XL lecie Instytutu Inżynierii
Lądowej Politechniki Poznańskiej
1970 – 2010
Prof. zw. dr hab. inż. Andrzej RYŻYŃSKI
INSTYTUT INŻYNIERII LĄDOWEJ POLITECHNIKI
POZNAŃSKIEJ
JAKO POZNAŃSKA SZKOŁA
INŻYNIERÓW BUDOWNICTWA KOMUNIKACYJNEGO
Refleksje i chronologia zdarzeń
Organizacyjne jednostki akademickie, szczególnie mające charakter określonych
szkół, rzadko tworzą się z dnia na dzień w następstwie powołania lub nakazu. Jeśli nawet
tak się staje, to zanim ukształtuje ona swoją pozycję i osobowość, to i tak trwa to kilka lub
kilkanaście lat, jeśli nie dłużej. Zazwyczaj jednak organizacyjne jednostki akademickie
kształtują się na wcześniej przygotowanym podłożu i są efektem zaangażowanej pracy
wielu ludzi, która pewnego dnia zostaje spleciona w jedną wspólną formę.
Instytut
Inżynierii Lądowej Politechniki Poznańskiej powołany został dekretem
Rektora Politechniki Poznańskiej z dniem 1 września 1970 roku. Stało się to w
okolicznościach ogólnopolskiej reformy szkolnictwa wyższego. Hasłowym argumentem
reformy była ocena, że istniejące dotąd w szkołach wyższych katedry jako małe,
przeważnie kilku, a bywało, że tylko dwuosobowe jednostki organizacyjne nie są w stanie
podejmować szerzej zakrojonych badań i prac naukowych. Instytuty tworzono więc łącząc
we wspólną jednostkę organizacyjną zazwyczaj kilka katedr o zbliżonym profilu lub
ukierunkowaniu działań.
Instytut
Inżynierii Lądowej utworzony został przez połączenie czterech
dotychczasowych Katedr działających w ramach Wydziału Budownictwa Lądowego
Politechniki Poznańskiej.:
- Katedry Dróg Żelaznych (1955-1958 Wacław Rubczak, 1958-1963 vacat, 1963-1970 Jan
Sysak),
- Katedry Dróg i Ulic (1955-1962 Władysław Stefański, 1962-1966 vacat, 1966-1970
Andrzej Ryżyński),
- Katedry Mechaniki Gruntów i Fundamentowania (1955-1969 Jerzy Orzechowski, 1969-
1970 vacat),
- Katedry Geodezji (1955-1961 Zdzisław Mann, 1961-1970 vacat).
Wspomniane
Katedry
miały w roku 1970 już swoją kilkunastoletnią historię. Nie
były one jednak tworami pierworodnymi. Również one powstały z jednostek istniejących
wcześniej.
Podczas tworzenia Instytutu Katedry miały następujący skład osobowy:
Katedra Dróg Żelaznych:
1. prof. dr hab. inż. Jan Sysak – kierownik Katedry,
2. doc. dr hab. inż. Czesław Nassalski,
3. st. wykł. dr inż. Stanisław Matylla,
4. adiunkt dr Zbigniew Biedrowski,
5. st. asyst. mgr inż. Łucjan Siewczyński,
6. st. asyst. mgr inż. Władysław Olejnik,
7. st. asyst. mgr inż. Edward Czechowski,
8. wykł. doch. mgr inż. Alfred Batura,
9. wykł. doch. mgr inż. Nikodem Bartczak,
10. prac. nauk.-techn. Marian Moszczak,
11. prac. nauk.-techn. Janusz Pluciński,
12. prac. nauk.-techn. Zbigniew Stankowski,
13. prac. administr. Halina Stepczyńska,
-Katedra Dróg i Ulic:
1. doc. dr hab. inż. Andrzej Ryżyński – kierownik Katedry, (M)
2. st. wykł. mgr inż. Stanisław Sobczak, (D)
3. adiunkt dr inż. Dezyderiusz Pańczak, (D)
4. st. asyst. mgr inż. Andrzej Plamowski, (D)
5. st. asyst. mgr inż. Wojciech Grabowski, (D)
6. st. asyst. mgr inż. Witold Wołowicki, (M)
7. st. asyst. mgr inż. Jacek Skarżewski, (M)
8. wykł. dochodz. mgr inż. Romuald Maciejowski. (D)
Katedra Mechaniki Gruntów i Fundamentowania:
1. kierownik Katedry – wakat,
2. adiunkt dr inż. Jerzy Przystański,
3. adiunkt dr inż. Włodzimierz Kostrzewski,
4. st. asyst. mgr inż. Jerzy Rzeźniczak,
5. asyst. mgr inż. Jan Jeż,
6. prac. nauk.-tech. inż. Teresa Maligłowska,
7. prac. nauk.-techn. inż. Teresa Mazur,
8. prac. nauk.-techn. Paweł Borowczak.
Katedra Geodezji:
1. kierownik Katedry – wakat,
2. st. wykład. mgr inż. Józef Adamski,
3. wykł. mgr inż. Włodzimierz Kuberka,
4. st. asyst. mgr inż. Ekspedyta Łęgowska,
5. st. asyst. mgr inż. Jan Stepczyński,
6. asyst. mgr inż. Marian Wójcik,
7. prac. nauk.-techn. Ferdynand Thomas.
Na stanowisko dyrektora Instytutu powołany został prof. dr hab. inż. Jan Sysak, na
stanowisko zastępcy dyrektora doc. dr hab. inż. Andrzej Ryżyński.
Instytut na mocy dekretu Rektora otrzymał strukturę bezzakładową. Dla
utrzymania właściwego porządku w podejmowaniu zadań dydaktycznych i
naukowo-
badawczych mocą zarządzenia dyrektora Instytutu powołano w Instytucie cztery
pracownie:
-
Pracownię Dróg Żelaznych i Geologii Inżynierskiej – kierownik prof. Jan Sysak,
-
Pracownię Dróg Samochodowych i Mostów - kierownik doc. Andrzej Ryżyński,
-
Pracownię Mechaniki Gruntów i Fundamentowania – kierownik dr inż. Jerzy
Przystański,
-
Pracownię Geodezji – kierownik doc. Czesław Nassalski.
Poszczególne pracownie oparte były na dotychczasowych katedrach przy
zachowaniu ich dotychczasowego składu personalnego.
W pierwszych latach po wojnie – w czasie tworzenia się struktur akademickich,
zajęcia dydaktyczne z zakresu mostów prowadził prof. Łucjan Ballenstedt w ramach
Zakładu Budowy Mostów. Po objęciu przez prof. Ballenstedta Katedry Mechaniki Budowli
w miejsce Zakładu Budowy Mostów powołano Katedrę Podstaw Mostownictwa i Tuneli,
której kierownikiem został ówczesny z-ca prof. Michał Brzostowski. W roku 1955 m. in. z
powodu przejścia prof. Brzostowskiego do pracy w Ministerstwie Komunikacji w
Warszawie katedra uległa likwidacji a zajęcia dydaktyczne z zakresu mostownictwa
przypisane zostały Katedrze Dróg i Ulic. Stąd też powołana na bazie Katedry Pracownia
Dróg Samochodowych i Mostów nazwę swoją i strukturę otrzymała odpowiednio do
swoich zadań dydaktycznych (w spisie
osobowym oznaczono D-drogowcy, M-mostowcy).
Z zestawionych wyżej danych wynika, że warunki do powstania Instytutu
Inżynierii Lądowej kształtowały się przez 25 lat. Korzenie Instytutu sięgają roku 1945, w
którym w poznańskiej uczelni poczęto kształcić inżynierów budownictwa kolejowego,
drogowego i mostowego.
Instytut
Inżynierii Lądowej jest jednostką dyplomującą inżynierów budownictwa
komunikacyjnego. W ich kształceniu studentów biorą jednak również udział Zakłady
Instytutu Technologii i Konstrukcji Budowlanych, wywierając istotny wpływ na ich
ostateczne umiejętności. Podobnie również z zaangażowaniem, jednostki dydaktyczne
Instytutu Inżynierii Lądowej biorą udział w procesie kształcenia przyszłych inżynierów
konstrukcji budowlanych i technologii budownictwa. Oba Instytuty prowadzą swoją
działalność w ramach Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Poznańskiej.
Opisując 40 lat działalności naukowo-dydaktycznej Instytutu wyższej uczelni
technicznej, w którym działa, rozwija się i awansuje grupa kilkudziesięciu żywych ludzi,
którzy do grupy tej dochodzą i od niej odchodzą natrafia się na trudności porządkowe.
Jedną z możliwości jest opis nawiązujący do 3-letnich kadencji działania władz Instytutu.
Kadencje dyrektorskie 1970 – 1976
Dyrektor Instytutu: prof. Jan Sysak
Z-ca dyrektora: prof. Andrzej Ryżyński.
Były to pierwsze lata kształtowania się Instytutu i jego osobowego rozwoju. W
latach 1970 – 1976 pracę w Instytucie podjęli następujący nauczyciele akademiccy:
mgr inż. Andrzej Jasiak (1970),
mgr inż. Antoni Florkiewicz (1976),
mgr inż. Mieczysław Kania (1971),
mgr inż. Andrzej Krych (1970),
mgr inż. Maria Ładzińska-Depko (1971),
mgr inż. Radosław Michałowski (1976),
mgr inż. Ryszard Porębski (1972),
mgr inż. Romuald Sztukiewicz (1972),
mgr inż. Janusz Karlikowski (1970).
Stopnie naukowe doktora nauk technicznych i stanowisko adiunkta uzyskali:
dr inż. Łucjan Siewczyński (1970)
dr inż. Witold Wołowicki (1971)
dr inż. Wojciech Grabowski (1975)
dr inż. Jan Jeż (1976)
dr inż. Włodzimierz Kuberka (1974)
dr inż. Władysław Olejnik (1973)
dr inż. Andrzej Plamowski (1972)
dr inż. Jerzy Rzeźniczak (1971)
dr inż. Jacek Skarżewski (1976)
dr inż. Jan Stepczyński (1976).
Stopień naukowy dr habilitowanego i stanowisko docenta uzyskał doc. dr hab. inż.
Łucjan Siewczyński 1976 r. a tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego prof. Andrzej
Ryżyński w 1973 r.
Kadencja dyrektorska 1970-1976 była okresem intensywnego rozwoju kadry
naukowej Instytutu. Promotorem 6-ciu doktorów był prof. Jan Sysak, a promotorem 4-ch
był prof. Andrzej Ryżyński.
Rok akademicki 1972/1973.
Na emeryturę przeszedł zasłużony pracownik Instytutu doc. dr hab. inż. Czesław
Nassalski, kierownik Pracowni Geodezji. Doc. Czesław Nassalski ustabilizował swoje
stanowisko w Instytucie działając na godzinach zleconych. Obok prowadzonych prac
dyplomowych i wykładów podjął się zorganizowania przy Instytucie studium
podyplomowego z zakresu Utrzymania Dróg Kolejowych.
Na stanowisku kierownika Pracowni Geodezji powołany został dr inż.
Włodzimierz Kuberka.
W lipcu 1974 r. zmarł emerytowany st. wykładowca w Pracowni Dróg
Samochodowych i Mostów mgr inż. Stanisław Sobczak. Mgr inż. Stanisław Sobczak -
absolwent Politechniki Warszawskiej – już przed wojną zajmował samodzielne stanowisko
w drogownictwie. Do 1939 r. był kierownikiem Powiatowego Zarządu Drogowego w
Nowym Tomyślu. Po wojnie był naczelnikiem w Wojewódzkim Zarządzie Dróg
Publicznych w Poznaniu. Pracę w Politechnice Poznańskiej, początkowo jako wykładowca
dochodzący, a później jako etatowy starszy wykładowca, rozpoczął w Katedrze Dróg i Ulic
w roku 1955. Przez jedenaście lat prowadził wykłady z budowy mostów dla
specjalności
„drogi, ulice i lotniska” i dla specjalności „drogi żelazne”, a później wykłady z budowy
dróg. Po przejściu w 1971 roku na emeryturę utrzymywał
kontakty z Pracownią Dróg
Samochodowych i Mostów prowadząc w ramach godzin zleconych prace dyplomowe i
wykłady. Już jako emerytowany pracownik został w roku 1974 wyróżniony za osiągnięcie
dydaktyczne zespołową Nagrodą Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki.
Pomimo podeszłego wieku wyróżniał się wielką dbałością o wygląd zewnętrzny oraz
wyjątkowo wysoką kulturą osobistą. Był ceniony przez studentów i nadzwyczaj lubiany
przez młodszych współpracowników. Jego odejście było dużą stratą dla zespołu
pracowników Pracowni Dróg Samochodowych i Mostów.
Rok akademicki 1975/1976. W związku z ukończeniem 70 roku życia i przejścia
na emeryturę prof. dr hab. inż. Jan Sysak złożył z dniem 1 maja 1976 r. na ręce Rektora
Politechniki Poznańskiej rezygnację ze stanowiska dyrektora Instytutu. Na stanowisko
dyrektora Instytutu Rektor powołał również z datą 1 maja 1976 r. prof. dr hab. inż.
Andrzeja Ryżyńskiego, a na stanowisko zastępcy dyrektora doc. dr inż. Jerzego
Przystańskiego.
Profesor Jan Sysak kierował Instytutem Inżynierii Lądowej przez sześć lat. Były to
trudne lata kształtowania się osobowości Instytutu, jego specjalności naukowej i
badawczej. Zachęcający do pracy optymizm oraz pasja działania profesora Sysaka
scementowały Instytut w dobrą całość. Przekazując Instytut nowej dyrekcji, profesor Sysak
przekazywał do dalszego kierowania i kontynuowania zadań uporządkowaną i dobrze
zorganizowaną jednostką naukową.
Jubileusz 70-lecia urodzin profesora Jana Sysaka uczczono w dniu 11 listopada
1976 r. podczas uroczystego posiedzenia Rady Wydziału Budownictwa Lądowego z
udziałem zaproszonych gości, w tym rektora profesora Bolesława Wojciechowicza.
Z
okazji
wręczenia uroczystego adresu od rady Wydziału Budownictwa Lądowego
dziekan Wydziału profesor Romuald Świtka przedstawił życiorys profesora Sysaka dobrze
charakteryzujący Jego osobowość i działalność.
„Profesor Jan Sysak urodził się 9 czerwca 1906 r. we Lwowie. Tam ukończył
szkołę realną w 1924 r. Studia na Politechnice Lwowskiej ukończył w 1931 roku, a
akademicki stopień inżyniera dróg i mostów uzyskał w 1938 r. na Wydziale Inżynierii
Lądowej. Stopień naukowy doktora nauk technicznych uzyskał w 1960 r. na Wydziale
Komunikacji Politechniki Warszawskiej. Na tejże uczelni w 1961 r. habilitował się. Tytuł
naukowy profesora nadzwyczajnego został Mu nadany przez radę Państwa 12 maja 1970
roku.
Prof. Sysak w początkach swej działalności inżynierskiej zdobywał rozległą
praktykę w wykonawstwie i projektowaniu. Najpierw podjął pracę w oddziale Drogowym
Zarządu Miejskiego we Lwowie. Od 1932 roku pracował przy pomiarach i tyczeniu dróg w
Powiatowym Zarządzie Drogowym w Łańcucie. W latach 1935-1939 pracował w Zarządzie
Miejskim w Zakopanym, gdzie wykonywał projekty dróg, ulic i mostów oraz kierował
budową dróg, kanalizacji i wodociągów. W 1937 r. pełnił obowiązki kierownika działu
drogowo-mostowego. Z chwilą wybuchu wojny udaje się do Lwowa, gdzie do 1940 r.
kierował budową kanałów miejskich. W latach 1940-1941 był starszym asystentem
Politechniki Lwowskiej przy Katedrze Statyki Budowli, Budownictwa Ogólnego i
Budownictwa Żelaznego. W tym czasie był organizatorem grupy mostowej Związku
Zawodowego Pracowników
Politechniki Lwowskiej, a następnie delegatem Komitetu
Miejscowego dla Związków Zawodowych Pracowników Szkół Wyższych we Lwowie.
W czasie okupacji niemieckiej pracował jako robotnik budowlany, a następnie
kierownik budowy. W latach 1944-1945 był kierownikiem robót mostowych w Łańcucie,
następnie pracował w przedsiębiorstwach krakowskich i warszawskich, m. in. w latach
1949-1951 w Zakładach Prefabrykacji w Warszawie, w których opracował zagadnienia
nowych materiałów oraz dokumentację techniczną i ekonomiczną.
Dnia 1 listopada 1951 roku rozpoczął pracę na stanowisku adiunkta w katedrze
Dróg Żelaznych na Wydziale Komunikacji Politechniki Warszawskiej.
W 1962 roku przenosi się do Politechniki Poznańskiej, w której jako docent
etatowy obejmuje kierownictwo Katedry Dróg Żelaznych. Po utworzeniu Instytutu
Inżynierii Lądowej w 1970 r. zostaje powołany na stanowisko dyrektora.
W swej działalności naukowej prof. Jan Sysak specjalizował się najpierw w
problemach osuwiskowych zboczy. Z tego zakresu opracował dysertację doktorską i
habilitacyjną. W następnych latach rozwija problemy podtorza i geologii inżynierskiej. Nie
są też mu obce zagadnienia naukowe dotyczące eksploatacji i modernizacji szlaków
kolejowych.
Prof. Jan Sysak jest autorem ponad 30 rozpraw i artykułów naukowych, 4
skryptów oraz jest współautorem 1-go podręcznika. Wykonał kilkadziesiąt opracowań
naukowo-badawczych dla gospodarki narodowej. Jest inicjatorem stosowania pionowych
drenów piaskowych. Położył ogromne zasługi w kształceniu kadr naukowych dla
kolejnictwa, w szczególności był promotorem w 12 zakończonych przewodach doktorskich,
a w 24 innych przewodach był recenzentem. Recenzował 8 prac habilitacyjnych. Wystawiał
opinie do 13 wniosków o nadanie tytułu profesora oraz 16 wniosków o powołanie na
stanowisko docenta. Opracował 24 recenzje wydawnicze.
Za
swą działalność naukową otrzymał kilkakrotnie nagrodę Ministra oraz w 1973
r. został wpisany do księgi czynów i Osiągnięć Nauki Polskiej.
Prof. Jan Sysak był zawsze aktywnie zaangażowany w działalność społeczną,
szczególnie związkową.
Za
zasługi położone w dziedzinie naukowej, dydaktycznej i organizacyjnej został
odznaczony m. in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jako zasłużony
obywatel miasta otrzymał Odznakę Honorową Miasta Poznania. Spośród wielu innych
odznak państwowych, resortowych i związkowych należy wymienić Medal Komisji Edukacji
Narodowej za zasługi w dziedzinie dydaktyki.
Prof. Jan Sysak przyczynił się w znaczny sposób do rozwoju naszego Wydziału.
Jego dziełem jest stworzenie znaczącego w skali kraju ośrodka myśli naukowej w zakresie
kolejnictwa. Jego autorytet naukowy ważył w wielu problemach realizacyjnych inwestycji
kolejowych. Wymienię tu Szybką Kolej Miejską, „obwodnicę północną” oraz linię „Śląsk –
Porty”.
Inicjował postęp techniczny w kolejnictwie, położył dla kraju ogromne zasługi dla
kolejnictwa w zakresie szkolenia kadr z wykształceniem wyższym oraz doktorskim.
Rozległą wiedzę, talent i pracowitość łączył On ze skromnością i koleżeńskim
stosunkiem do otoczenia. Jego życiowy optymizm i pogoda ducha są godne podziwu. Jego
życzliwość dla kolegów – ujmujące.
Składamy Mu wyrazy najwyższego poważania. Wyrazem naszego uznania,
szacunku i sympatii dla Drogiego Profesora niech będzie ten adres, który Rada Wydziału
dedykuje Mu w dniu jubileuszu”
Dla uznania jubileuszu profesora Jana Sysaka, jego wielkich zasług dla Instytutu
oraz w związku z jego przejściem na emeryturę z inicjatywy pracowników Instytutu wybito
specjalny medal pamiątkowy dla szczególnego uhonorowania Jubilata. Medal w liczbie
siedmiu egzemplarzy wykonany został wg projektu znanego artysty plastyka Józefa
Stasińskiego.
Kadencje dyrektorskie 1976-1986
Dyrektor Instytutu: prof. Andrzej Ryżyński
z-ca dyrektora: doc. Jerzy Przystański
dr inż. Włodzimierz Kuberka.
Dyrekcja nowej kadencji przejęła Instytut jako dobrze zorganizowaną i dobrze
pracującą jednostkę naukowo-dydaktyczną.
W Instytucie pracowało:
42 nauczycieli akademickich w tym:
1
profesor,
3
docentów,
2
wykładowców,
15 dr inż. adiunktów,
17 starszych asystentów,
4
asystentów,
17 pracowników technicznych,
5 ekonomicznych i administracyjnych,
1 bibliotekarka.
Rok akademicki 1977/1978. Z dniem 1 września 1977 r. profesor Andrzej
Ryżyński powołany został na stanowisko dziekana Wydziału Budownictwa Lądowego
Politechniki Poznańskiej zachowując stanowisko dyrektora Instytutu. Również z dniem 1
września 1977 r poszerzona została dyrekcja Instytutu o drugiego zastępcę dyrektora – z
tytułem pełnomocnika dyrektora Instytutu ds. współpracy z przemysłem. Na stanowisko to
powołany został dr inż. Włodzimierz Kuberka.
W roku 1980 dyrektor Instytutu prof. Andrzej Ryżyński uzyskał tytuł naukowy
profesora zwyczajnego
Na podstawie uchwały Kolegium Instytutu Pracownię Dróg Żelaznych i Geologii
Inżynierskiej podzielono i przemianowano na dwie Pracownie:
- Pracownię Dróg Kolejowych, której kierownictwo powierzono doc. dr. hab. inż.
Łucjanowi Siewczyńskiemu,
- Pracownię Geologii Inżynierskiej, której kierownictwo powierzono dr. inż.
Władysławowi Olejnikowi
Seminaria habilitacyjne
Jak to się da odczytać z tablicy 1 i spisów osobowych, poprawne są działania
pracowników Instytutu dotyczące uzyskiwania stopnia naukowego doktora nauk
technicznych. Od wielu lat natomiast daje się zaobserwować zastój w ubieganiu się o
stopień doktora habilitowanego. Problem ten ma
żywotne znaczenie dla przyszłości
Instytutu, a wobec małej liczby profesorów i docentów ma również zasadnicze znaczenie
dla bieżącej działalności naukowej i dydaktycznej.
W celu utworzenia warunków zachęty oraz warunków dla skonsultowania
własnych poczynań zainteresowanych, po szeregu dyskusji na Kolegium Instytutu,
zdecydowano organizować co roku kilkudniowe seminarium habilitacyjne dla doktorów
Instytutu. Celem seminarium miała być prezentacja działań dokonanych w minionym roku
na rzecz habilitacji i wspólne ich przedyskutowanie. W seminariach obligatoryjnie mieli
brać udział wszyscy doktorzy pracujący w Instytucie.
W celu stworzenia warunków dla rzeczowej dyskusji mogącej pomóc, rozwiać
wątpliwości i ukierunkować działalnie zainteresowanych dyrekcja Instytutu zapraszała
profesorów, znanych specjalistów z prezentowanych dziedzin do brania udziału w
seminariach i podejmowaniu dyskusji.
W latach 1977-1980 odbyły się cztery takie seminaria – trzy w Domu Pracy
Twórczej Politechniki Poznańskiej w Kołobrzegu i jedno w Ośrodku Akademii Rolniczej w
Zielonce.
W dniach 16-18 marca 1977 r. w Kołobrzegu swoje prace prezentowali: doktorzy
W. Olejnik, Z. Biedrowski, S. Matylla, A. Batura, W. Grabowski, W. Wołowicki, J.
Skarżewski, W. Kuberka, J. Stepczyński, W. Kostrzewski, J. Rzeźniczak, A. Plamowski i
doc. J. Przystański.
W dniach 20-23 marca 1978 r. w Kołobrzegu prezentowali prace doktorzy: W.
Olejnik, Z. Biedrowski, W. Wołowicki, J. Skarżewski, J. Piotrowski, W. Kuberka, J.
Stepczyński, J. Rzeźniczak.
W dniach 27-29 marca 1979 r. w Zielonce swoje prace prezentowali doktorzy: W.
Olejnik, W. Kostrzewski, J. Rzeźniczak, J. Skarżewski, W. Grabowski, J. Stepczyński, J.
Piotrowski.
W dniach 6-8 marca 1980 r. w Kołobrzegu prezentowali swoje prace doktorzy: Z.
Biedrowski, W. Kostrzewski, J. Jeż, J. Rzeźniczak, S. Matylla, J. Piotrowski, A.
Plamowski, J. Skarżewski, J. Stepczyński.
Prezentowane prace były wszechstronnie dyskutowane w aspekcie ich
ukierunkowania na rozprawy habilitacyjne. Dawało się zauważyć stopniowe
konkretyzowanie i awansowanie prac. Dyskusje były żywe i konkretne, podejmowane
przez uczestników między sobą, ale przede wszystkim przez zaproszonych profesorów,
sympatyków Instytutu, którzy podejmowali się uczestniczenia w seminariach (wg
dowcipnego, ale wielce życzliwego określenia profesora: S. Dmitruka: „wybrzydzacze”).
Stałymi uczestnikami seminariów byli profesorowie: S. Dmitruk, S. Lenczewski-Samotyja,
H. Mikołajczak, S. Przewłocki, R. Świtka, J. Sysak oraz przedstawiciele dyrekcji Instytutu
J. Przystański i A. Ryżyński.
Ze
względu na zmieniający się system zarządzania Uczelnią od 1981 roku
organizowanie seminariów uległo zawieszeniu. Zdaniem autora do osiągnięcia
przypisanych seminarium efektów awansu naukowego zabrakło dwóch lat. Pozytywny
wyjątek stanowił dr inż. Witold Wołowicki, który w dniu 14 marca 1980 r. przedstawił
rozprawę habilitacyjną pt.: „ Problemy obliczania mostów żelbetowych na quasi-statyczne
obciążenia wyjątkowe” – rozprawa
habilitacyjna ogłoszona 14 marca 1980 r. – recenzenci:
profesorowie Jan Kmita, Mieczysław Rybak, Andrzej Ryżyński.
Rok akademicki 1980/1981
Na początek roku akademickiego 1980/1981 przypadła 10 rocznica powołania
Instytutu. Podsumowanie działalności Instytutu za ten okres dokonano podczas uroczystego
posiedzenia Rady Instytutu w dniu 27 listopada 1980 r. W posiedzeniu Rady wzięły udział
władze uczelni, zaproszeni goście oraz długoletni pracownicy Instytutu.
W
nawiązaniu do 10 rocznicy Instytutu wybito brązowy medal okolicznościowy,
który został wręczony pracownikom Instytutu ze stopniem doktora oraz pracownikom
Instytutu ze stażem pracy ponad 20 lat.
W czerwcu 1981 roku w związku z kończącą się kadencją władz Uczelni,
wydziałów i instytutów przeprowadzone zostały wybory władz nowej kadencji. Na
kadencję 1981/1984 na stanowisko dyrektora Instytutu wybrany został profesor Andrzej
Ryżyński, na stanowisko zastępcy dyrektora Instytutu dr inż. Włodzimierz Kuberka.
Dotychczasowi zastępcy dyrektora Instytutu docent Jerzy Przystański wybrany został na
stanowisko prorektora Politechniki Poznańskiej. Docent Witold Wołowicki wybrany został
na stanowisko prodziekana Wydziału Budownictwa Lądowego. Z dniem 1 stycznia 1982 r.
w związku ze zmianami w składzie osobowym Władz Uczelni ponownie stanowisko
zastępcy dyrektora Instytutu podjął docent Jerzy Przystański
.
Rok akademicki 1982/1983.
W maju 1983 r. przypadał Jubileusz 80-lecia urodzin doc. dr. hab. inż. Czesława
Nassalskiego, emerytowanego pracownika Instytutu Inżynierii Lądowej.
Docent
Czesław Nassalski jest wybitnym specjalistą z zakresu inżynierii
kolejowej. Przez wiele lat był liniowym pracownikiem Kolei, a od 1947 związany jest –
początkowo jako dochodzący wykładowca, później jako etatowy docent – z poznańską
szkołą inżynierów kolejnictwa. Jego dokładność, rzetelność, duża wiedza, wielkie
zaangażowanie w dydaktyce zjednały Mu najwyższe uznanie i oddanych przyjaciół wśród
absolwentów. Jego życiorys jest życiorysem człowieka oddanego ojczyźnie i pracy.
Czesław Antoni Nassalski urodził się dnia 28 maja 1903 roku w Kłudzienku, pow.
Błonie pod Warszawą. Wykształcenie wyższe zdobył również w Warszawie na Wydziale
Inżynierii Lądowej Politechniki w specjalności Dróg Żelaznych u prof. Aleksandra
Wasiutyńskiego i Andrzeja Przenickiego. Czesław Nassalski cała swoją pracę zawodową
związał z ziemią Wielkopolską, gdzie bezpośrednio po skończeniu studiów w roku 1931
został zaangażowany do pracy w drogownictwie kolejowym. Przed wojną piastował
wszystkie stanowiska liniowe służby drogowej – jako kontroler (Ostrów Wlkp.), zastępca
naczelnika Oddziału Drogowego (Ostrów Wlkp.) i wreszcie, jako naczelnik Oddziału
Drogowego (Jarocin).
Przed wybuchem wojny realizował odpowiedzialne zadania natury wojskowej,
związane z przygotowaniem linii kolejowych do transportów
wojennych. Organizował
obronę przeciwlotniczą, szkolił podległy personel, budował schrony.
W trudnych okresach inwazji hitlerowskiej kierował akcją ewakuacji mienia
państwowego, naprawiając zniszczone nalotami tory i mosty. Wspólnie z dowództwem
pociągu pancernego (kpt. Majewskim) operującego w okolicach
Wrześni organizował
podczas odwrotu wojsk wysadzenie najdłuższego w Wielkopolsce mostu kolejowego na
Warcie pod Orzechowem. Pod Kutnem podczas kontynuowania odwrotu przy pomocy
podlegającego Mu oddziału Kolejowego Przysposobienia Wojskowego brał udział w
naprawianiu mostów, zasypywaniu lejów bombowych i ściąganiu z bocznych linii
posiłków amunicyjnych. Po przegranej bitwie Armii Poznań tułał się i ukrywał przed
władzami okupacyjnymi, a po przedostaniu się na teren Warszawy w roku 1941 podjął
pracę w Zarządzie Drogowym Miasta Warszawy (u ówczesnego naczelnika Zarządu,
późniejszego wiceministra A. Gajkowicza) jako Vorarbeiter.
W okresie powstania warszawskiego Czesław Nassalski – mianowany przez
Delegata Rządu (pseudonim „Kulesza”) na inspektora budowlanego na obszar walącej się
Warszawy – kierował ewakuacją mieszkańców w miarę burzenia ulic, budowę tuneli
umożliwiających przemieszczenie oddziałów, ludności i żywności oraz kierował akcją
wznoszenia barykad.
Po
zakończeniu wojny, po przerwie 6-letniej, powrócił na teren macierzystego
Oddziału Drogowego Jarocin. Prowadził trudne, doraźnie prowadzone prace odbudowy
torów, rozjazdów mostów i budynków kolejowych. W roku 1947 został przeniesiony do
Poznania na stanowisko kierownika nawierzchni i stacji, a w 1949 r. objął kierownicze
funkcje w ówczesnym Zarządzie Drogowym. Politycznie dyskryminowany w okresie
stalinowskim w roku 1954 zrezygnował z funkcji naczelnika w Zarządzie Drogowym,
przechodząc do prac w innych gałęziach Zachodniej DOKP. Ten okres pobytu na PKP
został przez niego wykorzystany na podniesienie kwalifikacji teoretycznych przez
zaciśnienie kontaktów z Wydziałem Budownictwa Politechniki Poznańskiej, w której był
wykładowcą (dochodzącym) od roku 1947 prowadził wykłady z zakresu Budowy i
Utrzymania Dróg Żelaznych.
W roku 1962 zdobył stopień naukowy doktora nauk technicznych na Wydziale
Komunikacji Politechniki Warszawskiej. W roku zaś 1968 na tejże Politechnice habilitował
się.
W roku 1969 przeszedł na etatowe stanowisko docenta przy Katedrze Dróg
Żelaznych, a następnie przy Instytucie Inżynierii Lądowej, gdzie do emerytury brał udział
w pracach dydaktycznych i wykonawczych, mając na swym koncie ponad 200
absolwentów, magistrów inżynierów specjalności dróg żelaznych oraz kilkunastu doktorów
nauk technicznych, podlegających Mu jako promotorowi lub recenzentowi. W roku 1973
zostaje laureatem nagrody Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki za
„szczególne osiągnięcia w zakresie badań naukowych”.
W ostatnich latach pomimo przejścia na emeryturę zasłynął z intensywnego
przeprowadzenia akcji doskonalenia personelu inżynierskiego PKP w ramach
zorganizowanych przez Niego i prowadzonych studiów podyplomowych. W ten sposób
przysporzył kolejnictwu około 120 absolwentów, wzbogaconych nową wiedzą, z
podniesionymi kwalifikacjami.
Odznaczony
został na PKP Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim
Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotą Odznakę za Zasługi dla Województwa Poznańskiego i
Odznakę Honorową m. Poznania.
Od roku 1945 był aktywnym, ostatnio honorowym członkiem Wojewódzkiego
oddziału SITK. Posiada Złotą Odznakę Honorową NOT oraz Złotą Odznakę SITK.
Począwszy od roku 1931 do chwili obecnej, przez okres ponad pół wieku, początkowo w
samej DOKP, a następnie w szkolnictwie wyższym pracuje nieprzerwanie dla dobra
polskiego kolejnictwa.
Dla uczczenia Jubileuszu docenta Nassalskiego odbyło się uroczyste posiedzenie
Kolegium Instytutu Inżynierii Lądowej z udziałem Rektora Politechniki Poznańskiej oraz
zaproszonych gości, w tym z Ministerstwa Komunikacji. Adresy i gratulacje były
skromnym, ale i ciepłym podkreśleniem Jego zasług dla kolejnictwa i szkolnictwa
wyższego.
Rok akademicki 1983/1984.
W czerwcu 1984 roku, w związku z kończącą się kadencją władz Uczelni,
wydziałów i instytutów przeprowadzono wybory władz nowej kadencji.
Na
trzyletnią kadencję 1984/1985 – 1986/1987 wybrani zostali ponownie: na
stanowisko dyrektora instytutu – profesor Andrzej Ryżyński, na stanowiska zastępców
dyrektora – docent Jerzy Przystański i dr inż. Włodzimierz Kuberka. Na stanowiska
prodziekanów Wydziału Budownictwa Lądowego wybrani zostali: - docent Łucjan
Siewczyński i docent Witold Wołowicki.
Rok 1985/86 obfitował w szereg wydarzeń. W okresie tym miały miejsce dwa
uroczyste posiedzenia Rady Naukowej:
- w dniu 9 czerwca 1986 poświęcone jubileuszowi 80 lecia urodzin prof. dr hab. inż. Jana
Sysaka, pierwszego dyrektora Instytutu,
- w dniu 9 lipca 1986 r. poświęcone jubileuszowi 60 lecia urodzin i 10 lecia piastowania
stanowiska dyrektora Instytutu prof. dr hab. inż. Andrzeja Ryżyńskiego.
Prof. J. Sysak obchodził swój drugi jubileusz po przejściu na emeryturę. Pierwszy,
związany z 70 rocznicą urodzin odbył się w dniu 11 listopada 1976 r. Sylwetkę profesora,
jego zasługi i działalność przedstawił wówczas dziekan Wydziału prof. Romuald Świtka.
Sprawozdanie z tego jubileuszu jest zamieszczone na wcześniejszych stronach.
Jubileusz 80 lecia urodzin zgromadził bardzo wielu przedstawicieli instytucji
związanych z budownictwem kolejowym z Poznania, Warszawy, którzy z kwiatkami i
drobnymi upominkami składali życzenia i podziwiali niespożytą energię, subtelny dowcip i
piękny optymizm Profesora. Profesor Sysak utrzymuje stały kontakt z Instytutem,
szczególnie pomaga w działalności dotyczącej szkolenia kadr naukowych i w pracach
naukowo-badawczych.
Uroczystość jubileuszową prof. A. Ryżyńskiego zaszczycili swoją obecnością z
kwiatkami i życzeniami przedstawiciele Ministerstwa Transportu i Komunikacji,
przedstawiciele współpracujących Instytutów na czele z dyrektorem prof. M. Rybakiem z
Instytutu Badawczego Dróg i Mostów w Warszawie, prof. J. Kmitą rektorem Politechniki
Wrocławskiej, przedstawicielami poznańskich władz lokalnych, Dyrekcji Zachodniej PKP,
Dyrekcji Okręgowej Dróg Publicznych, przedsiębiorstw projektowych i wykonawczych.
Działalność prof. A. Ryżyńskiego w dziedzinie naukowej, zawodowej i szkoleniu
kadry naukowej, współpracy z gospodarką narodową przedstawił doc. J. Przystański.
Prof. A. Ryżyński, wychowanek Liceum im. Św. Jana Kantego, drużynowy ZHP z
lat 1936 -1950, rozpoczął swoją działalność zawodową w wykonawstwie budowlanym w
latach 1949 do 1951 w Oddziale Inżynieryjnym Państwowego Przedsiębiorstwa
Budowlanego w Poznaniu. Pełnił kolejno funkcję technika, zastępcy kierownika budowy i
kierownika budowy. Od roku 1952 do 1962 pracował w Biurze Projektów Inwestycyjnych w
Gdańsku i Przedsiębiorstwie Projektowania i Budowy Zakładów Przemysłu Metalowego w
Poznaniu pełniąc funkcję: projektanta weryfikatora i głównego specjalisty konstrukcji
budowlanych i inżynierskich. Niemal cały okres pracy zawodowej łączył z pracą
dydaktyczną i naukową. W latach 1950/51 i 1951/52 był nauczycielem przedmiotu „budowa
mostów” w Państwowym Liceum Budownictwa w Poznaniu i Technikum Budowlanym w
Gdańsku.
Od roku 1954 zatrudniony w Politechnice Poznańskiej jako starszy asystent, w
1956 r. awansował na adiunkta. W roku 1965 obronił pracę habilitacyjną na Politechnice
Wrocławskiej. W roku 1966, jako docent obejmuje kierownictwo Katedry Dróg i Ulic. Za
jego sprawą przy Katedrze tej powstaje Zakład Mostownictwa, którego kadra szybko się
rozwija., zdobywa awanse i staje się zaczątkiem nowoczesnej Szkoły Budowy Mostów
znanej szeroko w kraju i za granicą. W roku 1973 zostaje mianowany profesorem
nadzwyczajnym a w roku 1980 profesorem zwyczajnym. W latach 1977 do 1980 pełni
funkcję dziekana Wydziału.
Kierowana przez prof. A. Ryżyńskiego Pracownia Dróg i Mostów liczy obecnie
dwóch docentów, 10 adiunktów. Publikacje tego zespołu ukazują się na wszystkich
ważniejszych konferencjach krajowych i międzynarodowych. Wychowankiem profesora jest
dziekan Wydziału prof. dr hab. inż. Witold Wołowicki.
Profesor wypromował 13 doktorantów: jest autorem ponad 20 recenzji rozpraw
doktorskich i habilitacyjnych, 9 książek i ponad 120 prac publikowanych.
Jest członkiem licznych organizacji naukowych krajowych i zagranicznych. Między innymi:
- Europejskiego Komitetu Betonów (CEB),
- Międzynarodowej Federacji Betonów Sprężonych (FIP),
- Międzynarodowej Unii Laboratoriów Wytrzymałościowych (RILEM).
Wielokrotnie nagradzany nagrodami Ministra Szkolnictwa Wyższego, NOT, miasta
Poznania i województwa poznańskiego. W grudniu 1985 roku został profesor powołany na
stanowisko rektora Politechniki Poznańskiej. Wspominając jubileusz profesora A.
Ryżyńskiego należy dodać, że w roku 1987 senat Politechniki Poznańskiej wybrał go
zdecydowaną większością (82%) na kadencję 1987 do 1990. Wielkim Jego wkładem w
dzieło rozwoju Instytutu i Politechniki było rozpoczęcie zaraz po objęciu funkcji rektora,
budowy Środowiskowego Laboratorium Budownictwa i Komunikacji przy Politechnice
Poznańskiej. Budowa jest kontynuowana mimo trudności finansowych dzięki wsparciu
Ministerstwa Komunikacji. Kończy się stawianie konstrukcji głównej hali laboratoryjnej. W
dniu 6 grudnia 1985 roku zorganizowano Zjazd Drogowców i Mostowców absolwentów
Politechniki Poznańskiej z okazji 40-lecia Uczelni. W zjeździe wzięło udział około 300
absolwentów. Z okazji Zjazdu wydrukowane zostało specjalne wydawnictwo pt. „Instytut
Inżynierii Lądowej – Poznańska Szkoła Inżynierów Budownictwa Komunikacyjnego 1985”.
W dniu 20 grudnia 1985 r. na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki
Poznańskiej odbyła się publiczna dyskusja nad rozprawą doktorską dr inż. Romana
Kościańskiego pt. „Określenie wilgotności naturalnej torfów metodą polaryzacji
wzbudzonej”, której promotorem był prof. M. Miecznik z AGH w Krakowie.
W dniu 20 maja 1986 r. odbyła się publiczna dyskusja nad rozprawą doktorską
mgr inż. Pawła Rydzewskiego na temat: „Zastosowanie wielomianów algebraicznych do
projektowania osi geometrycznej drogi samochodowej”, której promotorem był prof. A.
Ryżyński.
Rok akademicki 1984/1985.
Był to piętnasty rok istnienia Instytutu Inżynierii Lądowej. Był to okres tworzenia
się, rozwoju i stabilizacji Instytutu. Przedstawione wyżej dane informują o stopniowo
dokonujących się zmianach osobowych. W ciągu tych piętnastu lat Instytut był miejscem
pracy 108 osób. Dwie z nich odeszły na zawsze, kilka osób przeszło na emeryturę, pewna
liczba osób zmieniła zakład pracy.
Przedstawione dane ustabilizowanej w Instytucie kadry nauczycieli akademickich
z ważnością na koniec lutego 1985 r. zestawiono w tablicy 1.
W grudniu 1985 roku z okazji 40-lecia Uczelni zorganizowany został Zjazd
Drogowców i Mostowców absolwentów Politechniki Poznańskiej. W zjeździe wzięło
udział około 300 uczestników – absolwentów wszystkich powojennych roczników
studentów, inżynierów pracujących na różnych stanowiskach na terenie całego kraju.
Dokonane zestawienie liczb absolwentów Politechniki Poznańskiej wykazało, że w latach
1945 do 1985 poznańska szkoła inżynierów budownictwa komunikacyjnego wypromowała
1472 inżynierów budownictwa komunikacyjnego, (794 inżynierów budownictwa
drogowego, 512 inżynierów budownictwa kolejowego, 166 inżynierów budowy mostów) z
tego w Instytucie Inżynierii Lądowej w latach 1970-1985 - 853: na studiach dziennych
695 mgr inż. (325 drogowców, 128 mostowców, 242 kolejarzy) oraz na studiach dla
pracujących – 158 inżynierów (147 drogowców, 11 mostowców).
Zjazd
dał doskonały przegląd losów i karier zawodowych absolwentów
poznańskiej Uczelni. Obecni na Zjeździe byli dobrze usytuowani . W zawodzie np. z
obecnych na Zjeździe 5-ciu absolwentów było w tym czasie (na 17-stu w kraju) naczelnymi
dyrektorami oddziałów Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych.
Oprócz
kształcenia studentów dziennych, wieczorowych i zaocznych w Instytucie
Inżynierii Lądowej prowadzono również studia podyplomowe dla inżynierów pracujących
zawodowo.
W roku 1973 podjęto prowadzenie dwusemestralnych studiów podyplomowych
dla pracowników kolejnictwa, a w roku 1984 dla pracowników drogownictwa.
„Podyplomowe Studia Utrzymania i Modernizacji Dróg Żelaznych” ukończyło:
- w latach 1973-1975
35 słuchaczy
- w latach 1976-1978
20 słuchaczy
- w latach 1979-1980
25 słuchaczy
- w latach 1980-1981
25 słuchaczy
„Podyplomowe Studium Modernizacji Dróg Kolejowych w Zakresie Budowy i
Utrzymania Torów Spawanych” ukończyło – latach w 1981-1982 15 słuchaczy.
Organizatorem i kierownikiem tych Studiów był docent Czesław Nassalski.
„Podyplomowe Studium Utrzymania i Modernizacji Dróg Samochodowych” – w
roku 1984 podjęło 30 słuchaczy. Kierownikiem tego Studium jest docent Jerzy Przystański,
a sekretarzem naukowym dr inż. Wojciech Grabowski.
W 1985 roku prof. Andrzej Ryżyński objął stanowisko rektora Politechniki
Poznańskiej zachowując stanowisko dyrektora Instytutu do końca kadencji dyrektorskiej do
roku 1987.
W roku 1986 rozpoczęto budowę hali laboratoryjnej dla Środowiskowego
Laboratorium Budownictwa i Komunikacji. W swojej zasadniczej części hala przeznaczona
była do badań wytrzymałościowych dużych elementów konstrukcyjnych szczególnie
mostów.
Pod koniec kadencji dyrektorskiej w roku 1987 w Instytucie pracowało 39
nauczycieli akademickich w tym 32 z tytułem doktora, 20 pracowników inżynieryjno-
technicznych, 4-ch pracowników ekonomicznych i administracyjnych oraz bibliotekarka.
Stan osobowy Instytutu Inżynierii Lądowej pod koniec kadencji dyrektorskiej
1986/1987 podano w niżej przedstawionym spisie:
Instytut Inżynierii Lądowej w latach 1986/1987
Dyrektor: prof. zw. dr hab. inż. Andrzej Ryżyński
Z-ca Dyrektora: dr inż. Włodzimierz Kuberka
doc. dr inż. Jerzy Przystański
Nauczyciele akademiccy
1. prof. zw. dr hab. inż. Andrzej Ryżyński,
2. doc. dr inż. Jerzy Przystański,
3. doc. dr hab. inż. Łucjan Siewczyński
4. doc. dr hab. inż. Witold Wołowicki
5. dr inż. Stanisław Matylla, st. wykładowca
6. mgr inż. Bogdan Bresch 1/3 etatu, wykładowca
7. mgr inż. Andrzej Jasiak
8. mgr inż. Hanna Rowińska-Lelonkiewicz
9. dr inż. Marian Wójcik
10. dr Zbigniew Biedrowski
11. dr inż. Antoni Florkiewicz
12. dr inż. Wojciech Grabowski
13. dr inż. Jan Jeż
14. dr inż. Mieczysław Kania
15. dr inż. Włodzimierz Kostrzewski
16. dr inż. Andrzej Krych
17. dr inż. Włodzimierz Kuberka
18. dr inż. Maria Łudzińska-Depko
19. dr inż. Radosław Michałowski
20. dr inż. Władysław Olejnik
21. dr inż. Dezyderiusz Pańczak
22. dr inż. Jerzy Piotrowski
23. dr inż. Andrzej Plamowski
24. dr inż. Ryszard Porębski
25. dr inż. Jerzy Rzeźniczak
26. dr inż. Jacek Skarżewski
27. dr inż. Krzysztof Sturzbecher
28. dr inż. Romuald Sztukiewicz
29. mgr inż. Przemysław Dymek
30. mgr inż. Sławomir Janiński
31. dr inż. Roman Kościański ”
32. mgr inż. Arkadiusz Madaj
33.dr inż. Grzegorz Ratajczak
34. dr inż. Paweł Rydzewski
35. mgr inż. Ireneusz Wyczałek
36. mgr inż. Wojciech Kowalczyk
37. mgr inż. Andrzej Nowak
38. mgr inż. Andrzej Wojtasik
Pracownicy naukowi
dr inż. Janusz Karlikowski
Pracownicy inżynieryjni i techniczni
1. mgr inż. Lech Apanas
2. mgr inż. Paweł Borowczak
3. mgr inż. Marek Cejrowski
4. Tomasz Dutkiewicz
5. Stanisław Kaczmarek ½ etatu
6. mgr inż. Roman Kapczyński
7. Wiesław Kulczyński
8. Wojciech Lenartowicz
9. inż. Teresa Maligłowska
10. inż. Teresa Mazur
11. mgr inż. Jerzy Nowak
12. Wojciech Nowak
13. Antoni Nowicki ½ etatu
14. mgr inż. Zdzisław Okupniak
15. mgr inż. Marek Rutowski
16. Waldemar Płóciniczak
17. mgr inż. Jerzy Sobkowiak
18. inż. Zbigniew Stankowski
19. inż. Janusz Wasilkowski
20. Zbigniew Zawitowski
Pracownicy biblioteczni
mgr Stanisława Dąbrowska
Pracownicy ekonomiczni i administracyjni
1. Janina Adamska
2. Józef Marciniak
3. Hanna Michalak
4. mgr Krystyna Ochmańska
Kadencja dyrektorska 1986 – 1991
Dyrektor Instytutu: doc. Jerzy Przystański
Z-ca dyrektora: doc. Łucjan Siewczyński
dr inż. Włodzimierz Kuberka.
Kadencja dyrektora doc. Jerzego Przystańskiego była zbieżna z kadencją
dziekańską prof. Witolda Wołowickiego, powołanego na lata 1986 – 1990 na stanowisko
dziekana Wydziału Budownictwa Lądowego. W roku 1989 doc. Witold Wołowicki uzyskał
tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego.
Kadencję dyrektorską doc. Jerzego Przystańskiego charakteryzował duży spokój i
intensywna praca naukowo-badawcza i naukowo-techniczna. W roku 1990 stopień
naukowy doktora habilitowanego uzyskał dr inż. Antoni Florkiewicz. Podczas tej kadencji
zakończono budowę konstrukcji hali laboratoryjnej
Środowiskowego Laboratorium
Budownictwa i Komunikacji w stanie surowym zamkniętym.
Kadra dydaktyczna i naukowa Instytutu pod koniec kadencji była ustabilizowana
jak na załączonym spisie.
Instytut Inżynierii Lądowej w latach 1990-1991
Dyrektor: doc. dr inż. Jerzy Przystański
Z-ca Dyrektora: doc. dr inż. Łucjan Siewczyński
dr inż. Włodzimierz Kuberka
Nauczyciele akademiccy
1. prof. zw. dr hab. inż. Andrzej Ryżyński
2. prof. nadzw. dr hab. Wojciech Stankowski
3. prof. nadzw. dr hab. inż. Witold Wołowicki
4. dr hab. inż. Antoni Florkiewicz
5. doc.dr hab. inż. Wojciech Grabowski
6. dr hab. inż. Łucjan Siewczyński
7.dr inż. Włodzimierz Kostrzewski
8. dr inż. Andrzej Oczykowski
9. dr inż. Andrzej Plamowski
10. dr inż. Jerzy Przystański
11. dr Zbigniew Biedrowski
12. dr inż. Sławomir Janińsk
13. dr inż. Jan Jeż
14. dr inż. Mieczysław Kania
15. dr inż. Andrzej Krych
16. dr inż. Włodzimierz Kuberka
17. dr inż. Maria Ładzińska-Depko
18. dr inż. Arkadiusz Madaj
19. dr inż. Radosław Michałowski
20. dr inż. Władysław Olejnik
21. dr inż. Dezyderiusz Pańczak
22. dr inż. Jerzy Piotrowski
23. dr inż. Ryszard Porębski
24. dr inż. Grzegorz Ratajczak
25. dr inż. Paweł Rydzewski
26. dr inż. Jerzy Rzeźniczak
27. dr inż. Jacek Skarżewski
28. dr inż. Krzysztof Sturzbecher
29. dr inż. Romuald Sztukiewicz
30. dr inż. Stanisław Matylla (3/4 etatu)
31. dr inż. Marian Wójcik
32. mgr inż. Bogdan Bresch (1/3 etatu)
33. mgr inż. Andrzej Jasiak
34. mgr inż. Hanna Lelonkiewicz
35. mgr inż. Przemysław Dymek
36. mgr inż. Wojciech Kowalczyk
37. mgr inż. Paweł Łęcki
38. mgr inż. Andrzej Nowak
39. mgr Albert Kubzdela
Pracownicy naukowi
dr inż. Janusz Karlikowski
Pracownicy inżynieryjni i techniczni
1. mgr inż. Lech Apanas
2. mgr inż. Paweł Borowczak
3. mgr inż. Marek Cejrowski
4. inż. Tomasz Dutkiewicz
5. Stanisław Kaczmarek ½ etatu
6. inż. Teresa Maligłowska
7. inż. Teresa Mazur
8. Grzegorz Nowak
9. mgr inż. Jerzy Nowak
10. Wojciech Nowak
11. mgr Waldemar Płóciniczak
12. mgr inż. Marek Rutowski
13. mgr inż. Jerzy Sobkowiak
14. inż. Zbigniew Stankowski
15. inż. Janusz Wasilkowski
16. mgr inż. Ireneusz Wyczałek
17. Zbigniew Zawitowski
Pracownicy biblioteczni
mgr Stanisława Dąbrowska
Pracownicy ekonomiczni i administracyjni
1. Janina Adamska
2. Józef Marciniak
3. Hanna Michalak
4. mgr Krystyna Ochmańska
Kadencja dyrektorska 1991 – 2008
Dyrektor Instytutu: prof. dr hab.inż. Witold Wołowicki
Z-cy dyrektora:
dr hab. inż. Antoni Florkiewicz (1991-1993)
dr
inż. Andrzej Plamowski (1991-2004)
dr hab. inż. Jan Jeż (2003-2005)
dr hab. inż. Romuald Sztukiewicz (2003-2008)
dr hab. inż. Arkadiusz Madaj (2005-2008).
Prodziekanem
Wydziału Budownictwa Lądowego na kadencje 1990 – 1995
wybrany został doc. dr hab. inż. Wojciech Grabowski.
Podczas omawianej kadencji w roku 1993 doc. Jerzy Przystański oraz w roku 2008
doc. Wojciech Grabowski uzyskali tytuł naukowy profesora nauk technicznych. Stopnie
naukowe doktora habilitowanego uzyskali: dr inż. Jan Jeż w roku 1992, dr inż. Romuald
Sztukiewicz w roku 1993, dr inż. Marian Wójcik w roku 1992, dr inż. Arkadiusz Madaj w
roku 2005.
Na stanowiska profesorów Politechniki Poznańskiej powołani zostali: dr
hab. inż. Antoni Florkiewicz, dr hab. inż. Jan Jeż, dr hab. inż. Romuald Sztukiewicz i dr
hab. inż. Arkadiusz Madaj.
W maju 1991 roku z inicjatywy i wg koncepcji prof. Witolda Wołowickiego
zorganizowana została przez Instytut Inżynierii Lądowej konferencja z założenia
przeznaczona dla inżynierów budownictwa mostowego mająca na celu stać się forum
wymiany doświadczeń z zakresu projektowania, budowy i utrzymania mostów. Temat
konferencji trafił w lukę tematyczną dotychczasowych spotkań mostowców, w których
głównym tematem były problemy teoretyczne i podstawowe, i w których uczestnicy ze
środowiska inżynierów projektantów brali w zasadzie tylko bierny udział.
Zainteresowanie i powodzenie z jakim spotkała się konferencja w środowisku
inżynierskim stała się asumptem do organizowania następnych – wspólnie z
Wielkopolskim Oddziałem Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej. Konferencje
mające tytuł „Współczesne metody budowy, wzmacniania i przebudowy mostów”
organizowane są w Poznaniu od 1991 roku corocznie, i mają swoich stałych uczestników –
około 300 inżynierów i są mocno osadzonym w kraju miejscem spotkań inżynierskich.
Konferencje cechuje właściwy dobór prezentacji i tematów oraz bardzo dobra organizacja
logistyczna.
Komitetowi organizacyjnemu konferencji przewodniczy prof. Witold Wołowicki,
a sekretarzem naukowym jest prof. Arkadiusz Madaj. Starannie przygotowane
wydawnictwa konferencyjne zajmują poczesne miejsce w biblioteczkach inżynierów
budownictwa. W bieżącym 2010 roku konferencja obchodzi jubileusz 20 -lecia swojego
istnienia.
W roku 1992 zaistniały warunki kadrowe dla dokonania zasadniczych zmian
organizacyjnych w strukturze Instytutu. W miejsce dotąd istniejących Pracowni powołano
Zakłady.
- Zakład Dróg, Ulic i Lotnisk – kierownik doc. dr hab. inż. Wojciech Grabowski,
- Zakład Dróg Kolejowych - kierownik doc. dr hab. inż. Łucjan Siewczyński,
- Zakład Budowy Mostów – kierownik prof. dr hab. inż. Antoni Florkiewicz,
- Zakład Geotechniki i Geologii Inżynierskiej – kierownik prof. dr inż. Jerzy
Przystański,
- Zakład Geodezji – kierownik dr hab. inż. Marian Wójcik
Reorganizacja dała Zakładom większą autonomię niż miały to Pracownie i uprościły
zarządzanie Instytutem.
W roku 1996 zakończono budowę hali laboratoryjnej Środowiskowego
Laboratorium Budownictwa i Komunikacji. Halę wyposażono w nowoczesny sprzęt do
badania konstrukcji, elementów konstrukcyjnych, materiałów drogowych i budowlanych.
Głównymi użytkownikami hali stały się Zakład Budowy Mostów oraz Zakład Dróg, Ulic i
Lotnisk. Około 20% kubatury hali przekazano Instytutowi Konstrukcji Budowlanych.
W roku 1996 prof. Andrzej Ryżyński osiągnął wiek emerytalny. Uroczystość
jubileuszowa i laudacyjna odbyła się podczas VI-tej konferencji „Współczesne metody
wzmacniania i przebudowy mostów”. Laudację podsumowującą działalność jubilata
wygłosił prof. Jan Kmita z Politechniki Wrocławskiej doktor honorowy Politechniki
Poznańskiej.
W uroczystości wzięli udział liczni przedstawiciele Ministerstwa Komunikacji,
Generalnej Dyrekcji Dróg Publicznych i jej oddziałów, władz
regionalnych, władz uczelni,
przedstawiciele instytutów naukowych oraz biur i przedsiębiorstw mostowych, przyjaciele
oraz rodzina Jubilata.
Laudacja wygłoszona przez prof. Jana Kmitę była pełna ciepła i przyjaźni łączącej
od wielu lat Laudatora i Jubilata. Zawierała ona m. in. życiorys zawodowy Jubilata, który
zostaje zacytowany w streszczonym – punktowo zredagowanym skrócie.
Andrzej Ryżyński urodzony 9 lipca 1926 roku w Poznaniu.
Tytuł zawodowy mgr inż. budownictwa lądowego 1950. Stopień naukowy doktora
nauk technicznych 1963. Stopień naukowy docenta 1965 (wg późniejszej ustawy dr habil.).
Tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego 1973. Tytuł naukowy profesora zwyczajnego
1980
Praca zawodowa-inżynierska
1949-1951 Państwowe Przedsiębiorstwo Budowlane Oddział Robót Inżynieryjnych – z-ca
kierownika budowy.
1952-1962 Przedsiębiorstwo Projektowania i Budowy Zakładów Przemysłu Metalowego –
kolejno: projektant, weryfikator, główny konstruktor – projektowanie i
budowa mostów przemysłowych, hal, fundamentów pod maszyny: np. w
Poznaniu dla Zakładów im Cegielskiego, Odlewni Żeliwa POMET, Fabryki
Wodomierzy i Gazomierzy, Wiepofama, poza Poznaniem: Odlewnia w
Śremie, Stocznia Szczecińska i inne.
1976-1985 Poznańskie Przedsiębiorstwo Robót Drogowych – doradca dyrektora, główny
specjalista d/s budowli inżynierskich drogowych i lotniskowych.
1954-1996 Politechnika Poznańska , od 1954-1958 st. asystent, 1958 – 1965 adiunkt w
Katedrze Konstrukcji Betonowych, 1966-1970 kierownik Katedry Dróg i
Mostów, 1970-1976 z-ca dyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej, 1976-1986
dyrektor Instytutu Inżynierii Lądowej, 1977 – 1981 dziekan Wydziału
Budownictwa Lądowego, 1985 do 1990 rektor Politechniki Poznańskiej, od
1966 do 1996 kierownik Zakładu Budowy Mostów.
Członkowstwa
Przynależność do organizacji naukowych i naukowo-technicznych:
- Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN 1972-2002,
- Sekcja Konstrukcji Betonowych KILiW PAN 1966-2002,
- Sekcja Inżynierii Komunikacyjnej KILiW PAN 1966-2002,
- Komisja Urbanistyki i Planowania Przestrzennego PAN – Oddział w Poznaniu od 1996 –
wyróżniony Medalem „Naturaem Tutela Res Necessaria Hominum Pro Rergionalibus et
Urbanis Studiis,
- Międzynarodowa Unia Laboratoriów Badań Materiałów i Konstrukcji od 1972 członek
Międzynarodowej Komisji „Damage Classiffication of Concrete Structures” 1987-1993,
- Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa od 1950 – przewodniczący
Komisji Nauki Oddziału Poznańskiego w latach 1970-1980, odznaczony Złotą Odznaką
Honorową PZITB,
- Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji od 1965 r. – przewodniczący
Sekcji Mostowej 1966-1983, członek Prezydium Zarządu Oddziału Poznańskiego od
1983, odznaczony Złotą Odznaką Honorową z Diamentem, wyróżniony Medalem im.
Aleksandra I Zbigniewa Wasiutyńskich, - Członek Honorowy SITK od 1998,
- Związek Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej od 1991 – członek założyciel – pierwszy
przewodniczący 1991-1996 – odznaczony Medalem ZMRP za Zasługi dla Mostownictwa,
Członek Honorowy ZMRP od 1999 r.,
- Naczelna Organizacja Techniczna NOT od 1950 – odznaczony Złotą Odznaką Honorową
NOT. W latach 1969-1972 przewodniczący Komitetu d/s Zaplecza Naukowo-
Technicznego.
Odznaczenia i nagrody
Najważniejsze odznaczenia:
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski 1990 r.
- Medal Edukacji Narodowej 1984 r.
- Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego „Za Udział w Tajnym Nauczaniu” 1986 r.
Nagrody
- Nagroda Miasta Poznania – w dziedzinie nauki – za działalność naukową dla rozwoju
komunikacji w mieście Poznaniu,1974,
- Nagroda Ministra Gospodarki Komunalnej i Ochrony Środowiska – za aktywny udział
zbliżania działalności naukowej i dydaktycznej dla bieżącej działalności gospodarczej i
problemów komunikacyjnych miast, 1974.
- Nagroda Województwa Poznańskiego – w dziedzinie nauki – Za działalność na rzecz
wielkopolskich tras i układów komunikacyjnych, 1984 r.,
- Nagroda NOT I stopnia (zespołowa) Za udział i aktywną działalność inżynierską w
pracach przy budowie elektrowni szczytowo-pompowej Porębka – Żar, 1980 r.,
- Nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Techniki za działalność dydaktyczną,
naukową i na rzecz rozwoju Uczelni 1973, 1978, 1981, 1983, Nagrody Ministra Nauki i
Szkolnictwa Wyższego 1985 i 1987, Ministra Edukacji Narodowej 1988 i 1989.
Projekty i realizacje
Projekty kilku mostów, weryfikacja projektów, konsultacje, nadzory naukowe. m. in.
weryfikacje projektów i nadzór naukowy nad budową mostów poznańskich – Chrobrego,
Mieszka I, Przemysła, mostu kolejowego w ciągu obwodnicy północnej, wiadukt
Kaponiera i podziemne przejście dla pieszych (w wyniku tej działalności Politechnika
Poznańska jest uwieczniona na tablicy wmurowanej w ścianie przejścia dla pieszych),
wiadukt w Antoninku oraz poza Poznaniem nadzory i konsultacje dot. mostów w Pile,
Śremie, Szczecinie, Toruniu i Płocku.
Udział w Komisjach Konkursowych np. przewodniczący Komisji Konkursowej dla
projektu mostu przez Wisłę w Płocku.
Publikacje
Około 150 publikacji dot. stanów granicznych nośności i użytkowania mostów betonowych
m. in.: Nośność graniczna żelbetowych belek ciągłych obciążonych obciążeniem
ruchomym – 1965, Stany graniczne użytkowania mostów betonowych - 1980, Badania
konstrukcji mostowych 1984, Mosty stalowe (współautor) wydanie I -1978, wydanie II -
1984, Clasiffication of Damage in Concrete Bridges 1991 r. (współautor),
Publikacje historyczne (w ramach hobby) – 10 publikacji o historii poznańskich mostów w
Kronice Miasta Poznania, monografia 750 lat poznańskich mostów, 2003.
Działalność na rzecz rozwoju kadry naukowej:
-13 doktoratów nauk technicznych wypromowanych w Politechnice Poznańskiej,
- 32 recenzje dot. rozpraw doktorskich dla Politechnik: Gdańskiej 2, Krakowskiej 5,
Łódzkiej 4, Poznańskiej 13, Wrocławskiej 6, Śląskiej 5, Zielonogórskiej 1,
- 14 recenzji dot. rozpraw habilitacyjnych dla Politechnik: Bratysławskiej 1, Drezdeńskiej
1, Gdańskiej 3, Krakowskiej 1, Łódzkiej 1, Poznańskiej 2, Śląskiej 1, Warszawskiej 2,
Wrocławskiej 2,
- 13 wniosków o nadanie tytułu profesora dla Politechnik: Gdańskiej 2, Hanowerskiej 1,
Krakowskiej 3, Poznańskiej 2, Świętokrzyskiej 1, Warszawskiej 2, Wrocławskiej 1,
Zielonogórskiej 1,
- 6 wniosków o powołanie na stanowisko profesora uczelnianego dla Politechnik:
Częstochowskiej 1, Krakowskiej 2, Poznańskiej 3, Warszawskiej 1, Wrocławskiej 1,
- 2 opinie odnośnie nadania godności doktora honoris causa: Politechniki Łódzkiej
profesorowi Władysławowi Kuczyńskiemu, Politechniki Gdańskiej profesorowi Fumio
Nishimo z Uniwersytetu Tokijskiego,
- promotorstwo w przewodzie dotyczącym nadania godności doktora honoris causa
Politechniki Poznańskiej profesorowi Politechniki Wrocławskiej Janowi Kmicie.
Usytuowanie rodzinne:
Żona Bożena z domu Englert – lekarka (zmarła w 2002 roku), syn Wojciech ur.
1953, architekt – najważniejsze realizacje: hala sportowa we Włocławku, amfiteatr w
Płocku, Stadion Miejski (Lecha) w Poznaniu budowany na mecze EURO 2012 i inne, syn
Krzysztof ur. 1957 – prawnik – na stałe w Hiszpanii.
W listopadzie 2003 roku zmarł nasz ceniony i powszechnie lubiany kolega dr
Zbigniew Biedrowski – geolog, pracownik Zakładu Geotechniki i Geologii Inżynierskiej.
Zbigniew Biedrowski urodził się 7 kwietnia 1932 roku.
W 1946 r rozpoczął naukę w gimnazjum w Chełmie Lubelskim a po jego
rozwiązaniu kontynuował naukę w gimnazjum M.Magdaleny w Poznaniu.
W 1952 r został przyjęty na Uniwersytet Poznański i rozpoczął studia na Wydziale Biologii
i Nauk o Ziemi. Studia kończy w roku 1956 obroną pracy magisterskiej pt.
„Geomorfologia czwartorzędu okolic Poznania”.
Po zakończeniu studiów pracował jako hydrogeolog w Zjednoczeniu Robót Inżynieryjnych
w Poznaniu.
Od 1957 r podejmował pracę jako asystent w Politechnice Poznańskiej na
Wydziale Budownictwa Lądowego w Katedrze Mechaniki Gruntów. W roku 1960
awansował na starszego asystenta, a po obronie pracy doktorskiej 1968r na adiunkta.
Obrona pracy doktorskiej odbyła się 26 stycznia 1968 r. na Wydziale Biologii i Nauk o
Ziemi Uniwersytetu Poznańskiego-temat pacy doktorskiej: „Sandry okolic Poznania-
studium geomorfologiczno - sedymentologiczne”.
Podczas pracy w Politechnice P-oznańskiej zajmował się szerokim spektrum
zagadnień z zakresu geologii inżynierskiej ze szczególnym uwzględnieniem procesów
egzogenicznych. W pracy naukowej koncentrował się na procesach sedymentacyjno-
geomorfologicznych, dokonując w tym zakresie znaczących odkryć i ustaleń w rejonie
Konina i Poznania. Był autorem wielu publikacji naukowych i technicznych. Pod jego
redakcją został wydany poradnik nt. Wzmacniania podłoża kolejowego.
Zmarł 21.11.2003r. w Poznaniu.
W latach 1997 i 1998 organizację Konferencji Naukowej Komitetu Inżynierii
Lądowej i Wodnej Polskiej Akademii Nauk i Komitetu Nauki Polskiego Związku
Inżynierów i Techników Budownictwa powierzono Politechnice Poznańskiej.
Przewodnictwa Komitetu Organizacyjnego podjął się prof. Witold Wołowicki, sekretarzem
naukowym Konferencji został dr inż. Arkadiusz Madaj a sekretarzem organizacyjnym mgr
inż. Lech Apanas.
Organizowanie tak dużych i prominentnych konferencji jest zadaniem trudnym,
zajmującym rok i poddawanym krytycznym ocenom. W obu przypadkach z przyjętych na
siebie obowiązków organizatorzy wywiązali się „cum laude”.
Dużą pozycję w środowisku inżynierów budowy dróg uzyskała mająca rangę
międzynarodową konferencja „Nowoczesne technologie w budownictwie drogowym”
(Modern Technologies in Highway Engineering).
Konferencja świetnie organizowana zdobyła wysokiej rangi uznanie i popularność.
Odbywa się cyklicznie co cztery lata. Dotąd odbyła się cztery razy: w latach 1998, 2001,
2005 i 2009. Rangę konferencji daje jej komitet naukowy, w którym udział biorą
przedstawiciele Austrii, Francji, USA, Belgi, Grecji, Węgier, Niemiec, Ukrainy, Włoch no i
oczywiście gospodarzy.
Starannie redakcyjnie i efektywnie wydane materiały konferencyjne zawierają prace
recenzowane przez komisje składające się z wybranych przedstawicieli uczestniczących
krajów. Reprezentowane w czasie konferencji prace referowane są w języku angielskim
ewentualnie polskim.
Konferencja zdobyła dobrą rangę i duże uznanie i jest bardzo
liczącą się pozycją reprezentującą Instytut Inżynierii Lądowej i polskie drogownictwo.
Inicjatorem, twórcą i przewodniczącym komitetu organizacyjnego konferencji jest
prof. Wojciech Grabowski, sekretarzem naukowym jest dr inż. Mieczysław Słowik.
Działalność naukowa i publikacyjna pracowników Instytutu w czasie kadencji
dyrektorskiej 1991-2008
Działalność naukowa Instytutu jest wypadkową działalności naukowej jego
pracowników. Zainteresowania naukowe pracowników obejmują dużą część szerokiego
obszaru inżynierii lądowej, w której statutowo działa Instytut:
- inżynierii kolejowej,
- inżynierii drogowej,
- mostownictwa,
- geotechniki i geologii inżynierskiej,
- geodezji.
Scharakteryzowanie tej działalności w układzie rzeczowym lub porządkowym jest
trudne i może być tylko fragmentaryczne i wybiórcze. Najlepiej opisać mogłaby to
bibliografia pracowników Instytutu. Dokonano takiej próby. Objętość bibliografii wypada
jednak na tyle duża, że nie mieści się w założonej objętości niniejszego opracowania.
Dokonano więc zestawienia ilościowego prac drukowanych przez pracowników
poszczególnych zakładów.
Zakład Dróg Kolejowych . Główna tematyka:
- badania podtorza kolejowego,
- teoria transportu kolejowego.
Zakład Dróg, Ulic i Lotnisk. Główna tematyka:
- badania struktury nawierzchni drogowych,
- badania mikroprofilu nawierzchni,
- teoria konsolidacji,
- badania nośności nawierzchni drogowych.
Zakład Budowy Mostów. Główna tematyka:
- stany graniczne nośności i użytkowania mostów,
- obciążenia ponadnormatywne,
- badania konstrukcji mostowych in situ.
Zakład Geotechniki i Geologii Inżynierskiej. Główna tematyka:
- nowoczesne techniki fundamentowania mostów budowli inżynierskich i budowli
kubaturowych,
- fundamentowanie na słabych gruntach,
- badania właściwości i cech technicznych iłów poznańskich.
Zakład Geodezji. Główna tematyka:
- pomiary przemieszczeń i odkształceń mostów i budowli.
Łącznie pracownicy Instytutu Inżynierii Lądowej ogłosili drukiem około 1500 prac.
Do szczególnych osiągnięć Instytutu i jego pracowników należą wydane dzieła o
charakterze monograficznym. Wymienić tutaj należy:
Mosty stalowe – autorzy Janusz Karlikowski, Andrzej Ryżyński, Jacek Skarżewski,
Witold Wołowicki – wydanie I – 1978, wydanie II – 1984.
Mosty betonowe. Wymiarowanie i konstruowanie, autorzy: Arkadiusz Madaj, Witold
Wołowicki, Wydawca WKŁ – Warszawa, wydanie I 1998, wydanie II 2002.
Mostowe konstrukcje zespolone stalowo-betonowe – autorzy: Janusz Karlikowski.
Arkadiusz Madaj, Witold Wołowicki, Wydawnictwo WKŁ Warszawa, wydanie I 2003,
wydanie II 2007 r.
Podstawy projektowania budowli mostowych – autorzy: Arkadiusz Madaj, Witold
Wołowicki, Wydawnictwo WKŁ Warszawa, wydanie I 2003, wydanie II 2007.
Budowa i utrzymanie mostów. Wymagania techniczne, badania, naprawy, autorzy:
Arkadiusz Madaj, Witold Wołowicki, Wydawnictwo WKŁ Warszawa, wydanie I 1995,
wydanie II 2001, wydanie III 2007.
Obiekty inżynierskie z blach falistych. Projektowanie i wykonawstwo, autorzy:
Leszek Janusz, Arkadiusz Madaj, Wydawnictwo WKŁ Warszawa, wydanie I 2007,
wydanie II 2009.
Powtarzalność wydań informuje, że wymienione książki (dzieła) są bardzo
przydatne dla użytkowników i reprezentują najnowszą wiedzę aktualizowaną w miarę
kolejnych wydań.
Wymienione dzieła zostały wyróżnione nagrodami:
Ministra Transportu,
Ministra Infrastruktury,
Ministra Budownictwa,
Ministra Edukacji
Rektora Politechniki Poznańskiej
i uznaniem czytelników.
W roku 2006 prof. Andrzej Ryżyński obchodzi 80-te urodziny. Uroczystość
Jubileuszowa znalazła miejsce podczas XVI-tej Konferencji „Współczesne metody
wzmacniania i przebudowy mostów”. Serdeczną w tonie mowę laudacyjną wygłosił
profesor Witold Wołowicki.
Jubilat
bierze
stały i czynny udział w życiu i działalności Uczelni i Instytutu
Inżynierii Lądowej.
Kadencja dyrektorska od roku 2008
Dyrektor:Prof. P. P.dr hab. inż. Arkadiusz Madaj, prof. nadzw.
Z-ca dyrektora: dr inż. Ireneusz Wyczałek
dr inż. Mieczysław Słowik
Podczas kolejnych wyborów władz uczelni, wydziałów i instytutów dyrektorem
Instytutu Inżynierii Lądowej wybrany został prof. Arkadiusz Madaj. Wobec zbliżającego
się wieku emerytalnego dotychczasowy wieloletni dyrektor Instytutu prof. Witold
Wołowicki w wyborach nie kandydował.
Prodziekanem
Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska wybrana została dr
inż. Agnieszka Płatkiewicz, adiunkt Zakładu Dróg, Ulic i Lotnisk.
Prof. Arkadiusz Madaj podejmując stanowisko dyrektora instytutu przejął
kierownictwo Instytutu w następującym składzie osobowym
:
Instytut Inżynierii Lądowej skład osobowy w roku 2009
Dyrektor Prof. PP dr hab. inż. Arkadiusz Madaj, prof. nadzw.
Z-ca dyrektora dr inż. Mieczysław Słowik
dr inż. Ireneusz Wyczałek
Zakład Dróg, Ulic i Lotnisk (Z1), kierownik prof. dr hab. inż. Wojciech Grabowski
Zakład Dróg Kolejowych (Z2), p.o. kierownik dr hab. inż. Łucjan Siewczyński, prof.
nadzw.
Zakład Budowy Mostów (Z3), kierownik dr hab. inż. Arkadiusz Madaj, prof. nadzw.
Zakład Geotechniki i Geologii Inżynierskiej (Z4), kierownik dr hab. inż. Antoni
Florkiewicz, prof. nadzw.
Zakład Geodezji (Z5), kierownik dr hab. inż. Marian Wójcik
Nauczyciele akademiccy
1. prof. dr hab. inż. Witold Wołowicki (prof. zw.)
2. prof. dr hab. inż. Wojciech Grabowski (prof. nadzw.)
3. dr hab. inż. Antoni Florkiewicz (prof. nadzw.)
4. dr hab. inż. Jan Jeż (prof. nadzw.)
5. dr hab. inż. Arkadiusz Madaj (prof. nadzw.)
6. dr hab. inż. Łucjan Siewczyński (prof. nadzw.)
7. dr hab. inż. Romuald Sztukiewicz (prof. nadzw.)
8. dr hab. inż. Marian Wójcik (adiunkt)
9. dr inż. Włodzimierz Bednarek (adiunkt)
10. dr inż. Paweł Borowczak (adiunkt)
11. dr inż. Sławomir Janiński (adiunkt)
12. dr inz. Mieczysław Kania (adiunkt)
13. dr inż. Janusz Karlikowski (
adiunkt)
14. dr Albert Kubzdela (adiunkt)
15. dr Kataryzna Machowiak (adiunkt)
16. dr inż. Artur Plichta (adiunkt)
17. dr inż. Ryszard Porębski (adiunkt)
18. dr inż. Jeremi Rychlewski (adiunkt)
19. dr inż. Paweł Rydzewski (adiunkt)
20. dr inż. Wojciech Siekierski (adiunkt)
21. dr inż. Mieczysław Słowik (adiunkt)
22. dr inż. Jerzy Sobkowiak (adiunkt)
23. dr inż. Krzysztof Sturzbecher (adiunkt)
24. dr inż. Jarosław Wilanowicz (adiunkt)
25. dr inż. Andrzej Wojtasik (adiunkt)
26. dr inż. Ireneusz Wyczałek (adiunkt)
27. dr inż. Andrzej Krych (st. wykładowca)
28. dr inż. Agnieszka Płatkiewicz (st. wykładowca)
29. mgr inż. Lech Apanas (wykładowca)
30. mgr inż. Andrzej Jasiak (wykładowca)
31. mgr inż. Hanna Lelonkiewicz (wykładowca)
32. mgr inż. Michał Moczko (wykładowca)
33. mgr inż. Adam Duda (asystent)
34. mgr inż. Barbara Filipowicz
(asystent)
35. mgr Michalina Flieger (asystent)
36. mgr inż. Iwona Jankowiak (asystent)
37. mgr inż. Tomasz Jeż (asystent)
38. mgr inż. Krzysztof Karpiński (asystent)
39. mgr inż. Michał Pawłowski (asystent)
40. mgr inż. Andrzej Pożarycki (asystent)
41. mgr inż. Tomasz Soból (asystent)
42. mgr inż. Justyna Stróżyk-Weiss (asystent)
Profesorowie emerytowani
1. prof. zw. dr hab. inż. Andrzej Ryżyński
2. prof. dr inż. Jerzy Przystański
Pracownicy inżynieryjni i techniczni
1. Jerzy Jabłoński
2. inż. Bożena Karlikowska
3. Józef Marciniak
4. mgr inż. Jerzy Nowak
5. mgr inż. Michał Nowak
6. Robert Nowak
7. Wojciech Nowak
8. mgr inż. Magdalena Stępień
9. Daniel Wejchert
10. Zbigniew Zawitowski
11. Jacek Zieliński
Pracownicy biblioteczni
Anna Rymska
Pracownicy ekonomiczni i administracyjni
1. Aneta Michalak
2. Hanna Michalak
W roku 2008 wieloletni pracownik i były dyrektor Instytutu prof. Jerzy Przystański
obchodził Jubileusz 80-tych urodzin. Uroczystość laudacyjna, w której wzięli udział
zaproszeni goście i pracownicy Instytutu odbyła się w kwietniu w lokalu konferencyjnym
„Szafoniera” w Puszczykowie. Z prezentacją laudacyjną wystąpił dyrektor Instytutu prof.
Arkadiusz Madaj przypominając szczególnie cenioną działalność zawodową i naukową
Jubilata oraz Jego przyjazny stosunek do współpracowników, studentów i ludzi w ogóle.
XIX-ta Konferencja „Współczesne metody wzmacniania i przebudowy mostów”
zbiegła się z Jubileuszem 70-lecia urodzin prof. Witolda Wołowickiego.
W sesji laudacyjnej bardzo popularnego profesora – obok uczestników konferencji
wzięła udział liczna grupa przedstawicieli władz ministerialnych, lokalnych, miejskich oraz
przyjaciół i przedstawicieli zawodowego środowiska drogowców i mostowców.
Mowę laudacyjną wygłosił prof. Andrzej Ryżyński.
Szanowny i Drogi Jubilacie
Panie i Panowie
Spotykamy się dzisiaj aby razem z naszym kolegą i przyjacielem Witoldem
Wołowickim uczcić Jego 70-te urodziny.
70-te urodziny mają rangę Jubileuszu. Możliwość przeżywania takiego Jubileuszu
w dobrym zdrowiu i dobrej kondycji jest wielkim darem bożym i chwalmy Go za to.
Witold Wołowicki – nasz Jubilat urodził się w Wilnie w dniu Święta Narodowego 3
Maja pamiętnego 1939 roku. W Polsce zmieniając miejsca zamieszkania już 17 września
znalazł się w Białoruskiej Republice Radzieckiej, potem na krótko w Republice Litewskiej,
ale nie długo potem w Radzieckiej Republice Litewskiej. Od czerwca 1941 roku do lipca
1944 roku przebywał w niemieckim Ostlandzie. W lipcu 1944 roku Wilno znowu znalazło
się w Radzieckiej Republice Litewskiej.
Te niekończące się nie mobilne przeprowadzki z kraju do kraju państwu
Wołowickim – podobnie jak i wielu innym mieszkańcom Wilna i Litwy się sprzykrzyły i
jedynym z pierwszych transportów repatryjacyjnych – w również pamiętnym dniu 9 maja
1945 roku przekroczyli granice Polski. Losy zawiodły Ich do pięknego nadwiślańskiego
Torunia i tutaj całą rodziną już się na stałe osiedlili.
Nasz dzisiejszy Jubilat Witold obchodził właśnie 6-te urodziny. Toruń stał się
nową ojczyzną Państwa Wołowickich. W Toruniu Witold ukończył szkołę podstawową,
liceum ogólnokształcące i w roku 1957 zdał maturę.
W 1957 roku podjął Witold studia na Wydziale Budownictwa Lądowego
Politechniki Poznańskiej.
W Politechnice Poznańskiej znalazł swoje szczęście rodzinne w osobie pani Marii
Nowak, koleżance ze swojego roku akademickiego – Poznaniance i w Poznaniu już
pozostał.
Studia „cum laude” ukończył w roku 1963 i podjął pracę w Politechnice
Poznańskiej przechodząc kolejno przez wszystkie stopnie i tytuły akademickie od asystenta
do tytułu profesora i stanowiska profesora zwyczajnego.
Lata biegły – rodzina Witolda się powiększała. Przybył syn, córka a później wnuki.
Syn można powiedzieć „pozostał w branży” jest mgr inż. budowy dróg.
Wybraną specjalnością zawodową Witolda oraz obszarem uprawianej działalności
naukowej stała się budowa mostów.
W pracy i podejmowanych zadaniach był i jest dokładny, staranny i dociekliwy.
Rozprawę doktorską o charakterze badawczym podjął z zakresu żelbetowych
rusztów mostowych w okresie kiedy Instytut Inżynierii Lądowej Politechniki Poznańskiej i
Zakład Budowy Mostów nie miał jeszcze swojego laboratorium.
W realizowaniu zadań w ekstremalnie trudnych warunkach wykazywał upór i hart
ducha. Badania prowadził w piwnicy dopiero budującego się budynku. Efektem badań były
bardzo interesujące wnioski dotyczące stanów granicznych mostowych elementów rusztów
mostowych poddanych równocześnie zginaniu, ściskaniu i skręcaniu w różnych
proporcjach sił wewnętrznych. Praca ta wyróżniona została Nagrodą Ministra Nauki i
Szkolnictwa Wyższego w roku 1972.
Podobnie dużo nowych informacji wniosła do nauki Jego rozprawa habilitacyjna.
Witold jest człowiekiem, którego charakteryzuje wielka pracowitość oraz wielka
dociekliwość. Jest autorem lub współautorem około 200 prac naukowych, współautorem 14
monografii i podręczników. Stał się wysokiej rangi znawcą i popularyzatorem podstaw
norm technicznych dot. mostów betonowych tak drogowych jak i kolejowych przy
uwzględnieniu kolejnych mutacji tych norm i ich rozwoju. Potwierdzone zostało to
dyplomem Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.
Jest współautorem poczytnych w środowiskach inżynierskich książek o charakterze
monograficznym – wielokrotnie wydawanych:
1. Mosty metalowe
2. Budowa i utrzymanie mostów
3. Mosty betonowe – wymiarowanie i konstruowanie
4. Podstawy projektowania budowli mostowych
5. Mostowe konstrukcje zespolone stalowo-betonowe
6. Rusztowania mostowe.
Wydane książki – z reguły współautorskie o cechach partnerskich świadczą o
umiejętności współpracy ale również przyspiesza to cykl wydawniczy. Praca jednego
autora trwałaby zbyt długo a książki są w dużym stopniu adresowane do praktykujących
inżynierów oraz studentów i są przydatne tylko wtedy, kiedy prezentują najnowszą wiedzę.
Wymienione książki spotkały się z dużym uznaniem nie tylko u z nich
korzystających ale również na tzw. wysokim szczeblu. Świadczą o tym przyznane prof.
Wołowickiemu nagrody i dyplomy:
• Ministra Transportu – „Rusztowania Mostowe”,
• Ministra Infrastruktury (2),
• Ministra Budownictwa (4),
• Ministra Edukacji (4),
• Rektora Politechniki Poznańskiej.
Zasłużony autor Inżynierii I Budownictwa (dyplom).
W tak krótkim wystąpieniu trudno wszystkie prace Witolda wymienić. Zasługi,
osiągnięcia naukowe, dydaktyczne prof. Witolda Wołowickiego są wydrukowane w księdze
naszej XIX już konferencji.
Wymienić należy jednak Jego działalność i zasługi dla Uczelni. Swoje umiejętności
administrowania ćwiczył w Dziekanacie Wydziału Budownictwa Lądowego jako:
- dziekan i prodziekan Wydziału,
- jako długoletni członek Senatu akademickiego Uczelni.
W roku 1991 podjął kierownictwo Instytutu Inżynierii Lądowej Politechniki
Poznańskiej. Dyrektorem Instytutu był przez 18 lat. Był rzeczowym i sprawiedliwym szefem
bardzo starającym się o rozwój prowadzonej jednostki.
Ma duże zasługi w kształceniu inżynierów z bardzo dobrymi wynikami.
Jest bardzo skrupulatnym dydaktykiem starannie prowadzącym podejmowane
wykłady i seminaria. Potwierdzają to nagrody i dyplomy:
• Ministra Edukacji,
• Rektora Politechniki Poznańskiej
za osiągnięcia w dydaktyce.
Prof. Witold Wołowicki kształci nie tylko inżynierów ale ma również liczący się
wkład w kształceniu i przygotowaniu do dalszych awansów reprezentantów młodszej kadry
naukowej.
Był promotorem pięciu wypromowanych doktorów nauk technicznych. Są to
obecnie już ludzie o ugruntowanej pozycji w nauce i praktyce inżynierskiej. Wymienię dla
przykładu:
- prof. Arkadiusz Madaj jest aktualnym następcą prof. Wołowickiego na
stanowiskach:
- dyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej
- kierownika Zakładu Budowy Mostów Politechniki Poznańskiej,
- natomiast dr inż. Piotr Plamowski, którego praca doktorska została
uhonorowana Nagrodą Ministra Edukacji jest wyróżniającym się projektantem
dróg,
- a dr inż. Grzegorz Ratajczak jest Naczelnym Dyrektorem liczącego się w kraju
Biura Projektów „Transprojekt” w Poznaniu.
Obok bogatej działalności w nauce i dydaktyce prof. Witold Wołowicki jest mocno
zaangażowany w technice i działalności inżynierskiej. W obszarze tym występuje i działa:
• jako projektant kilku mostów,
• jako konsultant w biurach projektowych i na budowach,
• jako rzeczoznawca,
• jako konsultant w projektowaniu i budowie kilkudziesięciu obiektów
mostowych.
Dla przykładu można wymienić:
zaangażowanie w projektowaniu i konsultacje podczas budowy:
- Mostu Dworcowego w Poznaniu,
- Mostu Św. Rocha w Poznaniu,
oba wyróżnione prominentną statuetką „Dzieło mostowe roku” nadaną przez ZMRP.
Obok swojego głównego nurtu pracy w Politechnice Poznańskiej nasz Jubilat
udziela się aktywnie w organizacjach naukowych i inżynierskich:
• od 1997 roku jest członkiem prominentnego Komitetu Inżynierii Lądowej i
Wodnej Polskiej Akademii Nauk oraz
• v-ce przewodniczącym dwóch sekcji tegoż Komitetu:
o
Sekcji Konstrukcji betonowych i
o
Sekcji Inżynierii Komunikacyjnej.
Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej wspólnie z Komitetem Nauki Polskiego
Związku Inżynierów i Techników Budownictwa organizuje coroczne konferencje w Krynicy.
Witold Wołowicki dwukrotnie był przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego tych
konferencji.
Za swoją działalność w obu Komitetach oraz za osobiste osiągnięcia w nauce wyróżniony
został:
- Nagrodą im Bryły,
- Medalem prof. Kaufmana.
Witold Wołowicki należy do założycieli ZMRP i został uhonorowany tytułem członka
honorowego Związku oraz Medalem ZMRP za wybitne zasługi dla mostownictwa.
Należy On również do aktywnie pracujących w obszarze ochrony zabytków miasta
Poznania w tym szczególnie poznańskiego kościoła farnego. Otrzymał dyplom uznania za
działalność na rzecz odbudowy fary.
Obchodzimy dzisiaj Jubileusz 70-tych urodzin wybitnego profesora budowy mostów i
wybitnego inżyniera. Jego prominentna pozycja w naszym środowisku osiągnięta została
wielkim nakładem pracy i poświęconego jej czasu.
Nasuwa się pytanie czy ma on czas na życie prywatne i poza zawodowe
zainteresowania.
Otóż tak. Profesor jest „praktykującym” turystą zainteresowanym historią
budownictwa i dziwami natury.
Zamiłowanie do turystyki okazywał od najmłodszych lat swojego życia.
Pierwszym przeżyciem turystycznym 6-cio letniego wówczas Witolda była podróż
wagonem towarowym z Wilna do Torunia.
Drugim już etapem była młodzieżowa turystyka piesza z kolegą.
Trzecim etapem była turystyka skuterem marki Osa z panią Marią na tylnym
siodełku.
W czwartym samochodem marki Trabant.
W piątym nastąpił wielki skok jakościowy – samochód marki Polonez.
Obecnie turystykę samochodową uprawia już „japończykiem” marki Toyota
Obecnie również nie gardzi podróżami samolotem lub pociągami typu „Inter City”
(po nowopolsku „aj si”).
No i inne zainteresowanie już nie wymagające wędrówek:
- zainteresowanie historią – lubi czytać dzieła Jasienicy i Bunsza ponadto jest
wiernym czytelnikiem Tygodnika Powszechnego i dzieł ks. Tischnera.
Najnowszym wyróżnieniem i dowodem Jego zasług dla polskiego drogownictwa i
mostownictwa jest otrzymany w ostatnich dniach medal wybity przez Generalną Dyrekcje
Dróg Krajowych i Autostrad na okazję „130-to lecia polskiej administracji drogowej”.
Przedstawiłem Państwu efekty pracy prof. Witolda Wołowickiego osiągnięte w ciągu
Jego pierwszych 70-ciu lat życia. Życzymy podobnie wielkich osiągnięć i satysfakcji w
drugim 70-cio leciu.
Plurimos annos Witoldzie aunos, aunos plurimos.
Treść mowy laudacyjnej oraz złożone liczne gratulacje i słowa uznania są miarą
popularności, szacunku i uznania dla znakomitego uczonego, społecznika i inżyniera.
W Poznaniu zmarł 10.02.2010 roku dr inż. Jacek Skarżewski, adiunkt w Zakładzie
Budowy Mostów Politechniki Poznańskiej, współzałożyciel i członek honorowy Związku
Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej, aktywny działacz społeczny samorządu
zawodowego i spółdzielczości mieszkaniowej, ceniony specjalista, autor wielu publikacji,
dobry i życzliwy Kolega. Życiorys Zmarłego do druku w „Inżynierii i Budownictwie”
napisał dyrektor Instytutu Inżynierii Lądowej prof. Arkadiusz Madaj.
Jacek Skarżewski urodził się 17 września 1943 r. w Warszawie. Jego ojciec, żołnierz
Armii Krajowej, zginął w Powstaniu Warszawskim. Po powstaniu, wraz z matką, został
wywieziony do obozu pracy pod Wrocławiem, skąd po wojnie trafił do Poznania, gdzie
mieszkał do śmierci. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego rozpoczął studia na
Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Poznańskiej, które ukończył w 1967 r. W
czasie nauki w liceum i podczas studiów uprawiał zawodniczo gimnastykę sportową i
lekkoatletykę w AZS Poznań.
Bezpośrednio po studiach podjął pracę w Katedrze Dróg i Mostów Politechniki
Poznańskiej, a następnie, po reorganizacji, w Zakładzie Budowy Mostów Instytutu
Inżynierii Lądowej, w którym pracował do przejścia na emeryturę w roku 2005. W grudniu
1976 roku uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych na podstawie rozprawy pt.
„Redystrybucja momentów zginających w stanie nośności granicznej statycznie
niewyznaczalnej belki z betonu sprężonego”. W czasie pracy na uczelni był zaangażowany
w organizację międzynarodowych konferencji: „Duralibity and Service Life of Bridge
Structures”. Był promotorem kilkudziesięciu prac magisterskich.
Opublikował jako autor bądź współautor ponad 60 opracowań naukowych i
naukowo-technicznych, jedną książkę i 3 skrypty. Był autorem lub współautorem około
350 opracowań naukowow-badawczych i ekspertyz, w szczególności dla PKP, służb
drogowych i instytucji komunalnych oraz ponad 25 projektów budowy lub przebudowy
obiektów mostowych i kilku torowisk tramwajowych w Poznaniu, a także projektantem
konstrukcji pomnika wzniesionego na poznańskiej Cytadeli: „Dzwonu Pokoju i Przyjaźni
między Narodami”.
Za prace badawcze i wdrożeniowe, przeznaczone do wykorzystania w
budownictwie mostowym, był dwukrotnie wyróżniony (w latach 1978 i 1983) nagrodą
Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki.
Od roku 1979 był rzeczoznawcą Stowarzyszenia Inżynierów i Techników
Komunikacji w dziedzinie techniki i technologii konstrukcji betonowych i stalowych, w
zakresie mostów, wiaduktów i tuneli.
Był jednym z kilkunastu założycieli Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej
i jednym z pierwszych organizatorów jego struktur, współtwórcą statutu Związku. W
pierwszej i drugiej kadencji Zarządu ZMRP (1992-1996) był jego sekretarzem, a w
następnych kadencjach – członkiem zarządu Związku i sekretarzem komisji ZMRP ds.
certyfikacji. Został laureatem medalu ZMRP i członkiem honorowym Związku.
W 2001 r. został z rekomendacji ZMRP powołany został przez Ministra Rozwoju
Regionalnego i Budownictwa do Komitetu Organizacyjnego Izby Inżynierów
Budownictwa. W roku 2002 został wybrany w skład Rady Okręgowej Izby Wielkopolskiej,
a następnie jej wiceprzewodniczącym. Tę funkcję pełnił z wielkim zaangażowaniem do
śmierci. Był, z ramienia ZMRP, członkiem Rady
Programowej miesięcznika
„Inżynieria i
Budownictwo”. Był też aktywnym działaczem społecznym w spółdzielczości
mieszkaniowej, a w latach 1984-1988 radnym Dzielnicowej Rady Narodowej Poznań Stare
Miasto.
Otrzymał szereg wyróżnień i odznaczeń, w tym medal jubileuszowy i dyplom 35-
lecia Wydziału Budownictwa Lądowego Politechniki Poznańskiej, medal jubileuszowy i
dyplom 15-lecia Instytutu Inżynierii Lądowej P.P., Srebrny i Złoty Krzyż Zasługi, Srebrną
Odznakę Honorową SITK, Złotą Odznakę Honorową Centralnego Związku Spółdzielni
Budownictwa Mieszkaniowego.
Doktor inż. Jacek Skarżewski był doskonałym fachowcem, zaangażowanym
społecznikiem, dobrym i serdecznym kolegą. Niestety, mimo ogromnego hartu ducha,
przegrał walkę ze śmiertelną chorobą.
Z odejściem ś.p. Jacka Skarżewskiego środowisko mostowe uczelniane i krajowe
traci osobę wyróżniającą się swoją indywidualnością, osobowością i ogólnie cenioną
przyjaźń. Osobowość Jacka Skarżewskiego dobrze charakteryzuje treść „listu
pożegnalnego” odczytanego podczas pogrzebu zmarłego.
Stoimy nad trumną Jacka Skarżewskiego i żegnamy naszego kolegę i przyjaciela.
Każdego z nas łączyły ze zmarłym inne odczucia i wspomnienia – wspomnienia
dobre o człowieku przyjacielskim, otwartym, życzliwym i równocześnie pracowitym,
serdecznym, oddanym sprawom, które podejmował.
Jacka poznałem w roku 1966 jako studenta a po zdanym egzaminie zaproponowałem
współpracę, którą w roku 1967 podjął. I od tego czasu powiązały się nasze losy.
Zadania dydaktyczne, które Jacek podjął były trudne, tworzyliśmy wtedy podwaliny
pod specjalność mostową w naszej Politechnice. Jacek prowadził trudny dla studentów
przedmiot – mosty z betonu sprężonego. W dziedzinie tej się wyspecjalizował, napisał
bardzo zręczny podręcznik i w tej dziedzinie zaprezentował również w roku 1976 swoją
pracę doktorską.
Oprócz działalności dydaktycznej i naukowej Jacek był mocno i skutecznie
zaangażowany w działalności technicznej prowadzonej przez Zakład Budowy Mostów jak
nadzory naukowe nad budową nowych mostów, działalność ekspertyzową z próbnymi
obciążeniami mostów.
Szczególnym talentem organizacyjnym, znajomością procedur i podstaw
prawnych
powołania nowo tworzącej się organizacji społecznej wykazał się Jacek podczas, w r.
1991, tworzenia Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej. Pierwszy Zarząd Związku
przy założeniu, że ukształtuje on organizację i struktury Związku powołano z pośród
środowiska poznańskiego i pierwszym sekretarzem generalnym Związku wybrany został
Jacek Skarżewski. Funkcję tą pełnił do roku 1996, wywiązując się z przyjętych obowiązków
cum laude. Do ostatnich swoich dni Jacek przez wszystkie kadencje był aktywnym
członkiem Zarządu Związku. W 10-tą rocznicę powstania Związku w roku 2001 Jacek
Skarżewski uhonorowany został Medalem Związku Mostowców za wybitne osiągnięcia dla
polskiego mostownictwa.
Jacek Skarżewski był aktywnym i lubianym przez studentów dydaktykiem a może
bardziej nauczycielem. Przez swoje 30 lat pracy brał udział w kształceniu i wychowaniu 30-
tu roczników studentów a obecnie magistrów inżynierów mostowców, drogowców i
kolejarzy.
Obok swojej pracy w Politechnice miał duże zainteresowanie – a może to można
nazwać hobby w dziedzinach społeczno-organizacyjnych.
Miał niewątpliwie zasługi i duże zaangażowanie w organizowaniu i tworzeniu
podstaw prawnych i organizacyjnych Ogólnopolskiej Izby Inżynierów Budownictwa i był w
ścisłym Prezydium Izby.
Serce i duszę wkładał w organizację samorządu lokatorskiego na Osiedlu
„Wichrowe Wzgórze” dzielnicy Winogrady.
Z działalności – ale nie z aktywności wytrąciła Go tląca się od dłuższego czasu
choroba – stracił władzę w nogach i poruszał się na wózku inwalidzkim. Wykazywał rzadko
spotykaną umiejętność przystosowania się do inwalidztwa i niebywały upór twórczy.
Walcząc z chorobą nadal korzystając z internetu pełnił swoje funkcje w Izbie Inżynierów i
samorządzie lokatorskim.
W Jego ciężkiej chorobie i niewątpliwie trudnych chwilach i dniach podtrzymywała
Go na duchu Pani Barbara oddana Jemu Małżonka, wyrozumiała dla Jego trudności
fizycznych i psychicznych.
Jacek wierzył w wyleczenie i to dodawało mu sił i wiary.
Awansująca się choroba zmogła Jacka w wieku lat 68 w dniu 11 lutego 2010 roku.
Pozostanie w naszej pamięci jako serdeczny i lubiany kolega.
Non omnis moriar
Żegnam Cię Jacku w imieniu kolegów i współpracowników z Zakładu Budowy
Mostów i całego Instytutu Inżynierii Lądowej Politechniki Poznańskiej oraz Zarządu i
wszystkich członków Związku Mostowców Rzeczypospolitej Polskiej.
W dniu 2-go maja 2010 roku zmarł wieloletni pracownik Instytutu Inżynierii
lądowej wielce ceniony uczony i i inżynier prof. dr inż. Jerzy Przystański. Prof. Jerzy
Przystański swoim życzliwym i pogodnym usposobieniem zjednywał sobie ludzi w tym
współpracowników. Doskonałą znajomością geotechniki i intuicją inżynierską zapewnił
sobie wysoką pozycję w środowisku projektantów, wykonawców i inwestorów.
Przy opracowaniu życiorysu śp. Profesora skorzystano z artykułu autorstwa prof.
Zbigniewa Młynarka zaprezentowanego w dwumiesięczniku Inżynieria Morska i
Geotechnika.
Profesor Jerzy Przystański urodził się 13 kwietnia 1928 roku w Kotlinie, w
Wielkopolsce. Po maturze uzyskanej w liceum ogólnokształcącym w Jarocinie, przez dwa
lata pracował w przedsiębiorstwie budowlanym (początkowo jako robotnik), równolegle
kończąc technikum budowlane.
W latach 1950-1956 studiował na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki
Poznańskiej. Tutaj już na III roku studiów został zatrudniony jako asystent. Po uzyskaniu
dyplomu, przez kolejne cztery lata łączył pracę dydaktyczną i naukową na Politechnice
Poznańskiej z zatrudnieniem na stanowisku starszego projektanta w jednym z poznańskich
biur projektowych. W Politechnice Poznańskiej zorganizował wówczas pierwsze
laboratorium mechaniki gruntów w Poznaniu.
W 1964 roku obronił na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki
Wrocławskiej rozprawę doktorską, zatytułowaną „O przekazywaniu obciążenia przez
pobocznicę pala w piaszczystym ośrodku gruntowym”. Promotorem rozprawy był prof. Igor
Kisiel.
Od 1971 roki prof. J. Przystański pełnił funkcję kierownika Pracowni Mechaniki
Gruntów i Fundamentowania w Instytucie Inżynierii Lądowej
Politechniki Poznańskiej, a
od 1991 do 1993 r. był kierownikiem Zakładu Geotechniki i Geologii Inżynierskiej w tym
Instytucie.
W okresie od 1962 do 1970 roku prof. J. Przystański był wykładowcą w Katedrze
Gruntoznawstwa i Budownictwa Ziemnego Akademii Rolniczej w
Poznaniu. Przez okres
działalności na Wydziale Budownictwa Lądowego Politechniki Poznańskiej pełnił
następujące funkcje:
- od 1973 do 1976 roku – prodziekana Wydziału Budownictwa Lądowego,
- od 1974 do 1976 roku – kierownika punktu konsultacyjnego Wydziału Budownictwa
Lądowego Politechniki Poznańskiej w Bydgoszczy,
- od 1976 do 1981 roku – wicedyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej,
- od 1981 do 1982 roku – prorektora Politechniki Poznańskiej ds. studenckich (odwołany
po wprowadzeniu stanu wojennego 22.01.1982),
- od 1982 do 1987 roku – wicedyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej,
- od 1987 do 1991 roku – dyrektora Instytutu Inżynierii Lądowej.
W okresie od 1968 do 1984 roku był także głównym konsultantem ds. geotechniki
Geoprojektu w Poznaniu.
Niewątpliwą pasją prof. J. Przystańskiego była działalność dla dobra
geotechników, a szczególnie dla wielkopolskich geotechników. Od 1975 roku, przez trzy
kadencje pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu ds. Geotechniki przy NOT w
Poznaniu, a od 1988 do 1992 roku był wiceprezydentem Polskiego Komitetu Geotechniki,
przy Radzie Głównej NOT, w okresie od 1992 do 1998 pełnił funkcję wiceprezydenta
Polskiego Komitetu Geotechniki. W tym czasie był przedstawicielem Polskiego Komitetu
Geotechniki w Komitecie Technicznym TC-16 International Society Soil Mechanics and
Foundation Engineering.
Działalność naukowa prof. J. Przystańskiego oznaczona jest wyjątkowym
elementem, a mianowicie tym, że zawsze był inżynierem, potrafił doskonale swoje
zainteresowania teoretycznymi aspektami mechaniki gruntów przełożyć na praktyczne
rozwiązania dla posadowienia budowli. Obszar zainteresowań badawczych prof. J.
Przystańskiego obejmował następujące zagadnienia:
- zagadnienia nośności pali pojedynczych i fundamentów palowych (8 publikacji),
- konsolidacja gruntów ściśliwych, ze szczególnym uwzględnieniem gruntów organicznych
oraz wpływ procesów konsolidacji na zmiany geotechnicznych właściwości i parametrów
tych gruntów, w tym oryginalne osiągnięcia badawcze w zakresie nieliniowych modeli
obliczeniowych konsolidacji torfów i tzw. wzmocnienia gęstościowego torfów, liczne
zastosowania wdrożeniowe (13 publikacji, dwa granty centralne z tej tematyki),
- prognozowanie osiadań fundamentów i szacowanie parametrów odkształceniowych
podłoża metodą wsteczną (17 publikacji), liczne zastosowania praktyczne i wdrożenia
opracowanych procedur prognozowania osiadań budynków wysokich,
- problemy posadowienia budowli na iłach serii poznańskiej i badania właściwości tych
iłów (7 publikacji).
Ogółem prof. J. Przystański opublikował 61 prac, w tym 33 indywidualnych i 28
współautorskich, przy czym:
- 11 prac ogłoszonych zostało w językach obcych, na międzynarodowych konferencjach,
- monografia zbiorowa, pod kierunkiem J. Przystańskiego pt.: „Posadowienie budowli na
gruntach pęczniejących”, wydana w serii Rozprawy PP, nr 244, Poznań 1991 oraz
„Wytyczne posadowienia budowli na gruntach pęczniejących”, Inst.. nr 296, ITB,
Warszawa 1990.
Ponadto jest autorem dwóch skryptów, które cieszą się do chwili obecnej dużym
zainteresowaniem:
- „Wykopy fundamentowe i odwodnienia gruntów”, Wyd. PP, Poznań, 1967, 1976, 1981,
1984,
- „Obliczenia statyczne fundamentów bezpośrednich”, Wyd. PP, Poznań 1978, 1984.
Inżynierski wymiar działalności prof. J. Przystańskiego charakteryzuje się tym, że
prof. J. Przystański był zawsze dostępny, aby udzielić fachowej rady do rozwiązania
problemu geotechnicznego. Na terenie Wielkopolski nie realizowano inwestycji
budowlanej bez udziału prof. J. Przystańskiego. Konsultował szereg przedsięwzięć
inwestycyjnych w Niemczech – NRD (rewaloryzacja zespołu pałacowego Sanssouci w
Poczdamie, wzmacnianie podłoża pod silosy), posadowienie kilku wysokich obiektów
hotelowych w złożonych warunkach gruntowo-wodnych w Bułgarii, a także wielu
obiektów użyteczności publicznej i przemysłowych w Iraku oraz w Rosji (ZSRR).
Działalność prof. Jerzego Przystańskiego została dostrzeżona przez liczne grona
zawodowe i naukowe. Za jedno z najważniejszych wyróżnień należy uznać to, że
wielokrotnie był wybrany przez studentów jako „najlepszy wykładowca na Wydziale
Budownictwa Lądowego Politechniki Poznańskiej”. Inne odznaczenia to Złoty Krzyż
Zasługi, Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, Złote Odznaki Honorowe NOT i
ZNP oraz liczne odznaczenia branżowe i regionalne, w tym tytuł Honorowego Członka
Polskiego Komitetu Geotechniki.
W roku 1998 prof. Jerzy Przystański przeszedł na emeryturę. Zmarł dnia 2 maja
2010. W pamięci pracowników Instytutu Inżynierii Lądowej i w poznańskim środowisku
inżynierów budownictwa pozostał w jak najlepszej pamięci.