129

Elektronika Praktyczna 5/2003

B I B L I O T E K A E P

W „Bibliotece EP” prezentujemy książki dotyczące zagadnień związanych z różnymi dziedzinami techniki,

jednak zawsze przydatne w pracy elektronika lub pomocne w uprawianiu elektronicznego hobby. Nasza
opinia jest oczywiście subiektywna, ale wynika z wieloletniego doświadczenia zawodowego i chyba jest
zgodna z oczekiwaniami tych, którzy chcą z książek korzystać, a nie przyozdabiać nimi półki. Aby nie
marnować miejsca w EP, nie będziemy publikować recenzji książek ocenianych na jedną lub dwie
„lutownice”. Przyjęliśmy szeroką skalę ocen, aby ułatwić Czytelnikom orientację w potencjalnej
przydatności książki.

Uwaga! Większość prezentowanych książek można zamówić w Dziale Handlowym AVT (patrz str. 131).

Chcemy w ten sposób udostępnić je Czytelnikom EP.

Marek Smyczek, „Protel 99SE, pierwsze kroki”, BTC 2003

Kupon na bezpłatny CD−ROM z ewaluacyjną wersją Protela 99SE

Wydanie w†2003 roku ksi¹øki

o†Protelu 99SE wydaje siÍ byÊ
pomys³em nieco szalonym, bo
przecieø od co najmniej kilku
miesiÍcy zast¹pi³ go Protel DXP.
Wydaje siÍ jednak, øe popular-
noúÊ zdobyta przez niemal 4†la-
ta obecnoúci na rynku (nie li-
cz¹c wczeúniejszych wersji Pro-
t e l a 9 9 ) , ³ a t w o ú Ê z d o b y c i a
ìwitaminî dla wersji ewaluacyj-
nej (co oczywiúcie nie cieszy
producenta, ale zapewnia dostÍp
do moøliwoúci programu wielu
elektronikom majstruj¹cym w†do-
mowym zaciszu), duøe moøli-
woúci i†stosunkowo ³atwa jego
obs³uga powoduj¹, øe bÍdzie siÍ
on cieszy³ powodzeniem jeszcze
przez wiele lat. Niebagatelnym
atutem Protela 99SE w†stosunku
do jego nastÍpcy s¹ takøe nie-
wielkie wymagania sprzÍtowe,
dziÍki czemu ìøywotnoúÊî pro-
gramu w†przypadku wielu mniej
zasobnych uøytkownikÛw nie
jest z†pewnoúci¹ zagroøona.

Prezentowana ksi¹øka sk³ada

siÍ z†5†czÍúci, w†ktÛrych umiesz-
czono (kolejno): wstÍp, omÛwie-
nie sposobu obs³ugi edytorÛw
schematÛw i†PCB, opis pos³ugi-
wania siÍ edytorem bibliotek (w
tym tworzenia i†modyfikowania
elementÛw bibliotecznych), pod-
stawy symulacji uk³adÛw elekt-
ronicznych oraz zbiÛr niezwykle
przydatnych dodatkÛw. WúrÛd
nich znajduj¹ siÍ: przedruk ar-

tyku³u publikowanego niegdyú
w†EP na temat domowego spo-
sobu wykonywania p³ytek druko-
wanych za pomoc¹ emulsji Po-
sitiv oraz informacja o†sposobie
korzystania z†folii TES2000, tab-
lice przeliczeniowe jednostek
miary (milsy > mm i†odwrotnie),
rysunki referencyjne u³atwiaj¹ce
zorientowanie siÍ czy np. punkt
60 x†60 milsÛw jest odpowied-
ni, czy za ma³y. OprÛcz tego
pokazano przekrÛj typowych
p³ytek drukowanych z†opisem
poszczegÛlnych warstw oraz -
prawdziwy hit - informacje o†za-
lecanych parametrach elektrycz-
nych úcieøek w†zaleønoúci od
rÛønych czynnikÛw (minimalne
odstÍpy miÍdzy nimi, zalecane
s z e r o k o ú c i w † z a l e ø n o ú c i o d
gruboúci miedzi i†przewidywane-
go obci¹øenia, dopuszczalne
przetÍøenia itp.). Przydatne s¹
takøe opisy (niestety wybranych,
ale chyba najbardziej uøytecz-
nych) skrÛtÛw klawiszowych
z † p o d z i a ³ e m n a s t o s o w a n e
w†edytorze schematÛw, edytorze
PCB i†skrÛty Design Explorera.
OrientacjÍ w†treúci ksi¹øki u³at-
wia solidnie przygotowany sko-
rowidz, ktÛry zawiera odniesie-
nia do ogromnej liczby przydat-
nych hase³.

Ksi¹økÍ wydano w†szytej, twar-

dej oprawie. Jest ona bogato ilu-
strowana (dla przyk³adu rozdzia³
2. zawiera 122 zrzuty ekranu
i†rysunki, w†rozdziale 3. jest ich
106), co znakomicie u³atwia ana-
lizÍ treúci ksi¹øki i†w†konsekwen-
cji naukÍ obs³ugi programu. Wy-
dawca zadba³ takøe o†dodatkow¹
atrakcjÍ dla nabywcÛw ksi¹øki:
wraz z†ni¹ jest dostarczana kart-
ka pocztowa zaadresowana do fir-

my Evatronix - na jej podstawie
moøna otrzymaÊ bezp³atn¹ p³ytÍ
CD-ROM zawieraj¹c¹ ewaluacyjn¹
wersjÍ Protela 99SE. DziÍki temu
moøna oszczÍdziÊ trochÍ czasu
i†pieniÍdzy, poniewaø moøna zre-
zygnowaÊ z†samodzielnego úci¹ga-
nia blisko 55 MB ze strony
www.protel.com.

Moim zdaniem ksi¹øka ma

szansÍ staÊ siÍ w†naszym kraju
publikacj¹ referencyjn¹ dla uøyt-
kownikÛw Protela 99SE. Jak s¹-
dzÍ, za³oøeniem autora by³o
przygotowanie podrÍcznika dla
pocz¹tkuj¹cych, ale zbiÛr zawar-
tych w†ksi¹øce informacji powo-
duje, øe mog¹ z†niej korzystaÊ
takøe bardziej zaawansowani
projektanci.

Zdecydowane piÍÊ lutownic!

Miko³aj Andrus

B I B L I O T E K A E P

Elektronika Praktyczna 5/2003

130

ksi¹øka wybitna, polecamy!

Legenda:

nie warto kupowaÊ

daleka od doskona³oúci

moøe siÍ przydaÊ

ksi¹øka o†duøych walorach

praktycznych, polecamy!

Andrzej Urbaniak, ìPodstawy
automatykiî, Wydawnictwo
Politechniki PoznaÒskiej 2001

Na naszym rynku wydawniczym bra-

kuje dobrych ksi¹øek poúwiÍconych au-
tomatyce, ktÛra - dziÍki rozwojowi tech-
niki - jest coraz bliøsza elektronikom.
Mia³em nadziejÍ, øe prezentowana ksi¹ø-
ka moøe zawieraÊ informacje podane
w†sposÛb przyjazny czytelnikom rozumie-
j¹cym zjawiska ìpraktycznieî a†nie
ìteoretycznieî. W†pewnym stopniu moje
nadzieje znalaz³y odbicie w†treúci ksi¹ø-
ki, ale niestety (z punktu widzenia prak-
tykÛw) przebijaj¹ce z†niej silnie pod³oøe
naukowe, zamazuje prezentacjÍ niezwyk-
le interesuj¹cych zagadnieÒ. SzczegÛlnie
interesuj¹cy jest rozdzia³ poúwiÍcony ele-
mentom systemÛw automatyki, w†ktÛrym
autor pokaza³ ma³o znane zagadnienia
zwi¹zane z†budow¹ i†zasad¹ dzia³ania
czujnikÛw rÛønego typu. Za przyjazn¹
mniej doúwiadczonemu odbiorcy moøna
uznaÊ takøe pierwsz¹ czÍúÊ ksi¹øki,
w†ktÛrej wyjaúniane s¹ podstawowe za-
gadnienia z†techniki cyfrowej oraz pod-
stawy teorii regulacji i†sterowania.

Ksi¹øka zawiera - niestety - nieco

b³ÍdÛw ³atwych do wychwycenia przez
elektronika zajmuj¹cego siÍ technik¹
mikroprocesorow¹, nieco zabawnie
w†2001 roku (wtedy ksi¹øka siÍ uka-
za³a) brzmi¹ takøe odniesienia do lite-
ratury poúwiÍconej mikroprocesorom
z†lat 1980 i†1983, wspÛ³czesnoúci nie
odpowiada takøe schemat blokowy ilu-
struj¹cy budowÍ sterownika PLC.

No cÛø, pÍd za aktualnoúciami to

moøe maniera elektronika zw³aszcza,
øe zdecydowana wiÍkszoúÊ zamieszczo-
nych informacji moøna zakwalifikowaÊ
do kanonu wiedzy automatyka.

Mimo wszystko, z†drobnymi za-

strzeøeniami, polecamy!

Andrzej Gawryluk

Bosch: ìCzujniki w†pojazdach
samochodowychî, WK£2002

WspÛ³czesne samochody s¹ rÛwnie

zelektronizowane, co sprzÍt gospodars-
twa domowego. Ze wzglÍdu na braki
dokumentacyjne oraz powszechne sto-
sowanie przez producentÛw modu³Ûw
elektronicznych dla samochodÛw spe-
cjalizowanych uk³adÛw scalonych, elek-
tronika samochodowa jest stosunkowo
s³abo znana. Tym cenniejsza wydaje
siÍ prezentowana ksi¹øka, ktÛra nie ma
ambicji spe³niaÊ roli katalogu czujni-
k Û w p r o d u k o w a n y c h p r z e z f i r m Í
Bosch. Jej zadaniem jest natomiast do-
g³Íbne przedstawienie zasad dzia³ania
czujnikÛw rÛønego typu, a†takøe przy-
bliøenie podstawowych informacji o†me-
todach obrÛbki danych odbieranych
z†czujnikÛw przez komputery samocho-
dowe.

Miko³aj Andrus

Anna Cysewska-Sobusiak:
ìModelowanie i†pomiary
sygna³Ûw biooptycznychî,
Wydawnictwo Politechniki
PoznaÒskiej 2001

W†ksi¹øce poruszono rzadko spoty-

kan¹ w†krajowej literaturze tematykÍ
zastosowania rÛønych ürÛde³ úwiat³a
jako elementu czujnikÛw stosowanych
w†elektronicznej aparaturze medycznej.
Autorka szeroko przedstawi³a moøli-
woúci wspÛ³czesnych technik pomiaro-
wych stosowanych w†urz¹dzeniach do
monitorowania sygna³Ûw biomedycz-
nych, omÛwi³a zagadnienia zwi¹zane
z†optyk¹ tkanek i†wynikaj¹ce z†niej pa-
rametry ürÛde³ úwiat³a, bardzo wiele

miejsca przeznaczy³a takøe na przed-
stawienie opisu matematycznego nie-
ktÛrych zjawisk wystÍpuj¹cych w†ludz-
kim organizmie. Nie s¹ to oczywiúcie
w s z y s t k i e z a g a d n i e n i a p o r u s z o n e
w†ksi¹øce, ale na podstawie wielokrot-
nego, doúÊ dok³adnego jej przegl¹da-
nia mogÍ stwierdziÊ, øe ksi¹øka zain-
teresuje z†pewnoúci¹ tych elektronikÛw,
ktÛrzy zajmuj¹ siÍ elektroniczn¹ apa-
ratur¹ medyczn¹. Zawarte w†ksi¹øce
wywody teoretyczne s¹ podbudowane
szeregiem interesuj¹cych przyk³adÛw,
ktÛre - przynajmniej moim zdaniem -
rozjaúniaj¹ wiele w¹tpliwoúci, jaki mu-
sz¹ siÍ nasun¹Ê osobom nie maj¹cym
zbyt wiele do czynienia z†aplikacjami
medycznymi.

Miko³aj Andrus