UNIWERSYTET PRZYRODNICZY

Wydział Medycyny Weterynaryjnej

KATEDRA BIOCHEMII I FIZJOLOGII ZWIERZĄT

Zakład Biochemii

20-033 Lublin, ul. Akademicka 12

tel. [phone]

10-10-18 www.biochfiz.up.lublin.pl Wersja 3.18.10.10

CHEMIA 3, Roztwory, bufory

- 1 z 4 -

Roztwory, bufory

praktyczne sporz

ą

dzanie roztworów o okre

ś

lonym st

ęż

eniu,

przygotowanie roztworów buforowych, wpływ rozcie

ń

czania na pH buforu,

wyznaczanie pojemno

ś

ci buforowej,

Zadanie 1

Celem zadania jest obliczenie st

ęż

enia procentowego i molowego roz-

tworów siarczanu miedzi.

Wykonanie.

Do 5 probówek (I, II, III, IV, V) odmierzy

ć

podane w tabelce obj

ę

-

to

ś

ci roztworu CuSO

4

i wody destylowanej:

St

ęż

enie roztworu

Probówka

nr

CuSO

4

cm

3

H

2

O

cm

3

%

mol/dm

3

I

2

1

II

1

1

III

1

2

IV

0,5

4,5

V

0,1

0,9

Obliczy

ć

st

ęż

enia (procentowe i molowe) otrzymanych roztworów wie-

dz

ą

c,

ż

e wyj

ś

ciowy roztwór CuSO

4

był 1,0 %.

Masa molowa CuSO

4

= 159,61 g/mol.

Zadanie 2

Celem zadania jest otrzymywanie buforów o okre

ś

lonym pH.

Wykonanie

Do 5 probówek wprowadzi

ć

podane w ni

ż

ej zamieszczonej tabeli obj

ę

-

to

ś

ci 0,1 mol/dm

3

kwasu octowego i 0,1 mol/dm

3

octanu sodowego. Zawar-

to

ść

probówek dokładnie wymiesza

ć

.

UNIWERSYTET PRZYRODNICZY

Wydział Medycyny Weterynaryjnej

KATEDRA BIOCHEMII I FIZJOLOGII ZWIERZĄT

Zakład Biochemii

20-033 Lublin, ul. Akademicka 12

tel. [phone]

10-10-18 www.biochfiz.up.lublin.pl Wersja 3.18.10.10

CHEMIA 3, Roztwory, bufory

- 2 z 4 -

Obliczy

ć

, korzystaj

ą

c ze wzoru Hendersona-Hasselbalcha, pH buforów

otrzymanych w ka

ż

dej z probówek. Potwierdzi

ć

prawidłowo

ść

wylicze

ń

oznaczeniami pH ka

ż

dego buforu metod

ą

potencjometryczn

ą

.

Nr

probówki

CH

3

COOH

0,1 mol/dm

3

,

cm

3

CH

3

COONa

0,1 mol/dm

3

,

cm

3

Warto

ść

obliczonego pH

(dla 18

o

C)

pH

oznaczone

potencjometrycznie

1

9

1

2

7

3

3

5

5

4

3

7

5

1

9

Zadanie 3

Celem zadania jest obserwacja wpływu rozcie

ń

czania na pH roztworu

buforowego.

Wykonanie

Do 5 probówek odmierzy

ć

podane w ni

ż

ej zamieszczonej tabeli obj

ę

to-

ś

ci wody dest. i 0,1 mol/dm

3

buforu octanowego o pH 4,7. Obliczy

ć

i

wpisa

ć

rozcie

ń

czenie buforu w ka

ż

dej probówce oraz jego molowo

ść

. Do

ka

ż

dej probówki doda

ć

5 kropli zieleni bromokrezolowej.

Jak zachowuje si

ę

barwa wska

ź

nika przy poszczególnych rozcie

ń

cze-

niach buforu i co to oznacza?

Nr

probówki

Bufor,

cm

3

Woda,

cm

3

Rozcie

ń

cze-

nie

Molowo

ść

Barwa

ze wsk.

1

2

0

2

0,5

1,5

3

0,2

1,8

4

0,02

1,98

5

0

2

Ziele

ń

bromokrezolowa zmienia barw

ę

w zakresie pH 3,8 – 5,4 z

ż

ółtej

na niebiesk

ą

, barw

ą

po

ś

redni

ą

jest zielony.

Na rysunku barwa roztworów zieleni bromokrezolowej w zale

ż

no

ś

ci od pH.

Od lewej do prawej pH odpowiednio 2, 4, 6, 8, 10 i 12.

UNIWERSYTET PRZYRODNICZY

Wydział Medycyny Weterynaryjnej

KATEDRA BIOCHEMII I FIZJOLOGII ZWIERZĄT

Zakład Biochemii

20-033 Lublin, ul. Akademicka 12

tel. [phone]

10-10-18 www.biochfiz.up.lublin.pl Wersja 3.18.10.10

CHEMIA 3, Roztwory, bufory

- 3 z 4 -

Zadanie 4

Celem zadania jest wyznaczenie pojemno

ś

ci buforowej dla buforu

octanowego.

Wykonanie

Do 4 probówek odmierzy

ć

według podanych w ni

ż

ej zamieszczonej tabe-

li obj

ę

to

ś

ci 0,1 mol/dm

3

octanu sodowego, 0,1 mol/dm

3

kwasu octowego i

wody. Obliczy

ć

warto

ś

ci rozcie

ń

czenia buforu. Do ka

ż

dej probówki doda

ć

5 kropli zieleni bromokrezolowej.

Do probówki nr 4 doda

ć

0,1 cm

3

0,1 mol/dm

3

NaOH. Do pozostałych pro-

bówek dodawa

ć

kroplami 0,1 mol/dm

3

NaOH, a

ż

do osi

ą

gni

ę

cia barwy takiej

jak w probówce nr 4. Zanotowa

ć

obj

ę

to

ść

z u

ż

ytego NaOH w ka

ż

dej probów-

ce.

Czy rozcie

ń

czenie wpływa na jego pojemno

ść

buforow

ą

?

Nr

probówki

Kwas octowy

0,1 mol/dm

3

,

cm

3

Octan sodowy

0,1 mol/dm

3

cm

3

Woda

cm

3

Rozcie

ń

-

czenie

Obj

ę

to

ść

zu

ż

ytego

NaOH,

w kroplach

1

2

2

0

2

1

1

2

3

0,5

0,5

3

4

0

0

4

Notatki:

UNIWERSYTET PRZYRODNICZY

Wydział Medycyny Weterynaryjnej

KATEDRA BIOCHEMII I FIZJOLOGII ZWIERZĄT

Zakład Biochemii

20-033 Lublin, ul. Akademicka 12

tel. [phone]

10-10-18 www.biochfiz.up.lublin.pl Wersja 3.18.10.10

CHEMIA 3, Roztwory, bufory

- 4 z 4 -

Notatki: