background image

K

Kllu

ub

b K

Ko

on

ns

st

tr

ru

uk

kt

to

or

ów

w

21

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/98

Elektronice dla Wszystkich z listo−

pada  1996  przedstawiliśmy  artykuł  pt.
„Co  nowego  we  wzmacniaczach  mo−
cy?” w serii „Dla elektroników dawniej−
szych”. Omówione tam były wzmacnia−
cze  klas  A,  B,  C,  D oraz  H.  Artykuł  ten
spotkał  się  z dużym  zainteresowaniem
Czytelników,  i to  wcale  nie  tylko  tych
„dawniejszych”.  Najwięcej  pytań  doty−
czyło  praktycznej  realizacji  wzmacnia−
cza klasy D.

W związku  z ogromnym  zaintereso−

waniem  wzmacniaczami  impulsowymi,
Redakcja  podjęła  starania,  by  przedsta−
wić  Czytelnikom  stosowny  wzmacniacz
klasy D zbudowany z ogólnie dostępnych
podzespołów,  jednak  okazało  się  to  nie−
praktyczne ze względu na stopień skom−
plikowania i koszty.

Dopiero pod koniec ubiegłego roku za−

rysowała się możliwość prezentacji takie−
go  wzmacniacza  i to  w wersji  scalonej.
Firma  SGS−THOMSON  wprowadziła  do
swego  katalogu  rodzinę  scalonych
wzmacniaczy mocy audio klasy D.

Dzięki  polskiemu  przedstawicielstwu

firmy,  Redakcja  EdW  otrzymała  pewną
ilość  próbek  układu  TDA7482,  który  jest
najsilniejszym  przedstawicielem  wspo−
mnianej  rodziny,  dając  moc  wyjściową
25W,  przy  sprawności  (uwaga!)  87%,
czyli mocy strat tylko 3.8W!

Przypomnienie

Jednym z największych wyzwań, któ−

re stoją przed elektronikami – konstrukto−
rami jest problem odprowadzania ciepła.

Wzmacniacz  mocy  można  potraktować
jak czarną skrzynkę, której zadaniem jest
wzmocnić  niewielki  sygnał  wejściowy
i doprowadzić do głośnika sygnał o odpo−
wiednio dużej mocy.

Co to znaczy wzmocnić? W przyrodzie

energia czy moc nie powstaje sama z sie−
bie.  Jeśli  do  głośnika  ma  być  doprowa−
dzona  duża  moc  (przez  sygnał  o dużym
napięciu  i dużym  prądzie),  to  energia  ta
musi  skądś  pochodzić.  Sygnał  sterujący
(wejściowy) ma bardzo mała moc, a więc
do  wzmacniacza  należy  doprowadzić
z zewnątrz moc  – moc zasilania.

Inaczej  mówiąc,  wzmacniacz  to

urządzenie,  które  przekształca  dopro−
wadzoną  moc  zasilania  (w  postaci  na−
pięcia i prądu stałego) na moc użytecz−
ną doprowadzoną do głośnika (w posta−
ci  przebiegów  zmiennych  o kształcie
wyznaczonym  przez  sygnał  sterujący
czyli  wejściowy).  R

Ry

ys

su

un

ne

ek

k  1

1 ilustruje,

jak  wyglądałoby  to  w idealnym  przy−
padku.  Cała  dostarczona  moc  zasilania
powinna  zostać  zamieniona  na  moc
użyteczną.

Niestety,  w praktyce  jest  to  niemożli−

we  ze  względu  na  występowanie  pew−
nych strat. Nie jest możliwe, by cała moc
zasilania zamieniła się na moc użyteczną.
Zawsze część mocy zasilania zamieni się
na ciepło.

Stosunek mocy użytecznej P

U

do mo−

cy zasilania P

ZAS

jest zawsze mniejszy niż

100%.  Stosunek  ten  jest  nazywany
sprawnością  energetyczną  i oznaczany
grecką literą eta

Klub Konstruktorów jest przeznaczo−

ny dla bardziej zaawansowanych Czytel−
ników, mających pewne doświadczenie
w konstruowaniu  i wykonywaniu  urzą−
dzeń elektronicznych.

Formuła  Klubu  jest  następująca:  po

zaprezentowaniu  danego  elementu  na
łamach EdW, do końca miesiąca czeka−
my  na  listy,  w których  przedstawicie
propozycje, jak chcielibyście wykorzys−
tać  dany  podzespół.  Osoba  lub  osoby,
które  nadeślą  najbardziej  przekonujące
listy,  otrzymają  dany  element  bezpłat−
nie  (i bez  żadnych  zobowiązań  wzglę−
dem redakcji). Nie stawiamy szczegóło−
wych  wymagań  –  Twoim  zadaniem,
Czytelniku, jest przekonać nas, że dany
element należy udostępnić do ekspery−
mentów  właśnie  Tobie!  List  powinien
zawierać schemat ideowy proponowa−
nego  rozwiązania  układowego,  plano−
wany sposób praktycznego zastosowa−
nia, ale można też napisać coś o sobie
i swoich  dotychczasowych  osiągnię−
ciach.  W przeciwieństwie  do  Szkoły
Konstruktorów,  listy  te  nie  będą  publi−
kowane,  ani  oceniane.  Osoba,  która
otrzyma  dany  podzespół  może,  ale
wcale  nie  jest  zobowiązana,  napisać
potem do redakcji EdW i albo zaprezen−
tować samodzielnie opracowane, kom−
pletne  urządzenie,  albo  podzielić  się
swymi uwagami na temat napotkanych
trudności,  albo  nawet  opisać  okolicz−
ności  uszkodzenia  elementu  (wiemy,
że często zdarza się to podczas ekspe−
rymentów). Najbardziej interesujące lis−
ty zawierające plon takich praktycznych
doświadczeń,  zostaną  opublikowane
w EdW.

Redakcja  będzie  też  prezentować

własne rozwiązania.

Tym  razem  bezpłatne  próbki  ukła−

dów na potrzeby Klubu Konstruktorów
dostarczyło polskie przedstawicielstwo
firmy

S

SG

GS

S T

TH

HO

OM

MS

SO

ON

N

u

ull.. M

Ma

arrs

szza

ałłk

ko

ow

ws

sk

ka

a 8

82

2

0

00

0−5

51

17

7 W

Wa

arrs

szza

aw

wa

a

tte

ell.. ((0

0−2

22

2)) 6

62

22

2−0

05

5−6

61

1

Wzmacniacz 
mocy audio 
klasy D

Rys. 1. Sprawność idealnego wzmacniacza

background image

Czy są tu jakieś reguły? Czy wartość 

η

jest z góry ograniczona?

W zasadzie  nie!  Choć  na  pewno  nie

jest możliwe uzyskanie sprawności 100%
(choćby  ze  względu  na  straty  mocy  przy
przepływie  prądu  przez  rezystancje  mie−
dzianych  przewodów),  teoretycznie  moż−
na  zbudować  wzmacniacz  o sprawności
99 czy 98%. Niestety, na obecnym stop−
niu  rozwoju,  używając  dostępnych  obec−
nie elementów (tranzystorów) nie potrafi−
my  tego  zrobić  w sposób  zadowalający.
Zawsze występują jakieś przeszkody, któ−
re objawiają swoją obecność stratami.

Przykładowo,  aby  zmniejszyć  znie−

kształcenia, niektóre wzmacniacze pracu−
ją w klasie A, to znaczy tranzystory stop−
nia  wyjściowego  cały  czas  przewodzą
prąd. Uzyskuje się wprawdzie małe znie−
kształcenia, ale sprawność jest niska, rzę−
du  20%.  To  znaczy,  że  tylko  20%  mocy
zasilania zamienia się na moc użyteczną,
a 80% wydziela się w postaci ciepła.

Teoretyczna  maksymalna  sprawność

wzmacniacza  klasy  B wynosi  nieco  po−
wyżej  75%  i w żaden  sposób  nie  może
być większa ze względu na przyjęte roz−
wiązanie układowe. Wzmacniaczy pracu−
jących w czystej klasie B nie spotyka się
ze  względu  na  znaczne  zniekształcenia.
Najpopularniejsze  wzmacniacze  mocy
pracują w tak zwanej klasie AB i ich cał−
kowita sprawność wynosi 50...60%.

Wzmacniaczy 

audio 

pracujących

w klasie C nie buduje się.

Natomiast  nowoczesne  wzmacniacze

impulsowe  klasy  D uzyskują  sprawność
powyżej 90%, i to przy zniekształceniach
poniżej 0,1%.

R

Ry

ys

su

un

ne

ek

k  2

2 ilustruje  wielkości  mocy

strat  i mocy  zasilania  różnych  typów
wzmacniaczy potrzebną do uzyskania tej
samej wyjściowej mocy użytecznej.

Obecnie największym problemem nie

jest  zapewnienie  wystarczającej  mocy
zasilania  – tu nie ma kłopotu, choć nieba−
gatelne znaczenie ma powszechny „eko−
logiczny”  trend  do  oszczędzania  energi−
i wszelkim sposobami. Przy obecnej ten−
dencji  do  miniaturyzacji  największym
problemem  staje  się  odprowadzenie
ciepła.  Przy  dużej  mocy  strat  konieczne
jest zastosowanie dużego radiatora, który
uniemożliwia miniaturyzację.

Z tych punktów widzenia najlepszy byłby

wzmacniacz klasy D, o ile udałoby się uzys−
kać  mały  poziom  zniekształceń.  Uzyskanie
zniekształceń poniżej 0,1% nie jest już prob−
lemem. Pozostaje kwestia kosztów.

Z jednej  strony  wzmacniacz  kla−

sy D umożliwi zastosowanie mniejszego,
tańszego radiatora, a z drugiej strony sam
układ elektroniczny będzie bardziej skom−

plikowany i tym samym droższy. Póki co,
wzmacniacze  klasy  D są  droższe  od
wzmacniaczy  klasycznych  i jak  na  razie
nie mogą szerzej wejść na rynek.

W tej chwili firma Harris Semiconduc−

tor  reklamuje  swoje  scalone  sterowniki
do układów impulsowych  – kostki  typu
HIP4080A  i HIP4081A  pozwalające  na
sterowanie czterech tranzystorów MOS−
FET  N w układzie  pełnego  mostka,  oraz
HIP2100  – ośmionóżkową kostkę do ste−
rowania  pracą  dwóch  tranzystorów
MOSFET (półmostek).

Harris oferuje także w ramach licencji

moduły wzmacniaczy mocy rodziny Cool
audio    o mocach  20W...400W  do  zasto−
sowań  multimedialnych,  motoryzacyj−
nych, czy instalacji Home Theater. Modu−
ły te zawierają między innymi wymienio−
ne wcześniej sterowniki. Uzyskiwane pa−
rametry są bardzo dobre:
pasmo 20Hz  – 22kHz
sprawność >90%
zniekształcenia <0.05% 
stosunek sygnał/szum >95dB.

Wzmacniacze 

te

spełniają amerykańskie
normy dotyczące emis−
ji zakłóceń elektromag−
netycznych.

Harris oferuje także

gotowe  opracowania
wzmacniaczy mocy do
sterowania  subwoofe−
ra.

Jeden 

moduł

(HIP100DCREF)  jest
zasilany 

napięciem

akumulatora 

samo−

chodowego  12V.  Pas−
mo  przenoszenia  wy−
nosi 

20Hz...900Hz,

moc 

wyjściowa

100Wrms  na  głośni−
kach  0,75

,  a spraw−

ność  powyżej  95%.
Moduł  to  okrągła  płyt−
ka  drukowana  prze−
znaczona  do  przykrę−
cenia  z tyłu  głośnika.
Takie rozwiązanie, wy−
godne  i zabierające
mało  miejsca,  jest
możliwe  tylko  dzięki
zastosowaniu  wzmac−
niacza klasy D o spraw−
ności  ponad  90%,
dzięki  czemu  moc
strat  jest  niewielka
i wymagany  radiator
też  jest  mały,  nawet
przy  mocy  użytecznej
100W.

Inny układ (HIP200AC−

REF) może  dostarczać

do 

200W 

(400W

w szczycie)  przy  znie−

kształceniach  0,1%,  sprawności  ponad
90% i paśmie 10...450Hz.

Więcej informacji na ten temat można

znaleźć  w Internecie  pod  adresem:
w

ww

ww

w..s

se

em

mii..h

ha

arrrriis

s..c

co

om

m

Inną  znaną  firmą,  zajmującą  się

wzmacniaczami klasy D jest SGS−THOM−
SON, który obecnie oferuje rodzinę scalo−
nych wzmacniaczy TDA748X:
TDA7480 10W obudowa POWERDIP
TDA7481 18W obudowa MULTIWATT15
TDA7482 25W obudowa MULTIWATT15

Do  zbudowania  użytecznego  wzmac−

niacza  konieczne  jest  dołączenie  kilku
elementów  zewnętrznych  –  niewiele
więcej,  niż  w klasycznym  wzmacniaczu
scalonym.

Warto  zauważyć,  że  układ  TDA7480

umieszczony  w 20−nóżkowej  obudowie
DIP, przy mocy wyjściowej 10W nie wy−
maga  zewnętrznego  radiatora    –  do
chłodzenia wystarczą odpowiednio sze−
rokie ścieżki i pola miedzi na płytce dru−
kowanej. Starsi Czytelnicy pamiętają, że
kiedyś  problemem  było  uzyskanie

η =

P

P

U

ZAS

K

Kllu

ub

b K

Ko

on

ns

st

tr

ru

uk

kt

to

or

ów

w

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/98

22

Rys. 2. Sprawność wzmacniaczy rzeczywistych

background image

K

Kllu

ub

b K

Ko

on

ns

st

tr

ru

uk

kt

to

or

ów

w

23

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/98

z kostki  w podobnej  obudowie  mocy
użytecznej  przekraczającej  1W  (rodzina
UL149X).

Upowszechnienie  się  wzmacniaczy

klasy D jest tylko kwestią czasu. Nie wia−
domo jednak, czy to kostki TDA748X za−
początkują  przełom,  czy  też  na  rozpo−
wszechnienie  się  wzmacniaczy  impulso−
wych  przyjdzie  jeszcze  trochę  poczekać.
Trudno  przewidzieć  rozwój  sytuacji,  bo−
wiem  grę  wchodzą  tu  nie  tylko  kwestie
cenowe,  ale  również  przyzwyczajenia
konstruktorów  oraz  coraz  surowsze  nor−
my  dotyczące  zakłóceń  elektromagne−
tycznych.  Sprawa  zakłóceń  jest  tu  dość
istotna,  ponieważ  przy  złym  zaprojekto−
waniu ścieżek i niewłaściwym rozmiesz−
czenia  elementów  układ  rzeczywiście
może być źródłem zakłóceń.

Zasada działania

Niezależnie,  czy  wzmacniacz  mocy

jest  wzmacniaczem  klasycznym,  czy  im−
pulsowym klasy D, na głośniku musi wy−
stępować  wzmocniony  przebieg  zmien−
ny. W klasycznym wzmacniaczu tranzys−
tory  stopnia  wyjściowego  otwierają  się
i zamykają  płynnie,  odwzorowując  na
głośniku kształt przebiegu wejściowego.

Natomiast  we  wzmac−

niaczu  klasy  D tranzystory
stopnia  wyjściowego  pra−
cują jako klucze, czyli mają
tylko  dwa  stany:  otwarty
/ zamknięty.  W konsek−
wencji  na  wyjściu  stopnia
końcowego 

występuje

wyłącznie przebieg prosto−
kątny.  Przebieg  ten  poda−
ny  jest  na  prosty  filtr  (dol−
noprzepustowy), 

który

z przebiegu prostokątnego
wytwarza  analogowy  syg−
nał zmienny. Ilustruje to rry

y−

s

su

un

ne

ek

k  3

3.  Zasada  jest  tu

bardzo  prosta:  chwilowe

napięcie  (i  prąd)  na  głośniku  jest  wyni−
kiem uśredniania przebiegu prostokątne−
go  przez  filtr  dolnoprzepustowy.  Aby  to
skutecznie  zrealizować,  częstotliwość
przebiegu prostokątnego musi być znacz−
nie (co najmniej kilkakrotnie) większa, niż
najwyższa  częstotliwość  przebiegu  wy−
jściowego. Dla wzmacniaczy audio częs−
totliwość ta jest rzędu 100kHz lub więk−
sza.  Na  rry

ys

su

un

nk

ku

u  4

4 zilustrowano  zasadę

uśredniania.

W spoczynku  współczynnik  wypełnie−

nia wynosi 50% i wtedy (uśrednione) na−
pięcie na głośniku jest równe zeru. Zmiana
współczynnika wypełnienia w takt sygnału

wejściowego  (sterującego)  po−
woduje,  że  na  głośniku  pojawia
się przebieg zmienny.

Uproszczony  blokowy  sche−

mat  przykładowego  wzmacnia−
cza klasy D pokazany jest na rry

y−

s

su

un

nk

ku

u 5

5.

Natomiast  rry

ys

su

un

ne

ek

k  6

6 przed−

stawia kluczowe przebiegi. Spo−
sób  modulacji  współczynnika
wypełnienia  przebiegiem  we−
jściowym  podany  na  rysunku
5 nie  jest  sposobem  jedynym
i najlepszym.  W praktycznych
układach 

występują 

różne,

zwykle  znacznie  bardziej  skom−
plikowane rozwiązania, zawiera−
jące  także  obwody  sprzężenia
zwrotnego.  Bardziej  doświad−
czeni  Czytelnicy  zapewne  będą

się zastanawiać, jak realizuje się ujemne
sprzężenie  zwrotne  gwarantujące,  że
sygnał  na  wyjściu  będzie  miał  dokładnie
taki  sam  kształt,  jak  wygnał  wejściowy.
Rzeczywiście, sprawa jest tu bardziej zło−
żona, niż w klasycznym wzmacniaczu. Na
wyjściu wzmacniacza występuje przecież
przebieg prostokątny, natomiast przebieg
na  głośniku  na  pewno  jest  przesunięty
w fazie przez filtr. Na dodatek przesunię−
cie  fazy  nie  jest  stałe,  tylko  zależne  od

częstotliwości. Wiadomo, że każde prze−
sunięcie  fazy  ma  wpływ  na  stabilność
wzmacniacza  i może  łatwo  doprowadzić
do  samowzbudzenia.  Te  problemy,  choć

Rys. 4. Uśrednianie przebiegu prostokątnego

Rys. 5. Zasada działania wzmacniacza klasy D

Rys. 3. Przebiegi wyjściowe wzmacniaczy

background image

bardzo interesujące, są jednak zbyt trud−
ne  dla  większości  Czytelników  EdW.
Między innymi dlatego nie prezentowaliś−
my  wzmacniacza  klasy  D zbudowanego
z pojedynczych elementów.

Na  szczęście  w opisanym  dalej  ukła−

dzie  scalonym  konstruktorzy  postarali  się
o rozwiązanie kluczowych problemów i za−
daniem konstruktora jest jedynie zaprojek−
towanie płytki zgodnie z zasadami obowią−
zującymi w urządzeniach większej mocy.

Opis układu TDA7482

Układ scalony TDA7482 jest monofo−

nicznym  wzmacniaczem  klasy  D,  prze−

znaczonym do za−
silania  napięciem
s y m e t r y c z n y m ,
u m i e s z c z o n y m
w obudowie  ty−
pu  Multiwatt15.
Posiada  wbudo−
wane  zabezpie−
czenia:

t e r m i c z n e

( t e m p e r a t u r a
struktury)

– zwarciowe (zwarcie wyjścia)
– napięciowe  (nadmierne  napięcie  zasi−

lające).

Wyposażony  jest  także  w obwody

elektronicznego  wyciszania  (MUTE)  oraz
wyłączania  (STAND−BY).  Wszystkie  koń−
cówki są zabezpieczone przed uszkodze−
niem ładunkami statycznymi o napięciach
do 1,2kV.

Katalogowy schemat aplikacyjny przeds−

tawiono na  rry

ys

su

un

nk

ku

u 7

7, a wyprowadzenia

na  rry

ys

su

un

nk

ku

u  8

8.  Podstawowe  dane  za−

warte są w tta

ab

be

ellii 1

1..

Na rysunku 7 wnętrze układu sca−

lonego  pokazano  w

ogromnym

uproszczeniu,  między  innymi  nie  zazna−
czono oscylatora, a blok regulacji współ−
czynnika  wypełnienia  zaznaczono  w po−
staci wzmacniacza operacyjnego z napi−
sem PWM. Szczegóły te się są potrzeb−
ne  konstruktorowi,  ale  powinien  on  pa−
miętać,  że  ma  do  czynienia  ze  wzmac−
niaczem  impulsowym,  gdzie  podczas
przełączania występują duże prądy. Klu−
czową  sprawą  jest  więc  umieszczenie
kondensatora odsprzęgającego zasilanie
C5 jak najbliżej układu scalonego. Gdyby
to  był  kondensator  ceramiczny,  należy
użyć egzemplarza na napięcie minimum
50V.  Jak  widać,  kostka  ma  kilka  końcó−
wek  zasilania,  zarówno  stopni  mocy
(POWer), jak i wejściowych czyli sygna−
łowych (SIGNal).

Obwód  zdalnego  wyłączania  i wyci−

szania  (STAND_BY  i MUTE)  może  być
wykonany  zupełnie  inaczej,  byleby  tylko
zachować podane w tabeli napięcia i nie
przekroczyć na nóżce 10 napięcia +5,2V.

W praktyce  pewnym  problemem  bę−

dzie  wykonanie  dławika  o indukcyjności
60µH  (dla  głośnika  8

)  lub  30µH  (dla

głośnika 4

), który nie ulegnie nasyceniu

przy prądzie odpowiednio 2,5A oraz 3,5A.
Najlepiej  zakupić  taki  dławik  na  giełdzie,
upewniając  się,  czy  może  on  pracować
przy takim prądzie.

Częstotliwość oscylatora można zmie−

niać  zmieniajac  wartość  RF  (typowo
12k

daje częstotliwość 120kHz).

Ze  wzmacniacza  można  próbować

„wydusić”  większą  moc  niż  katalogo−
we  25W,  ale  tylko  z głośnikiem  8

,

stosując  sztywny  zasilacz  z transfor−
matorem  toroidalnym  o

napięciu

2x17V. Z głośnikiem 4

znacznie więk−

szej mocy raczej nie da się uzyskać ze
względu  na  ograniczenie  wyjściowego
prądu  do  wartości  typowej  5A,  mini−
malnej 3,5A.

R

Ry

ys

su

un

ne

ek

k  9

9 przedstawia  szkic  płytki

drukowanej, zalecanej przez SGS−THOM−
SON. Nie trzeba się niewolniczo trzymać
tego  projektu,  ale  warto  przeanalizować
przebieg ścieżki masy oraz obwodów filt−
racji zasilania. Jak widać, płytka wcale nie

K

Kllu

ub

b K

Ko

on

ns

st

tr

ru

uk

kt

to

or

ów

w

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/98

24

Zakres napięć zasilania: ±10... ±25 V
Prąd spoczynkowy: typ 40mA, max 60mA
Maksymalna temperatura złącza: +150°C
Zakres temperatur otoczenia: 0...+70°C
Rezystancja termiczna Rthjc: typ. 1,8K/W max 2,5K/W
Wyjściowe napięcie niezrównoważenia: typ −30mV (−70mV...+10mV)
Wzmocnienie: 30dB
Moc wyjściowa (Ucc=±21V, R

L

=8

, 1kHz, R

S

=50

, R

F

=12k

, LC−60µH,

470nF)

THD=10%: 25W
THD=1%: 18W

Moc wyjściowa (Ucc=±16V, R

L

=4

LC−30µH,1µF)

THD=10%: 25W
THD=1%: 18W

Moc strat  (Ucc=±21V, R

L

=8

, Po=25W THD=10%): 3.8 W

Sprawność  (Ucc=±21V, R

L

=8

, Po=18W THD=1%): 87%

Sprawność  (Ucc=±25V, R

L

=8

, Po=43W THD=20%): 88,5%

Zniekształcenia  – THD (R

L

=8

, Po=1W): typ. 0,1%

Maksymalny prąd wyjściowy: typ 5A, min 3,5A
Rezystancja tranzystorów stopnia wyjściowego: typ 0,4

Szumy wejściowe (wg krzywej A, 20Hz...22kHz): typ 7µV, max 12µV
Temperatura graniczna zabezpieczenia termicznego: +150°C
Napięcie graniczne obwodu zabezpieczenia napięciowego: min. 50V
Rezystancja wejściowa: typ 30k

, min 20k

Tłumienie tętnień zasilania (100Hz): typ 60dB, min. 46dB
Czas narastania i opadania: typ. 50ns
Maksymalne napięcie na R

F

(nóżka 6): 8V

Obwód MUTE/STAND−BY (nóżka 10):

Wyłączenie: 0...0,8V
Wyciszenie: 1,8...2,5V
Praca 4...5,2V

Prąd spoczynkowy w trybie STAND−BY: typ. 3mA, max 5mA
Tłumienie przy wyciszeniu: typ. 80dB, min. 60dB
Zakres częstotliwości oscylatora: 100...200kHz
Zalecana częstotliwość oscylatora: 120kHz (100...140kHz)
Rezystancja ustalająca częstotliwość R

F

: typ 12k

(7...14k

)

Częstotliwość oscylatora: 1.4x10

9

Hz

/ R

F

Tabela 1

Rys. 6. Kluczowe przebiegi

Rys. 8. Układ wyprowadzeń

background image

jest miniaturowa. Niewątpliwie można ją
zmniejszyć.

Na  rysunku  9 zaznaczono  spory  ra−

diator.  W rzeczywistości  do  rozprosze−
nia mocy strat wynoszącej około 3,8W
wystarczy  kawałek  blachy  aluminiowej
lub miedzianej o powierzchni kilkudzie−
sięciu  centymetrów  kwadratowych.
Można  go  dobrać  eksperymentalnie.

Jeśli  w czasie  pracy  pełną  mocą  radia−
tor nie jest zbyt gorący i można go do−
tknąć  ręką,  to  jego  wielkość  jeż  dobra−
na  ze  sporym  zapasem  bezpieczeńs−
twa.  Teoretycznie  kostka  mogłaby
współpracować  z maleńkim  radiator−
kiem  z kawałeczka  blachy,  niewiele
większym,  niż  wymiary  obudowy  kost−
ki.  Temperatura  radiatora,  (a  właściwie

wkładki  radiatorowej  kostki)  mogłaby
sięgać +120°C (w tej temperaturze kro−
pelka  woda  momentalnie  wyparowuje
z sykiem),  i mimo  wszystko  dopusz−
czalna temperatura złącza nie zostałaby
przekroczona (nawet praca bez radiato−
ra  nie  grozi  uszkodzeniem  ze  względu
na  wbudowane  zabezpieczenie  ter−
miczne).  Oczywiście  zastosowanie  ra−
diatora  większego  niż  wymagane  mini−
mum  jest  jak  najbardziej  korzystne  ze
względu na wzrost niezawodności.

W niniejszym artykule podano wszys−

tkie  istotne  informacje  zawarte  w karcie
katalogowej układu TDA7482. Pełną kar−
tę  katalogową  można  ściągnąć  przez  In−
ternet spod adresu w

ww

ww

w..s

stt..c

co

om

m

P

Piio

ottrr G

órre

ec

ck

kii

U

Uw

wa

ag

ga

a!!

Czytelnicy EdW mają wielką szan−

sę  osobiście  wypróbować  wzmac−
niacz z kostką TDA7482. Układy do−
starczone  przez  firmę  SGS−THOM−
SON  zostaną  bezpłatnie  przekazane
osobom,  które  nadeślą  najbardziej
przekonujące  listy.  Na  zgłoszenia
czekamy do końca czerwca. 

K

Kllu

ub

b K

Ko

on

ns

st

tr

ru

uk

kt

to

or

ów

w

25

E

LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 6/98

Rys. 7. Schemat ideowy wzmacniacza z kostką TDA7482

Rys. 9. Przykładowa płytka drukowana