś przygotowany do rozmowy, używaj informacji o pracy i o firmie, które

uzyskałeś wcześniej

•

odpowiedzi udzielaj z rozmysłem

•

podziękuj rozmówcy za poświęcenie czasu

•

upewnij się, co do wyniku rozmowy (np. kiedy możesz się spodziewać decyzji).

Nie wolno:

•

przyjeżdżać na rozmowę zbyt późno

•

palić, nawet jeśli dostaniesz pozwolenie

•

siadać, nie czekając na zaproszenie

•

dawać zbyt szybkich odpowiedzi - najpierw pomyśl

•

odpowiadać "tak" lub "nie" - sprzedawaj się!

•

krytykować byłych pracodawców lub kolegów

•

kłócić się

•

być zbyt wesołym

•

zbytnio się rozglądać

•

rozsiadać się na krześle

•

zakładać rąk lub zaciskać pięści.

Kilka zachowań, które mogą prowadzić do porażki w trakcie rozmowy

•

zadajesz zbyt mało pytań lub zadajesz niejasne pytania

•

Twoje odpowiedzi na zadane pytania są zbyt gorączkowe, niejasne, niezdecydowane,

nieścisłe, robisz dużo dygresji

•

nie masz kontaktu wzrokowego z rozmówcą podczas całej rozmowy

•

odpowiadasz lakonicznie, równoważnikami zdań

•

widać Twoje zakłopotanie wobec pytań dotyczących pieniędzy - albo tylko ten aspekt
wzbudza Twoje zainteresowanie, albo nie potrafisz wyrazić swoich aspiracji na ten temat

•

nie dajesz dokończyć zdania, przerywasz rozmówcy

•

mówisz źle o poprzednich pracodawcach (stażach lub poprzedniej pracy). To jest
dyskredytujące!

•

używasz manieryzmów językowych

•

zanudzasz słuchacza długimi wypowiedziami, wyraźne jest twoje nadmierne gadulstwo

•

jesteś zbyt pewny siebie, arogancko się zachowujesz.

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

18

Istnieje wiele przewodników podających bardzo szczegółowe pytania, które mogą paść w rozmowie

kwalifikacyjnej. Pamiętaj jednak, że żaden z nich nie jest wyrocznią. Poznać pytania przed rozmową
kwalifikacyjną to nie to samo co poznać pytania egzaminacyjne przed egzaminem. Nie ułatwią one

znalezienia poprawnej odpowiedzi ponieważ takich odpowiedzi nie ma. Jedyna poprawna
odpowiedź to taka, która jest oparta na twoich autentycznych doświadczeniach i osiągnięciach.

1. Co

spowodowało, że odniósł Pan sukces w tym zawodzie?

2. Proszę opisać swój typowy dzień.

3.

Jakie ma Pan doświadczenie zawodowe?

4. Proszę określić związki wykonywanej przez Pana pracy z głównymi zadaniami

pańskiego działu i firmy.

5.

Co w pańskiej pracy jest, Pana zdaniem, najistotniejsze?

6.

Czy gotów jest Pan pojechać wszędzie tam, gdzie firma Pana wyśle?

7. Co

się Panu podobało, a co nie podobało w ostatnim miejscu pracy?

8.

Które z dotychczasowych miejsc pracy najmniej Panu odpowiadało?

9. Czego

nauczył się Pan w poprzednich miejscach pracy?

10.

Jak Pan ocenia dotychczasowy rozwój swojej kariery?

11. Jak

długo chciałby Pan u nas pracować?

12.

Ile czasu Panu zajmie wciągnięcie się w pracę naszej firmy?

13. Co

chciałby Pan robić z 5 lat?

14.

Jakie ma Pan kwalifikacje?

15. Jakie

są największe Pańskie osiągnięcia?

16.

W jaki sposób planuje Pan poważniejsze zadania i przygotowuje się do ich realizacji?

17. Proszę opowiedzieć jak wygląda historia pańskich awansów.
18.

Czy potrafi Pan pracować pod presją czasu?

19.

Co jest pańską najmocniejszą stroną?

20.

Jakie cechy najbardziej Pana wyróżniają?

21.

Co Pana w tej pracy najbardziej interesuje?

22.

Czego Pan poszukuje w następnej pracy?

23.

Dlaczego powinienem Pana zatrudnić?

24. Co

może Pan zrobić dla nas takiego, czego nie potrafią inni?

25. Proszę mi opowiedzieć o jakimś trudnym problemie, z którym musiał się Pan uporać.
26.

Co powiedzieliby o Panu dotychczasowi przełożeni?

27. Czy

możemy sprawdzić pańskie referencje?

28. Jaką książkę Pan ostatnio czytał (jaki film oglądał) i jakie zrobiła na Panu wrażenie?

29.

Jak radzi sobie Pan z napięciem?

30.

Od jak dawna Pan szuka pracy?

31. Czy

był Pan kiedykolwiek zwolniony z pracy?

32.

Dlaczego Pana zwolniono?

33.

Na co przeznaczał Pan najwięcej czasu w poprzedniej pracy i dlaczego?

34.

Jak przyjmuje Pan polecenia?

35.

Jak przyjmuje Pan krytykę?

36. Czy

chciałby Pan wykonywać pracę swojego przełożonego?

37.

Co Pan sądzi o swoim obecnym (poprzednim) szefie?

38. Proszę opisać sytuację, w której pańska praca lub pomysły zostały skrytykowane.
39. Proszę opowiedzieć coś o sobie.

40. Proszę ocenić siebie na skali od jednego do dziesięciu.
41.

Czym najbardziej się Pan przejmuje?

42. Jaka

była najtrudniejsza sytuacja, z którą się Pan zetknął?

43.

Jakie rzeczy Pana niepokoją?

44.

Czego Pan najbardziej nie lubi?

45. Proszę mi opowiedzieć co ostatnio Pana rozłościło w pracy.

46.

W czym wykazał się Pan własną inicjatywą?

47. Co

się Panu nie podoba w postępowaniu szefa?

48.

Jak, Pana zdaniem, szef ocenia Pańską pracę?

49.

W jaki sposób szef wydobywa z Pana to, co najlepsze?

50.

Czy interesuje się Pan sportem?

51.

Jakie cechy osobowości są niezbędne do osiągnięcia sukcesu w Pańskiej dziedzinie?

52.

Woli Pan pracować samodzielnie czy w zespole?

53. Jaką rolę zwykle pełnił Pan w zespole?
54. Jak

zdefiniowałby Pan atmosferę sprzyjającą pracy?

55.

Czy daje Pan wyraz swoim opiniom jeśli nie zgadza się Pan ze zdaniem swojego
przełożonego?

56. Co

powiedziałby Pan o przełożonym, który postępuje nie fair albo z którym trudno się

współpracuje?

57. Czy

uważa Pan, że jest naturalnym liderem czy raczej podwładnym?

150 pytań z

rozmowy

kwalifikacyjnej

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

19

58. Dlaczego

uważa Pan, że jest lepszy od swoich kolegów?

59.

Z jakimi ludźmi lubi Pan pracować?

60. Otrzymał Pan zadanie, które wymaga kontaktowania się z ludźmi zajmującymi w firmie

różne szczeble w hierarchii. Jak Pan to zrobi? Kontakty z jakim szczeblem najbardziej
Panu odpowiadają?

61.

Ma Pan w południe wyznaczoną wizytę u lekarza. Czekał Pan na nią 10 dni. Ale w
ostatnim momencie wypadło jakieś ważne spotkanie. Co Pan robi?

62. Jak

udało się Panu przyjść na rozmowę kwalifikacyjną skoro nadal jest Pan zatrudniony

gdzie indziej?

63.

Kiedy spodziewa się Pan awansu?

64. Proszę zdefiniować pojęcie współpraca.
65.

Jakie ma Pan kłopoty we współpracy z ludźmi różniącymi się od Pana wykształceniem i

zainteresowaniami?

66. Proszę powiedzieć co takiego Pan zrobił, co świadczyłoby o Pańskiej lekkomyślności?

67. Proszę mi opowiedzieć coś, co było dla Pana największym wyzwaniem.
68. Proszę podać przykład jakiejś metody pracy, którą Pan stosuje. Co Pan o niej sądzi?

69.

Co by Pan zrobił, gdyby musiał podjąć jakąś decyzję, a nie byłoby do tego
odpowiedniej procedury?

70.

Co jest Pańską największą słabością?

71. Patrząc z perspektywy: czy mógł Pan lepiej pokierować swoją karierą?

72.

Jakie decyzje jest najtrudniej Panu podejmować?

73. Jakie

umiejętności zawodowe chce Pan obecnie doskonalić?

74.

Czy, kiedy trzeba, gotów jest Pan podjąć ryzyko?

75.

Widzi Pan ten długopis? Proszę mi go sprzedać.

76. Jak

zdefiniowałby Pan swój zawód?

77. Czy

miał Pan kiedykolwiek kłopoty finansowe?

78.

Jak radzi sobie Pan z odmową?

79.

Dlaczego tak długo był Pan bez pracy?

80.

Dlaczego tak często zmienia Pan pracę?

81.

Dlaczego chce Pan odejść z obecnej pracy? Dlaczego odszedł Pan z poprzedniej pracy?

82.

Co Pana najmniej interesuje w tej pracy?

83.

Co w Pańskiej poprzedniej firmie się Panu nie podobało lub z czym się Pan nie zgadzał?

84. Jakie

wyniósł Pan ogólne wrażenia ze swojej ostatniej firmy?

85.

Jakie sprawy utrudniają Panu wykonywanie pracy i jak Pan sobie z nimi radzi?

86.

Co w tej pracy wydaje się Panu trudne? Dlaczego tak Pan uważa?

87. Każda praca ma swoje plusy i minusy. Proszę podać przykład niektórych minusów z

Pańskiej ostatniej pracy.

88.

W jaki sposób dostał Pan poprzednią pracę?

89.

Na jakie poważne choroby chorował Pan w ostatnich latach? Czy po ich przebyciu

odczuwał Pan jeszcze jakieś dolegliwości?

90.

Kiedy ostatnio odwiedził Pan przychodnię specjalistyczną?

91.

Czy mieszka Pan z rodzicami, rodziną czy też zajmuje samodzielne mieszkanie?

92.

Czy ma Pan dzieci? Jeśli tak to w jakim wieku?

93. Czy

może Pan w jakiś sposób udokumentować znajomość języków obcych?

94.

Czy w tej chwili doskonali Pan znajomość jakiegoś języka obcego?

95.

Czy dotychczas wykorzystywał Pan w pracy zawodowej znajomość języków obcych?
Jeżeli tak to przy jakiej okazji?

96.

Które z ukończonych przez Pana kursów i szkoleń były dla Pana najbardziej przydatne?

97.

Jakie szanse na rozwój dostrzega Pan w firmie, w której poprzednio był Pan
zatrudniony?

98. Co

uważa Pan za największe zagrożenie dla firmy, w której poprzednio był Pan

zatrudniony?

99.

Na czym polegał awans (rozwój) w nowym miejscu pracy?

100.

Czy zmiana pracy przyniosła Panu wymierne korzyści? Jakie?

101.

Czy o Pana planowanym odejściu wiedzą przełożeni w firmie, w której Pan nadal
pracuje?

102.

Które ze zmian pracy miały największe znaczenie w Pana dotychczasowej karierze?

103.

Realizacja jakich zadań przyniosła Panu najwięcej satysfakcji?

104.

Jakie cele zawodowe zamierza Pan zrealizować w najbliższym czasie?

105.

Ile czasu spędza Pan w pracy?

106. Proszę ocenić politykę personalną firmy, w której Pan dotychczas pracował.
107. Proszę ocenić politykę marketingową firmy, w której Pan pracuje.

108.

Co, Pana zdaniem, należałoby zmienić w firmie, w której Pan pracuje?

109.

Co jest dla Pana ważniejsze: zadowolenie z pracy czy awans?

110.

Czy tylko do nas wysłał Pan życiorys i list motywacyjny?

111.

Czego oczekuje Pan po zmianie pracy?

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

20

112. Czego

chciałby Pan się jeszcze nauczyć?

113. Czy

wybrałby Pan ponownie taki zawód jaki Pan obecnie wykonuje?

114. Czy

zdecydowałby się Pan na przeprowadzkę, by objąć wyższe stanowisko w filii naszej

firmy?

115.

Dlaczego chce Pan pracować u nas?

116.

Co najgorszego słyszał Pan o naszej firmie?

117. Proszę uporządkować według ważności listę firm, które by Pan odwiedził oferując nasze

produkty.

118. Proszę wskazać swoje doświadczenia zawodowe, które wiążą się bezpośrednio ze

stanowiskiem, o które się Pan ubiega.

119.

Które z realizowanych przez Pana zadań bezpośrednio odpowiadają przyszłym
obowiązkom u nas?

120. Dlaczego

zainteresował się Pan naszą ofertą/firmą?

121.

Który ze znanych produktów naszej firmy ocenia Pan najwyżej i dlaczego?

122.

Czy np. gdyby wygrał Pan bardzo dużą sumę pieniędzy to czy nadal by Pan pracował,
czy wybrał życie z odsetek?

123.

Jaka jest granica finansowa, od której nasza oferta wyda się Panu atrakcyjna?

124.

Jak Pan sądzi: ile zarabia się u nas na porównywalnych z Pańskim stanowiskiem?

125.

Czy w poprzednim miejscu pracy dysponował Pan samochodem służbowym?

126. Jakich

korzyści materialnych, poza pensją, oczekuje Pan u nas?

127.

W jaki sposób w Pana poprzedniej firmie były wynagradzane dodatkowe godziny
pracy?

128.

Od jakiej sumy, Pana zdaniem, zaczyna się wysokie wynagrodzenie w naszej branży?

Pytania dla studentów i absolwentów

129. Jak

zdobywał Pan pracę w okresie wakacyjnym?

130.

Jakie ma Pan plany zawodowe na przyszłość?

131.

Gdzie Pan studiował i dlaczego wybrał Pan właśnie tą uczelnię?

132. Czy

mając możliwość ponownego rozpoczęcia studiów wybrałby Pan ten sam kierunek?

133.

Które przedmioty w trakcie nauki w szkole wyższej Pana szczególnie interesowały i

dlaczego?

134.

Który ze zdawanych egzaminów był dla Pana najtrudniejszy?

135.

Których przedmiotów Pan nie lubił na studiach i dlaczego?

136. Jak

opłacał Pan studia i swoje utrzymanie w tym okresie?

137. Gdzie

odbywał Pan praktyki w czasie studiów? W jakiej firmie, dziale, jak długo one

trwały?

138. Jaki

wybrał Pan temat pracy magisterskiej i dlaczego?

139.

Czy w trakcie studiów brał Pan udział w pracach koła naukowego lub jakiejś organizacji

studenckiej?

140.

Czy zamierza Pan uzupełniać wykształcenie? W jakiej formie?

141. Usiłowaliśmy wcześniej zatrudniać ludzi z Pańskiej uczelni, ale nie radzili sobie. Czym

się Pan od nich różni?

142.

Co z tego, czego nauczył się Pan na studiach, przyda się Panu w pracy?

143.

Czy lubi Pan rutynowe działania/stałe godziny pracy?

144.

Jakim stanowiskiem jest Pan zainteresowany?

145.

Czy ma Pan kwalifikacje, które umożliwią Panu odnoszenie sukcesów w tej dziedzinie?

146. Dlaczego

uważa Pan, że spodoba się Panu ten rodzaj pracy?

147.

Co Pan wie o naszej firmie?

148.

Co, Pana zdaniem, jest warunkiem awansu w dobrej firmie?

149. Czy

uważa Pan, że pierwsi pracodawcy powinni brać pod uwagę oceny ze studiów

podczas przyjmowania absolwenta do pracy?

150.

Czy to jest pierwsza Pana rozmowa kwalifikacyjna?

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

21

Proszę opowiedzieć coś o sobie.
Jak Pan/i by sam siebie

opisał/a.

Jest to tylko pozornie łatwe pytanie. Odpowiedź nie
powinna przypominać dzieła epickiego

przygotowywanego do wydania w twardej oprawie!
Trudność polega na uporządkowaniu myśli, tak, abyś

mógł podać przejrzyste streszczenie twojej pracy
zawodowej i podkreślić te osiągnięcia, które wydają

się być ważne dla rozmówcy.
Nakreśl najważniejsze punkty, które chcesz

przedstawić, opowiedz o swoich mocnych stronach, o
rodzajach firm dla których pracowałeś, o znaczących
osiągnięciach lub interesujących cię kierunkach

rozwoju zawodowego. Upewnij się, że uwzględniłeś
wszystko, co może cię wyróżnić. Pamiętaj, że masz na

to 2-3 minuty.

Dlaczego stara się Pan/i

właśnie o tę pracę?
Co wie Pan/i o naszej firmie, o

dziale, w którym chce Pan/i
pracować?

Dlaczego nasza firma wydaje
się Panu/i atrakcyjna?
Jakie są Pana/i oczekiwania

wobec naszej firmy?

Dostając takie pytania musisz pokazać, że odrobiłeś

swoje zadanie domowe i wiesz coś na temat firmy i
pracy, o którą się starasz. A najlepiej, gdy potrafisz

pokazać związek tych informacji z własnymi
umiejętnościami, zainteresowaniami lub

dotychczasowymi osiągnięciami. Odpowiedz sobie na
pytanie, co cię w tej pracy pociąga, intryguje,
ekscytuje czy też stanowi dla ciebie wyzwanie? Jeżeli

sam nie potrafisz przekonywująco odpowiedzieć na te
pytania to jak przekonasz osobę prowadzącą z tobą

rozmowę kwalifikacyjną?

Jakie ma Pan/i wady?

Jakie są Pana/i słabe strony?

"Nie mam takich" - to odpowiedź bez sensu. W ten

sposób można cię uznać za osobę o małej zdolności
do autoanalizy, za człowieka, który nie uświadamia

sobie własnych błędów, a tym samym jest niezdolny
do zmiany działania. Nie mów także banałów w stylu

"Jestem perfekcjonistą" lub "Pracuję zbyt dużo".
Naszymi słabymi stronami są zwykle przeciwieństwa

mocnych stron lub też mocne strony doprowadzone
do przesady. Znasz już swoje słabe i mocne strony -
przyjrzyj się im, aby sprawdzić, czy gdzieś nie

posunąłeś się za daleko. Bądź wobec siebie uczciwy -
ta wiedza na pewno ci się przyda. Potem przygotuj

odpowiedź, która nie tylko ujawniałaby, że sam
dostrzegasz problem, ale że podjąłeś starania, aby go

przezwyciężyć. Warto też dawać takie przykłady, które
umiejscawiają naszą słabość w przeszłości np:

"dawniej zdarzało się...", "było mi trudno...".

Jakie ma Pan/i zalety?

Jakie ma Pan/i wady?
Co Pana/nią motywuje w

pracy?
Jakie są Pana/i największe
osiągnięcia?

O jakim doświadczeniu lub
sytuacji może Pan powiedzieć,

że postawiła Panu największe
wymagania?

Jak opisał(a)byś swoje stosunki
z innymi ludźmi?

Te pytania pozwalają Ci mówić o Twoich mocnych

stronach, umiejętnościach i pozytywnych cechach. Ale
uwaga! Nie dajmy się skusić na wyliczanie tylko

naszych słabych stron.

Zakładając, że rozmówca pyta nas o sukcesy i porażki,

powinniśmy dać mu satysfakcjonującą odpowiedź. Nie
należy jednak tej odpowiedzi nadmiernie długo

uzasadniać.

Jaka dotychczasowa praca
przyniosła Panu/i najwięcej

satysfakcji?
Co spodziewa się Pan/i robić za
5 – 10 lat?

Ważne jest pokazanie, że chcemy i zamierzamy
pracować w tej firmie przez dłuższy czas, tutaj chcemy

robić karierę. Nie róbmy tego tak, jakby stanowisko, o
które się staramy, interesowało nas tylko na krótki
okres.

Najczęściej

zadawane

pytania

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

22

W przeszłości często zmieniał

Pan/i pracę. Dlaczego?

Podkreśl, że pracując na różnych stanowiskach szybko

realizowałeś zlecone zadania, po czym nie pojawiały
się nowe wyzwania. Zaakcentuj pozytywne strony

takiej sytuacji np. większe doświadczenie i
umiejętności.. Możesz zakończyć mówiąc: "Szukam

takiej pracy, która pozwoli mi na dłużej zatrzymać się
w jednym miejscu".

Dlaczego szuka pan/i pracy?

Z jakiego powodu opuścił/a
pan/i poprzednią pracę?

W obu pytaniach chodzi o to samo - dlaczego jesteś

niezadowolony z swojej obecnej pracy. W ten sposób
prowadzący rozmowę chce odkryć twoją motywację, a

także sprawdzić czego może się po to tobie
spodziewać. Zdania w stylu "Nienawidzę swojej pracy"

lub "Moje wynagrodzenie jest śmieszne" są
niedopuszczalne. Zdanie "Szukam okazji, w których

mogę się sprawdzić" można w pewnych
okolicznościach uznać jako równoważnik zdania

"Nienawidzę swojej pracy", ale nic ponadto.
Prowadzący rozmowę na pewno szybko zorientuje się,

że powtarzasz nic nie znaczącą odpowiedź, którą
każdy może znaleźć w jakieś książce i w odpowiednim

momencie powtórzyć jak papuga. Powinieneś
odpowiedzieć na to pytanie na swój własny,
indywidualny sposób.

Jeśli myślisz o awansie to zastanów się o jaki rodzaj
awansu ci chodzi: kierowanie większą niż dotychczas

grupą ludzi? Uzyskanie tytułu wiceprezesa? Jak chcesz
się sprawdzić? Co takiego chcesz zrobić co było

niemożliwe w poprzedniej pracy a spodziewasz się, że
będzie możliwe w nowej? Czy znasz jakieś problemy

firmy, w których rozwiązaniu byłbyś pomocny?
Dlaczego prowadzący rozmowę powinien wybrać

akurat ciebie spośród 138 lub 1380 kandydatów?
Jeżeli poszukujesz firmy, w której twoja praca byłaby

lepiej opłacana to dlaczego zasługujesz na lepszą
płacę?

Jakiej wysokości zarobków

Pan/i oczekuje?

Jeśli prowadzący rozmowę zapyta cię, jakiego

wynagrodzenia się spodziewasz, możesz powiedzieć,
że najpierw chciałbyś uzyskać więcej informacji na

temat samej pracy. Najlepiej nie określać sumy,
dopóki nie będziesz miał pewności, że zostaniesz

zatrudniony. Na ogół wynagrodzenie jest ustalone.
Czasem zarobki mogą być negocjowane. Przede

wszystkim zorientuj się jak płacą inne firmy za
podobną pracę oraz jakie są stawki w danej firmie –

da Ci to lepszą pozycję przy negocjacjach. Gdy
rozmówca będzie naciskał na jej podanie, możesz

podać przedział np. od 2000 do 2500 złotych. Jeżeli
zapyta cię o aktualne lub ostatnie zarobki, powinieneś

podać kwotę prawdziwą, nie zawyżoną, ale masz
pełne prawo podania tej kwoty razem z premią i

różnymi innymi dodatkami jakie otrzymywałeś.

Dlaczego właśnie Pana/nią
mamy zatrudnić, a nie kogoś

innego?

Bądź przygotowany na szybką odpowiedź. Jeśli Ty nie
będziesz miał pewności, tym bardziej nie będzie jej

miał potencjalny pracodawca. Szybko wylicz swoje
zalety, pozytywne cechy charakteru itp.

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

23

Dlaczego stracił/a Pan/i pracę? Nikt w naszych czasach nie piętnuje już zwolnionych z

pracy. Wiadomo, że jest to bardzo często
spowodowane względami ekonomicznymi i

restrukturyzacją. Może więc wystarczy krótkie
wyjaśnienie "Jak panu być może wiadomo, mój dział

został zlikwidowany w wyniku reorganizacji firmy".
Możesz dodać do tego pozytywne stwierdzenie w

rodzaju: "Mój kierownik był bardzo ze mnie
zadowolony. Sprawdzał, czy nie znajdzie się dla mnie

miejsce w innych działach, ale w całej firmie
redukowano etaty".
Jeżeli straciłeś poprzednią pracę, ponieważ

pracodawca miał ci coś do zarzucenia, nie ukrywaj
tego. Na pytanie rozmówcy przedstaw mu

szczegółowe wyjaśnienia i powiedz jak zamierzasz
uniknąć takich błędów w przyszłości. Ale nie należy

też przesadzać w drugą stronę - wyjaśnienie w
rodzaju "Zostałem zwolniony za niesubordynację" jest

samobójczym golem. Już lepiej mówić o "różnicy
poglądów na temat celów działania wydziału".

Wzmianka o niesubordynacji nie pozostawia
potencjalnemu pracodawcy innego wyjścia jak

odrzucenie kandydata.

Czy lubi Pan/i swój zawód?

Jest to pytanie o stosunek do tego, co się wybiera i co
się robi w życiu. Ważne jest czy o wyborze

zadecydował przypadek, czy też wybór był od
początku trafny. Lubienie swojego zawodu jest zawsze

odczuciem subiektywnym i niemierzalnym. Dlatego na
takie pytanie nie wystarczy lakoniczna odpowiedź

"tak" lub "nie". Opowiadając na to pytania powinieneś
dać do zrozumienia, że w tej sprawie nie liczą się dla

Ciebie tylko i wyłącznie pieniądze, bo rozmówca
wskaże Ci od razu kilka bardzie popłatnych zajęć lub

zawodów.

Jakie cechy według Pana/i
powinien mieć dobry

przełożony?

Wbrew pozorom pytania nie jest przeznaczone tylko
dla kandydatów na stanowiska kierownicze. Jest to

pytanie o rozumienie pojęcia kierowania ludźmi oraz
próba sprawdzenia jaką masz wiedzę na temat stylów

kierowania ludźmi i jaki styl Tobie najbardziej
odpowiada. Analiza odpowiedzi pozwala przewidzieć,

gdzie mogą wystąpić problemy w przyszłej
współpracy.

Na ogół jesteśmy w stanie zaprezentować długą listę
cech negatywnych szefa. Lepiej jednak odwrócić

sytuację i wymienić cechy pozytywne.

Czy chciałaby Pan/i coś dodać?
Czy ma Pan/i jakieś pytania?

Warto mieć listę pytań, które chcesz zadać przyszłemu
pracodawcy, ale pamiętaj - odpowiedź na niektóre z

nich mogłeś dostać wcześniej.
Sprawdź następny podrozdział pt. „O co możesz

zapytać potencjalnego pracodawcę”

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

24

!

Jaki jest zakres czynności i obowiązków na proponowanym stanowisku pracy - komu będzie

podlegać dane stanowisko lub jakie stanowiska Tobie będą podlegały

!

Kto potencjalnie będzie Twoim bezpośrednim zwierzchnikiem?

!

Z jakimi problemami powinieneś się liczyć na tym stanowisku?

!

Jakie są przyczyny odejścia poprzednika z proponowanego stanowiska - jeżeli poprzednik
odszedł z powodu zaawansowanego wieku, przejścia na rentę, długotrwałej choroby, albo

dlatego, że wyprowadził się z rodziną do innego miasta lub otrzymał wyższe stanowisko w
innej firmie - to okoliczności nie powinny budzić niepokoju. Będziesz musiał się zastanowić jeśli
poprzednika zwolniono po okresie próbnym, albo jeżeli usłyszysz, że był to człowiek

konfliktowy

!

Co wchodzi w skład wynagrodzenia (wynagrodzenie zasadnicze, premie, nagrody) i jak będą
one wypłacane - zostaw sobie to pytanie na koniec kiedy będziesz już prawie pewien, że

zostaniesz zatrudniony

!

Jaki będzie czas pracy i możliwość wykorzystania urlopu wypoczynkowego - pamiętaj, że praca
może odbywać się w wielu systemach (np. jednozmianowym lub wielozmianowym). Nie

powinno to być dla Ciebie zaskoczeniem jak długo będziesz pracował. Warto również
sprecyzować co potencjalny pracodawca rozumie pod pojęciem "dyspozycyjności".

!

Jaka będzie możliwość podnoszenia kwalifikacji?

!

Jakie będą świadczenia socjalne i rzeczowe oferowane przez firmę - np. formy i zakres opieki

medycznej?

!

Jakich klientów obsługuje firma?

!

Kiedy poznasz wynik rozmowy?

Własna oferta powinna zawierać informację:

•

kto poszukuje pracy

•

jakiej pracy poszukuje

•

jak się z nim skontaktować

Oferta zamieszczona w prasie wymaga bardzo skrótowej formy np.

Ambitna, fachowa księgowa przyjmie pracę stałą, tel. [phone]

Oferta zamieszczona na tablicy ogłoszeń może być nieco obszerniejsza, ale nadal musi być zwięzła i
komunikatywna np.

Ambitna i fachowa księgowa ze znajomością prowadzenia ksiąg przychodu i rozchodu, obsługi

komputera (program X) przyjmie pracę stałą w solidnej firmie.

Formułując ofertę skup się na:

•

własnych kwalifikacjach

•

umiejętnościach

•

doświadczeniu zawodowym

Podkreśl to, co najbardziej wiąże się ze stanowiskiem, o które się ubiegasz!

O co możesz

zapytać

potencjalnego

pracodawcę

Jak napisać

własne

ogłoszenie

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

25

ZAŁĄCZNIK - LISTA UMIEJĘTNOŚCI

Poniżej przedstawiam CI listę umiejętności, która może się okazać przydatna przy pisaniu

CV i listu motywacyjnego. Przeczytaj każde hasło i zastanów się, czy kiedykolwiek w jakiejkolwiek

pracy (wykonywanej płatnie lub nieodpłatnie) wykorzystywałeś tę umiejętność. Zastanów się nad
każdą umiejętnością oddzielnie i zanotuj jakie masz w tym zakresie doświadczenie i jakie

wykonywałeś zadania, nawet jeśli działo się to dawno np. w czasach szkolnych. Przypomnij sobie
jakie pełniłeś funkcje w klubach, komitetach, grupach czy podczas prac wakacyjnych.

adaptować się do sytuacji
analizować dane

brać udział
bronić własności

być cierpliwym
być odpowiedzialnym

być precyzyjnym
być szczegółowym

dbać o
decydować

delegować
demonstrować

dokonywać inspekcji
dokonywać napraw

dokonywać pomiaru
doradzać ludziom

dostarczać rzeczy
dostarczać wskazówek
dotrzymywać terminów

dozorować
egzaminować

eliminować
generować pomysły

graficznie przedstawiać informację
gromadzić informację

gromadzić materiały
gromadzić pieniądze

hodować
improwizować

informować ludzi
inicjować działania

instalować
instruować

interpretować dane
jednoczyć ludzi

karmić
kierować firmą
kierować innymi

kierować ludźmi
kierować samochodem

klasyfikować rzeczy
komunikować się

kontaktować się z innymi
kontrolować koszty

kontrolować ludzi
kontrolować sytuację

koordynować działania
kopiować kreslić/szkicować

księgować
kształcić

kształtować
kupować produkty

kupować usługi
malować

montować
motywować innych

myśleć logicznie
myśleć perspektywicznie

nadzorować
napisać

naprawiać
naradzać się

nawiązywać kontakt
negocjować

obchodzić się z pieniędzmi
obchodzić się z przyrządami

obchodzić się ze sprzętem technicznym
objaśniać

obliczać
obserwować

obsługiwać urządzenia
oceniać

oceniać jakość usług
oceniać sytuację
odnawiać

odwiedzać
opiekować się

opracowywać materiały promocyjne
organizować

organizować ludzi
osiągać postawiony cel

pilnować
pilnować sprzętu

pilotować
pisać na klawiaturze

pisać prace techniczne
pisać raporty

planować
planować wydatki

podejmować decyzje
podnosić ciężkie przedmioty

podnosić lekkie przedmioty
podróżować
pomagać ludziom

pomagać w rozwiązywaniu problemów
poprawiać

porównywać dane
porządkować dane

pouczać
pozyskiwać pieniądze

produkować
programować

projektować
promować

proponować
prowadzić badania

prowadzić dochodzenie
prowadzić handel

prowadzić korespondencję
prowadzić negocjacje

prowadzić rehabilitacje
prowadzić wywiady z ludźmi

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

26

przeglądać archiwum

przekazywać
przekonywać innych

przeliczać dane
przemawiać publicznie
przepisywać

przeprowadzać poszukiwania
przeprowadzać spotkania

przeprowadzać nabór
przeprowadzać wywiady

przestrzegać wskazówek
przetwarzać informację

przewidywać
przewidywać problemy

przewodzić ludziom
przygotowywać materiały

przygotowywać raporty
przyjmować do pracy

publikować
radzić sobie

redagować
redukować koszty

rejestrować dane
rekomendować
rekonstruować

rekrutować ludzi
rozmawiać

rozmawiać z grupą ludzi
rozprowadzać towar

rozumieć
rozwiązywać problemy

rozwijać zainteresowania
selekcjonować

składać całość z części
składać propozycje

składać zamówienia
śledzić

słuchać
słuchać instrukcji

sortować
sprządzać spis
sporządzać spis zajęć

sprawdzać dokładność
sprawdzać produkty

sprzedawać
stawiać czoła innym

studiować
stworzyć

sygnalizować
syntetyzować

szacować
szkicować

szkolić
szybko się uczyć

szybko wykonywać pracę
szybko załatwiać sprawy

szyć
targować się

testować/sprawdzać
tłumaczyć
tłumaczyć z języka obcego

tolerować przerywania

tworzyć

tworzyć listę czynności do wykonania
uaktualniać informację

uczyć innych
uczyć się odnajdywać informację
udoskonalać

udzielać poparcia
ujednolicać

układać w formie tabel
ukończyć

ulepszać
upraszczać

ustalać kolejność
ustalać harmonogram

ustanawiać cele
usuwać awarie

uzyskiwać informację
ważyć

wdrażać
weryfikować

wprowadzać
wprowadzać na rynek

współpracować z innymi
wygrywać wykonywać rutynową pracę
wykorzystać

wykrywać błędy
wymieniać części

wymyślać rozwiązania
wyprodukować

wytwarzać rzeczy
wyznaczać zadania

zabawiać
zabezpieczać

zachęcać
zadawać pytania

zainicjować
załatwiać skargi

zaopatrywać
zapamiętywać informację

zarządzać ludźmi
zatwierdzać
zawierać umowy

zbierać zbudować
zestawiać statystyki

zgłaszać się na ochotnika
zlecać innym

zmuszać
znajdować informację

zrealizować

http://www.ABCpraca.pl, e-mail: [e-mail]

27

PODZIEL SIĘ WIEDZĄ, TEN PORADNIK TO ŚWIETNY PREZENT DLA PRZYJACIÓŁ, KTÓRY

NIC NIE KOSZTUJE!

Możesz wysłać „Poradnik dla szukających pracy” jako specjalny prezent pocztą

elektroniczną (ale uwaga – to dość duży plik), możesz go również wydrukować i
powielić na ksero w dowolnej liczbie egzemplarzy. Jeśli prowadzisz jakiekolwiek

szkolenia możesz używać „Poradnika” jako podręcznika. Nie wolno Ci jednak
nic zmieniać oraz nie wolno Ci go sprzedawać. Wszelkie prawa autorskie
zastrzeżone
Copyright



2002, by ABC Praca.pl

Wersja II z 15.05.2002