EFEKTYWNOŚĆ BIOMASY JAKO PALIWA ENERGETYCZNEGO
Autorzy: Franciszek Strzelczyk, Andrzej Wawszczak
(„Rynek Energii” – nr 5/2008)
Słowa kluczowe: biomasa, współspalanie, ogrzewanie, odnawialne źródła energii
Streszczenie. W referacie wykazano potrzebę stosowania biomasy jako paliwa w gospodarstwach domowych i
w energetyce lokalnej, zamiast jej współspalania z węglem w duŜych elektrowniach. Dzięki takiemu
energetycznemu wykorzystaniu biomasy otrzyma się bardziej pozytywny efekt ochrony środowiska.
1. WSTĘP
Utrudnienia oraz ograniczenia w stosowaniu energii odnawialnej wynikają z następujących
uwarunkowań:
- postaci występowania - duŜe rozproszenie, niska gęstość energetyczna źródeł wynikająca z
małej gęstości objętościowej (biomasa) i powierzchniowej (energia słoneczna, wiatrowa itp.),
- zmienności strumienia energii - uzaleŜnienie od zmieniających się warunków
klimatycznych i przypadkowy charakter zmian (konieczność budowy urządzeń do
magazynowania energii i stosowanie rezerwowych źródeł),
- ekonomicznych - duŜe koszty stosowania (wymagane są mechanizmy, wsparcia, które
motywują do inwestowania w odnawialne źródła energii).
Te ograniczenia sprawiają, Ŝe udział energii odnawialnej w światowym bilansie
energetycznym jest wciąŜ stosunkowo mały, jednak jej znaczenie w przyszłości będzie się
zwiększać ze względu na konieczność zmniejszenia obciąŜenia środowiska przez
konwencjonalną energetykę.
Ilość pozyskiwanej energii z odnawialnych źródeł jest podyktowana podjętymi przez Polskę
zobowiązaniami międzynarodowymi oraz rozwiązaniami prawnymi w UE, które zmierzają do
zwiększenia udziału ciepła i energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych w Polsce do
poziomu: 7,5% w 2010 r., 12,5% w 2015 i 15% w 2020 r., a w UE 12% w 2010 r. i 20% w
2020 r. Są to udziały energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energii pierwotnej.
Obecnie (2008 r.) w Polsce energetyka wodna stanowi najwyŜszy udział w produkcji energii z
OZE, jednak w przyszłości znaczącym i realnym źródłem energii odnawialnej będzie
biomasa, następnie energia wiatru, dopiero na trzecim miejscu energia wody z uwagi na
zaniechanie budowy elektrowni wodnych na większych rzekach w Polsce, energia
geotermalna i bezpośrednie wykorzystanie promieniowania słonecznego.
Stabilne wytwarzanie tej energii gwarantują źródła wykorzystujące biomasę i jej pochodne.
Najmniej stabilne dostawy energii otrzymuje się z elektrowni wiatrowych.
Regulacje prawne zawarte w Polskim Prawie energetycznym (wielokrotnie zmieniane) są
narzędziami wspierania rozwoju OZE [6].
Wspieranie nie odbywa się na zasadzie przyznawania przez państwo ulg i zachęt, a jego istotą
jest ustawowe nałoŜenie na przedsiębiorstwo sprzedające energię odbiorcom końcowym
obowiązku zakupu energii z OZE w formie:
- bezpośredniego zakupu określonej ilości tej energii,
- uzyskania i przedstawienia do umorzenia Prezesowi URE świadectw pochodzenia energii
lub
- uiszczenia opłaty zastępczej .
Potwierdzeniem wytworzenia energii elektrycznej w OZE jest świadectwo pochodzenia tej
energii. NałoŜenie obowiązków j. w. na przedsiębiorstwo sprzedające energię stanowi
wsparcie dla producentów OZE.
Producenci OZE posiadający odpowiednie koncesje produkują energię, która musi być
zakupiona przez sprzedawcę z urzędu po cenach rynkowych (średnia cena energii na rynku
konkurencyjnym). Ponadto producenci OZE stają się właścicielami świadectw pochodzenia
(energii) wystawionych przez Prezesa URE. Świadectwa są prawami majątkowymi
producenta i podlegają obrotowi na rynku giełdowym. Zatem producenci OZE mają przychód
z dwóch źródeł: ze sprzedaŜy energii elektrycznej (po cenach rynkowych) i ze sprzedaŜy praw
majątkowych wygenerowanych na ich koncie rozliczeniowym na podstawie świadectw
pochodzenia.
Tak otrzymane przychody pokrywają znacznie wyŜsze koszty pozyskiwania energii z OZE w
porównaniu z energetyką konwencjonalną. Wprowadzenie wsparcia OZE zapewnia
stabilizację finansową producentom, a dodatkowymi kosztami są obciąŜani końcowi odbiorcy
energii.
W tabeli 1 przedstawiono ekonomiczną ocenę poszczególnych rodzajów OZE.
Porównanie korzyści finansowych wynikających ze współspalania biomasy na tle innych
OZE (kolumna 5 w tabeli 1 ) wskazuje, Ŝe współspalanie jest najbardziej dochodową, w
warunkach funkcjonującego w Polsce systemu rozliczeń, metodą produkcji energii
elektrycznej z OZE. Dlatego aby uchronić uprawy leśne przed nadmierną ich eksploatacją
wzrasta wymagany udział roślin z upraw energetycznych w ogólnym bilansie wykorzystania
biomasy. W roku 2010 biomasa z upraw rolniczych ma stanowić 20%, a w 2014 r. 60%
biomasy zuŜywanej przez energetykę ma być pochodzenia rolniczego. Konkurencja
producentów energii elektrycznej z OZE na rynku świadectw pochodzenia, w którym
uczestniczą duŜe jednostki wytwórcze o mocach kilkuset MW, zagraŜa stabilności pracy
małych wytwórców o mocach kilkaset kW. W dotychczasowym systemie wsparcia
wytwarzania energii z OZE brak jest zróŜnicowania między duŜymi i małymi źródłami
Dotyczy to duŜych elektrowni wodnych, które nigdzie poza Polską nie są objęte
mechanizmem wsparcia [6] oraz wytwarzania energii przy wykorzystaniu technologii
współspalania realizowanych w duŜych blokach energetycznych.
Spalanie biomasy powinno odbywać się w kotłach odpowiednich do tego celu, a nie jako
współspalanie w kotłach energetycznych zaprojektowanych do spalania węgla. Producent
OZE powinien zbudować kocioł na biomasę.
Przedstawione stwierdzenia moŜna uzupełnić czterema fragmentami zaczerpniętymi z
róŜnych publikacji m. in. przedstawicieli elektrowni stosujących współspalanie. W pracy [10]:
czytamy: „Dostępna na rynku biomasa drzewna jest paliwem droŜszym od węgla, a
szczególnie od tych gatunków węgla, które są spalane w kotłach fluidalnych. Koszt 1 GJ
energii chemicznej biomasy w zaleŜności od źródła pochodzenia i odległości, z jakiej jest
transportowana do elektrowni, wynosi od 1,3 do 2,5 razy więcej niŜ koszt I GJ energii
chemicznej z miału węglowego. Jeszcze bardziej niekorzystnie przedstawia się porównanie
kosztów 1 GJ z biomasy z. kosztami l GJ energii chemicznej z mułów węglowych.
Współspalanie biomasy wymaga rozwiązania problemów logistycznych, wiąŜących się z jej
duŜą objętością i zawartością wody. PowaŜnym wyzwaniem jest takŜe dłuŜsze magazynowanie
gotowych zrębków ze względu na niebezpieczeństwo podnoszenia się temperatury wewnątrz
pryzmy i zachodzące w niej reakcje chemiczne. Do celów rozliczeniowych konieczne było
opracowanie i wdroŜenie procedur pomiarowych ilości i wartości opałowej spalanej biomasy.
Pomimo tych wszystkich wad jest to jeden z najbardziej konkurencyjnych ekonomicznie
sposobów produkcji energii odnawialnej, ze względu na stosunkowo niskie nakłady
inwestycyjne, które trzeba ponieść na modernizację kotłów i związanych z nimi układów."
Z kolei w pracy [8]: „W przypadku współspalania biomasy z paliwami kopalnymi (w polskich
warunkach z węglem) moŜna jednak zaobserwować pewne negatywne jej cechy, do których
naleŜy zaliczyć niską wartość opałową w stanie roboczym, spowodowaną głównie wysokim
udziałem wilgoci (do 60 %). Biorąc pod uwagę fakt, iŜ współspalanie ma być realizowane w
duŜych, wysoko-sprawnych jednostkach kotłowych, powstaje pytanie: czy i w jakim stopniu
stosowanie paliwa dodatkowego w postaci biomasy powoduje obniŜenie sprawności kotła
oraz sprawności całego procesu generacji energii elektrycznej?''''
W dalszej treści materiałów autorzy potwierdzają negatywne skutki współspalania, co
stwierdzono równieŜ w [1]. Warto teŜ zacytować fragment wypowiedzi Dyrektora Polskiej
Izby Gospodarczej Energii Odnawialnej [3]: „Dotychczasowe rozwiązania spowodowały, Ŝe
głównym beneficjentem systemu mającego wspierać powstawanie nowych mocy
wykorzystujących odnawialne źródła do produkcji energii elektrycznej są elektrownie
współspalające biomasę, a taki kierunek jest wysoce szkodliwy dla rozwoju energetyki
odnawialnej w Polsce. System wspiera bowiem produkcję zielonej energii w starych kotłach
pyłowych, często w ostatnim etapie ich uŜytkowania, czego efektem moŜe być za kilka lat
całkowite załamanie branŜy na skutek wyłączenia ich z uŜytkowania, przy jednoczesnym
braku nowych instalacji.
Warto wspomnieć, Ŝe elektrownie współspalające biomasę osiągają z tego tytułu inne
korzyści, takie jak zwolnienie z akcyzy, czy zwiększenie limitów na emisję CO?. A przecieŜ
przy dzisiejszych cenach biomasy i energii, nawet bez uwzględnienia praw majątkowych ze
ś
wiadectw pochodzenia, działalność ta i tak jest wysoce opłacalna. " Dyrektor PIGEO
zaapelował o rozszerzenie nowelizacji o zmniejszenie wsparcia dla niektórych form
współspalania biomasy.
Wreszcie fragment zaczerpnięty z [14]: „Ponadto problemy z ... kredytowaniem małych
inwestycji i w końcu obrotem na giełdzie energii (poprzez biuro maklerskie) prawami
majątkowymi do świadectw pochodzenia zielonej energii czynią ten system (wbrew oficjalnym
zapewnieniom) skrajnie nieprzyjaznym i wyjątkowo kosztownym dla mikroźródel. ... " oraz
„Znana dobrze z ubiegłych epok gigantomania w energetyce (w tym takŜe tej odnawialnej - w
wersji rozwijanej przez tradycyjne koncerny energetyczne) to zachwianie równowagi w
ś
rodowisku, przeinwe-stowanie, niepotrzebne koszty po stronie odbiorców energii oraz -
prędzej czy później - zagroŜenie bytu tradycyjnych przedsiębiorstw energetycznych."
Techniczne problemy współspalania biomasy szeroko omówiono w pracy [12].
Biomasa, szczególnie biomasa drzewna, charakteryzuje się niską zawartością popiołu i siarki.
Spalana w odpowiednich warunkach emituje znacznie mniej zanieczyszczeń niŜ węgiel. W
warunkach polskich brak jest jeszcze biomasy z upraw energetycznych, dlatego teŜ w duŜych
kotłach energetycznych opalanych węglem i wyposaŜonych w odpowiednie urządzenia
słuŜące do zmniejszenia uciąŜliwości oddziaływania produktów spalania na środowisko,
powinien być spalany przede wszystkim węgiel, bez udziału biomasy. Zaoszczędzoną
biomasę naleŜy wykorzystać lokalnie, głównie do celów grzewczych, w gospodarstwach
domowych lub małych lokalnych ciepłowniach, rezygnując ze spalania węgla (rys. 1). Dzięki
temu, przy tej samej emisji CO:, nastąpi zmniejszenie lokalnej (rozproszonej) emisji
zanieczyszczeń, takich jak pyły i dwutlenek siarki.
2. BIOMASA
Biomasa roślinna jest produktem procesu fotosyntezy - asymilacji przez rośliny, pod
wpływem promieniowania słonecznego, dwutlenku węgla (CO
2
) z powietrza, podczas której
tworzy się energia biomasy w postaci energii chemicznej (rys. 2). Wydzielony podczas
spalania biomasy CO
2
, na skutek fotosyntezy, krąŜy w przyrodzie w obiegu zamkniętym.
Spalanie biomasy jest procesem odnawialnym, a przez to nie powodującym wzrostu CO
2
w
atmosferze - nie powiększa efektu cieplarnianego. Sprawność procesu tworzenia biomasy pod
wpływem energii promieniowania słonecznego jest mała i wynosi, dla: trawy 0,3%, lasów
1% oraz buraków cukrowych i kukurydzy 5%. O atrakcyjności otrzymywania biomasy z
upraw energetycznych świadczy (12-H4) krotnie większy przyrost masy drzewnej w
porównaniu z uprawami leśnymi.
Podstawowymi cechami biomasy są:
- niska wartość opałowa - waha się w granicach: 6 MJ/kg (odpady komunalne) (15-M6)
MJ/kg (zrębki drzewne, słoma); 18 MJ/kg (pelety), co przy niskiej gęstości usypowej stwarza
konieczność stosowania kilkakrotnie większych objętościowo ilości biomasy w celu
dostarczenia do procesu takiej samej ilości energii jak z węgla (rys. 3),
- wysoka zawartość wilgoci w surowej biomasie (45-60)% zdecydowanie obniŜa jej wartość
opałową (rys. 4 ) i wpływa negatywnie na efektywność procesu spalania. ZuŜycie ciepła na
podsuszenie drewna przed spaleniem byłoby większe niŜ przyrost efektu energetycznego
spalania drewna podsuszonego. Dlatego przed spaleniem uzasadnione jest tylko podsuszanie
naturalne w stanie powietrzno suchym, które moŜna stosunkowo łatwo zrealizować w
gospodarstwach domowych, gdzie biomasa jest wykorzystywana sezonowo i moŜe być
zadaszana.
- wysoka zawartość części lotnych (2,5 krotnic wyŜsza niŜ w węglu) zmienia warunki
zapłonu, spalania i współspalania z węglem,
- zawartość popiołu w biomasie drzewnej, jest mała <1% takie ilości popiołu nie są
uciąŜliwe i mogą być zagospodarowane jako nawóz rolniczy,
- zawartość azotu i siarki w biomasie jest niska, natomiast duŜa jest zawartość związków
alkalicznych oraz szczególnie w słomie chloru, co stwarza podczas spalania duŜe ryzyko
występowania korozji wyskotemperaturowej; słoma jest niezbędna jako nawóz organiczny w
glebie i w pierwszej kolejności powinna być wykorzystywana w rolnictwie, natomiast jako
biomasa palna w ograniczonych ilościach [2] - spalana w specjalnie antykorozyjnie
zabezpieczonych paleniskach,
- z powodu duŜej zawartości związków metali alkaicznych: Na, K, Ca większość stałych
biopaliw wykazuje niskie temperatury mięknięcia i topnienia popiołu, (w porównaniu
węglem) i osadzającego się na powierzchniach ogrzewalnych [1, 12].
Biomasa jest specyficznym paliwem o właściwościach stwarzających problemy z jej
spalaniem, ale równieŜ trudności w procesie pozyskiwania, transportu i magazynowania.
Dlatego biomasa w postaci zrębków drzewnych lub słomy w postaci balotów, powinna być
przede wszystkim wykorzystywana lokalnie [5], jak najbliŜej miejsca jej powstawania,
najlepiej w lokalnych elektrociepłowniach komunalnych, w juŜ istniejących odpowiednio
przystosowanych lub w nowych specjalnej konstrukcji kotłach rusztowych. Kotły rusztowe ze
względu na swoje wielkości i właściwości eksploatacyjne, dobrze wpisują się w takich
zastosowaniach.
Podstawą energetyki lokalnej powinny być OZE. Taki sposób postępowania umoŜliwi rozwój
generacji rozproszonej, która ogranicza straty przesyłu energii i podwyŜsza bezpieczeństwo
energetyczne. Wykorzystanie biomasy w pobliŜu miejsca jej powstawania zmniejsza koszty
transportu i nie wywołuje dodatkowych emisji zanieczyszczeń, sprzyja rozwojowi lokalnych
rynków pracy i moŜe zapewnić samowystarczalność energetyczną obszarów o małej gęstości
zaludnienia. RównieŜ zamiana węgla przez biomasę w gospodarstwach indywidualnych
pozwala zmniejszyć tzw. niską emisję uciąŜliwych zanieczyszczeń -zmniejsza emisję pyłów,
wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA), tlenków azotu oraz tlenków
siarki.
3. OBLICZENIA
Na wyprodukowanie energii elektrycznej A
e
w procesie współspalania w elektrowni
kondensacyjnej o sprawności η
e
zuŜywa się energii w paliwie:
A
t
= A
e
/ η
e
, ]MWh].
Ilość zuŜytego paliwa m
p
o wartości opałowej W
r
[MJ/kg] wyniesie:
m
p
=3,6- A
t
/W
r
, [t].
W tabeli 2 podano za URE ilości wyprodukowanej energii elektrycznej A
e
z biomasy
współspalanej z węglem w latach 2005-2007. Przyjmując η
e
=0,37 wyznaczono ilość energii w
paliwie A
t
ze współspalanej biomasy oraz ilość węgla m
b
o wartości opałowej W
r
=22 MJ/kg,
jako równowartość spalonej biomasy.
Przyjmując, Ŝe w gospodarstwie domowym zuŜywa się 4,5 tony węgla na rok do celów
ogrzewania w tabeli 2 podano liczbę gospodarstw, w których moŜna węgiel zastąpić biomasą
po rezygnacji ze współspalania biomasy w elektrowniach.
W Polsce sektor przedsiębiorstw ciepłowniczych (poza energetyką zawodową), będący w
duŜej części własnością komunalną, obejmuje ponad 7850 źródeł ciepła (obiekty o mocy
cieplnej od kilkuset kilowatów do 8 MW) [16]. Obiekty te zuŜywają łącznie ok. 3,4 mln. ton
węgla kamiennego. Natomiast sektor komunalno-bytowy, a więc ogrzewanie gospodarstw
domowych, obiektów uŜyteczności publicznej, lokalne kotłownie, drobny handel i przemysł
zuŜywają ok. 7,68 mln. ton węgla. Zatem komunalne przedsiębiorstwa ciepłownicze, szeroko
pojęte gospodarstwa domowe i inne zuŜywają ok. 11 mln. ton węgla. Chcąc zastąpić tak
wykorzystywany węgiel biomasą z upraw energetycznych, których wydajność wynosi 15 t/ha
biomasy o wartości opałowej W,=12 MJ/kg, naleŜałoby wytworzyć m=22 mln. ton biomasy, a
niezbędny areał przeznaczony pod jej uprawę wyniesie 1.5 mln. ha.
Jak podaje Ministerstwo Gospodarki [5] w Polsce moŜna zagospodarować na uprawy
biomasy około 2,1 mln. ton nieuŜytków. Wobec tego jeŜeli zostanie zaspokojone
zapotrzebowanie na biomasę gospodarstw domowych, to pozostały areał 0,6 mln. ha moŜe
być przeznaczony na produkcję biomasy dla elektrociepłowni (tabela 1). Wynika stąd wprost,
Ŝ
e w Polsce brak jest biomasy do współspalania z węglem w elektrowniach kondensacyjnych.
Z tabeli 2 wynika, Ŝe ze współspalanej biomasy równowaŜnej 1 t węgla wyprodukowano
około 2,2 MWh energii elektrycznej, przy czym do kaŜdej 1 MWh energii elektrycznej
wyprodukowanej ze współspalania biomasy odbiorca końcowy dopłaca ok. 200 zł.(kolumna 5
w tabeli 1). Zatem do energii elektrycznej wyprodukowanej z biomasy równowaŜnej
niespalonej 1 tonie węgla dopłata ta wynosi ok. 440 zł.
4. WYKORZYSTANIE BIOMASY DRZEWNEJ DO CELÓW GRZEWCZYCH
Rozwój obszarów wiejskich powinien między innymi odbywać się poprzez tworzenie
lokalnych rynków biomasy. O moŜliwości wykorzystania biomasy przez poszczególnych
właścicieli domów do celów grzewczych decydują trzy podstawowe warunki:
- koszty paliwa,
- dostępność paliwa,
- pracochłonność i uciąŜliwość stosowania (obsługi) procesów przygotowawczych, które są
związane z ilością i postacią zuŜywanego paliwa.
Aby zmniejszyć ilość zuŜywanego paliwa naleŜy obniŜyć zuŜycie ciepła na ogrzewanie,
poprzez zmniejszenie strat ciepła do otoczenia i zwiększenie sprawności urządzeń
grzewczych [7].
W Polsce zuŜycie ciepła na ogrzewanie jest duŜe (rys. 4), świadczy to o moŜliwościach
oszczędności ciepła poprzez termomodernizację dotychczasowych budynków i budowę
nowych budynków zgodnie z aktualnymi wymaganiami lub wyprzedzając te wymagania.
Powstaje pytanie: jak zachęcić gospodarstwa domowe do zastępowania węgla biomasą ?
NaleŜy uatrakcyjnić wcześniej wymienione warunki. Zrezygnować ze współspalania
biomasy, szczególnie biomasy drzewnej w elektrowniach i zamiast dopłacać do produkcji
energii elektrycznej ze współspalania przeznaczyć te środki finansowe na wsparcie
wykorzystania biomasy w energetyce lokalnej. Gospodarstwo domowe zastępując I tonę
węgla biomasą otrzymywałoby kwotę równowaŜną dwóm świadectwom pochodzenia.
Przykładowe gospodarstwo domowe, spalające 4,5 t węgla, zastępując węgiel biomasą
otrzymywałoby rocznie ok. 2 tys. zł (4,5* 440). Pieniądze te byłyby przeznaczone na zakup
biomasy i modernizację przydomowej kotłowni (zakup wysokosprawnego kotła).
Dotyczyłoby to gospodarstw domowych, które do ogrzewania nie wykorzystują gazu i oleju
opałowego. Dzięki temu elektrownie wyposaŜone w wysokosprawne instalacje obniŜające
emisję zanieczyszczeń, będą produkowały energię z węgla, który byłby spalony w
gospodarstwach domowych, a gospodarstwa domowe biomasę mniej obciąŜającą lokalne
ś
rodowisko. Bilans wydzielonego CO
2
pozostanie ten sam, ale zdecydowanie zmniejszy się
uciąŜliwa niska emisja na terenach wiejskich i miejskich.
Postać biomasy jest bardzo istotna w jej składowaniu i uŜytkowaniu. Choć zrębki są najtańszą
postacią biomasy drzewnej to ich składowanie nastręcza wiele problemów ze względu na ich
duŜą wilgotność (magazynowanie) oraz trudność w załadunku takiej biomasy, do paleniska.
Zbrykietowane drewno nie posiada wad zrębków - moŜna je magazynować przez dłuŜszy
okres czasu o ile dysponuje się pomieszczeniem o niskiej wilgotności oraz umoŜliwia
automatyczne zasilanie paleniska nowoczesnych kotłów grzewczych [7]. Ma porównywalną z
węglem gęstość energetyczną, czyli zajmuje porównywalną przestrzeń magazynowania.
Dlatego brykiety lub pelety są paliwem w stosowaniu porównywalnym z węglem. Łatwiej
spełnić wymagania odnośnie składowania i podsuszania biomasy w znacznie mniejszej skali i
w warunkach naturalnych.
Natomiast elektrownie i elektrociepłownie bogato opomiarowane i wyposaŜone w
wysokosprawne instalacje oczyszczania spalin mogłyby podjąć się współspalania z węglem
paliw alternatywnych wytworzonych z odpadów, takich jak: osady ściekowe, tworzywa
sztuczne, guma, posegregowane odpady komunalne itp. [12, 13].
5. PODSUMOWANIE
W artykule w uproszczony sposób zasygnalizowano o potrzebie przekonania społeczeństwa
do stosowania biomasy jako paliwa w gospodarstwach domowych. Wykazano, cytując
równieŜ fragmenty wypowiedzi innych autorów, Ŝe naleŜałoby zrezygnować z lobingu na
rzecz współspalania biomasy w elektrowniach.
Jak podano w kwestii wspierania współspalania [6] „...w końcowym efekcie odbiorcy energii
elektrycznej obciąŜeni są kosztami niewspółmiernie duŜymi w stosunku do uzyskanych
efektów." UwaŜa się, Ŝe dotychczasowy tak rozbudowany system rozliczeniowy przy
współspalaniu biomasy, między innymi świadectw pochodzenia poprzez Towarową Giełdę
Energii jest systemem zbyt rozrzutnym.
Produkcja przetworzonej biomasy (brykiety, pelety) wymaga odpowiednich inwestycji, ale
gdy pojawią się indywidualni odbiorcy powstaną lokalne liczne grupy producenckie tego
paliwa.
Elektrownie kondensacyjne stosujące pierwotne i wtórne metody obniŜenia emisji
zanieczyszczeń mogłyby spalać paliwa alternatywne wytworzone np. z komunalnych
odpadów.
Obserwując pozytywne zachowania polskiego społeczeństwa w segregacji odpadów
komunalnych, równieŜ po przesunięciu środków pienięŜnych bezpośrednio do gospodarstw
wykorzystujących biomasę do ogrzewania otrzyma się bardziej pozytywny efekt ochrony
ś
rodowiska.
LITERATURA
[1] Golec T.: Współspalanie biomasy w kotłach energetycznych. Energetyka, 7/2004.
[2] Grzelakowska A.: Zanim zdewastujemy gleby uprawne. Słomiany ogień.
Energetyka, Kwartalnik Ogólnopolski, 1/2004.
[3] Jarych J.: PIGEO popiera propozycje MG. Czysta Energia, 10/2006.
[4] Kaczmarek A.: Energetyczne wykorzystanie biomasy. Rynek Energii 2008, nr 2.
[5] Kamieński Z.: Lokalne wykorzystanie biomasy. Czysta Energia, 3/2008.
[6] Krawczyński M., Wodzyński L.: Formalno-prawne i ekonomiczne wspieranie
róŜnych technologii odnawialnych źródeł energii. Biuletyn URE, 5/2006.
[7] Kubica K. (redakcja): Dobre praktyki produkcji energii cieplnej dla indywidualnego
i komunalnego ogrzewalnictwa. Paliwa Stałe, Katowice 2006.
[8] Majchrzak H., Liszka M.: Analiza efektów ekologicznych w procesie współspalania węgla
i biomasy na przykładzie BOT Elektrownia Opole S.A.. „Współspalanie biomasy i paliw
alternatywnych w energetyce". Wydawnictwo IChPW i Politechniki Śląskiej, Zabrze-Gliwice,
2007.
[9] Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie związków
między zmianami klimatycznymi a rolnictwem w Europie. Bruksela, 9 lipca
2008, http://www.eesc.europa.eu, http://www.faow.ecms.pl/files/index.php?id_plik=1758.
[10] Ostrowski W., Tchórz J.: Doświadczenia eksploatacyjne współspalania biomasy i paliw
konwencjonalnych w energetyce krajowej i europejskiej, „Współspalanie biomasy i paliw
alternatywnych w energetyce". Wydawnictwo IChPW i Politechniki Śląskiej, Zabrze-Gliwice,
2007.
[11] Pawlik M., Strzelczyk F.: Elektrownie. Wyd. 5, WNT, Warszawa, 2008.
[12] ŚciąŜko M., Zuwała J., Pronobis M.: Współspalanie biomasy i paliw alternatywnych w
energetyce. Wydawnictwo IChPW i Politechniki Śląskiej, Zabrze-Gliwice, 2007.
[13] Wawszczak A.: Współspalanie biomasy i odpadów w kotłach energetycznych w aspekcie
utylizacji odpadów i wytwarzania energii odnawialnej. Politechnika Łódzka Instytut
Elektroenergetyki, Nr projektu 3 T10B 035 30, Łódź, 2008.
[14] Wiśniewski G.: Uboczne skutki centralizacji w sektorze energetycznym. Czysta Energia,
2/2007.
[15] Wójcik W.: Odnawialne źródła energii na gospodarczej mapie Polski. URE,
Warszawa,
czerwiec
2005,
http://www.polpx.pl/documents/200511021454180.
WWojcik.pdf
.
[16] Zuzelski J., Kurczabiński L.: Nowa jakość rynków węgla kamiennego. Polityka
Energetyczna, Tom 10, Zeszyt specjalny 2, 2007.
THE EFFECTIVITY OF THE BIOMASS AS ENERGY-FUEL
Key words: biomass, cocombustion, heating, renewable sources of energy
Summary. The paper shows the need of biomass usage as fuel in households and in local
energetics, instead of its cocombustion with coal in large power stations. By means of such
energy utilization of the biomass, better results in environmental protection can be achieved.
Franciszek Strzelczyk, prof, dr hab. inŜ., Instytut Elektroenergetyki Politechniki Łódzkiej,
ul. Stefanowskiego 18/22, 90-924 Łódź,
Andrzej Wawszczak, dr inŜ., adiunkt w Instytucie Elektroenergetyki Politechniki Łódzkiej,
ul. Stefanowskiego 18/22, 90-924 Łódź,
e-mail: andrzej.wawszczak@p.lodz.pl