background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 1

FUNKCJE ZARZĄDZANIA: 
ORGANIZOWANIE  

PLANOWANIE

ORGANIZOWANIE

PRZEWODZENIE

KONTROLOWANIE

NAKŁADY Z OTOCZENIA:



zasoby ludzkie



zasoby finansowe



zasoby fizyczne



zasoby informacyjne

Cele osi

ą

gni

ę

te:



sprawnie



skutecznie

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 2

Organizowanie

ma 

kształtować strukturę

działania, 

która specyfikuje wszystkie konieczne 
zadania i tak je sprzęga, Ŝe realizacja 
planów jest zapewniona.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 3

Kształtowanie struktur 
organizacyjnych

NaleŜy

:



dokonać podziału 

pracy

,



dokonać podziału 

władzy

,



zapewnić

koordynację

elementów i działań.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 4

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- PODZIAŁ PRACY -

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 5

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- PODZIAŁ PRACY -

Jak grupujemy stanowiska?



grupowanie stanowisk wymagających tych samych lub 

podobnych czynności



grupowanie działalności wokół obiektów: produktów, 

klientów, obszarów geograficznych itp.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 6

Organizowanie wg sposobów wykonania

- STRUKTURA FUNKCJONALNA -

Struktura funkcjonalna 

to taka, w której na drugim szczeblu 

hierarchicznym dokonuje się grupowanie zadań według 
kryterium funkcji. 

Wykorzystanie 

– przedsiębiorstwa produkujące jeden wyrób lub 

dysponujące jednorodnym programem wyrobów.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 7

Organizowanie wg sposobów wykonania
- STRUKTURA DYWIZJONALNA -



Organizacja dywizjonalna 

ma 

wyodrębnione na drugim szczeblu 
hierarchii jednostki, które 
koncentrują zadania wokół
obiektów (produktów, grup 
odbiorców, rynków).

Warunkiem stosowania 

jest 

moŜliwość rozłoŜenia czynności 
na jednorodne, w duŜej mierze 
niezaleŜne od siebie, sektory.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 8

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- PODZIAŁ WŁADZY -



Podział władzy w organizacji czyli 

rozmieszczenie 

uprawnień decyzyjnych

CENTRALIZACJA

DECENTRALIZACJA

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 9

RównowaŜenie stopnia centralizacji 
i decentralizacji

Organizacja jest rozproszona 
geograficzne 

Zwartość terytorialna organizacji

Decyzje o mniejszym znaczeniu

Decyzje o bardzo kosztowne i 
ryzykowne

MenedŜerowie niŜszych szczebli 
chcą mieć udział w procesie 
podejmowania decyzji

MenedŜerowie niŜszych szczebli 
nie chcą brać udziału w procesie 
podejmowania decyzji

MenedŜerowie niŜszych szczebli 
są zdolni i doświadczeni w 
podejmowaniu decyzji

MenedŜerowie niŜszych szczebli 
nie są tak zdolni lub doświadczeni 
w podejmowaniu decyzji jak 
kierownicy wyŜszych szczebli 

Dynamiczne i niepewne otoczenie

Stabilne i jednorodne otoczenie

Wzrost decentralizacji

Wzrost centralizacji

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 10

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- KOORDYNACJA -

Im większa jest współzaleŜność pomiędzy 

jednostkami organizacyjnymi, tym większa potrzeba 

koordynacji!

WspółzaleŜność sumująca się

WspółzaleŜność sekwencyjna

WspółzaleŜność wzajemna

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 11

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- KOORDYNACJA I INTEGRACJA -



Hierarchia organizacyjna 



Reguły i procedury



Rola łącznikowa



Zespół zadaniowy



Wydział integrujący



Spontaniczne samouzgadnianie 

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 12

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- KOORDYNACJA -

Hierarchia

- wprowadza 

podział na przełoŜonych 

i podwładnych oraz 

określa tzw. 

drogę

słuŜbową

KaŜda osoba w organizacji ma tu tylko jednego 

bezpośredniego przełoŜonego!

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 13

Struktura smukła czy płaska?

Liczba kierowników: 1 365

1

3

5

7

2

4

6

1

1

4

16

64

256

1 024

4 096

8

64

512

4 096

Rozpiętość kierowania: 4

Rozpiętość kierowania: 8

S

zc

ze

b

le

 h

ie

ra

rc

h

ii

 o

rg

a

n

iza

c

y

jn

e

j

Liczba kierowników: 585

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 14

Kształtowanie struktur organizacyjnych
- KOORDYNACJA I INTEGRACJA -



Hierarchia organizacyjna 



Reguły i procedury



Rola łącznikowa



Zespół zadaniowy



Wydział integrujący

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 15

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- FORMALIZACJA -

Formalizacja

to proces, w którym cele i strukturę organizacji 

utrwala się w organizacyjnych przepisach, tworząc wzorce 

zachowań i zaleŜności oraz procedury działania.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 16

Kształtowanie struktur organizacyjnych
- KOORDYNACJA I INTEGRACJA -



Hierarchia organizacyjna 



Reguły i procedury



Rola łącznikowa



Zespół zadaniowy



Wydział integrujący



Struktura macierzowa



Spontaniczne samouzgadnianie

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 17

Kształtowanie struktur organizacyjnych

- KOORDYNACJA I INTEGRACJA -

Struktura jednoliniowa

Struktura wieloliniowa

Struktura jednoliniowa 

– obowiązuje 

zasada jedności rozkazodawstwa 
(„one men, one boss”). 

Struktura wieloliniowa  

- jest 

zbudowana na zasadzie specjalizacji   i 
rozkłada zadania kierownicze na kilka 
wyspecjalizowanych instancji. 
Stanowisko podlega kilku instancjom 
upowaŜnionym do wydawania poleceń. 

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 18

Integracja organizacyjna 

- STRUKTURA MACIERZOWA -

Organizacja macierzowa 

powstaje w wyniku nałoŜenia na 

organizację funkcjonalną organizacji poziomej zorientowanej na 
wyroby lub przedsięwzięcia. 

Rezygnacja z organizacji jednoliniowej na rzecz wieloliniowej.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 19

Kształtowanie struktur organizacyjnych

NaleŜy:



dokonać podziału 

pracy

,



dokonać podziału 

władzy

,



zapewnić

koordynację i integrację

elementów i działań.

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 20

Czynniki oddziałujące na strukturę
organizacyjną



Wielkość przedsiębiorstwa a struktura



Otoczenie a struktura



Technologia a struktura



Strategia a struktura



Cykl Ŝycia organizacji a struktura

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 21

Wielkość a struktura

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 22

Otoczenie a struktura

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 23

Technologia a struktura



Badania J. Woodward dowodzą, Ŝe:



Im bardziej złoŜona jest technologia (od produkcji jednostkowej 
poprzez masową do ciągłej), tym większa jest liczba 
kierowników i szczebli zarządzania. ZłoŜone technologie 
powodują smukłość struktury organizacyjnej i wymagają
wyŜszego stopnia nadzoru i koordynacji.



Im bardziej złoŜona technologia, tym liczniejszy jest personel 
pomocniczy i biurowy. Bardziej skomplikowane urządzenia 
wymagają słuŜb konserwatorskich, remontowych i 
przygotowania produkcji w celu zapewnienia ich prawidłowego 
funkcjonowania.



Współcześnie przyjmuje się, Ŝe technologia wyznacza zbiór 
moŜliwych rozwiązań strukturalnych 

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 24

Strategia a struktura

Holding/ silnie 
zdecentralizowana 

Dywersyfikacja mieszana

Dywizjonalna/ 
zdecentralizowana 

Dywersyfikacja pokrewna

Funkcjonalna/ scentralizowana

Jeden wyrób

Struktura

Strategia

background image

PZ – Funkcje zarządzania: organizowanie/ slajd nr 25

Cykl Ŝycia organizacji wg L.E. Greinera

Kryzys 

przywództwa

Kryzys 

autonomii

Kryzys 

decentralizacji

Kryzys 

biurokracji

Kryzys?

Wzrost przez 

kreatywność

Wzrost przez 

współdziałanie

Wzrost przez 

koordynację

Wzrost przez 

delegowanie uprawnień

Wzrost przez 

formalizację

Faza 1

Faza 5

Faza 4

Faza 3

Faza 2

"młode"

"dorosłe"

Wiek organizacji

m

a

ła

d

u

Ŝ

a

W

ie

lk

o

ś

ć

 o

rg

a

n

iz

a

c

ji

zmiany ewolucyjne

zmiany rewolucyjne