Analiza finansowa

Analiza finansowa

Analiza finansowa

Analiza finansowa

Analiza finansowa

Analiza finansowa

Analiza finansowa

Analiza finansowa

Koszty a produkcja

Rodzaje kosztów

Wykład

Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz

WARSZAWA

2006

© Copyright by Dariusz Prokopowicz

2

Koszty produkcji

Koszty produkcji

są istotnym elementem

podejmowania racjonalnych decyzji przez producenta.

Rodzaje kosztów produkcji

koszty prywatne i społeczne

koszty alternatywne

koszty rachunkowe i ekonomiczne

Koszty jednostkowe (przeciętne) i całkowite

koszty marginalne (krańcowe)

koszty stałe i zmienne

3

Koszty produkcji

Koszty produkcji

Producent wytwarzający cement ponosi koszty związane
z zakupem surowca, maszyn, energii, siły roboczej, itp.

Są to

prywatne

(indywidualne) koszty producenta.

Jeżeli podczas produkcji cementu producent wpływa na
zdrowie mieszkańców (muszą iść do lekarza, potrzeba
więcej zieleni) - to są to koszty

społeczne

.

koszty prywatne i

społeczne

4

Obok

faktycznych kosztów

wytwarzania dóbr producent

ponosi także

koszty alternatywne

, związane z

utratą

korzyści

zastosowania danych zasobów w innej

działalności gospodarczej.

Koszty produkcji

Koszty produkcji

koszty alternatywne

Koszty alternatywne

- to koszty zastosowania określonych

czynników wytwórczych w procesie produkcji dobra B
zamiast pierwotnie planowanego dobra A.

5

Wielkość kosztów wynika z pomnożenia ilości
kupowanych przez ich cenę wyrażoną w pieniądzu.
Tak rozumiane koszty produkcji są

zapisywane w

rachunkowości

przedsiębiorstwa - są to

koszty

rachunkowe

.

Koszty produkcji

Koszty produkcji

koszty rachunkowe i

ekonomiczne

Koszty ekonomiczne

to

wartość wszystkich zasobów

(czynników) użytych do produkcji. Wartość tę wyznacza
koszt najlepszego, alternatywnego zastosowania zasobów
(nakładów na czynniki).

6

Koszty (...) jednostkowe

(przeciętne) – KJ – jest to suma

kosztów (...) podzielonych przez ilość wytworzonych
produktów lub zaoferowanych na rynek usług.
Jest to koszt wytworzenia jednej sztuki produktu lub usługi.

Koszty produkcji

Koszty produkcji

koszty jednostkowe i

całkowite

Koszty całkowite –

KC – jest to suma kosztów

poniesionych na wszystkie czynniki wytwórcze
wykorzystane do produkcji. Jest to suma kosztów
stałych i zmiennych.

7

Koszty marginalne (krańcowe)

– pokazują o ile zmieniają się

koszty całkowite, jeżeli produkcja zmienia się o jednostkę.

Koszty produkcji

Koszty produkcji

koszty marginalne

Koszt krańcowy

– to przyrost kosztów całkowitych spowodowany

wzrostem produkcji o jednostkę.

Ponieważ w krótkim okresie zmiana kosztów całkowitych może
być spowodowana tylko zmianą kosztów zmiennych, można
również powiedzieć, że:

Koszt krańcowy to przyrost całkowitych kosztów zmiennych na
jednostkę produkcji.

8

Koszty stałe

– KS – są niezależne os wielkości produkcji. Są

one ponoszone na stałe czynniki produkcyjne. Koszty te są
ponoszone również wtedy, gdy produkcja równa się zero.
Np. koszty amortyzacji, dzierżawy, administracji
przedsiębiorstwa ...

Koszty produkcji

Koszty produkcji

koszty stałe i zmienne

Koszty zmienne – KZ –

są zależne od wielkości produkcji i

wraz z nią się zmieniają. Koszty te są ponoszone na zakup
zmiennych czynników produkcji. Np. koszty surowców,
energii, półproduktów, płac ...

9

W warunkach konkurencyjnego rynku czynników produkcji
oraz przy założeniu funkcji produkcji z jednym czynnikiem
zmiennym istnieje

odwrotna zależność

między:

- kosztem zmiennym przeciętnym (

KZP

)

- i produktem przeciętnym (

PP

)

- oraz między kosztem marginalnym (

KM

) i produktem

marginalnym (

PM

).

Zależność pomiędzy kosztami zmiennymi i

przychodami przeciętnymi oraz kosztami marginalnymi

i przychodami marginalnymi

10

Jeżeli rozpatrujemy

jeden czynnik zmienny

(np. siłę

roboczą), wówczas koszt zmienny całkowity równy jest

cenie jednostki czynnika zmiennego (cenie jednostki siły

roboczej -

w

) pomnożonej przez ilość wykorzystywanych

jednostek czynnika (ilość zatrudnionych pracowników -

L

)

KZC = w * L

KZC = w * L

Koszty produkcji

Koszty produkcji

11

Koszt marginalny (

KM

) definiujemy jako zmianę kosztu

całkowitego (

∆∆∆∆

KC

) wynikającą ze zmiany wielkości

produkcji o

dodatkową jednostkę

(

∆∆∆∆

Q

).

Koszty

Koszty

produkcji

produkcji

koszty marginalne w

krótkim okresie czasu

Koszt marginalny (

krańcowy

)

jest ważną kategorią

ekonomiczną dla producenta pozwalającą

ocenić

rentowność decyzji

dotyczącej powiększenia produkcji o

kolejną dodatkową jednostkę.

12

Kształtowanie się

długookresowej krzywej kosztów

przeciętnych

można powiązać ze zjawiskiem korzyści skali

produkcji.

Początkowo wraz ze

wzrostem rozmiarów przedsiębiorstwa

osiągane są coraz większe korzyści skali produkcji.

Później po przekroczeniu pewnej

optymalnej wielkości

przedsiębiorstwa

, dalsze jego powiększanie prowadzi do

malejących korzyści skali.

Koszty produkcji

Koszty produkcji

Korzyści skali produkcji

13

Jeżeli występują

rosnące korzyści skali produkcji

,

wówczas długookresowa krzywa kosztów przeciętnych
(

KCP

) spada.

W przypadku

stałych korzyści skali

KCP

pozostaje nie

zmieniona, natomiast w sytuacji malejących korzyści skali

KCP

wzrasta.

Koszty produkcji

Koszty produkcji

Korzyści skali produkcji