1

za podanie 3 poprawnych odpowiedzi – 2 pkt

2

za podanie 2 poprawnych odpowiedzi – 1 pkt
A. tak, B. tak, C. nie

2

za podanie równania reakcji – 1 pkt

3

2 K + S

$

$ K

2

S

za podanie nazwy zwiàzku – 1 pkt
Siarczek potasu
za podanie typu wiàzania – 1 pkt
Wiàzanie jonowe

3

za wybranie ka˝dego z izotopów wraz podanie uzasadnienia – po 1 pkt

2

39

K, jego jàdro zawiera „magicznà” liczb´ neutronów 20.

40

K, jego jàdro zawiera nieparzyste liczby protonów i neutronów.

4

za wyliczenie iloÊci ka˝dego z metali – po 1 pkt

3

m = masa atomu (A) . liczba atomów

X

X

A

m

& =

` j

,

X

g

g

9 10

64

10

6 02 10

Cu

23

22

$

$

$

=

=

atomów

,

X

g

g

3 10

195

10

6 02 10

Pt

23

22

$

$

$

=

=

atomów

za podanie odpowiedzi – 1 pkt
Mniejszà liczb´ atomów zawiera wyrób platynowy.

5

za niezb´dne obliczenia i p∏ynàcy z nich wniosek – 1 pkt

2

Obliczenie mas molowych: CH

4

(16 g/mol), N

2

(28 g/mol), NH

3

(17 g/mol),

O

2

(32 g/mol), SO

2

(64 g/mol).

16 g/mol CH

4

= 22,4 dm

3

, 28 g/mol N

2

= 22,4 dm

3

, 17 g/mol NH

3

= 22,4 dm

3

, itd.

Je˝eli obj´toÊci sà jednakowe, to masa zale˝y od masy molowej gazu.
za podanie odpowiedzi – 1 pkt
Najci´˝szym b´dzie zbiornik z SO

2

, a najl˝ejszy zbiornik z metanem.

6

za uzupe∏nienie ka˝dego zdania – po 1 pkt

2

„… dosypaç i rozpuÊciç substancj´ znajdujàcà si´ w roztworze, a nast´pnie odparowaç
mas´ rozpuszczalnika odpowiadajàcà ró˝nicy obj´toÊci”.
„… odparowaç cz´Êç rozpuszczalnika”.

7

za dobranie wspó∏czynników w reakcji – 1 pkt

2

2 H

2

S + SO

2

$

$ 3 S + 2 H

2

O

za podanie roli substratów – 1 pkt
H

2

S – reduktor, SO

2

– utleniacz

8

za podanie barwy w ka˝dej probówce – po 1 pkt

3

1. niebieska (zielononiebieska)
2. ˝ó∏ta
3. czerwona

9

za podanie numerów probówek – 1 pkt

1

1 i 3

10

za podanie obserwacji – 1 pkt

2

Nastàpi∏o stràcenie osadu.
za zapisanie równania reakcji – 1 pkt
3 Ba(OH)

2

+ 2 H

3

PO

4

$

$ Ba

3

(PO

4

)

2

. + 6 H

2

O

1

w w w. o p e r o n . p l

Modele odpowiedzi do arkusza próbnej matury z OPERONEM

Chemia

Poziom podstawowy

Grudzieƒ 2007

Numer

Prawid∏owa odpowiedê

Liczba

zadania

punktów

11

za podanie przyczyny – 1 pkt

1

RozpuszczalnoÊç tlenu w wodzie maleje w miar´ wzrostu temperatury.

12

za obliczenia oparte o równanie reakcji – 1 pkt

3

Przyk∏adowe rozwiàzanie:
C

n

H

2n

+ H

2

O

$

$ C

n

H

2n + 1

OH

Je˝eli reaguje jeden mol alkenu, to przy∏àcza jeden mol wody.
30 g – 21 g = 9 g wody,
21 g alkenu – 9 g wody
x g alkenu – 18 g wody

& x = 42 g

za podanie masy molowej alkenu – 1 pkt
M = 42 g/mol
za wyznaczenie wzoru zwiàzku – 1 pkt
C

n

H

2n

Obliczenie liczby atomów w´gla: 12 g/mol . n + 1 g/mol . 2n = 14n (g/mol)
14n = 42

& n = 3 & C

3

H

6

13

za podanie odpowiedzi – 1 pkt

1

Dwa wiàzania podwójne

14

za podanie ka˝dego ze zwiàzków – po 1 pkt

4

X – CaC

2

, Y – H

2

O, Z – C

6

H

6

za podanie wspó∏czynników w reakcjach – 1 pkt
CaC

2

+ 2 H

2

O

$

$ C

2

H

2

+ Ca(OH)

2

3 C

2

H

2

$

$ C

6

H

6

C

6

H

6

+ HNO

3

$

$ C

6

H

5

NO

2

+ H

2

O

15

za podanie nazwy systematycznej – 1 pkt

4

3-metylopentan-3-ol
za podanie wzoru sumarycznego homologu – 1 pkt
Np. C

5

H

11

OH

za podanie wzoru izomeru – po 1 pkt

,

16

za podanie ka˝dego wzoru i nazwy – po 1 pkt

4

A: CH

3

–CH

2

–CH

2

OH, propan-1-ol

B: CH

3

–CH

2

–CHO, propanal

17

za wybranie zestawu i uzasadnienie – 1 pkt

1

Tlen jest gazem s∏abo rozpuszczalnym w wodzie mo˝emy wi´c u˝yç zestaw z rysunku B.

18

za podanie nazwy zwiàzku – 1 pkt

1

Ozon

19

za podanie ka˝dej obserwacji – po 1 pkt

2

Probówka 1) – zmiana barwy roztworu z malinowej na bezbarwnà (odbarwienie roztworu).
Probówka 2) – zmiana barwy roztworu z czerwonej na ˝ó∏topomaraƒczowà.

20

za podanie nazwy zwiàzku – 1 pkt

1

Sacharoza

21

za obliczenie st´˝enia kwasu w pierwszej kolbie – 1 pkt

4

C = m

s

/(m

s

+ m

wody

) . 100% = 8%

za zapisanie równania reakcji zachodzàcej z kolbie drugiej – 1 pkt
SO

3

+ H

2

O

$

$ H

2

SO

4

za obliczenie masy kwasu – 1 pkt
80 g – 98 g
8 g – x g
x = 9,8 g
za obliczenie st´˝enia kwasu w drugiej kolbie – 1 pkt
C = 9,8%

22

za podanie trzech poprawnych odpowiedzi – 2 pkt

2

za podanie dwóch poprawnych odpowiedzi – 1 pkt
Symbol: Pb, A = 214, Z = 82

CH

2

CH

CH

3

CH

3

OH

CH

CH

3

CH

2

CH

CH

3

CH

3

OH

CH

CH

3

2

w w w. o p e r o n . p l

Chemia. Poziom podstawowy

Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetà Wyborczà”

Numer

Prawid∏owa odpowiedê

Liczba

zadania

punktów