Typ Arthropoda Stawonogi
-pochodzenie od Annelida (teoria Egdyzonu)
Ewolucja:
1 Powstają pry ityw e prastawo ogi od jakiś pierś ie i opodo y h
*Koncentracja systemu nerwowego (w akronie-archicerebrum->komisura oczna i inne zwoje)
*wytworze ie oskórka hity owego ożliwoś wyjś ia a ląd
*uwste z ie ie elo y, powsta ie he o elu krew się wylewa
*powsta ie ostiów w ser u
. powstają pry ityw e stawo ogi właś iwe
*powstają o zy złożo e skł. ) a itidów
*oskórek kutikular y->podział a seg e tal e skleryty
* zło owa e od óża
*reduk ja i za k ię ie arządów seg e tal y h wydal i zy h
. powsta ie aktual ie żyją y h grup stawo ogów
*powstanie metymerii heteronomicznej = proces tagmatyzacji
*utworze ie arządów gę owy h
*poj
awie ie się syste u t hawkowego i ewki Malphigiego harakterysty z y dla lądowy h
stawo ogów
-najbogatsze w gatunki ok. milion sto
-
seg e towa e; eta ery z ie ułożo e od óża
-
eta eria hetero o i z a waru kuje ją szkielet
-
róż a tag atyza ja iała efaliza ja ajważ iejsza
-
NIE MAJĄ GŁOWY hepi elo orpha -> paję zaki
-
li z a seg e tów w grupa h róż a
-
od óża połą zo e z iałe stawa i
-
hity owy pa erz ogra i za i h wzrost; ros ą pod zas li ie ia
-
ie a a ło ka igawkowego
-
do rze u ięś io e!
-
ja a iała-> miksocel=mieszana
-
ukł.pokar owy: paję zaki ają wątro otrzystkę a rak jej u owadów
-
za k ięte eta efrydia
-
stawo ogi lądowe-> cewki Malphigiego
-
ukł.krąże ia: otwarty o róż y stop iu reduk ji ie ają a zy włosowaty h
*naczynie grzbi
etowe głów e peł i fu k ję ser a
*naczynie brzuszne
*ser a róż e li z y ostiów/i wię ej ostiów ty ardziej pry ityw e
-
i ardziej układ odde howy ardziej rroz udowa y ty ukł.krąże ia
iej roz udowa y
22.05.2012
-zaplemnienie w trakcie kopulacji
u ty h które ają właś iwy arząd kopula yj y asie ie oże y
przenoszone przez gonady-
zastęp ze arządy kopula yj e od óża, pelipalpy, helie ry
Spermatofory-
> iezwykle sko plikowa e zaple
ie ie oże y składa e a podłożu lu przez ta e
godowe naprowadzanie samicy na spermatofory)
)aple
ie ie z reguły wew ątrz orga iz u Skrzypło z-limulus-> zapłod ie ie zew ętrz e
-skomplikowane wyszukiwanie partnera seksualnego FEROMONY (b.silne)
-
u iektóry h wystepuje opieka ad poto stwe p. atka kar i łode
-wszytskie typy partenogenezy (pedogeneza-
roz
aża ie się łodego oso ika
-
jest i żyworod oś iektóre owady, rozto za, skorpio y
*jajożyworod oś
*żyworod oś ade otrofi z a łode rozwijają się w droga h rod y h sa i y i są odżywia e
przez
róż orod e struktury
*żyworod oś he o eli z a łode z dróg rod y h prze hodzą do he o elu i zywią się
koszte arządów wew ętrz y h sa i y )AdIJAJĄ MATKE SKUdANE!
-
pil ują zase łody h-> skorpiony
-
rozwój:
. epi ery z y~epi orfoza stadiu łodo ia e wy hodzą z jaja a peł ą li z ę seg e tów
*prosty-
stadia łodo ia e podo e do dorosły h p. paję zaki, skorpio y, owady
ezskrzydłe
*złożo y-stadia łodo ia e iepodo e do dorosły h p. otyle
. a a ery z y~a a orfoza ie ają peł ej li z y seg e tów p. pływik
-ekologia i rozmieszczenie
*najliczniejsza grupa
* aj ardziej zróz i owa a
*są WS)ĘD)IE
*pasożyty ale i wol o so ie zyją e
*wszystkie ożliwe i terak je iędzy oso ika i
Podtyp C
heli ero orpha sz zęko- zułko podo e
-przydatki=chelicery
-
ie ają: głowy, zułków, właś iwy h arządów gę owy h sz zęk u żuwa zek
Nadgromada Pantophoda kikutnice
-prosoma 3-
9 seg e tów
-brak opistosomy
-ryjek
Nadgromada Chelicerata-
sz zęko zułkow e
-
iało z udowa e z 6 seg e tów:proso y, heli ery, pedipalpy, pray od óży
7-
seg e tów opistoso a poz awio a od óży kro z y h
-
arządy odde howe: skrzela, worki płu e, t hawki
Gromada Ostrogony
-
proso a 6 seg e tów: 6 par jed ogałęzisty h klesz zowato zako zo y h przydatków; para
heli erów przed otwore gę owy
-
opistoso a: 6 par przydatków przekształ o y h
Pierwsza para=operkula, przykrywa skrzela
2-6 skrzela
-
otwór ge owy-> iędzy iodra i od óża
-
ie a sz zęk
-w rozwoju larwa trylobitowa
-
żyja w orza h
-konserwattywna grupa
Gromada Arachnida-
paję zaki
-
proso a 6 seg e tów
Chelicery- przydatki I
Pedipalpy-przydatki II
pary od óż
-opistosoma 7-
seg e tów
drak od óży kro z y h, ogą y a i h pozostałoś i przekształ o y h od óży
-
otw. Gę owy oże y a RO)STRUM lu a d ie zagłę ie ia; iędzy oga i ylioso a
-
arząd odde howy->worki płu e, płu ot hawki i t hawki
-
rozdziel opł iowe z reguły rozwój prosty złożo y z larwą i stadia i i fal y i
-ok.100ty
s gatu ków
-
skorpio afryka ski-> 9
; rozto ze 9 µ
-
proso a i opistoso a ogą się łą zy a ałej swej szerokoś i
-chelicery od 1-
zło ów, róż ie zako zo e u pająka a i h gru zoły jadowe
-
pedipalpy podo e al o i ie do od óży kro z y h ; ogą y go opoda i p. sa ie pająka
-
pary od óży kro z y h
-
stadia larwal e: rozto za i kaptur e te a też go opody = pary od óży
-
ukł. erwowy:zwój adprzełykowy zla y z podprzełykowy
-
arządy z ysłów- wszystkie
*mechanoreceptory: trichobotria
*n.chemiczny: organy Hallera
*wzrok: o zy głów e i o z e
-
ukł. pokar owy: rak sz zęk i żuwa zek
Gru zoł wątro otrzustkowy trawie ie i agazy owa ie pokar u
-cewki Malphigiego
Gru zoły iodrowe=za k ięte eta efrydia