64

FORUM CZYTELNIKÓW

฀

Świat Radio Listopad 2010

฀ ฀

฀

฀XXXTXJBUSBEJPQM

฀ ฀

฀

฀XXXTXJBUSBEJPQM

P

o

ra

d

y

t

ec

h

n

ic

zn

e

Antena wielopasmowa Delta

D u ż o j u ż p o w i e d z i a n o
i napisano na temat anten
wielopasmowych, które są

cudownym środkiem na wiele proble-
mów krótkofalowców. Zawsze tak bywa,
że antena wielopasmowa jest w mniej-
szym lub większym stopniu elementem
kompromisowym i tak też jest z poniżej
opisywaną anteną wzorowaną na 2-ele-
mentowej Delcie Multibander 7PL

Julian SP3PL

Antena proponowana przez Artu-
ra M0PLK (SQ2PLK) to jednoele-
mentowa Delta, która jest zasilana
w górnej części elementu wibratora
poprzez drabinkę 450–600 Ω i układ

transformujący.
Założeniem była praca z terenu
i dlatego konstrukcja anteny cha-
rakteryzuje się prostotą wykonania
oraz krótkim czasem montażu. Po
złożeniu nie zajmuje więcej miejsca
niż przeciętna torba z wędkami na
ryby i jak widać na zdjęciu 1 nie po-
trzeba dodatkowych pakunków.
Głównymi materiałami do wykona-
nia tej anteny są trzy maszty tele-
skopowe z włókna szklanego, które
zostały kupione w Internecie, ale
sklepy wędkarskie też powinny
pomóc w skompletowaniu odpo-
wiedniego budulca. Dwa ramio-
na teleskopowe o długości około
6 m każde zostały zamocowane
do aluminiowej płyty montażo-
wej za pomocą uchwytów do kabli
energetycznych (pod kątem pro-
stym względem siebie i pod kątem
135 stopni względem dolnej części
masztu).
Płyta montażowa służy do zamoco-
wania całej konstrukcji do masztu
(całkowita wysokość masztu z włók-
na szklanego to 9 m, ale zostały
użyte tylko dolne sekcje) przy uży-
ciu tej samej techniki montażowej
jak ramiona anteny. Jak widać na
zdjęciu, została użyta ta sama me-
toda także w przypadku montażu
pudełka z transformatorem.
Cała konstrukcja jest utrzymywana
w pionie za pomocą 3 linek odciąga-

jących o długości około 6 m każda.
Należy zwrócić uwagę, że płyta
montażowa zamontowana jest na
ostatniej części masztu, która nie
jest zaciśnięta w teleskopie, ale spo-
czywa luźno na niższym elemencie.
Takie rozwiązanie pozwala na łatwe
obracanie konstrukcji celem wyko-
rzystania kierunkowości anteny za
pomocą dodatkowego odciągu, jest
proste i w tym przypadku w zupeł-
ności zdaje egzamin (zdjęcie 2).
Część promieniująca w opisanym
egzemplarzu z założenia miała być
lekka, dlatego autor użył cienkiego
przewodu głośnikowego zarówno
do obwodu Delty, jak i do drabinki
zasilającej.
Antena w obwodzie głównym ma
długość około 17 m, co pozwala na
pracę w zakresie już od pasma 30
m aż do pasma 6 m. Mocowanie
przewodu do ramion anteny zo-
stało wykonane za pomocą taśmy
izolacyjnej. Aby wykorzystywać tę
antenę w zakresie 50 MHz, nale-
ży pamiętać, by odstęp pomiędzy
przewodami drabinki był większy
niż 6 cm. Impedancja drabinki i jej
długość nie mają większego wpły-
wu na właściwości promieniujące
anteny. Długość drabinki należy
tak dobrać, by była wystarczająco
napięta (w modelu wynosiła około
2,9 m). Jako transformator zasilający
został użyty BALUN 1:4 na rdzeniu
toroidalnym.
Autor testował także inny system
zasilania anteny, którego zadaniem
było poprawienie charakterystyk
dopasowania, a także usprawnie-
nie w celu uzyskania rezonansu
w paśmie 17 m.
Warto zwrócić uwagę, że ante-
na jest nierezonansowa i cechuje
się współczynnikiem WFS rzędu
2 i więcej, co wymaga zastosowania
skrzynki antenowej.
Antena po raz pierwszy została
zamontowana około 2 m nad pozio-
mem gruntu.
„Bez większych problemów na-
wiązywałem łączności po całej
Europie, co zachęciło mnie do obni-
żenia mocy nadajnika.
Jako stacja QRP (5–10 W) bez trud-
ności zaliczałem łączności z azjatyc-
ką Rosją, Kanadą, USA, a używając
mocy około 50 W, z Ekwadorem czy
Wenezuelą (zarówno na CW, jak i na
SSB). Przy tej mocy nadajnika udało
mi się po raz pierwszy zaliczyć łącz-
ność z Hawajami na SSB w paśmie
21 MHz. Podczas tegorocznego spo-
tkania krótkofalowców w Jastrowiu
kolega Andrzej SP9ADU z powo-
dzeniem przeprowadzał łączności
w pasmach 30 i 20 m. Testy porów-
nawcze w obrębie Europy z anteną

Multibander 7PL wykazały bardzo
niewielką różnicę sygnału.
Podczas testów porównawczych
względem 8,5 m wysokiej anteny
typu Rybakov prezentowana Delta
charakteryzowała się dużo mniej-
szym poziomem szumów i silniej-
szymi sygnałami odbieranych stacji,
dlatego zaniechałem używania ver-
ticala”. Warto dodać, że szkic wyko-
nania podobnej anteny konstrukcji
SQ3LVZ znajduje się w ŚR 7/2010
(str. 67).

Generator Morse’a

Widziałem w jednym radio-
klubie łączności generator
KENT alfabetu Morse’a.

Myślę, że warto czasami pokazywać
takie proste konstrukcje, bowiem wie-
lu radioamatorów zaczyna od takiego
lub podobnego układu naukę alfabetu
Morse’a.

Sebastian Niewiadomski

Przedstawiony na zdjęciu genera-
tor KENT można kupić w Wielkiej
Brytanii w formie kitu. Schemat
ideowy układu (rysunek 1) jest nie-
słychanie prosty.
Na układzie scalonym CMOS

Antena Delta Artura M0PLK po rozłożeniu

Antena Delta Artura M0PLK