ELTEL Sp. z o.o.
Ul. Zaułek 4
40-609 Katowice

KATOWICE

Luty 2007

INSTRUKCJA OBSŁUGI

UKŁAD STEROWANIA I SYGNALIZACJI

DLA PRZENOŚNIKÓW TAŚMOWYCH

TYPU DIAMENT

DTR – S72/2/2007

Nr

ELTEL

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 2/23

Spis treści.

1.

OGÓLNY OPIS................................................................................................... 4

1.1. Przedmiot opisu. .................................................................................................. 4
1.2. Przeznaczenie. ..................................................................................................... 4
1.3. Zakres stosowania................................................................................................ 4
1.4. Możliwości funkcjonalne. .................................................................................... 4

2.

DANE TECHNICZNE i WYKAZ URZĄDZEŃ.................................................. 5

2.1. Aparatura łączeniowa........................................................................................... 5

2.1.1. Aparatura łączeniowa napędu przenośnika (W-1, W-2): ............................... 5
2.1.2. Aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4): ....................... 6
2.1.3. Aparatura łączeniowa stacji napinania (W-5): .............................................. 6
2.1.4. Aparatura łączeniowa dopuszczonego typu (W-1, W-2, W-3, W-4, W-5). .... 6

2.2. Iskrobezpieczny sterownik DIAMENT 2200-E (IS): ............................................ 7
2.3. Zasilacz iskrobezpieczny typu ZSI-94/1 (ZI-1; ZI-2):........................................... 7
2.4. Iskrobezpieczna skrzynka rozdzielcza typu ELTEL-MIDI(SRI-…):..................... 7
2.5. Iskrobezpieczny wyłącznik awaryjny typu IWA-2E (WA-1…WA-n) – wersja 1:. 7
2.6. Iskrobezpieczny wyłącznik awaryjny typu IWA-2ER (WA-1…WA-n) – wersja 2:8
2.7. Iskrobezpieczny wyłącznik awaryjny typu IWA-1E– (WA-d1… WA-d4):........... 8
2.8. Nadajnik identyfikacji blokady typu NIB-E (NIB-…). ......................................... 8
2.9. Sygnalizator akustyczny głośnomówiący typu SAG-94E (SA-…)........................ 8
2.10. Czujnik temperatury typu CTm-12; CTm-32 (CT-…): ......................................... 9
2.11. Czujnik kontroli ruchu przenośnika (CP). ............................................................ 9

2.11.1.

Czujnik kontroli ruchu przenośnika typu CŁ-1: ........................................ 9

2.11.2.

Czujnik kontroli ruchu przenośnika typu CI-4i: ........................................ 9

2.12. Czujnik spiętrzenia (CS). ..................................................................................... 9

2.12.1.

Czujnik spiętrzenia typu Bocian-2u/1: ...................................................... 9

2.12.2.

Czujnik spiętrzenia typu Bocian-2m/1: ................................................... 10

2.12.3.

Czujnik spiętrzenia typu Bocian-2p/2: .................................................... 10

2.13. Czujnik urządzenia samogaszącego typu CZC-2 (SAGA). ................................. 10
2.14. Czujnik przepływu wody typu DAK-25.. (CPC): ............................................... 10
2.15. Zwalniak elektrohydrauliczny ognioszczelny typu ExZEH 1250/S450 (H-…): .. 10
2.16. Separator linii typu SL-SIN (SL-1; SL-2):.......................................................... 11
2.17. Pulpit sterowniczy typu BAJTEL-STER/4B (PSN): ........................................... 11
2.18. Ognioszczelny nadajnik sygnałowy typu KFS-03341 (WKN): ........................... 11

3.

IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ. ..................................................................... 11

3.1. Uwagi ogólne..................................................................................................... 11
3.2. Zagrożenia w czasie eksploatacji........................................................................ 11

4.

INSTRUKCJA BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA UKŁADU
STEROWANIA I SYGNALIZACJI. ................................................................ 12

4.1. Opis działania. ................................................................................................... 12

4.1.1. Rozmieszczenie urządzeń........................................................................... 12
4.1.2. Aparatura łączeniowa napędu przenośnika (W-1; W-2). ............................. 13
4.1.3. Aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4)....................... 15
4.1.4. Aparatura łączeniowa stacji napinania (W-5). ............................................ 16
4.1.5. Sposób obsługi i opis działania................................................................... 17
4.1.6. Sygnalizacja ostrzegawcza i łączność porozumiewawcza. .......................... 20
4.1.7. Sterowanie stacji napinania. ....................................................................... 20
4.1.8. Kable i przewody. ...................................................................................... 21

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 3/23

5.

KONIECZNOŚĆ PODEJMOWANIA SZCZEGÓLNYCH ŚRODKÓW
BEZPIECZEŃSTWA. ....................................................................................... 21

6.

WARUNKI STOSOWANIA ORAZ WARUNKI TRANSPORTU. ................... 22

6.1. Warunki transportu. ........................................................................................... 22
6.2. Instalowanie i montaż. ....................................................................................... 22
6.3. Konserwacje, przeglądy, naprawy i regulacje. .................................................... 22
6.4. Demontaż. ......................................................................................................... 23

7.

SPIS RYSUNKÓW. .......................................................................................... 23

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 4/23

1. OGÓLNY OPIS.

1.1. Przedmiot opisu.

Przedmiotem opisu jest „Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych ty-

pu DIAMENT”, który w dalszej części opisu nazywany będzie w skrócie układem sterowania i
sygnalizacji lub układem.

1.2. Przeznaczenie.

Układ sterowania i sygnalizacji przeznaczony jest do sterowania i sygnalizacji pracy prze-

nośników taśmowych oraz sygnalizacji ostrzegawczej przed ich uruchomieniem. Układ ten do-
datkowo, dzięki zastosowaniu sygnalizatorów akustycznych głośnomówiących typu SAG-94E
umożliwia prowadzenie łączności głośnomówiącej.

Iskrobezpieczne wykonanie urządzeń pozwala na stosowanie układu w wyrobiskach ko-

palń niemetanowych oraz w wyrobiskach kopalń metanowych, w pomieszczeniach ze stopniem
„a”, „b” lub „c” niebezpieczeństwa wybuchu metanu oraz klasy A i B zagrożenia wybuchem
pyłu węglowego.

1.3. Zakres stosowania.

W dokumentacji przedstawiono dwie wersje układu sterowania i sygnalizacji rozróżnione

ze względu na rodzaj stosowanych silników w napędach przenośników taśmowych.

W wersji 1 przedstawiono sposób sterowania napędem przenośnika wyposażonym w silni-

ki jednobiegowe, natomiast w wersji 2 przedstawiono sposób sterowania napędem przenośnika
wyposażonym w silniki dwubiegowe.

Układ sterowania i sygnalizacji w obydwu wersjach umożliwia:
1. Sterowanie aparaturą łączeniową napędu przenośnika (W-1; W-2),
2. Sterowanie aparaturą łączeniową zwalniaków hamulcowych przenośnika (W-3; W-4),
3. Sterowanie aparaturą łączeniową stacji napinania (W-5),
4. Nadawanie sygnałów ostrzegawczych i informacyjnych oraz prowadzenie rozmowy za

pośrednictwem sygnalizatorów łączności głośnomówiącej typu SAG-94E,

5. Wyłączenie awaryjne przenośnika taśmowego za pomocą wyłączników awaryjnych lin-

kowych (WA-…) rozmieszczonych wzdłuż trasy przenośnika oraz w wybranych miej-
scach na trasie,

6. Kontrolę pracy czujników: ruchu, spiętrzenia, temperatury, przepływu cieczy, i urządze-

nia samogaszącego,

7. Sygnalizację stanu pracy przenośnika na wyświetlaczu LCD iskrobezpiecznego sterow-

nika Diament 2200-E.

1.4. Możliwości funkcjonalne.

W układzie sterowania i sygnalizacji zastosowano mikroprocesorowy sterownik

DIAMENT 2200-E. W przedmiotowym układzie sterownik umożliwia:

a) Wybór następujących rodzajów pracy:

- transport urobku,
- rewizję (zgodnie z instrukcją obsługi zastosowanego

przenośnika),

b) Wybór rodzaju sterowania dla transportu urobku:

Wersja 1-
- sterowanie automatyczne,
- sterowanie lokalne,
Wersja 2-
- sterowanie automatyczne,

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 5/23

- sterowanie lokalne,
- sterowanie lokalne/bieg wolny,

c) Emitowanie sygnałów akustycznych za pośrednictwem sygnalizatorów łączności gło-

śnomówiącej:

- sygnału ostrzegawczego „Uwaga! Rozruch maszyny”, każdorazowo przed rozru-

chem przenośnika wzdłuż całej jego trasy,

- sygnału informującego o spieczeniu styków w aparaturze łączeniowej zasilającej

napęd przenośnika,

- sygnału zaciągnięcia wyłącznika awaryjnego przenośnika,
- sygnału zadziałania czujnika temperatury,

d) Automatyczną kontrolę ciągłości linii łączności w magistrali układu w trakcie trwania

sygnału rozruchowego,

e) Awaryjne zatrzymanie przenośnika z dowolnego miejsca wzdłuż jego trasy z jednocze-

snym wyświetleniem numeru zablokowanego wyłącznika awaryjnego,

f) Sterowanie i kontrolę załączenia aparatury łączeniowej napędu,
g) Współpracę z następującymi czujnikami:

- ruchu,
- spiętrzenia,
- temperatury,
- urządzenia samogaszącego,
- przepływu wody,

h) Wyświetlanie informacji o:

- stanie sterownika zarówno podczas normalnej pracy jak i jego awarii,
- zadziałaniu poszczególnych czujników,
- numerze zablokowanego wyłącznika awaryjnego,
- stanie pracy aparatury łączeniowej zasilającej napęd,

i) Programowanie wybranych parametrów, rodzaju współpracujących czujników lub urzą-

dzeń oraz funkcji kontrolnych sterownika przez osoby uprawnione tzn. znające hasło do-
stępu.

2. DANE TECHNICZNE i WYKAZ URZĄDZEŃ.

Ilość zastosowanych sygnalizatorów łączności głośnomówiącej i wyłączników awaryj-

nych wynika z konkretnych potrzeb i warunków dołowych oraz wydajności prądowej zasilaczy
iskrobezpiecznych i może być określana przez użytkownika.

Użytkownik dokonuje także wyboru wersji układu sterowania i sygnalizacji w oparciu

o punkty 2 i 4 niniejszej instrukcji obsługi oraz o załączone schematy.

2.1. Aparatura łączeniowa.

2.1.1. Aparatura łączeniowa napędu przenośnika (W-1, W-2):

Jako aparaturę łączeniową (W-1 i W-2) napędu przenośnika należy zastosować ognioszczelny
wyłącznik stycznikowy oznakowany znakiem oraz specjalnym oznaczeniem zabezpieczenia
przeciwwybuchowego I M2.
Zastosowane wyłączniki muszą być przeznaczone do pracy w podziemiach kopalń niemetano-
wych i w podziemiach kopalń metanowych w wyrobiskach ze stopniem „a”, „b” lub „c” niebez-
pieczeństwa wybuchu metanu oraz klasy A i B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego.
Dodatkowe wymagania określone są w punkcie 4.1.2 „Aparatura łączeniowa napędu przenośni-
ka (W-1, W-2)”.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 6/23

2.1.2. Aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4):

Jako aparaturę łączeniową (W-3 i W-4) zwalniaka hamulcowego należy zastosować ogniosz-
czelny wyłącznik stycznikowy oznakowany znakiem oraz specjalnym oznaczeniem zabez-
pieczenia przeciwwybuchowego I M2.
Zastosowane wyłączniki muszą być przeznaczone do pracy w podziemiach kopalń niemetano-
wych i w podziemiach kopalń metanowych w wyrobiskach ze stopniem „a”, „b” lub „c” niebez-
pieczeństwa wybuchu metanu oraz klasy A i B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego.
Dodatkowe wymagania określone są w punkcie 4.1.3 „Aparatura łączeniowa zwalniaka hamul-
cowego (W-3, W-4)”.

2.1.3. Aparatura łączeniowa stacji napinania (W-5):

Jako aparaturę łączeniową (W-5) stacji napinania należy zastosować ognioszczelny wyłącznik
stycznikowy oznakowany znakiem oraz specjalnym oznaczeniem zabezpieczenia przeciw-
wybuchowego I M2.
Zastosowane wyłączniki muszą być przeznaczone do pracy w podziemiach kopalń niemetano-
wych i w podziemiach kopalń metanowych w wyrobiskach ze stopniem „a”, „b” lub „c” niebez-
pieczeństwa wybuchu metanu oraz klasy A i B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego.
Dodatkowe wymagania określone są w punkcie 4.1.3 „Aparatura łączeniowa stacji napinania
(W-5).

2.1.4. Aparatura łączeniowa napędu przenośnika, zwalniaka hamulcowego, stacji napi-

nania (W-1, W-2, W-3, W-4, W-5) w wykonaniu typu dopuszczonego przez WUG.

Urządzenia układu sterowania i sygnalizacji przedstawione w punktach od 2.2 do 2.18 niniej-

szej dokumentacji można łączyć z aparaturą łączeniową posiadającą aktualne dopuszczenie
WUG lub dopuszczoną do stosowania wg przepisów jednego z rozporządzeń Prezesa Rady Mi-
nistrów z dnia 24 sierpnia 1994 roku lub z dnia 2 lipca 2002r w sprawie dopuszczania do stoso-
wania w zakładach górniczych maszyn, urządzeń i materiałów oraz środków strzałowych i sprzę-
tu strzałowego (Dz. U. nr 92 poz.434 z 1994r lub Dz. U. nr 125 poz.1064 z 2002r), a będącą
w posiadaniu użytkownika, pod warunkiem spełnienia poniższych wymagań:

- z

astosowana aparatura łączeniowa musi być przeznaczona do pracy w podziemiach kopalń niemeta-

nowych i w podziemiach kopalń metanowych w wyrobiskach ze stopniem „a”, „b” lub „c” niebezpie-
czeństwa wybuchu metanu oraz klasy A i B zagrożenia wybuchem pyłu węglowego,

-

z

astosowana aparatura łączeniowa wyposażona będzie w iskrobezpieczne obwody sterowania i iskro-

bezpieczne styki potwierdzające realizację poszczególnych funkcji kategorii co najmniej „ib”,

-

z

astosowana aparatura łączeniowa będzie spełniała warunki określone w punktach 4.1.2 ÷ 4.1.4.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 7/23

2.2. Iskrobezpieczny sterownik DIAMENT 2200-E (IS):

Napięcie znamionowe zasilania

- 11.4÷15.75V DC

Wejścia:
- diodowe
- analogowe
- dyskretne

- 11
- 3
- 1

Wyjścia:
- diodowe/stykowe
- stykowe
- dyskretne

- 2
- 2
- 1

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M2 EExibI

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 05 ATEX 121

Znak CE

- 1453

Producent

- ELTEL Sp. z o.o.

Uwaga: Dla wersji 2 sterownik należy zamawiać w wykonaniu dla sterowania aparaturą łącze-
niową napędu zasilającą silniki dwubiegowe.

2.3. Zasilacz iskrobezpieczny typu ZSI-94/1 (ZI-1; ZI-2):

Napięcie znamionowe zasilania

- 42V AC

Maksymalny prąd wyjściowy

- 0,7A DC

Napięcie wyjściowe

- 15V DC

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

-

I M2 EEx d m [ib]

I

Numer certyfikatu WE

- FTZU 04 ATEX 0130

Producent

- ELEKTROMETAL SA Cieszyn

2.4. Iskrobezpieczna skrzynka rozdzielcza typu ELTEL-MIDI(SRI-…):

2.5. Iskrobezpieczny wyłącznik awaryjny typu IWA-2E (WA-1…WA-n) – wersja 1:

Napięcie zasilania obwodów iskrobezpiecz-
nych

- 25VAC lub 60V DC

Obciążalność styków

- 100mA

Masa

- 2 kg

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EEx ia I

Numer certyfikatu WE

- FTZU 05 ATEX 0095

Znak CE

-

1026

Producent

- PEGRAL Sp. z o.o.

Napięcie Ui dla pojedynczego obwodu
iskrobezpiecznego

- 60V DC

Ilość wpustów

- do 10

Stopień ochrony obudowy

- IP54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EExiaI

Certyfikat badania typu WE

- KDB 04ATEX129

Znak CE

-

1453

Producent

- ELTEL Sp. z o.o.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 8/23

2.6. Iskrobezpieczny wyłącznik awaryjny typu IWA-2ER (WA-1…WA-n) – wersja 2:

Napięcie zasilania obwodów iskrobezpiecz-
nych

- 25VAC lub 60V DC

Obciążalność styków

- 100mA

Masa

- 2 kg

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EEx ia I

Numer certyfikatu WE

- FTZU 05 ATEX 0095

Znak CE

-

1026

Producent

- PEGRAL Sp. z o.o.

2.7. Iskrobezpieczny wyłącznik awaryjny typu IWA-1E– (WA-d1… WA-d4):

Napięcie zasil. obwodów iskrobezpiecznych

- 25V AC lub 60V DC

Obciążalność styków

- 100mA

Masa

- 2 kg

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EEx ia I

Numer certyfikatu WE

- FTZU 05 ATEX 0095

Znak CE

-

1026

Producent

- PEGRAL Sp. z o.o.

2.8. Nadajnik identyfikacji blokady typu NIB-E (NIB-…).

Napięcie zasilania

- 10

÷

15,75V DC

Maksymalny pobór prądu

- 6mA

Masa

- 0,1kg

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M2 EExibI

Numer certyfikatu WE

- FTZU 05 ATEX 0316X

Znak CE

-

1453

Producent

- ELTEL Sp. z o.o.

2.9. Sygnalizator akustyczny głośnomówiący typu SAG-94E (SA-…).

Napięcie zasilania

- 10

÷

15,75V DC

Maksymalny prąd zasilający Izas

- 56mA

Głośnośc sygnałów ostrzegawczych

- ≥ 90dB

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

-

I M2/M1 EEx ib

/

ia I

Numer certyfikatu WE

- FTZU 06 ATEX 0141

Znak CE

-

1453

Producent

- ELTEL Sp. z o.o.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 9/23

2.10. Czujnik temperatury typu CTm-12; CTm-32 (CT-…):

Maksymalne napięcie obwodów iskrobez-
piecznych Ui

- 60V

Temperatura zadziałania czujnika:
- CTm-12; CTm-13; CTsp
- CTm-32,

- 140

°

C

- 110

°

C

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 II 2G EExiaI EExiaII BT6

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 04 ATEX 305

Znak CE

- 1453

Producent

- APATOR MINING

Uwaga. Czujniki typu CTm-12 przeznaczone są do kontroli temperatury płyt bocznych przeno-
śnika, natomiast CTm-32 do kontroli temperatury łożysk bębnów napędowych.

2.11. Czujnik kontroli ruchu przenośnika (CP).

2.11.1. Czujnik kontroli ruchu przenośnika typu CŁ-1:

Zakres prędkości

- 1,3 ÷ 3,5m/s

Maksymalne napięcie obwodów iskrobez-
piecznych Ui

- 60V

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EExiaI

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 05 ATEX 270

Znak CE

- 1453

Producent

- PEG S.A. Czeladź

2.11.2. Czujnik kontroli ruchu przenośnika typu CI-4i:

Zakres prędkości przenośnika

- 0,7 ÷ 3m/s

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EExiaI

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 04 ATEX 223

Znak CE

- 1453

Producent

- APATOR Mining

2.12. Czujnik spiętrzenia (CS).

2.12.1. Czujnik spiętrzenia typu Bocian-2u/1:

Napięcie znamionowe łączeniowe

- 42V AC, 60V DC

Znamionowy prąd

- 1A

Stopień ochrony obudowy

- IP 65

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EExiaI

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 05 ATEX 046

Znak CE

- 1453

Producent

- PEG S.A. Czeladź

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 10/23

2.12.2. Czujnik spiętrzenia typu Bocian-2m/1:

Napięcie znamionowe łączeniowe

- 42 V AC, 60V DC

Znamionowy prąd

- 1A

Stopień ochrony obudowy

- IP 65

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EExiaI

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 05 ATEX 045

Znak CE

- 1453

Producent

- PEG S.A. Czeladź

2.12.3. Czujnik spiętrzenia typu Bocian-2p/2:

Czułość w zależności od zakresu

- 0,5; 1; 1,5MΩ

Stopień ochrony obudowy

- IP 65

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EEiaI

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 05 ATEX 044

Znak CE

- 1453

Producent

- PEG S.A. Czeladź

2.13. Czujnik urządzenia samogaszącego typu CZC-2 (SAGA).

Napięcie maksymalne

- 30V

Natężenie maksymalne

- 5A

Ciśnienie robocze

-1,6MPa

Ciśnienie zadziałania

-0,06-0,12MPa

Ciśnienie wyłączenia

-0,04-0,01MPa

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EExiaI

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 05 ATEX 211

Znak CE

- 1453

Producent

- PEG Czeladź

2.14. Czujnik przepływu wody typu DAK-25.. (CPC):

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M2 EEx ia I

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Numer certyfikatu WE

- DMT ATEX E 080

Znak CE

-

0158

Producent

- Grunewald GMBH

2.15. Zwalniak elektrohydrauliczny ognioszczelny typu ExZEH 1250/S450 (H-…):

Napięcie zasilania

- 500V 50Hz

Znamionowy prąd

- 0,9A

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M1 EExd I

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 05 ATEX 403

Znak CE

- 1453

Producent

- FMG „PIOMA” S.A.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 11/23

2.16. Separator linii typu SL-SIN (SL-1; SL-2):

Napięcie zasilania

- 12 ÷ 15V DC

Pobór prądu od strony wejściowej

- 35mA

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M2 EEx ib I

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 04 ATEX 0013X

Znak CE

- 1453

Producent

- ELTEL sp. z o.o.

2.17. Pulpit sterowniczy typu BAJTEL-STER/4B (PSN):

Zakres temperatury pracy

-20ºC ÷ +40ºC

Wymiary obudowy

- 190×300×155mm

Napięcie zasilania lampek

- 12V

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- I M2 EExibI

Numer certyfikatu WE

- KOMAG/06/ATEX/04

Znak CE

- 1453

Producent

- ELTEL Sp. z o.o.

2.18. Ognioszczelny nadajnik sygnałowy typu KFS-03341 (WKN):

Napięcie pracy

- 250V AC; DC

Obciążalność styków

- 1,6A (DC); 4A(AC)

Stopień ochrony obudowy

- IP 54

Cecha budowy przeciwwybuchowej

- IM2/II2GEEx dI/IIB T6 lub
EEx ia I/II B T6

Nr certyfikatu badania typu WE

- KDB 04 ATEX 165X

Znak CE

- 1453

Producent

- SYGNAŁY Rybnik

3. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ.

3.1. Uwagi ogólne.

Przed przystąpieniem do użytkowania układu sterowania i sygnalizacji przenośników ta-

śmowych należy dokładnie zapoznać się z niniejszą instrukcją obsługi

.

W przypadku jakichkol-

wiek wątpliwości należy kontaktować się z przełożonymi lub pracownikami dozoru.

Do obsługi układu sterowania i sygnalizacji przenośnika taśmowego mogą być skierowane

wyłącznie osoby do tego upoważnione zgodnie z obowiązującymi w przedsiębiorstwie zasadami.
UWAGI:

Nieprawidłowa, niedbała obsługa lub obsługa przez osobę do tego nieupoważnioną

może doprowadzić do wypadku lub śmierci, albo do uszkodzenia maszyn i urządzeń elek-
trycznych układu sterowania i sygnalizacji przenośnika taśmowego.

Instalacja elektryczna powinna być wykonana w sposób staranny zgodnie z niniejszą

dokumentacją oraz instrukcjami obsługi poszczególnych urządzeń przez osobę ruchu elek-
trycznego posiadającą odpowiednie upoważnienia.

3.2. Zagrożenia w czasie eksploatacji.

W czasie pracy przenośnika nie przebywać w miejscach, gdzie istnieje niebezpieczeń-

stwo uderzenia odłamkami skalnymi oraz w obrębie części ruchomych.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 12/23

Przed uruchomieniem przenośnika taśmowego nadawany jest automatycznie akustyczny

sygnał ostrzegawczy (parametry sygnału zgodne z polską normą, czas trwania sygnału 5s). W
przypadku braku tego sygnału proces załączania należy przerwać i zgłosić ten fakt osobie dozo-
ru.

4. INSTRUKCJA BEZPIECZNEGO UŻYTKOWANIA UKŁADU STEROWANIA

I SYGNALIZACJI.

4.1. Opis działania.

4.1.1. Rozmieszczenie urządzeń.

W rejonie napędu przenośnika taśmowego zabudowane są następujące urządzenia:
- aparatura łączeniowa napędu (W-1; W-2),
- aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego (W-3; W-4),
- czujniki temperatury napędu (CT-3, CT-4),
- czujnik ruchu taśmy (CP),
- czujnik spiętrzenia urobku (CS),
- czujnik przepływu wody (CPC),
- czujnik urządzenia samogaszącego (SAGA),
- zasilacz iskrobezpieczny (ZI-1) – przeznaczony do zasilania sterownika iskrobezpieczne-

go (IS), sygnalizatorów akustycznych głośnomówiących (SA-…) oraz nadajników iden-
tyfikacji blokady (NIB-…),

- sygnalizator akustyczny głośnomówiący (SA-1),
- wyłącznik awaryjny (WA-1),
- sterownik iskrobezpieczny (IS),
- zwalniaki hamulcowe (H-1; H-2),
- iskrobezpieczna skrzynka rozgałęźna (SRI-1).

W rejonie stacji napinania zabudowane są następujące urządzenia:
- aparatura łączeniowa stacji napinania (W-5)
- sygnalizator akustyczny głośnomówiący (SA-2),
- wyłącznik awaryjny (WA-2),
- pulpit sterowniczy (PSN),
- wyłącznik krańcowy napinania (WKN).
- iskrobezpieczna skrzynka rozgałęźna (SRI-2).

W rejonie stacji zwrotnej zabudowane są następujące urządzenia:
- sygnalizator akustyczny głośnomówiący (SA-..),
- wyłącznik awaryjny (WA-..),
- czujniki temperatury stacji zwrotnej (CT-7 i CT-8),
- iskrobezpieczna skrzynka rozgałęźna (SRI-n).

Na płytach bocznych przenośnika w rejonie wysypu i stacji napinania przewidziano mon-

taż czujników temperatury CT-1, CT-2 i CT-5, CT-6.

Wzdłuż trasy przenośnika taśmowego zabudowane są co ~70 m sygnalizatory akustyczne

głośnomówiące (SA-…) oraz wyłączniki awaryjne (WA-…). Urządzenia te mogą być ze sobą
połączone mechanicznie. W wybranych miejscach na trasie przenośnika zabudowane są wy-
łączniki awaryjne przewidziane do samodzielnego montażu.

We wszystkich wyłącznikach awaryjnych (WA-…) zabudowane są nadajniki identyfika-

cji blokady (NIB-1).

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 13/23

W celu galwanicznego rozdzielenia obwodów zasilanych z zasilaczy ZI-1 i ZI-2,

na trasie przenośnika zabudowano separator linii (SL).

4.1.2. Aparatura łączeniowa napędu przenośnika (W-1; W-2).

W niniejszym układzie sterowania i sygnalizacji aparaturę łączeniową napędu przenośnika

(W-1; W-2) przedstawiono ogólnie w postaci bloku funkcjonalnego, z którego wyprowadzono
poniższe obwody:

- obwód pomocniczy 42V, z kontrolą ziemnozwarciową – przeznaczony do zasilania zasi-

lacza iskrobezpiecznego ZI-1,

- obwód sterowania,
- iskrobezpieczne styki potwierdzające realizację poszczególnych funkcji.

Typ i parametry aparatury łączeniowej (W-1, W-2) należy dobrać wg wytycznych zawar-

tych w instrukcji obsługi przenośnika taśmowego. Dla wersji 2 należy dobrać aparaturę łącze-
niową odpowiednią do zasilania i sterowania silników dwubiegowych. Zastosowana aparatura
łączeniowa musi spełniać wymagania przedstawione w punkcie 2.1.1 „Aparatura łączeniowa
napędu przenośnika (W-1, W-2)” oraz przedstawione w dalszej części opisu.

Dla potrzeb opisu oraz w celu identyfikacji wewnętrznych zacisków aparatury łączeniowej

(W-1, W-2), do których podłączone są obwód pomocniczy i obwody iskrobezpieczne, w niniej-
szej dokumentacji przyjęto następujące oznaczenia schematowe (patrz rys. S72/2.02 Ark. 1/5;
S72/2.05 Ark. 1/5):

- PE, N, O – zaciski do których podłączony jest obwód napięcia pomocniczego 42V, wy-

posażony w układ kontroli ziemnozwarciowej,

- A, B – w wersji 1- zaciski, do których podłączony jest iskrobezpieczny obwód

sterowania

– w wersji 2 - zaciski, do których podłączony jest iskrobezpieczny obwód

sterowania biegu wolnego,

- C, D – w wersji 1 – zaciski nie występują,

– w wersji 2 - zaciski, do których podłączony jest iskrobezpieczny obwód
sterowania biegu szybkiego,

- E, F – w wersji 1 - zaciski, do których podłączony jest styk iskrobezpieczny NO

kategorii nie gorszej niż ib, pełniący funkcję styku potwierdzającego załączenie
stycznika głównego aparatury łączeniowej napędu,

– w wersji 2 - zaciski, do których podłączony jest styk iskrobezpieczny NO

kategorii nie gorszej niż ib, pełniący funkcję styku potwierdzającego załączenie
stycznika głównego biegu wolnego aparatury łączeniowej napędu,

- H, I – w wersji 1 – zaciski nie występują,

– w wersji 2 - zaciski, do których podłączony jest styk iskrobezpieczny NO

kategorii nie gorszej niż ib, pełniący funkcję styku potwierdzającego załączenie
stycznika głównego biegu szybkiego aparatury łączeniowej napędu,

- K, L – zaciski, do których podłączony jest styk iskrobezpieczny kategorii nie gorszej

niż ib, pełniący funkcję potwierdzenia ustawienia przełączniko-rozłącznika
w poz. „ZAŁ lub PRAWO”,

- G, J, M - zaciski rezerwowe.

Biorąc pod uwagę parametry obwodów iskrobezpiecznych zastosowanych urządzeń, należy apa-
raturę łączeniową (W-1, W-2) dobrać tak, aby parametry jej obwodów iskrobezpiecznych speł-
niały poniższe warunki:

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 14/23

Parametry obwodów iskrobezpiecznych aparatury łączeniowej

napędu przenośnika (W-1)

Obwód iskrobezpieczny

Parametry graniczne

Obwód sterowania
(zaciski A, B)

Uo

p

≤29V; Io

p

≤1A;

Co

p

>Ck; Lo

p

>Lk;

Obwód sterowania
(zaciski C, D) (wersja2)

Uo

p

≤29V; Io

p

≤1A;

Co

p

>Ck; Lo

p

>Lk;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski E, F)

Ui≥ Uo

p

; Ii≥ Io

p

;

Ci = 0; Li = 0;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski H, I) (wersja2)

Ui≥ Uo

p

; Ii≥ Io

p

;

Ci = 0; Li = 0;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski K, L)

Ui≥15,8V; Ii≥38mA;
Ci = 0; Li = 0;

Zaciski rezerwowe
(zaciski G, J, M)

Ui≥ Uo

p

; Ii≥ Io

p

;

Ci = 0; Li = 0;

Parametry obwodów iskrobezpiecznych aparatury łączeniowej

napędu przenośnika (W-2)

Obwód iskrobezpieczny

Parametry graniczne

Obwód sterowania
(zaciski A, B)

Uo

p

≤29V; Io

p

≤1A;

Co

p

>Ck; Lo

p

>Lk;

Obwód sterowania
(zaciski C, D)

Uo

p

≤29V; Io

p

≤1A;

Co

p

>Ck; Lo

p

>Lk;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski E, F)

Ui≥15,8V; Ii≥38mA;
Ci = 0; Li = 0;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski H, I)

Ui≥15,8V; Ii≥38mA;
Ci = 0; Li = 0;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski K, L)

Ui≥15,8V; Ii≥38mA;
Ci = 0; Li = 0;

Zaciski rezerwowe
(zaciski G, J, M)

Ui≥15,8V; Ii≥38mA;
Ci = 0; Li = 0;

Uo

p

– maksymalne napięcie wyjściowe, jakie może wystąpić na zaciskach obwodu stero-

wania aparatury łączeniowej napędu przenośnika (W-1, W-2),

Io

p

– maksymalny prąd wyjściowy, jaki można pobrać z obwodu sterowania aparatury łą-

czeniowej napędu przenośnika (W-1, W-2),

Co

p

– maksymalna pojemność zewnętrzna w obwodzie iskrobezpiecznym, jaką można

podłączyć do zacisków obwodu sterowania aparatury łączeniowej napędu przeno-
śnika (W-1, W-2), bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Lo

p

– maksymalna indukcyjność zewnętrzna w obwodzie iskrobezpiecznym, jaką można

podłączyć do zacisków obwodu sterowania aparatury łączeniowej napędu przeno-
śnika (W-1, W-2), bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Ck – pojemność dołączonego kabla,
Lk – indukcyjność dołączonego kabla,
Ui – maksymalne napięcie (szczytowe prądu przemiennego lub prądu stałego), jakie moż-

na doprowadzić do styków iskrobezpiecznych (E, F, H, I, K, L) oraz do rezerwo-
wych zacisków iskrobezpiecznych (G, J, M) bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 15/23

Ii – prąd maksymalny (szczytowy przemienny lub stały) jaki można doprowadzić do sty-

ków iskrobezpiecznych (E, F, H, I, K, L) oraz do rezerwowych zacisków iskro-
bezpiecznych (G, J, M) bez utraty iskrobezpieczeństwa.

4.1.3. Aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4).

W niniejszym układzie sterowania i sygnalizacji aparaturę łączeniową zwalniaka hamul-

cowego (W-3, W-4) przedstawiono ogólnie w postaci bloku funkcjonalnego, z którego wypro-
wadzono obwód sterowania i iskrobezpieczny styk potwierdzający załączenie stycznika główne-
go aparatury łączeniowej zwalniaka hamulcowego.

Typ i parametry aparatury łączeniowej (W-3, W-4) należy dobrać wg wytycznych zawar-

tych w instrukcji obsługi przenośnika taśmowego. Zastosowana aparatura musi spełniać wyma-
gania przedstawione w punkcie 2.1.2 „Aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego
(W-3, W-4)” oraz przedstawione w dalszej części opisu.

Dla potrzeb opisu oraz w celu identyfikacji wewnętrznych zacisków aparatury łączeniowej

(W-3, W-4), do których podłączone są iskrobezpieczny obwód sterowania oraz iskrobezpieczny
styk potwierdzający załączenie stycznika głównego, w niniejszej dokumentacji przyjęto następu-
jące oznaczenia schematowe (patrz rys. S72/2.02 Ark. 1/5 i rys. S72/2.05 Ark. 1/5):

- A, B – zaciski, do których podłączony jest iskrobezpieczny obwód sterowania,
- C, D – zaciski, do których podłączony jest styk iskrobezpieczny NO kategorii nie gorszej

niż ib, pełniący funkcję styku potwierdzającego załączenie stycznika głównego
aparatury łączeniowej zwalniaka hamulcowego,

- E - zacisk rezerwowy.

Biorąc pod uwagę parametry obwodów iskrobezpiecznych zastosowanych urządzeń, należy apa-
raturę łączeniową (W-3, W-4) dobrać tak, aby parametry jej obwodów iskrobezpiecznych speł-
niały poniższe warunki:

Parametry obwodów iskrobezpiecznych aparatury łączeniowej

zwalniaka hamulcowego (W-3)

Obwód iskrobezpieczny

Parametry graniczne

Obwód sterowania
(zaciski A, B)

Uo

z

≤29V; Io

z

≤1A;

Co

z

>Ck; Lo

z

>Lk;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski C, D)

Ui≥ Uo

z

; Ii≥ Io

z

;

Ci = 0; Li = 0;

Zacisk rezerwowy
(zacisk E)

Ui≥Uo

z

; Ii≥Io

z

;

Ci = 0; Li = 0;

Parametry obwodów iskrobezpiecznych aparatury łączeniowej

zwalniaka hamulcowego (W-4)

Obwód iskrobezpieczny

Parametry graniczne

Obwód sterowania
(zaciski A, B)

Uo

z

≤29V; Io

z

≤1A;

Co

z

>Ck; Lo

z

>Lk;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski C, D)

Ui≥15,8V; Ii≥38mA;
Ci = 0; Li = 0;

Zacisk rezerwowy
(zacisk E)

Ui≥15,8V; Ii≥38mA;
Ci = 0; Li = 0;

Uo

z

– maksymalne napięcie wyjściowe, jakie może wystąpić na zaciskach obwodu stero-

wania aparatury łączeniowej zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4),

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 16/23

Io

z

– maksymalny prąd wyjściowy, jaki można pobrać z obwodu sterowania aparatury łą-

czeniowej zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4),

Co

z

– maksymalna pojemność zewnętrzna w obwodzie iskrobezpiecznym, jaką można

podłączyć

do

zacisków

obwodu

sterowania

aparatury

łączeniowej

zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4), bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Lo

z

– maksymalna indukcyjność zewnętrzna w obwodzie iskrobezpiecznym, jaką można

podłączyć

do

zacisków

obwodu

sterowania

aparatury

łączeniowej

zwalniaka hamulcowego (W-3, W-4), bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Ck – pojemność dołączonego kabla,
Lk – indukcyjność dołączonego kabla,
Ui – maksymalne napięcie (szczytowe prądu przemiennego lub prądu stałego), jakie moż-

na doprowadzić do styków iskrobezpiecznych (C, D) oraz do rezerwowych zaci-
sków iskrobezpiecznych (E) bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Ii – prąd maksymalny (szczytowy przemienny lub stały) jaki można doprowadzić do sty-

ków iskrobezpiecznych (C, D) oraz do rezerwowych zacisków iskrobezpiecznych
(E) bez utraty iskrobezpieczeństwa.

4.1.4. Aparatura łączeniowa stacji napinania (W-5).

W niniejszym układzie sterowania i sygnalizacji aparaturę łączeniową stacji napinania

(W-5) przedstawiono ogólnie w postaci bloku funkcjonalnego, z którego wyprowadzono obwód
sterowania i iskrobezpieczne styki potwierdzające realizację poszczególnych funkcji.

Typ i parametry aparatury łączeniowej (W-5) należy dobrać wg wytycznych zawartych w

instrukcji obsługi przenośnika taśmowego. Zastosowana aparatura musi spełniać wymagania
przedstawione w punkcie 2.1.3 „Aparatura łączeniowa stacji napinania (W-5)” oraz przedsta-
wione w dalszej części opisu.

Dla potrzeb opisu oraz w celu identyfikacji wewnętrznych zacisków aparatury łączeniowej

(W-5), do których podłączone są obwody iskrobezpieczne, w niniejszej dokumentacji przyjęto
następujące oznaczenia schematowe (patrz rys. S72/2.07 Ark. 1/1):

- A, B – zaciski, do których podłączony jest iskrobezpieczny obwód sterowania,
- C, D – zaciski, do których podłączony jest styk iskrobezpieczny kategorii nie gorszej

niż ib, pełniący funkcję potwierdzenia ustawienia przełączniko-rozłącznika
w poz. „PRAWO”,

- E, F – zaciski, do których podłączony jest styk iskrobezpieczny kategorii nie gorszej

niż ib, pełniący funkcję potwierdzenia ustawienia przełączniko-rozłącznika
w poz. „LEWO”,

Biorąc pod uwagę parametry obwodów iskrobezpiecznych zastosowanych urządzeń, nale-

ży aparaturę łączeniową (W-5) dobrać tak, aby parametry jej obwodów iskrobezpiecznych speł-
niały poniższe warunki:

Parametry obwodów iskrobezpiecznych aparatury łączeniowej

stacji napinania (W-5)

Obwód iskrobezpieczny

Parametry graniczne

Obwód sterowania
(zaciski A, B)

Uo

sn

≤29V; Io

sn

≤1A;

Co

sn

>Ck; Lo

sn

>Lk;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski C, D)

Ui≥Uo

sn

; Ii≥Io

sn

;

Ci = 0; Li = 0;

Styk iskrobezpieczny
(zaciski E, F)

Ui≥Uo

sn

; Ii≥Io

sn

;

Ci = 0; Li = 0;

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 17/23

Uo

sn

– maksymalne napięcie wyjściowe, jakie może wystąpić na zaciskach obwodu stero-

wania aparatury łączeniowej stacji napinania (W-5),

Io

sn

– maksymalny prąd wyjściowy, jaki można pobrać z obwodu sterowania aparatury łą-

czeniowej stacji napinania (W-5),

Co

sn

– maksymalna pojemność zewnętrzna w obwodzie iskrobezpiecznym, jaką można

podłączyć

do

zacisków

obwodu

sterowania

aparatury

łączeniowej

stacji napinania (W-5), bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Lo

sn

– maksymalna indukcyjność zewnętrzna w obwodzie iskrobezpiecznym, jaką można

podłączyć

do

zacisków

obwodu

sterowania

aparatury

łączeniowej

stacji napinania (W-5), bez utraty iskrobezpieczeństwa,

Ck – pojemność dołączonego kabla,
Lk – indukcyjność dołączonego kabla,
Ui – maksymalne napięcie (szczytowe prądu przemiennego lub prądu stałego), jakie moż-

na doprowadzić do styków iskrobezpiecznych (C, D, E, F) bez utraty iskrobezpie-
czeństwa,

Ii – prąd maksymalny (szczytowy przemienny lub stały) jaki można doprowadzić do sty-

ków iskrobezpiecznych (C, D, E, F) bez utraty iskrobezpieczeństwa.

4.1.5. Sposób obsługi i opis działania.

4.1.5.1. Uruchomienie przenośnika taśmowego.

Przed uruchomieniem przenośnika taśmowego należy wykonać następujące czynności:
- w zastosowanej aparaturze łączeniowej napędu przenośnika (W-1; W-2) dźwignię prze-

łączniko-rozłącznika ustawić w pozycję „P” (w prawo),

- w zastosowanej aparaturze łączeniowej zwalniaka hamulcowego (W-3; W-4) dźwignię

przełączniko-rozłącznika ustawić w pozycję „P” (w prawo),

- w sterowniku iskrobezpiecznym (IS) ustawić przełącznik rodzaju sterowania w pozycji

(dla wersji 1 - „sterowanie lokalne” lub „sterowanie automatyczne”); (dla wersji 2 –
„sterowanie automatyczne”, „sterowanie lokalne” lub „sterowanie lokalne bieg wolny”),

- w sterowniku iskrobezpiecznym (IS) dokonać wyboru rodzaju pracy.

Wersja 1:

•

STEROWANIE LOKALNE-

Jeżeli wszystkie czujniki kontrolujące pracę przenośnika są w stanie umożliwiającym

przeprowadzenie startu, to na sterowniku (IS) wyświetlony zostanie napis „BYŁ ZANIK NA-
PIECIA”. Oznacza to, że sterownik gotowy jest do pracy. W celu rozpoczęcia procedury startu
należy nacisnąć przycisk START. Nastąpi emisja sygnału rozruchowego przez 5 – 6 s. W tym
czasie przeprowadzana będzie kontrola sygnału rozruchowego. Jeżeli jej wynik będzie negatyw-
ny procedura startu zostanie przerwana i pojawi się komunikat „USZKODZENIE K.S.R”. W
przypadku pomyślnego zakończenia kontroli sygnału rozruchowego procedura startu będzie kon-
tynuowana i nastąpi podanie styku na wyjście STER-N, a tym samym załączenie aparatury łą-
czeniowej napędu przenośnika (W-1). Wyłącznik stycznikowy (W-1) swoimi stykami pomocni-
czymi stycznika głównego załącza sterowanie wyłącznika (W-2). Na wyświetlaczu pojawia się
komunikat „STEROWANIE ZALACZONE”. W zależności od tego, jaki został ustawiony czas
wyprzedzenia lub opóźnienia załączenia hamulca w odpowiednim czasie podany zostanie styk
na wyjście STER-H i załączona zostanie aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego (W-3) i
(W-4). Wejścia potwierdzeń POTW-N (styk z wyłącznika stycznikowego W-2) i POTW-H
(szeregowo połączone ze sobą styki: pomocniczy stycznika głównego wyłącznika stycznikowe-
go W-4 i styki K-1, K-2 zwalniaków hamulcowych H-1 i H-2) są kontrolowane przed naciśnię-
ciem przycisku START, w czasie trwania procedury startowej jak i po załączeniu aparatury łą-
czeniowej napędu i hamulców. W razie sytuacji awaryjnych, występujących w obwodach po-

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 18/23

twierdzeń, na wyświetlaczu LCD pojawi się jeden z komunikatów opisanych w instrukcji obsłu-
gi sterownika DIAMENT-2200-E (DTR-38/2005 – ELTEL) i jednocześnie procedura startu i
załączenia aparatury łączeniowej napędu oraz zwalniaka hamulcowego będzie przerwana.

•

STEROWANIE AUTOMATYCZNE-

Sterowanie automatyczne odbywa się analogicznie jak sterowanie lokalne z tą różnicą, że

procedura rozruchu przenośnika rozpoczyna się automatycznie po podaniu styku na zaciski
68 – 69 sterownika iskrobezpiecznego (IS) z przenośnika odbierającego.

Wersja 2:

•

STEROWANIE LOKALNE-

Jeżeli wszystkie czujniki kontrolujące pracę przenośnika są w stanie umożliwiającym

przeprowadzenie startu, to na sterowniku (IS) wyświetlony zostanie napis „BYŁ ZANIK NA-
PIECIA”. Oznacza to, że sterownik gotowy jest do pracy. W celu rozpoczęcia procedury startu
należy nacisnąć przycisk START. Nastąpi emisja sygnału rozruchowego przez 5 – 6 s. W tym
czasie przeprowadzana będzie kontrola sygnału rozruchowego. Jeżeli jej wynik będzie negatyw-
ny procedura startu zostanie przerwana i pojawi się komunikat „USZKODZENIE K.S.R”. W
przypadku pomyślnego zakończenia kontroli sygnału rozruchowego procedura startu będzie kon-
tynuowana i nastąpi podanie styku na wyjście STER-N, a tym samym załączenie wyłącznika
stycznikowego (W-1) napędu przenośnika na biegu wolnym. Wyłącznik stycznikowy (W-1) sty-
kiem pomocniczym stycznika głównego załączy sterowanie biegu wolnego w wyłączniku (W-2).
W zależności od tego, jaki został ustawiony czas wyprzedzenia lub opóźnienia załączenia ha-
mulca w odpowiednim czasie podany zostanie styk na wyjście STER-H i załączona zostanie
aparatura łączeniowa zwalniaka hamulcowego (W-3) i (W-4). Sterownik iskrobezpieczny (IS) po
otrzymaniu potwierdzenia odhamowania odliczy czas 3 ÷ 10s, uprzednio nastawiony w trybie
programowania użytkownika, a następnie rozłączy styk STER-N i załączy styk SX. Spowoduje
to załączenie wyłącznika stycznikowego (W-1) na biegu szybkim. Wyłącznik stycznikowy
(W-1) stykiem pomocniczym stycznika głównego załączy sterowanie biegu szybkiego w wy-
łączniku (W-2). Wejścia potwierdzeń POTW-N (równolegle połączone ze sobą styki pomocni-
cze styczników głównych biegu wolnego i biegu szybkiego z wyłącznika stycznikowego W-2) i
POTW-H ( szeregowo połączone z sobą styki: pomocniczy stycznika głównego wyłącznika
stycznikowego W-4 i styki K-1 – K-2 zwalniaków hamulcowych H-1 i H-2) są kontrolowane
przed naciśnięciem przycisku START, w czasie trwania procedury startowej jak i po załączeniu
aparatury łączeniowej napędu i hamulców. W razie sytuacji awaryjnych, występujących w ob-
wodach potwierdzeń, na wyświetlaczu LCD pojawi się jeden z komunikatów opisanych w in-
strukcji obsługi sterownika DIAMENT-2200-E (DTR-38/2005 – ELTEL) i jednocześnie proce-
dura startu i załączenia aparatury łączeniowej napędu oraz zwalniaka hamulcowego będzie prze-
rwana.

•

STEROWANIE AUTOMATYCZNE-

Sterowanie automatyczne odbywa się analogicznie jak sterowanie lokalne z tą różnicą, że

procedura rozruchu przenośnika rozpoczyna się automatycznie po podaniu styku na zaciski
68 – 69 sterownika iskrobezpiecznego (IS) z przenośnika odbierającego.

•

STEROWANIE LOKALNE BIEG WOLNY-

Sterowanie lokalne bieg wolny odbywa się analogicznie jak sterowanie lokalne z tą róż

nicą, że sterownik iskrobezpieczny (IS) załączy aparaturę łączeniową napędu (W-1 i W-2 ) tylko
na biegu wolnym.

4.1.5.2. Zatrzymanie przenośnika taśmowego.

4.1.5.2.1 Samoczynne zatrzymanie przenośnika taśmowego.

Wyłączenie samoczynne przenośnika może nastąpić w przypadku:

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 19/23

- zadziałania zabezpieczenia zwarciowego, przeciążeniowego lub upływowego w aparatu-

rze łączeniowej,

- zaniku lub spadku napięcia zasilania aparatury łączeniowej (W-1; W-2) i (W-3; W-4) po-

niżej 0,85Un lub przekroczenia wartości powyżej 1,1 Un,

- uszkodzenia w pętli obwodu sterowania,
- sklejenia styków stycznika aparatury (W-1; W-2) i (W-3, W-4),
- zadziałania któregokolwiek z czujników (ruchu, spiętrzenia, temperatury, czujnika urzą-

dzenia samogaszącego, czujnika przepływu cieczy),

- spadku napięcia zasilającego sterownik (IS) poniżej wartości 11V,

4.1.5.2.2 Awaryjne zatrzymanie przenośnika taśmowego.

Awaryjne wyłączenie przenośnika następuje przy:

- bezpośrednim przełączeniu wyłącznika awaryjnego (WA-…),
- pociągnięciu za linkę rozciągniętą pomiędzy wyłącznikami awaryjnymi (WA-…), zabudowa-

nymi wzdłuż przenośnika,

- naciśnięciu przycisku grzybkowego z blokadą STOP, znajdującego się na sterowniku (IS),
- w przypadku nagłej konieczności wyłączenia zasilania napędu przenośnika, w sytuacji braku
możliwości wyłączenia napędu opisanymi wyżej sposobami, przy przekręceniu przełączniko-
rozłączników w aparaturze łączeniowej (W-1; W-2) w poz. „0” - odłączony.

4.1.5.3. Współpraca sterownika Diament 2200-E z wyłącznikami awaryjnymi.

W układzie sterowania przewidziano możliwość awaryjnego zatrzymania przenośnika ta-

śmowego za pomocą wyłączników awaryjnych linkowych zabudowanych wzdłuż jego trasy oraz
w wybranych miejscach na trasie transportu. Pomiędzy wyłącznikami awaryjnymi zabudowa-
nymi wzdłuż trasy przenośnika należy rozciągnąć linkę stalową.

Wersja 1:
Wyłączniki awaryjne wyposażone są w trzy styki, z których jeden jest włączony w obwód

bezpieczeństwa, drugi do obwodu sygnalizacyjnego, a trzeci do obwodu identyfikacji numeru
zablokowanego wyłącznika.

W obwodzie bezpieczeństwa styki połączone są szeregowo tworząc pętlę zakończoną dio-

dą prostowniczą, umieszczoną w ostatnim wyłączniku awaryjnym. Połączenie obwodu bezpie-
czeństwa z obwodem sterowania aparatury łączeniowej (W-1; W-2) jest zrealizowane na zaci-
skach Lz14 i Lz15 sterownika (IS).

Wersja 2:
Wyłączniki awaryjne wyposażone są w cztery styki, z których jeden jest włączony w ob-

wód bezpieczeństwa biegu wolnego, drugi w obwód bezpieczeństwa biegu szybkiego, trzeci do
obwodu sygnalizacyjnego, a czwarty do obwodu identyfikacji numeru zablokowanego wyłącz-
nika.

W obwodach bezpieczeństwa styki połączone są szeregowo tworząc pętle zakończone dio-

dami prostowniczymi umieszczonymi w ostatnim wyłączniku awaryjnym. Połączenie obwodów
bezpieczeństwa biegu wolnego i szybkiego z obwodem sterowania aparatury łączeniowej
(W-1; W-2) jest zrealizowane na zaciskach Lz14, Lz15, Lz60 i Lz61 sterownika (IS).

Wersja 1 i 2:
Zadziałanie wyłącznika awaryjnego sygnalizowane jest lokalnie świeceniem diod LED w

bocznych ściankach przynależnych sygnalizatorów (SA-…). Dodatkowo informacja o zadziała-
niu wyłącznika przekazana jest do sterownika i wyświetlana na wyświetlaczu z jednoczesnym
podaniem numeru wyłącznika. Funkcja identyfikacji numeru zablokowanego wyłącznika reali-
zowana jest z wykorzystaniem nadajników identyfikacji blokady (NIB-..) zabudowanych w każ-
dym wyłączniku awaryjnym WA-...

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 20/23

Wyłączniki awaryjne należy instalować wzdłuż trasy przenośnika od strony przejścia dla

ludzi.

4.1.5.4. Współpraca sterownika Diament 2200-E z czujnikami kontrolującymi prawidłową

pracę przenośnika taśmowego.

Sterownik Diament 2200-E współpracuje z następującymi czujnikami:
- ruchu,
- spiętrzenia,
- temperatury,
- urządzenia samogaszącego,
- przepływu cieczy.
Typy stosowanych czujników znajdują się w wykazie urządzeń w punkcie 2. Sposób zabu-

dowy mechanicznej w/w czujników powinien być zgodny z ich instrukcją obsługi oraz instrukcją
obsługi przenośnika taśmowego.

Na rysunkach ideowych i montażowych przedstawiono sposób ich połączenia elektryczne-

go ze sterownikiem Diament 2200-E. Czujniki ruchu, spiętrzenia, przepływu cieczy oraz urzą-
dzenia samogaszącego są łączone bezpośrednio do zacisków sterownika, natomiast styki czujni-
ków temperatury (CT-…) są połączone szeregowo tworząc pętlę zakończoną diodą prostowni-
czą, umiejscowioną w ostatnim czujniku. Pętla ta jest włączona do zacisków Lz3 i Lz4 sterowni-
ka.

4.1.6. Sygnalizacja ostrzegawcza i łączność porozumiewawcza.

Przewiduje się wyposażenie przenośnika taśmowego w sygnalizatory akustyczne głośno-

mówiące SAG-94E.

W/w sygnalizatory umożliwiają:

- współpracę ze sterownikiem DIAMENT 2200-E,
- emisję akustycznego sygnału „Uwaga! Rozruch maszyny” przed każdym uruchomieniem prze-

nośnika (czas trwania sygnału minimum 5s),

- zrealizowanie priorytetu dla emisji sygnału ostrzegawczego przed uruchomieniem przenośnika

taśmowego,

- emisję akustycznych sygnałów informacyjnych – zadziałania wyłącznika awaryjnego, czujnika

temperatury, spieczenia styków w aparaturze łączeniowej zasilającej napęd,

- emisję akustycznych sygnałów porozumiewawczych,
- simpleksową łączność głośnomówiąca,
- optyczną lokalną sygnalizację zadziałania przynależnego wyłącznika awaryjnego za pomocą

diod LED umieszczonych na obudowie sygnalizatora,

Parametry techniczne emitowanych sygnałów ostrzegawczych i informacyjnych są zgodne

z normą PN-G-47050:1997 „Ochrona pracy w górnictwie. Sygnalizacja optyczna i akustyczna w
podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych. Wymagania.”

4.1.7. Sterowanie stacji napinania.

Do sterowania stacji napinania zastosowano zespół sterowania stacją napinania (PSN) ty-

pu BAJTEL-STER/4B dostosowany do niniejszego układu.

W celu napinania taśmy wpierw należy:
a) w wyłączniku (W-5) przełączniko-rozłącznik ustawić w pozycję „w prawo”, co spo-

woduje zamknięcie zestyku oznaczonego „C, D” i tym samym przygotowanie obwodu
sterowania do napinania taśmy,

b) w pulpicie BAJTEL-STER/4B przełącznik kluczykowy ustawić w pozycji „PRACA”.
Proces napinania odbywa się bez sygnalizacji ostrzegawczej po naciśnięciu i przytrzyma-

niu przycisku „NAPINANIE” na pulpicie BAJTEL-STER/4B.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 21/23

W celu zluzowania taśmy wpierw należy :

a) w wyłączniku (W-5) przełączniko-rozłącznik ustawić w pozycję „w lewo”, co spowo-

duje zamknięcie zestyku oznaczonego „E, F” i tym samym przygotowanie obwodu
sterowania do zluzowania taśmy,

b) w pulpicie BAJTEL-STER/4B przełącznik kluczykowy ustawić w pozycji „PRACA”.
Proces luzowania odbywa się bez sygnalizacji ostrzegawczej po naciśnięciu i przytrzy-

maniu przycisku „LUZOWANIE” na pulpicie BAJTEL-STER/4B.

Jako zabezpieczenie przed nadmiernym naprężeniem się taśmy przewidziano wyłącznik

krańcowy stacji napinającej WKN. Zadziałanie tego wyłącznika spowoduje rozłączenie obwodu
sterowania napinaniem taśmy oraz zablokuje możliwość uruchomienia aparatury łączeniowej
napędu. Po zaistnieniu takiego zdarzenia możliwe będzie tylko sterowanie luzowaniem. Aby
uruchomić przenośnik taśmowy należy lekko poluzować taśmę do momentu odblokowania wy-
łącznika krańcowego napinania (WKN).

Użytkownik sterując ręcznie stacją napinającą z napędem elektrycznym powinien posłu-

giwać się mechanicznym wskaźnikiem związanym z napędem napinania – luzowania.

4.1.8. Kable i przewody.

4.1.8.1. Typy kabli i przewodów.

Oznaczenie
schematowe

Typ kabla/przewodu

5.xx

YnHOGY 3x2,5+2,5+2,5
lub kabel (przewód) dopuszczonego typu z żyłami indywidualnie ekrano-
wanowanymi o przekroju minimum 2,5 mm

2

na napięcie 0,6/1kV.

6.xx

YnHKGSY 3x1,5+1,5 ÷ YnHKGSY 13x1,5+1,5
lub kabel (przewód) o przekroju 1; 1,5 mm

2

i liczbie żył od 3÷14 na napięcie 0,6/1kV lub 300/500 V z indywidual-

nymi ekranami na żyłach.

UWAGI:

Parametry indukcyjności L i pojemności C kabli i przewodów stosowanych do łączenia

obwodów iskrobezpiecznych należy dobrać zgodnie z warunkami stosowania, danymi technicz-
nymi oraz parametrami obwodów iskrobezpiecznych poszczególnych urządzeń.

Możliwe jest zastosowanie zamienników dla kabli przedstawionych w powyższej tabeli,

jednak kable te muszą być przeznaczone do pracy w wyrobiskach zaliczonych do stopnia „a”,
„b” i „c” niebezpieczeństwa wybuchu metanu oraz do klasy A i B zagrożenia wybuchem pyłu
węglowego.

5. KONIECZNOŚĆ PODEJMOWANIA SZCZEGÓLNYCH ŚRODKÓW BEZPIE-

CZEŃSTWA.

Celem zapewnienia bezpieczeństwa przy montażu i eksploatacji urządzeń elektrycznych

należy przestrzegać norm, przepisów i zaleceń obowiązujących w górnictwie.
Szczególnie należy zwrócić uwagę na to, by:
1/ przed przystąpieniem do prac, przy urządzeniach elektrycznych układu sterowania i sygnali-
zacji, w których występują obwody nieiskrobezpieczne lub obwody z napięciem niebezpiecznym
bezwarunkowo odłączyć napięcie zasilania całego urządzenia i zabezpieczyć przed jego przy-
padkowym załączeniem w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami,
2/ przed przystąpieniem do prac, przy urządzeniach i obwodach iskrobezpiecznych, mogących
naruszyć sprawność elektryczną układu sterowania i sygnalizacji postępować wg zasady opisa-
nej w podpunkcie 1,

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 22/23

3/ stosować odpowiednie narzędzia przewidziane przez producentów aparatury elektrycznej w

dokumentacjach DTR lub instrukcjach obsługi poszczególnych urządzeń,

4/ stosować wszelkie zalecenia podane w dokumentacji elektrycznej urządzeń wchodzących w

skład układu sterowania i sygnalizacji.

6. WARUNKI STOSOWANIA ORAZ WARUNKI TRANSPORTU.

6.1. Warunki transportu.

Przed transportem elementów układu sterowania i sygnalizacji na dół kopalni należy

sprawdzić, czy zostały one dostarczone przez wytwórcę zgodnie z dokumentacją.

Elementy układu należy transportować zgodnie z DTR tych urządzeń. W czasie transpor-

tu należy zabezpieczyć urządzenia przed uszkodzeniami mechanicznymi, zanieczyszczeniami i
wodą.

6.2. Instalowanie i montaż.

Wszystkie urządzenia użyte w układzie sterowania i sygnalizacji muszą być zamontowane

zgodnie z ich instrukcjami obsługi (dokumentacjami techniczno- ruchowymi). Sposób ich za-
montowania i wykorzystania musi zapewniać sprawne i właściwe działanie. Rozmieszczenie
urządzeń powinno być dostosowane do istniejących warunków lokalnych.

Połączenia elektryczne należy wykonać zgodnie z załączonymi schematami montażowymi.
Urządzenia powinny być montowane tylko przez wykwalifikowany personel, posiadający

do wykonywania niniejszych czynności odpowiednie upoważnienia.

Połączenia kablowe powinny być jak najkrótsze z uwzględnieniem lokalnych warunków

zabudowy. Kable powinny być tak zlokalizowane, aby wyeliminować możliwość ich uszkodze-
nia mechanicznego.

W czasie wykonywania prac montażowych (prace łączeniowe, instalacyjne i kontrolno –

pomiarowe) należy zwracać uwagę na zachowanie bezpieczeństwa pracy.

Przed oddaniem „Układu sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu

DIAMENT” do ruchu należy przeprowadzić próbę działania wszystkich urządzeń oraz kontrolne
sprawdzenie zabezpieczeń urządzeń zgodnie z ich DTR, a zwłaszcza kontrolę działania wyłącz-
ników awaryjnych oraz ewentualnie przeprowadzić inne czynności odpowiednio do wymagań
panujących w przedsiębiorstwie.

6.3. Konserwacje, przeglądy, naprawy i regulacje.

W trakcie eksploatacji „Układu sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych ty-

pu DIAMENT” nie jest wymagane przeprowadzanie specjalnych konserwacji. Należy natomiast
przeprowadzać kontrole bieżące w celu sprawdzenia prawidłowego stanu technicznego i funk-
cjonowania urządzeń, odpowiednio do rygorów panujących w przedsiębiorstwie oraz kontrole
okresowe wynikające z przepisów dla urządzeń przeciwwybuchowych. W przypadku występo-
wania zapylenia, okresowo należy oczyścić urządzenia z nagromadzonego pyłu oraz przetrzeć
szybę wyświetlacza sterownika iskrobezpiecznego przy pomocy wilgotnej delikatnej szmatki.

Instrukcja obsługi
„Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.”
DTR – S72/2/2007/ELTEL

Wydanie 2, strona 23/23

6.4. Demontaż.

a) Przed przystąpieniem do demontażu urządzeń należy wszystkie urządzenia elektryczne odłą-
czyć od napięcia.
b) Stosować odpowiednie narzędzia przewidziane przez producentów aparatury elektrycznej.
c) Przestrzegać norm bhp.
d) Zabezpieczyć odpowiednie magazynowanie urządzeń, po wykonaniu demontażu.

7. SPIS RYSUNKÓW.

S72/2.01 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Wersja 1. Silniki jednobiegowe. Schemat blokowy. Arkusz 1/1.

S72/2.02 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Wersja 1. Silniki jednobiegowe. Schemat ideowy. Arkusz 1/5 ÷ 5/5.

S72/2.03 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Wersja 1. Silniki jednobiegowe. Schemat montażowy. Arkusz 1/5 ÷ 5/5.

S72/2.04 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Wersja 2. Silniki dwubiegowe. Schemat blokowy. Arkusz 1/1.

S72/2.05 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Wersja 2. Silniki dwubiegowe. Schemat ideowy. Arkusz 1/1 ÷ 5/5.

S72/2.06 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Wersja 2. Silniki dwubiegowe. Schemat montażowy. Arkusz 1/1 ÷ 5/5.

S72/2.07 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Sterowanie stacji napinania. Wersja 1 i 2. Schemat ideowy. Arkusz 1/1.

S72/2.08 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Sterowanie stacji napinania. Wersja 1 i 2. Schemat montażowy. Arkusz 1/1.

S72/2.09 Układ sterowania i sygnalizacji dla przenośników taśmowych typu DIAMENT.

Schemat poglądowy współpracy sterownika iskrobezpiecznego (IS)
z wyłącznikami zasilającymi silniki dwubiegowe. (Wersja 2). Arkusz 1/1.