Dynamika
dinamix - dynamis (działanie)
Podstawowym pojęciem w dynamice jest działanie (oddziaływanie)
oraz jego ilościowa miara – siła.
Philosophie naturalis principia mathematica (1686 r.)
1. Ciało pozostaje w spoczynku lub ruchu jednostajnym po linii prostej, jeśli
działające na nie siły nie zmuszą go do zmiany tego stanu.
2. Zmiana pędu w czasie jest proporcjonalna do siły powodującej ruch i zachodzi w
kierunku linii prostej, którą wyznacza kierunek działania siły.
3. Działaniu towarzyszy zawsze przeciwdziałanie, równe co do wielkości, lecz wprost
przeciwnie skierowane (działania dwu ciał na siebie są zawsze równe i wprost
przeciwnie skierowane).
tłumaczenie W. Natanson
I zasada dynamiki spełniona jest tylko w inercjalnych układach odniesienia
.
istnieje układ inercjalny
Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające
równoważą się, to ciało to pozostanie w spoczynku
lub będzie się poruszało ruchem jednostajnym prostoliniowym
II zasada dynamiki
wprowadźmy pojęcie pędu:
p m v
(
)
dp
d mv
dv
m
m a
F
dt
dt
dt
dp
F
dt
wynika z tego I zasada dynamiki
gdy i , to ,
czyli lub .
0
F
0
m
0
dv
a
dt
v const
0
v
zmiana
popęd
pędu
siły
F
t
p
taką samą zmianę pędu można uzyskać z dużą siła w krótkim czasie,
lub z małą siłą w długim czasie.
Jeśli pojazd poruszający się v=36 km/h (tj. 10 m/s) w wyniku kolizji z
przeszkodą stałą wytraca całą swoją prędkość na strefie zgniotu długości
s=25 cm, to czas trwania takiej kolizji wynosić będzie
a znajdujące się wewnątrz osoby poddane zostaną przeciążeniu
gdzie – przyspieszenie ziemskie.
Pojazd, który będzie miał strefę zgniotu dwa razy dłuższą przy tej samej
prędkości będzie niszczył ją dwa razy dłużej, poddając znajdujących się w
środku pasażerów przeciążeniu już tylko
g
g
g
Korzystając z II zasady dynamiki wprowadźmy pojęcie : siła dośrodkowa.
dla ruchu po okręgu
to zgodnie z II zasadą dynamiki działa
siła:
r
n
a
a
2
r
v
a
r
2
2
r
r
v
mv
F
m a
m
r
r
(x-a)
2
+(y-b)
2
=r
2
a=12m, b=-42m, r=43,7m
t
0
=2,21s, t
k
=3,35s
t=1,14s, d=33m
v=d/t=33m/1,14s=29m/s
104km/h
r=43,7m
v=29m/s
m=0,425kg
F
r
=8,2N (a
r
=19,3m/s
2
2g)
STRZAŁ CARLOSA
A(33, -3.7)
B(24, 0)
C(0, 0)
r
mv
F
r
2
III zasada dynamiki
Jeżeli ciało A działa na ciało B siłą , to ciało B działa na ciało A siłą ,
równą co do wartości bezwzględnej, lecz o przeciwnym zwrocie.
F
F
-
AB
BA
F
F
-
Uwaga: Siły te nie równoważą się, gdyż przyłożone są do różnych ciał !!!