Pobierz cały dokument Profilaktyka nowotworów złośliwych ze szczególnym uwzględnieniem raka jamy ustnej.pdf Rozmiar 293,6 KB

Profilaktyka nowotworów złośliwych ze szczególnym uwzględnieniem raka jamy ustnej

652

 

Czas. Stomat., 2005, LVIII, 9

Streszczenie

Rak jamy ustnej stanowi od 2,5% do 4,0% zachoro-

wań na nowotwory złośliwe w Polsce. Rozwojowi jego 

sprzyja między innymi działanie rakotwórczych czyn-

ników  środowiskowych.  Na  podstawie  piśmiennictwa 

przedstawiono  zasady  profilaktyki onkologicznej ze

szczególnym  uwzględnieniem  zapobiegania  powsta-

waniu i rozwojowi raka jamy ustnej.

Profilaktyka nowotworów złośliwych ze szczególnym

uwzględnieniem raka jamy ustnej

Prevention of malignant lesions with particular emphasis on oral cancer

Agnieszka Raczkowska-Siostrzonek

1

, Bogna Pogorzelska-Stronczak

2

Z Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej w Bytomiu Śl. AM w Katowicach

1

 

Kierownik: dr hab. n. med. R. Koszowski
Ze Specjalistycznej Lecznicy Stomatologicznej Śl. AM w Bytomiu w Katowicach

2

 

Dyrektor: prof. dr hab. n. med. B. Pogorzelska-Stronczak

Summary

Oral  cancer  comprises  from  2.5%  to  4.0%  of  all 

malignancies  in  Poland.  Its  development  is  induced 

by  carcinogenic  environmental  factors.  On  the  basis 

of the literature, the authors present the principles of 

cancer prevention, with emphasis on the primary and 

secondary prevention of oral cancer.

HASŁA INDEKSOWE:  

 

rak jamy ustnej, profilaktyka

KEYWORDS:  

 

oral cancer, prevention

Wiedza o nowotworach złośliwych oraz zna-

jomość czynników ich ryzyka powoduje podej-

mowanie różnych czynności mających na celu 

wykrywanie  choroby  we  wczesnych  stadiach. 

Szerokie  akcje  informacyjne  dotyczą  obecnie 

raka sutka, dróg rodnych, prostaty i jelita gru-

bego. Mało uwagi natomiast poświęca się rako-

wi jamy ustnej, który aktualnie znajduje się na 

ósmym miejscu pod względem częstości wystę-

powania nowotworów złośliwych w Polsce i sta-

nowi od 2,5 % do 4,0% zachorowań na nowotwo-

ry złośliwe (12).

W  jamie  ustnej  występują  różne  nowotwo-

ry złośliwe. Pod względem histopatologicznym 

największą grupę stanowią 80% – 95% raki roz-

wijające  się  z  tkanki  nabłonkowej  (1,  5,  12). 

Najczęściej występujący to rak płaskonabłonko-

wy, wywodzący się z nabłonka wielowarstwowe-

go płaskiego, pokrywnego błony śluzowej jamy 

ustnej. Oprócz raka płaskonabłonkowego do no-

wotworów złośliwych wywodzących się z tkanki 

nabłonkowej zalicza się również raka podstaw-

nokomórkowego, wrzecionowatokomórkowego 

i raka z nabłonka przejściowego, gruczołowego, 

gruczołowotorbielowatego oraz czerniaka złośli-

wego (1, 16). W jamie ustnej występują również 

miejscowo złośliwe nowotwory zębopochodne, 

nowotwory  złośliwe  kości,  układu  krwiotwór-

czego, krwionośnego i chłonnego oraz przerzuty 

z innych narządów (1, 31).

Badania  epidemiologiczne  oraz  obserwacje 

kliniczne  pozwoliły  na  określenie  czynników 

sprzyjających  powstaniu  i  rozwojowi  choroby 

nowotworowej. Należą do nich: płeć pacjenta, 

predyspozycje  osobnicze  oraz  obecność  i  czas 

narażenia na czynniki rakotwórcze lub ko-karcy-

Pobierz cały dokument Profilaktyka nowotworów złośliwych ze szczególnym uwzględnieniem raka jamy ustnej.pdf Rozmiar 293,6 KB