Wykład 2– 09.03.2012
Bilans płatniczy
w krótkim i w długim okresie
Wykład 2– 09.03.2012
Bilans płatniczy
w krótkim i w długim okresie
Plan wykładu:
1.
Strumienie światowego handlu, inwestycji
i migracji
2.
Bilans płatniczy – podstawowe pojęcia
3.
Ceny w transakcjach międzynarodowych –
pojęcie kursu walutowego
4.
Źródła nierównowagi bilansu płatniczego
w krótkim i długim okresie – mechanizmy i
zależności
Północ – Południe
Strumienie światowego handlu, inwestycji i migracji
Uproszczona struktura bilansu płatniczego
BILANSE SKŁADOWE
Pasywa /Debet
/winien
(wydatki, zobowiązania)
Aktywa/Kredyt/ma
(wpływy, należności)
A. Rachunek obrotów
bieżących (NX)
[rejestruje przepływ
pieniądza, który
jest dochodem]
•saldo obrotów
towarowych
•saldo usług
•saldo dochodów
•saldo transferów
bieżących
B. Rachunek obrotów
kapitałowych i
finansowych (CF)
[rejestruje przepływ
pieniądza, który ma
przynosić dochód]
•polskie BIZ za
granicą
•zagraniczne BIZ w
Polsce
•inwestycje
portfelowe
C. Saldo błędów i opuszczeń
Pozycja korygująca
D. Oficjalne aktywa rezerwowe
7. Wzrost rezerw
walutowych BC
7. Spadek rezerw
walutowych BC
A + B + C+ D = 0
Równowaga w gospodarce otwartej
BP = CA (Y, ε
r
, Y
z
) + CF (i-i
z
)
Rozmiary eksportu
netto zależą od:
-
wielkości produkcji
w kraju (
Y
)
-
wielkości produkcji
za granicą (
Y
z
)
-
realnego kursu
walutowego (
ε
r
)
O kierunkach przepływu kapitały
decyduje poziom krajowej
stopy procentowej (i).
Jeśli i > i
z
to napływ kapitału
doprowadzi do … :
► w systemie kursu stałego:
► w systemie kursu płynnego: …
Jeśli i < i
z
to odpływ kapitału
doprowadzi do … :
► w systemie kursu stałego: …….
► w systemie kursu płynnego:…..
Ceny w transakcjach
międzynarodowych – pojęcie
kursu walutowego, realne i
nominalne kursy walutowe
Kurs walutowy (wymienny, dewizowy) jest to
cena jednej waluty wyrażona w jednostkach
innej (drugiej) waluty
Dwie konwencje wyrażania (metody kwotowania)
kursów walutowych:
Bezpośrednia/amerykańska – stała liczba jednostek
waluty obcej i zmienna ilość jednostek waluty
krajowej
1 EUR = 4 PLN PLN/EUR
Pośrednia/europejska – stała liczba jednostek waluty
krajowej i zmienna ilość jednostek waluty obcej
1 PLN = 0,25 EUR EUR/PLN
Mechanizm kursowy (system kursu
walutowego, reżim kursowy) – przegląd:
1.
System kursów stałych (stanowionych)
2.
System kursów zmiennych (rynkowych)
3.
System mieszany
4.
Izba walutowa
5.
Brak odrębnego środka płatniczego
jednostronne przyjęcie waluty obcej (euroizacja,
dolaryzacja)
unia walutowa
Rozwinięcie tematu kursów walutowych → wykład 3
Zmiany kursów walutowych
Kurs rynkowy
Kurs
kontrolowany
administracyjnie
Umocnienie
waluty
(podwyższenie kursu waluty
krajowej= płaci się mniej
jednostek waluty krajowej za
jednostkę waluty obcej)
Aprecjacja
Rewaluacja
Osłabienie waluty
(obniżenie kursu waluty
krajowej = płaci się więcej
jednostek waluty krajowej za
jednostkę waluty obcej )
Deprecjacja
Dewaluacja
RÓWNOWAGA BILANSU PŁATNICZEGO
Operacje autonomiczne bilansu płatniczego:
Operacje wyrównawcze:
Źródła nierównowagi bilansu
płatniczego w krótkim okresie
1. Zmiany w wielkości PKB
2. Zmiany relacji terms of trade
3. Zmiany kursu walutowego
Wewnętrzne źródła nierównowagi bilansu
płatniczego w długim okresie
Czynniki po stronie popytu
Czynniki po stronie podaży
Pozostałe źródła nierównowagi
bilansu płatniczego
GOSPODARKA OTWARTA
Równowaga
wewnętrzna
Równowaga zewnętrzna
→ rynek pracy
→ bilans płatniczy
→ rynek dóbr i usług → kurs walutowy
→ rynek pieniądza
↓
system
kursu stałego
↓
system kursu
płynnego
Równowaga wewnętrzna i zewnętrzna
→ w krótkim okresie
→ w długim okresie
Jeśli brak równowagi …..
Istniej potrzeba stabilizacji
Kto może stabilizować?
Rynek
Państwo
Automatyczne
mechanizmy
dostosowawcze
mix
Polityka dostosowawcza
państwa
Wykład 5
: Integracja walutowa. UGW i perspektywy członkowstwa Polski
Wykład 6
: Zadłużenie międzynarodowe i kryzysy finansowe a stabilizacja
makroekonomiczna
Wykład 7:
Nierównowagi globalne – pojęcie, przejawy, perspektywy
Polityka dostosowawcza
Polityka zmiany wydatków
Polityka
przesuwania
wydatków
Polityka
wybiórczego
przesuwania
wydatków
POLITYKA
FISKALNA
POLITYKA
MONETRANA
POLITYKA
KURSOWA
POLITYKA HANDLU
ZAGRANICZNEGO