www.pandm.org

www.pandm.org

Biomechanika

Biomechanika

i

i

patomechanika

patomechanika

ko

ko

ń

ń

czyny dolnej

czyny dolnej

w odniesieniu do wad postawy

w odniesieniu do wad postawy

www.pandm.org

Staw biodrowy

Staw biodrowy

►

►

Typ:

Typ:

kulisty panewkowy

kulisty panewkowy

►

►

Powierzchnie stawowe:

Powierzchnie stawowe:

g

g

ł

ł

ó

ó

wka

wka

–

–

pow. staw. g

pow. staw. g

ł

ł

owy k. udowej

owy k. udowej

panewka

panewka

–

–

pow. ksi

pow. ksi

ęż

ęż

ycowata panewki k. miednicznej i obr

ycowata panewki k. miednicznej i obr

ą

ą

bek

bek

panewkowy

panewkowy

www.pandm.org

Staw biodrowy

Staw biodrowy

►

►

Uk

Uk

ł

ł

ad wi

ad wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owy:

owy:

w. biodrowo

w. biodrowo

–

–

udowe (hamuje nadmierne prostowanie oraz obr

udowe (hamuje nadmierne prostowanie oraz obr

ó

ó

t

t

uda do wewn

uda do wewn

ą

ą

trz),

trz),

w. kulszowo

w. kulszowo

–

–

udowe (hamuje rotacj

udowe (hamuje rotacj

ę

ę

wewn

wewn

. oraz ruchy

. oraz ruchy

przywodzenia), w.

przywodzenia), w.

ł

ł

onowo

onowo

–

–

udowe (ogranicza odwodzenie uda),

udowe (ogranicza odwodzenie uda),

w. g

w. g

ł

ł

owy k. udowej (hamuje ruchy przywodzenia oraz rotacj

owy k. udowej (hamuje ruchy przywodzenia oraz rotacj

ę

ę

zewn.),

zewn.),

warstwa okr

warstwa okr

ęż

ęż

na (wzmacnia torebk

na (wzmacnia torebk

ę

ę

stawow

stawow

ą

ą

, uelastycznia i

, uelastycznia i

stabilizuje staw biodrowy)

stabilizuje staw biodrowy)

►

►

Mechanika stawu:

Mechanika stawu:

wyprost

wyprost

–

–

zgi

zgi

ę

ę

cie: 10

cie: 10

-

-

0

0

–

–

130

130

odwodzenie

odwodzenie

–

–

przywodzenie: 40

przywodzenie: 40

–

–

0

0

–

–

30

30

rotacja zewn.

rotacja zewn.

–

–

wewn

wewn

.: 50

.: 50

–

–

0

0

–

–

40

40

www.pandm.org

Staw kolanowy

Staw kolanowy

►

►

Typ:

Typ:

zawiasowy zmodyfikowany

zawiasowy zmodyfikowany

►

►

Powierzchnie stawowe:

Powierzchnie stawowe:

g

g

ł

ł

ó

ó

wka

wka

–

–

pow. stawowe k

pow. stawowe k

ł

ł

ykci ko

ykci ko

ś

ś

ci udowej i pow. stawowa rzepki

ci udowej i pow. stawowa rzepki

panewka

panewka

–

–

pow. stawowe k

pow. stawowe k

ł

ł

ykci piszczeli

ykci piszczeli

►

►

Łą

Łą

kotki stawowe (przy

kotki stawowe (przy

ś

ś

rodkowa i boczna) pog

rodkowa i boczna) pog

łę

łę

biaj

biaj

ą

ą

pow. stawow

pow. stawow

ą

ą

stawu

stawu

www.pandm.org

Staw kolanowy

Staw kolanowy

►

►

Uk

Uk

ł

ł

ad wi

ad wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owy:

owy:

wi

wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

o rzepki, troczki rzepki,

o rzepki, troczki rzepki,

w. poboczne piszczelowe (ograniczenie ko

w. poboczne piszczelowe (ograniczenie ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci i rotacji zewn.

ci i rotacji zewn.

piszczeli),

piszczeli),

w. poboczne strza

w. poboczne strza

ł

ł

kowe (ograniczenie szpotawo

kowe (ograniczenie szpotawo

ś

ś

ci),

ci),

w. podkolanowe sko

w. podkolanowe sko

ś

ś

ne (ograniczenie prostowania),

ne (ograniczenie prostowania),

w. podkolanowe

w. podkolanowe

ł

ł

ukowate,

ukowate,

w. krzy

w. krzy

ż

ż

owe przednie (ograniczenie nadmiernego wyprostu i zgi

owe przednie (ograniczenie nadmiernego wyprostu i zgi

ę

ę

cia

cia

oraz szpotawo

oraz szpotawo

ś

ś

ci i ko

ci i ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci w zgi

ci w zgi

ę

ę

ciu),

ciu),

w. krzy

w. krzy

ż

ż

owe tylne (ograniczenie maksymalnego wyprostu i zgi

owe tylne (ograniczenie maksymalnego wyprostu i zgi

ę

ę

cia),

cia),

w. poprzeczne kolana, w.

w. poprzeczne kolana, w.

łą

łą

kotkowo

kotkowo

-

-

udowe

udowe

przednie i tylne

przednie i tylne

►

►

Mechanika stawu:

Mechanika stawu:

wyprost

wyprost

–

–

zgi

zgi

ę

ę

cie: 0

cie: 0

–

–

0

0

–

–

150

150

rotacja zewn.

rotacja zewn.

–

–

wewn

wewn

.: 30

.: 30

–

–

0

0

-

-

10

10

www.pandm.org

Staw skokowy g

Staw skokowy g

ó

ó

rny

rny

–

–

skokowo goleniowy

skokowo goleniowy

►

►

Typ:

Typ:

zawiasowy z

zawiasowy z

ł

ł

o

o

ż

ż

ony

ony

►

►

Powierzchnie stawowe

Powierzchnie stawowe

:

:

g

g

ł

ł

ó

ó

wka

wka

–

–

bloczek k. skokowej

bloczek k. skokowej

panewka

panewka

–

–

pow. st. dolna piszczeli

pow. st. dolna piszczeli

i pow. st. kostek przy

i pow. st. kostek przy

ś

ś

rodkowej i

rodkowej i

bocznej

bocznej

www.pandm.org

Staw skokowy g

Staw skokowy g

ó

ó

rny

rny

–

–

skokowo goleniowy

skokowo goleniowy

►

►

Uk

Uk

ł

ł

ad wi

ad wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owy

owy

:

:

w. przy

w. przy

ś

ś

rodkowe (tr

rodkowe (tr

ó

ó

jgraniaste)

jgraniaste)

w. skokowo

w. skokowo

-

-

strza

strza

ł

ł

kowe przednie i tylne

kowe przednie i tylne

w. pi

w. pi

ę

ę

towo

towo

-

-

strza

strza

ł

ł

kowe

kowe

►

►

Mechanika stawu:

Mechanika stawu:

zgi

zgi

ę

ę

cie grzbietowe

cie grzbietowe

–

–

zgi

zgi

ę

ę

cie podeszwowe: 20

cie podeszwowe: 20

–

–

0

0

–

–

45

45

www.pandm.org

Staw skokowy dolny

Staw skokowy dolny

-

-

skokowo

skokowo

-

-

pi

pi

ę

ę

towo

towo

-

-

ł

ł

ó

ó

dkowy

dkowy

►

►

Typ

Typ

: jednoosiowy z

: jednoosiowy z

ł

ł

o

o

ż

ż

ony:

ony:

1. Staw skokowy tylny (skokowo

1. Staw skokowy tylny (skokowo

-

-

pi

pi

ę

ę

towy):

towy):

►

►

Pow. stawowe

Pow. stawowe

:

:

g

g

ł

ł

ó

ó

wka

wka

–

–

pow. st. skokowa tylna k. pi

pow. st. skokowa tylna k. pi

ę

ę

towej

towej

panewka

panewka

–

–

pow. st. pi

pow. st. pi

ę

ę

towa tylna k. skokowej

towa tylna k. skokowej

►

►

Uk

Uk

ł

ł

ad wi

ad wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owy

owy

:

:

w. skokowo

w. skokowo

-

-

pi

pi

ę

ę

towe tylne,

towe tylne,

przednie,

przednie,

przy

przy

ś

ś

rodkowe,

rodkowe,

mi

mi

ę

ę

dzykostne

dzykostne

www.pandm.org

Staw skokowy dolny

Staw skokowy dolny

-

-

skokowo

skokowo

-

-

pi

pi

ę

ę

towo

towo

-

-

ł

ł

ó

ó

dkowy

dkowy

2. Staw skokowy przedni (

2. Staw skokowy przedni (

skokowo

skokowo

-

-

pietowo

pietowo

-

-

ł

ł

ó

ó

dkowy

dkowy

):

):

►

►

Pow. stawowe:

Pow. stawowe:

g

g

ł

ł

ó

ó

wka

wka

-

-

g

g

ł

ł

owa k. skokowej i pow. st. pi

owa k. skokowej i pow. st. pi

ę

ę

towe

towe

ś

ś

rodkowa i przednia

rodkowa i przednia

k. skokowej

k. skokowej

panewka

panewka

–

–

pow. st. skokowa przednia i

pow. st. skokowa przednia i

ś

ś

rodkowa k. pi

rodkowa k. pi

ę

ę

towej oraz

towej oraz

blaszka w

blaszka w

ł

ł

ó

ó

knisto

knisto

-

-

chrz

chrz

ę

ę

stna

stna

►

►

Uk

Uk

ł

ł

ad wi

ad wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owy:

owy:

w. pi

w. pi

ę

ę

towo

towo

-

-

ł

ł

ó

ó

dkowe

dkowe

w. pi

w. pi

ę

ę

towo

towo

-

-

ł

ł

ó

ó

dkowe podeszwowe

dkowe podeszwowe

w. skokowo

w. skokowo

-

-

ł

ł

ó

ó

dkowe

dkowe

►

►

Mechanika stawu:

Mechanika stawu:

nawracanie

nawracanie

–

–

odwracanie: 15

odwracanie: 15

–

–

0

0

–

–

35

35

www.pandm.org

Wp

Wp

ł

ł

yw poszczeg

yw poszczeg

ó

ó

lnych mi

lnych mi

ęś

ęś

ni

ni

ko

ko

ń

ń

czyny dolnej na ruchy w

czyny dolnej na ruchy w

stawach

stawach

►

►

Staw biodrowy:

Staw biodrowy:

Zginanie

Zginanie

: m. biodrowo

: m. biodrowo

-

-

l

l

ę

ę

d

d

ź

ź

wiowy, m. prosty uda, m. krawiecki,

wiowy, m. prosty uda, m. krawiecki,

m. napinacz powi

m. napinacz powi

ę

ę

zi szerokiej

zi szerokiej

Prostowanie

Prostowanie

: m. po

: m. po

ś

ś

ladkowy wielki, m. dwug

ladkowy wielki, m. dwug

ł

ł

owy uda, m.

owy uda, m.

p

p

ó

ó

łś

łś

ci

ci

ę

ę

gnisty

gnisty

, m. p

, m. p

ó

ó

ł

ł

b

b

ł

ł

oniasty

oniasty

Odwodzenie

Odwodzenie

: m. po

: m. po

ś

ś

ladkowy ma

ladkowy ma

ł

ł

y i

y i

ś

ś

redni, m. napinacz powi

redni, m. napinacz powi

ę

ę

zi

zi

szerokiej

szerokiej

Przywodzenie

Przywodzenie

: m. przywodziciele: d

: m. przywodziciele: d

ł

ł

ugi, kr

ugi, kr

ó

ó

tki i wielki, m.

tki i wielki, m.

grzebieniowy, m. smuk

grzebieniowy, m. smuk

ł

ł

y, m.

y, m.

zas

zas

ł

ł

aniacz

aniacz

wew. i zewn.

wew. i zewn.

Rotacja zewn

Rotacja zewn

ę

ę

trzna

trzna

: m. po

: m. po

ś

ś

ladkowy wielki, m. grzebieniowy,

ladkowy wielki, m. grzebieniowy,

m.

m.

zas

zas

ł

ł

aniacz

aniacz

zewn. i

zewn. i

wewn

wewn

.,

.,

mm

mm

. Bli

. Bli

ź

ź

niacze, m. czworoboczny uda

niacze, m. czworoboczny uda

Rotacja wewn

Rotacja wewn

ę

ę

trzna

trzna

: m. po

: m. po

ś

ś

ladkowy ma

ladkowy ma

ł

ł

y, m. napinacz powi

y, m. napinacz powi

ę

ę

zi

zi

szerokiej, m. smuk

szerokiej, m. smuk

ł

ł

y

y

www.pandm.org

Wp

Wp

ł

ł

yw poszczeg

yw poszczeg

ó

ó

lnych mi

lnych mi

ęś

ęś

ni

ni

ko

ko

ń

ń

czyny dolnej na ruchy w stawach

czyny dolnej na ruchy w stawach

►

►

Staw kolanowy:

Staw kolanowy:

Zginanie

Zginanie

: m. brzuchaty

: m. brzuchaty

ł

ł

ydki, m. p

ydki, m. p

ó

ó

ł

ł

b

b

ł

ł

oniasty, m.

oniasty, m.

p

p

ó

ó

łś

łś

ci

ci

ę

ę

gnisty

gnisty

, m.

, m.

krawiecki, m. dwug

krawiecki, m. dwug

ł

ł

owy uda

owy uda

Prostowanie

Prostowanie

: m.

: m.

czworog

czworog

ł

ł

owy

owy

uda

uda

Rotacja wewn

Rotacja wewn

ę

ę

trzna

trzna

: m.

: m.

p

p

ó

ó

łś

łś

ci

ci

ę

ę

gnisty

gnisty

,

,

m. p

m. p

ó

ó

ł

ł

b

b

ł

ł

oniasty

oniasty

Rotacja zewn

Rotacja zewn

ę

ę

trzna

trzna

: m. dwug

: m. dwug

ł

ł

owy uda,

owy uda,

m. brzuchaty

m. brzuchaty

ł

ł

ydki (g

ydki (g

ł

ł

owa przy

owa przy

ś

ś

rodkowa)

rodkowa)

www.pandm.org

Wp

Wp

ł

ł

yw poszczeg

yw poszczeg

ó

ó

lnych mi

lnych mi

ęś

ęś

ni

ni

ko

ko

ń

ń

czyny dolnej na ruchy w stawach

czyny dolnej na ruchy w stawach

►

►

Staw skokowy:

Staw skokowy:

Zgi

Zgi

ę

ę

cie podeszwowe

cie podeszwowe

: m. brzuchaty

: m. brzuchaty

ł

ł

ydki, m.

ydki, m.

p

p

ł

ł

aszczkowaty

aszczkowaty

, m.

, m.

piszczelowy tylny, m. zginacz d

piszczelowy tylny, m. zginacz d

ł

ł

ugi i kr

ugi i kr

ó

ó

tki palucha,

tki palucha,

m. zginacz d

m. zginacz d

ł

ł

ugi palc

ugi palc

ó

ó

w, m. strza

w, m. strza

ł

ł

kowy d

kowy d

ł

ł

ugi i kr

ugi i kr

ó

ó

tki

tki

Zgi

Zgi

ę

ę

cie grzbietowe

cie grzbietowe

: m. piszczelowy przedni,

: m. piszczelowy przedni,

m. prostownik d

m. prostownik d

ł

ł

ugi palc

ugi palc

ó

ó

w,

w,

m. prostownik d

m. prostownik d

ł

ł

ugi palucha

ugi palucha

Nawracanie

Nawracanie

: m. strza

: m. strza

ł

ł

kowy d

kowy d

ł

ł

ugi,

ugi,

kr

kr

ó

ó

tki i trzeci

tki i trzeci

Odwracanie

Odwracanie

: m. piszczelowy przedni

: m. piszczelowy przedni

i tylny

i tylny

www.pandm.org

►

►

Zniekszta

Zniekszta

ł

ł

cenia ko

cenia ko

ń

ń

czyn dolnych pogarszaj

czyn dolnych pogarszaj

ą

ą

w znacznym stopniu statyk

w znacznym stopniu statyk

ę

ę

cia

cia

ł

ł

a i zmieniaj

a i zmieniaj

ą

ą

postaw

postaw

ę

ę

. S

. S

ą

ą

one wadami wrodzonymi lub powstaj

one wadami wrodzonymi lub powstaj

ą

ą

w

w

wyniku asymetrii w budowie wy

wyniku asymetrii w budowie wy

ż

ż

ej po

ej po

ł

ł

o

o

ż

ż

onych odcink

onych odcink

ó

ó

w cia

w cia

ł

ł

a,

a,

przeci

przeci

ąż

ąż

e

e

ń

ń

praca statyczn

praca statyczn

ą

ą

lub s

lub s

ą

ą

wynikiem pourazowym lub

wynikiem pourazowym lub

pochorobowym.

pochorobowym.

WADY LUB ZNIEKSZTA

WADY LUB ZNIEKSZTA

Ł

Ł

CENIA STATYCZNE:

CENIA STATYCZNE:

►

►

Okre

Okre

ś

ś

lenie

lenie

„

„

statyczne

statyczne

”

”

jest w pewnym sensie umowne, gdy

jest w pewnym sensie umowne, gdy

ż

ż

cz

cz

ł

ł

owiek

owiek

rzadko pozostaje w zupe

rzadko pozostaje w zupe

ł

ł

nym bezruchu. Dotycz

nym bezruchu. Dotycz

ą

ą

one zmian, kt

one zmian, kt

ó

ó

re

re

rozwijaj

rozwijaj

ą

ą

si

si

ę

ę

w uk

w uk

ł

ł

adzie kostno

adzie kostno

-

-

stawowym cz

stawowym cz

ł

ł

owieka wskutek

owieka wskutek

dysproporcji mi

dysproporcji mi

ę

ę

dzy wytrzyma

dzy wytrzyma

ł

ł

o

o

ś

ś

ci

ci

ą

ą

tego uk

tego uk

ł

ł

adu a jego obci

adu a jego obci

ąż

ąż

eniem.

eniem.

Obci

Obci

ąż

ąż

enia mog

enia mog

ą

ą

dotyczy

dotyczy

ć

ć

poszczeg

poszczeg

ó

ó

lnych odcink

lnych odcink

ó

ó

w cia

w cia

ł

ł

a jak i

a jak i

pokonywania dodatkowych obci

pokonywania dodatkowych obci

ąż

ąż

e

e

ń

ń

zwi

zwi

ą

ą

zanych z codziennymi

zanych z codziennymi

czynno

czynno

ś

ś

ciami. Obci

ciami. Obci

ąż

ąż

enia te s

enia te s

ą

ą

jednak zwielokrotnione gdy

jednak zwielokrotnione gdy

ż

ż

takie

takie

nieprawid

nieprawid

ł

ł

owe ustawienia w stawach powoduj

owe ustawienia w stawach powoduj

ą

ą

zmian

zmian

ę

ę

moment

moment

ó

ó

w si

w si

ł

ł

lub

lub

pojawienie si

pojawienie si

ę

ę

tzw. si

tzw. si

ł

ł

ś

ś

cinaj

cinaj

ą

ą

cych, wynikaj

cych, wynikaj

ą

ą

cych z braku odpowiedniego

cych z braku odpowiedniego

podporu dla wy

podporu dla wy

ż

ż

ej po

ej po

ł

ł

o

o

ż

ż

onego odcinka cia

onego odcinka cia

ł

ł

a. Wady te s

a. Wady te s

ą

ą

szczeg

szczeg

ó

ó

lnie

lnie

niebezpieczne w wieku rozwojowym, gdy

niebezpieczne w wieku rozwojowym, gdy

ż

ż

stosunkowo

stosunkowo

ł

ł

atwo prowadz

atwo prowadz

ą

ą

do odcinkowych zaburze

do odcinkowych zaburze

ń

ń

wzrostowych, wad postawy i trwa

wzrostowych, wad postawy i trwa

ł

ł

ych

ych

deformacji.

deformacji.

www.pandm.org

KOLANA KO

KOLANA KO

Ś

Ś

LAWE

LAWE

(genua

(genua

valga

valga

)

)

►

►

Oznacza to stan, w kt

Oznacza to stan, w kt

ó

ó

rym k

rym k

ą

ą

t pomi

t pomi

ę

ę

dzy udem a podudziem jest

dzy udem a podudziem jest

wi

wi

ę

ę

kszy ni

kszy ni

ż

ż

8

8

-

-

10

10

’

’

(przekracza granic

(przekracza granic

ę

ę

fizjologicznej ko

fizjologicznej ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci

ci

kolan). Takie kolana s

kolan). Takie kolana s

ą

ą

cz

cz

ę

ę

sto przejawem

sto przejawem

kompensacji nadmiernego przywiedzenia

kompensacji nadmiernego przywiedzenia

ud i/lub ko

ud i/lub ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci st

ci st

ó

ó

p, dlatego

p, dlatego

obserwuje si

obserwuje si

ę

ę

je

je

np

np

. u dzieci z m

. u dzieci z m

ó

ó

zgowym

zgowym

pora

pora

ż

ż

eniem dzieci

eniem dzieci

ę

ę

cym.

cym.

►

►

Miar

Miar

ą

ą

ko

ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci kolan jest odleg

ci kolan jest odleg

ł

ł

o

o

ść

ść

miedzy kostkami przy

miedzy kostkami przy

ś

ś

rodkowymi.

rodkowymi.

www.pandm.org

KOLANA KO

KOLANA KO

Ś

Ś

LAWE

LAWE

(genua

(genua

valga

valga

)

)

►

►

Zmiany kostne:

Zmiany kostne:

-

-

przerost k

przerost k

ł

ł

ykcia przy

ykcia przy

ś

ś

rodkowego ko

rodkowego ko

ś

ś

ci udowej

ci udowej

-

-

skrzywienia ko

skrzywienia ko

ś

ś

ci udowej lub piszczelowej

ci udowej lub piszczelowej

-

-

skr

skr

ę

ę

cenie do wewn

cenie do wewn

ą

ą

trz uda w stosunku do miednicy

trz uda w stosunku do miednicy

-

-

skr

skr

ę

ę

cenie na zewn

cenie na zewn

ą

ą

trz podudzia i

trz podudzia i

przeprost

przeprost

w stawie kolanowym

w stawie kolanowym

►

►

Zmiany mi

Zmiany mi

ęś

ęś

niowo

niowo

-

-

wi

wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owe to:

owe to:

-

-

rozci

rozci

ą

ą

gni

gni

ę

ę

cie

cie

mm

mm

. p

. p

ó

ó

ł

ł

b

b

ł

ł

oniastego,

oniastego,

p

p

ó

ó

łś

łś

ci

ci

ę

ę

gnistego

gnistego

, krawieckiego i g

, krawieckiego i g

ł

ł

owy

owy

przy

przy

ś

ś

rodkowej m.

rodkowej m.

czworog

czworog

ł

ł

owego

owego

uda

uda

-

-

rozci

rozci

ą

ą

gni

gni

ę

ę

cie wi

cie wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

a pobocznego piszczelowego

a pobocznego piszczelowego

-

-

skr

skr

ó

ó

ceniu ulegaj

ceniu ulegaj

ą

ą

mm

mm

. pasma biodrowo

. pasma biodrowo

-

-

piszczelowego i m. dwug

piszczelowego i m. dwug

ł

ł

owy

owy

uda.

uda.

www.pandm.org

KOLANA KO

KOLANA KO

Ś

Ś

LAWE

LAWE

(genua

(genua

valga

valga

)

)

►

►

W wyniku tych zmian o

W wyniku tych zmian o

ś

ś

uda z osi

uda z osi

ą

ą

podudzia tworz

podudzia tworz

ą

ą

k

k

ą

ą

t rozwarty na

t rozwarty na

zewn

zewn

ą

ą

trz (w przypadku zmian obustronnych kolana przybieraj

trz (w przypadku zmian obustronnych kolana przybieraj

ą

ą

charakterystyczny uk

charakterystyczny uk

ł

ł

ad litery X), podudzie oddalone jest od osi cia

ad litery X), podudzie oddalone jest od osi cia

ł

ł

a,

a,

kostki wewn

kostki wewn

ę

ę

trznej przy wypro

trznej przy wypro

ś

ś

cie kolan ustawionych statycznie s

cie kolan ustawionych statycznie s

ą

ą

oddalone od siebie o ponad 4cm.

oddalone od siebie o ponad 4cm.

►

►

Takie ustawienie ko

Takie ustawienie ko

ń

ń

czyny powoduje jej wzgl

czyny powoduje jej wzgl

ę

ę

dne skr

dne skr

ó

ó

cenie. Z regu

cenie. Z regu

ł

ł

y

y

jednostronniej

jednostronniej

ko

ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci towarzyszy boczne wygi

ci towarzyszy boczne wygi

ę

ę

cie kr

cie kr

ę

ę

gos

gos

ł

ł

upa

upa

skierowane wypuk

skierowane wypuk

ł

ł

o

o

ś

ś

ci

ci

ą

ą

w stron

w stron

ę

ę

nogi kr

nogi kr

ó

ó

tszej.

tszej.

www.pandm.org

►

►

Dziewczynka 11 letnia ze skr

Dziewczynka 11 letnia ze skr

ó

ó

ceniem uda 9 cm oraz ko

ceniem uda 9 cm oraz ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci

ci

ą

ą

kolana 30

kolana 30

°

°

w

w

nast

nast

ę

ę

pstwie przebytego ropnego zapalenia stawu kolanowego.

pstwie przebytego ropnego zapalenia stawu kolanowego.

www.pandm.org

KOLANA SZPOTAWE

KOLANA SZPOTAWE

(genua

(genua

vara

vara

)

)

►

►

Dotyczy stan

Dotyczy stan

ó

ó

w, w kt

w, w kt

ó

ó

rych podudzie jest przywiedzione wzgl

rych podudzie jest przywiedzione wzgl

ę

ę

dem

dem

uda, a w przypadku zmian obustronnych kolana przyjmuj

uda, a w przypadku zmian obustronnych kolana przyjmuj

ą

ą

charakterystyczny uk

charakterystyczny uk

ł

ł

ad litery O.

ad litery O.

►

►

Miar

Miar

ą

ą

szpotawo

szpotawo

ś

ś

ci jest odleg

ci jest odleg

ł

ł

o

o

ść

ść

miedzy kolanami w pozycji stoj

miedzy kolanami w pozycji stoj

ą

ą

cej

cej

przy zwartych stopach.

przy zwartych stopach.

►

►

Zmiany kostne:

Zmiany kostne:

-

-

trzony ko

trzony ko

ś

ś

ci udowej, piszczelowej i strza

ci udowej, piszczelowej i strza

ł

ł

kowej

kowej

wygi

wygi

ę

ę

te na zewn

te na zewn

ą

ą

trz

trz

►

►

Zmiany mi

Zmiany mi

ęś

ęś

niowo

niowo

-

-

wi

wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owe:

owe:

-

-

wi

wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

o poboczne zewn

o poboczne zewn

ę

ę

trzne jest rozci

trzne jest rozci

ą

ą

gni

gni

ę

ę

te,

te,

poboczne wewn

poboczne wewn

ę

ę

trzne napi

trzne napi

ę

ę

te

te

-

-

przykurczone

przykurczone

-

-

mm

mm

. dwug

. dwug

ł

ł

owe uda i

owe uda i

mm

mm

. strza

. strza

ł

ł

kowe s

kowe s

ą

ą

rozci

rozci

ą

ą

gniete

gniete

,

,

mm

mm

. przywodz

. przywodz

ą

ą

ce skr

ce skr

ó

ó

cone.

cone.

www.pandm.org

KOLANA SZPOTAWE

KOLANA SZPOTAWE

(genua

(genua

vara

vara

)

)

►

►

Poniewa

Poniewa

ż

ż

noworodki i niemowl

noworodki i niemowl

ę

ę

ta charakteryzuj

ta charakteryzuj

ą

ą

si

si

ę

ę

fizjologiczn

fizjologiczn

ą

ą

szpotawo

szpotawo

ś

ś

ci

ci

ą

ą

kolan taka wada w postaci

kolan taka wada w postaci

zniekszta

zniekszta

ł

ł

cenia statycznego rozwija si

cenia statycznego rozwija si

ę

ę

u dzieci, kt

u dzieci, kt

ó

ó

re

re

przedwcze

przedwcze

ś

ś

nie rozpoczynaj

nie rozpoczynaj

ą

ą

chodzenie. Jest ona wtedy

chodzenie. Jest ona wtedy

wynikiem nadmiernych przeci

wynikiem nadmiernych przeci

ąż

ąż

e

e

ń

ń

statycznych przy

statycznych przy

s

s

ł

ł

abym uk

abym uk

ł

ł

adzie mi

adzie mi

ęś

ęś

niowym, wi

niowym, wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owym i kostnym.

owym i kostnym.

Najcz

Najcz

ę

ę

stszym okresem wyst

stszym okresem wyst

ę

ę

powania wady jest 1

powania wady jest 1

-

-

3 rok

3 rok

ż

ż

ycia. W starszym wieku kolano szpotawe mo

ycia. W starszym wieku kolano szpotawe mo

ż

ż

e rozwin

e rozwin

ąć

ąć

si

si

ę

ę

np

np

. w nast

. w nast

ę

ę

pstwie choroby

pstwie choroby

Blounta

Blounta

(zaburzenie

(zaburzenie

rozwoju ko

rozwoju ko

ś

ś

ci piszczelowej), krzywicy, uraz

ci piszczelowej), krzywicy, uraz

ó

ó

w i innych

w i innych

chor

chor

ó

ó

b.

b.

www.pandm.org

KOLANA SZPOTAWE

KOLANA SZPOTAWE

(genua

(genua

vara

vara

)

)

►

►

Wadom tym zwykle towarzyszy szpotawo

Wadom tym zwykle towarzyszy szpotawo

ść

ść

uda. Jednostronna szpotawo

uda. Jednostronna szpotawo

ść

ść

znacznego

znacznego

stopnia powoduje skr

stopnia powoduje skr

ó

ó

cenie tej ko

cenie tej ko

ń

ń

czyny

czyny

wzgl

wzgl

ę

ę

dem drugiej. Wynikiem tego jest sko

dem drugiej. Wynikiem tego jest sko

ś

ś

ne

ne

ustawienie miednicy w p

ustawienie miednicy w p

ł

ł

aszczy

aszczy

ź

ź

nie czo

nie czo

ł

ł

owej,

owej,

a nawet jej poziome przesuni

a nawet jej poziome przesuni

ę

ę

cie w stron

cie w stron

ę

ę

d

d

ł

ł

u

u

ż

ż

szej nogi. Z regu

szej nogi. Z regu

ł

ł

y tak jak w przypadku

y tak jak w przypadku

poprzedniej wady towarzyszy temu boczne

poprzedniej wady towarzyszy temu boczne

skrzywienie kr

skrzywienie kr

ę

ę

gos

gos

ł

ł

upa w odcinku

upa w odcinku

l

l

ę

ę

d

d

ź

ź

wiowym skierowane wypuk

wiowym skierowane wypuk

ł

ł

o

o

ś

ś

ci

ci

ą

ą

w stron

w stron

ę

ę

nogi kr

nogi kr

ó

ó

tszej.

tszej.

www.pandm.org

Stopa p

Stopa p

ł

ł

aska statyczna

aska statyczna

(

(

pes

pes

planus

planus

staticus

staticus

)

)

►

►

Okre

Okre

ś

ś

lenie to oznacza stan, kt

lenie to oznacza stan, kt

ó

ó

rym obni

rym obni

ż

ż

ony jest

ony jest

ł

ł

uk stopy.

uk stopy.

Na

Na

plantogramie

plantogramie

lub w badaniu

lub w badaniu

pedoskopowym

pedoskopowym

k

k

ą

ą

t

t

Clarce

Clarce

’

’

a

a

jest w

jest w

ó

ó

wczas mniejszy ni

wczas mniejszy ni

ż

ż

42

42

˚

˚

, a cz

, a cz

ęść

ęść

zacieniona na stopy

zacieniona na stopy

na poziomie

na poziomie

st

st

ę

ę

pu

pu

(wska

(wska

ź

ź

nik

nik

K

K

-

-

L

L

) zajmuje wi

) zajmuje wi

ę

ę

cej ni

cej ni

ż

ż

1/3 jej

1/3 jej

szeroko

szeroko

ś

ś

ci.

ci.

►

►

Zwykle towarzyszy temu ko

Zwykle towarzyszy temu ko

ś

ś

lawo

lawo

ść

ść

stopy (nawr

stopy (nawr

ó

ó

cenie z

cenie z

bocznym odchyleniem pi

bocznym odchyleniem pi

ę

ę

ty wzgl

ty wzgl

ę

ę

dem podudzia).

dem podudzia).

Tak

Tak

ą

ą

stop

stop

ę

ę

okre

okre

ś

ś

la si

la si

ę

ę

jako

jako

„

„

stopa p

stopa p

ł

ł

asko

asko

–

–

ko

ko

ś

ś

lawa

lawa

”

”

(

(

pes

pes

planovalgus

planovalgus

)

)

www.pandm.org

Stopa p

Stopa p

ł

ł

aska statyczna

aska statyczna

(

(

pes

pes

planus

planus

staticus

staticus

)

)

►

►

Wyr

Wyr

ó

ó

ż

ż

niamy 3 zasadnicze okresy r

niamy 3 zasadnicze okresy r

ó

ó

ż

ż

ni

ni

ą

ą

ce si

ce si

ę

ę

charakterem

charakterem

zmian:

zmian:

1. Niewydolno

1. Niewydolno

ś

ś

ci mi

ci mi

ęś

ęś

niowej

niowej

–

–

obni

obni

ż

ż

enie

enie

ł

ł

uku stopy pojawia si

uku stopy pojawia si

ę

ę

tylko podczas jej obci

tylko podczas jej obci

ąż

ąż

ania i to zwykle po pewnym czasie

ania i to zwykle po pewnym czasie

przebywania w pozycji stoj

przebywania w pozycji stoj

ą

ą

cej. Mog

cej. Mog

ą

ą

pojawia

pojawia

ć

ć

si

si

ę

ę

dolegliwo

dolegliwo

ś

ś

ci b

ci b

ó

ó

lowe pochodzenia mi

lowe pochodzenia mi

ęś

ęś

niowego, jednak

niowego, jednak

ż

ż

e

e

niezbyt silnie wyra

niezbyt silnie wyra

ż

ż

one.

one.

2. Niewydolno

2. Niewydolno

ś

ś

ci wi

ci wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

owej

owej

–

–

zmiany s

zmiany s

ą

ą

wyra

wyra

ź

ź

niejsze, cho

niejsze, cho

ć

ć

uniesiona stopa mo

uniesiona stopa mo

ż

ż

e jeszcze przyjmowa

e jeszcze przyjmowa

ć

ć

prawid

prawid

ł

ł

owy kszta

owy kszta

ł

ł

t.

t.

Dolegliwo

Dolegliwo

ś

ś

ci b

ci b

ó

ó

lowe s

lowe s

ą

ą

wyra

wyra

ź

ź

niejsze, a ich

niejsze, a ich

ź

ź

r

r

ó

ó

d

d

ł

ł

em s

em s

ą

ą

mi

mi

ęś

ęś

nie, torebki i wi

nie, torebki i wi

ę

ę

zad

zad

ł

ł

a oraz rozci

a oraz rozci

ę

ę

gno podeszwowe. Mo

gno podeszwowe. Mo

ż

ż

e

e

si

si

ę

ę

r

r

ó

ó

wnie

wnie

ż

ż

rozwin

rozwin

ąć

ąć

przykurcz mi

przykurcz mi

ęś

ęś

ni strza

ni strza

ł

ł

kowych, kt

kowych, kt

ó

ó

ry

ry

nasila nawr

nasila nawr

ó

ó

cenie (ko

cenie (ko

ś

ś

lawo

lawo

ść

ść

) i przywiedzenie stopy.

) i przywiedzenie stopy.

3. Zmian utrwalonych

3. Zmian utrwalonych

–

–

ł

ł

uki s

uki s

ą

ą

ju

ju

ż

ż

trwale odkszta

trwale odkszta

ł

ł

cone i

cone i

wyst

wyst

ę

ę

puj

puj

ą

ą

zmiany strukturalne, kt

zmiany strukturalne, kt

ó

ó

re nie s

re nie s

ą

ą

ju

ju

ż

ż

podatne na

podatne na

korekcj

korekcj

ę

ę

.

.

►

►

Niekiedy wyr

Niekiedy wyr

ó

ó

ż

ż

nia si

nia si

ę

ę

4 okres

4 okres

–

–

w kt

w kt

ó

ó

rym wyst

rym wyst

ę

ę

puj

puj

ą

ą

znaczne

znaczne

zniekszta

zniekszta

ł

ł

cenia ca

cenia ca

ł

ł

ej stopy

ej stopy

www.pandm.org

Stopa poprzecznie p

Stopa poprzecznie p

ł

ł

aska

aska

(

(

pes

pes

tranversoplanus

tranversoplanus

staticus

staticus

)

)

►

►

Okre

Okre

ś

ś

lenie to oznacza obni

lenie to oznacza obni

ż

ż

enie poprzecznego

enie poprzecznego

ł

ł

uku stopy. Stopa

uku stopy. Stopa

opiera si

opiera si

ę

ę

na g

na g

ł

ł

owach II i III ko

owach II i III ko

ś

ś

ci

ci

ś

ś

r

r

ó

ó

dstopia (normalnie na I i V)

dstopia (normalnie na I i V)

►

►

Przyczyny i przebieg:

Przyczyny i przebieg:

-

-

Wada ta rozwija si

Wada ta rozwija si

ę

ę

przewa

przewa

ż

ż

nie u kobiet, jako efekt noszenia

nie u kobiet, jako efekt noszenia

but

but

ó

ó

w na wysokich obcasach (przesuni

w na wysokich obcasach (przesuni

ę

ę

cie obci

cie obci

ąż

ąż

enia na

enia na

przodostopie

przodostopie

)

)

-

-

Wskutek obni

Wskutek obni

ż

ż

enia napi

enia napi

ę

ę

cia mi

cia mi

ęś

ęś

ni kr

ni kr

ó

ó

tkich oraz nier

tkich oraz nier

ó

ó

wnowagi

wnowagi

mi

mi

ęś

ęś

ni kr

ni kr

ó

ó

tkich i d

tkich i d

ł

ł

ugich dochodzi do

ugich dochodzi do

m

m

ł

ł

oteczkowatego

oteczkowatego

ustawienia

ustawienia

palc

palc

ó

ó

w i ko

w i ko

ś

ś

lawo

lawo

ś

ś

ci palucha

ci palucha

-

-

Rozwini

Rozwini

ę

ę

tej postaci wady towarzyszy piek

tej postaci wady towarzyszy piek

ą

ą

cy b

cy b

ó

ó

l pod podeszwami

l pod podeszwami

oraz wyst

oraz wyst

ę

ę

powanie bolesnych modzeli na podeszwowej

powanie bolesnych modzeli na podeszwowej

powierzchni stopy

powierzchni stopy

-

-

Utrwalone zgi

Utrwalone zgi

ę

ę

cie grzbietowe lub nadwichni

cie grzbietowe lub nadwichni

ę

ę

cie

cie

grzbietowe paliczk

grzbietowe paliczk

ó

ó

w bli

w bli

ż

ż

szych wy

szych wy

łą

łą

cza udzia

cza udzia

ł

ł

palc

palc

ó

ó

w w fazie odbicia i wystawia g

w w fazie odbicia i wystawia g

ł

ł

owy ko

owy ko

ś

ś

ci

ci

ś

ś

r

r

ó

ó

dstopia II i III na nadmierny ucisk pod

dstopia II i III na nadmierny ucisk pod

ł

ł

o

o

ż

ż

a

a

www.pandm.org

Paluch ko

Paluch ko

ś

ś

lawy

lawy

(

(

hallux

hallux

valgus

valgus

)

)

►

►

Okre

Okre

ś

ś

lenie to oznacza

lenie to oznacza

doboczne

doboczne

odwiedzenie palucha

odwiedzenie palucha

(ko

(ko

ś

ś

lawo

lawo

ść

ść

) z jednoczesnym szpotawym ustawieniem

) z jednoczesnym szpotawym ustawieniem

I ko

I ko

ś

ś

ci

ci

ś

ś

r

r

ó

ó

dstopia

dstopia

►

►

Przyczyny i przebieg:

Przyczyny i przebieg:

►

►

Zniekszta

Zniekszta

ł

ł

cenie to wyst

cenie to wyst

ę

ę

puje najcz

puje najcz

ęś

ęś

ciej u kobiet, zw

ciej u kobiet, zw

ł

ł

aszcza w przypadku

aszcza w przypadku

stopy poprzecznie p

stopy poprzecznie p

ł

ł

askiej, gdy

askiej, gdy

ż

ż

rozsuni

rozsuni

ę

ę

cie ko

cie ko

ś

ś

ci

ci

ś

ś

r

r

ó

ó

dstopia zmienia

dstopia zmienia

warunki pracy przywodziciela palucha.

warunki pracy przywodziciela palucha.

►

►

Zwraca uwag

Zwraca uwag

ę

ę

wystawanie g

wystawanie g

ł

ł

owy I ko

owy I ko

ś

ś

ci

ci

ś

ś

r

r

ó

ó

dstopia oraz

dstopia oraz

„

„

podk

podk

ł

ł

adanie

adanie

”

”

palucha pod s

palucha pod s

ą

ą

siednie palce (niekiedy

siednie palce (niekiedy

nak

nak

ł

ł

adanie).

adanie).

►

►

Towarzysz

Towarzysz

ą

ą

temu dolegliwo

temu dolegliwo

ś

ś

ci b

ci b

ó

ó

lowe w okolicy I stawu

lowe w okolicy I stawu

ś

ś

r

r

ó

ó

dstopno

dstopno

–

–

paliczkowego.

paliczkowego.

►

►

Z czasem pojawia si

Z czasem pojawia si

ę

ę

podwichni

podwichni

ę

ę

cie

cie

lub zwichni

lub zwichni

ę

ę

cie w tym

cie w tym

stawie

stawie

►

►

W pozycji stoj

W pozycji stoj

ą

ą

cej zniekszta

cej zniekszta

ł

ł

cenie zawsze zwi

cenie zawsze zwi

ę

ę

ksza si

ksza si

ę

ę

,

,

w razie du

w razie du

ż

ż

ych zmian paluch, a nawet pozosta

ych zmian paluch, a nawet pozosta

ł

ł

e palce

e palce

zaledwie stykaj

zaledwie stykaj

ą

ą

si

si

ę

ę

z pod

z pod

ł

ł

o

o

ż

ż

em, podczas chodzenia za

em, podczas chodzenia za

ś

ś

nie wsp

nie wsp

ó

ó

ł

ł

dzia

dzia

ł

ł

aj

aj

ą

ą

w fazie odbicia.

w fazie odbicia.

www.pandm.org

Stopa ko

Stopa ko

ń

ń

sko

sko

-

-

szpotawa

szpotawa

►

►

Wrodzona stopa ko

Wrodzona stopa ko

ń

ń

sko szpotawa

sko szpotawa

–

–

zgi

zgi

ę

ę

cie podeszwowe stopy,

cie podeszwowe stopy,

odwr

odwr

ó

ó

cenie i przywiedzenie

cenie i przywiedzenie

przodostopia

przodostopia

. Cz

. Cz

ę

ę

sto do

sto do

łą

łą

cza si

cza si

ę

ę

wydr

wydr

ąż

ąż

enie sklepienia pod

enie sklepienia pod

ł

ł

u

u

ż

ż

nego stopy, po

nego stopy, po

łą

łą

czone z dodatkowym

czone z dodatkowym

ko

ko

ń

ń

skim ustawieniem

skim ustawieniem

przodostopia

przodostopia

w stosunku do

w stosunku do

st

st

ę

ę

pu

pu

.

.

►

►

Podzia

Podzia

ł

ł

stopy ko

stopy ko

ń

ń

sko

sko

-

-

szpotawej wg

szpotawej wg

Dimeglio

Dimeglio

:

:

1)

1)

soft

soft

–

–

soft

soft

-

-

stopy wybitnie mi

stopy wybitnie mi

ę

ę

kkie,

kkie,

ł

ł

atwo daj

atwo daj

ą

ą

ce si

ce si

ę

ę

korygowa

korygowa

ć

ć

we

we

wszystkich elementach zniekszta

wszystkich elementach zniekszta

ł

ł

cenia.

cenia.

Przyczyn

Przyczyn

ą

ą

ich powstawania jest prawdopodobnie u

ich powstawania jest prawdopodobnie u

ł

ł

o

o

ż

ż

enie st

enie st

ó

ó

p p

p p

ł

ł

odu

odu

w czasie ci

w czasie ci

ąż

ąż

y. Stopy s

y. Stopy s

ą

ą

smuk

smuk

ł

ł

e i normalnej d

e i normalnej d

ł

ł

ugo

ugo

ś

ś

ci.

ci.

2)

2)

stiff

stiff

-

-

soft

soft

-

-

stopy poddaj

stopy poddaj

ą

ą

ce si

ce si

ę

ę

korekcji znacznie trudniej. Wszystkie

korekcji znacznie trudniej. Wszystkie

elementy zniekszta

elementy zniekszta

ł

ł

cone s

cone s

ą

ą

wyra

wyra

ź

ź

nie zaznaczone.

nie zaznaczone.

3)

3)

stiff

stiff

-

-

stiff

stiff

-

-

wyst

wyst

ę

ę

puj

puj

ą

ą

stopy kr

stopy kr

ó

ó

tkie, sztywne, znacznie zdeformowane.

tkie, sztywne, znacznie zdeformowane.

W przypadku wady jednostronnej wyra

W przypadku wady jednostronnej wyra

ź

ź

na r

na r

ó

ó

ż

ż

nica w obwodach goleni.

nica w obwodach goleni.

www.pandm.org

Stopa ko

Stopa ko

ń

ń

sko

sko

-

-

szpotawa

szpotawa

►

►

Prawo

Prawo

Wolfaa

Wolfaa

Depleche

Depleche

’

’

a

a

:

:

Wraz z wiekiem dziecka pog

Wraz z wiekiem dziecka pog

łę

łę

bia si

bia si

ę

ę

zniekszta

zniekszta

ł

ł

cenie.

cenie.

Przykurcze ustalaj

Przykurcze ustalaj

ą

ą

si

si

ę

ę

a ko

a ko

ś

ś

ciec dostosowuje si

ciec dostosowuje si

ę

ę

do deformacji.

do deformacji.

►

►

Konsekwencje zaburze

Konsekwencje zaburze

ń

ń

:

:

-

-

tendencje kolana do

tendencje kolana do

przeprostu

przeprostu

,

,

-

-

ch

ch

ó

ó

d szczud

d szczud

ł

ł

owy, z powodu braku odbicia (

owy, z powodu braku odbicia (

propulsji

propulsji

),

),

-

-

wychudzenie goleni w skutek

wychudzenie goleni w skutek

hipotrofii

hipotrofii

niekt

niekt

ó

ó

rych mi

rych mi

ęś

ęś

ni,

ni,

-

-

boczne skrzywienie

boczne skrzywienie

kregos

kregos

ł

ł

upa

upa

,

,

-

-

pog

pog

łę

łę

biona lordoza l

biona lordoza l

ę

ę

d

d

ź

ź

wiowa.

wiowa.

www.pandm.org

Stopa ko

Stopa ko

ń

ń

sko

sko

-

-

szpotawa

szpotawa

►

►

Leczenie:

Leczenie:

-

-

Zachowawcze

Zachowawcze

-

-

podstaw

podstaw

ą

ą

s

s

ą

ą

redresje

redresje

. Ich efekt utrwala si

. Ich efekt utrwala si

ę

ę

zazwyczaj

zazwyczaj

szyn

szyn

ą

ą

Saint

Saint

-

-

Germaina

Germaina

lub Denis

lub Denis

–

–

Browna, b

Browna, b

ą

ą

d

d

ź

ź

ł

ł

usk

usk

ą

ą

z tworzywa

z tworzywa

termoplastycznego. Gdy brak oczekiwanego efektu to wykonuje si

termoplastycznego. Gdy brak oczekiwanego efektu to wykonuje si

ę

ę

wieloetapow

wieloetapow

ą

ą

(2

(2

-

-

3

3

-

-

krotna) redresj

krotna) redresj

ę

ę

r

r

ę

ę

czn

czn

ą

ą

(w

(w

narkozie), utrwalon

narkozie), utrwalon

ą

ą

w

w

opatrunku gipsowym. U dzieci chodz

opatrunku gipsowym. U dzieci chodz

ą

ą

cych stosuje si

cych stosuje si

ę

ę

obuwie

obuwie

ortopedyczne.

ortopedyczne.

-

-

Operacyjne

Operacyjne

-

-

zabieg wykonuje si

zabieg wykonuje si

ę

ę

w pierwszym roku b

w pierwszym roku b

ą

ą

d

d

ź

ź

p

p

ó

ó

ł

ł

roczu

roczu

ż

ż

ycia przed rozpocz

ycia przed rozpocz

ę

ę

ciem chodzenia. Dokonuje si

ciem chodzenia. Dokonuje si

ę

ę

otwartej

otwartej

repozycji ko

repozycji ko

ś

ś

ci z przeci

ci z przeci

ę

ę

ciem niekt

ciem niekt

ó

ó

rych element

rych element

ó

ó

w

w

oko

oko

ł

ł

ostawowych, niekiedy z wyd

ostawowych, niekiedy z wyd

ł

ł

u

u

ż

ż

eniem

eniem

ś

ś

ci

ci

ę

ę

gna Achillesa. W

gna Achillesa. W

przypadkach zaniedbanych przek

przypadkach zaniedbanych przek

ł

ł

adane s

adane s

ą

ą

przyczepy mi

przyczepy mi

ęś

ęś

ni. Po

ni. Po

zabiegu zwykle zak

zabiegu zwykle zak

ł

ł

ada si

ada si

ę

ę

ł

ł

usk

usk

ę

ę

gipsowa(ok

gipsowa(ok

. 2 tyg.), gips

. 2 tyg.), gips

udowy(kolejne

udowy(kolejne

4

4

-

-

5 tyg.) a nast

5 tyg.) a nast

ę

ę

pnie gips marszowy.

pnie gips marszowy.

Łą

Łą

czny czas

czny czas

unieruchomienia wynosi przewa

unieruchomienia wynosi przewa

ż

ż

nie 3

nie 3

-

-

5 miesi

5 miesi

ę

ę

cy.

cy.

www.pandm.org

Stopa przywiedziona

Stopa przywiedziona

►

►

Obraz kliniczny:

Obraz kliniczny:

W obr

W obr

ę

ę

bie podeszwy wida

bie podeszwy wida

ć

ć

rogalikowate

rogalikowate

jej zagi

jej zagi

ę

ę

cie,

cie,

z zaokr

z zaokr

ą

ą

gleniem zewn

gleniem zewn

ę

ę

trznego brzegu stopy. W przywiedzenie

trznego brzegu stopy. W przywiedzenie

przodostopia

przodostopia

, niekiedy z jego

, niekiedy z jego

supinacj

supinacj

ą

ą

. St

. St

ę

ę

p jest zbudowany

p jest zbudowany

prawid

prawid

ł

ł

owo, czasem jednak wsp

owo, czasem jednak wsp

ó

ó

ł

ł

istnieje w obci

istnieje w obci

ąż

ąż

eniu jego ko

eniu jego ko

ś

ś

lawe

lawe

ustawienie i obni

ustawienie i obni

ż

ż

enie sklepienia pod

enie sklepienia pod

ł

ł

u

u

ż

ż

nego stopy (ci

nego stopy (ci

ęż

ęż

sza posta

sza posta

ć

ć

–

–

tzw. stopa serpentynowa). Stopa ma pe

tzw. stopa serpentynowa). Stopa ma pe

ł

ł

n

n

ą

ą

wydolno

wydolno

ść

ść

funkcjonaln

funkcjonaln

ą

ą

i

i

jej ruchy s

jej ruchy s

ą

ą

swobodne.

swobodne.

www.pandm.org

Stopa przywiedziona

Stopa przywiedziona

►

►

Leczenie:

Leczenie:

W obr

W obr

ę

ę

bie pierwszych tygodni

bie pierwszych tygodni

ż

ż

ycia stosujemy przy

ycia stosujemy przy

przewijaniu dziecka

przewijaniu dziecka

ć

ć

wiczenia

wiczenia

redresyjne

redresyjne

oraz dra

oraz dra

ż

ż

nienie

nienie

podeszwy po stronie zewn

podeszwy po stronie zewn

ę

ę

trznej, dla wywo

trznej, dla wywo

ł

ł

ania czynnej

ania czynnej

pronacji

pronacji

przodostopia

przodostopia

. W bardziej zaawansowanych

. W bardziej zaawansowanych

zniekszta

zniekszta

ł

ł

ceniach korekcj

ceniach korekcj

ę

ę

utrwalamy

utrwalamy

ł

ł

usk

usk

ą

ą

gipsow

gipsow

ą

ą

. Po

. Po

rozpocz

rozpocz

ę

ę

ciu chodzenia jako

ciu chodzenia jako

doleczanie

doleczanie

zaleca si

zaleca si

ę

ę

wk

wk

ł

ł

adki

adki

korekcyjne z potr

korekcyjne z potr

ó

ó

jnym przytrzymywaniem lub obuwie na

jnym przytrzymywaniem lub obuwie na

prost

prost

ą

ą

form

form

ę

ę

i

i

ć

ć

wiczenia. U starszych dzieci, 3

wiczenia. U starszych dzieci, 3

-

-

7 lat, na

7 lat, na

og

og

ó

ó

ł

ł

tylko leczenie operacyjne mo

tylko leczenie operacyjne mo

ż

ż

e usun

e usun

ąć

ąć

wad

wad

ę

ę

.

.

www.pandm.org

►

►

WADY WRODZONE NARZ

WADY WRODZONE NARZ

Ą

Ą

DU RUCHU

DU RUCHU

-

-

wady zwi

wady zwi

ą

ą

zane przyczynowo z okresem

zane przyczynowo z okresem

ż

ż

ycia p

ycia p

ł

ł

odowego

odowego

►

►

WRODZONE WADY NARZ

WRODZONE WADY NARZ

Ą

Ą

DU RUCHU

DU RUCHU

-

-

Wrodzone braki i ubytki ko

Wrodzone braki i ubytki ko

ń

ń

czyn

czyn

-

-

Zaburzenia rozwojowe ko

Zaburzenia rozwojowe ko

ń

ń

czyn

czyn

►

►

Etiologia:

Etiologia:

-

-

czynniki genetyczne

czynniki genetyczne

-

-

miejscowe uszkodzenie p

miejscowe uszkodzenie p

ł

ł

odu

odu

-

-

niedotlenienie

niedotlenienie

-

-

czynniki toksyczne

czynniki toksyczne

-

-

czynniki infekcyjne

czynniki infekcyjne

-

-

czynniki hormonalne

czynniki hormonalne

-

-

czynniki dietetyczne

czynniki dietetyczne

-

-

promieniowanie jonizuj

promieniowanie jonizuj

ą

ą

ce

ce

-

-

tzw.

tzw.

Ultrapozycje

Ultrapozycje

-

-

inne

inne

www.pandm.org

WRODZONE BRAKI I UBYTKI

WRODZONE BRAKI I UBYTKI

KO

KO

Ń

Ń

CZYN

CZYN

►

►

-

-

Fokomelia

Fokomelia

-

-

niedorozw

niedorozw

ó

ó

j ko

j ko

ń

ń

czyny

czyny

►

►

-

-

Amelia

Amelia

-

-

ca

ca

ł

ł

kowity brak ko

kowity brak ko

ń

ń

czyny (obecno

czyny (obecno

ść

ść

st

st

ó

ó

p/ r

p/ r

ą

ą

k po

k po

łą

łą

czonych

czonych

bezpo

bezpo

ś

ś

rednio z tu

rednio z tu

ł

ł

owiem)

owiem)

www.pandm.org

WRODZONE BRAKI I UBYTKI

WRODZONE BRAKI I UBYTKI

KO

KO

Ń

Ń

CZYN

CZYN

►

►

BRAK LUB NIEDOROZW

BRAK LUB NIEDOROZW

Ó

Ó

J KO

J KO

Ś

Ś

CI UDOWEJ

CI UDOWEJ

-

-

obraz kliniczny zale

obraz kliniczny zale

ż

ż

ny od stopnia zmian patologicznych

ny od stopnia zmian patologicznych

-

-

wada mo

wada mo

ż

ż

e by

e by

ć

ć

widoczna po urodzeniu lub nasila

widoczna po urodzeniu lub nasila

ć

ć

si

si

ę

ę

w miar

w miar

ę

ę

wzrostu dziecka

wzrostu dziecka

►

►

WRODZONY BRAK LUB NIEDOROZW

WRODZONY BRAK LUB NIEDOROZW

Ó

Ó

J KO

J KO

Ś

Ś

CI

CI

PISZCZELOWEJ

PISZCZELOWEJ

-

-

skr

skr

ó

ó

cenie i zgi

cenie i zgi

ę

ę

cie goleni

cie goleni

-

-

szpotawe ustawienie stopy

szpotawe ustawienie stopy

-

-

staw kolanowy jest niestabilny, ustawiony w przykurczu

staw kolanowy jest niestabilny, ustawiony w przykurczu

zgi

zgi

ę

ę

ciowym

ciowym

►

►

WRODZONY BRAK LUB NIEDOROZW

WRODZONY BRAK LUB NIEDOROZW

Ó

Ó

J KO

J KO

Ś

Ś

CI STRZA

CI STRZA

Ł

Ł

KOWEJ

KOWEJ

www.pandm.org

ZABURZENIA ROZWOJOWE

ZABURZENIA ROZWOJOWE

KO

KO

Ń

Ń

CZYN

CZYN

►

►

WRODZONA DYSPLAZJA STAWU BIODROWEGO

WRODZONA DYSPLAZJA STAWU BIODROWEGO

-

-

zaburzenia w kszta

zaburzenia w kszta

ł

ł

towaniu si

towaniu si

ę

ę

rozwoju stawu biodrowego, co

rozwoju stawu biodrowego, co

powoduje wysuni

powoduje wysuni

ę

ę

cie si

cie si

ę

ę

g

g

ł

ł

owy ko

owy ko

ś

ś

ci udowej z panewki tego stawu

ci udowej z panewki tego stawu

►

►

Etiologia:

Etiologia:

-

-

ultrafizjologiczne

ultrafizjologiczne

u

u

ł

ł

o

o

ż

ż

enie ko

enie ko

ń

ń

czyn dolnych p

czyn dolnych p

ł

ł

odu

odu

-

-

zmiany u

zmiany u

ł

ł

o

o

ż

ż

enia p

enia p

ł

ł

odu

odu

-

-

wiotko

wiotko

ść

ść

torebki stawowej utrzymuj

torebki stawowej utrzymuj

ą

ą

ca si

ca si

ę

ę

od momentu urodzenia

od momentu urodzenia

przez pierwszy tydzie

przez pierwszy tydzie

ń

ń

ż

ż

ycia dziecka (spowodowane dzianiem

ycia dziecka (spowodowane dzianiem

estrogenow

estrogenow

)

)

-

-

gwa

gwa

ł

ł

towny wyprost n

towny wyprost n

ó

ó

ż

ż

ek w czasie porodu

ek w czasie porodu

-

-

nieprawid

nieprawid

ł

ł

owa piel

owa piel

ę

ę

gnacja

gnacja

www.pandm.org

ZABURZENIA ROZWOJOWE

ZABURZENIA ROZWOJOWE

KO

KO

Ń

Ń

CZYN

CZYN

►

►

Objawem zwichni

Objawem zwichni

ę

ę

cia jest m.in. powi

cia jest m.in. powi

ę

ę

kszenie si

kszenie si

ę

ę

lordozy l

lordozy l

ę

ę

d

d

ź

ź

wiowej w

wiowej w

pozycji stoj

pozycji stoj

ą

ą

cej, nie

cej, nie

wiedzialam

wiedzialam

czy to

czy to

pisac

pisac

bo

bo

objawow

objawow

jest

jest

ogolnie

ogolnie

sporo, wiec nie chce si

sporo, wiec nie chce si

ę

ę

rozwodzic

rozwodzic

nad tymi wadami a

nad tymi wadami a

pozatym

pozatym

nie

nie

wiem czy to akurat moja

wiem czy to akurat moja

dzialka

dzialka

w tej prezentacji.

w tej prezentacji.

►

►

WRODZONE BIODRO SZPOTAWE

WRODZONE BIODRO SZPOTAWE

-

-

nieprawid

nieprawid

ł

ł

owa budowa stawu biodrowego,

owa budowa stawu biodrowego,

przy kt

przy kt

ó

ó

rej szyjka ko

rej szyjka ko

ś

ś

ci udowej tworzy

ci udowej tworzy

z trzonem ko

z trzonem ko

ś

ś

ci k

ci k

ą

ą

t mniejszy od

t mniejszy od

prawid

prawid

ł

ł

owego

owego

-

-

zmiana d

zmiana d

ł

ł

ugo

ugo

ś

ś

ci wzgl

ci wzgl

ę

ę

dnej ko

dnej ko

ń

ń

czyny

czyny

www.pandm.org

ZABURZENIA ROZWOJOWE

ZABURZENIA ROZWOJOWE

KO

KO

Ń

Ń

CZYN

CZYN

►

►

WRODZONY STAW RZEKOMY GOLENI

WRODZONY STAW RZEKOMY GOLENI

-

-

staw rzekomy powstaje w miejscu z

staw rzekomy powstaje w miejscu z

ł

ł

amania ko

amania ko

ś

ś

ci (brak

ci (brak

zrostu), kt

zrostu), kt

ó

ó

re rozwija si

re rozwija si

ę

ę

samoistnie lub w wyniku

samoistnie lub w wyniku

drobnego urazu (na og

drobnego urazu (na og

ó

ó

ł

ł

w pierwszych 18 mies.

w pierwszych 18 mies.

Ż

Ż

ycia)

ycia)

-

-

staw rzekomy umiejscowiony jest na granicy 1/3

staw rzekomy umiejscowiony jest na granicy 1/3

ś

ś

rodkowej i dalszej ko

rodkowej i dalszej ko

ś

ś

ci piszczelowej

ci piszczelowej