Kształcenie specjalnie i nauczanie indywidualne

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Vademecum dla osób niepełnosprawnych

- przewodnik zawodowy

Część II. Edukacja osób niepełnosprawnych

B. Kształcenie

specjalne i nauczanie

indywidualne

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

SPIS TREŚCI:………………………………………………………2

B. Kształcenie specjalne i nauczanie indywidualne

Szkolnictwo specjalne……………………………………….....………………………3

Adresy szkół:

Przedszkola specjalne……………………………………………..……..……...5
Przedszkola z oddziałami specjalnymi…………………………..……..…….…5
Szkoły specjalne…………………………………………………..….…….……5
Gimnazja specjalne………………………………………………..………...…..8
Szkoły zawodowe ponadgimnazjalne specjalne……………………….………10

Nauczanie indywidualne…………………………………………………………….....12

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Szkolnictwo specjalne

Przemiany  zachodzące  w  szkolnictwie  specjalnym  polegają  przede  wszystkim  na  zmianie
podejścia  do  niepełnosprawnego  ucznia,  na  zwróceniu  uwagi  na  jego  indywidualne,
zmienione  przez  dysfunkcje  potrzeby  oraz  na  podejmowaniu  działań  w  celu  stworzenia  mu
jak najlepszych warunków do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Doświadczenia
wielu  krajów  pokazują,  Ŝe  integracji  dzieci  i  młodzieŜy  o  specjalnych  potrzebach
edukacyjnych  najlepiej  słuŜą  szkoły  integracyjne,  które  są  otwarte  dla  wszystkich  dzieci
w danej  społeczności.  To  właśnie  w  szkołach  i  klasach  integracyjnych  dzieci  i  młodzieŜ
niepełnosprawna  mogą  osiągnąć  najlepsze  wyniki  w  nauce  i zintegrować  się  ze
społeczeństwem.  Szkoły  i  klasy  integracyjne  sprzyjają  w  duŜej  mierze  równieŜ  uczniom
zdrowym, którzy uczą się pomagać swoim niepełnosprawnym kolegom.

Dzieci  niepełnosprawne,  które  uczą  się  w  szkołach  z  pełnosprawnymi  rówieśnikami,
w większym stopniu rozwijają swoje społeczne i zawodowe umiejętności, które są potrzebne
w codziennym Ŝyciu i na rynku pracy. Nauka w tej samej szkole jest nie tylko korzystna dla
dzieci  niepełnosprawnych,  ale  takŜe  dla  ich  pełnosprawnych  kolegów.  Pozwala  im  lepiej
rozumieć,  Ŝe  osoby  z  niepełnosprawnością  mają  prawo  do  pełnego  uczestnictwa  i  równości
w społeczeństwie.  Szkolnictwo  integracyjne  jest  więc  najskuteczniejszym  środkiem
budowania  solidarności  między  dziećmi  o  specjalnych  potrzebach  i  ich  rówieśnikami.

Dzieci  i  młodzieŜ  ze  specjalnymi  potrzebami  edukacyjnymi  to  uczniowie,  którzy  mają
upośledzenia  fizyczne,  upośledzenia  sensoryczne  bądź  powaŜne  problemy  w  nauce  lub  teŜ
problemy emocjonalne, ale nie tylko. Pojęcie „uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych”
jest  szersze  i  obejmuje  zarówno  uczniów  niepełnosprawnych  fizycznie,  psychicznie,
intelektualnie,  społecznie,  jak  równieŜ  uczniów  wybitnych.  Zwrócenie  uwagi  na
podmiotowość  osób  niepełnosprawnych  jest  wynikiem  głębokich  przemian,  jakie  dokonały
się w świadomości naszego społeczeństwa. WiąŜe się to ze zmianą hierarchii wartości i metod
działania  w  wielu  dziedzinach  Ŝycia,  wyzbyciem  się  uprzedzeń  oraz  dostrzeganiem  partnera
w kaŜdym człowieku. Działania reformatorskie zmierzające do zapewnienia kaŜdemu dziecku
dostępu  do  edukacji  podejmowane  przez  róŜne  gremia  zbliŜają  Polskę  do  standardów
obowiązujących w krajach Unii Europejskiej.

Szkolnictwo specjalne w Unii Europejskiej

Koncepcja  szkolnictwa  specjalnego  została  opracowana  w  XIX  wieku  z  myślą  przewodnią,
aby zagwarantować wszystkim dzieciom prawo do kształcenia. W państwach członkowskich
Unii  Europejskiej  stworzono  odrębne  struktury,  których  celem  było  kształcenie  dzieci
„upośledzonych”  –  dziś  powszechnie  określanych  jako  dzieci  ze  specjalnymi  potrzebami

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

edukacyjnymi.  W róŜnych  krajach  UE,  EFTA/EOG  i  krajach  kandydujących  zmierza  się
obecnie  do  integracji  dzieci  ze  specjalnymi  potrzebami  edukacyjnymi  w  szkołach  głównego
nurtu.

MoŜliwość  nauki  uczniów  ze  specjalnymi  potrzebami  edukacyjnymi  wraz  z  ich
pełnosprawnymi  rówieśnikami  zapewniają  wszystkie  kraje  Unii  Europejskiej,  chociaŜ  kaŜde
państwo  członkowskie  przyjęło  odmienne  rozwiązania,  zaleŜnie  od  potrzeb.  W  niektórych
krajach,  na  przykład  we  Włoszech,  całkowicie  zrezygnowano  ze  szkół  specjalnych  na  rzecz
placówek  jednego  typu  dostępnych  zarówno  dla  niepełnosprawnych,  jak  i  dla  dzieci
pełnosprawnych.

Państwa Unii Europejskiej moŜna podzielić na trzy główne modele, jeśli chodzi o organizację
szkolnictwa specjalnego:

–  Kategoria  „jednej  ścieŜki”  –  kraje  opracowują  politykę  i  praktyczne  rozwiązania
ukierunkowane na integrację prawie wszystkich dzieci w głównym nurcie edukacji. Podejście
to funkcjonuje w Grecji, Hiszpanii, Włoszech, Portugalii, Szwecji i Norwegii oraz na Cyprze.
– Kategoria „dwóch ścieŜek” – istnieją dwa odrębne systemy edukacji, które funkcjonują na
podstawie  odrębnych  przepisów  dla  szkolnictwa  głównego  nurtu  i szkolnictwa  specjalnego.
Dość  dobrze  rozwinięte  szkolnictwo  specjalne  uznane  za  odrębny  sektor  działa  w  Belgii,
Holandii oraz w Bułgarii, Rumunii i na Łotwie.
– Kategoria „wielu ścieŜek” – nie proponuje się jednego rozwiązania, lecz raczej oferuje się
róŜne koncepcje łączące elementy obydwu wymienionych systemów. Do krajów tej kategorii
naleŜą  Dania,  Niemcy,  Francja,  Irlandia,  Luksemburg,  Austria,  Finlandia,  Wielka  Brytania,
Islandia i Lichtenstein oraz Czechy, Estonia, Litwa, Polska, Słowacja, Słowenia i Węgry.

Szkolnictwo specjalne w Polsce

Część  uczniów  niepełnosprawnych  moŜe  się  uczyć  w  szkołach  ogólnodostępnych,
odpowiednio  przygotowanych  do  realizacji  tego  procesu.  Część  dzieci  i młodzieŜy,
szczególnie  z upośledzeniem  umysłowym  w stopniu  lekkim  lub  znacznym,  wymaga
kształcenia w szkołach specjalnych.

Na  continuum  od  edukacji  segregacyjnej  do  edukacji  włączającej  Polska  znajduje  się
zdecydowanie  bliŜej  krańca  segregacyjnego.  JednakŜe  dzięki  determinacji  rodziców
niepełnosprawnych  dzieci  i  młodzieŜy  oraz  dorosłych  zrzeszonych  w  rosnącej  lawinowo
liczbie organizacji pozarządowych,  a takŜe zaangaŜowaniu wielu nauczycieli powstaje coraz
więcej  klas  integracyjnych  w  szkołach  powszechnych.  Inicjatywy  te  naleŜy  widzieć  jako
istotny krok w kierunku realizacji ostatecznego celu – edukacji włączającej.

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Adresy szkół:

Przedszkola specjalne

Przedszkole Specjalne
Ostrogskich 5b, 33-100 Tarnów
Nr tel.:  (14) 6268489

Specjalne Przedszkole "Chatka Puchatka"
RóŜyckiego 5, 31-324 Kraków
Nr tel.:  (12) 6372502

Zespół Przedszkoli Specjalnych
Paderewskiego 19, 33-300 Nowy Sącz
Nr tel.:  (18)4413808

Przedszkola z oddziałami specjalnymi

Przedszkole Samorządowe nr 14
Młyńska Boczna 4, 30-082 Kraków
Nr tel.:  (12)4117430

Przedszkole Samorządowe nr 122
Fiołkowa 13, 31-478 Kraków
Nr tel.:  (12) 411-85-62

Przedszkole Samorządowe nr 71
Ludwinowska 6, 30-331 Kraków
Nr tel.:  (12)2660510

Szkoły specjalne

Podregion tarnowski

Zespół Szkół Specjalnych dla Niesłyszących i Słabosłyszących w Tarnowie
Lippóczy'ego 4a; 33-100 Tarnów

Tel: 014 69-04-999

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Podregion krakowski

Szkoła Podstawowa Specjalna
Zagorzyce, 32-200 Miechów
Nr tel.:  (41)3831217

Szkoła Podstawowa Specjalna przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
3 Maja, 32-400 Myślenice
Nr tel.:  (12)272-09-21

Zespół Palcówek Oświatowych w Szpitalu Rehabilitacyjnym dla Dzieci - Szkoła Podstawowa
Podlesie173, 32-050 Radziszów
Nr tel.:  0*12 275 14 88, 275 17 51

Szkoła Podstawowa Nr 5 Specjalna
Park Kingi 6, 32-020 Wieliczka

Podregion m. Kraków

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy nr 4 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 6
Wietora7, 31-067 Kraków
Nr tel.:  (12)6565912

Szkoła Podstawowa Specjalna nr 121
Saska 2, 30-715  Kraków
Nr tel.:  (12)6560731

Szkoła Podstawowa Specjalna nr 42
Praska64, 30-322 Kraków
Nr tel.:  (12)2663408

Szkoła Podstawowa Specjalna nr 46
Zamoyskiego 100, 30-523  Kraków
Nr tel.:  (12)6561356

Szkoła Podstawowa Specjalna nr 59
Górka Narodowa 115, 31-234 Kraków
Nr tel.:  (12)4156213

Zespół Szkół Specjalnych nr 1 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 71

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Os. Sportowe 28, 31-966  Kraków
Nr tel.:  (12)6445347 6443417

Zespół Szkół Specjalnych nr 10 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 131
Lubomirskiego21, 31-509 Kraków
Nr tel.:  (12)4210709

Zespół Szkół Specjalnych nr 11 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 150
Al. Dygasińskiego 25, 30-820 Kraków
Nr tel.:  (12)659-15-12

Zespół Szkół Specjalnych nr 12 dla Dzieci Niedosłyszących - Szkoła Podstawowa Specjalna
nr 154
Niecała 8, 30-425 Kraków
Nr tel.:  (12)2669097

Zespół Szkół Specjalnych Nr 13 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 69
Szopkarzy 8, 31-228 Kraków
Nr tel.:  (12)415-40-84

Zespół Szkół Specjalnych nr 2 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 122
Kopernika32, 31-501 Kraków
Nr tel.:  (12)6172515 4214123

Zespół Szkół Specjalnych nr 4 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 44 im. Jana Brzechwy
Senatorska9, 30-106 Kraków
Nr tel.:  (12)4225712

Zespół Szkół Specjalnych nr 6 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 79
Ptaszyckiego9, 31-979 Kraków
Nr tel.:  (12)6440783

Zespół Szkół Specjalnych nr 7 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 118
Os. Na Skarpie 66, 31-913  Kraków
Nr tel.:  (12)6440144 w. 414

Zespół Szkół Specjalnych Nr 8 -Szkoła Podstawowa Nr 120
Prądnicka80, 31-202  Kraków
Nr tel.:  (12) 614 23 68

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Zespół Szkół Specjalnych nr 9 - Szkoła Podstawowa Specjalna nr 121
Łanowa, 30-725 Kraków
Nr tel.:  (12)6557759 w. 47

Podregion oświęcimski

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna
Paderewskiego1, 32-500 Chrzanów
Nr tel.:  (32)623-26-65

Szkoła Specjalna
Orkana24, 34-220 Maków Podhalański
Nr tel.:  (33)8772130

Szkoła Podstawowa Specjalna nr 8
Kochanowskiego2, 32-300  Olkusz
Nr tel.:  (32)645-04-10

Szkoła Podstawowa Specjalna
Kościelna6, 32-600 Oświęcim
Nr tel.:  (33)8422147

Podregion nowosądecki

Niepubliczna Szkoła Specjalna
M. Konopnickiej 21, 38-300  Gorlice
Nr tel.:  0*18 353 51 60

Szkoła Podstawowa Specjalna w Prewentorium Kolejowym
Kowaniec, 34-400 Nowy Targ

Gimnazja specjalne

Podregion m. Kraków

Gimnazjum Specjalne nr 59
Górka Narodowa 115, 31-234 Kraków
Nr tel.:  (12)4156213

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Gimnazjum Specjalne nr 64
Wietora 7, 30-067 Kraków
Nr tel.:  (12)4305400

Gimnazjum Specjalne nr 65
Spadochroniarzy 1, 31-455 Kraków
Nr tel.:  (12)4111940

Gimnazjum Specjalne nr 66
Praska 66, 30-322 Kraków
Nr tel.:  (12)2663408

Gimnazjum Specjalne nr 67
Zamoyskiego 100, 30-523 Kraków
Nr tel.:  (12)6564603

Gimnazjum Specjalne nr 68
Tyniecka 7, 30-319 Kraków
Nr tel.:  (12)2666080 2676022

Zespół Szkół Specjalnych nr 1 - Gimnazjum Specjalne nr 71
Os. Sportowe28, 31-966 Kraków
Nr tel.:  (12)6443417

Zespół Szkół Specjalnych nr 10 - Gimnazjum Specjalne nr 61
Lubomirskiego 21, 31-509 Kraków
Nr tel.:  (12)4210709

Zespół Szkół Specjalnych nr 11 - Gimnazjum Specjalne nr 62
Dobczycka 20, 30-820 Kraków
Nr tel.:  (12)2657261

Zespół Szkół Specjalnych nr 12 dla Dzieci Niedosłyszących - Gimnazjum Specjalne nr 63
Niecała 8, 30-425 Kraków
Nr tel.:  (12)2669097

Zespół Szkół Specjalnych nr 2 - Gimnazjum Specjalne nr 69
Kopernika 32, 31-501 Kraków
Nr tel.:  (12)6172515 4214123

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Zespół Szkół Specjalnych nr 3 - Gimnazjum Specjalne nr 70
Wielicka 265, 30-663 Kraków
Nr tel.:  (12)6582011 w. 567

Zespół Szkół Specjalnych nr 4 - Gimnazjum Specjalne nr 55
Senatorska 9, 30-106 Kraków
Nr tel.:  (12)4225712

Zespół Szkół Specjalnych nr 6 - Gimnazjum Specjalne nr 56
Ptaszyckiego 9, 31-979 Kraków
Nr tel.:  (12)6440783

Zespół Szkół Specjalnych nr 7 - Gimnazjum Specjalne nr 57
Os. Na Skarpie 66, 31-913 Kraków
Nr tel.:  (12)6440144 w. 414

Zespół Szkół Specjalnych nr 8 - Gimnazjum Specjalne nr 58
Prądnicka 80, 31-202 Kraków
Nr tel.:  (12)6142362

Zespół Szkół Specjalnych nr 9 - Gimnazjum Specjalne nr 60
Łanowa , 30-075 Kraków
Nr tel.:  (12)6557759 w. 47

Podregion nowosądecki

Gimnazjum Specjalne
Dietla 5, przy GOR5, 34-700 Rabka
Nr tel.:  (18)268-03-47

Szkoły zawodowe ponadgimnazjalne specjalne

Podregion tarnowski

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna
OkręŜna, 33-100 Tarnów
Nr tel.:  (14)6262372

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna przy Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym
Romanowicza 9,

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

33-100 Tarnów
Nr tel.:  (14)6216415

Podregion m. Kraków

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna
Dobczycka 20, 30-620 Kraków
Nr tel.:  (12)265-72-61

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 3
Os. Sportowe 28, 31-966  Kraków
Nr tel.:  (12)6443417 6445347

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna
Szujskiego2, 31-123 Kraków
Nr tel.:  (12)4229439

Podregion oświęcimski

Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna
Paderewskiego1, 32-500 Chrzanów

Podregion nowosądecki

Zespół Szkół Zawodowych
Niepodległości5, 38-300 Gorlice
Nr tel.:  (18)3535019

Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 4
Magazynowa6, 33-300 Nowy Sącz
Nr tel.:  (18)20101; 4427401

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Nauczanie indywidualne

Nauczanie indywidualne to system nauczania, w którym uczeń realizuje materiał nauczania w
formie indywidualnej w domu lub w szkole.

Zgodnie z art. 71b ust. 1a ustawy o systemie oświaty "indywidualnym nauczaniem obejmuje
się dzieci i młodzieŜ, których stan zdrowia uniemoŜliwia lub znacznie utrudnia uczęszczanie
do szkoły". Ta forma nauczania przeznaczona jest dla uczniów powaŜnie chorych, z cięŜkimi
urazami,  po  wypadkach,  operacjach  itp.  Upośledzenie  umysłowe,  wady  wzroku,  słuchu  -
nawet  powaŜne,  nie  kwalifikują  dziecka  do  nauczania  indywidualnego.  Uczeń  dotknięty
niepełnosprawnością moŜe być nauczany indywidualnie tylko ze względu na chorobę.

Decyzja w sprawie nauczania indywidualnego

Decyzję  wydaje  dyrektor  szkoły,  do  której  uczęszcza  uczeń.  Podstawą  wydania  decyzji  jest
"orzeczenie  o  potrzebie  indywidualnego  nauczania"  wydane  przez  zespół  orzekający
działający  w  publicznej  poradni  psychologiczno-pedagogicznej  lub  innej  publicznej  poradni
specjalistycznej  oraz  wniosek  rodziców.  Decyzja  wydaje  się  w  porozumieniu  z  organem
prowadzącym szkołę.

Zwolnienie z części zajęć

Uczeń moŜe być zwolniony wyłącznie z wychowania fizycznego, informatyki lub technologii
informatycznej  (na  ogólnych  zasadach,  to  jest  na  podstawie  opinii  o  ograniczonych
moŜliwościach  uczestniczenia  ucznia  w  tych  zajęciach,  wydanej  przez  lekarza,  oraz  na  czas
określony  w  tej  opinii)  -  §8  ust.  1 Rozporządzenia  Ministra  Edukacji  Narodowej  i  Sportu  z
dnia  z  dnia  7  września   2004  r.  w  sprawie  warunków  i sposobu  oceniania  klasyfikowania  i
promowania  uczniów  i  słuchaczy  oraz  przeprowadzania  sprawdzianów  i  egzaminów  w
szkołach  publicznych  (Dz.  U.  Nr  199  poz.  2046,  ze  zmianami)  oraz  z  nauki  drugiego
obowiązkowego  języka  obcego  (dotyczy  ucznia  z  wadą  słuchu  lub z  głęboką  dysleksją  –  §9
ust.1  ww.  rozporządzenia).  Pozostałe  przedmioty  ujęte  w  szkolnym  planie  nauczania  dla
danej  klasy  muszą  być  realizowane,  oczywiście  proporcjonalnie  do  ogólnej  liczby  godzin
nauczania  indywidualnego.  Uczeń  musi  być  z  tych  przedmiotów  oceniony.  Jest  to  podstawa
do klasyfikacji i uzyskania promocji.
Nie naleŜy lekcewaŜyć takich przedmiotów jak plastyka i muzyka. Dla dziecka chorego mają
one szczególne walory terapeutyczne.
§3 ust. 5  Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 29 stycznia 2003 r. w
sprawie sposobu i trybu organizowania indywidualnego nauczania dzieci i młodzieŜy (Dz. U.

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Nr 23, poz. 193) stanowi, Ŝe "dyrektor szkoły, na wniosek nauczyciela prowadzącego zajęcia
indywidualnego  nauczania  moŜe  zezwolić  na  odstąpienie  od  realizacji  niektórych  treści
nauczania  objętych  obowiązkowymi  zajęciami  edukacyjnymi,  stosownie  do  moŜliwości
psychofizycznych ucznia i warunków organizacyjnych nauczania".

Tygodniowy wymiar godzin indywidualnego nauczania wynosi:

•

dla uczniów zerowego etapu edukacyjnego (klasy wstępnej) – od 4 do 6 godzin

•

dla uczniów klas I – III szkoły podstawowej – od 6 do 8 godzin

•

dla uczniów klas IV – VI szkoły podstawowej – od 8 do 10 godzin

•

dla uczniów gimnazjum – od 10 do 12 godzin

•

dla uczniów szkół ponadpodstawowych i ponadgimnazjalnych – od 12 do 16 godzin

Kwalifikacje  nauczycieli  uczących  dziecko  zakwalifikowane  do  indywidualnego
nauczania

W zakresie przygotowania do nauczania przedmiotowego takie samo jak do pracy w szkole.
W  pracy  z  dziećmi  ze  starszych  klas,  gdzie  liczba  przedmiotów  jest  duŜa,  wskazane  jest
łączenie  treści  przedmiotów  humanistycznych  i  matematyczno-przyrodniczych,  tak  aby
ograniczyć  liczbę  nauczycieli  pracujących  z dzieckiem.  Takich  ograniczeń  wymaga
organizacja  nauczania  oraz  specyficzne  potrzeby  dziecka  chorego.  Z  powyŜszych  względów
organizujący  nauczanie  dyrektor  szkoły  musi  przydzielić  nauczanie  odpowiednim
nauczycielom.  Byłoby  wskazane  i  bardzo  pomocne,  gdyby  prowadzący  nauczanie  posiadali
przygotowanie  z  zakresu  pedagogiki  leczniczej  (terapeutycznej).  Nauczanie  dziecka  chorego
a  równocześnie  niepełnosprawnego  prowadzić  powinien  nauczyciel  z  przygotowaniem  z
zakresu  właściwego  działu  pedagogiki  specjalnej  (oligofrenopedagogiki,  surdopedagogiki,
tyflopedagogiki). Gdy w szkole brak jest odpowiednio przygotowanego nauczyciela z zakresu
pedagogiki

specjalnej,

który

poprowadziłby

nauczanie

indywidualne

dziecka

zakwalifikowanego  jednocześnie  do  kształcenia  specjalnego  naleŜy  wyczerpać  wszystkie
moŜliwości  pozyskania  takiego  nauczyciela.  Dobrym  sposobem  jest  zwrócenie  się  do
najbliŜszej  szkoły  specjalnej,  która  ma  wiedzę  na  temat  pedagogów  specjalnych,
poszukujących  pracy.  Wyjściem  jest  takŜe  zawarcie  umowy  z  nauczycielem  ze  szkoły
specjalnej.  Zatrudnienie  nauczyciela  specjalisty  jest  bezwzględnie  konieczne  w  przypadku
organizowania nauczania indywidualnego dla ucznia upośledzonego w lekkim oraz w stopniu
umiarkowanym lub znacznym albo indywidualnych zajęć rewalidacyjno-wychowawczych dla
dziecka upośledzonego w stopniu głębokim.

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Podstawa programowa

W  nauczaniu  indywidualnym  nauczyciel  ma  swoisty  komfort.  MoŜe  bowiem  realizować
program  w  pełni  dostosowany  do  indywidualnych  moŜliwości  ucznia.  Musi  uwzględnić
poziom  rozwoju  intelektualnego  oraz  właściwą  podstawę  programową.  Uczniów  z
upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim oraz dzieci z normą intelektualną obowiązuje ta
sama  podstawa:  "Podstawa  programowa  kształcenia  ogólnego  dla  szkól  podstawowych
i gimnazjów",  natomiast  dzieci  z  upośledzeniem  umysłowym  w  stopniu  umiarkowanym  lub
znacznym  "Podstawa  programowa  kształcenia  ogólnego  dla  uczniów  z  upośledzeniem
umysłowym  w  stopniu  umiarkowanym  lub   znacznym  w  szkołach  podstawowych  i
gimnazjach" (Dz. U. z 2002 r. Nr 51. poz. 458, z 2003 Nr 210 poz.2041, z 2005 r. Nr 19 poz.
165).  Nauczyciel  uczący  dziecko  chore  musi  takŜe  uwzględnić  wpływ  choroby  na
funkcjonowanie w sterze społecznej i emocjonalnej oraz warunki organizacyjne.

Miejsce organizacji zajęć

Zgodnie  z  §2  ust.4  w/w  rozporządzenia  "zajęcia  w  ramach  indywidualnego  nauczania
prowadzi  się  w  miejscu  pobytu  ucznia,  w  szczególności  w  domu  rodzinnym,  specjalnym
ośrodku szkolno-wychowawczym lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej". JednakŜe "w
celu  pełnego  osobowego  rozwoju  uczniów  objętych  indywidualnym  nauczaniem  oraz  ich
integracji  ze  środowiskiem  rówieśników,  dyrektor  szkoły  w  miarę  posiadanych  moŜliwości,
uwzględniając  stan  zdrowia  dzieci,  organizuje  im  uczestniczenie  w  Ŝyciu  szkoły,  np.  w
uroczystościach okolicznościowych".

Niedopuszczalna jest natomiast sytuacja, gdy dziecko regularnie uczęszcza na lekcje oraz jest
„douczane indywidualnie" w ramach przyznanego mu nauczania indywidualnego.

Nauczanie indywidualne odbywa się na Ŝyczenie rodziców. To oni występują z wnioskiem do
poradni  psychologiczno-pedagogicznej  o  wydanie  orzeczenia  o  potrzebie  indywidualnego
nauczania,  przedkładają  zaświadczenie  lekarza–specjalisty  o  chorobie  dziecka.  Na  ich
wniosek  dyrektor  szkoły  organizuje  indywidualne  nauczanie  w  oparciu  o  obowiązujące
przepisy.  JeŜeli  rodzice  nie  Ŝyczą  sobie,  by  nauczyciele  przychodzili  do  domu,  aby  uczyć
chore  dziecko,  to  naleŜy  domniemywać,  Ŝe  nie  zdają  sobie  sprawy  z  tego,  czym  jest
indywidualne  nauczanie.  Rodzice  powinni  być  informowani  o  sposobie  organizacji
indywidualnego  nauczania  –  przez  poradnię  psychologiczno-pedagogiczna  i  przez  szkołę,
wówczas ich decyzje będą w pełni świadome.

Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Krakowie

w Krakowie, Nowym Sączu i Tarnowie

Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie:
Ustawy z 07.10.1991 o systemie oświaty (Dz.U. 1991 Nr 95 poz. 425)

http://www.wrotamalopolski.pl

http://www.mpips.gov.pl/index.php?gid=230

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge

MEN o kształceniu integracyjnym i specjalnym, Biblioteczka reformy, Warszawa 2001.
Justyna Osiecka „Kształcenie osób niepełnosprawnych w Polsce - stan obecny i perspektywy”
Informacja nr 635

Październik 2009

Dokumentacja zajęć z dzieckiem nauczanym indywidualnie

Zgodnie z §11 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego
2002  r.  w  sprawie  sposobu  prowadzenia  przez  publiczne  przedszkola,  szkoły  i  placówki
dokumentacji przebiegu  nauczania, działalności  wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów
tej  dokumentacji  (Dz.  U.  Nr  23  poz.  225  oraz  z  2003  r.  Nr  107,  poz.  1003)  w  przypadku
ucznia  nauczanego  indywidualnie  szkoła/przedszkole  prowadzą  odrębny  dla  kaŜdego
ucznia/wychowanka  dziennik  indywidualnego  nauczania.  Dziecko  nauczane  indywidualnie
pozostaje uczniem konkretnej klasy – powinno więc być wpisane do dziennika lekcyjnego (z
odpowiednią  adnotacją).  Do  tego  dziennika  naleŜy  wpisać  ustalone  dla  ucznia  oceny
końcoworoczne (semestralne) oraz ocenę z zachowania. Pozostała dokumentacja prowadzona
jest  analogicznie  jak  w  stosunku  do  innych  uczniów.  Dotyczy  to  równieŜ  wydawania
ś

wiadectw.

Indywidualne zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze

Zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze są formą realizacji obowiązku szkolnego przez dzieci i
młodzieŜ  z  upośledzeniem  umysłowym  w  stopniu  głębokim.  Mogą  one  być  prowadzone  w
formie  indywidualnej  lub  zespołowej.  Organizację  tych  zajęć  regulują  odrębne  przepisy:
Rozporządzenie  Ministra  Edukacji  Narodowej  z  dnia  30  stycznia  1997  r.  w  sprawie  zasad
organizowania  zajęć  rewalidacyjno-wychowawczych  dla  dzieci  i  młodzieŜy  upośledzonych
umysłowo  w  stopniu  głębokim  (Dz.  U.  Nr  14,  poz.  76).  Określony  w  §9  ust.  1  pkt  2  ww.
rozporządzenia  wymiar  godzin  (2  godzin  dziennie  na  zajęciach  indywidualnych)  jest
obligatoryjny.  Zajęcia  te  moŜe  prowadzić  wyłącznie  nauczyciel  posiadający  kwalifikacje z
zakresu  oligofrenopedagogiki.  Sposób  organizowania  tych  zajęć  jest  analogiczny  jak  w
przypadku nauczania indywidualnego.

Opracowała: Wioletta Niewola – Inspektor wojewódzki