Okablowanie sieci LAN

1

© K. Nowicki

Okablowanie sieci LAN

Praktyki instalatorskie

Krzysztof Nowicki

Katedra Teleinformatyki

Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki

Politechniki Gdańskiej

Okablowanie sieci LAN

2

© K. Nowicki

Praktyki instalatorskie

Na jakość systemu okablowania strukturalnego składają się
dwa podstawowe czynniki

1. jakość zastosowanych komponentow – organizacje

międzynarodowe precyzyjnie określają parametry wszystkich
elementow toru transmisyjnego, co praktycznie powinno
wyeliminowac produkty niezgodne z założonymi kryteriami.

2. zachowanie odpowiednich praktyk instalatorskich.

Okablowanie sieci LAN

3

© K. Nowicki

SOS-

historia norm- 1991

Wymagania dla instalacji kategorii 5.

wg. normy TIA/EIA.

1. Minimalny promień zgięcia kabla wynosi czterokrotność średnicy kabla.

2. Kabel nie powinien być mocowany "na sztywno". Powinien mieć pewien

luz - nie należy dociskać maksymalnie "krawatek".

3. Kabla nie należy nadmiernie naciągać podczas układania w korytkach.

4. Pary przy wtyczce nie powinny być rozkręcone na długości większej niż

1,3cm.

5. Kable sieciowe powinny przebiegać dalej niż 30,5cm od skrętki. Od

transformatorów i silników należy zachować odległość 1,02m. Jeśli

skrętka została umieszczona w metalowym korytku prowadzącym, to

minimalna odległość od przewodów zasilających wynosi 6,4cm.

6. Jeśli zaistnieje konieczność skrzyżowania kabli zasilającego ze

skrętką, powinny one być ułożone prostopadle do siebie.

Okablowanie sieci LAN

4

© K. Nowicki

Praktyki instalatorskie

Warto podkreślić, że międzynarodowe instytucje
standaryzacyjne nie stworzyły nowych wymagań określajacych
zasady instalacji systemów wyższych kategorii.
Praktyki instalatorskie stworzone wiele lat temu dla kategorii 5,
zachowuja ważność także dla kategorii 6.
Oczywiście jakiekolwiek uchybienia kryterium jakości są w
przypadku systemow kategorii 6 trudniejsze do ukrycia niż w
kategoriach 5 czy 5e.
Jakiekolwiek błędy czy też „chodzenie na skróty” mają obecnie
większy niż kiedykolwiek wpływ na wynik końcowych
pomiarow, a co za tym idzie, jakości budowanego systemu.

Okablowanie sieci LAN

5

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Dopuszczalny naciąg kabla skrętkowego

Normy międzynarodowe (np. amerykańska TIA/EIA-568-B.1 punkt
10.2.2) zalecaja naciag maksymalny nie większy:
-niż 110 N - dla kabla UTP 24AWG
-niż 220 N - dla kabla STP

Spełnienie tego wymogu stosowania przez firmy instalatorskie dynamometru dla
każdego instalowanego przebiegu, a to powoduje . spowolnienie tempa instalacji
Stąd też z punktu widzenia firmy instalatorskiej jest to nie do przyjęcia.

Wydaje się, że wystarczające jest uświadomienie ekip wykonujących instalacje
kategorii 6, że przekroczenie dopuszczalnego naciągu powoduje zmianę
wzajemnego położenia par w ośrodku kabla, czego efektem jest zwiększenie
przesłuchów międzyparowych.

Okablowanie sieci LAN

6

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Dopuszczalny naciąg kabla światłowodowego

Typowe wartości:
- 1500N dla kabli światłowodowych w luźnej tubie
-- 500N dla kabli światłowodowych w ścisłej tubie

Miejscem, w którym najczęściej dochodzi do uszkodzenia kabla
na skutek przekroczenia dopuszczalnego naciagu, jest przejście przez ściany, stropy itp

.

Eliminacja tego zagrożenia:

-stosowanie przepustów o większej pojemności (nieco większy
nakład pracy, ale zapewnia bezpieczna instalację i elastyczność w
przypadku przyszłej rozbudowy).
- w przypadku dłuższych przebiegow lub odcinkow z wieloma
zakrętami instalację wykonywać etapami, co minimalizuje
obciążenie kabla powodujace pogorszenie parametrow
transmisyjnych

Okablowanie sieci LAN

7

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Najczęściej miejscem,
w którym minimalny
promień gięcia kabla
może być
niedotrzymany, jest
zpunkt dystrybucyjny.

Niejednokrotnie chęc zachowania wysokiego poziomu estetyki
wiązek kablowych powoduje nadmierne ściśnięcie lub zagięcie
niektórych przebiegów

.

Promień gięcia kabla

Okablowanie sieci LAN

8

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Promień gięcia kabla

Zbyt ciasne kanały kablowe nie pozwalają na zachowanie
właściwego promienia gięcia kabli w narożnikach
(niejednokrotnie instalacja kanałów kablowych o mniejszej
pojemności stanowi sposób na obniżenie kosztów instalacji -
sa to jednak oszczędności pozorne).

Normy międzynarodowe (np. amerykaƒska TIA/EIA-568-
B.1 punkt 10.2.1) sa bardzo precyzyjne, zalecając minimalne
promienie gięcia:
- dla kabla UTP nie mniej ni˝ 4 razy średnica
-dla kabla ScTP nie mniej ni˝ 8 razy średnica

Okablowanie sieci LAN

9

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

TIA/EIA-568-B.1 punkt 10.2.1):
zalecane minimalne promienie
gięcia:
- dla kabla UTP nie mniej niż 4
razy średnica
-dla kabla ScTP nie mniej niż 8
razy średnica

W praktyce, dla
standardowego kabla
UTP kategorii 6
minimalny promień
gięcia nie powinien byc
mniejszy niż 25 mm, zaś
dla kabla FTP – 50 mm.

Promień gięcia kabla

Okablowanie sieci LAN

10

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Promień gięcia

światłowody

Okablowanie sieci LAN

11

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Geometria kabla - zgniatanie kabla

Występuje najczęściej przy stosowaniu metalowych koryt kablowych lub pojawia się w szafach
dystrybucyjnych podczas porzadkowania przychodzacych wiazek.
Najczęściej jest wynikiem nieostrożnego stosowania plastikowych opasek kablowych, (tzw. krawatek).
Należy bezwzględnie unikać zgniatania kabla przez zbyt silne zaciskanie tych opasek. Problem występuje
najczęściej w dużych wiązkach kabli, gdzie zewnętrzne warstwy sa bardziej narażone na zgniatanie, niż te
biegnące wewnątrz. Zbyt silne ściskanie kabla opaskami powoduje deformację par ośrodka, czego skutkiem
jest pogorszenie parametrów podobnie jak w przypadku nadmiernego zgięcia kabla..
Rozwiazaniem tego problemu jest używanie do spinania wiazek kablowych opasek „rzepowych”. Sa one na
tyle szerokie, że praktycznie nie pozwalaja na zgniecenie porzadkowanych kabli. Ponadto umożliwiaja
dołożenie dodatkowych przebiegow bez konieczności rozcinania istniejacych opasek. Pozwala to na skrocenie

czasu rozbudowy systemu i minimalizację jej kosztów

.

Okablowanie sieci LAN

12

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Splatanie kabla

Na splatanie szczegolnie narażone sa kable konfekcjonowane na szpulach.
Podczas rozwijania kabla ze szpuli, gdy nie jest ona wyposażona w hamulec, ma
tendencję na skutek bezwładności do obracania się nawet po ustapieniu siły
naciagajacej kabel.
Kabel, który wtedy zostanie rozwinięty, może łatwo ulec splataniu.

Jeśli taka sytuacja zaistnieje, splatany odcinek należy uznać
za zniszczony i wymienić go.

Okablowanie sieci LAN

13

© K. Nowicki

Najczęściej popełniane w trakcie instalacji

błędy oraz sposoby ich uniknięcia

Brak powłoki zewnętrznej kabla
Rozploty

Okablowanie sieci LAN

14

© K. Nowicki

Realizacje okablowania poziomego

• W korytkach na ścianie



• Pod tynkiem na ścianach

• W korytkach na podłodze



• W posadce

• W podłodze technicznej



• W suficie podwieszanym

Okablowanie sieci LAN

15

© K. Nowicki

Realizacje gniazd abonenckich

• Na korytkach



• Podtynkowe

• Nadtynkowe



• W podłodze



Okablowanie sieci LAN

16

© K. Nowicki

Odstępy między kablami w

systemach prowadzenia kabli

Metalizowane prowadnice kabli –metalowe koryta

Okablowanie sieci LAN

17

© K. Nowicki

Odstępy między kablami w

systemach prowadzenia kabli

Okablowanie sieci LAN

18

© K. Nowicki

Oznakowanie gniazd abonenckich

• Poprawny system nazewnictwa gniazd

ułatwi

lokalizację usterek, modernizację sieci oraz

lokalizację komputera w sieci LAN

• Gniazdo abonenckie

jest za pomocą

okablowania poziomego

połączone z portem

panela krosowniczego

w szafie

• Po obu stronach tego kabla należy stosować

to

samo oznaczenie

• Oznaczenie powinno być

naniesione

na gniazdo,

panel krosowniczy i dokumentację

Okablowanie sieci LAN

19

© K. Nowicki

Oznakowanie gniazd

abonenckich – przykład 1

0

1

-

1

03-

28

• 0 – Numer kondygnacji

• 1 – Numer punktu dystrybucyjnego

• 1 – Numer stelażu w szafie

• 03 – Numer stelażu w szafie

• 28 – Numer gniazda w panelu

Okablowanie sieci LAN

20

© K. Nowicki

Oznakowanie gniazd

abonenckich – przykład 2

2

/

114

/

28

• 2 – Numer kondygnacji

• 114 – Numer pokoju

• 28 – Numer gniazda

Okablowanie sieci LAN

21

© K. Nowicki

Punkty rozdzielcze

• Miejsca będące

węzłami

sieci w topologii

gwiazdy lub hierarchicznej gwiazdy,

służące do konfiguracji połączeń

• Punkt zbiegania się

okablowania

poziomego, pionowego i systemowego

• Gromadzą

aktywny

sprzęt sieciowy

(przełączniki, routery, serwery itp.)

• Najczęściej jest to

szafa

lub rama

19-

calowa

o danej wysokości wyrażonej w

jednostkach U (1U=45 mm=1,75 cala)

Okablowanie sieci LAN

22

© K. Nowicki

Rodzaje punktów rozdzielczych

• Główny punkt rozdzielczy MDF

(Main

Distribution Frame) to punkt centralny

okablowania. Zbiegają się w nim kable z

sąsiednich budynków, pięter i miejskiej centrali

telefonicznej oraz odchodzą przebiegi pionowe

(do pośrednich punktów dystrybucyjnych IDF w

obiekcie) i poziome do punktów abonenckich

zlokalizowanych w pobliżu MDF (do 90m)

• Pośredni punkt rozdzielczy IDF

(Intermediate

Distribution Frame) lub inaczej

SDF

(Sub-

Distribution Frame) to lokalny punkt

dystrybucyjny obsługujący najczęściej dany

obszar roboczy lub piętro

Okablowanie sieci LAN

23

© K. Nowicki

Szafy krosownicze

Okablowanie sieci LAN

24

© K. Nowicki

Rozmieszczenie urządzeń w szafie

• Rozmieszczenie urządzeń w szafie powinno

ułatwiać

dostęp do urządzeń i okablowania

• Projektując rozmiar szafy należy pozostawić

zapas wolnego miejsca

(jednostek U) na

przyszła rozbudowę sieci

• Urządzenia

najcięższe

(np. UPS) należy

montować na dole szafy

• Kable powinny być

uporządkowane

z

wykorzystaniem elementów organizacji kabli

• Szafa powinna zwierać

panel zasilający

Okablowanie sieci LAN

25

© K. Nowicki

Elementy wyposażenia szafy

• Podstawowe elementy montowane w szafie to

urządzenia aktywne

(przełączniki, routery, itd.)

oraz

elementy pasywne

(panele krosownicze,

panele zasilające)

• Elementy przeznaczone do montażu w szafie są

mocowane

za pomocą specjalnych uchwytów i

śrub

• Elementy niedostosowane do montażu w szafie

umieszczane są

na półkach

Okablowanie sieci LAN

26

© K. Nowicki

Elementy wyposażenia szafy cd.

• Cokół, na którym stoi

szafa

• Panel z włókniną i

przepustem szczotkowym

• Sufitowy panel

wentylacyjny

• Listy i linki uziemienia
• Półki oraz szuflady
• Uchwyty i prowadnice

kabli

• Panele zasilające
• Zaślepki

Okablowanie sieci LAN

27

© K. Nowicki

Panele krosownicze

• Panele krosownicze (ang. patch panel) to element

pasywny

ułatwiający organizacje

okablowania

(miedzianego i światłowodowego) w szafie

• Okablowanie poziome

jest prowadzone między

gniazdkiem i panelem krosowniczym

Okablowanie sieci LAN

28

© K. Nowicki

Chłodzenie i wentylacja

• Urządzenia sieciowe wymagają

odpowiednich

warunków

pracy dotyczących temperatury i

wilgotności

• Niezbędne jest wyposażenie szafy w

wentylatory

i umożliwienie odpowiedniej

cyrkulacji powietrza

• Dodatkowo pomieszczenie, w którym znajduje się

szafa można wyposażyć w

klimatyzację

Okablowanie sieci LAN

29

© K. Nowicki

Elementy porządkujące przewody

w szafie

• Panel szczotkowy

• Wieszaki

Okablowanie sieci LAN

30

© K. Nowicki

Lokalizacja punktów

dystrybucyjnych

• Lokalizacja

oraz

liczba

punktów

dystrybucyjnych (szaf krosowniczych) wynika z

rozmiaru budynku, liczby gniazd, potrzeb i

wymogów klienta

• W przypadku okablowania miedzianego należy

pamiętać o maksymalnej odległości

90 metrów

od gniazda do szafy

• W przypadku

niewielkiej liczby gniazd

na

danej kondygnacji

nie ma potrzeby instalacji

szafy na każdej kondygnacji, wymaga to jednak

odpowiedniej kanalizacji do poprowadzenia w

pionie większej liczby kabli

Okablowanie sieci LAN

31

© K. Nowicki

Połączenia telekomunikacyjne

budynków

• Połączenia telekomunikacyjne budynków

zazwyczaj realizowane są za pomocą

wielowłóknowego zewnętrznego kabla

światłowodowego

• Prowadzone powinno być w

kanalizacji

telekomunikacyjnej

zbudowanej zgodnie z

wymogami budowlanymi

• Zaleca się układanie kabla zawierającego

nadmiarowe

(tzw. ciemne) włókna światłowodu

umożliwiające rozbudowę sieci

• Połączenia telekomunikacyjne budynków

nazywane są również okablowaniem

międzybudynkowym

lub okablowaniem

campusowym

Okablowanie sieci LAN

32

© K. Nowicki

Ogólne zalecenia instalacyjne

• Należy używać sprawdzonego sprzętu
• System okablowania ma być spójny i zgodny z

normami

• Trasa teleinformatyczna może być przecięta z

przewodami elektrycznymi tylko pod kątem 90

stopni

• Nie wolno przekroczyć minimalnej wartości

promienia zgięcia kabla

• Sieć elektryczna i informatyczna muszą być

prowadzone w oddzielnych kanałach dystrybucji

• Jeżeli nie są odpowiednio izolowane, to odległość

między nimi powinna wynosić minimum 30 cm

Okablowanie sieci LAN

33

© K. Nowicki

Ogólne zalecenia instalacyjne cd.

• W przypadku stosowania podwójnych kanałów

sieć elektryczna powinna być prowadzona w

górnym przedziale

• W przypadku prowadzenia kabli

teleinformatycznych i elektrycznych w rurkach

muszą one być ułożone w osobnych rurkach

• Należy unikać styku kabla z ostrymi krawędziami

• Podczas mocowania kabla trzeba zagwarantować

możliwość jego poruszania się

• Do rozwijania szpuli z kablem powinno

zastosować się podstawę do szpul

Okablowanie sieci LAN

34

© K. Nowicki

Środowiskowe zagrożenia dla

okablowania

• Gryzonie

– szczególnie niebezpieczne dla

instalacji w piwnicach, kanalizacji

• Temperatura

– zmiany temperatury prowadzą

do zmiany długości kabli miedzianych

• Chemia

– substancje żrące mogę zniszczyć

okablowanie

• Wilgotność

– należy zapewnić warunki pracy

wymagane przez producentów

Okablowanie sieci LAN

35

© K. Nowicki

Mechaniczne zagrożenia dla

okablowania

• Zgięcia

– w przypadku nadmiernego i częstego

zgięcia przewód może pęknąć

• Naprężenia

– przewód musi być ułożony

swobodnie, aby jego konstrukcja nie była

naruszona

• Uderzenia

– dotyczy do kabli przyłączeniowych,

które mogą być zahaczone podczas sprzątania

• Skręcanie

– należy unikać niepotrzebnego

oplatania okablowania

• Pomyłki

– użytkownicy mylą gniazda RJ45 i RJ11

Okablowanie sieci LAN

36

© K. Nowicki

Pok 148

Okablowanie sieci LAN

37

© K. Nowicki

nie tak

Okablowanie sieci LAN

38

© K. Nowicki

ale nie tak

Okablowanie sieci LAN

39

© K. Nowicki

Nie

Tak

Okablowanie sieci LAN

40

© K. Nowicki

Podwójne podłogi

Okablowanie sieci LAN

41

© K. Nowicki

Czyste rozmieszczenie w

podwójnej podłodze

Okablowanie sieci LAN

42

© K. Nowicki

Rozmieszczanie kabli w kanałach