background image

1

2009-10-21

1

Konstrukcje 

Konstrukcje 

betonowe

betonowe

Wyk

Wyk

ł

ł

ad:

ad:

Podstawy projektowania

Podstawy projektowania

2009-10-21

2

Oddzia

Oddzia

ł

ł

ywania

ywania

2009-10-21

3

Siły wewn

ę

trzne w przekrojach elementów 

konstrukcji wywoływane s

ą

oddziaływaniami, 

które dzielimy w ogólno

ś

ci na:

Podstawy projektowania

bezpo

ś

rednie, czyli obci

ąŜ

enia

– siły 

i momenty bezpo

ś

rednio przyło

Ŝ

one do 

konstrukcji,

po

ś

rednie

– powoduj

ą

ce odkształcenie ele-

mentów konstrukcji, wymuszone przez wi

ę

zy 

ł

ą

cz

ą

ce je z innymi elementami lub podło

Ŝ

em 

gruntowym; wyst

ę

puj

ą

zwykle w ustrojach 

statycznie niewyznaczalnych – np. nierów-
nomierne osiadanie podpór, skurcz i pełzanie 
betonu, zmiany temperatury.

2009-10-21

4

stałe

– których warto

ść

, kierunek i poło

Ŝ

enie 

pozostaj

ą

niezmienne (np. własny ci

ęŜ

ar 

konstrukcji, parcie gruntu),

zmienne

– mog

ą

si

ę

zmienia

ć

w czasie 

u

Ŝ

ytkowania budowli (np. obci

ąŜ

enia 

technologiczne, 

ś

niegiem, wiatrem),

wyj

ą

tkowe

– mog

ą

wyst

ą

pi

ć

w wyniku mało 

prawdopodobnych zdarze

ń

(np. uderzenia 

pojazdami, obci

ąŜ

enia sejsmiczne, huragan, 

powód

ź

, po

Ŝ

ar).

Podział ze wzgl

ę

du na sposób działania:

Obci

Obci

ąŜ

ąŜ

enia

enia

2009-10-21

5

długotrwałe

– obci

ąŜ

enia stałe, niektóre 

zmienne oraz długotrwała cz

ęść

obci

ąŜ

e

ń

zmiennych (np. obci

ąŜ

enie wod

ą

zbiornikach, cz

ęść

obci

ąŜ

enia stropów),

krótkotrwałe

– do których nale

Ŝą

obci

ąŜ

enia 

zmienne w cało

ś

ci krótkotrwałe lub krótko-

trwała cz

ęść

obci

ąŜ

e

ń

technologicznych 

(np. obci

ąŜ

enia 

ś

niegiem b

ą

d

ź

wiatrem, 

cz

ęść

obci

ąŜ

enia stropów).

Podział ze wzgl

ę

du na czas trwania:

Obci

Obci

ąŜ

ąŜ

enia

enia

2009-10-21

6

charakterystyczne

– z reguły o warto

ś

ciach 

nominalnych, czyli ustalonych przepisami 
(np. ci

ęŜ

ar obj

ę

to

ś

ciowy zag

ę

szczonego 

betonu zbrojonego ustalono norm

ą

wysoko

ś

ci 25,0 kN/m

3

),

obliczeniowe

– obci

ąŜ

enia charakterystyczne 

pomno

Ŝ

one przez przypisany im 

współczynnik obci

ąŜ

enia

γγγγ

f

, b

ę

d

ą

cy 

cz

ęś

ciowym współczynnikiem 

bezpiecze

ń

stwa.

Podział ze wzgl

ę

du na warto

ś

ci:

Obci

Obci

ąŜ

ąŜ

enia

enia

background image

2

2009-10-21

7

trwałe

– wyst

ę

puj

ą

ce w warunkach zwykłego 

u

Ŝ

ytkowania,

Sytuacje obliczeniowe s

ą

to wszelkie 

okoliczno

ś

ci, w jakich konstrukcja spełnia

ć

b

ę

dzie swoje funkcje. Dziel

ą

si

ę

na: 

Sytuacje obliczeniowe

Sytuacje obliczeniowe

przej

ś

ciowe

– wyst

ę

puj

ą

ce w warunkach 

przej

ś

ciowych (np. wznoszenie lub naprawa 

konstrukcji),

wyj

ą

tkowe

– np. wyst

ę

puj

ą

ce w trakcie lub 

po wyst

ą

pieniu obci

ąŜ

e

ń

wyj

ą

tkowych.

2009-10-21

8

Sytuacje obliczeniowe

wykonywanych na miejscu przeznaczenia, 
zwanych te

Ŝ

monolitycznymi

– podczas 

kolejnych etapów wznoszenia konstrukcji,

Poza sprawdzeniem konstrukcji w sytuacjach 
trwałych zachodzi

ć

mo

Ŝ

e równie

Ŝ

potrzeba 

sprawdzenia jej w sytuacjach przej

ś

ciowych, 

które powstaj

ą

m.in. w konstrukcjach:

prefabrykowanych

– podczas rozformowania, 

transportu, składowania i monta

Ŝ

u,

spr

ęŜ

onych

– dodatkowo w sytuacji 

pocz

ą

tkowej (wst

ę

pne spr

ęŜ

enia zmniejszone 

o straty dora

ź

ne),

zespolonych

– podczas monta

Ŝ

u bez 

uwzgl

ę

dnienia udziału betonu uzupełniaj

ą

cego.

2009-10-21

9

Sytuacje obliczeniowe

elementów konstrukcji, poddanych 
oddziaływaniom wyj

ą

tkowym

Wyj

ą

tkowe sytuacje

obliczeniowe mog

ą

dotyczy

ć

:

wtórnego ustroju konstrukcyjnego

, który 

utworzył si

ę

po zniszczeniu jednego lub 

kilku elementów konstrukcji

2009-10-21

10

no

ś

no

ś

ci (

SGN

), po których przekroczeniu 

konstrukcja przestaje spełnia

ć

wymagania 

bezpiecze

ń

stwa, a w szczególno

ś

ci 

SG

:

wyczerpania no

ś

no

ś

ci

miarodajnych przekrojów 

lub fragmentów konstrukcji,

Przy obliczaniu elementów betonowych, 

Ŝ

elbetowych i spr

ęŜ

onych obowi

ą

zuje metoda 

stanów granicznych

(

SG

). S

ą

to 

SG

:

Stany graniczne

Stany graniczne

utraty stateczno

ś

ci

przez 

ś

ciskane elementy 

konstrukcji,

zniszczenia na skutek zm

ę

czenia

stali 

zbrojeniowej, spr

ęŜ

aj

ą

cej lub betonu 

w elementach konstrukcji, w wyniku działania 
obci

ąŜ

e

ń

wielokrotnie zmiennych.

2009-10-21

11

no

ś

no

ś

ci

(

SGN 

ULS

), po których 

przekroczeniu konstrukcja przestaje spełnia

ć

wymagania bezpiecze

ń

stwa, tj. 

SG

:

napr

ęŜ

enia

(napr

ęŜ

e

ń

),

Przy obliczaniu elementów betonowych, 

Ŝ

elbetowych i spr

ęŜ

onych obowi

ą

zuje metoda 

stanów granicznych

(

SG

). S

ą

to 

SG

:

Stany graniczne

Stany graniczne

u

Ŝ

ytkowalno

ś

ci

(

SGU 

SLS

), po których 

przekroczeniu konstrukcja przestaje 
odpowiada

ć

zało

Ŝ

onym wymaganiom 

u

Ŝ

ytkowym. S

ą

to 

SG

:

zarysowania,

ugi

ę

cia

(ugi

ęć

).

2009-10-21

12

Stany graniczne

Sprawdzenie 

SGN

polega na wykazaniu, 

Ŝ

e w 

ka

Ŝ

dym miarodajnym przekroju (elemencie) 

konstrukcji, przy przewidzianej norm

ą

obci

ąŜ

e

ń

kombinacji oddziaływa

ń

, spełniony b

ę

dzie 

warunek

E

d

R

d

E

d

– siła wewn

ę

trzna (moment zginaj

ą

cy 

M

, sił

ę

podłu

Ŝ

n

ą

N

, sił

ę

poprzeczn

ą

V

lub moment 

skr

ę

caj

ą

cy 

T

), 

R

d

– odpowiedni

ą

no

ś

no

ść

(elementu) 

konstrukcji na t

ę

sił

ę

.

(3.2)

background image

3

2009-10-21

13

Stany graniczne

Sprawdzenie 

SGU

polega w ogólno

ś

ci na 

wykazaniu, 

Ŝ

e przy przewidzianej norm

ą

obci

ąŜ

e

ń

kombinacji oddziaływa

ń

, spełniony b

ę

dzie 

warunek

E

d

C

d

E

d

– efekt tych oddziaływa

ń

(napr

ęŜ

enie, 

szeroko

ść

rozwarcia rysy, ugi

ę

cie),

C

d

– nominaln

ą

warto

ść

tego efektu, podan

ą

normie, jako graniczna.

Efekty oddziaływa

ń

E

d

wyznacza si

ę

stosuj

ą

w obliczeniach 

ś

rednie moduły spr

ęŜ

ysto

ś

ci 

i wytrzymało

ś

ci materiałów oraz 

γγγγ

f

= 1,0.

(3.3)

2009-10-21

14

Stany graniczne

Sprawdzenie 

SG

napr

ęŜ

enia dotyczy jedynie 

konstrukcji spr

ęŜ

onych.

w

k

w

max

Sprawdzenie 

SG

zarysowania polega na 

wykazaniu, 

Ŝ

e wyst

ę

puj

ą

ce w konstrukcji siły 

wewn

ę

trzne, wyznaczone w kombinacji obci

ąŜ

e

ń

długotrwałych (przy współczynniku obci

ąŜ

enia 

(

γγγγ

f

= 1

), nie powoduj

ą

rozwarcia 

w

k

rys 

prostopadłych do osi elementu i uko

ś

nych 

wi

ę

kszych od szeroko

ś

ci uznanych za 

graniczne –

w

max

.

(3.4)

2009-10-21

15

Stany graniczne

Graniczne szeroko

ś

ci rys w

max

w konstrukcjach 

Ŝ

elbetowych i spr

ęŜ

onych 

Elementy zbrojone i spr

ęŜ

one  

z ci

ę

gnami bez przyczepno

ś

ci 

Elementy spr

ęŜ

one  

ci

ę

gnami z przyczepno

ś

ci

ą

 

Klasa  

ekspozycji 

Quasi-stała kombinacja  

obci

ąŜ

e

ń

 

Cz

ę

sta kombinacja  

obci

ąŜ

e

ń

 

X0, XC1 

  0,4

1) 

0,2 

XC2, XC2, XC2 

  0,2

2) 

XD1, XD2, XS1, 
XS2, XS3 

0,3 

Dekompresja 

1)  Przy  klasach  ekspozycji  X0  i  XC1  szeroko

ść

  rys  nie  wpływa  na  trwało

ść

,  a  ograniczenia 

nało

Ŝ

ono  w  celu  zapewnienia  akceptowalnego  wygl

ą

du.  Je

Ŝ

eli  nie  stawia  si

ę

  wymaga

ń

 

dotycz

ą

cych wygl

ą

du, to ograniczenia te mo

Ŝ

na złagodzi

ć

2)  Przy  tych  klasach  ekspozycji  dodatkowo  nale

Ŝ

y  sprawdzi

ć

  warunek  dekompresji  przy  quasi- 

-stałej kombinacji obci

ąŜ

e

ń

 

 

2009-10-21

16

Stany graniczne

a

a

max

Sprawdzenie 

SG

ugi

ę

cia polega na wykazaniu, 

Ŝ

wyst

ę

puj

ą

ce w konstrukcji siły wewn

ę

trzne, 

wyznaczone przy kombinacji obci

ąŜ

e

ń

długotrwałych (przy współczynniku obci

ąŜ

enia 

γγγγ

f

= 1

), nie powoduj

ą

ugi

ęć

a

wi

ę

kszych od 

uznanych za graniczne 

a

max

– ze wzgl

ę

du na 

przeznaczenie budowli, mo

Ŝ

liwo

ść

uszkodzenia 

elementów przylegaj

ą

cych do konstrukcji oraz ze 

wzgl

ę

du na estetyk

ę

i poczucie zagro

Ŝ

enia 

bezpiecze

ń

stwa przez u

Ŝ

ytkowników.

(3.5)

2009-10-21

17

Stany graniczne

Graniczne warto

ś

ci ugi

ęć

a

max

nale

Ŝ

y przyjmowa

ć

odpowiednio do u

Ŝ

ytkowych wymaga

ń

inwestora.

W normie ograniczono strzałk

ę

ugi

ę

cia belek, płyt 

lub wsporników − pod wpływem obci

ąŜ

e

ń

quasi-

-stałych − do warto

ś

ci 

a

max

≤≤≤≤

l

n

/250

.

Poza sprawdzeniem wymienionych ju

Ŝ

stanów 

granicznych nale

Ŝ

y równie

Ŝ

przeanalizowa

ć

mo

Ŝ

liwo

ść

wyst

ą

pienia w konstrukcji innych 

stanów granicznych i odpowiednio zabezpieczy

ć

konstrukcj

ę

przed ich przekroczeniem.

W wypadku ugi

ęć

, które mog

ą

powodowa

ć

uszko-

dzenia przylegaj

ą

cych do siebie cz

ęś

ci konstrukcji 

pod wpływem obci

ąŜ

e

ń

quasi-stałych  

a

max

≤≤≤≤

l

n

/500

.

2009-10-21

18

Stany graniczne

Siły wewn

ę

trzne w konstrukcji oblicza si

ę

przyjmuj

ą

c modele obliczeniowe, odwzorowuj

ą

ce 

warunki pracy konstrukcji w rozpatrywanych 

SG

.

Stosowane mog

ą

by

ć

metody analizy liniowo 

spr

ęŜ

ystej (zazwyczaj), nieliniowej i plastycznej.

W analizie 

SGU

stosowane s

ą

z reguły metody 

analizy liniowo spr

ęŜ

ystej.