background image

Zmiany, Poprawki, Uwagi

pa

ź

dziernik 1997

POLSKA NORMA

Numer: PN-ISO 9836:1997

Tytuł: Wła

ś

ciwo

ś

ci u

Ŝ

ytkowe w budownictwie - Okre

ś

lanie i

obliczanie wska

ź

ników powierzchniowych i

kubaturowych

Grupa ICS: 91.010.01

Deskryptory:  0041689  -  budynki,  0000000  -  wła

ś

ciwo

ś

ci  u

Ŝ

ytkowe,  0507796  -  charakterystyka  geometryczna,

0036270 - powierzchnia, 0295658 - obj

ę

to

ść

, 0589690 - kubatura, 0527546 - definicje, 0638151 - zasady obliczania.

PRZEDMOWA KRAJOWA

Norma  jest  tłumaczeniem  angielskiej  wersji  normy  mi

ę

dzynarodowej  ISO  9836:1992  i  jest  wydana  jako  norma

identyczna z wprowadzon

ą

 norm

ą

 mi

ę

dzynarodow

ą

.

W normie zastosowano odsyłacze krajowe oznaczone od 

N1)

 do 

N9)

.

NORMA MI

Ę

DZYNARODOWA

INTERNATIONAL STANDARD

ISO 9836

Wersja polska

Wła

ś

ciwo

ś

ci  u

Ŝ

ytkowe  w  budownictwie  -  Okre

ś

lanie  i  obliczanie  wska

ź

ników  powierzchniowych  i

kubaturowych

Performance standards in building - Definition and calculation of area and space indicators

Normes de performance dans le bâtiment - Définitions et calcul des indicateurs de surface et de volume

Wydanie pierwsze: 1992-06-15

Niniejsza  norma  jest  polsk

ą

  wersj

ą

  normy  mi

ę

dzynarodowej  ISO  9836:1992.  Została  ona  przetłumaczona  przez

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 1

background image

Polski Komitet Normalizacyjny i ma ten sam status co wersje oficjalne.

Przedmowa
ISO (Mi

ę

dzynarodowa Organizacja  Normalizacyjna)  jest 

ś

wiatow

ą

  federacj

ą

 krajowych jednostek normalizacyjnych

(organizacji  członkowskich  ISO).  Prace  zwi

ą

zane  z  przygotowaniem  norm  mi

ę

dzynarodowych  s

ą

  zwykle

wykonywane  przez  komitety  techniczne  ISO.  Ka

Ŝ

da organizacja  członkowska  zainteresowana  tematyk

ą

,  dla której

powołano komitet techniczny, ma prawo  do udziału swojej reprezentacji w pracach tego komitetu. Mi

ę

dzynarodowe

organizacje  rz

ą

dowe  i  pozarz

ą

dowe  zwi

ą

zane  z  ISO  równie

Ŝ

  mog

ą

  bra

ć

  udział  w  tych  pracach.  ISO 

ś

ci

ś

le

współpracuje  z  Mi

ę

dzynarodow

ą

  Komisj

ą

  Elektrotechniczn

ą

  (IEC)  we  wszystkich  zagadnieniach  dotycz

ą

cych

normalizacji w elektrotechnice.
Projekty norm mi

ę

dzynarodowych, przyj

ę

te przez komitety techniczne, s

ą

 przesyłane organizacjom członkowskim

w  celu przeprowadzenia głosowania. Publikacja w postaci normy mi

ę

dzynarodowej wymaga  akceptacji co  najmniej

75 % organizacji członkowskich bior

ą

cych udział w głosowaniu.

Norma  mi

ę

dzynarodowa  ISO  9836  została  opracowana  przez  Komitet  Techniczny  ISO/TC  59,  Konstrukcje

budowlane, Podkomitet SC 3 Wymagania funkcjonalne/u

Ŝ

ytkowe w budownictwie 

N1)

.

Zał

ą

cznik A do niniejszej normy mi

ę

dzynarodowej ma charakter informacyjny.

Wprowadzenie
Wska

ź

niki  powierzchniowe  i  kubaturowe  obliczone  dla  istniej

ą

cych  budynków  mog

ą

  by

ć

  wykorzystywane  do

charakteryzowania przestrzennego obiektów zbli

Ŝ

onych pod wzgl

ę

dem funkcjonalnym. Wska

ź

niki te traktowane jako

warto

ś

ci przybli

Ŝ

one we wst

ę

pnej fazie projektu mog

ą

 by

ć

 dalej rozwijane.

Powy

Ŝ

sze stwierdzenia  dotycz

ą

  równie

Ŝ

  tych wska

ź

ników  powierzchniowych  i kubaturowych, które  odzwierciedlaj

ą

zu

Ŝ

ycie materiałów. Umo

Ŝ

liwiaj

ą

 one zwi

ę

kszenie lub zmniejszenie ilo

ś

ci  potrzebnych materiałów budowlanych  dla

projektowanych konstrukcji.
Odniesienie  si

ę

  do  wska

ź

ników  powierzchniowych  i  kubaturowych  umo

Ŝ

liwia  po

ś

redni

ą

  ocen

ę

  ekonomiczn

ą

istniej

ą

cych  lub  projektowanych  budynków.  I  tak  stosunek  pola  powierzchni  zaj

ę

tej  przez  budynek  do  pola

powierzchni u

Ŝ

ytkowej wskazuje, czy nakłady na roboty budowlane i materiały zostały wła

ś

ciwie wykorzystane.

Podobnie  stosunek  pola  powierzchni  obudowy  budynku  do  pola  powierzchni  u

Ŝ

ytkowej  wskazuje  na  poziom

nakładów na obudow

ę

 i na koszty eksploatacji systemów grzewczych i klimatyzacyjnych.

Wska

ź

niki  powierzchniowe  i  kubaturowe  zwi

ą

zane  z  parametrami  ekonomicznymi  budynku  zawieraj

ą

  równie

Ŝ

podstawowe dane do obliczenia kosztów inwestycyjnych maj

ą

cych wpływ na jego eksploatacj

ę

 i konserwacj

ę

. Daj

ą

one  podstaw

ę

  do  zmniejszenia  kosztów  eksploatacji  przez  ograniczenie  powierzchni  i  kubatur  oraz  nakładów  na

poszczególne materiały. Na przykład, mała powierzchnia 

ś

cian zewn

ę

trznych w stosunku do powierzchni u

Ŝ

ytkowej

mo

Ŝ

e  wskazywa

ć

  nie  tylko  na  wzgl

ę

dne  zmniejszenie  kosztów  energii  lecz  tak

Ŝ

e  na  odpowiednie  zmniejszenie

kosztów czyszczenia i konserwacji elewacji.

Wła

ś

ciwo

ś

ci u

Ŝ

ytkowe w budownictwie. Okre

ś

lanie i obliczanie wska

ź

ników

powierzchniowych i kubaturowych

1 Przedmiot normy

Niniejsza norma mi

ę

dzynarodowa dotyczy okre

ś

lania i obliczania wska

ź

ników powierzchniowych i kubaturowych.

W  celu  okre

ś

lenia  wymiarów  powierzchniowych  w  niniejszej  normie  mi

ę

dzynarodowej  rozró

Ŝ

niono  powierzchnie

ograniczone 

ś

cianami i powierzchnie zajmowane przez 

ś

ciany. Norma ta nie dotyczy wymiarów w osiach elementów

budowlanych.
Wska

ź

niki  powierzchniowe  i  kubaturowe  okre

ś

lone  w  niniejszej  normie  mi

ę

dzynarodowej  s

ą

  przeznaczone  do

stosowania jako podstawa do liczbowego wyra

Ŝ

ania ró

Ŝ

nych parametrów zwi

ą

zanych z funkcjonowaniem budynków.

Mog

ą

  by

ć

  one  tak

Ŝ

e  wykorzystane  jako  wielko

ś

ci  pomocnicze  w  pracach  projektowych.  Innymi  słowy,  maj

ą

  one

umo

Ŝ

liwia

ć

 ocen

ę

 budynku pod wzgl

ę

dem funkcjonalnym, technicznym i ekonomicznym.

Norma ta przeznaczona jest do stosowania przy opracowywaniu:
- wymaga

ń

 technicznych dotycz

ą

cych przestrzennego kształtowania budynku i jego otoczenia (np. w projektowaniu,

czynno

ś

ciach zwi

ą

zanych z zakupem itp. lub w odpowiednich przepisach budowlanych);

-  dokumentacji  technicznej  zwi

ą

zanej  z  funkcjonowaniem  budynków  przygotowywanej  przez  projektantów,

przedsi

ę

biorców budowlanych i producentów;

- oceny, porównania lub sprawdzania parametrów zwi

ą

zanych z przestrzennym kształtowaniem budynku.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 2

background image

2 Normy powołane

Wymienione  ni

Ŝ

ej  normy  zawieraj

ą

  postanowienia,  które  -  przez  okre

ś

lone  powołanie  w  tre

ś

ci  niniejszej  normy

mi

ę

dzynarodowej  -  staj

ą

  si

ę

  równie

Ŝ

  postanowieniami  niniejszej  normy.  W  momencie  publikacji  normy

mi

ę

dzynarodowej  podane  ni

Ŝ

ej  wydania  norm  były  aktualne.  Poniewa

Ŝ

  jednak  wszystkie  normy  podlegaj

ą

nowelizacji,  strony  zawieraj

ą

ce  umowy  na  podstawie  niniejszej  normy  ISO  zach

ę

ca  si

ę

  do  zbadania  mo

Ŝ

liwo

ś

ci

zastosowania  najnowszego  wydania  wymienionych  ni

Ŝ

ej  norm.  Rejestry  aktualnych  norm  mi

ę

dzynarodowych

prowadz

ą

 wszyscy członkowie ISO i IEC.

ISO 6241:1984, Performance standards in building - Principles for their preparation and factors to be considered

N2)

ISO 6707-1:1989, Building and civil engineering - Vocabulary - Part 1: General terms

N3)

3 Definicje

W niniejszej normie stosowane s

ą

 definicje wyst

ę

puj

ą

ce w ISO 6707-1 oraz podane ni

Ŝ

ej:

3.1  wska

ź

niki  powierzchniowe:  Wska

ź

niki  okre

ś

laj

ą

ce  wielko

ś

ci  poszczególnych  rodzajów  powierzchni  (np.

powierzchni u

Ŝ

ytkowej) oraz zale

Ŝ

no

ś

ci mi

ę

dzy  nimi  (np.  powierzchnia  zajmowana  przez  konstrukcj

ę

/powierzchnia

u

Ŝ

ytkowa).

3.2 wska

ź

niki kubaturowe: Wska

ź

niki okre

ś

laj

ą

ce wielko

ś

ci poszczególnych rodzajów kubatur (np. kubatury netto)

oraz zale

Ŝ

no

ś

ci mi

ę

dzy nimi (np. kubatura całkowita/kubatura netto).

3.3  wska

ź

niki  mieszane  powierzchniowe  i  kubaturowe:  Wska

ź

niki  ustalaj

ą

ce  zale

Ŝ

no

ś

ci  mi

ę

dzy  okre

ś

lonymi

rodzajami  kubatur  i  okre

ś

lonymi  rodzajami  powierzchni  (np.  kubatura  całkowita/powierzchnia  u

Ŝ

ytkowa)  oraz

okre

ś

lonymi  rodzajami  powierzchni i  okre

ś

lonymi  rodzajami  kubatur  (np. powierzchnia  obudowy  budynku/kubatura

netto).
UWAGA  1  W  rozdziale  5  podano  dalsze  okre

ś

lenia  ró

Ŝ

nych  rodzajów  powierzchni,  kubatur  i  wska

ź

ników  wraz  z

wła

ś

ciwymi metodami oblicze

ń

.

4 Jednostki

Wska

ź

niki powierzchniowe i kubaturowe  uzyskuje  si

ę

  z pomiarów rzutu poziomego  i pionowego budynków;  podaje

si

ę

 je w jednostkach wynikaj

ą

cych z rodzaju oblicze

ń

 (m

2

, m

3

, m

2

/m

2

, m

3

/m

3

, m

2

/m

3

, m

3

/m

2

).

5 Metody oblicze

ń

 i wykaz wska

ź

ników dotycz

ą

cych przestrzennego kształtowania

budynku

Korzy

ś

ci ze stosowania wska

ź

ników powierzchniowych kubaturowych budynków istniej

ą

cych i projektowanych mog

ą

by

ć

 uzyskane tylko wtedy, gdy do porówna

ń

 stosuje si

ę

 odpowiadaj

ą

ce sobie wska

ź

niki. Wska

ź

niki te powinny by

ć

okre

ś

lone z zastosowaniem identycznej metody.

5.1 Powierzchnie
Patrz rysunek 1.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 3

background image

Rysunek 1 - Ilustracja podstawowych powierzchni

5.1.1 Zasady oblicze

ń

5.1.1.1  Pola  powierzchni  poziomych  i  pionowych  okre

ś

la  si

ę

  zgodnie  z  wymiarami  rzeczywistymi.  Płaszczyzny

nachylone  wymiaruje  si

ę

  na  ich  rzucie  na  płaszczyzn

ę

  poziom

ą

  (do  oblicze

ń

  strat  ciepła  zawsze  nale

Ŝ

y  jednak

przyjmowa

ć

 rzeczywiste pola powierzchni).

5.1.1.2 Pole powierzchni podaje si

ę

 w m

2

 z dokładno

ś

ci

ą

 do dwóch miejsc po przecinku.

5.1.2 Powierzchnia zabudowy
5.1.2.1  
Przez  powierzchni

ę

  zabudowy  rozumie  si

ę

  powierzchni

ę

  terenu  zaj

ę

t

ą

  przez  budynek  w  stanie

wyko

ń

czonym.

5.1.2.2  Powierzchnia  zabudowy  jest  wyznaczona  przez  rzut  pionowy  zewn

ę

trznych  kraw

ę

dzi  budynku  na

powierzchni

ę

 terenu.

Do powierzchni zabudowy nie wlicza si

ę

:

- powierzchni obiektów budowlanych ani ich cz

ęś

ci nie wystaj

ą

cych ponad powierzchni

ę

 terenu;

-  powierzchni  elementów  drugorz

ę

dnych,  np.  schodów  zewn

ę

trznych,  ramp  zewn

ę

trznych,  daszków,  markiz,

wyst

ę

pów dachowych, o

ś

wietlenia zewn

ę

trznego;

- powierzchni zajmowanej przez wydzielone obiekty pomocnicze (np. szklarnie, altany, szopy).

5.1.3 Powierzchnia całkowita kondygnacji

N4)

5.1.3.1 Powierzchnia całkowita budynku jest sum

ą

 powierzchni całkowitych  wszystkich kondygnacji  budynku. Jako

kondygnacja  mog

ą

  by

ć

  traktowane  kondygnacje znajduj

ą

ce  si

ę

  całkowicie  lub  cz

ęś

ciowo  poni

Ŝ

ej  poziomu  terenu,

kondygnacje powy

Ŝ

ej poziomu terenu, poddasza, tarasy, tarasy na dachach, kondygnacje techniczne i kondygnacje

magazynowe (patrz rysunek 1).

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 4

background image

Rozró

Ŝ

nia si

ę

 powierzchnie:

a) kondygnacji, które s

ą

 zamkni

ę

te i przekryte ze wszystkich stron;

b) kondygnacji, które nie s

ą

 zamkni

ę

te ze wszystkich stron do ich pełnej wysoko

ś

ci i które s

ą

 przekryte, na przykład

loggie;
c)  kondygnacji,  które  s

ą

  ograniczone  elementami  budowlanymi  (np.  balustradami,  osłonami  zabezpieczaj

ą

cymi,

por

ę

czami) lecz nie s

ą

 przekryte, na przykład balkony.

5.1.3.2  Powierzchnia  całkowita  ka

Ŝ

dej  kondygnacji  mierzona  jest  na  poziomie  posadzki  po  obrysie  zewn

ę

trznym

budynku z uwzgl

ę

dnieniem tynków, okładzin i balustrad.

Wn

ę

ki  i  wyst

ę

py  dla  celów  konstrukcyjnych  lub  estetycznych  oraz  wyprofilowania  nie  s

ą

  wliczane,  je

Ŝ

eli  nie

zmieniaj

ą

  powierzchni  netto kondygnacji  (patrz 5.1.5).  Kondygnacje przekryte,  które nie s

ą

  zamkni

ę

te lub s

ą

  tylko

cz

ęś

ciowo zamkni

ę

te i  nie  maj

ą

  elementów  zamykaj

ą

cych  (np.  powierzchnie  wg  5.1.3.1.b)  s

ą

  obliczane  z  obrysu

przekrycia na rzucie pionowym.
Powierzchnia kondygnacji netto nie jest okre

ś

lona dla nast

ę

puj

ą

cych przestrzeni (patrz 5.1.5.4):

- pustej przestrzeni mi

ę

dzy powierzchni

ą

 terenu a doln

ą

 cz

ęś

ci

ą

 budynku, np. kanały przełazowe;

- przestrzeni wewn

ę

trznej stropodachów wentylowanych,

- poddasza nieu

Ŝ

ytkowego, nie nadaj

ą

cego si

ę

 do poruszania si

ę

 w pozycji wyprostowanej.

5.1.3.3  Powierzchnia  całkowita  kondygnacji  jest  obliczana  oddzielnie  dla  ka

Ŝ

dej  kondygnacji.  Powierzchnie  w

obr

ę

bie kondygnacji o zró

Ŝ

nicowanej wysoko

ś

ci (np. du

Ŝ

e hole, audytoria) s

ą

 tak

Ŝ

e obliczane oddzielnie.

5.1.3.4  Je

Ŝ

eli  powierzchnie  poszczególnych  kondygnacji  b

ę

d

ą

  dodawane  do  siebie,  to  ró

Ŝ

ne  rodzaje powierzchni

(zgodnie z 5.1.3) nale

Ŝ

y wyodr

ę

bni

ć

 w celu przeprowadzenia oceny, porówna

ń

 i oddzielnego obliczania kubatur.

5.1.3.5 Powierzchnia całkowita kondygnacji składa si

ę

 z powierzchni kondygnacji netto (5.1.5) i powierzchni zaj

ę

tej

przez konstrukcj

ę

 (5.1.6).

5.1.4 Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji

5.1.4.1  Powierzchnia  wewn

ę

trzna  kondygnacji  jest  powierzchni

ą

  całkowit

ą

  kondygnacji  (5.1.3)  zmniejszon

ą

  o

powierzchni

ę

 zaj

ę

t

ą

 przez 

ś

ciany zewn

ę

trzne.

5.1.4.2  Powierzchnia  wewn

ę

trzna  kondygnacji  jest  okre

ś

lana  oddzielnie  dla  ka

Ŝ

dej  kondygnacji.  Do  obliczenia

powierzchni  całkowitej  kondygnacji  (5.1.3)  i  powierzchni  zaj

ę

tych  przez 

ś

ciany  zewn

ę

trzne  (5.1.6)  stosuje  si

ę

  te

same zasady. Powierzchni

ę

 wewn

ę

trzn

ą

 kondygnacji  otrzymuje  si

ę

  przez odj

ę

cie powierzchni zaj

ę

tej  przez 

ś

ciany

zewn

ę

trzne od całkowitej powierzchni kondygnacji.

5.1.4.3  Powierzchnia  wewn

ę

trzna  kondygnacji  składa  si

ę

  z  powierzchni  netto  (5.1.5)  i  powierzchni  przegród

wewn

ę

trznych.

5.1.5 Powierzchnia kondygnacji netto
5.1.5.1  
Powierzchnia  kondygnacji  netto  jest  powierzchni

ą

  ograniczon

ą

  przez  elementy  zamykaj

ą

ce  (patrz  tak

Ŝ

e

5.1.3.2).
5.1.5.2  Powierzchnia  kondygnacji  netto  jest  okre

ś

lana  oddzielnie  dla  ka

Ŝ

dej  kondygnacji  i  dalszy  jej  podział

okre

ś

lony  jest zgodnie  z  5.1.3.1.  Jest  ona  obliczana  dla  wymiarów  budynku  w  stanie  wyko

ń

czonym,  na  poziomie

podłogi nie licz

ą

c listew przypodłogowych, progów itp.

Przekryte powierzchnie kondygnacji, które nie s

ą

 zamkni

ę

te lub s

ą

 tylko cz

ęś

ciowo zamkni

ę

te i nie maj

ą

 elementów

zamykaj

ą

cych  (powierzchnie  wg  5.1.3.1  b)  s

ą

  obliczane  z  rzutu  pionowego  obrysu  przekrycia.  Powierzchnie  w

obr

ę

bie kondygnacji o zró

Ŝ

nicowanej wysoko

ś

ci (np. du

Ŝ

e hole, audytoria) s

ą

 tak

Ŝ

e obliczane oddzielnie.

5.1.5.3 Do powierzchni kondygnacji netto wliczane s

ą

 tak

Ŝ

e elementy nadaj

ą

ce si

ę

 do demonta

Ŝ

u takie jak: 

ś

cianki

działowe, rury, kanały.
5.1.5.4  Do  powierzchni  kondygnacji  netto  nie  s

ą

  wliczane  powierzchnie  otworów  na  drzwi  i  okna  oraz  nisze  w

elementach zamykaj

ą

cych.

5.1.5.5 Powierzchnia kondygnacji netto dzieli si

ę

 na:

- powierzchni

ę

 u

Ŝ

ytkow

ą

 (5.1.7);

- powierzchni

ę

 usługow

ą

 (5.1.8);

- powierzchni

ę

 ruchu (5.1.9).

5.1.6 Powierzchnia konstrukcji
5.1.6.1 
Powierzchnia konstrukcji jest cz

ęś

ci

ą

 powierzchni całkowitej kondygnacji  (na rzucie poziomym na  poziomie

podłogi) i jest to powierzchnia utworzona przez elementy zamykaj

ą

ce (np. 

ś

ciany no

ś

ne zewn

ę

trzne i wewn

ę

trzne) i

powierzchnie  słupów,  pionów  wentylacyjnych,  kominów, 

ś

cian  działowych  itp.  oraz  powierzchnie,  przez  które  nie

mo

Ŝ

na przej

ść

 (patrz rysunek 1).

5.1.6.2  Powierzchnia  konstrukcji  jest  okre

ś

lana  odr

ę

bnie  dla  ka

Ŝ

dej  kondygnacji,  a  je

Ŝ

eli  zachodzi  potrzeba  -

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 5

background image

dodatkowo dzielona zgodnie z 5.1.3.1. Jest ona obliczana dla budynku w stanie wyko

ń

czonym, na poziomie podłogi

nie licz

ą

c listew przypodłogowych, progów, cokołów itp.

5.1.6.3  Do  powierzchni  konstrukcji  wlicza  si

ę

  tak

Ŝ

e  powierzchnie  przej

ść

  drzwiowych,  wn

ę

k  i  nisz  w  elementach

zamykaj

ą

cych (patrz 5.1.5.4) zgodnie z 5.1.3.2.

5.1.6.4 Powierzchnia konstrukcji mo

Ŝ

e by

ć

 tak

Ŝ

e obliczana jako ró

Ŝ

nica całkowitej powierzchni kondygnacji (5.1.3) i

powierzchni kondygnacji netto (5.1.5).

5.1.7 Powierzchnia u

Ŝ

ytkowa

5.1.7.1 Powierzchnia u

Ŝ

ytkowa jest to cz

ęść

 powierzchni kondygnacji netto, która odpowiada celom i przeznaczeniu

budynku (patrz rysunek 1).
5.1.7.2  Powierzchnia  u

Ŝ

ytkowa  okre

ś

lana  jest  oddzielnie  dla  ka

Ŝ

dej  kondygnacji  i  dodatkowo  dzielona  zgodnie  z

5.1.3.1.
5.1.7.3 Powierzchnie u

Ŝ

ytkowe klasyfikowane s

ą

 zgodnie z celem i  przeznaczeniem  budynków, dla których s

ą

 one

wznoszone. Dzieli si

ę

 je zwykle na powierzchnie u

Ŝ

ytkowe podstawowe i powierzchnie u

Ŝ

ytkowe pomocnicze.

Klasyfikacja podstawowych i pomocniczych powierzchni u

Ŝ

ytkowych jest zale

Ŝ

na od przeznaczenia budynku.

Patrz tablica 1 i 2 ISO 6241:1984.

5.1.8 Powierzchnia usługowa
5.1.8.1 
Powierzchnia usługowa jest to cz

ęść

 powierzchni kondygnacji netto, przeznaczona na usytuowanie instalacji

i urz

ą

dze

ń

 technicznych, takich jak:

a) instalacje kanalizacyjne;
b) instalacje wodne;
c) instalacje ogrzewania i ciepłej wody;
d) instalacje gazowe (inne ni

Ŝ

 dla celów ogrzewania) i na paliwa płynne;

e) instalacje elektryczne, pr

ą

dnice;

f) wentylacja, klimatyzacja i systemy chłodnicze;
g) instalacje telefoniczne i urz

ą

dzenia rozdzielcze;

h) d

ź

wigi, schody ruchome i przeno

ś

niki (patrz 5.1.9.3);

i) inne instalacje wspólnego u

Ŝ

ytku.

5.1.8.2  Powierzchnia usługowa  jest  okre

ś

lana  oddzielnie  dla  ka

Ŝ

dej  kondygnacji  oraz  w  przypadkach,  gdy  jest  to

potrzebne, dodatkowo rozró

Ŝ

niana wg 5.1.3.1.

5.1.8.3  Do  powierzchni  usługowej  wliczane  s

ą

  tak

Ŝ

e  powierzchnie  pomieszcze

ń

  przeznaczonych  na  podstawowe

instalacje usługowe, trzony kominowe, kanały przełazowe i pomosty techniczne.

5.1.9 Powierzchnia ruchu
5.1.9.1  
Powierzchnia ruchu jest  to  cz

ęść

 powierzchni  netto,  która przeznaczona  jest  dla  ruchu  wewn

ą

trz  budynku

(np.  powierzchnia  klatek  schodowych,  korytarzy,  wewn

ę

trznych  ramp  i  pochylni,  poczekalni,  balkonów

ewakuacyjnych).
5.1.9.2 Powierzchnia ruchu  jest okre

ś

lana oddzielnie dla  ka

Ŝ

dej kondygnacji  z  dodatkowym  podziałem wg 5.1.3.1.

Powierzchnie pomieszcze

ń

 o zró

Ŝ

nicowanej wysoko

ś

ci w obr

ę

bie jednej kondygnacji s

ą

 obliczane oddzielnie.

5.1.9.3 Do  powierzchni  ruchu  wlicza  si

ę

  tak

Ŝ

e powierzchnie  netto szybów  d

ź

wigowych i  powierzchnie  zaj

ę

te przez

urz

ą

dzenia wbudowane  przeznaczone do  ruchu ogólnie  dost

ę

pnego na ka

Ŝ

dej kondygnacji  oddzielnie (np. schody

ruchome) (patrz 5.1.8.1).

5.1.10 Powierzchnia obudowy budynku
5.1.10.1 
Powierzchnia obudowy budynków jest obliczana dla budynków lub cz

ęś

ci budynków, które s

ą

 zamkni

ę

te ze

wszystkich stron i przekryte, wliczaj

ą

c te cz

ęś

ci konstrukcji, które s

ą

 powy

Ŝ

ej i poni

Ŝ

ej poziomu terenu.

Rozró

Ŝ

nia si

ę

 tutaj nast

ę

puj

ą

ce powierzchnie:

a) fundamentów

N5)

;

b) 

ś

cian zewn

ę

trznych poni

Ŝ

ej poziomu terenu;

c) 

ś

cian zewn

ę

trznych powy

Ŝ

ej poziomu terenu;

d) dachu.
Powierzchnie przeszklone powinny by

ć

 wyszczególnione oddzielnie jako cz

ęś

ci powierzchni 

ś

cian zewn

ę

trznych lub

powierzchni dachów.
Do powierzchni obudowy nie s

ą

 wliczane nast

ę

puj

ą

ce powierzchnie:

- elementów budynku poni

Ŝ

ej poziomu najni

Ŝ

szej kondygnacji (np. cz

ęś

ci fundamentów);

-  wn

ę

k  i  pilastrów  wykonanych  dla  celów  estetycznych,  studzienek  w  chodnikach  dla  o

ś

wietlenia  pomieszcze

ń

,

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 6

background image

schodów  zewn

ę

trznych,  zewn

ę

trznych  ramp  i  pochylni,  zadasze

ń

,  markiz,  poziomych  osłon  przeciwsłonecznych,

wysuni

ę

tych cz

ęś

ci dachu, 

ś

wietlików, nasad kominowych itp.

5.1.10.2 Powierzchnia fundamentów budynku jest powierzchni

ą

 całkowit

ą

 posadowienia najni

Ŝ

szej kondygnacji.

5.2 Kubatury
Patrz rysunek 2.

Rysunek 2 - Ilustracja podstawowych kubatur

5.2.1 Zasady oblicze

ń

5.2.1.1 Kubatura brutto budynku obliczana jest jako obj

ę

to

ść

 przestrzeni utworzonej przez powierzchnie zewn

ę

trzne

elementów ograniczaj

ą

cych. Rozró

Ŝ

nia si

ę

 nast

ę

puj

ą

ce kubatury:

a)  kubatura  brutto  budynków  lub  cz

ęś

ci  budynków  zamkni

ę

tych  i  przekrytych  ze  wszystkich  stron  [zgodnie  z

5.1.3.1a] (patrz 5.2.2);
b) kubatura brutto tych cz

ęś

ci budynków, które nie s

ą

 zamkni

ę

te do pełnej wysoko

ś

ci ze wszystkich stron, lecz które

s

ą

 przekryte [zgodnie z 5.1.3.1b] (patrz 5.2.3);

c) kubatura brutto budynków i tych cz

ęś

ci budynków, które s

ą

 ograniczone przez elementy budowli (np. balustrady,

deski czołowe okapu, por

ę

cze), lecz które nie s

ą

 przekryte [zgodnie z 5.1.3.1c] (patrz 5.2.4).

5.2.1.2 Kubatura netto budynku jest obliczana jako obj

ę

to

ść

  utworzona przez powierzchnie wewn

ę

trzne elementów

ograniczaj

ą

cych.

Rozró

Ŝ

nia si

ę

 nast

ę

puj

ą

ce kubatury:

a) kubatura netto nad powierzchni

ą

 kondygnacji netto (5.1.5)

- kubatura netto kondygnacji pełnych;
- kubatura netto kondygnacji poni

Ŝ

ej poziomu terenu;

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 7

background image

- kubatura netto kondygnacji niepełnych;
b) kubatura netto nad powierzchni

ą

 wewn

ę

trzn

ą

 kondygnacji (5.1.4);

c) kubatura netto nad powierzchni

ą

 u

Ŝ

ytkow

ą

 (5.1.7);

d) kubatura netto nad powierzchni

ą

 usługow

ą

 (5.1.8);

e) kubatura netto nad powierzchni

ą

 ruchu (5.1.9).

Wymienione powy

Ŝ

ej kubatury netto mog

ą

 by

ć

 dalej dzielone przez analogi

ę

 do 5.2.1.1a, b i c.

5.2.1.3 Kubatury podaje si

ę

 w m

3

, z dokładno

ś

ci

ą

 do dwóch miejsc po przecinku.

5.2.1.4  Podstaw

ą

  do  obliczania  kubatur  s

ą

  powierzchnie  okre

ś

lone  zgodnie  z  5.1  i  wysoko

ś

ci  nad  tymi

powierzchniami (np. wysoko

ść

 budynku, kondygnacji, pomieszczenia, elementów zamykaj

ą

cych).

Kubatury budynków lub cz

ęś

ci budynków ograniczonych przez powierzchnie, które nie s

ą

 ani poziome ani pionowe,

obliczane s

ą

 według odpowiednich wzorów matematycznych.

5.2.1.5  Wn

ę

ki  i pilastry wykonane dla  celów  konstrukcyjnych lub  estetycznych,  wyprofilowania i  inne drugorz

ę

dne

elementy  (np.  schody  zewn

ę

trzne,  zewn

ę

trzne  rampy  i  pochylnie,  zadaszenia,  markizy,  poziome  osłony

przeciwsłoneczne, wysuni

ę

te cz

ęś

ci dachu, kominy dachowe, urz

ą

dzenia uliczne) nie s

ą

 uwzgl

ę

dniane.

5.2.2 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków zamkni

ę

tych i przekrytych ze wszystkich stron

5.2.2.1 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków zamkni

ę

tych i przekrytych ze wszystkich stron, je

Ŝ

eli nie jest

obliczana  zgodnie z 5.2.1.4, jest iloczynem  całkowitej powierzchni kondygnacji  (zgodnie z  5.1.3.1a)  i  odpowiedniej
wysoko

ś

ci.

5.2.2.2 Odpowiedni

ą

 wysoko

ś

ci

ą

, w poni

Ŝ

szych przypadkach, jest:

a) dla powierzchni kondygnacji znajduj

ą

cych si

ę

 poni

Ŝ

ej poziomu terenu:

-  odległo

ść

  mi

ę

dzy  doln

ą

  powierzchni

ą

  konstrukcji,  na  której  opiera  si

ę

  podłoga  a  górn

ą

  powierzchni

ą

  stropu

kondygnacji powy

Ŝ

ej.

UWAGA 2 Fundamenty oraz warstwy podkładowe pod konstrukcj

ą

 no

ś

n

ą

 podłogi nie s

ą

 wliczane.

b) dla powierzchni kondygnacji powtarzalnych znajduj

ą

cych si

ę

 powy

Ŝ

ej poziomu terenu:

- odległo

ść

 mi

ę

dzy odpowiadaj

ą

cymi sobie powierzchniami górnego i dolnego stropu;

c) dla powierzchni kondygnacji, której górny strop jest dachem lub tarasem (np. kondygnacja poni

Ŝ

ej kondygnacji z

otwart

ą

 przestrzeni

ą

, poddasze),

- odległo

ść

 mi

ę

dzy powierzchni

ą

 podłogi a powierzchni

ą

 dachu lub tarasu;

d) dla powierzchni kondygnacji,  której  dolny strop  jest obudow

ą

  budynku  (np. kondygnacja  powy

Ŝ

ej kondygnacji  z

otwart

ą

 przestrzeni

ą

),

- odległo

ść

 mi

ę

dzy zewn

ę

trzn

ą

 płaszczyzn

ą

 stropu dolnego a powierzchni

ą

 podłogi kondygnacji powy

Ŝ

ej.

5.2.3 Kubatura brutto  budynków lub cz

ęś

ci budynków, które nie  s

ą

  zamkni

ę

te ze wszystkich stron  na całej

wysoko

ś

ci, lecz s

ą

 przekryte

5.2.3.1  Kubatura  brutto  budynków  lub  cz

ęś

ci  budynków,  które  nie  s

ą

  zamkni

ę

te  ze  wszystkich  stron  na  całej

wysoko

ś

ci, lecz s

ą

 przekryte, jest iloczynem całkowitej powierzchni kondygnacji (zgodnie z 5.1.3.1b) i odpowiedniej

wysoko

ś

ci.

5.2.3.2 Odpowiedni

ą

 wysoko

ś

ci

ą

 w poni

Ŝ

szych przypadkach jest:

a)  dla  powierzchni  kondygnacji  poni

Ŝ

ej  poziomu  terenu,  które  s

ą

  przekryte  przez  kondygnacje  zamkni

ę

te  ze

wszystkich stron (np. otwarty hall wej

ś

ciowy do niepodpiwniczonego budynku),

-  odległo

ść

  mi

ę

dzy  doln

ą

  powierzchni

ą

  konstrukcji,  na  której  opiera  si

ę

  podłoga  a  doln

ą

  powierzchni

ą

  stropu

kondygnacji powy

Ŝ

ej.

UWAGA 3 Fundamenty oraz warstwy podkładowe pod konstrukcj

ą

 no

ś

n

ą

 podłogi, nie s

ą

 wliczane.

b) dla powierzchni kondygnacji znajduj

ą

cej si

ę

 mi

ę

dzy kondygnacjami zamkni

ę

tymi i przekrytymi ze wszystkich stron

(np. otwarty hall wej

ś

ciowy w budynku podpiwniczonym, kondygnacja z otwart

ą

 przestrzeni

ą

),

- odległo

ść

 mi

ę

dzy powierzchni

ą

 podłogi a doln

ą

 powierzchni

ą

 stropu kondygnacji powy

Ŝ

ej,

c)  dla  powierzchni  pod  kondygnacj

ą

,  która  tak

Ŝ

e  nie  jest  zamkni

ę

ta  ze  wszystkich  stron  lub  dla  powierzchni

kondygnacji,  których  przekrycie  jest  tak

Ŝ

e  obudow

ą

  budynku  (np.  loggia,  galeria,  otwarta  kondygnacja  w

wielopi

ę

trowym gara

Ŝ

u samochodowym, przekryty taras na dachu),

- odległo

ść

 mi

ę

dzy powierzchni

ą

 podłogi a górn

ą

 powierzchni

ą

 dachu lub stropu stanowi

ą

cego obudow

ę

 budynku,

d) dla powierzchni kondygnacji znajduj

ą

cej si

ę

 pod kondygnacj

ą

, która nie jest zamkni

ę

ta ze wszystkich

stron i której strop dolny jest tak

Ŝ

e obudow

ą

 budynku (np. najni

Ŝ

szy korytarz zewn

ę

trzny),

- odległo

ść

 mi

ę

dzy górn

ą

 powierzchni

ą

 obudowy dolnej a górn

ą

 powierzchni

ą

 elementu przekrywaj

ą

cego,

e)  dla  jednokondygnacyjnych  budynków  lub  cz

ęś

ci  budynków  (np.  stacje  benzynowe,  przekryte  ł

ą

czniki,  otwarte

halle wypoczynkowe),
- odległo

ść

 mi

ę

dzy doln

ą

 powierzchni

ą

 konstrukcji, na której opiera si

ę

 podłoga, a powierzchni

ą

 dachu.

UWAGA 4 Fundamenty oraz warstwy podkładowe pod konstrukcj

ą

 no

ś

n

ą

 podłogi, nie s

ą

 wliczane.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 8

background image

5.2.4 Kubatura brutto budynków lub cz

ęś

ci budynków, które s

ą

 ograniczone elementami budowli, lecz które

nie s

ą

 przekryte

5.2.4.1  Kubatura  brutto  budynków  lub  cz

ęś

ci  budynków,  które  s

ą

  ograniczone  elementami  budowli  (np.

balustradami,  deskami  czołowymi  okapu,  por

ę

czami),  lecz  które  nie  s

ą

  przekryte,  jest  iloczynem  całkowitej

powierzchni kondygnacji zgodnie z 5.1.3.1c) i odpowiedniej wysoko

ś

ci.

5.2.4.2 Odpowiedni

ą

 wysoko

ś

ci

ą

 w poni

Ŝ

szych przypadkach jest:

a) dla powierzchni powy

Ŝ

ej kondygnacji (np. taras na dachu),

- odległo

ść

 mi

ę

dzy górn

ą

 powierzchni

ą

 tej kondygnacji a górn

ą

 kraw

ę

dzi

ą

 elementów zamykaj

ą

cych,

b) dla powierzchni elementów wystaj

ą

cych,

- odległo

ść

 mi

ę

dzy doln

ą

 powierzchni

ą

 elementu wystaj

ą

cego a górn

ą

 kraw

ę

dzi

ą

 elementów zamykaj

ą

cych.

5.2.5 Kubatura netto (patrz rysunek 2)
5.2.5.1  Kubatura  netto  jest  iloczynem  powierzchni  kondygnacji  netto  (5.1.5)  i  odległo

ś

ci  mi

ę

dzy  powierzchni

ą

posadzki a doln

ą

 powierzchni

ą

 stropu górnego.

5.2.5.2 Rozró

Ŝ

nia si

ę

 nast

ę

puj

ą

ce kubatury netto:

a) kubatura netto kondygnacji pełnych powy

Ŝ

ej poziomu terenu;

b) kubatura netto pełnych kondygnacji poni

Ŝ

ej poziomu terenu;

c) kubatura netto kondygnacji niepełnych.
5.2.5.3 Kubatura netto mo

Ŝ

e by

ć

 dalej dzielona przez analogi

ę

 z 5.2.1.1a, b, i c.

5.2.6 Kubatura wewn

ę

trzna netto

5.2.6.1 Kubatura wewn

ę

trzna netto jest iloczynem powierzchni wewn

ę

trznej kondygnacji (5.1.4) i odległo

ś

ci mi

ę

dzy

powierzchni

ą

 podłogi a doln

ą

 powierzchni

ą

 stropu górnego.

5.2.6.2 Kubatura wewn

ę

trzna netto jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

Ŝ

dej kondygnacji.

5.2.7 Kubatura u

Ŝ

ytkowa netto

5.2.7.1  Kubatura  u

Ŝ

ytkowa  netto  jest  iloczynem  powierzchni  u

Ŝ

ytkowej  (5.1.7)  i  odległo

ś

ci  mi

ę

dzy  górn

ą

powierzchni

ą

 posadzki a doln

ą

 powierzchni

ą

 sufitu.

5.2.7.2 Kubatura u

Ŝ

ytkowa netto jest okre

ś

lana oddzielnie dla ka

Ŝ

dej kondygnacji.

5.2.8 Kubatura usługowa netto
5.2.8.1 
Kubatura usługowa netto jest iloczynem powierzchni usługowej podanej w 5.1.8 i odpowiedniej wysoko

ś

ci.

5.2.8.2  Odpowiedni

ą

  wysoko

ś

ci

ą

  jest  odległo

ść

  mi

ę

dzy  powierzchni

ą

  podłogi  a  doln

ą

  powierzchni

ą

  najbli

Ŝ

szego

stropu bez wzgl

ę

du na ich usytuowanie w budynku (np. szyby przechodz

ą

ce przez kilka kondygnacji).

5.2.9 Kubatura ruchu netto
5.2.9.1 
Kubatura ruchu netto jest iloczynem powierzchni ruchu (5.1.9) i odpowiedniej wysoko

ś

ci.

5.2.9.2  Wysoko

ś

ci

ą

,  która  powinna  by

ć

  przyj

ę

ta jest  odległo

ść

  mi

ę

dzy powierzchni

ą

 podłogi  a doln

ą

  powierzchni

ą

najbli

Ŝ

szego  stropu  bez  wzgl

ę

du  na  jego  usytuowanie  w  budynku  (np.  klatki  schodowe  w  budynkach

wielokondygnacyjnych, szyby d

ź

wigowe).

5.3 Przykłady wska

ź

ników

5.3.1 Wska

ź

niki powierzchniowe

5.3.1.1 Pomiary i obliczenia
Powierzchnia zabudowy
Powierzchnia całkowita kondygnacji
Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji

Powierzchnia kondygnacji netto
Powierzchnia konstrukcji
Powierzchnia u

Ŝ

ytkowa

a) powierzchnia u

Ŝ

ytkowa podstawowa

b) powierzchnia u

Ŝ

ytkowa pomocnicza

Powierzchnia usługowa
Powierzchnia ruchu
Powierzchnia obudowy budynku
a) powierzchnia posadowienia budynku (powierzchnia fundamentów)

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 9

background image

b) powierzchnia 

ś

cian zewn

ę

trznych poni

Ŝ

ej poziomu terenu

c) powierzchnia 

ś

cian zewn

ę

trznych powy

Ŝ

ej poziomu terenu

- powierzchnie przeszklone 

ś

cian zewn

ę

trznych

- powierzchnie pełne 

ś

cian zewn

ę

trznych

d) powierzchnia dachu
- powierzchnie przeszklone dachu
- powierzchnie pełne dachu
5.3.1.2 Wzajemne proporcje powierzchni
Powierzchnia całkowita kondygnacji/powierzchnia u

Ŝ

ytkowa

Powierzchnia u

Ŝ

ytkowa podstawowa/powierzchnia u

Ŝ

ytkowa

Powierzchnia wewn

ę

trzna kondygnacji/powierzchnia u

Ŝ

ytkowa

Powierzchnia całkowita kondygnacji/powierzchnia kondygnacji netto
Powierzchnia ruchu/powierzchnia u

Ŝ

ytkowa

Powierzchnia obudowy budynku/powierzchnia u

Ŝ

ytkowa

5.3.2 Wska

ź

niki kubaturowe

5.3.2.1 Pomiary i obliczenia
Kubatura brutto
- zgodnie z 5.2.2
- zgodnie z 5.2.3
- zgodnie z 5.2.4
Kubatura netto
- kubatura netto kondygnacji pełnych
- kubatura netto kondygnacji poni

Ŝ

ej poziomu terenu

- kubatura netto kondygnacji niepełnych
Kubatura netto nad powierzchni

ą

 wewn

ę

trzn

ą

 kondygnacji

Kubatura netto nad powierzchni

ą

 u

Ŝ

ytkow

ą

Kubatura netto nad powierzchni

ą

 usługow

ą

Kubatura netto nad powierzchni

ą

 ruchu

5.3.2.2 Wzajemne proporcje kubatur
Kubatura brutto/kubatura netto
Kubatura netto kondygnacji pełnych/kubatura netto
Kubatura netto kondygnacji poni

Ŝ

ej poziomu terenu/kubatura netto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

 wewn

ę

trzn

ą

 kondygnacji/kubatura brutto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

 wewn

ę

trzn

ą

 kondygnacji/kubatura netto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

 u

Ŝ

ytkow

ą

/kubatura brutto

Kubatura netto nad powierzchni

ą

 u

Ŝ

ytkow

ą

/kubatura netto

5.3.3 Wska

ź

niki powierzchniowo-kubaturowe

5.3.3.1 Pomiary, obliczenia
Szczegółowe informacje podano w 5.3.1.1 i 5.3.2.1.
5.3.3.2 Proporcje kubatur do powierzchni
Kubatura brutto/powierzchnia całkowita kondygnacji
Kubatura brutto/powierzchnia kondygnacji netto
Kubatura netto/powierzchnia całkowita kondygnacji
5.3.3.3 Proporcje powierzchni do kubatur
Powierzchnia obudowy budynku/kubatura brutto
Powierzchnia obudowy budynku/kubatura netto nad powierzchni

ą

 u

Ŝ

ytkow

ą

5.4 Komentarz
Spis wska

ź

ników mo

Ŝ

e by

ć

 uzupełniany w miar

ę

 potrzeby.

Wymienione wska

ź

niki powierzchniowe i kubaturowe mog

ą

 by

ć

 dalej dzielone, jak pokazano w  ISO  6241 tablica 2

i/lub mog

ą

 by

ć

 uzupełnione z uwzgl

ę

dnieniem:

- rodzajów pomiaru i/lub oblicze

ń

 zgodnie z 5.1.1 i 5.2.1 oraz punktami nast

ę

pnymi

- sposobów u

Ŝ

ytkowania

- rodzajów konstrukcji
- sposobów finansowania.

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 10

background image

Zał

ą

cznik A

(informacyjny)

BIBLIOGRAFIA

[1] ISO 6240:1980, Performance standards in building - Contents and presentation

N6)

.

[2]  ISO  7162:1992,  Performance  standards  in  building  -  Contents  and  format  of  standards  for  evaluation  of
performance

N7)

.

[3]  ISO  7164-1:1992

1)

,  Performance  standards  in  building  -  Part  1:  Definitions  and  means  of  expression  for  the

performance of a whole building

N8)

.

[4] ISO 7164-2:1992

1)

Performance standards in building - Part 2: Activity spaces in rooms and buildings

N9)

.

Zmiany, Poprawki, Uwagi

UWAGI

Obowi

ą

zuj

ą

cy  jest  p.  5.2.2.,  dla  obliczenia  wska

ź

nika  sezonowego  zapotrzebowania  na  ciepło  do  ogrzewania

budynku mieszkalnego

PN-ISO 9836:1997

ASLAN - WYDAWNICTWA ELEKTRONICZNE

www.aslan.com.pl

Strona 11