Absorpcja korpuskularnego

promieniowania jonizującego

Cząstki promieniowania korpuskularnego mają dużą

energie kinetyczną co umożliwia im :

• jonizację tj. oderwanie przynajmniej jednego

elektronu od atomuu lub cząsteczki albo wybicie go
ze struktury krystalicznej.

• wzbudzenie atomów ośrodka pochłaniającego.

Wzbudzone atomy emitują kwanty promieniowania
elektromagnetycznego.

Ponieważ jonizacja atomów jest

spowodowana zderzeniami cząsteczek
promieniowania z atomami promieniowanie
korpuskularne nazywamy –

promieniowaniem jonizującym
bezpośrednio.

LET

-liniowe przenoszenie energii

• Zdolność danego ośrodka do pochłaniania

promieniowania jonizującego podajemy przez
podanie ilości energii traconej przez
promieniowanie na jednostkę długości przebywanej
przez nie drogi

• dla promieniowania korpuskularnego stosujemy

wzór Bethego

A

Z

v

B

dx

dE



2





Fotony - kwanty promieniowania

elektromagnetycznego - oddziaływają z
materią na wiele sposobów.

Trzy z nich odgrywają zasadniczą rolę:

zjawisko fotoelektryczne, efekt
Comptona i produkcja par elektron-
pozyton.

• Zjawisko fotoelektryczne, czyli

pochłonięcie fotonu przez atom i

emisja elektronu z jednej z orbit

atomu ośrodka pochłaniającego.

• Wybite elektrony posiadają znaczną

Energię kinetyczną, która jest równa
różnicy między energia pochłoniętego
kwantu (hv) i energia jonizacji(E

j

):

j

E

hv

mv





2

2

Efekt Comptona, czyli rozproszenie fotonu na quasi-

swobodnym elektronie. Zachodzi przy odpowiedniej

wartości od 10

5

eV do 10

7

eV).

Energia przekazana elektronowi, a więc i tracona przez foton

zależy wtedy od kąta pomiędzy kierunkami padającego i
rozpraszanego fotonu.

• Stosując do opisu efektu Comptona zasadę

zachowania energii oraz zasadę zachowania pędu
można wyliczyć wartość energii kwantu
rozproszonego pod kątem θ.

)

cos

1

(

1

1

'

2

0









c

m

h

hv

hv