PRZEKŁADNIA PASOWA

Model fenomologiczny przekładni pasowej

Rys.1.

Własności przekładni pasowych

Podstawowymi zaletami przekładni pasowej są:
- łagodzenie gwałtownych zmian obciążenia i tłumienie drgań
- zabezpieczenie innych zespołów napędowych przed nadmiernym przeciążeniem
- prostota i niskie koszty wytwarzania
- mała wrażliwość na dokładność wzajemnego ustawienia osi

Podstawowe wady:

- mała zwartość
- duże siły obciążające wały i łożyska
- niestałość przełożenia

Sprawność przekładni:

η=0,95-0,96, straty wynikają z tarcia między kołem pasowym a

pasem, tarcia wewnętrznego przy zginaniu pasa, oporów aerodynamicznych

Koła pasowe mogą być mocowane bezpośrednio na wałach silników lub maszyn, lub z
zastosowaniem specjalnych podpór

Rys.2. Rozwiązania konstrukcyjne usadowienia kół pasowych

Rys. 3. Przekrój pasa klinowego; l

p

- szerokość skuteczna pasa

Siły tarcia pasa klinowego są parokrotnie większe w porównaniu z pasem płaskim. Pozorny
współczynnik tarcia

µ’ wynosi:

2

sin β

µ

µ =

′

Gdzie:

β-kąt rozwarcia rowka na kole (β=34

o

, 36

o

, 38

o

)

Przełożenia: stosowane są przełożenia w zakresie i=1,2 – 6 (maksymalnie 10)

Ilość pasów przekładni: w praktyce przyjmuje się liczbę pasów z=1-5 (maksymalnie 8); im
większa liczba pasów tym wymagany mniejszy przekrój pojedynczego paska-tym większa
zwartość przekładni-mniejszy rozstaw kół; im większa ilość pasów tym większe
prawdopodobieństwo

nierównomiernego

przenoszenia

obciążeń-tym

większe

prawdopodobieństwo uszkodzenia przekładni.

Normy polskie:
PN-66/M-85202 Koła rowkowe do pasków klinowych. Wymiary wieńców kół
PN-67/M-85203 Przekładnie pasowe z pasami klinowymi. Zasady obliczania
PN-84/M-85211 Koła pasowe
PN-86/M-85200/06 Pasy klinowe. Pasy normalnoprofilowe. Wymiary

Typy pasów: wyróżnia się 7 typów pasów zwykłych: A,B,C,D,E,20,25 i 8 typów pasów
specjalnych: HZ,HA,HB,HC,HE,H20,H25

Tab.1. Wymiary przekroju pasów klinowych

Rys.4. Schemat konstruowanej przekładni pasowej; d

p

– średnica skuteczna koła rowkowego,

ϕ - kąt

opasania

Obliczenia przekładni pasowej

1. Wstępny dobór przekroju pasa (tab.1), mniejszego koła pasowego d

p1

, najmniejszego

w danym typoszeregu, tabl.4., taki wybór daje najbardziej zwartą przekładnię

2. Obliczenie prędkości obwodowej na średnicy skutecznej

2

p

d

v

ω

=

3. Obliczenie przełożenia, wyznaczenie średnicy skutecznej drugiego koła.

2

1

2

1

1

2

n

n

d

d

i

p

p

=

=

=

ω

ω

4. Obliczenie średnicy równoważnej dla koła mniejszego, D

e

:

1

1

K

d

D

p

e

=

-gdzie: K

1

– liczba zależna od przełożenia, tabl.3

Tabl.3. Liczba K

1

wg PN

5. Odległość międzyosiowa a powinna zawierać się pomiędzy

)

(

50

2

2

1

2

1

p

p

p

p

d

d

a

d

d

+

≤

≤

+

+

6. Długość pasów

γ

γ

π

π

cos

2

)

(

180

2

2

1

2

1

a

d

d

d

d

L

p

p

p

p

p

+

−

+

+

=

Gdzie:

a

d

d

p

p

2

sin

1

2

−

=

γ

γ

ϕ

2

180

1

−

=

Długość L

p

dobrać z tabeli 5.

7. Wynikowa odległość międzyosiowa

γ

π

π

cos

2

)

(

180

2

1

2

2

1

p

p

p

p

p

d

d

y

d

d

L

a

−

−

+

−

=

8. Sprawdzenie przenoszenia mocy

T

L

k

k

k

zN

N

ϕ

1

=

-gdzie: z – liczba pasków klinowych, N

1

- moc przenoszona przez jeden pas klinowy

przekładni wzorcowej dobierana z tablic 9-13 na podstawie średnicy równoważnej D

e

i

prędkości obwodowej v, k

L

- liczba uwzględniająca zmienność obciążeń pasa zależnej od

długości pasa klinowego-tabl.6, k

ϕ

- liczba uwzględniająca kąt opasania mniejszego koła

rowkowego przekładni- tabl.7, k

T

– liczba uwzględniająca trwałość pasa klinowego, tab.8

Ilość pasów – z po przekształceniu powyższego wzoru wynosi:

ϕ

k

k

N

Nk

z

L

r

1

=

Rys. 5. Przykładowy zarys koła małego wraz z pasami

Rys. 6. Przykładowy zarys koła dużego wraz z pasami

Rys.7. Podstawowe wymiary zarysu koła rowkowego

Tabl.4. Średnice skuteczne w mm wg PN

Tabl. 4 . c.d.

Tabl.5. Długości skuteczne L

p

pasów zwykłych wg PN

Tabl.5. c.d.

Tabl.5. c. d.

Tabl.5. c. d.

Tabl.6. Liczba k

L

(do obliczania mocy) wg PN

Tabl.6. c. d.

Tabl.7. Liczba k

ϕ

(do obliczania mocy) wg PN

Tabl.8 Liczba k

T

(do obliczania mocy) wg PN

Tabl.9. Moce N

1

przenoszone przez pasy klinowe o przekroju A

Tabl.10. Moce N

1

przenoszone przez pasy klinowe o przekroju B

Tabl.11. Moce N

1

przenoszone przez pasy klinowe o przekroju C

Tabl.12. Moce N

1

przenoszone przez pasy klinowe o przekroju D

Tabl.13. Moce N

1

przenoszone przez pasy klinowe o przekroju E

Tabl.14. Podstawowe wymiary koła pasowego

Tabl. 15. Kąt zarysu rowka