background image

 

1

 
I.

 

Postanowienia ogólne. 

 
1.

 

Podstawą opracowania przedmiotowej instrukcji są postanowienia: 

1.1.

 

Art. 94 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. nr 21, poz. 94 z 1998r.), 

1.2.

 

Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002r.w sprawie 
bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego 
zabezpieczenia przeciwpoŜarowego w podziemnych zakładach górniczych (Dz. U. 
2002. Nr 139, poz 1169). 

1.3.

 

§ 41 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997r. 
w  sprawie  ogólnych  przepisów  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  (Dz.  U.  nr  129,  poz. 
844 z późniejszymi zmianami), 

1.4.

 

Instrukcja  obsługi  Systemu  PMC®  VShield  (wersja  10.62)  -  Centralna  wizualizacja 
ś

ciany. 

1.5.

 

Instrukcja  obsługi  Systemu  PMC®  VPlow  Wizualizacja  systemu  PMC®  -D 
urządzenia strugowego wersja 10.66. 

1.6.

 

Instrukcja obsługi Systemu PMC®-D System Drive Control - Sterowanie urządzeniem 
strugowym. 

1.7.

 

Instrukcja obsługi Systemu PMC-R - Sterowanie obudową ścianową. 

1.8.

 

Instrukcja obsługi Układ automatyzacji przenośników typu EH - APD 1 

1.9.

 

Instrukcja obsługi struga ślizgowego typu GH-1600. 

1.10.

 

Instrukcja obsługi sekcji obudowy 950/2000-2X3619-1750,1480/2300-2x3619-1950. 

1.11.

 

Instrukcja obsługi zgrzebłowego przenośnika ścianowego PF 4/1032. 

2.

 

Instrukcja  została  opracowana  zgodnie  z  procedurami  nr  0/2/DB/2004  i  7/3/DB/2006 
Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A. 

 

II.

 

Przedmiot instrukcji. 

 
1.

 

Przedmiotem  instrukcji  jest  określenie  zasad  bezpiecznego  przebywania,  poruszania  się 
oraz wykonywania czynności słuŜbowych w ścianie wyposaŜonej w kompleks strugowy. 

background image

 

2

2.

 

Instrukcja  przeznaczona  jest  dla  osób  kierownictwa,  dozoru  i  pracowników  Lubelski 
Węgiel „Bogdanka” SA oraz osób spoza kopalni, których obecność w ścianie, w związku 
z  powierzonym  zakresem  obowiązków,  jest  niezbędna,  lub  które  posiadają  zezwolenie 
KRZG na wejście do ściany wyposaŜonej w kompleks strugowy. 

3.

 

Zapoznanie  się  z  przedmiotową  instrukcją  naleŜy  potwierdzić  własnoręcznym  podpisem 
w oddziałowej ksiąŜce BHP. 

4.

 

Za  realizację  przeszkolenia  osób  spoza  LW  „Bogdanka”  SA  odpowiadają  osoby 
oprowadzające.  Zapoznanie  się  z  przedmiotową  instrukcją  winno  być  potwierdzone 
własnoręcznym podpisem w oddziałowej ksiąŜce BHP. 

 
III.

 

Opis  warunków  i  czynności  podczas  poruszania  się  i  przebywania  w  ścianie  z 
kompleksem strugowym.
 

 
1.

 

Czynności do wykonania przed rozpoczęciem pracy

1.1.

 

Zabrania  się  wchodzenia  do  ściany  z  kompleksem  strugowym  osobom 
niezapoznanym  z  niniejszą  instrukcją.  W  odległości  ok.  10  m  od  wlotu  i  wylotu  ze 
ś

ciany  naleŜy  umieścić  tablicę  ostrzegawczą  o  treści:  „Zakaz  wejścia  osobom 

niezapoznanym  z  instrukcją  dotyczącą  poruszania  się  w  ścianie  z  kompleksem 
strugowym”. 

1.2.

 

Podczas  pracy  automatycznej  kompleksu  ścianowego  moŜliwe  jest  przebywanie  w 
ś

cianie  i  wykonywanie  obowiązków  słuŜbowych  pracowników  wyłącznie  po 

spełnieniu rygorów ujętych w niniejszej instrukcji. 

2.

 

Zasady  bezpiecznego  poruszania  się  oraz  przebywania  w  ścianie  wyposaŜonej  w 
kompleks strugowy. 

2.1.

 

Ś

ciana  wyposaŜona  jest  w  kompleks  strugowy  umoŜliwiający  zautomatyzowane 

urabianie  calizny  węglowej  strugiem  GH  -1600,  sterowanie  sekcjami  obudowy 
zmechanizowanej 950/2000–2x3619– 750 i 1480/2300-2x3619-1950 oraz przesuwanie 
trasy przenośnika PF-4/1032. 

2.2.

 

W ścianie są zainstalowane następujące wyłączniki i sygnalizatory bezpieczeństwa: 

 2.2.1.

 

Na sterowniku PMC-R zabudowanym w kaŜdej sekcji (rys. 1): 

a)

 

dwa  duŜe  przyciski  grzybkowe,  pełniące  funkcje  zabezpieczające.  Są  one 
zlokalizowane na kaŜdym panelu obsługowym sterownika PMC-R sekcji: 

 

przycisk czerwony - wyłącznik awaryjny - wyłącza wszystkie funkcje elektrycznego 
sterowania układów hydraulicznych sekcji w całej ścianie, 

 

 przycisk czarny - wyłącznik blokujący - wyłącza wszystkie funkcje elektrycznego 
sterowania danej sekcji obudowy zmechanizowanej oraz w sekcjach przyległych. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys.1 Sterownik PMC -R 

Wyłącznik 

awaryjny 

 

Wyłącznik blokujący 

obudowę 

 

Ostrzegawcza 

dioda Jumbo 

 

background image

 

3

b)

 

dioda  Jumbo  -  słuŜąca  do  ostrzegania  i  sygnalizowania  działania  funkcji 
automatycznych  (przebieg,  skutek  itp.)  -  dioda  sygnalizuje  naprzemiennie 
zmiennym światłem Ŝółto-czerwonym zamiar wykonania zadanej automatycznie lub 
ręcznie funkcji pracy, 

c)

 

sterownik  PMC-R  wyposaŜony  jest  ponadto  w  modulowany  akustycznie  sygnał 
ostrzegawczy działający równocześnie z diodą Jumbo. 

Sygnały  ostrzegawcze  opisane  w  pkt.  b)  i  c)  trwają  co  najmniej  5  sek.  Czas  ten  naleŜy 
wykorzystać  na  wycofanie  się  z  pola  danej  sekcji  lub  na  przyciśnięcie  wyłącznika 
blokującego obudowę (przycisku czarnego). 
Przyciśnięcie  wyłącznika  awaryjnego  (przycisk  czerwony)  spowoduje  wyłączenie 
wszystkich funkcji elektrycznego sterowania układów hydraulicznych sekcji w całej ścianie i 
zabezpieczenie  przed  wykonaniem  zadań  automatycznych  lub  ręcznych  funkcji  pracy  sekcji 
obudowy zmechanizowanej. 
 

WAśNE! 

Wyłącznik  blokujący  obudowę  oraz  wyłącznik  awaryjny  standartowo  nie 
odcinaj
ą  zasilania  hydraulicznego  zaworów,  lecz  odcinają  jedynie  zasilanie 
elektryczne listwy zaworowej. 

 

Odblokowanie  wcześniej  wciśniętego  wyłącznika  awaryjnego  (przycisku  czerwonego)  lub 
blokującego  sekcje  obudowy  (przycisku  czarnego)  pozwoli  danej  sekcji  na  ponowną  pracę 
(rabowanie,  rozpieranie,  przesuwanie,  przekładka  trasy  przenośnika  ścianowego)  dopiero  po 
ponownym przejechaniu w jej sąsiedztwie struga i otrzymaniu kolejnego impulsu inicjującego 
wprowadzone  do  programu  funkcje  pracy  lub  po  ręcznym  zasterowaniu  pracy  sekcji  przez 
operatora (górnika sekcyjnego) ze sterownika PMC-R sekcji przyległej. 
 

WSKAZANIE! 

Podczas  pracy  w  sekcji  obudowy  zmechanizowanej  lub  obserwacji  ściany  naleŜ
zabezpieczy
ć się naciskając wyłącznik blokujący obudowę
 

d)

 

przycisk T-ZONE (nr 8) – Blokada funkcji sekcji w wyznaczonej strefie – „funkcja tunel” – 
blokuje ruch zaprogramowanej ilości kolejnych sekcji (rys.2).  

 
 

WAśNE! 

Funkcja  tunelu  słuŜy  do  ochrony  osób  przebywających  w  ścianie  przed 
obra
Ŝeniami 

spowodowanymi 

automatycznymi 

ruchami 

obudów 

zmechanizowanych. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

W celu uruchomienia „funkcji tunel” naleŜy: 

Rys.2 Sterownik PMC -R 

Sygnalizacja świetlna 
strefy tunelu 

Blokada funkcji sekcji w 
wyznaczonej strefie 

 

Potwierdzenie 
wprowadzania danych 

background image

 

4

W  obrębie  „tunelu”  działanie  takie  jak:  odciąganie  przenośnika,  funkcje  ustawiania  obudowy 
sekcji  i  aktywny  proces  przebudowy  sekcji  są  przerywane,  względnie  nie  są  uruchamiane.  W 
przypadku  aktywnego  procesu,  odciąganie  jest  natychmiast  zatrzymywane,  a  obudowa  jest 
podbijana.  
 
Wskazania tunelu na wyświetlaczu
 

 
Na krawędziach tunelu migają diody przycisków A, B, C, D, E, #, G, I, P, N.(sygnalizacja świetlna 
strefy tunelu rys.2) 
 
Parametry strefy tunelu 

 

TUNNEL Licz.Grp = liczba obudów po jednej stronie tunelu 

 

Tunel prz.Tmo = jeŜeli w przed upływem tego czasu tunel zostanie odsunięty lub usunięty, 
przerwany proces będzie kontynuowany. 

 
Parametry wielkości tunelu określają liczbę obudów po obu stronach operatora. 
 
Przykład: 
Wielkość parametru = 2 
Wielkość tunelu = 5 (po dwie obudowy po kaŜdej stronie operatora plus obudowa operatora). 
 

WAśNE! 

MoŜliwe jest ustawienie i przemieszczanie w ścianie kilka tunelów niezaleŜnie od siebie. 

 
Początek strefy tunelu 
 
 

 

uruchomić  przycisk  T-ZONE  (nr  8),  na  wyświetlaczu  pojawi  się  tekst  „Budow.  Strefy 
tunelu(ENTER)”  

 
 

 

uruchomić funkcje przez naciśnięcie przycisku „ENTER”, tunel jest aktywny 

 

 
 
Przemieszczanie strefy tunelu 
 
 

 

Nacisnąć  przycisk  „T-ZONE”  (8)  w  aktywnym  tunelu,  który  spowoduje 
przemieszczenie się strefy tunelu z wyznaczeniem nowej środkowej sekcji w tunelu. 
JeŜeli tunel zostanie przesunięty do końca ściany, strefa tunelu zostanie odpowiednio 
skrócona. 

TZONE!!! 

Ś

rodkowa obudowa w obrębie tunelu, tzn. sekcja, na której naciśnięto 

przycisk tunelu 

<TZONE –x 

Obudowa w lewej części tunelu. X określa ilość sekcji od krawędzi 
tunelu 

TZONE> -x 

Obudowa w prawej części tunelu. X określa ilość sekcji od krawędzi 
tunelu 

background image

 

5

Usuwanie strefy tunelu 
 
 

 

W  aktywnym  tunelu  nacisnąć  przycisk  (8),  na  wyświetlaczu  pojawi  się  tekst  „Stop 
strefy tunelu(ENTER)” 

 
 

 

Nacisnąć przycisk ENTER, tunel zostanie usunięty. 

 
 
 
Kolizja kilku stref tunelu 
 
W  przypadku  kolizji  dwóch  stef  tunelu  wyświetlony  zostanie  komunikat  „Kolizja  tuneli  </>”  Strzałka 
wskazywać  będzie  kierunek  kolizji.  Obie  strefy  tunelu  zostaną  połączone,  a  funkcja  ochronna  pozostanie 
aktywna. Naciśnięcie przycisku tunelu nie spowoduje zmniejszenie tunelu, tzn. zawsze zostanie utworzona 
strefa  ochronna o podwójnej wielkości. JeŜeli chronione osoby  wzgl. tunele,w  których się znajdują, będą 
oddalać się od siebie, nastąpi ponowne rozdzielenie tuneli 
 
 

UWAGA: 

Opisany powyŜej system ostrzegawczo-blokujący nie blokuje pracy struga i 

przenośnika ścianowego. 

 
 

 2.2.2.

 

Na nadstawkach przenośnika ścianowego PF-4/1032: 

a)

 

Na  całej  długości  ściany  zabudowany  jest  układ  urządzeń  rozmówczo  - 
ostrzegawczych  EH-URO  2  (rys.3)  i  wyłączników  awaryjnych  typu  EH-WA 
(rys.4),  we  wzajemnej  odległości  nie  większej  niŜ  5  sekcji,  który  pełni  funkcję 
instalacji  głośnomówiącej  oraz  awaryjnego  wyłączania  struga  i  przenośnika 
ś

cianowego PF-4/1032. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

 

6

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.

 

Lampka kontrolna stanu naładowania lokalnego źródła zasilania 

2.

 

Sygnalizacja zadziałania blokady 

3.

 

Nadawanie sygnału porozumiewawczego  

4.

 

Prowadzenie rozmowy głośnomówiącej w systemie SIMPLEKS 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Rys. 4 Wyłącznik awaryjny typu EH-WA 

Przycisk blokujący 

Rys. 3 Urządzenie rozmówczo – ostrzegawcze EH – URO 2 


 
 
 

 
 

 
 

 

Przycisk blokujący 

background image

 

7

2.3.

 

Zasady poruszania się oraz przebywania w ścianie z kompleksem strugowym: 

a)

 

wejście  do  ściany,  zarówno  podczas  zmiany  obłoŜonej  do  wydobycia  jak  i  na 
zmianie konserwacyjnej, dozwolone jest wyłącznie w porozumieniu z przodowym 
ściany  lub  osobą  dozoru  górniczego  odpowiedzialną  za  ścianę  -  zezwolenie  na 
wejście  naleŜy  otrzymać  w  sposób  bezpośredni  lub  za  pośrednictwem  urządzeń 
komunikacji  głośnomówiącej  zainstalowanej  w  ścianie  i  w  chodnikach 
przyścianowych w bezpośrednim sąsiedztwie ściany, 

b)

 

przechodzenie  wzdłuŜ  ściany  z  kompleksem  strugowym  dozwolone  jest  wyłącznie 
polem obchodowym ściany po uruchomieniu funkcji tunel na zasadach opisanych 
w pkt. 2.2.1.d. 
 

UWAGA: 

Przed  wejściem  do  ściany  naleŜy  uzgodnić  z  operatorem  struga  długości  strefy 
tunelu  tak,  aby  obowi
ązywała  zasada  przebywania  max.1  osoby  na  dwie  sekcje 
okre
ślone w parametrach wielkości tunelu. 
 

c)

 

zabrania się poruszania po trasie przenośnika, 

d)

 

dla  ochrony  przed  niepoŜądanymi  ruchami  obudowy  w  nagłych  przypadkach  lub  w  czasie 
prac naprawczych naleŜy załączyć wyłącznik awaryjny ( przycisk czerwony) lub wyłącznik 
blokuj
ący obudowę ( przycisk czarny), 

e)

 

wszystkie  osoby  poruszające  się  w  ścianie  z  kompleksem  strugowym  winny 
bezwzględnie  dostosować  się  do  poleceń  operatorów  sekcji  obudowy 
zmechanizowanej  sterujących  czynnościami  sekcji  obudowy  (przekładka  trasy 
przenośnika  ścianowego,  przejazd  sekcją  rabowanie,  rozpieranie,  korekcja 
ustawienia, itp.) - operator sekcji odpowiada za bezpieczeństwo ludzi znajdujących 
się w sąsiedztwie jego pracy, 

f)

 

z  uwagi  na  system  przyległego  sterowania  sekcji  obudowy  zmechanizowanej, 
górnicy  -  operatorzy  sekcji,  wykonujący  prace  związane  z  ich  obsługą  podczas 
konieczności indywidualnego (ręcznego) sterowania sekcji, nie muszą stosować się 
do  rygorów  ujętych  w  pkt.  2.3.d)  tzn.  blokować  sekcji,  w  której  aktualnie  się 
znajdują  wyłącznikiem  blokującym  obudowę,  jeŜeli  zostanie  przez  nich 
uruchomiona  praca  sekcji  sąsiedniej  -  w  takim  przypadku  sekcja,  z  której 
prowadzone  jest  sterowanie  sekcji  przyległej  zostaje  automatycznie  zablokowana 
przed  niezamierzoną  pracą  -  w  kaŜdym  innym  przypadku  operatorów  sekcji 
obudowy zmechanizowanej obowiązują rygory ujęte w pkt. d), 

g)

 

w  przypadkach  zauwaŜenia  jakiegokolwiek  zagroŜenia,  lub  niewłaściwej  pracy 
sekcji  innych  -  naleŜy  kaŜdorazowo  uŜyć  wyłącznika  awaryjnego  i  powiadomić 
operatora  systemu,  przodowego  ściany  lub  najbliŜszą  osobę  dozoru  górniczego 
przez instalację głośnomówiącą o przyczynie zablokowania. 

3.

 

Czynności do wykonania po zakończeniu pracy. 

3.3.

 

Po  wykonaniu  powierzonego  zakresu  obowiązków,  naleŜy  bezzwłocznie  opuścić 
wyrobisko  ścianowe  i  powiadomić  o  tym  fakcie  osobę  dozoru  ruchu  górniczego 
odpowiedzialną za zmianę lub przodowego ściany. 

 
III.

 

Zakres odpowiedzialności, obowiązków i kompetencji. 

 
1.

 

Osobą  odpowiedzialną  za  bezpieczną  realizację  zadań  produkcyjnych  w  ścianie  jest 
przodowy ściany. 

2.

 

Za  realizację  ujętych  w  niniejszej  instrukcji  rygorów  odpowiada  osoba  średniego  dozoru 
górniczego prowadząca zmianę. 

background image

 

8

3.

 

Pracownicy zobowiązani są do posiadania i stosowania środków ochrony osobistej takich 
jak: nakolanniki, rękawice, maski przeciwpyłowe, okulary, ochronniki słuchu itp. 

4.

 

W przypadku niezgodnego lub sprzecznego postępowania pracownika z treścią powyŜszej 
instrukcji, winę za wynikłe następstwa ponosi dany pracownik. 

 
IV.

 

Zasady  postępowania  w  sytuacjach  awaryjnych  stwarzających  zagroŜenie  dla 
zdrowia lub 
Ŝycia pracowników. 

 
1.

 

W  przypadku  wystąpienia  sytuacji  nietypowej  lub  awaryjnej,  nieuwzględnionej  w 
instrukcji naleŜy przerwać prowadzenie robót i moŜliwie szybko skontaktować się z osobą 
dozoru ruchu nadzorującą prace, która podejmie stosowne decyzje. O zaistnieniu takiego 
zdarzenia  i  podjętych  decyzjach  sztygar  ma  obowiązek  moŜliwie  szybko  powiadomić 
osobę  dozoru  wyŜszego.  Dalsze  prace  moŜna  wykonywać  pod  stałym  nadzorem  osoby 
dozoru. 

2.

 

Ponadto  wszelkie  utrudnienia  dotyczące  prowadzenia  robót  lub  inne  zagroŜenia  czy 
niebezpieczeństwa naleŜy natychmiast zgłaszać osobie dozoru ruchu nadzorującego prace 
lub najbliŜszej osobie dozoru ruchu kopalni i postępować zgodnie z jej poleceniami.  

3.

 

„W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i 
stwarzają  bezpośrednie  zagroŜenie  dla  zdrowia  lub  Ŝycia  pracownika  albo,  gdy 
wykonywana  przez  niego  praca  grozi  takim  niebezpieczeństwem  innym  osobom, 
pracownik  ma  prawo  powstrzymać  się  od  wykonywania  pracy,  zawiadamiając  o  tym 
niezwłocznie przełoŜonego” – Art. 210 § 1 Kodeksu Pracy.  

4.

 

W  przypadku  doznania  urazu  naleŜy  natychmiast  powiadomić  osobę  dozoru  ruchu  i 
postępować  zgodnie  z  Procedurą  7/6/DB/2004  −  „Ustalanie  okoliczności  i  przyczyn 
wypadków przy pracy”. 

 
 
V.

 

Rozdzielnik instrukcji.  

PG-1, PG-2, PG-3, DB.