1
Katatermometryczne pomiary wielkości ochładzania powietrza oraz pomiary ruchu
powietrza;
Wskaźniki katatermometryczne
Skrót podstawowych wiadomości
Określenie nazwy instrumentu ‘ katatermometr’ pochodzi od łacińskiego słowa
‘kata’, czyli opadanie i termometru, ponieważ katatermometr ma dwie działki temperaturowe:
35
o
C i 38
o
C. Podstawową wersją jest katatermometr ‘suchy’ Hilla, od nazwiska twórcy. Do
pomiarów wielkości ochładzania powietrza można stosować także katatermometr ‘wilgotny’ i
‘srebrzony’, w zależności od zaistniałych uwarunkowań.
Drogi ochładzania się katatermometrów:
Rodzaj
katatermometru
Ruch
powietrza
Temperatura
powietrza
Promieniowanie
cieplne
Parowanie
‘mokry’
+
+
+
+
‘suchy’
+
+
+
_
‘srebrzony’
+
+
_
_
Obliczanie wielkości ochładzania (katawartość, kataindeks).
gdzie
, H = wielkość ochładzania (mcal/cm
2
x s)
F = cecha katatermometru (mcal/ cm
2
)
s = czas opadania cieczy w kapilarze katatermometru (s)
Obliczanie prędkości ruchu powietrza. Temperatura pomieszczenia (
o
C),
Q = 36,5 - t
o
C
wartość H/Q
odczyt z tabel prędkości ruchu powietrza. Prędkość ruchu powietrza obliczamy przy
wykonywaniu pomiarów katatermometrem ‘suchym’ i ‘srebrzonym’.
2
Ochładzanie katatermometryczne i dopuszczalna prędkość ruchu powietrza w pomieszczeniach dla
trzody chlewnej
Grupa zwierząt
Ochładzanie optymalne
(mcal/cm2 x s)
Prędkość ruchu powietrza (m/s)
zima
lato
Prosięta w gnieździe
- do 14 dni
2
0,15
0,2
- od 15 do 28 dni
3
0,15
0,2
- od 29 do 56 dni
4 - 5
0,15
0,2
Warchlaki
5 - 6
0,2
0,3
Tuczniki
6 - 7
0,2
0,4
Knurki i loszki hodowlane
6 – 7,5
0,2
0,4
Lochy (luźne, prośne)
7 – 9
0,2
0,4
Knury stadne
9 - 10
0,3
0,5
Wskaźniki katatermometryczne:
1. Procent strat ciepła przez promieniowanie (P)
H = katawartość ‘sucha’
H’’ = katawartość ‘srebrzona’
2. Wzrost strat ciepła z powierzchni mokrych (wskaźnik parowania)
M = H’ - H
H’ = katawartość ‘ mokra’
H = katawartość ‘sucha’
3. Współczynnik ochrony cieplnej pomieszczeń (ciepłochronność ścian)
Hzew = katawartość ‘sucha’ na zewnątrz budynku
Hwew = katawartość ‘sucha’ wewnątrz budynku
Wykonanie ćwiczenia. Zmierzyć i obliczyć wielkość ochładzania powietrza w
pomieszczeniu i na zewnątrz pomieszczenia wszystkimi rodzajami katatermometrów.
Obliczyć prędkość ruchu powietrza. Wyniki porównać z optymalnym ochładzaniem dla
poszczególnych gatunków zwierząt.