POJ

POJ

Ę

Ę

CIE SYSTEMU

CIE SYSTEMU

POLITYCZNEGO

POLITYCZNEGO

POJ

POJ

Ę

Ę

CIE SYSTEMU POLITYCZNEGO

CIE SYSTEMU POLITYCZNEGO

System polityczny

System polityczny

–

–

jedna z

jedna z

podstawowych kategorii politologicznych,

podstawowych kategorii politologicznych,

Wielo

Wielo

ść

ść

uj

uj

ęć

ęć

:

:

a)

a)

instytucjonalne

instytucjonalne

b)

b)

strukturalno

strukturalno

–

–

funkcjonalne

funkcjonalne

c)

c)

systemowe

systemowe

UJ

UJ

Ę

Ę

CIE INSTYTUCJONALNE

CIE INSTYTUCJONALNE

Og

Og

ó

ó

ł

ł

os

os

ó

ó

b, grup i organizacji w ich

b, grup i organizacji w ich

-

-

wzajemnych powi

wzajemnych powi

ą

ą

zaniach i wsp

zaniach i wsp

ó

ó

ł

ł

dzia

dzia

ł

ł

aniu

aniu

–

–

posiadaj

posiadaj

ą

ą

cych dominuj

cych dominuj

ą

ą

cych wp

cych wp

ł

ł

yw na

yw na

wypracowanie, wprowadzenie w

wypracowanie, wprowadzenie w

ż

ż

ycie i

ycie i

interakcje norm reguluj

interakcje norm reguluj

ą

ą

cych

cych

ż

ż

ycie

ycie

wewn

wewn

ę

ę

trzne danego spo

trzne danego spo

ł

ł

ecze

ecze

ń

ń

stwa

stwa

Uj

Uj

ę

ę

cie charakterystyczne dla prawoznawstwa

cie charakterystyczne dla prawoznawstwa

UJ

UJ

Ę

Ę

CIE STRUKTURALNO

CIE STRUKTURALNO

-

-

FUNKCJONALNE

FUNKCJONALNE

Dynamiczny proces polityczny

Dynamiczny proces polityczny

zachodz

zachodz

ą

ą

cy w obr

cy w obr

ę

ę

bie poszczeg

bie poszczeg

ó

ó

lnych

lnych

wsp

wsp

ó

ó

lnot

lnot

np

np

. pa

. pa

ń

ń

stwo, partia polityczna

stwo, partia polityczna

Strukturalne elementy systemu

Strukturalne elementy systemu

politycznego:

politycznego:

a) role

a) role

b) wzajemne relacje,

b) wzajemne relacje,

c)

c)

„

„

wzorce

wzorce

”

”

zachowa

zachowa

ń

ń

podmiot

podmiot

ó

ó

w

w

stosunk

stosunk

ó

ó

w spo

w spo

ł

ł

ecznych

ecznych

UJ

UJ

Ę

Ę

CIE SYSTEMOWE

CIE SYSTEMOWE

Rozpatruje relacje mi

Rozpatruje relacje mi

ę

ę

dzy systemem a

dzy systemem a

jego otoczeniem, sprowadzaj

jego otoczeniem, sprowadzaj

ą

ą

c je do

c je do

trzech etap

trzech etap

ó

ó

w:

w:

a) wej

a) wej

ś

ś

cia,

cia,

b) przetworzenia,

b) przetworzenia,

c) wyj

c) wyj

ś

ś

cia

cia

OTOCZENIE SYSTEMU POLITYCZNEGO

OTOCZENIE SYSTEMU POLITYCZNEGO

Istota powi

Istota powi

ą

ą

za

za

ń

ń

mi

mi

ę

ę

dzy otoczeniem a systemem

dzy otoczeniem a systemem

politycznym polega na oddzia

politycznym polega na oddzia

ł

ł

ywaniu otoczenia na

ywaniu otoczenia na

system, ale te

system, ale te

ż

ż

i relacji zwrotnej

i relacji zwrotnej

Warunkuje istot

Warunkuje istot

ę

ę

i zadania systemu politycznego

i zadania systemu politycznego

Otoczenie systemu politycznego obejmuje sfer

Otoczenie systemu politycznego obejmuje sfer

ę

ę

:

:

a) wewn

a) wewn

ę

ę

trzn

trzn

ą

ą

:

:

-

-

ekonomiczn

ekonomiczn

ą

ą

–

–

okre

okre

ś

ś

lon

lon

ą

ą

przez typ w

przez typ w

ł

ł

asno

asno

ś

ś

ci

ci

ś

ś

rodk

rodk

ó

ó

w produkcji

w produkcji

-

-

struktura spo

struktura spo

ł

ł

eczna

eczna

–

–

okre

okre

ś

ś

lon

lon

ą

ą

przez podzia

przez podzia

ł

ł

y

y

spo

spo

ł

ł

eczne

eczne

-

-

kultura

kultura

–

–

idee i pogl

idee i pogl

ą

ą

dy

dy

b) zewn

b) zewn

ę

ę

trzn

trzn

ą

ą

–

–

charakter stosunk

charakter stosunk

ó

ó

w

w

mi

mi

ę

ę

dzynarodowych

dzynarodowych

(wyst

(wyst

ę

ę

powanie innych

powanie innych

system

system

ó

ó

w politycznych)

w politycznych)

PODSYSTEMY SYSTEMU

PODSYSTEMY SYSTEMU

POLITYCZNEGO

POLITYCZNEGO

Instytucjonalny

Instytucjonalny

Funkcjonalny

Funkcjonalny

Regulacyjny

Regulacyjny

Komunikacyjny

Komunikacyjny

PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY

PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY

Podsystem instytucjonalny spe

Podsystem instytucjonalny spe

ł

ł

nia

nia

funkcj

funkcj

ę

ę

inicjuj

inicjuj

ą

ą

c

c

ą

ą

w stosunku do

w stosunku do

pozosta

pozosta

ł

ł

ych podsystem

ych podsystem

ó

ó

w i ca

w i ca

ł

ł

ego

ego

systemu politycznego.

systemu politycznego.

Okre

Okre

ś

ś

la tre

la tre

ść

ść

systemu politycznego,

systemu politycznego,

podstawowe kierunki dzia

podstawowe kierunki dzia

ł

ł

alno

alno

ś

ś

ci,

ci,

charakter obowi

charakter obowi

ą

ą

zuj

zuj

ą

ą

cych norm.

cych norm.

PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY

PODSYSTEMY INSTYTUCJONALNY

Na podsystem instytucjonalny sk

Na podsystem instytucjonalny sk

ł

ł

adaj

adaj

ą

ą

si

si

ę

ę

:

:

a) partie polityczne,

a) partie polityczne,

b) organizacje spo

b) organizacje spo

ł

ł

eczne,

eczne,

c) organy w

c) organy w

ł

ł

adzy pa

adzy pa

ń

ń

stwowej,

stwowej,

d) grupy interesu,

d) grupy interesu,

e) organy administracji rz

e) organy administracji rz

ą

ą

dowej

dowej

f) instytucje samorz

f) instytucje samorz

ą

ą

dowe

dowe

PODSYSTEMY FUNKCJONALNY

PODSYSTEMY FUNKCJONALNY

Sk

Sk

ł

ł

ada si

ada si

ę

ę

z og

z og

ó

ó

ł

ł

u funkcji i r

u funkcji i r

ó

ó

l

l

wype

wype

ł

ł

nianych przez poszczeg

nianych przez poszczeg

ó

ó

lne

lne

elementy podsystemu instytucjonalnego

elementy podsystemu instytucjonalnego

oraz przez system polityczny w ca

oraz przez system polityczny w ca

ł

ł

o

o

ś

ś

ci.

ci.

To r

To r

ó

ó

wnie

wnie

ż

ż

ka

ka

ż

ż

de dzia

de dzia

ł

ł

anie

anie

przyczyniaj

przyczyniaj

ą

ą

ce si

ce si

ę

ę

do zachowania

do zachowania

systemu w d

systemu w d

ł

ł

ugotrwa

ugotrwa

ł

ł

ym okresie

ym okresie

.

.

FUNKCJE SYSTEMU POLITYCZNEGO

FUNKCJE SYSTEMU POLITYCZNEGO

Regulacyjna

Regulacyjna

–

–

oznacza sterowanie

oznacza sterowanie

procesami wed

procesami wed

ł

ł

ug regu

ug regu

ł

ł

przyj

przyj

ę

ę

tych w

tych w

danym systemie politycznym

danym systemie politycznym

Mediacyjna

Mediacyjna

–

–

polega na rozwi

polega na rozwi

ą

ą

zaniu

zaniu

konflikt

konflikt

ó

ó

w i mediacji w przypadku

w i mediacji w przypadku

sprzecznych interes

sprzecznych interes

ó

ó

w grupowych

w grupowych

Adaptacyjna

Adaptacyjna

–

–

usprawnianie dzia

usprawnianie dzia

ł

ł

ania

ania

instytucji

instytucji

Innowacyjna

Innowacyjna

–

–

polega na wprowadzeniu

polega na wprowadzeniu

do otoczenia regu

do otoczenia regu

ł

ł

i mechanizm

i mechanizm

ó

ó

w

w

dzia

dzia

ł

ł

ania

ania

PODSYSTEMY REGULACYJNY

PODSYSTEMY REGULACYJNY

(NORMATYWNY)

(NORMATYWNY)

Og

Og

ó

ó

ł

ł

norm, za kt

norm, za kt

ó

ó

rych po

rych po

ś

ś

rednictwem

rednictwem

regulowane s

regulowane s

ą

ą

stosunki spo

stosunki spo

ł

ł

eczno

eczno

–

–

polityczne.

polityczne.

Obejmuje:

Obejmuje:

a)

a)

normy prawne

normy prawne

–

–

konstytucja, ustawy

konstytucja, ustawy

b)

b)

normy pozaprawne

normy pozaprawne

–

–

np

np

. polityczne

. polityczne

c)

c)

regu

regu

ł

ł

y

y

nienormatywne

nienormatywne

–

–

tradycja

tradycja

polityczna, kultura polityczna

polityczna, kultura polityczna

PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY

PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY

Obejmuje og

Obejmuje og

ó

ó

ł

ł

zwi

zwi

ą

ą

zk

zk

ó

ó

w i stosunk

w i stosunk

ó

ó

w

w

istniej

istniej

ą

ą

cych mi

cych mi

ę

ę

dzy r

dzy r

ó

ó

ż

ż

nymi strukturalnymi

nymi strukturalnymi

elementami podsystemu instytucjonalnego

elementami podsystemu instytucjonalnego

np

np

. mi

. mi

ę

ę

dzy partiami politycznymi, mi

dzy partiami politycznymi, mi

ę

ę

dzy

dzy

parlamentem a rz

parlamentem a rz

ą

ą

dem.

dem.

Najistotniejsze s

Najistotniejsze s

ą

ą

zwi

zwi

ą

ą

zki podtrzymuj

zki podtrzymuj

ą

ą

ce i

ce i

naruszaj

naruszaj

ą

ą

ce istniej

ce istniej

ą

ą

cy system

cy system

–

–

decyduj

decyduj

ą

ą

o

o

stopniu stabilno

stopniu stabilno

ś

ś

ci systemu politycznego

ci systemu politycznego

PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY

PODSYSTEMY KOMUNIKACYJNY

W ramach tych powi

W ramach tych powi

ą

ą

za

za

ń

ń

wyr

wyr

ó

ó

ż

ż

ni

ni

ć

ć

mo

mo

ż

ż

na:

na:

a)

a)

zwi

zwi

ą

ą

zki i stosunki wspieraj

zki i stosunki wspieraj

ą

ą

ce system

ce system

(

(

np

np

. koalicja partii w parlamencie)

. koalicja partii w parlamencie)

b)

b)

naruszaj

naruszaj

ą

ą

ce jego podstawy

ce jego podstawy

(

(

np

np

. antysystemowa koalicja)

. antysystemowa koalicja)

c)

c)

indyferentne w stosunku do systemu

indyferentne w stosunku do systemu

politycznego

politycznego

ELEMENTY SYSTEMU POLITYCZNEGO

ELEMENTY SYSTEMU POLITYCZNEGO

idee i warto

idee i warto

ś

ś

ci polityczne

ci polityczne

–

–

np

np

. idea

. idea

suwerenno

suwerenno

ś

ś

ci narodu, tr

ci narodu, tr

ó

ó

jpodzia

jpodzia

ł

ł

u w

u w

ł

ł

adzy

adzy

organizacje i instytucje uczestnicz

organizacje i instytucje uczestnicz

ą

ą

ce w

ce w

ż

ż

yciu

yciu

politycznym kraju i organizuj

politycznym kraju i organizuj

ą

ą

ce te

ce te

ż

ż

ycie,

ycie,

np

np

.

.

aparat pa

aparat pa

ń

ń

stwowy, partie polityczne, grupy

stwowy, partie polityczne, grupy

interesu, zwi

interesu, zwi

ą

ą

zki zaw

zki zaw

ó

ó

d.

d.

normy reguluj

normy reguluj

ą

ą

ce i organizuj

ce i organizuj

ą

ą

ce wcielanie w

ce wcielanie w

ż

ż

ycie idei i warto

ycie idei i warto

ś

ś

ci politycznych oraz reguluj

ci politycznych oraz reguluj

ą

ą

ce

ce

struktur

struktur

ę

ę

i funkcjonowanie organizacji i instytucji

i funkcjonowanie organizacji i instytucji

politycznych

politycznych

np

np

. normy prawne, moralne

. normy prawne, moralne

DEFINICJA SYSTEMU POLITYCZNEGO

DEFINICJA SYSTEMU POLITYCZNEGO

System polityczny to og

System polityczny to og

ó

ó

ł

ł

organ

organ

ó

ó

w

w

pa

pa

ń

ń

stwowych, partii politycznych oraz

stwowych, partii politycznych oraz

organizacji i grup spo

organizacji i grup spo

ł

ł

ecznych

ecznych

–

–

formalnych i

formalnych i

nieformalnych

nieformalnych

–

–

funkcjonuj

funkcjonuj

ą

ą

cych w ramach

cych w ramach

procesu politycznego danego pa

procesu politycznego danego pa

ń

ń

stwa oraz

stwa oraz

generalnych zasad i norm, reguluj

generalnych zasad i norm, reguluj

ą

ą

cych

cych

wzajemne stosunki mi

wzajemne stosunki mi

ę

ę

dzy nimi.

dzy nimi.