introligator 734[02] o1 02 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO

EDUKACJI NARODOWEJ

Katarzyna Maćkowska
Marcin Olifirowicz

Charakteryzowanie procesów poligraficznych
734[02].O1.02

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
mgr inż. Bogdan Kostecki
mgr inż. Przemysław Śleboda

Opracowanie redakcyjne:
Katarzyna Maćkowska

Konsultacja:
mgr inż. Teresa Jaszczyk

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 734[02].O1.02
„Charakteryzowanie procesów poligraficznych”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu introligator.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Proces przygotowywania do drukowania (prepress)

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Drukowanie (press)

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Procesy introligatorskie (postpress)

5.3.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie introligatora.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania–
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania – w miarę możliwości uczniowie powinni przeanalizować
samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle ważnej
umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać – czytanie tekstu
technicznego ze zrozumieniem;

−

pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy
jest przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zależności od tematu można zalecić
uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów,
w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza,
ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może uaktywniać wszystkich uczniów oraz
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości;

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają
ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną
propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia,
uwzględniając różne możliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które
z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu
technodydaktycznym szkoły. Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które
sam opracował;

−

sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest
udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie
odpowiadając na zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć
opanowanie określonego zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, to nauczyciel
powinien do tych zagadnień wrócić, sprawdzając, czy braki w opanowaniu materiału są
wynikiem niezrozumienia przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy
ucznia w trakcie nauczania. W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

od postawy nauczyciela, sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi
zainteresowanie

ucznia.

Uczeń

nie

zainteresowany

materiałem

nauczania,

wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni umiejętności założonych w jednostce
modułowej. Należy rozbudzić wśród uczniów tak zwaną „ciekawość wiedzy”.
Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania rozdziału może stanowić
podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia z tego zakresu.
Nauczyciel realizując jednostkę modułową, powinien zwracać uwagę na predyspozycje
ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy może lepiej radzi sobie
z rozwiązywaniem problemów teoretycznych;

−

testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu
całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki
osiągnięte przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej
nauczyciela realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano
określoną liczbę możliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa
uzależniona jest od liczby uzyskanych punktów. Nauczyciel może zastosować test
według własnego projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. Należy pamiętać, żeby
tak przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze
wykazanie swoich umiejętności.
Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

−

tekstu przewodniego,

−

wykonywania ćwiczeń,

−

studium przypadku,

−

dyskusji dydaktycznej,

−

metody projektów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układ jednostek modułowych w module

734[02].O1

Podstawy zawodu

734[02].O1.01

Przestrzeganie przepisów bezpiecze

ństwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

żarowej oraz

ochrony

środowiska

734[02].O1.02

Charakteryzowanie procesów poligraficznych

734[02].O1.03

Pos

ługiwanie się dokumentacją techniczną

i technologiczn

734[02].O1.04

Stosowanie maszyn i urz

ądzeń

734[02].O1.05

Stosowanie materia

łów introligatorskich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

posługiwać się komputerem w zakresie podstawowym,

−

korzystać z różnych źródeł w poszukiwaniu informacji,

−

rozróżniać podstawowe typy produktów poligraficznych,

−

opisywać podstawowe zjawiska fizykochemiczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

zastosować terminologię z zakresu poligrafii,

−

dokonać klasyfikacji wyrobów poligraficznych,

−

scharakteryzować procesy poligraficzne,

−

określić znaczenie wody w poligrafii,

−

scharakteryzować sposoby oczyszczania i neutralizacji zanieczyszczeń wody,

−

wyjaśnić zastosowanie światła w poligrafii,

−

określić zasady reprodukcji barw,

−

określić sposoby wykonywania form kopiowych,

−

scharakteryzować podstawowe i pochodne techniki drukowania,

−

określić zasady przygotowania maszyny do drukowania,

−

określić technologię wykonywania form drukowych,

−

określić metody obróbki wykończeniowej produktów poligraficznych,

−

scharakteryzować sposoby uszlachetniania druków,

−

scharakteryzować i opisać rodzaje opraw przemysłowych,

−

określić parametry technologiczne i użytkowe wyrobów poligraficznych,

−

scharakteryzować introligatorskie procesy jednostkowe i złożone,

−

zaplanować proces technologiczny wykonania określonego wyrobu introligatorskiego,

−

scharakteryzować systemy zapewnienia jakości w procesie wytwarzania wyrobów
poligraficznych,

−

skorzystać z różnych źródeł informacji zawodowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………………………

Modułowy program nauczania:

Introligator 734[02]

Moduł:

Podstawy zawodu 734[02].O1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

procesów

poligraficznych

734[02].O1.02

Temat: Klasyfikacja i rodzaje oryginałów.

Cel ogólny: Klasyfikowanie i rozpoznawanie oryginałów.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

Rozróżniać oryginały:

−

jednotonalne (kreskowe), wielotonalne (półtonowe),

−

przezroczyste (transparentne) i nieprzezroczyste (refleksyjne),

−

jedno- i wielobarwne,

−

pozytywowe i negatywowe.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Środki dydaktyczne:

−

literatura zgodna z punktem 6 poradnika,

−

różne rodzaje oryginałów (oryginały jedno- i wielotonalne, oryginały jedno-
i wielobarwne, oryginały nieprzezroczyste (refleksyjne) i przezroczyste (transparentne),
oryginały pozytywowe i negatywowe),

−

plansze przedstawiające klasyfikację oryginałów.

Czas: 45 minut.

Przebieg zajęć:
1. Czynności organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu i określenie celu zajęć.
3. Wprowadzenie – zdefiniowanie pojęcia oryginału.
4. Realizacja nowych treści:

– omówienie podziału oryginałów na analogowe i cyfrowe,
– określenie kryteriów podziału oryginałów,
– omówienie podziału oryginałów według charakteru obrazu,
– omówienie podziału oryginałów według sposobu obserwacji,
– omówienie podziału oryginałów według ich barwności,
– omówienie podziału oryginałów według przekazywania tonów,
– pokaz przykładów oryginałów,
– podział uczniów na grupy, wybór liderów, rozdanie oryginałów,
– wykonanie zadanych ćwiczeń w grupach,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tematy ćwiczeń:

–

Spośród różnych oryginałów wybierz przykład oryginału nieprzezroczystego
(refleksyjnego) oraz przezroczystego (transparentnego).

–

Spośród

różnych

oryginałów

wybierz

przykład

oryginału

jednobarwnego

i wielobarwnego.

–

Spośród

różnych

oryginałów

wybierz

przykład

oryginału

pozytywowego

i negatywowego.
– prezentowanie przez uczniów wyników ćwiczeń,
– po każdej prezentacji nauczyciel ocenia prawidłowość ich wykonania.

Po zakończeniu prezentacji nauczyciel dokonuje oceny z uwzględnieniem następujących

kryteriów:

−

umiejętność pracy zespołowej 0–5 punktów,

−

poprawność wykonania ćwiczeń: za każde prawidłowo wykonane ćwiczenie
0–30 punktów,

−

sposób prezentacji 0–5 punktów.

Razem 100 punktów

Skala ocen:
90–100

celujący

80–98

bardzo dobry

70–79

dobry

60–69

dostateczny

50–59

dopuszczający

Ocena niedostateczna nie jest przewidziana, jeżeli ćwiczenia zostały wykonane. Oceny

są wystawiane podczas zajęć, przy udziale uczniów, co stanowi element utrwalający
omawiany temat.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

……………………………………………

Modułowy program nauczania:

Introligator 734[02]

Moduł:

Podstawy zawodu 734[02].O1

Jednostka modułowa:

Charakteryzowanie

procesów

poligraficznych

734[02].O1.02

Temat: Przygotowywanie wkładów do opraw.

Cel ogólny: Zapoznanie uczniów z zasadami kompletowania i łączenia składek we wkład

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
– rozpoznać wkłady kompletowane przez nakładkowanie,
– rozpoznać wkłady kompletowane przez zbieranie,
– rozpoznać wkłady szyte drutem,
– rozpoznać wkłady szyte nićmi,
– opisać etapy obróbki wkładu do oprawy twardej.

Metody nauczania–uczenia się:
– wykład z pokazem.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
– praca w grupach 4–6-osobowych.

Czas: 90 minut.

Środki dydaktyczne:
– foliogramy przedstawiające sposoby kompletowania składek,
– przykłady wkładów szytych drutem, klejonych i szytych nićmi,
– przykłady książek i broszur.

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Nawiązanie do tematu, określenie celu zajęć.
3. Wprowadzenie przez przypomnienie schematu procesu poligraficznego, klasyfikacji

wyrobów poligraficznych i jednostkowych operacji introligatorskich.

4. Realizacja nowych treści:

– wyjaśnienie pojęć, wkład,
– przedstawienie sposobu kompletowania przez nakładkowanie,
– pokaz wkładów kompletowanych przez nakładkowanie oraz opraw zeszytowych,
– przedstawienie sposobu kompletowania przez zbieranie,
– pokaz skompletowanych składek,
– pokaz wkładów klejonych szytych nićmi,
– pokaz opraw miękkich i miękkich szytych nićmi,
– omówienie procesu technologicznego przygotowania wkładów do opraw twardych,
– pokaz wkładów do opraw twardych na różnych etapach produkcji,
– podział uczniów na grupy, wybór liderów, rozdanie materiałów do ćwiczeń:

złamanych arkuszy papieru, przykładowych wkładów,

– wykonanie zadanych ćwiczeń w grupach:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tematy ćwiczeń:
– Z dostarczonych złamanych arkuszy skompletuj wkład 64 - stronicowy przez

nakładkowanie. Ponumeruj kolejno strony.

– Z dostarczonych złamanych arkuszy skompletuj wkład 64 - stronicowy przez

zbieranie. Ponumeruj kolejno strony.

– Spośród różnych wkładów wybierz wkład: szyty nićmi, szyty drutem.
– Narysuj schemat obróbki technologicznej wkładu skompletowanego i uszytego

nićmi do oprawy twardej.

– zaprezentowanie przez liderów grup wykonanych wkładów, przykładów wkładu

szytego nićmi i szytego drutem, schematu obróbki wkładu do oprawy twardej.

5. Po zakończeniu prezentacji nauczyciel dokonuje oceny z uwzględnieniem następujących

kryteriów:
– umiejętność pracy zespołowej 0–2punktów
– skompletowanie wkładu przez nakładkowanie i ponumerowanie stronic 0–15 punktów
– skompletowanie wkładu przez zbieranie i ponumerowanie stronic 0–15 punktów
– wybór wkładów: szytego drutem i szytego nićmi 1–10 punktów
– schemat przygotowanie wkładu do oprawy twardej 0–5
– sposób prezentacji 0–3punktów
Razem 5 punktów
Skala ocen:

45–50 celujący
40–45 bardzo dobry
36–40 dobry
31–35 dostateczny
25–30 dopuszczający

Ocena niedostateczna nie jest przewidziana, jeżeli ćwiczenia zostały wykonane. Oceny

są wystawiane podczas zajęć, przy udziale uczniów, co stanowi element utrwalający
omawiany temat.
6. Podsumowanie zajęć.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Proces przygotowania do drukowania (prepress)

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przyporządkuj podane poniżej wyroby poligraficzne do odpowiednich grup.

W rozwiązaniu podaj grupy litery i cyfry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Grupy wyrobów

Wyroby poligraficzne

A. akcydensy opakowaniowe

1. książka

B. wydawnictwa nieperiodyczne

2. mapa

C. wydawnictwa periodyczne

3. gazeta

D. akcydensy informacyjne

4. katalog

E. akcydensy wydawnicze

5. pudełko

F. akcydensy manipulacyjne

6. znaczek pocztowy

Rozwiązanie

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie klasyfikację wyrobów poligraficznych,
2) uważnie przeczytać zamieszczone w tabeli grupy i nazwy wyrobów poligraficznych,
3) przyporządkować każdy wyrób do określonej grupy,
4) zapisać rozwiązanie w tabeli, podając pary litera-cyfra.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj podane poniżej etapy produkcji poligraficznej do ich opisu.

W rozwiązaniu podaj grupy litery i cyfry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Etap produkcji poligraficznej

Opis

A. Proces przygotowania do drukowania

(prepress)

1. obejmuje zamocowanie form drukowych

na maszynę drukarską, regulację maszyny
oraz sam proces drukowania.

B. Procesy introligatorskie (postpress)

2. można

podzielić

kilka

etapów:

opracowanie tekstu, obróbkę obrazu,
łamanie stronic, a w dalszej części montaż
obrazu oraz wykonanie formy drukowej.

C. Proces drukowania (press)

3. wszystkie prace związane z przetwarzaniem

zadrukowanych arkuszy.

Rozwiązanie

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie schemat procesu poligraficznego,
2) uważnie przeczytać zamieszczone opisy etapów procesu,
3) przyporządkować każdy opis do nazwy procesu,
4) zapisać rozwiązanie w tabeli, podając pary litera–cyfra.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Ułóż w prawidłowej kolejności czynności operatora DTP, który przygotowuje do

drukowania książkę. Rozwiązanie w postaci cyfr określających kolejne czynności napisz
w wykropkowanych miejscach.
................

Zeskanowanie zdjęć.

................

Montaż arkusza drukarskiego.

................

Wprowadzanie tekstu.

................

Przygotowanie makiety.

................

Naświetlenie form drukowych.

................

Łamanie publikacji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie etapy prepressu,
2) uważnie przeczytać wymienione czynności,
3) zastanowić się, w jakiej kolejności operator DTP musi je wykonać,
4) zapisać rozwiązanie, wpisując cyfry w wykropkowane miejsca.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Uzupełnij poniższe zdania.

Obraz rozbity na punkty to obraz ...................., punkty tworzące ten obraz to punkty
..............................
W przypadku rastrowania ................................... elementy rastra są ustawione w jednakowych
odległościach od siebie, wyznaczając tzw. siatkę rastra oraz różnią się od siebie wielkością.
Im większe punkty – tym ............................................... pokrycie powierzchni i tym
ciemniejszy obraz. W przypadku rastrowania .................................. nie występuje stały
rozkład punktów, lecz punkty o stałej średnicy (wielkości) są rozmieszczone w różnych
odległościach od siebie.
Jeżeli np. na 1 cm przypada sześćdziesiąt środków punktów rastrowych, to mówimy, że raster
ma liniaturę .......................... linii na centymetr.
Do określania wielkości punktu rastrowego służy parametr zwany wartością .........................
lub procentowym pokryciem powierzchni. Jeśli punkty rastrowe zajmują np. 90%
powierzchni kwadratu, to odnosi się wrażenie, że taki obszar jest bardzo ........................

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie przeczytać powyższe zdania,
2) zastanowić się jakich określeń brakuje w powyższym tekście,
3) uzupełnić zdania w wykropkowanych miejscach.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 5

Narysuj trzy schematy obrazujące selektywne pochłanianie składowych światła białego

przez warstwę farby:

−

niebieskozieloną,

−

purpurową,

−

żółtą.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie zjawisko syntezy subtraktywnej,
2) narysować białe podłoże drukowe oraz warstwę farby,
3) schematycznie zaznaczyć światło białe w rozbiciu na składową: czerwoną, niebieską

i zieloną,

4) zastanowić się jaką składową (część promieniowania) światła białego pochłania

narysowana warstwa farby,

5) narysować te składowe światła białego, które nie uległy pochłonięciu i odbiły się od

podłoża,

6) powtórzyć wyżej wymienione czynności dla wszystkich kolorów farby.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 6

Uzupełnij poniższe zdania.

Łamanie tekstu polega na ....................................... stronicy. W gotową makietę strony jest
najpierw wlewany ............................. Następnie dzieli się go na szpalty, tworzy w nim tytuły
i śródtytuły, a także dobiera odpowiednie kolory. Bardzo ważnym etapem łamania tekstu jest
także wczytanie ............................. i wkomponowanie ich w materiał. Łamanie wykonuje się
na podstawie wykonanej wcześniej ................................ lub ......................................... tekstu.
W trakcie .................................. zostaje przygotowany komplet form kopiowych do
przygotowania form drukowych. Kryterium sposobu wykonania montażu pozwala rozróżnić
montaż ................................. i ...........................................
Montaż stronicy polega na umiejscowieniu poszczególnych elementów na ..............................
Danymi

wejściowymi

przygotowania

schematu

montażowego

są:

format

...................................., na którym drukowany będzie nakład, format ........................ druków
lub publikacji, format ............................, wielkości ............................., sposób wykończenia
introligatorskiego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie przeczytać powyższe zdania,
2) zastanowić się, jakich określeń brakuje w powyższym tekście,
3) uzupełnić zdania w wykropkowanych miejscach.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Drukowanie (press)

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Scharakteryzuj poniższe pojęcia. Opis umieść w wolnych rubrykach, sąsiadujących

z opisywanym pojęciem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

pojęcie

opis

drukowanie arkuszowe

drukowanie zwojowe

drukowanie pośrednie

drukowanie płaskie

drukowanie wypukłe

drukowanie wklęsłe

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie wiadomości z rozdziału 4.2.1,
2) uważnie przeczytać zamieszczone w tabeli pojęcia,
3) scharakteryzować podane pojęcia.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Narysuj schematycznie formy do drukowania: płaskiego, wypukłego i wklęsłego.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Forma do drukowania płaskiego

Forma do drukowania wypukłego

Forma do drukowania wklęsłego

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie, czym charakteryzują się formy drukowe dla poszczególnych technik

drukowania,

2) narysować schemat formy drukowej płaskiej, wklęsłej i wypukłej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 3

Przyporządkuj podane poniżej techniki drukowania do ich opisu. W rozwiązaniu podaj

grupy litery i cyfry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

technika drukowania

opis

A) Drukowanie offsetowe

1) odmiana drukowania wypukłego.

Cechami charakterystycznymi są:
elastyczna forma drukowa, zasada
rotacyjnego zespołu drukującego,
metalowy cylinder dociskowy bez
obciągu i bezpośrednie przenoszenie farby
na zadrukowywany materiał.

B) Typografia

2) technika drukowania płaskiego

pośredniego, rotacyjnego. Farba drukarska
przenoszona jest z formy drukowej na
podłoże drukowe za pośrednictwem
cylindra, pokrytego warstwą gumy.

C) Fleksografia

3) technika polegająca na nakładaniu farby

drukarskiej za pomocą miękkiego
gładkiego stempla zwanego tamponem.

D) Drukowanie wklęsłe

4) technika drukowania wypukłego. Forma

drukowa typograficzna jest najczęściej
płaska, metalowa.

E) Sitodruk

5) technika, w której wgłębne elementy

drukujące formy znajdują się poniżej
elementów niedrukujących. Proces
drukowania polega na nałożeniu farby
drukarskiej na powierzchnię cylindra,
a następnie usunięcia jej nadmiaru za
pomocą rakla, usuwającego farbę
z wyższych (niedrukujących) elementów
formy.

F) Tampondruk

6) technika, w której formę drukową tworzy

utwardzona warstwa światłoczuła, nie
przepuszczająca farby, stanowiąca
negatywowy obraz drukowanego wzoru.
Elementami drukującymi formy drukowej
są nie zakryte oczka siatki,
przepuszczające farbę.

Rozwiązanie

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie charakterystykę technik drukowania,
2) uważnie opisy technik zawarte w tabeli,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) przyporządkować każdy opis do właściwiej techniki,
4) zapisać rozwiązanie w tabeli, podając pary litera–cyfra.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Uzupełnij poniższą tabelę.

technika

druku

zalety

wady

przykłady stosowania

Offset

Typografia

Fleksografia

Wklęsłodruk

Sitodruk

Tampondruk

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie wady i zalety poszczególnych technik drukowania,
2) zastanowić się do druku jakich prac można zastosować poszczególne techniki

drukowania,

3) uzupełnić tabelę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 5

Uzupełnij poniższe zdania.

Przyjmując jako kryterium ………………………………………………….. drukowanie

można podzielić na: drukowanie wypukłe, drukowanie wklęsłe, drukowanie płaskie,
sitodrukowe.

Forma drukowa do druku płaskiego charakteryzuje się tym, iż elementy drukujące –

przyjmujące farbę drukarską znajdują się ……………………………………………………..
z elementami niedrukującymi, które przyjmują roztwór nawilżający przez co nie są zwilżalne
przez farbę.

Offset to technika drukowania ………………………………………. Farba drukarska

przenoszona jest z formy drukowej na podłoże drukowe za pośrednictwem
…………………………………... Odbitka powstała na cylindrze pośrednim zostaje następnie
przeniesiona (odciśnięta) na zadrukowywany materiał. Zespół drukujący maszyny offsetowej
składa się z trzech cylindrów:………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………

Typografia jest techniką drukowania ……………………….. Forma drukowa

typograficzna

jest

najczęściej

płaska,

metalowa,

elementy

drukujące

………………………… nad powierzchnią formy. Typografia jest techniką drukowania
……………………………………….

Odmianą drukowania wypukłego jest ……….…………………………….. Cechami

charakterystycznymi fleksografii są: ………………………. forma drukowa, zasada
…………………………

zespołu

drukującego,

metalowy

cylinder

dociskowy

i ……………………………..przenoszenie farby na zadrukowywany materiał.

Drukowanie ………………… jest to technika, w której wgłębne elementy drukujące

formy znajdują się poniżej elementów nie drukujących. Proces drukowania polega na
nałożeniu farby drukarskiej na powierzchnię cylindra, a następnie usunięciu jej nadmiaru za
pomocą …………… Farba pozostaje tylko w …………….. (drukujących) elementach formy,
tzw. rowkach, skąd przez silny docisk cylindra drukowego zostaje przeniesiona na papier.

………………………. polega na nakładaniu farby drukarskiej za pomocą miękkiego

gładkiego stempla zwanego tamponem. Za pomocą tamponu wykonywany jest nadruk na
nierównych i nieregularnych powierzchniach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W technice ……………………. formę drukową tworzy utwardzona warstwa

światłoczuła, nie przepuszczająca farby, stanowiąca negatywowy obraz drukowanego wzoru.
Elementami ………………………….. formy drukowej są nie zakryte oczka siatki,
przepuszczające farbę. Podczas drukowania mazista farba drukarska jest rozprowadzana na
całej powierzchni siatki i przesuwającym się po niej raklem jest przenoszona przez wolne
oczka siatki bezpośrednio na podłoże.

Druk cyfrowy stosuje się tam, gdzie nakłady są …………………. i nie jest opłacalne

stosowanie offsetu. Typowe zastosowania druku cyfrowego to ……………….. materiałów na
konferencje, materiały reklamowe i biznesowe, raporty itp. oraz całe spektrum druków
akcydensowych. Na szczególną uwagę zasługuje możliwość ……………………………..

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie przeczytać powyższe zdania,
2) zastanowić się, jakich określeń brakuje w powyższym tekście,
3) uzupełnić zdania w wykropkowanych miejscach.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Procesy introligatorskie (postpress)

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Scharakteryzuj poniższe operacje. Opis umieść w wolnych rubrykach, sąsiadujących

z opisywanym pojęciem.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

operacja

opis

wyrównywanie arkuszy

krojenie

tłoczenie

lakierowanie

laminowanie

złamywanie

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie wiadomości z rozdziału 4.3.1,
2) uważnie przeczytać zamieszczone w tabeli nazwy operacji,
3) scharakteryzować podane operacje.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Przyporządkuj podane poniżej pojęcia do ich opisu. W rozwiązaniu podaj grupy litery

i cyfry.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

pojęcie

opis

1. arkusz

A. arkusz papieru, który jest przyklejony

zarówno do wewnętrznej strony okładziny
okładki, jak i do pierwszej (lub ostatniej)
kartki wkładu.

2. składka

B. wytwór papierniczy, włókienniczy lub

skórzany przyklejany od zewnątrz na
okładziny i grzbiet okładki.

3. wkład

C. zadrukowany lub czysty arkusz papieru

przed operacją złamywania.

4. wyklejka

D. zadrukowany

arkusz

złamany

żądanego formatu.

5. oklejka

E. element oprawy zakładany na właściwą

okładkę książki, posiadający zagięte
brzegi

(skrzydełka)

zachodzące

wewnętrzne strony okładzin okładki.

6. obwoluta

F. stos luźnych kartek lub zestaw składek

ułożonych obok siebie i połączonych
jednocześnie klejem lub nićmi.

Rozwiązanie

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie słownik terminów związanych z oprawą,
2) uważnie przeczytać opisy pojęć,
3) przyporządkować każdy opis do właściwego pojęcia,
4) zapisać rozwiązanie w tabeli, podając pary litera–cyfra.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Narysuj schematycznie sposoby kompletowania składek: a) przez nakładkowanie,

b) przez zbieranie.

Kompletowanie składek przez nakładkowanie

Kompletowanie składek przez zbieranie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sposoby kompletowania składek,
2) narysować schematy sposobów kompletowania,
3) uzupełnić tabelę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7 poradnika.

Ćwiczenie 4

Uzupełnij poniższe zdania.
Oprawa miękka zeszytowa to rodzaj oprawy, w której okładka jest połączona z arkuszami

wkładu wspólnym szyciem przez ………………………………

Oprawa miękka klejona/bezszwowa to oprawa, w której kartki wkładu są z sobą

połączone …………………………………………………….

Oprawa przylegająca to oprawa klejona z okładką przyklejoną tylko do

……………………..; w tej oprawie okładka ma dokładnie ………………… złamy.

Oprawa zakrywająca to oprawa klejona z okładką przyklejoną do grzbietu oraz

częściowo do ……………………………; w tej oprawie okładka ma …………………….
złamy.

Oprawa twarda charakteryzuje się połączeniem wkładu z okładką poprzez

………………., grzbiet wkładu i okładki ………………. połączone ze sobą.

Okładki

opraw

twardych

dzielimy

na:

…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

tematyczny.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) uważnie przeczytać powyższe zdania,
2) zastanowić się, jakich określeń brakuje w powyższym tekście,
3) uzupełnić zdania w wykropkowanych miejscach.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z rozdziału 7 poradnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie procesów
poligraficznych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 10, 13–20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 8, 9, 11, 12 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. c, 4. c, 5. c, 6. d, 7. a, 8. a, 9. c, 10. b, 11. a,
12. a, 13. a, 14. d, 15. a, 16. a, 17. b, 18. a, 19. a, 20. a.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Określić etapy procesu poligraficznego

Określić etapy procesu przygotowania do
drukowania

3 Zdefiniować pojęcie makiety

4 Scharakteryzować proces adiustacji

Określić sposoby wprowadzania tekstu na
dysk twardy komputera

6 Zdefiniować wartość tonalną

7 Zdefiniować obraz rastrowany

8 Scharakteryzować proces montażu

Sklasyfikować analogowe techniki
drukowania

Sklasyfikować drukowanie ze względu na
postać podłoża

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scharakteryzować offsetową formę
drukową

Określić budowę offsetowej formy
drukowej

Scharakteryzować zasady drukowania
offsetowego

Scharakteryzować budowę zespołu
drukującego maszyn offsetowych

Scharakteryzować procesy fizyko-
chemiczne zachodzące podczas
drukowania offsetowego

Określić różnice pomiędzy drukowaniem
offsetowym a innymi technikami
drukowania

18 Wymienić zalety drukowania offsetowego

Określić drukowanie techniką
typograficzną

Określić drukowanie techniką
fleksograficzną

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań wielokrotnego wyboru.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, poprzez zaznaczenie

prawidłowej odpowiedzi X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Prepress-press-postpress są to

a) sposoby dobierania materiałów poligraficznych.
b) techniki drukowania.
c) ilość pieniędzy, jaką trzeba zapłacić za drukowanie książki.
d) fazy produkcyjne wyrobów poligraficznych.

2. Proces przygotowania do drukowania (prepress) można podzielić na kilka etapów

a) opracowanie tekstu, obróbkę obrazu, łamanie stronic, a w dalszej części montaż

obrazu, czyli impozycję, wykonanie odbitki próbnej (proofu) oraz wykonanie formy
drukowej.

b) drukowanie i kontrolę drukowania.
c) wykonanie opisu technicznego przyszłej publikacji i oprawę introligatorską.
d) zależnych od zmechanizowania i zautomatyzowania procesów składu.

3. Makieta (szkic projektowy) jest

a) opisem montażu.
b) próbą rastrowania obrazu.
c) projektem graficznym pracy przygotowywanej do drukowania.
d) próbą separacji kolorów CMYK.

4. Adiustacja nie polega na wprowadzeniu oznaczeń i określeń dotyczących

a) stopnia i kroju czcionki.
b) szerokości i długości kolumny.
c) wytwarzania dóbr poligraficznych.
d) sposobu składania tytułów.

5. Wprowadzanie tekstu na dysk twardy komputera dokonywane jest przez

a) rastrowanie obrazów.
b) skład tekstu w edytorze tekstów.
c) skanowanie ilustracji.
d) określenie stopnia pisma.

8. Wielkość punktu rastrowego określa

a) adiustacja tekstu.
b) sposób skanowania obrazu.
c) decyzja ekonomiczna.
d) wartość tonalna.

7. Obraz rozbity na punkty to

a) obraz zrastrowany.
b) obraz monochromatyczny.
c) obraz typograficzny.
d) obraz poligraficzny.

8. W trakcie montażu wykonywane są

a) formy kopiowe.
b) formy drukowe.
c) szkice techniczne.
d) skład i skanowanie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Analogową techniką drukowania nie jest

a) drukowanie wypukłe.
b) drukowanie wklęsłe.
c) drukowanie laserowe.
d) drukowanie sitodrukowe.

10. Ze względu na postać podłoża drukowanie dzielimy na

a) analogowe.
b) arkuszowe.
c) wklęsłe.
d) laserowe.

11. Ze względu na zadruk podłoża rozróżniamy

a) drukowanie dwustronne.
b) drukowanie wklęsłe.
c) drukowanie analogowe.
d) drukowanie laserowe.

12. Forma drukowa do drukowania płaskiego charakteryzuje się tym, iż

a) elementy drukujące – przyjmujące farbę drukarską – znajdują się pozornie w jednej

płaszczyźnie z elementami niedrukującymi.

b) elementy drukujące są wypukłe.
c) elementy drukujące są wklęsłe.
d) elementy niedrukujące znajdują się poniżej elementów drukujących.

13. Do wykonywania offsetowych form drukowych stosuje się płyty presensybilizowane

zbudowane z
a) podłoża oraz światłoczułej warstwy kopiowej.
b) sita rozpiętego na ramie.
c) cylindra z grawerowaną powierzchnią.
d) utwardzonej warstwy polimerowej.

14. Offset to technika drukowania

a) wypukłego, rotacyjnego.
b) wypukłego, pośredniego, arkuszowego.
c) płaskiego, bezpośredniego, rotacyjnego.
d) płaskiego pośredniego, rotacyjnego.

15. Zespół drukujący maszyny offsetowej składa się z

a) trzech cylindrów.
b) dwóch cylindrów.
c) czterech cylindrów.
d) pięciu cylindrów.

16. W jakiej technice drukowania wykorzystuje się hydrofilowe własności podłoża

i oleofilowe własności warstwy kopiowej
a) drukowania offsetowego.
b) drukowania wklęsłego.
c) drukowania wypukłego.
d) sitodruku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. W technice drukowania offsetowego na cylinder pośredni

a) zakładana jest elastyczna forma drukowa.
b) zakładany jest gumowy obciąg.
c) zakładana jest rastrowana forma kopiowa.
d) nic się nie zakłada.

18. Zaletą drukowania offsetowego nie jest

a) duży wybór podłoży.
b) niskie koszty.
c) duża szybkość drukowania.
d) płaskość podłoża.

19. Typografia jest techniką drukowania

a) wypukłego.
b) wklęsłego.
c) płaskiego.
d) cyfrowego.

20. Fleksografia jest odmianą drukowania

a) wypukłego.
b) wklęsłego.
c) płaskiego.
d) sitodrukowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA

ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Charakteryzowanie procesów poligraficznych

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Charakteryzowanie procesów
poligraficznych”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 8, 9, 10, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 7, 11, 12, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. a, 4. d, 5. b, 6. a, 7. b, 8. a, 9. d, 10. b, 11. b,
12. c, 13. d, 14. b, 15. d, 16. a, 17. a, 18. c, 19. a, 20. b.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zdefiniować proces drukowania

Określić zakres prac introligatorskich

Określić wielkość punktu typograficznego

Sklasyfikować oryginały według charakteru
obrazu

Określić barwy farb stosowanych
w drukowaniu wielobarwnym

Określić zasady subtraktywnego mieszania
barw

Scharakteryzować drukowanie
fleksograficzne

Określić zastosowania drukowania
fleksograficznego

Określić charakter tampondruku

10 Określić zalety sitodruku

Scharakteryzować introligatorskie operacje
jednostkowe

12 Scharakteryzować krojenie

13 Wyjaśnić proces lakierowania

14 Określić sposoby złamywania arkuszy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15 Wymienić oprawy

16 Określić oprawy miękkie

17 Określić wkład

18 Określić proces wykonywania okładek

19 Określić sposoby kompletowania

Scharakteryzować okładki do opraw
miękkich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

jakie będą w teście.

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań wielokrotnego wyboru. Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, poprzez zaznaczenie

prawidłowej odpowiedzi X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć
kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 30 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Proces drukowania nie obejmuje

a) zamocowania form drukowych na maszyny drukarskie.
b) regulacji maszyny.
c) adiustacji tekstów.
d) zadrukowania papieru.

2. Procesy introligatorskie obejmują prace

a) dotyczące doboru podłoży drukowych do techniki drukowania.
b) związane z przetwarzaniem zadrukowanych materiałów.
c) związane z cyfrową obróbką obrazu.
d) związane z drukowaniem zwojowym.

3. 1 punkt typograficzny wynosi

a) 0,376 mm.
b) 1,5 mm.
c) 0,458 mm.
d) 4,56 mm.

4. Klasyfikacja oryginałów według charakteru obrazu pozwala wyróżnić

a) oryginały refleksyjne i transparentne.
b) oryginały jedno- i wielobarwne.
c) oryginały pozytywowe i negatywowe.
d) oryginały jedno- i wielotonalne.

5. W drukowaniu wielobarwnym wykorzystuje się farby o barwach

a) czerwonej, niebieskiej zielonej, czarnej.
b) niebieskozielonej, purpurowej, żółtej i czarnej.
c) żółtej, fioletowej i granatowej.
d) wszystkie barwy wg skali Pantone.

6. Warstwa farby niebieskozielonej pochłania

a) czerwony składnik światła białego.
b) niebieski składnik światła białego.
c) zielony składnik światła białego.
d) cały zakres fal światła białego.

7. Cechą charakterystyczną fleksografii nie jest

a) elastyczna wypukła forma drukowa.
b) płaski zespół drukujący.
c) rotacyjny zespół drukujący.
d) bezpośrednie przenoszenie farby na zadrukowywany materiał.

8. Fleksografia znajduje zastosowanie

a) w drukowaniu opakowań na podłożach z folii, plastiku i aluminium.
b) w drukowaniu czasopism o wysokiej jakości ilustracji.
c) w drukowaniu akcydensów.
d) w drukowaniu prac kreskowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Tampondruk jest odmianą drukowania

a) wypukłego.
b) płaskiego.
c) cyfrowego.
d) wklęsłego.

10. Zaletą sitodruku nie jest

a) druk na podłożu płaskim i cylindrycznym.
b) ograniczenia kroju i wielkości pisma.
c) gruba warstwa farby (10–15 µm), co daje dobre nasycenie barw.
d) wysoka odporność na promieniowanie UV.

11. Introligatorską operacją jednostkową nie jest

a) liczenie.
b) skanowanie rysunków.
c) wykrawanie.
d) złamywanie.

12. Krojenie to

a) gniecenie arkuszy dużego formatu na mniejsze.
b) składanie prostopadłe arkuszy.
c) mechaniczny podział większego arkusza na mniejsze.
d) wykrawanie w prasach.

13. Lakierowanie druków polega na

a) naładowaniu ładunkami elektrostatycznymi druków.
b) nadruku wielobarwnym obrazu.
c) pokryciu druku folią.
d) wytworzeniu bezbarwnej warstwy, zazwyczaj o wysokim połysku.

14. W złamywarkach arkuszy nie można złamywać

a) prostopadle.
b) skośnie.
c) równolegle.
d) prostopadle i równolegle.

15. Oprawą nie jest

a) oprawa miękka.
b) oprawa twarda.
c) oprawa specjalna.
d) szyty nićmi i klejony blok książki.

16. Oprawa miękka charakteryzuje się

a) trwałym połączeniem wkładu z okładką przez grzbiet.
b) szyciem zeszytowym.
c) ukształtowanym grzbietem wkładu.
d) trwałym połączeniem wkładu z okładką przez wyklejki.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Wkładem nie jest

a) stos luźnych kartek.
b) stos luźnych kartek, których grzbiet jest pokryty klejem.
c) zestaw składek połączonych klejem.
d) zestaw odpowiednio zszytych kart wielu składek.

18. Proces technologiczny wykonywania okładek nie obejmuje

a) przygotowania materiałów do wykonania okładek.
b) montowania okładek.
c) nakładania obwoluty.
d) zdobienia okładek.

19. Kompletowanie składek może być prowadzone przez

a) zbieranie składek.
b) złamywanie składek.
c) wykrawanie składek.
d) wyrównywanie składek.

20. Okładką do opraw miękkich nie jest

a) okładka zeszytowa.
b) okładka usztywniana.
c) okładka przylegająca.
d) okładka zakrywająca.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

LITERATURA

1. Cichocki L., Pawlicki T., Ruczka I.: Poligraficzny słownik terminologiczny. Polska Izba

druku, Warszawa 1999

2. Haftman H.: Podstawy techniki pomiarowej dla poligrafów. WNT, Warszawa 1983
3. Jakucewicz S., Magdzik S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 2004
4. Kamiński B., Cyfrowy prepress, drukowanie i procesy wykończeniowe, Translator,

Warszawa 1999

5. Magdzik S., Jakucewicz S.: Podstawy poligrafii. WSiP, Warszawa 1999
6. Praca zbiorowa: Poligrafia ogólna. WSiP, Warszawa 1993
7. Praca zbiorowa. Poligrafia procesy i technika. Tłumaczenie z języka słowackiego.

COBRPP, Warszawa 2002

8. Technologia offsetowa. Zagadnienia standaryzacji. COBRPP, Warszawa 2002
9. Trzaska F.: Podstawy techniki wydawniczej. Instytut Wydawniczy Związków

Zawodowych 1987

10. www.poligrafika.pl
11. www.swiatdruku.com.pl
12. www.poligraf.com.pl
13. www.printpublishing.pl
14. www.swiatpoligrafii.pl
15. www.dtp.pl
16. www.scorpio.pl
17. www.kordus.com.pl
18. www.kalendarze.dt.pl
19. www.przedsiebiorczosc.pl
20. www.portaldtp.
21. www.typografia.info
22. www.drukskerwis.pl
23. www.wydawca.com.pl
24. www.grafikus.com.pl
25. www.dd.com.pl
26. www.signs.pl

Czasopisma:

−

„Poligrafika”,

−

„Poligrafia Polska”,

−

„Świat Druku”,

−

„Print Publishing”,

−

„Świat Poligrafii”.

Literatura metodyczna:

1. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia zawodowego. Biuro Koordynacji Kształcenia

Kadr, Fundusz Współpracy, Warszawa 1997

2. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000
3. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. ITeE, Wyższa Szkoła

Inżynierska, Radom 1998