Podatki w przedsiębiorstwie

Podatek od towarów i usług

dr Angelika K

ę

dzierska-Szczepaniak

Ustawa z dnia 11 marca 2004

z pó

ź

niejszymi zmianami

Najnowsze zmiany:

Od 1 kwietnia 2013

Od 1 stycznia 2014

Akty prawne zmieniające w latach 2013 i 2014
zasady opodatkowania VAT: (1)

a) ustawa z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obci

ąż

e

ń

administracyjnych w

gospodarce (Dz.U. z 2012 r., poz. 1342),

b) ustawa z 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz.U. z 2012 r., poz. 1529),
c) ustawa z 12 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz

ustawy

o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2012 r., poz. 1530),
d) ustawa z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz

niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2013 r., poz. 35),

e) ustawa z 10 pa

ź

dziernika 2012 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym

oraz

niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2012 r., poz. 1448),
f) ustawa z 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz
ustawy o transporcie drogowym (Dz.U. z 2010 r., nr 247, poz. 1652, z pó

ź

n. zm.;

ustawa ta została zmieniona ustaw

ą

z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku

od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw),
g) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 11 grudnia 2012 r. zmieniaj

ą

ce

rozporz

ą

dzenie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania

faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie
maj

ą

zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2012 r.,

poz. 1428),

Akty prawne zmieniające w latach 2013 i 2014
zasady opodatkowania VAT:(2)

h) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 20 grudnia 2012 r. zmieniaj

ą

ce

rozporz

ą

dzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od

towarów i usług (Dz.U. z 2012 r., poz. 1485),

i) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnie

ń

z

obowi

ą

zku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestruj

ą

cych (Dz.U.

z 2012 r.,poz. 1382),

j) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 14 grudnia 2012 r. zmieniaj

ą

ce

rozporz

ą

dzenie w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od

towarów i usług (Dz.U.z 2012 r., poz. 1550),

k) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 20 grudnia 2012 r. w sprawie przesyłania

faktur w formie elektronicznej, zasad ich przechowywania oraz trybu
udost

ę

pniania organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej (Dz.U. z

2012 r., poz. 1528),

l) rozporz

ą

dzenie ministra finansów z 14 grudnia 2012 r. w sprawie wzoru

zawiadomienia o skorygowaniu podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku
nale

ż

nego (Dz.U. z 2012 r., poz. 1451)

Wystawienie faktury VAT

podatnicy s

ą

obowi

ą

zani wystawi

ć

faktur

ę

stwierdzaj

ą

c

ą

w szczególno

ś

ci dokonanie sprzeda

ż

y, dat

ę

dokonania sprzeda

ż

y, cen

ę

jednostkow

ą

bez

podatku, podstaw

ę

opodatkowania, stawk

ę

i kwot

ę

podatku, kwot

ę

nale

ż

no

ś

ci oraz dane dotycz

ą

ce

podatnika i nabywcy, oraz

ż

e podatnicy nie maj

ą

obowi

ą

zku wystawiania faktur osobom fizycznym

nieprowadz

ą

cym działalno

ś

ci gospodarczej, chyba

ż

e

osoby te wyst

ą

pi

ą

z takim

żą

daniem

Zawartość faktury VAT (1)

data wystawienia,

kolejny numer, nadany w ramach jednej lub wi

ę

cej serii, który w

sposób jednoznaczny identyfikuje faktur

ę

,

imiona i nazwiska albo nazwy podatnika i nabywcy towarów lub
usług i ich adresy,

numer, za pomoc

ą

którego podatnik jest zidentyfikowany dla

podatku,

numer, za pomoc

ą

którego nabywca towarów lub usług jest

zidentyfikowany dla podatku albo podatku od warto

ś

ci dodanej,

pod którym otrzymał on towary lub usługi,

data dokonania albo zako

ń

czenia dostawy towarów lub

wykonania usługi, o ile taka data jest okre

ś

lona i ró

ż

ni si

ę

od

daty wystawienia faktury (w przypadku sprzeda

ż

y o charakterze

ci

ą

głym podatnik mo

ż

e poda

ć

na fakturze miesi

ą

c i rok

dokonania sprzeda

ż

y),

Zawartość faktury VAT (2)

nazwa (rodzaj) towaru lub usługi,

miara i ilo

ść

(liczba) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych

usług,

cena jednostkowa towaru lub usługi bez kwoty podatku (cena
jednostkowa netto),

kwoty wszelkich rabatów, w tym za wcze

ś

niejsze otrzymanie

nale

ż

no

ś

ci, o ile nie zostały one uwzgl

ę

dnione w cenie jednostkowej

netto,

warto

ść

dostarczonych towarów lub wykonanych usług obj

ę

tych

transakcj

ą

bez kwoty podatku (warto

ść

sprzeda

ż

y netto),

stawka podatku,

suma warto

ś

ci sprzeda

ż

y netto z podziałem na sprzeda

ż

obj

ę

ta

poszczególnymi stawkami podatku i sprzeda

ż

zwolniona od podatku,

kwot podatku od sumy warto

ś

ci sprzeda

ż

y netto, z podziałem na kwoty

dotycz

ą

ce poszczególnych stawek podatku,

kwota nale

ż

no

ś

ci ogółem

WNT

Wewn

ą

trzwspólnotowe

nabycie towarów za

wynagrodzeniem jest to nabycie prawa

do

rozporz

ą

dzania jak wła

ś

ciciel towarami, które w

wyniku dokonanej dostawy s

ą

wysyłane lub

transportowane na terytorium innego pa

ń

stwa

członkowskiego ni

ż

pa

ń

stwo wysyłki.

(np. z innego kraju UE do Polski)

Wewnątrzwspólnotowa dostawa

towarów (WDT)

jest to przekazanie prawa do rozporz

ą

dzania jak

wła

ś

ciciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy

s

ą

wysyłane lub transportowane na terytorium innego

pa

ń

stwa członkowskiego ni

ż

pa

ń

stwo wysyłki.

(np. z Polski do innego kraju UE)

IMPORT/EKSPORT

Przez import towarów - rozumie si

ę

przywóz

towarów z terytorium pa

ń

stwa trzeciego na

terytorium kraju.

Przez eksport towarów - rozumie si

ę

potwierdzony przez urz

ą

d celny okre

ś

lony w

przepisach celnych wywóz towarów z
terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty.

Wystawianie faktur

Od 1 stycznia 2013r jedna faktura VAT mo

ż

e

dotyczy

ć

kilku odr

ę

bnych dostaw towarów lub

usług w ci

ą

gu jednego miesi

ą

ca!

(dodatkowo rozliczenie tradycyjne – wystawienie faktury

w ci

ą

gu 7 dni od daty nabycia)

Odpłatne świadczenie usług

Odpłatne

ś

wiadczenie usług na terytorium kraju

to ka

ż

de

ś

wiadczenie na rzecz osoby

fizycznej, osoby prawnej lub jednostki

organizacyjnej niemaj

ą

cej osobowo

ś

ci

prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Wystawienie faktury WDT

Od nowego roku w wewn

ą

trzwspólnotowej

dostawie towarów obowi

ą

zek podatkowy

powstaje z chwil

ą

wystawienia faktury przez

podatnika, nie pó

ź

niej jednak ni

ż

15. dnia

miesi

ą

ca nast

ę

puj

ą

cego po miesi

ą

cu, w

którym dokonano tej dostawy.

Szczególne przypadki wystawiania
faktur:

Sprzeda

ż

o charakterze ci

ą

głym

Otrzymane zaliczki

Sprzeda

ż

towarów i usług, dla których ustawa

o VAT przewiduje szczególne momenty
powstania obowi

ą

zku podatkowego

Wydanie towarów przez komitenta na rzecz
komisanta

Oddanie gruntu w u

ż

ytkowanie wieczyste

Ustawa wyklucza z kategorii
przedmiotu opodatkowania:

czynno

ś

ci, które nie mog

ą

by

ć

przedmiotem prawnie

skutecznej umowy,

transakcje zbycia przedsi

ę

biorstwa lub zakładu

(oddziału) samodzielnie sporz

ą

dzaj

ą

cego bilans,

czynno

ś

ci wykonywane przez osoby fizyczne z tytułu

przychodów ze stosunku słu

ż

bowego, stosunku

pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego
stosunku pracy,

działalno

ść

w zakresie gier losowych, zakładów

wzajemnych, gier na automatach i gier na
automatach o niskich wygranych, podlegaj

ą

ca

opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach
okre

ś

lonych w ustawie o grach i zakładach

wzajemnych

Przy ustalaniu istnienia obowiązku
podatkowego duże znaczenie ma:

Miejsce

ś

wiadczenia

Wewn

ą

trzwspólnotowe nabycie towarów

Miejsce świadczenia:

przy dostawie towarów

to miejsce, w którym towary

znajduj

ą

si

ę

w momencie rozpocz

ę

cia wysyłki lub

transportu do podmiotu, dla którego jest dokonywana
dostawa,

przy towarach,

które s

ą

przez podatnika dokonuj

ą

cego

dostawy lub przez podmiot działaj

ą

cy w jego imieniu

instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem
lub bez próbnego uruchomienia - miejscem tym jest
miejsce, w którym towary s

ą

instalowane lub montowane,

Miejsce świadczenia (2):

przy dostawie towarów niewysyłanych ani
nietransportowanych -

miejscem tym jest miejsce, w

którym towary znajduj

ą

si

ę

w momencie dostawy,

przy

ś

wiadczeniu usług miejscem

ś

wiadczenia

jest miejsce, gdzie

ś

wiadcz

ą

cy usług

ę

posiada siedzib

ę

, a

w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia
działalno

ś

ci, z którego

ś

wiadczy usługi - miejsce, gdzie

ś

wiadcz

ą

cy usług

ę

posiada stałe miejsce prowadzenia

działalno

ś

ci

miejscem

ś

wiadczenia usług

mo

ż

e by

ć

miejsce,

gdzie usługi s

ą

faktycznie

ś

wiadczone

Podatnikami nie są:

organy administracji publicznej,

urz

ę

dy administracji publicznej w zakresie

realizowanych zada

ń

, dla realizacji których

zostały one powołane (z wył

ą

czeniem

czynno

ś

ci wykonywanych na podstawie

zawartych umów cywilnoprawnych).

Stawki podatku

Podstawow

ą

stawk

ą

jest stawka 23%,

dla niektórych towarów i usług przewidziano
stawki obni

ż

one:

8%

5%

0%

Zmiany stawek:

Opodatkowanie kawy i herbaty

Odpady zwierz

ę

ce

Wyroby ludowe

Próbka (1.04.2013)

egzemplarz identyfikowalny jako próbka,

maj

ą

cy na celu wył

ą

cznie promocj

ę

sprzeda

ż

y. Próbka ma pozwoli

ć

na ocen

ę

cech i wła

ś

ciwo

ś

ci, ale nie mo

ż

e słu

ż

y

ć

zaspokojeniu potrzeb odbiorcy ko

ń

cowego,

chyba

ż

e zaspokojenie potrzeb odbiorcy jest

nieodł

ą

cznym elementem promocji towaru i

ma skłania

ć

go do zakupu.

Drukowane materiały reklamowe i
informacyjne (np. kalendarz z logo firmy)

Po 1 kwietnia 2013 roku wliczane do limitu

prezentów małej warto

ś

ci!!!!

Prezent o małej wartości

Koszt wytworzenia jednostki nie przekracza 10zł

ZWOLNIENIA

Niektóre czynno

ś

ci s

ą

zwolnione od podatku (nawet

czynno

ś

ci tak abstrakcyjne, jak dostawa ludzkich

organów i mleka kobiecego).

OBLICZANIE PODATKU

W zakresie, w jakim towary i usługi s

ą

wykorzystywane do wykonywania czynno

ś

ci

opodatkowanych, podatnikowi przysługuje

prawo do obni

ż

enia kwoty podatku nale

ż

nego

o kwot

ę

podatku naliczonego.

OBLICZANIE PODATKU

Podatkiem naliczonym jest:

suma kwot podatku okre

ś

lonych w fakturach

otrzymanych przez podatnika,

suma kwot podatku wynikaj

ą

ca z dokumentu

celnego (w przypadku importu),

zryczałtowany zwrot podatku,

kwota podatku nale

ż

nego od importu oraz

kwota podatku nale

ż

nego z tytułu

wewn

ą

trzwspólnotowego nabycia towarów.

OBLICZANIE PODATKU - cd

Podatnik ma prawo do obni

ż

enia podatku nale

ż

nego

o podatek naliczony, je

ż

eli importowane lub nabyte

towary i usługi dotycz

ą

dostawy towarów lub

ś

wiadczenia usług przez podatnika poza terytorium

kraju. Ponadto podatnik ma równie

ż

prawo do

obni

ż

enia podatku nale

ż

nego o podatek naliczony,

je

ż

eli importowane lub nabyte towary i usługi dotycz

ą

okre

ś

lonych czynno

ś

ci wykonywanych na terytorium

kraju.

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w
okresie rozliczeniowym wy

ż

sza od kwoty podatku

nale

ż

nego, podatnik ma prawo do obni

ż

enia o t

ę

ró

ż

nic

ę

podatku nale

ż

nego za nast

ę

pne okresy.

OBLICZANIE PODATKU - cd

Podatnikom, którzy dokonuj

ą

obrotu

opodatkowanego w cało

ś

ci lub w cz

ęś

ci, stawk

ą

ni

ż

sz

ą

ni

ż

23%, przysługuje prawo do zwrotu z

urz

ę

du skarbowego ró

ż

nicy podatku do wysoko

ś

ci

nieprzekraczaj

ą

cej równowarto

ś

ci 23% obrotu

opodatkowanego stawkami obni

ż

onymi oraz podatku

naliczonego wynikaj

ą

cego z nabycia towarów i usług.

Podatnikom dokonuj

ą

cym sprzeda

ż

y opodatkowanej

wył

ą

cznie stawk

ą

23%, u których podatek naliczony

jest wy

ż

szy od podatku nale

ż

nego, przysługuje zwrot

ró

ż

nicy podatku z urz

ę

du skarbowego w kwocie

wy

ż

szej od kwoty podatku naliczonego przy nabyciu

towarów i usług.

Procedury szczególne w zakresie
podatku od towarów i usług dotyczą:

drobnych przedsi

ę

biorców,

rolników,

ś

wiadczenia usług turystycznych,

dostawy towarów u

ż

ywanych, dzieł sztuki,

przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, złota
inwestycyjnego, zwrotu podatku podró

ż

nym,

ś

wiadczenia na terytorium Wspólnoty usług

elektronicznych,

wewn

ą

trzwspólnotowych transakcji trójstronnych.

Płacenie podatku

Zarejestrowani podatnicy podatku VAT s

ą

obowi

ą

zani

składa

ć

w urz

ę

dzie skarbowym deklaracje podatkowe

za okresy miesi

ę

czne w terminie do 25 dnia miesi

ą

ca

nast

ę

puj

ą

cego po miesi

ą

cu, w którym powstał

obowi

ą

zek podatkowy.

Pocz

ą

wszy od roku 2009, w wyniku nowelizacji ustawy,

wszyscy podatnicy maj

ą

mo

ż

liwo

ść

rozliczenia

kwartalnego VAT* w terminie do 25 dnia miesi

ą

ca

nast

ę

puj

ą

cego po ka

ż

dym kolejnym kwartale.

* Wcze

ś

niej kwartalnie mogli rozlicza

ć

si

ę

tylko tzw. mali podatnicy VAT,

czyli tacy, u których warto

ść

sprzeda

ż

y, wraz z kwot

ą

podatku, nie

przekroczyła w poprzednim roku podatkowym równowarto

ś

ci 800 000 euro

(do 2008) i 1 200 000 euro (od 2009)

NOWE WARTOŚCI LIMITÓW

Nowa dyrektywa Vat (112) wprowadziła

regulacje dotycz

ą

ce zasad przeliczania

wszelkich limitów wyra

ż

onych w euro w

pa

ń

stwach, w których wyst

ę

puj

ą

waluty

krajowe.

ZASADA

Równowarto

ść

w walutach krajowych kwot

wyrazonych w euro w pa

ń

stwach, które

przyst

ą

piły do UE po 1.01.1999 i nie przyj

ę

ły

euro jako waluty, jest okre

ś

lana według kursu

euro obowi

ą

zuj

ą

cego w dniu ich przyst

ą

pienia.

W przypadku Polski jest to 4,8122 PLN

(30.04.2004)

Limity obowiązujące w 2013

Warto

ść

wewn

ą

trzwspólnotowego

nabycia towarów uprawniaj

ą

ca

do zwolnienia podmiotowego z VAT – 50tys.zł

Warto

ść

sprzeda

ż

y uprawniaj

ą

ca do

zwolnienia podmiotowego w VAT – 150tys. zł

Zwolnienie podmiotowe

jest korzystne dla podatników, którzy dokonuj

ą

sprzeda

ż

y na rzecz:

1)

osób fizycznych nieprowadz

ą

cych

działalno

ś

ci gospodarczej,

2)

podmiotów prowadz

ą

cych działalno

ść

gospodarcz

ą

, ale zwolnionych podmiotowo z

VAT,

3)

podmiotów wykonuj

ą

cych wył

ą

cznie

czynno

ś

ci zwolnione przedmiotowo z VAT

Zwolnienie niekorzystne gdy:

Odbiorcy to głównie czynni podatnicy VAT

Planujemy dokonywa

ć

du

ż

e zakupy

inwestycyjne

Sprzedajemy towary opodatkowane ni

ż

szymi

stawkami ni

ż

podstawowa

Przeliczenie walut

Przed 1.01.2013 – kurs

ś

redni NBO z

ostatniego dnia roboczego poprzedzaj

ą

cego

dzie

ń

powstania obowi

ą

zku podatkowego

Po 1.01.2013 – wybór: tak, jak wcze

ś

niej lub

ostatni kurs wymiany opublikowany przez
EBC na ostatni dzie

ń

poprzedzaj

ą

cy dzie

ń

powstania obowi

ą

zku podatkowego