S

S

c

c

e

e

n

n

a

a

r

r

i

i

u

u

s

s

z

z

l

l

e

e

k

k

c

c

j

j

i

i

z

z

e

e

d

d

u

u

k

k

a

a

c

c

j

j

i

i

c

c

z

z

y

y

t

t

e

e

l

l

n

n

i

i

c

c

z

z

e

e

j

j

i

i

m

m

e

e

d

d

i

i

a

a

l

l

n

n

e

e

j

j

d

d

l

l

a

a

k

k

l

l

a

a

s

s

y

y

I

I

I

I

I

I

„

„

J

J

a

a

k

k

z

z

b

b

u

u

d

d

o

o

w

w

a

a

n

n

a

a

j

j

e

e

s

s

t

t

k

k

s

s

i

i

ą

ą

ż

ż

k

k

a

a

”

”

Opracowała
Małgorzata Sosi

ń

ska

1

TEMAT LEKCJI:

Jak zbudowana jest ksi

ążka ?

CEL GŁÓWNY:

Poznanie podstawowych elementów budowy ksi

ążki i ich funkcji.

CELE OPERACYJNE:

⇒

Na poziomie

wiadomo

ści

ucze

ń po lekcji powinien:

•

zapami

ętać nazwy i układ elementów tworzących książkę,

•

rozumie

ć różnicę pomiędzy poszczególnymi elementami budowy książki oraz ich funkcje:

ochronn

ą, zdobniczą, reklamową, informacyjną,

•

rozumie

ć znaczenie pojęcia: szata graficzna książki,

•

wiedzie

ć, do czego służy zakładka;

⇒

Na poziomie

umiej

ętności

ucze

ń powinien:

w sytuacjach typowych:

•

wskaza

ć odpowiedni element w książce,

•

wskaza

ć różnicę w budowie książek,

•

okre

ślić ich znaczenie dla czytelnika,

•

wybra

ć informacje przydatne do prezentacji danego elementu,

•

korzysta

ć z poszczególnych części książki,

•

współpracowa

ć w grupie,

•

dokona

ć autokorekty i samooceny,

•

u

żyć zakładki do książki;

w sytuacjach problemowych potrafi:

•

za pomoc

ą spis treści odszukać wybrany rozdział, wiersz, bajkę w tekście głównym,

•

ustali

ć, za pomocą odpowiednich części książki, o czym jest dana pozycja.

METODY:

słowna – pogadanka, heureza; metoda ogl

ądowa - pokaz, praktycznego działania uczniów – praca

z ksi

ążką, ekspresja ruchowa - elementy dramy, ćwiczeni integrujące grupę, gry dydaktyczne, ewaluacja

zaj

ęć.

FORMY PRACY:

zespołowa, grupowa, indywidualna.

ŚRODKI:

wystawka ksi

ążek, tablica poglądowa „ BUDOWA KSIĄŻKI”, zestaw książek z poleceniem dla każdego

ucznia, zakładki, krzy

żówka dla każdej grupy, koperty z „ PROŚBAMI KSIĄŻKI” dla każdej grupy –

rozsypanka wyrazowa, karta konkursowa - schemat graficzny ksi

ążki do uzupełnienia, kartki z cechami

poszczególnych cz

ęści książki do rozpoznania, wizytówki dla każdej grupy, plakietki dla każdego

ucznia, kartki do ewaluacji zaj

ęć.

CZAS TRWANIA:

90 minut

2

OGNIWA DYDAKTYCZNE ZAJ

ĘĆ

I. CZ

ĘŚĆ WSTĘPNA

1. Czynno

ści organizacyjno porządkowe:

•

Powitanie uczniów.

•

Podział na grupy.

•

Sprawdzenie obecno

ści.

•

Ćwiczenia integrujące zespół.

•

Przypomnienie zasad pracy w grupie.

2. Pogadanka na temat ksi

ążek i ich funkcji. Skierowanie pytań do uczniów:

•

Po co przychodzimy do biblioteki?

•

Jakiego rodzaju ksi

ążki znajdują się w bibliotece i czemu służą?

•

Czym ró

żnią się książki od siebie pod względem zewnętrznym?

-

Obejrzenie wystawki ksi

ążek, zwrócenie uwagi na ich cechy zewnętrzne.

-

Przypomnienie uczniom o poszanowaniu ksi

ążek (prezentacja książki nowej

i zniszczonej).

3. Rozwi

ązanie krzyżówki – sygnalizującej temat lekcji – praca w grupach.

(zał

ącznik nr 1).

4. Podanie tematu i celu zaj

ęć.

5. Skierowanie pytania do uczniów:

Jak my

ślicie, czy warto wiedzieć, jak zbudowana jest książka ?

II. CZ

ĘŚĆ ZASADNICZA

1. Próba samodzielnego okre

ślenia elementów z jakich składa się książka.

2. Wspólne ustalenie - na podstawie obserwacji i pod kierunkiem nauczyciela -charakterystycznych cech

poszczególnych cz

ęści książki:

•

okładka (odsłoni

ęcie I cz. planszy)

•

strona tytułowa (odsłoni

ęcie II cz. planszy)

•

tekst główny (odsłoni

ęcie III cz. planszy)

•

spis tre

ści (odsłonięcie IV cz. planszy)

Ustalenie ró

żnic w budowie oraz funkcji, jaką pełnią poszczególne elementy budowy książki.

3. Prezentacja całej tablicy pogl

ądowej: „BUDOWA KSIĄŻKI”

4.

Ćwiczenia praktyczne w posługiwaniu się spisem treści – indywidualna praca z książką.

•

Znalezienie danego rozdziału w tek

ście głównym.

(zał

ącznik nr 2)

•

Ustalenie na podstawie spisu tre

ści, o czym jest dana książka.

•

Zastosowanie zakładki.

5. Omówienie roli szaty graficznej ksi

ążek.

3

6.

Ćwiczenia śródlekcyjne – elementy dramy.
Za pomoc

ą gestów i min uczniowie pokazują, jak wygląda książka, o którą dbają czytelnicy,

a jak ksi

ążka przez nich zniszczona. Uczniowie wcielają się w rolę zarówno „smutnej”, jak i

„wesołej” ksi

ążki – dyskutują o swoich odczuciach.

7. Przypomnienie uczniom, w jaki sposób nale

ży dbać o książkę.

•

Przedstawiciele grup losuj

ą koperty z rozsypanką wyrazową zawierającą „PROŚBY

KSI

ĄŻKI” skierowane do czytelnika.

•

Gło

śne odczytanie „PRÓŚB KSIĄŻKI”.

8. Ogłoszenie konkursu:

„KTO POTRAFI BEZBŁ

ĘDNIE WYMIENIĆ WSZYSTKIE ELEMENTY BUDOWY KSIĄŻKI”

•

Gło

śne odczytanie planszy - „BUDOWA KSIĄŻKI”.

•

Zasłoni

ęcie tablicy.

•

Omówienie regulaminu konkursu.

•

Rozdanie kartek z schematem graficznym ksi

ążki do uzupełnienia - samodzielna praca

uczniów.

(zał

ącznik nr 3)

9. Ustalenie, kto wypisał poprawnie najwi

ęcej elementów budowy książki (dla najlepszych brawa).

10. Ponowne odsłoni

ęcie planszy w celu dokonania samokontroli i autokorekty oraz uzupełnienie

wiadomo

ści pod kierunkiem nauczyciela - wklejenie kart do zeszytu.

11. Wspólna zabawa – budowanie ksi

ążki.

•

Uczniowie losuj

ą poszczególne elementy budowy książki.

•

Tworzenie ksi

ążki – na znak dany przez nauczyciela dzieci budują z siebie książkę,

ustawiaj

ąc się w odpowiedniej kolejności.

III. CZE

ŚĆ KOŃCOWA

1. Podsumowanie i utrwalenie wiadomo

ści.

•

Czego dowiedzieli

ście się na dzisiejszych zajęciach?

•

Kto teraz potrafiłby wymieni

ć wszystkie elementy, z jakich składa się książka? -

samoocena.

2. Ocena

aktywno

ści uczniów przez nauczyciela i samoocena pracy własnej uczniów.

3. Podanie zadania domowego - Napiszcie kilka zda

ń na temat: Dlaczego warto czytać? Najlepsze

wypowiedzi zamieszczone zostan

ą w naszej szkolnej gazetce.

4. Ewaluacja

zaj

ęć.

5. Po

żegnanie uczniów – zachęcanie ich do odwiedzania biblioteki i korzystania z jej zbiorów.

4

Zał

ą

cznik nr 1

Rozwi

ąż krzyżówkę i podaj hasło

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

10.
11.

12.

13.

1. Czytane dzieciom na dobranoc

2. Mieszkaj

ą w nim pszczoły

4. Wracasz do niego po szkole
5. Jabłko
6. Ci

ągnęła je lokomotywa w wierszu Juliana Tuwima

7. Jak miał na imi

ę chłopiec z Grenlandii – tytułowy bohater lektury dla kl. III?

8. .................... Puchatek
9. Mieszkał nad Wisł

ą i zionął ogniem

10. Ta

ńcowała z nitką w wierszu Jana Brzechwy

11. Zakochał si

ę w Kopciuszku

12. Przysmak bociana
13. S

ą w bibliotece

14. Zgubił na balu pantofelek

HASŁO : .....................................................................

5

Rozwi

ązanie

B A J K I

U L

D O M

O W O C

W A G O N Y

A N A R U K

K U B U

Ś

S M O K

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

I G Ł A

K S I

Ą

Ż

Ę

Ż A B A

10.
11.

12.

K S I

Ą

Ż K I

13.

K O P C I U S Z E K

1. Czytane dzieciom na dobranoc
2. Mieszkaj

ą w nim pszczoły

3. Wracasz do niego po szkole
4. Jabłko
5. Ci

ągnęła je lokomotywa w wierszu Juliana Tuwima

6. Jak miał na imi

ę chłopiec z Grenlandii – tytułowy bohater lektury dla kl. III?

7. .................... Puchatek
8. Mieszkał nad Wisł

ą i zionął ogniem

9. Ta

ńcowała z nitką w wierszu Jana Brzechwy

10. Zakochał si

ę w Kopciuszku

11. Przysmak bociana
12. S

ą w bibliotece

13. Zgubił na balu pantofelek


HASŁO:

BUDOWA KSI

ĄŻKI

6

Zał

ą

cznik nr 2

Posługuj

ąc się spisem treści danej książki, odszukajcie

w tek

ście głównym następujące rozdziały:

1. „CAŁA ZIMA U PANA BEKSY”
/JULITA DUSZY

ŃSKA – „CUDACZEK WYŚMIEWACZEK”/

2. „ PO CO TA PANNA ADA?”

/JULITA DUSZY

ŃSKA – „ CUDACZEK WYŚMIEWACZEK”/

3. „W JAKI SPOSÓB OLE DOSTAŁ PSA”

/ASTRID LINDGREN – „ DZIECI Z BULLERBYN”/

4. „ ŁOWIMY RAKI”

/ASTRID LINDGREN – „ DZIECI Z BULLERBYN”/

5. „ KAJTEK ORZE NA TRAKTORZE”

/MARIA KOWNACKA – „ KAJTKOWE PRZYGODY”/

6. „ ROBOTY TYLE PRZEZ WSTR

ĘTNE BADYLE”

/MARIA KOWNACKA – „ KAJTKOWE PRZYGODY’/

7

Zał

ą

cznik nr 3

8

B

B

i

i

b

b

l

l

i

i

o

o

g

g

r

r

a

a

f

f

i

i

a

a

1. Kowalczyk D., Górska B.: Program edukacji czytelniczej i medialnej dla klasy I –III. Biblioteka w

Szkole 2004 nr 4

2. Wójcicka E.: W

świecie książek i dziwów. Biblioteka w Szkole 1998 nr 4