Inne oznaczenia
Dymiàcy kwas siarkowy, Kwas dwusiarkowy, Kwas pirosiarkowy, Oleum 20-65%
tritlenku siarki, Kwas disiarkowy.
Opis materia∏u
Oleista ciecz, dymiàca na powietrzu.
Zastosowanie
S∏u˝y do rafinacji p∏ynnych smarów.
Dane chemiczne i fizyczne
Wzór chemiczny:
SO
3
w H
2
SO
4
Masa czàsteczkowa: H
2
SO
4
98,1 g/mol
Temperatura samozap∏onu:
°C
SO
3
80,1 g/mol
Granice wybuchowoÊci:
Temperatura topnienia
dolna
% obj.
20 % SO
3
-11 °C
górna
% obj.
45 % SO
3
35 °C
RozpuszczalnoÊç w wodzie:
Temperatura wrzenia
w 20 °C:
przy 1013 mbar:
77 - 135 °C
mieszalny (Uwaga! silne wydzielanie
(w zale˝noÊci od zawartoÊci SO
3
)
ciep∏a)
G´stoÊç w 20 °C:
RozpuszczalnoÊç w rozp. organicznych:
z 80 % SO
3
1,94 g/cm
3
bardzo s∏abo rozpuszczczalne; niszczy
z 20 % SO
3
1,90 g/cm
3
wiele substancji organicznych
CiÊnienie pary:
St´˝enie roztworu nasyconego:
w 20 °C
mbar
w 20 °C
g/m
3
w 30 °C
mbar
w 30 °C
g/m
3
w 50 °C
mbar
w 50 °C
g/m
3
Wzgl´dna g´stoÊç pary:
Wspó∏czynniki przeliczeniowe:
(powietrze = 1)
—
1 mg/m
3
= 0,255 cm
3
/m
3
1 cm
3
/m
3
= 4,076 mg/m
3
LotnoÊç:
(eter = 1)
—
Temperatura zap∏onu:
°C
Oleum, 20 - 65% trójtlenku siarki
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1547 Strona 1
Marzec 1998
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
CAS-nr: 8014-95-7
Index-nr: 016-019-00-2
UN-nr: 1831
1547
Oleum, 20 - 65%
trójtlenku siarki
Ogólne rady bezpieczeƒstwa
Aparaty, instalacje muszà byç szczelne; produkt zawsze chroniç przed wilgocià. W miej-
scach tworzenia si´ lub dozowania odsysaç, przewietrzaç pomieszczenia. Unikaç
bezpoÊredniego kontaktu z oczami, skórà lub ubraniem. U˝ywaç kompletnej i szczelnie
dopasowanej odzie˝y ochronnej.
Dla ochrony oddychania: filtr dla czàstek sta∏ych, klasa filtru P 2.
Znaki ostrzegawcze - znaki nakazu - znaki zakazu
Zagro˝enie dla zdrowia na stanowisku pracy
Rakotwórczy wed∏ug grupy:
—
WartoÊç TRK:
cm
3
/m
3
(ppm)
mg/m
3
WartoÊç MAK:
cm
3
/m
3
(ppm)
1 mg/m
3
Ograniczenie szczytowe: I (kwas siarkowy)
(kwas siarkowy, aerozol jako suma
Cià˝a:
—
py∏ów)
Resorpcja skóry:
—
Uczulenie:
—
WartoÊç BAT:
—
Materia∏ badany:
—
Choroby zawodowe: BK 1312, 4302, 5104
Moment pobrania próbki:
—
Podstawy bran˝owe:
G 22, 23, 24
Próg zapachu: (aerozol) 0,11 mg/m
3
Badanie zapobiegawcze:
pierwsze badanie kontrolne: — mies.
dalsze badania kontrolne: — mies.
Reakcja z innymi materia∏ami
Oleum niszczy prawie wszystkie substancje organiczne, w szczególnoÊci tak˝e ˝ywe
tkanki. Reakcje z wieloma substancjami prowadzà do eksplozji.
Dane toksykologiczne
W krótkim czasie oleum niszczy ˝ywe tkanki. IloÊciowe dane toksykologiczne nie sà
dost´pne.
Zagro˝enia dla Êrodowiska
Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci
wobec ssaków:
—
wobec ryb:
3,1
wobec bakterii:
—
Usuwanie ma∏ych iloÊci
Dodawaç ze szczególnà ostro˝noÊcià do du˝ej iloÊci wody (!!!) - nigdy odwrotnie !!! -
(Uwaga, wydzielajà si´ du˝e iloÊci ciep∏a!). Zneutralizowaç w´glanem wapnia (kamieƒ
wapienny). Utworzony gips usunàç.
Oleum, 20 - 65% trójtlenku siarki
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1547 Strona 2
ALFA - WEKA Sp. z o.o.
Ostrze˝enie
przed substancjami
˝ràcymi
Nakaz stosowania
ochrony oczu
Nakaz stosowania
ochrony ràk
Oznaczenie do wprowadzenia do obrotu i manipulacji
C
Nota B:
dok∏adne st´˝enie
podaç w %
substancja
˝ràca
Zestawy R
R 14
Reaguje gwa∏townie z wodà
R 35
Wywo∏uje powa˝ne oparzenia
R 37
Dzia∏a dra˝niàco na drogi oddechowe
Zestawy S
(S 1/2
Trzymaç pod zamkni´ciem w miejscu niedost´pnym dla dzieci)
S 26
W razie kontaktu z oczami dok∏adnie wyp∏ukaç oczy wodà i zasi´gnàç
porady lekarza
S 30
Nie mieszaç z wodà
S 45
W razie wypadku lub niedyspozycji natychmiast wezwaç lekarza (jeÊli to
mo˝liwe, pokazaç t´ etykiet´)
Oznaczenie preparatów
Za∏àcznik: —
Klasa oznaczenia: —
Przechowywanie, magazynowanie i wydawanie
Warunki przechowywania wg § 24: nie
Wydawanie tylko osobom przeszkolonym:
nie
Klasyfikacja wed∏ug innych przepisów
Klasa zagro˝enia wód:
2
Zarzàdzenie o ochronie przed imisjà
(w∏asna klasyfikacja przemys∏u)
1988 r.: Za∏àcznik II, nr 223
Klasa zagro˝enia wed∏ug VbF:
—
Ochrona powietrza:
pary substancji nieorg. klasa IV:
TRGS/TAgA:
900 (wartoÊç MAK)
max. dopuszczalna emisja:
(liczona dla SO
2
): 0,50 g/m
3
Klasyfikacja wed∏ug
strumieƒ masy
≥
0,5 kg/h:
GGVS:
kl. 8, punkt 1a
Przepisy bran˝owe:
ZH1 /81 nr 56, ZH 1/229, 218
Oleum, 20 - 65% trójtlenku siarki
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1547 Strona 3
Marzec 1998
Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik
Ârodki techniczne
Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru
Produkt nie pali si´. Pojemniki obj´te po˝arem ch∏odziç du˝à iloÊcià rozpryskiwanej
wody a gdy to mo˝liwe usunàç z ogniska zagro˝enia. Do wylanego oleum nie dodawaç
wody. Produkt reaguje wydzielajàc SO
2
i SO
3
.
Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu kontaminacjà
Powietrze: opary produktu energicznie wymieszaç i zbiç rozpryskiwanà wodà.
Woda:
ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i przemys∏owej.
Gleba:
ma∏e iloÊci usunàç przy pomocy Êrodków wch∏aniajàcych. Przy wydosta-
niu si´ wi´kszych iloÊci zdjàç warstw´ gruntu i dostarczyç do w∏aÊciwej jed-
nostki rekultywujàcej.
Wskazówki dla stra˝y po˝arnej
Wylane oleum pokryç technicznym olejem wazelinowym, aby zapobiec wydostawaniu
si´ par SO
2
i SO
3
. Dru˝yny po˝arnicze nale˝y wyposa˝yç w niezale˝ne od otoczenia
aparaty oddechowe oraz w odzie˝ ochronnà do prac chemicznych.
Ârodki medyczne
Pierwsza pomoc
Oleum = st´˝ony kwas siarkowy, powoduje gro˝ne oparzenia skóry! Rannych wynieÊç
na Êwie˝e powietrze, zwil˝one cz´Êci odzie˝y usunàç, ska˝one cz´Êci cia∏a natychmiast
zmyç du˝à iloÊcià wody. Przy ska˝eniu oczu zastosowaç obfite przemywanie wodà
(w razie potrzeby usunàç szk∏a kontaktowe). Niezb´dna jest natychmiastowa pomoc
okulisty! Trójtlenek siarki parujàcy z kwasu siarkowego wywo∏uje podra˝nienia b∏on
Êluzowych, dlatego natychmiast podaç do wdychania Auxiloson w spray’u. Zapewniç
spokój, ciep∏o, transport do lekarza w pozycji le˝àcej, w razie dusznoÊci w pozycji
pó∏siedzàcej.
Wskazówki dla lekarzy
Niezb´dne jest natychmiastowe intensywne oczyszczanie skóry przy pomocy du˝ej
iloÊci wody (w przypadku tego typu oparzeƒ skóry jest to czynnoÊç podstawowa).
W zale˝noÊci od wielkoÊci zaatakowanej powierzchni skóry niezb´dne jest leczenie
infuzyjne, a˝ do leczenia wstrzàsami. Nast´pnie leczenie kliniczne, w razie potrzeby
w jednostce specjalizujàcej si´ w leczeniu oparzeƒ. Po po∏kni´ciu zapobiegaç po-
wstawaniu powa˝nych nad˝erek przez szybkie wypicie du˝ych iloÊci wody a nast´pnie
przez leczenie kliniczne. Kontrola gospodarki kwasowo - zasadowej i uzupe∏nianie elek-
trolitu.
Oleum, 20 - 65% trójtlenku siarki
Cz´Êç 8: Arkusze danych
Cz´Êç 8 Nr 1547 Strona 4
ALFA - WEKA Sp. z o.o.