GRZECHY
PRZECIW 10 PRZYKAZANIOM BOŻYM
(Rachunek sumienia w nawiązaniu do Dekalogu)
1
Motto:
Jeśli mówimy, że nie zgrzeszyliśmy, czynimy Go kłamcą i nie ma w nas Jego nauki.
Jeżeli wyznajemy nasze grzechy, Bóg, jako wierny i sprawiedliwy odpuści je nam i
oczyści nas z wszelkiej nieprawości. (1 J 1, 10.9)
GRZECHY PRZECIW 10 PRZYKAZANIOM BOŻYM
I. NIE BĘDZIESZ MIAŁ BOGÓW CUDZYCH PRZEDE MNĄ
Przykazanie I mówi o miejscu Boga w naszym życiu. Grzechy przeciw temu
przykazaniu to:
a) Odrzucanie Boga przez unikanie spowiedzi św. i trwanie w grzechu śmiertelnym;
b) Zuchwałe grzeszenie wyrażające się w postawie: „Bóg i tak mi przebaczy”;
c) Przyjmowanie sakramentów świętych w stanie grzechu śmiertelnego, czyli
świętokradzko; d) Wiara we wróżby, zabobony, horoskopy; e) Narażanie się na utratę
wiary przez nieodpowiednie spotkania, znajomości, lekturę, programy telewizyjne,
strony internetowe; f) Brak czasu dla Boga – spychanie Go na margines życia, na
koniec dnia. Brak codziennej modlitwy. Modlitwa byle jaka, odmawiana bezmyślnie i
w pośpiechu; g) Ograniczenie spotkanie z Bogiem do niedzielnej Mszy św.; h) Brak
troski o rozwój wiary, np. przez czytanie Pisma Świętego, książek i gazet religijnych,
śledzenie audycji religijnych w radiu i telewizji; i) Poddawanie się rozpaczy i zwątpieniu.
II. NIE BĘDZIESZ BRAŁ IMIENIA PANA BOGA TWEGO NADAREMNO
Przykazanie II mówi nam o szacunku wobec Boga i tego, co święte. Grzechy przeciw
drugiemu przykazaniu to m.in.:
a) Odrzucanie woli Bożej wyrażonej w przykładach i nauce Kościoła, np. przez
mówienie: „dla mnie to nie jest grzechem”; b) Wyszydzanie Kościoła, tego, co dotyczy
wiary oraz kapłanów, sióstr zakonnych, katechetów; c) Brak szacunku i wyszydzanie
ludzi, którzy starają się na co dzień ukazywać wiarę w swym życiu; d) Składanie
fałszywej przysięgi, przysięganie bez potrzeby; e) Niedotrzymywanie przyrzeczeń; f)
Nadużywanie imion świętych; g) Niewłaściwe zachowanie w miejscach świętych lub
podczas nabożeństw;
2
h) Nieprzyznawanie się do winy; i) Nieprzeciwstawienie się złu; j) Bluźnierstwo; k)
Używanie bluźnierstw, wulgarnych wyrazów.
III. PAMIĘTAJ, ABYŚ DZIEŃ ŚWIĘTY ŚWIĘCIŁ
Przykazanie III mówi o gorącym wypełnianiu obowiązków religijnych. Grzechy przeciw
temu przykazaniu to:
a) Nieobecność na Mszy św. w niedzielę i święta nakazane (jeżeli zdarzały się
zawinione nieobecności, należy podać ich liczbę i powód); b) Brak zaangażowania
w czasie Mszy św. przez uważne słuchanie i włączanie się we wspólną modlitwę;
c) Zakłócanie świątecznego charakteru niedzieli przez niepotrzebną pracę i zakupy;
d) Nieprzystąpienie do spowiedzi św. przynajmniej raz w roku i do Komunii św. w
okresie wielkanocnym; e) Niezachowywanie nakazanych postów (piątki w ciągu roku,
Środa Popielcowa, Wielki Piątek); f) Udział w zabawach w okresie Wielkiego Postu
oraz w piątki w ciągu roku; g) Brak uwagi w czasie czytań mszalnych i kazań; h)
Nieuczestniczenie w corocznych rekolekcjach; i) Wyśmiewanie innych za to, że są
wierni praktykom religijnym.
IV. CZCIJ OJCA SWEGO I MATKĘ SWOJĄ
Przykazanie IV jest wezwaniem do okazywania wielkiego szacunku i wdzięczności
rodzicom, dziadkom, nauczycielom i przełożonym. Przykazanie to odnosi się do relacji
w społeczeństwie i w ojczyźnie. Grzechy przeciw IV przykazaniu można podzielić na
dwie grupy relacji:
1. Dzieci – rodzice/przełożeni a) Złe odnoszenie się do rodziców, dziadków,
wychowawców, nauczycieli i osób, którym winniśmy posłuszeństwo; b) Zapomnienie
o rodzicach i dziadkach. Brak troski o ich życie i zdrowie, zwłaszcza gdy są już w
podeszłym wieku; c) Brak modlitwy za rodziców; d) Brak uczciwości, prawdomówności
w relacjach z nimi; e) Brak dbałości o dobre imię rodziców i przełożonych; f) Wstydzenie
się swoich rodziców; g) Unikanie podejmowania codziennych obowiązków domowych.
Brak gotowości do wzięcia odpowiedzialności za sprawy domowe i rodzinne.
2. Rodzice/dzieci a) Brak troski o wychowanie dzieci, o przygotowanie ich do
samodzielnego życia w rodzinie i społeczeństwie;
3
b) Brak troski o rozwój wiary dziecka; dawanie złego przykładu, jeśli chodzi np. o
praktyki religijne (nieuczestniczenie we Mszy św., brak modlitwy) czy zły sposób
odnoszenia się do ludzi, niewłaściwe słownictwo c) Zaniedbywanie spraw związanych z
wykształceniem dzieci; d) Brak troski o wybór zawodu i drogi życiowej przez dzieci.
3. Małżonkowie a) Brak szczerości wobec małżonka; b) Brak wzajemnego zaufania; c)
Brak wzajemnego szacunku; d) Krzywdzenie małżonka / małżonki; e) Pozostawienie
małżonka samemu sobie w trudnej sytuacji życiowej, np. w chorobie lub innym
nieszczęściu; f) Brak zainteresowania życiem, pracą, problemami współmałżonka;
egoistyczne przeżywanie związku.
V. NIE ZABIJAJ
Przykazanie V wzywa nas do szacunku oraz ochrony życia swojego i innych ludzi.
Grzechy przeciw piątemu przykazaniu to m.in.:
a) Samobójstwo i zabójstwo oraz próba popełnienia tych czynów; b) Brak szacunku
wobec życia ludzkiego od poczęcia aż do śmierci. Zgoda na jego lekceważenie
(zwłaszcza w dyskusjach na temat zabijania dzieci nienarodzonych czy eutanazji); c)
Używanie środków poronnych; d) Używanie środków antykoncepcyjnych; e) Ucieczka z
domu; f) Lekceważenie przepisów drogowych; g) Brak umiaru w jedzeniu i piciu; h) Brak
troski o własne życie i zdrowie. Niszczenie tego życia przez: zażywanie narkotyków,
nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, nadużywanie środków wypływających na
silny rozwój mięśni i większą sprawność fizyczną (sterydy anaboliczne), okaleczenia;
i) Szkodzenie innym na zdrowiu lub narażanie ich życia np. przez: rozprowadzanie
narkotyków, zachęcanie do używania narkotyków, papierosów, alkoholu, pobicia,
okaleczenia; j) Brak odpowiedniego dystansu do własnego zdrowia, sprawności
fizycznej i wyglądu – uleganie tzw. kultowi ciała; k) Brak pracy nad swoim charakterem;
l) Znieważanie drugiego człowieka słowem lub czynem; m) Uleganie uczuciu
nienawiści, złości; n) Brak odpowiedniego szacunku wobec chorych i starszych;
nieudzielanie im pomocy, gdy jest to możliwe; o) Obojętność wobec drugiego
człowieka i jego problemów (zaniedbanie dobra); p) Brak dążenia do zgody i niechętne
przebaczanie; r) Dręczenie zwierząt i niszczenie przyrody.
4
VI. NIE CUDZOŁÓŻ
Przykazanie VI staje zawsze na straży godności człowieka, wierności małżeńskiej i
szacunku w dziedzinie przekazywania życia. Grzechy przeciw temu przykazaniu to:
a) Współżycie przedmałżeńskie; b) Zdrada współmałżonka i utrzymywanie relacji,
które naruszają wierność małżeńską; c) Stosunki homoseksualne; d) Pedofilia; e)
Uczynki nieskromne dokonywane w samotności (samogwałt, czyli masturbacja,
onanizm); f) Nieskromne rozmowy; g) Prowadzenie innych, szczególnie młodszych,
do nieczystości w słowach lub czynach; h) Nieprzestrzeganie rozumnej wstydliwości w
ubiorze i zachowaniu; celowe ubieranie się w stroje o prowokacyjnym charakterze; i)
Nieumiejętność przeciwstawianie się nieskromnym rozmowom i zachowaniom.
VII. NIE KRADNIJ
Przykazanie VII stoi zawsze na straży własności drugiego człowieka oraz własności
wspólnej. W zakres tego przykazania wchodzą następujące sprawy:
a) Kradzieże; b) Kupowanie i sprzedaż rzeczy kradzionych (także pirackich płyt CD
i programów komputerowych); c) Niszczenie własności innych lub tzw. wspólnej
własności (np. urządzeń miejskich); d) Niezwrócenie rzeczy skradzionych lub
znalezionych, gdy znamy właściciela; e) Oszustwo i nieuczciwy zysk; f) Branie i
wręczanie łapówki; g) Trwonienie pieniędzy; h) Jazda bez biletu; i) Nieuczciwe
wykorzystywanie pracy i osiągnięć innych ludzi, piractwo muzyczne i internetowe (czyli
tzw. kradzież wartości intelektualnych, będących wynikiem pracy i zdolności innych
ludzi).
VIII. NIE MÓW FAŁSZYWEGO ŚWIADECTWA PRZECIW BLIŹNIEMU SWEMU
Przykazanie VIII mówi o odpowiedzialności za każde słowo. Grzechy przeciw ósmemu
przykazaniu to:
a) Brak troski o prawdę w codziennym życiu; b) Posługiwanie się półprawdą;
5
c) Oszczerstwo (mówienie nieprawdy), obmowa (rozgłaszanie słabości drugiej osoby),
plotki, szkodzenie innym przez rozpowszechnianie podejrzeń; d) Niespełnianie
obietnic i niedotrzymywanie tajemnic; e) Obłuda; f) Nieuznawanie własnych błędów;
g) Niedocenianie zalet innych; h) Brak sprostowania kłamstwa, obmowy; i) Nieuczciwe
osiąganie dobrych wyników (ocen) w szkole i pracy.
IX. NIE POŻĄDAJ ŻONY BLIŹNIEGO SWEGO
Przykazanie IX obejmuje grzechy, które są znakiem wewnętrznego nieuporządkowania
w dziedzinie seksualnej. Oto niektóre z nich:
a) Świadome i dobrowolne dopuszczanie nieskromnych myśli, wyobrażeń i pragnień;
b) Rozbudzanie i podtrzymywanie nieskromnych myśli przez lekturę, oglądanie filmów,
czasopism lub stron internetowych o treści erotycznej lub pornograficznej; c) Celowe
poszukiwanie tego, co prowadzi do grzechów nieczystych; d) Świadome i dobrowolne
podtrzymywanie w pamięci nieskromnych myśli i obrazów.
X. ...ANI ŻADNEJ RZECZY, KTÓRA JEGO JEST
Przykazanie X zwraca uwagę na niewłaściwe pragnienia związane z tym, co posiadają
inni. Należy zwrócić uwagę na:
a) rodzące się uczucia zazdrości; b) chciwość; c) skupianie się jedynie na pomnażaniu
majątku, materializm; d) skąpstwo; e) uczucia nienawiści, nieżyczliwości z powodu
tego, co posiadają inni; f) nieuzasadnione podejrzenia, obmowy, oczernianie innych z
powodu tego, co posiadają; g) brak radości i dziękczynienia Bogu za to, co posiadamy;
h) brak wrażliwości na potrzeby innych ludzi, niedostrzeganie ich potrzeb; i) niewłaściwa
hierarchia wartości (sprawy materialne zasłaniają to, co prowadzi do Boga i ludzi).
*** Jeśli dobrowolnie grzeszymy po otrzymaniu pełnego
poznania prawdy, to już nie ma dla nas ofiary przebłagalnej za grzechy, ale jedynie jakieś przerażające
oczekiwanie sądu i żar ognia, który ma wiecznie trawić nienawróconych grzeszników. Kto przekracza
Prawo Mojżeszowe, ponosi śmierć bez miłosierdzia na podstawie zeznania dwóch albo trzech świadków.
Pomyślcie, o ileż surowszej kary stanie się winien ten, kto by podeptał Syna Bożego i zbezcześcił krew
Przymierza, przez którą został uświęcony, i obelżywie zachował się wobec Ducha łaski. Znamy przecież
Tego, który powiedział: Do Mnie należy pomsta i Ja odpłacę. I znowu: Sam Pan będzie sądził lud swój.
Straszną jest rzeczą wpaść w ręce Boga żyjącego. (Hbr 10, 26-31)
6