Anna Ptaszkiewicz, pedagogika, gr. D
Temat: : Na podstawie przepisów ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych zdefiniuj pojęcie
imprezy masowej oraz opisz kto i w jaki sposób odpowiada za właściwe bezpieczeństwo na takich
imprezach.
Impreza masowa oraz zasady jej ochrony pod względem bezpieczeństwa są
uregulowane ustawą z dnia 20 marca 2009 roku o bezpieczeństwie imprez masowych.
Ustawa ta określa począwszy od zasad postępowania koniecznego do zapewnienia bezpieczeństwa
imprez masowych, poprzez warunki bezpieczeństwa imprez masowych, zasady i tryb wydawania
zezwoleń na przeprowadzanie imprez masowych, zasady gromadzenia i przetwarzania informacji
dotyczących bezpieczeństwa imprez masowych, kończąc na zasadach odpowiedzialności
organizatorów za szkody wyrządzone w związku ze zorganizowaniem imprez masowych. Właściwe
przeprowadzenie poszczególnych zakresów imprezy masowej i dopełnienie przez poszczególne
służby i organy zasad pozwala na skuteczne zorganizowanie imprezy masowej.
Na samym początku należy jednak przedstawić sama definicję imprezy masowej, gdyż nie
jest ona tak oczywista jak może się wydawać. Ustawodawca bardzo szczegółowo określił jaką imprezę
należy uznać za imprezą masową, a jaka nie oraz podał precyzyjne ujęcie tego jakie czynniki o tym
przesądzają. Zgodnie z art. 3 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, określającym czym
impreza masowa jest oraz przedstawiającym jej podział, należy rozumieć, że nią jest impreza
masowa artystyczno-rozrywkowa, masowa impreza sportowa, w tym mecz piłki nożnej.
Ustawodawca jednak zaznaczył w ramach tej definicji, że impreza masową nie są imprezy
organizowane w teatrach, operach, operetkach, filharmoniach, kinach, muzeach, bibliotekach,
domach kultury i galeriach sztuki lub w innych podobnych obiektach. Nie są impreza masową również
imprezy organizowane w szkołach i placówkach oświatowych przez zarządzających tymi szkołami i
placówkami, imprezy organizowane w ramach współzawodnictwa sportowego dzieci i młodzieży,
imprezy sportowe organizowane dla sportowców niepełnosprawnych, imprezy sportu powszechnego
o charakterze rekreacji ruchowej, ogólnodostępnym i nieodpłatnym, organizowanych na terenie
otwartym i wreszcie imprezy na terenie zamkniętym organizowane przez pracodawców dla ich
pracowników– jeżeli rodzaj imprezy odpowiada przeznaczeniu obiektu lub terenu, gdzie ma się ona
odbyć. Wyraźnie zatem widać, że ograniczenia w stosunku do tego jaka impreza można przypisać
charakter masowy są dość duże.
Imprezą masową, wyznaczające zasadniczy podział imprez masowych, mogą być:
1.
impreza masowa artystyczno-rozrywkowa przez którą należy rozumieć imprezę o
charakterze artystycznym, rozrywkowym lub zorganizowane publiczne oglądanie przekazu
telewizyjnego na ekranach lub urządzeniach umożliwiających uzyskanie obrazu o przekątnej
przekraczającej 3 m. Impreza taka może się odbyć:
•
na stadionie, w innym obiekcie niebędącym budynkiem lub na terenie
umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, na których liczba udostępnionych przez
organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami
dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000;
•
w hali sportowej lub w innym budynku umożliwiającym przeprowadzenie
imprezy masowej, w których liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona
zgodnie z przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej,
wynosi nie mniej niż 500.
Zasadą co do zależności miejsca przeprowadzenia imprezy masowej, a liczą udostępnionych
przez organizatora miejsc jest zależność, że jeśli impreza odbywa się w miejscu niebędącym
budynkiem ilość miejsc udostępnionych przez organizatora imprezy musi wynosić więcej niż 1000
miejsc. Z kolei jeśli miejscem przeprowadzenia imprezy jest budynek to aby imprezę taką uznać za
masową ilość miejsc udostępnionych przez organizatora musi przekraczać 500 miejsc.
2.
masowa impreza sportowa- przez co należy rozumieć imprezę masową mającą na celu
współzawodnictwo sportowe lub popularyzowanie kultury fizycznej. Masowa impreza sportowa
może być organizowana na:
•
stadionie lub w innym obiekcie niebędącym budynkiem, na którym liczba
udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z przepisami prawa
budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie mniej niż 1000, a
w przypadku hali sportowej lub innego budynku umożliwiającego przeprowadzenie imprezy masowej
– nie mniej niż 300;
•
terenie umożliwiającym przeprowadzenie imprezy masowej, na którym liczba
udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób wynosi nie mniej niż 1000.
W przypadku masowej imprezy sportowej zależności są nieco inne. Jeśli impreza organizowana
jest na stadionie lub w obiekcie niebędącym budynkiem ilość miejsc, które organizator musi zapewnić
wynosi nie mniej niż 1000, ale jeśli miejscem tym jest hala sportowa liczba udostępnionych miejsc
musi wynosić najmniej 300. Wyjaśnienia wymaga pojęcie „terenu umożliwiającego przeprowadzenie
imprezy masowej”- zgodnie z ustawą podającą precyzyjną charakterystykę takiego terenu jest nim-
wydzielony, odpowiednio oznaczony teren na otwartej przestrzeni, spełniający warunki higieniczno-
sanitarne odpowiadające wymaganiom przewidzianym prawem oraz posiadający infrastrukturę
zapewniającą bezpieczne przeprowadzenie imprezy masowej, na którym do określenia liczby miejsc
przyjmuje się przelicznik 0,5 m2 na osobę.
3.
mecz piłki nożnej – należy przez to rozumieć masową imprezę sportową mającą na
celu współzawodnictwo w dyscyplinie piłki nożnej, organizowaną na stadionie lub w innym obiekcie
sportowym, na którym liczba udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób, ustalona zgodnie z
przepisami prawa budowlanego oraz przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej, wynosi nie
mniej niż 1000.
Należy zauważyć, że mecz piłki nożnej, jako jedna z dyscyplin sportowych, nie jest zaliczona do
masowej imprezy sportowej, a stanowi odrębną kategorię imprezy masowej.
4.
imprezie masowej podwyższonego ryzyka – przez taka imprezę należy rozumieć
imprezę masową, w czasie której, zgodnie z informacją o przewidywanych zagrożeniach lub
dotychczasowymi doświadczeniami dotyczącymi zachowania osób uczestniczących, istnieje obawa
wystąpienia aktów przemocy lub agresji. Podczas takiej imprezy parametry bezpieczeństwa zostają
zaostrzone. W przypadku organizacji imprezy masowej zakwalifikowanej jako impreza masowa
podwyższonego ryzyka liczby udostępnionych przez organizatora miejsc dla osób wynoszą nie mniej
niż:
•
300 – dla stadionu, innego obiektu niebędącego budynkiem lub terenu
umożliwiającego przeprowadzenie imprezy masowej;
•
200 – dla hali sportowej lub innego budynku umożliwiającego
przeprowadzenie imprezy masowej;
•
200 – dla meczu piłki nożnej.
Impreza masowa, jako impreza, która skupia duża rzeszę ludzi musi być odpowiednio
zabezpieczona, aby uniknąć jakichkolwiek katastrof, wypadków czy aktów przemocy w trakcie jej
trwania. Za zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego na tego typu imprezach
odpowiedzialnych jest szereg służb, organów i instytucji. Poprzez zabezpieczenie imprezy masowej
należy rozumieć ogół skoordynowanych przedsięwzięć podejmowanych w celu zapewnienia
bezpieczeństwa i porządku publicznego w związku z imprezą masową.
Bezpieczeństwo imprezy masowej jest regulowane w rozdziale 2 ustawy „Bezpieczeństwo imprez
masowych”. Bezpośrednio za bezpieczeństwo imprezy masowej w miejscu i czasie jej trwania,
zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, odpowiada jej organizator. Należy tutaj zaznaczyć, ze organizator
odpowiada jedynie za bezpieczeństwo wyłącznie w miejscu i czasie trwania imprezy. Jeśli np., dojdzie
do bójki pomiędzy uczestnikami imprezy kilka metrów poza wyznaczonym miejscem imprezy
organizator nie będzie pociągany do odpowiedzialności za niezapewnienie bezpieczeństwa.
Bezpieczeństwo imprezy masowej obejmuje spełnienie przez organizatora wymogów w zakresie:
1) zapewnienia bezpieczeństwa osobom uczestniczącym w imprezie;
2) ochrony porządku publicznego;
3) zabezpieczenia pod względem medycznym;
4) zapewnienia odpowiedniego stanu technicznego obiektów budowlanych wraz ze służącymi tym
obiektom instalacjami i urządzeniami technicznymi, w szczególności przeciwpożarowymi i
sanitarnymi.
W świetle art. 6 ust. 1 rozdziału 2 ustawy obowiązkiem organizatora jest spełnienie wymogów
określonych, w szczególności, w przepisach prawa budowlanego, w przepisach sanitarnych i
przepisach dotyczących ochrony przeciwpożarowej, zapewnienie udziału służb porządkowych, służb
informacyjnych oraz kierującego tymi służbami kierownika do spraw bezpieczeństwa, zapewnienie
pomocy medycznej, zapewnienie zaplecza higieniczno-sanitarnego, wyznaczenie dróg ewakuacyjnych
oraz dróg umożliwiających dojazd pojazdom służb ratowniczych i Policji, zapewnienie warunków do
zorganizowania łączności pomiędzy podmiotami biorącymi udział w zabezpieczeniu imprezy
masowej, zapewnienie sprzętu ratowniczego i gaśniczego oraz środków gaśniczych niezbędnych do
zabezpieczenia imprezy masowej w zakresie działań ratowniczo-gaśniczych oraz wydzielenia
pomieszczenia dla służb kierujących zabezpieczeniem imprezy masowej. Zadaniem organizator jest
również opracowanie i udostępnienie osobom uczestniczącym w imprezie masowej regulaminu
obiektu (terenu) oraz regulaminu imprezy masowej zawierającego warunki uczestnictwa i zasady
zachowania się osób na niej obecnych. Ponadto organizator opracowuje instrukcję postępowania w
przypadku powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia w miejscu i w czasie imprezy
masowej. Organizator imprezy masowej, na którą wstęp jest odpłatny, odpowiada za szkody
obejmujące równowartość zniszczonego lub uszkodzonego mienia, które poniosły Policja,
Żandarmeria Wojskowa, straż gminna (miejska), Państwowa Straż Pożarna i inne jednostki ochrony
przeciwpożarowej oraz służba zdrowia, w związku z ich działaniami w miejscu i w czasie trwania
imprezy masowej.
Obowiązek zabezpieczenia imprezy masowej oprócz organizatora spoczywa także na:
•
wójcie, burmistrzu, prezydencie miasta,
•
wojewodzie,
•
Policji,
•
Państwowej
Straży
Pożarnej
i
innych
jednostkach
organizacyjnych
ochrony
przeciwpożarowej,
•
służbach odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny na obszarach kolejowych,
•
służbie zdrowia,
•
w razie potrzeby także innych właściwych służbach i organach.
Zabezpieczenie imprezy masowej poprzez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta
opiera się głównie na tym, ze organy te są właściwe w sprawie wydawania lub odmowy wydania
zezwolenia na przeprowadzenie imprezy masowej właściwych ze względu na miejsce
przeprowadzenia imprezy masowej. Mają oni także prawo do wydania decyzji o przerwaniu imprezy
masowej. Zgodnie z art. 29 ust.1 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych Organ wydaje
zezwolenie albo odmawia jego wydania w terminie co najmniej 7 dni przed planowanym terminem
przeprowadzenia imprezy masowej. Zezwolenie na przeprowadzenie imprezy masowej zawiera:
1) nazwę organizatora;
2) określenie rodzaju imprezy masowej;
3) nazwę imprezy masowej;
4) warunki przeprowadzenia imprezy masowej, w tym:
a) miejsce jej przeprowadzenia,
b) czas jej rozpoczęcia i zakończenia,
c) maksymalną liczbę osób, które mogą w niej uczestniczyć,
d) liczbę członków służby porządkowej oraz służby informacyjnej,
e) informację o zainstalowaniu urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk.
Wydanie zezwolenia lub odmowa jego wydania następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Organem czuwającym nad bezpieczeństwem publicznym jest wojewoda. W świetle art. 34
ustawy wojewoda sporządza ocenę stanu bezpieczeństwa i porządku publicznego w związku z
planowaną lub przeprowadzoną imprezą masową. Ocena ta wydawana jest w drodze decyzji
administracyjnej. Jeśli wojewoda oceni negatywnie stan bezpieczeństwa może zakazać
przeprowadzenia imprezy masowej z udziałem publiczności na całym obiekcie lub w jego
wydzielonych sektorach lub wprowadzić, na czas określony albo nieokreślony, zakaz przeprowadzania
przez organizatora imprez masowych na terenie województwa lub jego części. Wojewoda ma także
uprawnienia pozwalające mu na przerwanie imprezy masowej, w drodze decyzji administracyjnej,
jeżeli jej dalszy przebieg może zagrozić życiu lub zdrowiu osobom albo mieniu w znacznych
rozmiarach, a działania podejmowane przez organizatora są niewystarczające do zapewnienia
bezpieczeństwa i porządku publicznego. Ważne jest to, że wojewoda decydując się na przerwanie
imprezy masowej musi brać pod uwagę również zagrożenie bezpieczeństwa, które może
spowodować przerwanie imprezy masowej. Decyzji o przerwaniu imprezy masowej nadaje się rygor
natychmiastowej wykonalności i dostarcza się ją organizatorowi w ciągu 7 dni od dnia przerwania
imprezy masowej.
Ważną rolę w zadbaniu o bezpieczeństwo i porządek publiczny podczas imprezy
masowej odgrywa Policja i Państwowa Straż Pożarna. Komendant wojewódzki (Komendant
Stołeczny) Policji oraz komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej mogą złożyć do wojewody
wniosek w sprawie umieszczenia stadionu, obiektu lub terenu w wykazie stadionów, obiektów lub
terenów, na których utrwalanie przebiegu imprezy masowej za pomocą urządzeń rejestrujących
obraz i dźwięk jest obowiązkowe. Wówczas organizator imprezy na obiekcie wpisanym do wniosku
jest zobowiązany do utrwalania przebiegu imprezy masowej, a w szczególności zachowania osób w
niej uczestniczących, za pomocą urządzeń rejestrujących obraz i dźwięk.
Analizując przepisy ustawy stwierdzić należy, że do zadań Komendanta Głównego Policji należy w
szczególności:
1) gromadzenie i przetwarzanie informacji dotyczących bezpieczeństwa imprez masowych;
2) prowadzenie bazy danych dotyczącej bezpieczeństwa imprez masowych;
3) opracowywanie analiz informacji dotyczących bezpieczeństwa masowych imprez sportowych, w
tym meczów piłki nożnej;
4) zapewnienie bezpieczeństwa przetwarzanych informacji dotyczących bezpieczeństwa imprez
masowych, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.
Służby porządkowe i informacyjne przez które to należy rozumieć osoby podlegające
kierownikowi do spraw bezpieczeństwa, wyznaczone przez organizatora, legitymujące się ważną
licencją pracownika ochrony fizycznej są także ważnym ogniwem zapewniającym bezpieczeństwo i
porządek publiczny. Liczebność służby porządkowej oraz służby informacyjnej jest wcześniej
wyznaczona i ich ilość w przypadku imprezy masowej niebędącej imprezą masową podwyższonego
ryzyka wynosi co najmniej 10 członków służb: porządkowej i informacyjnej na 300 osób, które mogą
być obecne na imprezie masowej, i co najmniej 1 członek służby porządkowej lub służby
informacyjnej na każde następne 100 osób, przy czym nie mniej niż 20% ogólnej liczby członków
służb stanowią członkowie służby porządkowej. Natomiast w przypadku imprezy masowej
podwyższonego ryzyka ilość służ jest zwiększona i wynosi co najmniej 15 członków służb:
porządkowej i informacyjnej na 200 osób, które mogą być obecne na imprezie masowej, i co najmniej
2 członków służb: porządkowej lub informacyjnej na każde następne 100 osób, przy czym nie mniej
niż 50% ogólnej liczby członków służb stanowią członkowie służby porządkowej. Jak zatem można
zauważyć impreza masowa podwyższonego ryzyka ma mocno zaostrzony rygor odnośnie jej ochrony,
a co za tym idzie zaangażowania większej ilości służb porządkowych.
Pośrednio także minister właściwy do spraw zdrowia dba o bezpieczeństwo imprez
masowych, ponieważ określa, w drodze rozporządzenia, minimalne wymagania dotyczące
zabezpieczenia pod względem medycznym imprezy masowej, mając na uwadze liczbę uczestników
imprezy, jej rodzaj, a także zapewnienie bezpieczeństwa jej uczestników (rozdział 2, art. 5, ust.4).
Ważną kwestia jest, obok zapewnienia bezpieczeństwa, także prowadzenie kontroli
wywiązywania się z obowiązków jej zapewnienia oraz przestrzegania warunków wyznaczonych w
zezwoleniu danego organu (art. 31 ust.1). Organ w związku z przeprowadzaną kontrolą, o której
mowa, ma prawo do:
1) żądania od organizatora informacji, dokumentów i danych, niezbędnych do sprawowania kontroli;
2) swobodnego wstępu do miejsca przeprowadzania imprezy masowej i innych pomieszczeń
związanych bezpośrednio z przeprowadzaniem imprezy masowej;
3) przeprowadzania lustracji miejsc, które obejmuje impreza masowa;
4) żądania od osób działających w imieniu i na rzecz organizatora udzielenia informacji w formie
ustnej i pisemnej w zakresie przeprowadzanej kontroli. Zgodnie z art. 32 organ ma prawo do wydania
decyzji o zakazie przeprowadzenia imprezy masowej, jeżeli po wydaniu zezwolenia stwierdzi, że
zostały naruszone warunki bezpieczeństwa dające podstawę do jego wydania.
Imprezy masowe wyróżnia się wśród innych imprez stopniem zagrożenia bezpieczeństwa,
jakie wiążą się z obecnością dużej ilości uczestników na terenie, na którym impreza się odbywa.
Mając na uwadze potencjalne zagrożenia i konieczność zapobiegania im, przewidziano wiele
wymogów, jakie muszą spełnić organizatorzy, aby mogła się odbyć taka impreza. W tym celu też
określono zadania i obowiązki poszczególnych organów i służb w ramach dbania o bezpieczeństwo
oraz przeciwdziałania mogącym powstać w jej czasie zagrożeniom. Słusznym wydaje się zatem
spełnienie przez organizatora wielu wymagań w celu skutecznej organizacji takiego wydarzenia oraz
zaangażowanie wyspecjalizowanych służb porządkowych w ramach zapewnienia bezpieczeństwa i
porządku publicznego, ponieważ są to imprezy podczas których nie jest trudno o utratę kontroli nad
porządkiem publicznym i bezpieczeństwem. Jedynie specjalne, odpowiednio przygotowane służby i
konieczność spełnienie wszelkich, nie rzadko uciążliwych, formalności przez organizatora pozwala na
zapobieganie albo przynajmniej na jak największe zminimalizowanie niepożądanych skutków imprez
masowych.
Bibliografia:
1. Ustawa z dnia 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz. U. 2009 Nr 62 poz. 504)