Zmiany, Poprawki, Uwagi

pa

ź

dziernik 1997

POLSKA NORMA

Numer: PN-ISO 9836:1997

Tytuł: Wła

ś

ciwo

ś

ci u

ż

ytkowe w budownictwie - Okre

ś

lanie i

obliczanie wska

ź

ników powierzchniowych i

kubaturowych

Grupa ICS: 91.010.01

Deskryptory: 0041689 - budynki, 0000000 - wła

ś

ciwo

ś

ci u

ż

ytkowe, 0507796 - charakterystyka geometryczna,

0036270 - powierzchnia, 0295658 - obj

ę

to

ść

, 0589690 - kubatura, 0527546 - definicje, 0638151 - zasady obliczania.

PRZEDMOWA KRAJOWA

Norma jest tłumaczeniem angielskiej wersji normy mi

ę

dzynarodowej ISO 9836:1992 i jest wydana jako norma

identyczna z wprowadzon

ą

norm

ą

mi

ę

dzynarodow

ą

.

W normie zastosowano odsyłacze krajowe oznaczone od

N1)

do

N9)

.

NORMA MI

Ę

DZYNARODOWA

INTERNATIONAL STANDARD

ISO 9836

Wersja polska

Wła

ś

ciwo

ś

ci u

ż

ytkowe w budownictwie - Okre

ś

lanie i obliczanie wska

ź

ników powierzchniowych i

kubaturowych

Performance standards in building - Definition and calculation of area and space indicators

Normes de performance dans le bâtiment - Définitions et calcul des indicateurs de surface et de volume

Wydanie pierwsze: 1992-06-15

Niniejsza norma jest polsk

ą

wersj

ą

normy mi

ę

dzynarodowej ISO 9836:1992. Została ona przetłumaczona przez

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 1

Polski Komitet Normalizacyjny i ma ten sam status co wersje oficjalne.

Przedmowa
ISO (Mi

ę

dzynarodowa Organizacja Normalizacyjna) jest

ś

wiatow

ą

federacj

ą

krajowych jednostek normalizacyjnych

(organizacji członkowskich ISO). Prace zwi

ą

zane z przygotowaniem norm mi

ę

dzynarodowych s

ą

zwykle

wykonywane przez komitety techniczne ISO. Ka

ż

da organizacja członkowska zainteresowana tematyk

ą

, dla której

powołano komitet techniczny, ma prawo do udziału swojej reprezentacji w pracach tego komitetu. Mi

ę

dzynarodowe

organizacje rz

ą

dowe i pozarz

ą

dowe zwi

ą

zane z ISO równie

ż

mog

ą

bra

ć

udział w tych pracach. ISO

ś

ci

ś

le

współpracuje z Mi

ę

dzynarodow

ą

Komisj

ą

Elektrotechniczn

ą

(IEC) we wszystkich zagadnieniach dotycz

ą

cych

normalizacji w elektrotechnice.
Projekty norm mi

ę

dzynarodowych, przyj

ę

te przez komitety techniczne, s

ą

przesyłane organizacjom członkowskim

w celu przeprowadzenia głosowania. Publikacja w postaci normy mi

ę

dzynarodowej wymaga akceptacji co najmniej

75 % organizacji członkowskich bior

ą

cych udział w głosowaniu.

Norma mi

ę

dzynarodowa ISO 9836 została opracowana przez Komitet Techniczny ISO/TC 59, Konstrukcje

budowlane, Podkomitet SC 3 Wymagania funkcjonalne/u

ż

ytkowe w budownictwie

N1)

.

Zał

ą

cznik A do niniejszej normy mi

ę

dzynarodowej ma charakter informacyjny.

Wprowadzenie
Wska

ź

niki powierzchniowe i kubaturowe obliczone dla istniej

ą

cych budynków mog

ą

by

ć

wykorzystywane do

charakteryzowania przestrzennego obiektów zbli

ż

onych pod wzgl

ę

dem funkcjonalnym. Wska

ź

niki te traktowane jako

warto

ś

ci przybli

ż

one we wst

ę

pnej fazie projektu mog

ą

by

ć

dalej rozwijane.

Powy

ż

sze stwierdzenia dotycz

ą

równie

ż

tych wska

ź

ników powierzchniowych i kubaturowych, które odzwierciedlaj

ą

zu

ż

ycie materiałów. Umo

ż

liwiaj

ą

one zwi

ę

kszenie lub zmniejszenie ilo

ś

ci potrzebnych materiałów budowlanych dla

projektowanych konstrukcji.
Odniesienie si

ę

do wska

ź

ników powierzchniowych i kubaturowych umo

ż

liwia po

ś

redni

ą

ocen

ę

ekonomiczn

ą

istniej

ą

cych lub projektowanych budynków. I tak stosunek pola powierzchni zaj

ę

tej przez budynek do pola

powierzchni u

ż

ytkowej wskazuje, czy nakłady na roboty budowlane i materiały zostały wła

ś

ciwie wykorzystane.

Podobnie stosunek pola powierzchni obudowy budynku do pola powierzchni u

ż

ytkowej wskazuje na poziom

nakładów na obudow

ę

i na koszty eksploatacji systemów grzewczych i klimatyzacyjnych.

Wska

ź

niki powierzchniowe i kubaturowe zwi

ą

zane z parametrami ekonomicznymi budynku zawieraj

ą

równie

ż

podstawowe dane do obliczenia kosztów inwestycyjnych maj

ą

cych wpływ na jego eksploatacj

ę

i konserwacj

ę

. Daj

ą

one podstaw

ę

do zmniejszenia kosztów eksploatacji przez ograniczenie powierzchni i kubatur oraz nakładów na

poszczególne materiały. Na przykład, mała powierzchnia

ś

cian zewn

ę

trznych w stosunku do powierzchni u

ż

ytkowej

mo

ż

e wskazywa

ć

nie tylko na wzgl

ę

dne zmniejszenie kosztów energii lecz tak

ż

e na odpowiednie zmniejszenie

kosztów czyszczenia i konserwacji elewacji.

Wła

ś

ciwo

ś

ci u

ż

ytkowe w budownictwie. Okre

ś

lanie i obliczanie wska

ź

ników

powierzchniowych i kubaturowych

1 Przedmiot normy

Niniejsza norma mi

ę

dzynarodowa dotyczy okre

ś

lania i obliczania wska

ź

ników powierzchniowych i kubaturowych.

W celu okre

ś

lenia wymiarów powierzchniowych w niniejszej normie mi

ę

dzynarodowej rozró

ż

niono powierzchnie

ograniczone

ś

cianami i powierzchnie zajmowane przez

ś

ciany. Norma ta nie dotyczy wymiarów w osiach elementów

budowlanych.
Wska

ź

niki powierzchniowe i kubaturowe okre

ś

lone w niniejszej normie mi

ę

dzynarodowej s

ą

przeznaczone do

stosowania jako podstawa do liczbowego wyra

ż

ania ró

ż

nych parametrów zwi

ą

zanych z funkcjonowaniem budynków.

Mog

ą

by

ć

one tak

ż

e wykorzystane jako wielko

ś

ci pomocnicze w pracach projektowych. Innymi słowy, maj

ą

one

umo

ż

liwia

ć

ocen

ę

budynku pod wzgl

ę

dem funkcjonalnym, technicznym i ekonomicznym.

Norma ta przeznaczona jest do stosowania przy opracowywaniu:
- wymaga

ń

technicznych dotycz

ą

cych przestrzennego kształtowania budynku i jego otoczenia (np. w projektowaniu,

czynno

ś

ciach zwi

ą

zanych z zakupem itp. lub w odpowiednich przepisach budowlanych);

- dokumentacji technicznej zwi

ą

zanej z funkcjonowaniem budynków przygotowywanej przez projektantów,

przedsi

ę

biorców budowlanych i producentów;

- oceny, porównania lub sprawdzania parametrów zwi

ą

zanych z przestrzennym kształtowaniem budynku.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 2

2 Normy powołane

Wymienione ni

ż

ej normy zawieraj

ą

postanowienia, które - przez okre

ś

lone powołanie w tre

ś

ci niniejszej normy

mi

ę

dzynarodowej - staj

ą

si

ę

równie

ż

postanowieniami niniejszej normy. W momencie publikacji normy

mi

ę

dzynarodowej podane ni

ż

ej wydania norm były aktualne. Poniewa

ż

jednak wszystkie normy podlegaj

ą

nowelizacji, strony zawieraj

ą

ce umowy na podstawie niniejszej normy ISO zach

ę

ca si

ę

do zbadania mo

ż

liwo

ś

ci

zastosowania najnowszego wydania wymienionych ni

ż

ej norm. Rejestry aktualnych norm mi

ę

dzynarodowych

prowadz

ą

wszyscy członkowie ISO i IEC.

ISO 6241:1984, Performance standards in building - Principles for their preparation and factors to be considered

N2)

ISO 6707-1:1989, Building and civil engineering - Vocabulary - Part 1: General terms

N3)

3 Definicje

W niniejszej normie stosowane s

ą

definicje wyst

ę

puj

ą

ce w ISO 6707-1 oraz podane ni

ż

ej:

3.1 wska

ź

niki powierzchniowe: Wska

ź

niki okre

ś

laj

ą

ce wielko

ś

ci poszczególnych rodzajów powierzchni (np.

powierzchni u

ż

ytkowej) oraz zale

ż

no

ś

ci mi

ę

dzy nimi (np. powierzchnia zajmowana przez konstrukcj

ę

/powierzchnia

u

ż

ytkowa).

3.2 wska

ź

niki kubaturowe: Wska

ź

niki okre

ś

laj

ą

ce wielko

ś

ci poszczególnych rodzajów kubatur (np. kubatury netto)

oraz zale

ż

no

ś

ci mi

ę

dzy nimi (np. kubatura całkowita/kubatura netto).

3.3 wska

ź

niki mieszane powierzchniowe i kubaturowe: Wska

ź

niki ustalaj

ą

ce zale

ż

no

ś

ci mi

ę

dzy okre

ś

lonymi

rodzajami kubatur i okre

ś

lonymi rodzajami powierzchni (np. kubatura całkowita/powierzchnia u

ż

ytkowa) oraz

okre

ś

lonymi rodzajami powierzchni i okre

ś

lonymi rodzajami kubatur (np. powierzchnia obudowy budynku/kubatura

netto).
UWAGA 1 W rozdziale 5 podano dalsze okre

ś

lenia ró

ż

nych rodzajów powierzchni, kubatur i wska

ź

ników wraz z

wła

ś

ciwymi metodami oblicze

ń

.

4 Jednostki

Wska

ź

niki powierzchniowe i kubaturowe uzyskuje si

ę

z pomiarów rzutu poziomego i pionowego budynków; podaje

si

ę

je w jednostkach wynikaj

ą

cych z rodzaju oblicze

ń

(m

2

, m

3

, m

2

/m

2

, m

3

/m

3

, m

2

/m

3

, m

3

/m

2

).

5 Metody oblicze

ń

i wykaz wska

ź

ników dotycz

ą

cych przestrzennego kształtowania

budynku

Korzy

ś

ci ze stosowania wska

ź

ników powierzchniowych kubaturowych budynków istniej

ą

cych i projektowanych mog

ą

by

ć

uzyskane tylko wtedy, gdy do porówna

ń

stosuje si

ę

odpowiadaj

ą

ce sobie wska

ź

niki. Wska

ź

niki te powinny by

ć

okre

ś

lone z zastosowaniem identycznej metody.

5.1 Powierzchnie
Patrz rysunek 1.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 3

Rysunek 1 - Ilustracja podstawowych powierzchni

5.1.1 Zasady oblicze

ń

5.1.1.1 Pola powierzchni poziomych i pionowych okre

ś

la si

ę

zgodnie z wymiarami rzeczywistymi. Płaszczyzny

nachylone wymiaruje si

ę

na ich rzucie na płaszczyzn

ę

poziom

ą

(do oblicze

ń

strat ciepła zawsze nale

ż

y jednak

przyjmowa

ć

rzeczywiste pola powierzchni).

5.1.1.2 Pole powierzchni podaje si

ę

w m

2

z dokładno

ś

ci

ą

do dwóch miejsc po przecinku.

5.1.2 Powierzchnia zabudowy
5.1.2.1 Przez powierzchni

ę

zabudowy rozumie si

ę

powierzchni

ę

terenu zaj

ę

t

ą

przez budynek w stanie

wyko

ń

czonym.

5.1.2.2 Powierzchnia zabudowy jest wyznaczona przez rzut pionowy zewn

ę

trznych kraw

ę

dzi budynku na

powierzchni

ę

terenu.

Do powierzchni zabudowy nie wlicza si

ę

:

- powierzchni obiektów budowlanych ani ich cz

ęś

ci nie wystaj

ą

cych ponad powierzchni

ę

terenu;

- powierzchni elementów drugorz

ę

dnych, np. schodów zewn

ę

trznych, ramp zewn

ę

trznych, daszków, markiz,

wyst

ę

pów dachowych, o

ś

wietlenia zewn

ę

trznego;

- powierzchni zajmowanej przez wydzielone obiekty pomocnicze (np. szklarnie, altany, szopy).

5.1.3 Powierzchnia całkowita kondygnacji

N4)

5.1.3.1 Powierzchnia całkowita budynku jest sum

ą

powierzchni całkowitych wszystkich kondygnacji budynku. Jako

kondygnacja mog

ą

by

ć

traktowane kondygnacje znajduj

ą

ce si

ę

całkowicie lub cz

ęś

ciowo poni

ż

ej poziomu terenu,

kondygnacje powy

ż

ej poziomu terenu, poddasza, tarasy, tarasy na dachach, kondygnacje techniczne i kondygnacje

magazynowe (patrz rysunek 1).

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 4

Rozró

ż

nia si

ę

powierzchnie:

a) kondygnacji, które s

ą

zamkni

ę

te i przekryte ze wszystkich stron;

b) kondygnacji, które nie s

ą

zamkni

ę

te ze wszystkich stron do ich pełnej wysoko

ś

ci i które s

ą

przekryte, na przykład

loggie;
c) kondygnacji, które s

ą

ograniczone elementami budowlanymi (np. balustradami, osłonami zabezpieczaj

ą

cymi,

por

ę

czami) lecz nie s

ą

przekryte, na przykład balkony.

5.1.3.2 Powierzchnia całkowita ka

ż

dej kondygnacji mierzona jest na poziomie posadzki po obrysie zewn

ę

trznym

budynku z uwzgl

ę

dnieniem tynków, okładzin i balustrad.

Wn

ę

ki i wyst

ę

py dla celów konstrukcyjnych lub estetycznych oraz wyprofilowania nie s

ą

wliczane, je

ż

eli nie

zmieniaj

ą

powierzchni netto kondygnacji (patrz 5.1.5). Kondygnacje przekryte, które nie s

ą

zamkni

ę

te lub s

ą

tylko

cz

ęś

ciowo zamkni

ę

te i nie maj

ą

elementów zamykaj

ą

cych (np. powierzchnie wg 5.1.3.1.b) s

ą

obliczane z obrysu

przekrycia na rzucie pionowym.
Powierzchnia kondygnacji netto nie jest okre

ś

lona dla nast

ę

puj

ą

cych przestrzeni (patrz 5.1.5.4):

- pustej przestrzeni mi

ę

dzy powierzchni

ą

terenu a doln

ą

cz

ęś

ci

ą

budynku, np. kanały przełazowe;

- przestrzeni wewn

ę

trznej stropodachów wentylowanych,

- poddasza nieu

ż

ytkowego, nie nadaj

ą

cego si

ę

do poruszania si

ę

w pozycji wyprostowanej.

5.1.3.3 Powierzchnia całkowita kondygnacji jest obliczana oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji. Powierzchnie w

obr

ę

bie kondygnacji o zró

ż

nicowanej wysoko

ś

ci (np. du

ż

e hole, audytoria) s

ą

tak

ż

e obliczane oddzielnie.

5.1.3.4 Je

ż

eli powierzchnie poszczególnych kondygnacji b

ę

d

ą

dodawane do siebie, to ró

ż

ne rodzaje powierzchni

(zgodnie z 5.1.3) nale

ż

y wyodr

ę

bni

ć

w celu przeprowadzenia oceny, porówna

ń

i oddzielnego obliczania kubatur.

5.1.3.5 Powierzchnia całkowita kondygnacji składa si

ę

z powierzchni kondygnacji netto (5.1.5) i powierzchni zaj

ę

tej

przez konstrukcj

ę

(5.1.6).

5.1.4 Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji

5.1.4.1 Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji jest powierzchni

ą

całkowit

ą

kondygnacji (5.1.3) zmniejszon

ą

o

powierzchni

ę

zaj

ę

t

ą

przez

ś

ciany zewn

ę

trzne.

5.1.4.2 Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji. Do obliczenia

powierzchni całkowitej kondygnacji (5.1.3) i powierzchni zaj

ę

tych przez

ś

ciany zewn

ę

trzne (5.1.6) stosuje si

ę

te

same zasady. Powierzchni

ę

wewn

ę

trzn

ą

kondygnacji otrzymuje si

ę

przez odj

ę

cie powierzchni zaj

ę

tej przez

ś

ciany

zewn

ę

trzne od całkowitej powierzchni kondygnacji.

5.1.4.3 Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji składa si

ę

z powierzchni netto (5.1.5) i powierzchni przegród

wewn

ę

trznych.

5.1.5 Powierzchnia kondygnacji netto
5.1.5.1 Powierzchnia kondygnacji netto jest powierzchni

ą

ograniczon

ą

przez elementy zamykaj

ą

ce (patrz tak

ż

e

5.1.3.2).
5.1.5.2 Powierzchnia kondygnacji netto jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji i dalszy jej podział

okre

ś

lony jest zgodnie z 5.1.3.1. Jest ona obliczana dla wymiarów budynku w stanie wyko

ń

czonym, na poziomie

podłogi nie licz

ą

c listew przypodłogowych, progów itp.

Przekryte powierzchnie kondygnacji, które nie s

ą

zamkni

ę

te lub s

ą

tylko cz

ęś

ciowo zamkni

ę

te i nie maj

ą

elementów

zamykaj

ą

cych (powierzchnie wg 5.1.3.1 b) s

ą

obliczane z rzutu pionowego obrysu przekrycia. Powierzchnie w

obr

ę

bie kondygnacji o zró

ż

nicowanej wysoko

ś

ci (np. du

ż

e hole, audytoria) s

ą

tak

ż

e obliczane oddzielnie.

5.1.5.3 Do powierzchni kondygnacji netto wliczane s

ą

tak

ż

e elementy nadaj

ą

ce si

ę

do demonta

ż

u takie jak:

ś

cianki

działowe, rury, kanały.
5.1.5.4 Do powierzchni kondygnacji netto nie s

ą

wliczane powierzchnie otworów na drzwi i okna oraz nisze w

elementach zamykaj

ą

cych.

5.1.5.5 Powierzchnia kondygnacji netto dzieli si

ę

na:

- powierzchni

ę

u

ż

ytkow

ą

(5.1.7);

- powierzchni

ę

usługow

ą

(5.1.8);

- powierzchni

ę

ruchu (5.1.9).

5.1.6 Powierzchnia konstrukcji
5.1.6.1 Powierzchnia konstrukcji jest cz

ęś

ci

ą

powierzchni całkowitej kondygnacji (na rzucie poziomym na poziomie

podłogi) i jest to powierzchnia utworzona przez elementy zamykaj

ą

ce (np.

ś

ciany no

ś

ne zewn

ę

trzne i wewn

ę

trzne) i

powierzchnie słupów, pionów wentylacyjnych, kominów,

ś

cian działowych itp. oraz powierzchnie, przez które nie

mo

ż

na przej

ść

(patrz rysunek 1).

5.1.6.2 Powierzchnia konstrukcji jest okre

ś

lana odr

ę

bnie dla ka

ż

dej kondygnacji, a je

ż

eli zachodzi potrzeba -

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 5

dodatkowo dzielona zgodnie z 5.1.3.1. Jest ona obliczana dla budynku w stanie wyko

ń

czonym, na poziomie podłogi

nie licz

ą

c listew przypodłogowych, progów, cokołów itp.

5.1.6.3 Do powierzchni konstrukcji wlicza si

ę

tak

ż

e powierzchnie przej

ść

drzwiowych, wn

ę

k i nisz w elementach

zamykaj

ą

cych (patrz 5.1.5.4) zgodnie z 5.1.3.2.

5.1.6.4 Powierzchnia konstrukcji mo

ż

e by

ć

tak

ż

e obliczana jako ró

ż

nica całkowitej powierzchni kondygnacji (5.1.3) i

powierzchni kondygnacji netto (5.1.5).

5.1.7 Powierzchnia u

ż

ytkowa

5.1.7.1 Powierzchnia u

ż

ytkowa jest to cz

ęść

powierzchni kondygnacji netto, która odpowiada celom i przeznaczeniu

budynku (patrz rysunek 1).
5.1.7.2 Powierzchnia u

ż

ytkowa okre

ś

lana jest oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji i dodatkowo dzielona zgodnie z

5.1.3.1.
5.1.7.3 Powierzchnie u

ż

ytkowe klasyfikowane s

ą

zgodnie z celem i przeznaczeniem budynków, dla których s

ą

one

wznoszone. Dzieli si

ę

je zwykle na powierzchnie u

ż

ytkowe podstawowe i powierzchnie u

ż

ytkowe pomocnicze.

Klasyfikacja podstawowych i pomocniczych powierzchni u

ż

ytkowych jest zale

ż

na od przeznaczenia budynku.

Patrz tablica 1 i 2 ISO 6241:1984.

5.1.8 Powierzchnia usługowa
5.1.8.1 Powierzchnia usługowa jest to cz

ęść

powierzchni kondygnacji netto, przeznaczona na usytuowanie instalacji

i urz

ą

dze

ń

technicznych, takich jak:

a) instalacje kanalizacyjne;
b) instalacje wodne;
c) instalacje ogrzewania i ciepłej wody;
d) instalacje gazowe (inne ni

ż

dla celów ogrzewania) i na paliwa płynne;

e) instalacje elektryczne, pr

ą

dnice;

f) wentylacja, klimatyzacja i systemy chłodnicze;
g) instalacje telefoniczne i urz

ą

dzenia rozdzielcze;

h) d

ź

wigi, schody ruchome i przeno

ś

niki (patrz 5.1.9.3);

i) inne instalacje wspólnego u

ż

ytku.

5.1.8.2 Powierzchnia usługowa jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji oraz w przypadkach, gdy jest to

potrzebne, dodatkowo rozró

ż

niana wg 5.1.3.1.

5.1.8.3 Do powierzchni usługowej wliczane s

ą

tak

ż

e powierzchnie pomieszcze

ń

przeznaczonych na podstawowe

instalacje usługowe, trzony kominowe, kanały przełazowe i pomosty techniczne.

5.1.9 Powierzchnia ruchu
5.1.9.1 Powierzchnia ruchu jest to cz

ęść

powierzchni netto, która przeznaczona jest dla ruchu wewn

ą

trz budynku

(np. powierzchnia klatek schodowych, korytarzy, wewn

ę

trznych ramp i pochylni, poczekalni, balkonów

ewakuacyjnych).
5.1.9.2 Powierzchnia ruchu jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji z dodatkowym podziałem wg 5.1.3.1.

Powierzchnie pomieszcze

ń

o zró

ż

nicowanej wysoko

ś

ci w obr

ę

bie jednej kondygnacji s

ą

obliczane oddzielnie.

5.1.9.3 Do powierzchni ruchu wlicza si

ę

tak

ż

e powierzchnie netto szybów d

ź

wigowych i powierzchnie zaj

ę

te przez

urz

ą

dzenia wbudowane przeznaczone do ruchu ogólnie dost

ę

pnego na ka

ż

dej kondygnacji oddzielnie (np. schody

ruchome) (patrz 5.1.8.1).

5.1.10 Powierzchnia obudowy budynku
5.1.10.1 Powierzchnia obudowy budynków jest obliczana dla budynków lub cz

ęś

ci budynków, które s

ą

zamkni

ę

te ze

wszystkich stron i przekryte, wliczaj

ą

c te cz

ęś

ci konstrukcji, które s

ą

powy

ż

ej i poni

ż

ej poziomu terenu.

Rozró

ż

nia si

ę

tutaj nast

ę

puj

ą

ce powierzchnie:

a) fundamentów

N5)

;

b)

ś

cian zewn

ę

trznych poni

ż

ej poziomu terenu;

c)

ś

cian zewn

ę

trznych powy

ż

ej poziomu terenu;

d) dachu.
Powierzchnie przeszklone powinny by

ć

wyszczególnione oddzielnie jako cz

ęś

ci powierzchni

ś

cian zewn

ę

trznych lub

powierzchni dachów.
Do powierzchni obudowy nie s

ą

wliczane nast

ę

puj

ą

ce powierzchnie:

- elementów budynku poni

ż

ej poziomu najni

ż

szej kondygnacji (np. cz

ęś

ci fundamentów);

- wn

ę

k i pilastrów wykonanych dla celów estetycznych, studzienek w chodnikach dla o

ś

wietlenia pomieszcze

ń

,

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 6

schodów zewn

ę

trznych, zewn

ę

trznych ramp i pochylni, zadasze

ń

, markiz, poziomych osłon przeciwsłonecznych,

wysuni

ę

tych cz

ęś

ci dachu,

ś

wietlików, nasad kominowych itp.

5.1.10.2 Powierzchnia fundamentów budynku jest powierzchni

ą

całkowit

ą

posadowienia najni

ż

szej kondygnacji.

5.2 Kubatury
Patrz rysunek 2.

Rysunek 2 - Ilustracja podstawowych kubatur

5.2.1 Zasady oblicze

ń

5.2.1.1 Kubatura brutto budynku obliczana jest jako obj

ę

to

ść

przestrzeni utworzonej przez powierzchnie zewn

ę

trzne

elementów ograniczaj

ą

cych. Rozró

ż

nia si

ę

nast

ę

puj

ą

ce kubatury:

a) kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków zamkni

ę

tych i przekrytych ze wszystkich stron [zgodnie z

5.1.3.1a] (patrz 5.2.2);
b) kubatura brutto tych cz

ęś

ci budynków, które nie s

ą

zamkni

ę

te do pełnej wysoko

ś

ci ze wszystkich stron, lecz które

s

ą

przekryte [zgodnie z 5.1.3.1b] (patrz 5.2.3);

c) kubatura brutto budynków i tych cz

ęś

ci budynków, które s

ą

ograniczone przez elementy budowli (np. balustrady,

deski czołowe okapu, por

ę

cze), lecz które nie s

ą

przekryte [zgodnie z 5.1.3.1c] (patrz 5.2.4).

5.2.1.2 Kubatura netto budynku jest obliczana jako obj

ę

to

ść

utworzona przez powierzchnie wewn

ę

trzne elementów

ograniczaj

ą

cych.

Rozró

ż

nia si

ę

nast

ę

puj

ą

ce kubatury:

a) kubatura netto nad powierzchni

ą

kondygnacji netto (5.1.5)

- kubatura netto kondygnacji pełnych;
- kubatura netto kondygnacji poni

ż

ej poziomu terenu;

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 7

- kubatura netto kondygnacji niepełnych;
b) kubatura netto nad powierzchni

ą

wewn

ę

trzn

ą

kondygnacji (5.1.4);

c) kubatura netto nad powierzchni

ą

u

ż

ytkow

ą

(5.1.7);

d) kubatura netto nad powierzchni

ą

usługow

ą

(5.1.8);

e) kubatura netto nad powierzchni

ą

ruchu (5.1.9).

Wymienione powy

ż

ej kubatury netto mog

ą

by

ć

dalej dzielone przez analogi

ę

do 5.2.1.1a, b i c.

5.2.1.3 Kubatury podaje si

ę

w m

3

, z dokładno

ś

ci

ą

do dwóch miejsc po przecinku.

5.2.1.4 Podstaw

ą

do obliczania kubatur s

ą

powierzchnie okre

ś

lone zgodnie z 5.1 i wysoko

ś

ci nad tymi

powierzchniami (np. wysoko

ść

budynku, kondygnacji, pomieszczenia, elementów zamykaj

ą

cych).

Kubatury budynków lub cz

ęś

ci budynków ograniczonych przez powierzchnie, które nie s

ą

ani poziome ani pionowe,

obliczane s

ą

według odpowiednich wzorów matematycznych.

5.2.1.5 Wn

ę

ki i pilastry wykonane dla celów konstrukcyjnych lub estetycznych, wyprofilowania i inne drugorz

ę

dne

elementy (np. schody zewn

ę

trzne, zewn

ę

trzne rampy i pochylnie, zadaszenia, markizy, poziome osłony

przeciwsłoneczne, wysuni

ę

te cz

ęś

ci dachu, kominy dachowe, urz

ą

dzenia uliczne) nie s

ą

uwzgl

ę

dniane.

5.2.2 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków zamkni

ę

tych i przekrytych ze wszystkich stron

5.2.2.1 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków zamkni

ę

tych i przekrytych ze wszystkich stron, je

ż

eli nie jest

obliczana zgodnie z 5.2.1.4, jest iloczynem całkowitej powierzchni kondygnacji (zgodnie z 5.1.3.1a) i odpowiedniej
wysoko

ś

ci.

5.2.2.2 Odpowiedni

ą

wysoko

ś

ci

ą

, w poni

ż

szych przypadkach, jest:

a) dla powierzchni kondygnacji znajduj

ą

cych si

ę

poni

ż

ej poziomu terenu:

- odległo

ść

mi

ę

dzy doln

ą

powierzchni

ą

konstrukcji, na której opiera si

ę

podłoga a górn

ą

powierzchni

ą

stropu

kondygnacji powy

ż

ej.

UWAGA 2 Fundamenty oraz warstwy podkładowe pod konstrukcj

ą

no

ś

n

ą

podłogi nie s

ą

wliczane.

b) dla powierzchni kondygnacji powtarzalnych znajduj

ą

cych si

ę

powy

ż

ej poziomu terenu:

- odległo

ść

mi

ę

dzy odpowiadaj

ą

cymi sobie powierzchniami górnego i dolnego stropu;

c) dla powierzchni kondygnacji, której górny strop jest dachem lub tarasem (np. kondygnacja poni

ż

ej kondygnacji z

otwart

ą

przestrzeni

ą

, poddasze),

- odległo

ść

mi

ę

dzy powierzchni

ą

podłogi a powierzchni

ą

dachu lub tarasu;

d) dla powierzchni kondygnacji, której dolny strop jest obudow

ą

budynku (np. kondygnacja powy

ż

ej kondygnacji z

otwart

ą

przestrzeni

ą

),

- odległo

ść

mi

ę

dzy zewn

ę

trzn

ą

płaszczyzn

ą

stropu dolnego a powierzchni

ą

podłogi kondygnacji powy

ż

ej.

5.2.3 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków, które nie s

ą

zamkni

ę

te ze wszystkich stron na całej

wysoko

ś

ci, lecz s

ą

przekryte

5.2.3.1 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków, które nie s

ą

zamkni

ę

te ze wszystkich stron na całej

wysoko

ś

ci, lecz s

ą

przekryte, jest iloczynem całkowitej powierzchni kondygnacji (zgodnie z 5.1.3.1b) i odpowiedniej

wysoko

ś

ci.

5.2.3.2 Odpowiedni

ą

wysoko

ś

ci

ą

w poni

ż

szych przypadkach jest:

a) dla powierzchni kondygnacji poni

ż

ej poziomu terenu, które s

ą

przekryte przez kondygnacje zamkni

ę

te ze

wszystkich stron (np. otwarty hall wej

ś

ciowy do niepodpiwniczonego budynku),

- odległo

ść

mi

ę

dzy doln

ą

powierzchni

ą

konstrukcji, na której opiera si

ę

podłoga a doln

ą

powierzchni

ą

stropu

kondygnacji powy

ż

ej.

UWAGA 3 Fundamenty oraz warstwy podkładowe pod konstrukcj

ą

no

ś

n

ą

podłogi, nie s

ą

wliczane.

b) dla powierzchni kondygnacji znajduj

ą

cej si

ę

mi

ę

dzy kondygnacjami zamkni

ę

tymi i przekrytymi ze wszystkich stron

(np. otwarty hall wej

ś

ciowy w budynku podpiwniczonym, kondygnacja z otwart

ą

przestrzeni

ą

),

- odległo

ść

mi

ę

dzy powierzchni

ą

podłogi a doln

ą

powierzchni

ą

stropu kondygnacji powy

ż

ej,

c) dla powierzchni pod kondygnacj

ą

, która tak

ż

e nie jest zamkni

ę

ta ze wszystkich stron lub dla powierzchni

kondygnacji, których przekrycie jest tak

ż

e obudow

ą

budynku (np. loggia, galeria, otwarta kondygnacja w

wielopi

ę

trowym gara

ż

u samochodowym, przekryty taras na dachu),

- odległo

ść

mi

ę

dzy powierzchni

ą

podłogi a górn

ą

powierzchni

ą

dachu lub stropu stanowi

ą

cego obudow

ę

budynku,

d) dla powierzchni kondygnacji znajduj

ą

cej si

ę

pod kondygnacj

ą

, która nie jest zamkni

ę

ta ze wszystkich

stron i której strop dolny jest tak

ż

e obudow

ą

budynku (np. najni

ż

szy korytarz zewn

ę

trzny),

- odległo

ść

mi

ę

dzy górn

ą

powierzchni

ą

obudowy dolnej a górn

ą

powierzchni

ą

elementu przekrywaj

ą

cego,

e) dla jednokondygnacyjnych budynków lub cz

ęś

ci budynków (np. stacje benzynowe, przekryte ł

ą

czniki, otwarte

halle wypoczynkowe),
- odległo

ść

mi

ę

dzy doln

ą

powierzchni

ą

konstrukcji, na której opiera si

ę

podłoga, a powierzchni

ą

dachu.

UWAGA 4 Fundamenty oraz warstwy podkładowe pod konstrukcj

ą

no

ś

n

ą

podłogi, nie s

ą

wliczane.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 8

5.2.4 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków, które s

ą

ograniczone elementami budowli, lecz które

nie s

ą

przekryte

5.2.4.1 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków, które s

ą

ograniczone elementami budowli (np.

balustradami, deskami czołowymi okapu, por

ę

czami), lecz które nie s

ą

przekryte, jest iloczynem całkowitej

powierzchni kondygnacji zgodnie z 5.1.3.1c) i odpowiedniej wysoko

ś

ci.

5.2.4.2 Odpowiedni

ą

wysoko

ś

ci

ą

w poni

ż

szych przypadkach jest:

a) dla powierzchni powy

ż

ej kondygnacji (np. taras na dachu),

- odległo

ść

mi

ę

dzy górn

ą

powierzchni

ą

tej kondygnacji a górn

ą

kraw

ę

dzi

ą

elementów zamykaj

ą

cych,

b) dla powierzchni elementów wystaj

ą

cych,

- odległo

ść

mi

ę

dzy doln

ą

powierzchni

ą

elementu wystaj

ą

cego a górn

ą

kraw

ę

dzi

ą

elementów zamykaj

ą

cych.

5.2.5 Kubatura netto (patrz rysunek 2)
5.2.5.1 Kubatura netto jest iloczynem powierzchni kondygnacji netto (5.1.5) i odległo

ś

ci mi

ę

dzy powierzchni

ą

posadzki a doln

ą

powierzchni

ą

stropu górnego.

5.2.5.2 Rozró

ż

nia si

ę

nast

ę

puj

ą

ce kubatury netto:

a) kubatura netto kondygnacji pełnych powy

ż

ej poziomu terenu;

b) kubatura netto pełnych kondygnacji poni

ż

ej poziomu terenu;

c) kubatura netto kondygnacji niepełnych.
5.2.5.3 Kubatura netto mo

ż

e by

ć

dalej dzielona przez analogi

ę

z 5.2.1.1a, b, i c.

5.2.6 Kubatura wewn

ę

trzna netto

5.2.6.1 Kubatura wewn

ę

trzna netto jest iloczynem powierzchni wewn

ę

trznej kondygnacji (5.1.4) i odległo

ś

ci mi

ę

dzy

powierzchni

ą

podłogi a doln

ą

powierzchni

ą

stropu górnego.

5.2.6.2 Kubatura wewn

ę

trzna netto jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji.

5.2.7 Kubatura u

ż

ytkowa netto

5.2.7.1 Kubatura u

ż

ytkowa netto jest iloczynem powierzchni u

ż

ytkowej (5.1.7) i odległo

ś

ci mi

ę

dzy górn

ą

powierzchni

ą

posadzki a doln

ą

powierzchni

ą

sufitu.

5.2.7.2 Kubatura u

ż

ytkowa netto jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

ż

dej kondygnacji.

5.2.8 Kubatura usługowa netto
5.2.8.1 Kubatura usługowa netto jest iloczynem powierzchni usługowej podanej w 5.1.8 i odpowiedniej wysoko

ś

ci.

5.2.8.2 Odpowiedni

ą

wysoko

ś

ci

ą

jest odległo

ść

mi

ę

dzy powierzchni

ą

podłogi a doln

ą

powierzchni

ą

najbli

ż

szego

stropu bez wzgl

ę

du na ich usytuowanie w budynku (np. szyby przechodz

ą

ce przez kilka kondygnacji).

5.2.9 Kubatura ruchu netto
5.2.9.1 Kubatura ruchu netto jest iloczynem powierzchni ruchu (5.1.9) i odpowiedniej wysoko

ś

ci.

5.2.9.2 Wysoko

ś

ci

ą

, która powinna by

ć

przyj

ę

ta jest odległo

ść

mi

ę

dzy powierzchni

ą

podłogi a doln

ą

powierzchni

ą

najbli

ż

szego stropu bez wzgl

ę

du na jego usytuowanie w budynku (np. klatki schodowe w budynkach

wielokondygnacyjnych, szyby d

ź

wigowe).

5.3 Przykłady wska

ź

ników

5.3.1 Wska

ź

niki powierzchniowe

5.3.1.1 Pomiary i obliczenia
Powierzchnia zabudowy
Powierzchnia całkowita kondygnacji
Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji

Powierzchnia kondygnacji netto
Powierzchnia konstrukcji
Powierzchnia u

ż

ytkowa

a) powierzchnia u

ż

ytkowa podstawowa

b) powierzchnia u

ż

ytkowa pomocnicza

Powierzchnia usługowa
Powierzchnia ruchu
Powierzchnia obudowy budynku
a) powierzchnia posadowienia budynku (powierzchnia fundamentów)

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 9

b) powierzchnia

ś

cian zewn

ę

trznych poni

ż

ej poziomu terenu

c) powierzchnia

ś

cian zewn

ę

trznych powy

ż

ej poziomu terenu

- powierzchnie przeszklone

ś

cian zewn

ę

trznych

- powierzchnie pełne

ś

cian zewn

ę

trznych

d) powierzchnia dachu
- powierzchnie przeszklone dachu
- powierzchnie pełne dachu
5.3.1.2 Wzajemne proporcje powierzchni
Powierzchnia całkowita kondygnacji/powierzchnia u

ż

ytkowa

Powierzchnia u

ż

ytkowa podstawowa/powierzchnia u

ż

ytkowa

Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji/powierzchnia u

ż

ytkowa

Powierzchnia całkowita kondygnacji/powierzchnia kondygnacji netto
Powierzchnia ruchu/powierzchnia u

ż

ytkowa

Powierzchnia obudowy budynku/powierzchnia u

ż

ytkowa

5.3.2 Wska

ź

niki kubaturowe

5.3.2.1 Pomiary i obliczenia
Kubatura brutto
- zgodnie z 5.2.2
- zgodnie z 5.2.3
- zgodnie z 5.2.4
Kubatura netto
- kubatura netto kondygnacji pełnych
- kubatura netto kondygnacji poni

ż

ej poziomu terenu

- kubatura netto kondygnacji niepełnych
Kubatura netto nad powierzchni

ą

wewn

ę

trzn

ą

kondygnacji

Kubatura netto nad powierzchni

ą

u

ż

ytkow

ą

Kubatura netto nad powierzchni

ą

usługow

ą

Kubatura netto nad powierzchni

ą

ruchu

5.3.2.2 Wzajemne proporcje kubatur
Kubatura brutto/kubatura netto
Kubatura netto kondygnacji pełnych/kubatura netto
Kubatura netto kondygnacji poni

ż

ej poziomu terenu/kubatura netto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

wewn

ę

trzn

ą

kondygnacji/kubatura brutto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

wewn

ę

trzn

ą

kondygnacji/kubatura netto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

u

ż

ytkow

ą

/kubatura brutto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

u

ż

ytkow

ą

/kubatura netto

5.3.3 Wska

ź

niki powierzchniowo-kubaturowe

5.3.3.1 Pomiary, obliczenia
Szczegółowe informacje podano w 5.3.1.1 i 5.3.2.1.
5.3.3.2 Proporcje kubatur do powierzchni
Kubatura brutto/powierzchnia całkowita kondygnacji
Kubatura brutto/powierzchnia kondygnacji netto
Kubatura netto/powierzchnia całkowita kondygnacji
5.3.3.3 Proporcje powierzchni do kubatur
Powierzchnia obudowy budynku/kubatura brutto
Powierzchnia obudowy budynku/kubatura netto nad powierzchni

ą

u

ż

ytkow

ą

5.4 Komentarz
Spis wska

ź

ników mo

ż

e by

ć

uzupełniany w miar

ę

potrzeby.

Wymienione wska

ź

niki powierzchniowe i kubaturowe mog

ą

by

ć

dalej dzielone, jak pokazano w ISO 6241 tablica 2

i/lub mog

ą

by

ć

uzupełnione z uwzgl

ę

dnieniem:

- rodzajów pomiaru i/lub oblicze

ń

zgodnie z 5.1.1 i 5.2.1 oraz punktami nast

ę

pnymi

- sposobów u

ż

ytkowania

- rodzajów konstrukcji
- sposobów finansowania.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 10

Zał

ą

cznik A

(informacyjny)

BIBLIOGRAFIA

[1] ISO 6240:1980, Performance standards in building - Contents and presentation

N6)

.

[2] ISO 7162:1992, Performance standards in building - Contents and format of standards for evaluation of
performance

N7)

.

[3] ISO 7164-1:1992

1)

, Performance standards in building - Part 1: Definitions and means of expression for the

performance of a whole building

N8)

.

[4] ISO 7164-2:1992

1)

, Performance standards in building - Part 2: Activity spaces in rooms and buildings

N9)

.

Zmiany, Poprawki, Uwagi

UWAGI

Obowi

ą

zuj

ą

cy jest p. 5.2.2., dla obliczenia wska

ź

nika sezonowego zapotrzebowania na ciepło do ogrzewania

budynku mieszkalnego

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 11