background image

Historia Kosmetyków: 

Historia: 

Pierwsze zwierciadło ukazujące odbicie człowieka to tafla 
wody, 

Człowiek widział wady i zalety swojej urody, pierwsze starał się 
ukryć, drugie uwydatnić 

 
Kosmetyka  

to "sztuka upiększania, pielęgnowania ciała i włosów, a także 
stosowanie środków i zabiegów mających na celu 
pielęgnowanie ciała i włosów lub podkreślenie urody 

Kosmetyka: 

Etymologia, gr. 

  

Cosmeo, cosmetikas – zdobić , upiększać 

Rozwija się z początkiem kultury  ludzkiej ok. 6000 lat p.n.e. 

Egipt: 

 

Starożytny Egipt  3000-300 r. p.n.e  

  – przejaw wytwornego stylu życia, 

 

Wprowadzano toksyczne składniki: 

 

Biel ołowianą (

PbCO3

 

Pb(OH)2 – puder rozjaśniający 

cerę 

 

Galenit PbS  - do zaczernienia rzęs 

 

Cynober HgS 

 

Ideał urody – Nefretete, żona faraona Echnatona 

 

Na porządku dziennym były : 

  kąpiele w mleku,  

  maseczki z miodu, żółtek jaj, ziemi okrzemkowej i ziół.  

  Makijaż : 

   wykonywano bardzo starannie, 

   każdego dnia, dokładnie 

   do brwi i rzęs używano czarnego jak 

węgiel galenitu, 

   do ust i policzków cynobrowych past, 

  skórę twarzy pokrywano farbą złocistą 

lub bielą ołowiową, 

  do barwienia włosów wykorzystywano hennę i indygo,  

background image

  do wygładzania zmarszczek stosowano mieszanki 

wosku, oliwy i cyprysu.  

  Pierwsze surowce kosmetyczne: 

  Maseczki, perfumy, glinki, kreda, 

mleko, olejki, łupi ,mika, indygo, 
henna, olejki eteryczne,jaja, miód, 
masaże,
 

  Popularność kosmetyki w starożytności: 

   płaskorzeźby ukazujące sceny 

upiększania włosów i twarzy,  

  Pierwsze przedmioty związane z dbałością o urodę 

   grzebienie, pojemniczki na kosmetyki i 

cienie, brzytwy.  

Chiny i Japonia 

  sztuka makijażu stała tam na wysokim poziomie, 

  gejsze wykonywały makijaż charakteryzatorski, 

  w  Japonii kobiety nakładały na twarz gruby puder  z 

mąki ryżowej oraz ekstraktu kwiatu krokosza 
barwierskiego, 

  barwiono usta oraz policzki na czerwono.  

  Chińczycy wymyślili lakier do włosów, tusz do rzęs, 

lakier po paznokci. 

Grecja 

  Grecja  - 1500-150 r. p.n.e. 

  Kosmetyka ma na celu upodobnienie swojego ciała do 

klasycznego ideału piękna, 

  Harmonijne  sylwetki uwiecznione w majestatycznych 

posągach, 

  Ideał – bogini piękna i miłości  Afrodyta 

Hipokrates 460-370 r. p.n.e 

Maści upiększające z wątroby jaszczurek i oliwy i wina, 

Depilatory, barwniki do włosów, środki pudrujące, 
ścierające(peelingi),matujące. 

  Greczynki dbały o swoją urodę mając do dyspozycji 

wyszkolone w tym kierunku niewolnice, 

  kultywowano wysoko rozwiniętą kulturę kąpieli, 

  do łaźni rzymskich chadzał każdy, niezależnie od płci i 

statusu społecznego, 

  zamożniejsze damy zamawiały kąpiele w mleku – oślim 

lub kozim, 

background image

   do pielęgnacji ciała wykorzystywano wonne olejki - 

prekursory  aromaterapii, 

Rzym: 

  panowała moda na jasne włosy – rumiankowe płukanki 

do włosów (owoce pigwy), wcieranie sproszkowanych 
ziół, żółtka kurze, mydła zasadowe, 

  Depilatory mechaniczne –siarczek wapnia 

  wiele rekwizytów służących urodzie – pierwsza w 

historii toaletka damska z lustrem,  

  wprowadzono szminki z pereł  i  puder z krokodylego 

gnoju. 

  Ideał kobiety:  

  dojrzała, 

  dobrze zbudowana, 

  z odsłoniętymi ramionami, 

  wydatnymi piersiami, 

  fryzowanymi włosami, 

  najlepiej jasnymi lub złocistą peruką 

Grecja i Rzym: 

Publius Ovidius Naso 

43 p.n.e. - 17 lub 18 n.e.: 

  

Niewiasta – jak kamienica – 

i od tyłu i od frontu, 

jeżeli jest zniszczona, 

dopomina się remontu” 

Średniowiecze (500-1500 r. n.e.): 

odwrót od kosmetyki i pielęgnacji ciała i pielęgnacji twarzy, 

wodę uznano za naczelnego wroga zdrowego ciała i ducha, 

zajęto się zielarstwem wykorzystywanym do ziołolecznictwa i 
do posiłków,  

średniowiecze było królestwem podniebienia,  

częściej jedzono, niż praktykowano ruch na świeżym powietrzu 

Średniowiecze (500-1500 r. n.e.): 

  powstał zawód cyrulika 

background image

  leczenie ran, usuwanie odcisków, 

wypalanie parchów, obcinanie włosów, 
golenie, masaże, wyrywanie zębów, 

   Upadek higieny i kosmetyki. 

   Niemyte ciała smarowano pachnidłami, aby przykryć 

odór. 

Średniowiecze: 

Galen z Pergamonu (129-199 r. n.e.) Opracował zasady wyrobu 
preparatów leczniczych i kosmetycznych (galenowe). 

 Cold- cream – krem biały, lekki, odżywczy, chłodzący; olej z 
oliwek, wosk pszczeli, woda różana. 

Angielskie damy z XVI wieku zwykły dla nieskazitelnej cery 
okładać swe twarze surowym wołowym mięsem,  

Niemieckie piękności wykorzystywały do tego celu nawóz 
koński.    

praktyki kosmetyczne w Europie przypominają wątpliwej klasy 
barbarzyństwo. 

Bliski Wschód; arabskie i żydowskie kobiety udoskonalały 
swoją wiedzę, 

Arabscy prekursorzy chemików opracowali metodę destylacji - 
wytwarzali perfumowane oleje oraz mikstury na bazie alkoholu 
– pierwsze perfumy, 

 Arabowie w stworzonym podręczniku medycznym opisali 
oddzielone zabiegi upiększające od zabiegów medycznych.  

 
Renesans/Barok: Opracowywano przede wszystkim kosmetyki 
aromatyczne. Pojawili się liczni sprzedawcy pachnideł. 

Higiena nadal była na niskim poziomie. Brak nowych sposobów 
dbania o higienę, skoncentrowano się na makijażu kolorowym, 
głównie bardzo widocznych różach i szminkach, uważano, że 
przez pory w skórze woda może wniknąć do wnętrza ustroju i 
zanieczyścić go,nieprzyjemny zapach starano się przytłumić 
perfumami, 

  

Barok/Renesans: 

  pobielane peruki - naturalne włosy (często zawszone) 

zakrywano perukami, 

  zmiany alergiczne i pasożytnicze zakrywano pudrem i 

pigmentami, 

   toksyczne pudry z ołowiem i barem, na mące ryżowej, 

powodowały liczne wypryski. 

   zmiany skórne zaklejano jedwabnymi płatkami z 

jedwabiu. 

background image

przylepiano pieprzyki w modzie było bielenie skóry twarzy na 
wzór japońskich gejszy, urody dotyczył kobiety i mężczyzn.  

 XIX wiek:  

  zaczęły pojawiać się w sprzedaży gotowe do użycia, 

względnie stabilne mikstury, rozprowadzane głównie 
przez obwoźnych handlarzy oraz sklepy kolonialne,  

  wracają kąpiele lecznicze i kompresy za sprawą księdza 

Sebastiana Kneippa, który na nowo naświetlił 
pozytywny wpływ kąpieli dla ciała, 

  makijaż był mało rozpowszechniony. 

  unikano opalania się, 

  ceniono cerę jasną, 

Prekursorki profesjonalnych gabinetów kosmetycznych – 
Elizabeth Arden i Helena Rubinstein,  

pierwsze profesjonalne salony otwarto w 1908 i 1910 roku, 

idea kompleksowej opieki kosmetologicznej. 

w okresie międzywojennym XX wieku rozpoczęła się 
eraprzemysłu kosmetycznego. 

Powstają pierwsze kosmetyki : 

  oparte na środkach syntetycznych,  

  z dużą zawartością soli metali ciężkich., 

  silnie inwazyjne np. hormony. 

Lata 70-te w profesjonalnej kosmetyce stosowano: 

  produkty do oczyszczania w formie peelingów, 

   maski emulsyjne,  

  kompresy,  

  maści i kremy.  

pojawia się mezoterapia i masowa produkcja kosmetyków 
profesjonalnych. 

XX/XXI wiek; 

 Obecnie kosmetyki profesjonalne : 

  wytwarzane są masowo,  

  według standaryzowanych receptur,  

  zgodnie z wynikami badań dermatologicznych, 

  nad produkcją czuwają technolodzy, chemicy oraz 

kontrolerzy jakości.  

Kosmetyka: upiększa, wspomaga leczenie,jest uzupełnieniem 
do medycyny estetycznej,  

background image

Ziołolecznictwo (fitoterapia, fitofarmakologia) – dział 
medycyny i farmakologii zajmujący się wytwarzaniem leków 
ziołowych z naturalnych bądź przetworzonych surowców 
uzyskiwanych z roślin leczniczych oraz ich stosowaniem w 
profilaktyce i terapii chorób. gałąź medycyny alternatywnej 
zajmującej się leczeniem preparatami roślinnymi. 

 
Ziołolecznictwo  

  zajmuje się poznaniem właściwości roślin leczniczych, : 

  mechanizmów działania leków roślinnych na organizmy 

żywe, 

  metabolizmu zawartych w nich substancji czynnych 

  dawkowania sporządzonych z nich preparatów 

  ewentualnych działań niepożądanych 

  interakcji zachodzących pomiędzy lekami 

syntetycznymi a produktami ziołowymi 

poszukiwaniem nowych leków roślinnych, odkrywaniem 
nowych zastosowań fitoterapeutycznych znanych już roślin 
leczniczych. rozpowszechnione wśród nieuprzemysłowionych 
społeczeństw.  

Ziołolecznictwo głównym komponentem wszystkich 
tradycyjnych systemów medycznych (medycyny ludowej),  

   niski koszt pozyskania surowców leczniczych 

   ich naturalne występowanie. 

 
Ziołolecznictwo inaczej fitoterapia jest rodzajem leczenia, w 
którym znajdują zastosowanie surowce oraz przetwory 
roślinne.  

Ziołolecznictwo  

Plimusz Stary  

I wiek n.e.  

"Naturalis historia" opisuje aż 1000 gatunków roślin 
leczniczych.  

Ziołolecznictwo  

Paracelsus 

/ur. w 1493roku/.  

twórca nowej idei w ziołolecznictwie 

pragną izolować z rośliny istotę leczniczą,  

 

(aktywną farmakodynamicznie substancję). 

Ziołolecznictwo  

Paracelsus 

background image

/ur. w 1493roku/.  

twórca nowej idei w ziołolecznictwie 

pragną izolować z rośliny istotę leczniczą, (aktywną 
farmakodynamicznie substancję). 

Ziołolecznictwo 

XIX wiek 

  Serturner /1805 / -  morfinę z opium 

  Derosne -narkotynę.  

  Pelletier i Carentou /1818/  

  - strychninę z nasion kulczyby,  

  /1820/  

  - chininę z kory chinowej i kofeinę z kawy. 

  Leroux  /1830/ salicynę z kory wierzbowej  

  /prekursor aspiryny/. 

Ziołolecznictwo  

Obecnie   powrót do ziołolecznictwa.  

  Syntetyczne leki  mogą przynieść oprócz korzyści także 

duże i nieodwracalne szkody dla organizmu.  

  Przyroda potrafi łączyć w niektórych roślinach silnie 

działające substancje z innymi łagodzącymi ich 
szkodliwe skutki,  

   leki pochodzenia roślinnego są nadal niedościgłym 

wzorem dla leków syntetyzowanych chemicznie. 

Odwary /Decoctum/ - odpowiednią ilość ziół zalewamy wodą i 
podgrzewamy aż do wrzenia,następnie gotujemy jeszcze 3-5 
minut. w przypadku roślin zawierających trudno rozpuszczalne 
substancje czas gotowania należy wydłużyć do 10 i więcej 
minut. Odstawiamy odwar na kilkanaście minut i po 
przecedzeniu możemy spożywać. 

Maceraty / Maceratio/- są to wodne wyciągi na zimno.  

Zioła zalewamy zimną wodą i odstawiamy na kilka godzin w 
temperaturze pokojowej. 

Nalewki /Tincturae/- etanolowodne lub etanolowoesterowe 
roztwory otrzymywane przez ekstrakcję, macerację lub 
perkolację jednego lub kilku surowców roślinnych np. Tinctura 
Gingo bilobae. 

Intrakty /Intracta/ - wyciągi podobne z wyglądu do nalewek,  

-otrzymywane ze świeżych roślin działaniem wrzącego etanolu, 
dzięki czemu zawarte w roślinie enzymy nie powodują rozkładu 
pierwotnych substancji czynnych  

np. Intractum Crataegi. 

background image

Wyciągi /Extracta/ - przetwory otrzymywane przez 
wytrawienie surowca roślinnego odpowiednim 
rozpuszczalnikiem i częściowe lub całkowite usunięcie 
rozpuszczalnika.  

wyciągi zawierają 10-krotnie większą zawartość substancji 
czynnych niż nalewki np. Extractum Chamomillae fluidum. 

Wyciągi: 

wyciągi suche /extracta sicca/, z których całkowicie usunięto 
rozpuszczalnik, stanowiące proszek lub masę dającą się 
sproszkować , 

 wyciągi płynne /extracta fluida/, które charakteryzują się tym, 
że najczęściej jedna część wyciągu płynnego odpowiada jednej 
części surowca roślinnego.  

Napary /Infusum/- jest to jedyna z najczęściej stosowanych 
form wyciągów z ziół.  

Odpowiednią ilość suszonych ziół /np. 1,2 łyżeczki/ zalewamy 
wrzątkiem i odstawiamy w naczyniu pod przykryciem na kilka 
lub kilkanaście minut. Można je także podgrzewać, ale nie 
powinny się gotować.  

są nietrwałą postacią leków i powinny być spożyte w dniu 
przygotowania. 

Sok /Succus/ - wygnieciony ze świeżego surowca, często 
stabilizowany alkoholem np. Succus Taraxaci. 

Mikstura /Mixtura/ - mieszanina naparów, odwarów, nalewek, 
syropów lub wyciągów. 

Krople /Guttae/ - wyciągi lub roztwory substancji stosowane w 
dawkach określonych liczbą kropli np. Guttae stomachicae T 

Syropy /Sirupi/ - wyciągi za świeżych lub suszonych ziół 
gotowane w roztworze cukru. 

Olejki eteryczne  

/Oleum aethereum/ - produkt destylacji surowców 
aromatycznych parą wodną. 

Granulaty: 

Granulaty /Granulata/ - otrzymuje się ze sproszkowanych ziół 
zmieszanych z substancją pomocniczą. 

Tabletki: Tabletki /Tabulettae/ - sprasowane maszynowo suche 
wyciągi z ziół, często powlekane /drażetki/. 

Kapsułki /Capsulae/ - sproszkowane zioła, suche ekstrakty z ziół 
powleczone otoczką skrobiową lub żelatynową 

 
 
Bezpieczne stosowanie ziół 

 

Przed podjęciem terapii ziołowej należy skontaktować 
się z lekarzem prowadzącym 

background image

 

Większość leków ziołowych działa w łagodniejszy 
sposób niż lekarstwa, jednak należy zachować 
ostrożność. Niektóre z nich są bardzo silne, dlatego 
trzeba zachować należny im szacunek. 

 

Nigdy nie traktuj pochodzenia jakiegoś zioła za coś 
oczywistego. Najlepszym sposobem na to, aby być 
pewnym użycia właściwego rodzaju zioła jest kupienie 
go samemu. Większość z nich jest dostępna w sklepach 
zielarskich lub sklepach medycyny naturalnej. Zioła są 
dostępne w kapsułkach, wyciągach, płynach, 
proszkach, tabletkach i olejkach. 

 

Zanim kupisz jakiś produkt ziołowy, upewnij się, że na 
opakowaniu jest jego naukowa nazwa, użyte części 
rośliny, daty produkcji oraz przydatności do spożycia 
oraz adres producenta. 

 

Zawsze stosuj się do instrukcji podanych na 
opakowaniu, nie zmieniaj zalecanych dawek ani czasu 
przyjmowania, chyba, że lekarz powie ci co innego. 
Podobnie jak leki zioła mogą mieć skutki uboczne. 

 

Pamiętaj, że może upłynąć kilka tygodni zanim 
stwierdzisz pierwsze efekty niektórych ziół. 

 

Jeśli cierpisz na jakąś przewlekłą chorobę jak cukrzyca 
czy nadciśnienie tętnicze zawsze skonsultuj się z 
lekarzem znającym się na ziołolecznictwie zanim sam 
zaczniesz stosować tego typu produkty. 

 

Jeśli wystąpią jakieś skutki uboczne, natychmiast 
przestań brać zioła. 

 

Nigdy nie stosuj wewnętrznie esencji olejków.  

 

Nie podawaj jakichkolwiek ziół niemowlętom ani 
dzieciom. Jeśli jednak kupujesz zioła dla dzieci to 
upewnij się, że na opakowaniu wyszczególnione są 
dawki dla dzieci.