1 

 

Zestawienie diagramów klasyfikacyjnych skał magmowych 

 

 

Rys.  1  Diagram  klasyfikacyjny  skał  plutonicznych  o  M<90%,  oparty  na  modalnym  ich  
składzie  ( Le Maitre i In. 1989 ).  
Diagram  M  >  90%    px  –  pirokseny,  ho  –  hornblenda  (amfibol)  ol  -  oliwiny                               
Symbole w narożach: 
Q = kwarc 
A = skalenie alkaliczne ( ortoklaz, mikroklin, pertyty, albit o zawartości  0-5% An) 
P  = plagioklazy o zawartości 5-100% anortytu 
F  = skaleniowce (foidy): nefelin, analcym itd. 
M = minerały maficzne: miki (biotyt), amfibole, pirokseny, oliwiny, min. nieprzezroczyste,    
       cyrkon, apatyt, tytanit, epidot, granat 

2 

 

 

Rys.  2  Diagram  klasyfikacyjny  skał  wulkanicznych  o  M<90%,  oparty  na  ich  składzie  
modalnym, oraz uzupełniający diagram umożliwiający odróżnienie andezytów od bazaltów i 
szczegółowy ich podział   ( Le Maitre i In. 1989 ). Objaśnienia  symboli: 
 
Q = kwarc, cristobalit, trydymit  
A = skalenie alkaliczne ( ortoklaz, pertyty, anortoklaz, albit o zawartości  0-5% An) 
P  = plagioklazy o zawartości 5-100% anortytu 
F  = skaleniowce (foidy): nefelin, analcym itd. 
M = minerały maficzne: miki (biotyt), amfibole, pirokseny, oliwiny, min. nieprzezroczyste,    
       cyrkon, apatyt, tytanit, epidot, granat 
 
 
 
 
 
 

3 

 

 

Rys.3  Diagram  TAS  chemicznej  klasyfikacji  skał  wulkanicznych  (  Le  Maitre  i  In.  1989  ). 
Skały  projektujące  się  w  zacienionych  polach  mogą  być  dodatkowo  dzielone  zgodnie  z 
kryteriami  podanymi  w  tabeli  poniżej    diagramu.  Pola  foidytów  oraz  bazanitów-tefrytów 
oddzielono  przerywaną  kreską  ze  względu    na  konieczność  stosowania  dodatkowych 
kryteriów przy odróżnianiu skał tych grup. Objaśnienia skrótów: 
q – kwarc normatywny 
ol – oliwin normatywny     
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

4 

 

 

 

 

Rys. 4 Diagram (dydaktyczny)  skał  magmowych  prezentujący ich skład mineralny 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

5 

 

 

Rys. 5 Główne grupy skał magmowych, ich skład mineralny i chemizm  
Wytłuszczone  –  minerały  główne,  prawie  zawsze  obecne,  niewytłuszczone  –  minerały 
mogące występować  w danej skale. Subalkaliczne – sód i potas  związane tylko w skaleniach 
Alkaliczne  –  sód  i  potas  związane  w  skaleniowcach,  a  możliwe  w  minerałach  ciemnych: 
alkalicznych  piroksenach  (  egiryn,  augit  egirynowy)  i  alkalicznych  amfibolach,  mogą  być 
obecne skalenie alkaliczne.