Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (1) 2007
WPA
YW NOWOCZESNYCH SYSTEMÓW OPRYSKIWANIA
NA JAKOŚĆ POKRYCIA CIECZ
UŻYTKOW

ROŚLIN ZIEMNIAKÓW
MAREK WACHOWIAK, ROMAN KIERZEK
Instytut Ochrony Roślin
Władysława Węgorka 20, 60-318 Poznań
[e-mail]; [e-mail]
I. WST
P
Ochrona plantacji ziemniaków przed powszechnie występującymi chorobami,
z technicznego punktu widzenia, należy do zabiegów bardzo trudnych. Gęste i zwarte
łany ziemniaków wymagają dokładnego spenetrowania przez rozpyloną ciecz użytkową
(Kierzek i Wachowiak 2003). Dodatkowym problemem jest fakt, że choroby rozwijają
się początkowo w dolnych partiach roślin i to głównie na dolnych stronach blaszek
liściowych (Van de Zande i wsp. 1999). Jednocześnie większość zalecanych fungicy-
dów wykazuje działanie powierzchniowe i wymaga dokładnego pokrycia miejsca infek-
cji. Stąd potrzeba poszukiwania nowych sposobów nanoszenia środków ochrony roślin
oraz modyfikacji sprzętu do ich aplikowania.
W badaniach oceniano wpływ dwóch nowych typów rozpylaczy na jakość pokrycia
powierzchni roślin ziemniaków. Testowano dodatkowy wpływ pomocniczego strumie-
nia powietrza, uzyskiwanego w opryskiwaczu rękawowym.
II. MATERIAA
I METODY
Ścisłe doświadczenie poletkowe zlokalizowano w 2006 roku w Polowej Stacji Do-
świadczalnej Instytutu Ochrony Roślin w Winnej Górze na plantacji ziemniaków od-
miany Bryza. Doświadczenie założono w układzie pasowym, a wielkość poletka wyno-
siła 22 m2. Opryskiwanie wykonano prototypowym opryskiwaczem rękawowym w wer-
sji taczkowej o szerokości roboczej 2 metrów. Stosowano następujące rozpylacze i pa-
rametry zabiegu:
 rozpylacz TeeJet XR 11003 VP (XR 03) jako standard  200 l cieczy na ha, ciśnie-
nie 2,2 bar, prędkość 6,0 km/h,
 rozpylacz specjalistyczny opryskujÄ…cy pod kÄ…tem 30o Syngenta Potato VP 04 (Pota-
to 04)  270 l cieczy na ha, ciśnienie 2,2 bar, prędkość 6,8 km/h,
 rozpylacz eżektorowy Amistar AZ 110025 (AZ 025)  200 l cieczy użytkowej na ha,
ciśnienie 3,0 bar, prędkość 6,0 km/h.
Wpływ systemów opryskiwania na jakość pokrycia roślin ziemniaków 151
Opryskiwanie wykonano fungicydem Miedzian 50 WP w dawce 4 kg/ha, bez i z do-
datkiem adiuwanta Atpolan 80 EC w dawce 1,5 l/ha. Doświadczenie obejmowało wy-
konanie zabiegów w trzech wariantach, tj. bez stosowania pomocniczego strumie-
nia powietrza, z pomocniczym strumieniem powietrza o wydatku określanym na
300 m3/h/1 mb belki polowej i z pomocniczym strumieniem powietrza o wydatku okreÅ›-
lanym na 600 m3/h/ 1 mb belki polowej.
Opryskiwanie wykonano w dniu 24.08.2006 przy temperaturze 21°C, wilgotnoÅ›ci po-
wietrza 42% i prędkości wiatru 1,5 2,5 m/s, w fazie dużej zwartości naci ziemniaków.
Jakość pokrycia liści ziemniaków fungicydem Miedzian 50 WP oceniano metodą
chemiczną (Bojarski 1972), polegającą na przeniesieniu śladów preparatu miedziowego
z liści na bibułę i klasyfikacji uzyskanych obrazów w skali od 0 400. Do analizy pobie-
rano liście w dwóch punktach z każdej redliny i to zarówno liście wierzchołkowe, jak
i liście z dolnych pięter roślin. Ocenie poddawano górne i dolne strony liści.
W doświadczeniu tym wprowadzono równolegle drugą metodę oceny pokrycia
opryskiwanych roślin. Oceniano pokrycie próbników wodoczułych przytwierdzonych
w dziesięciu punktach na każdym poletku do górnych i dolnych stron blaszek liścio-
wych. Próbniki zmieniają zabarwienie pod wpływem kropel wody zawartej w cieczy
użytkowej. Obszary zabarwione na niebiesko stanowiły podstawę do oznaczenia po-
wierzchni pokrytej przez krople. Określenie stopnia pokrycia przeprowadzono na sta-
nowisku do komputerowej analizy obrazu.
III. WYNIKI I ICH OMÓWIENIE
Stwierdzono, że najlepsze pokrycie liści ziemniaków uzyskano specjalistycznym
rozpylaczem Potato 04, który najlepiej penetrował łan roślin (tab. 1). Rozpylacz ten
zapewniał opryskiwanie średniokropliste i ukośny strumień rozpylonej cieczy zgodny
Tabela 1. Wpływ typu rozpylacza i pomocniczego strumienia powietrza na pokrycie roślin ziem-
niaków (w skali 0 400) fungicydem
Table 1. Effect of nozzles and air-assisted system on potato coverage by fungicide in 0 400 scale
Pokrycie liści ziemniaków
w skali 0 400
Index of potato leaf coverage
in 0 400 scale
Obiekt doświadczalny
Treatment
Miedzian 50 WP
Miedzian 50 WP
+ Atpolan 80 EC
XR Potato AZ XR Potato AZ
03 04 025 03 04 025
1 2 3 4 5 6 7 8
G.s.l.w.1 210 390 390 200 400 390
D.s.l.w.2 100 290 140 40 280 210
Bez PSP
G.s.l.s.3 200 370 370 200 340 320
Spraying
D.s.l.s.4 30 150 120 70 190 50
without air-assisted system
Åšrednia
135 300 255 128 303 243
Mean
152 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (1) 2007
1 2 3 4 5 6 7 8
G.s.l.w. 210 390 360 360 380 400
PSP
D.s.l.w. 80 190 200 210 290 80
300 m3/h na 1 m belki
G.s.l.s. 220 350 230 230 380 380
Spraying with air-assisted
D.s.l.s. 40 160 120 140 160 80
system  output 300 m3/h
on 1 m spray boom
Åšrednia
138 273 228 235 303 235
Mean
G.s.l.w. 230 390 380 350 390 340
PSP
D.s.l.w. 30 140 180 270 250 100
600 m3/h na 1 m belki
G.s.l.s. 220 300 260 310 360 330
Spraying with air-assisted
D.s.l.s. 40 130 50 150 180 70
system  output 600 m3/h
on 1 m spray boom
Åšrednia
130 240 218 270 295 210
Mean
1
G.s.l.w.  Górna strona liści wierzchołkowych  Top side of upper leaves
2
D.s.l.w.  Dolna strona liści wierzchołkowych  Bottom side of upper leaves
3
G.s.l.s.  Górna strona liści spodnich  Top side of lower leaves
4
D.s.l.s.  Dolna strona liści spodnich  Bottom side of lower leaves
z kierunkiem jazdy opryskiwacza. Dzięki temu zdecydowanie poprawiła się penetracja
łanu przez rozpyloną ciecz. Również zastosowanie adiuwanta spowodowało wzrost
pokrycia roślin.
Użycie do zabiegu rozpylaczy eżektorowych AZ 025, wytwarzających opryskiwanie
grubokropliste, zapewniło dobre pokrycie roślin preparatem, niezależnie od dodatku
adiuwanta Atpolan 80 EC.
Tabela 2. Wpływ typu rozpylacza i pomocniczego strumienia powietrza na pokrycie próbników
wodoczułych
Table 2. Effect of nozzles and air-assisted system on WSP (Water Sensitive Paper) coverage
Pokrycie próbników  Index of WSP coverage
[%]
Obiekt doświadczalny
Miedzian 50 WP
Miedzian 50 WP
Treatment
+ Atpolan 80 EC
XR Potato AZ XR Potato AZ
03 04 025 03 04 025
1 2 3 4 5 6 7 8
G.s.l.w.1 15,4 45,9 26,2 21,4 49,6 23,3
D.s.l.w.2 0,4 0,5 0,2 0,5 0,3 1,7
Bez PSP
G.s.l.s.3 8,8 17,9 7,2 14,2 30,6 10,2
Spraying without
D.s.l.s.4 0,3 0,6 0,1 0,8 0,7 0,1
air-assisted system
Åšrednia
6,2 16,2 8,4 9,2 20,3 8,8
Mean
Wpływ systemów opryskiwania na jakość pokrycia roślin ziemniaków 153
1 2 3 4 5 6 7 8
G.s.l.w. 20,8 34,9 34,3 38,0 41,7 25,2
PSP
D.s.l.w. 0,3 2,1 0,3 0,7 1,1 0,1
300 m3/h na 1 m belki
G.s.l.s. 13,8 29,5 6,9 18,9 9,8 8,2
Spraying with air-assisted
D.s.l.s. 0,2 0,2 0,2 0,2 0,9 0,1
system  output 300 m3/h
on 1 m spray boom
Åšrednia
8,8 16,7 10,4 14,5 13,4 8,4
Mean
G.s.l.w. 35,4 31,1 29,4 27,2 42,3 36,5
PSP
D.s.l.w. 0,5 10,6 0,8 1,5 20,0 0,2
600 m3/h na 1 m belki
G.s.l.s. 27,1 32,4 9,7 13,6 23,5 19,8
Spraying with air-assisted
D.s.l.s. 0,7 3,5 0,3 0,5 0,8 0,1
system  output 600 m3/h
on 1 m spray boom
Åšrednia
15,9 19,4 10,0 10,7 21,6 14,5
Mean
1
G.s.l.w.  Górna strona liści wierzchołkowych  Top side of upper leaves
2
D.s.l.w.  Dolna strona liści wierzchołkowych  Bottom side of upper leaves
3
G.s.l.s.  Górna strona liści spodnich  Top side of lower leaves
4
D.s.l.s.  Dolna strona liści spodnich  Bottom side of lower leaves
Stwierdzono, że opryskiwacz wyposażony w pomocniczy strumień powietrza po-
wodował zmiany pokrycia liści ziemniaka preparatem miedziowym, w zależności od
zastosowanego typu rozpylacza, dodatku adiuwanta oraz prędkości powietrza.
Ocena tego samego doświadczenia przedstawiona za pomocą próbników wodoczu-
łych (tab. 2) potwierdziła korzystny wpływ pomocniczego strumienia powietrza i adiu-
wanta Atpolan 80 EC na pokrycie powierzchni cieczą użytkową. Opryskiwanie takie
umożliwia głębszą penetrację gęstego i zwartego łanu naci ziemniaków przez krople,
transportowane z dużą energią. Na postawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że
pokrycie próbników jakie jest wymagane do zwalczania chorób roślin (Gajtkowski
i wsp. 2005) zapewniał rozpylacz Potato 04, niezależnie od stosowania pomocniczego
strumienia powierza i dodatku adiuwanta do cieczy użytkowej.
IV. WNIOSKI
1. Opryskiwanie ziemniaków z użyciem specjalistycznych rozpylaczy Syngenta Potato
VP 04 (Potato 04) zapewniło bardzo dobre pokrycie roślin ziemniaka preparatem
i to zarówno na górnych, jak i dolnych stronach blaszek liściowych.
2. Opryskiwanie roślin ziemniaków, z użyciem rozpylaczy eżektorowych Amistar
AZ 110025 (AZ 025) zapewniło dobre pokrycie roślin preparatem. Pomocniczy
strumień powietrza oraz dodatek do cieczy użytkowej adiuwanta Atpolan 80 EC
zwiększały jakość pokrycia roślin.
3. Opryskiwanie ziemniaków z użyciem rozpylaczy standardowych XR 11003 (XR 03)
dawało najmniejsze pokrycie powierzchni liści. Dodatek adiuwanta Atpolan 80 EC,
a także pomocniczego strumienia powietrza powodowały lepsze pokrycie liści.
154 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (1) 2007
V. LITERATURA
Bojarski S. 1972. Metoda określania dokładności pokrycia roślin fungicydem miedziowym.
Ochrona Roślin nr 5: 14 15.
Gajtkowski A., Bzdęga B., Migdalska P. 2005. Spray coverage in potatoes with low drift and air 
induction nozzles. J. Plant Protection Res. 45: 17 24.
Kierzek R., Wachowiak M. 2003 Effect of nozzle types and adjuvants on the leaf coverage and
biological efficacy of fungicides in potato. J. Plant Protection Res. 43: 181 189.
Van de Zande J.C., Porskamp H.A.J., Michielsen J.M.G.P., Van Ijzendoorn M.T., Meier R. 1999.
Spray deposition and biological efficacy in potatoes. Techniques in Plant Protection  Inter-
national Conference. Warsaw, 23 26.05.1999: 117 125.
MAREK WACHOWIAK, ROMAN KIERZEK
EFFECT OF NEW SPRAY EQUIPMENTS
ON THE LEAF COVERAGE IN POTATO
SUMMARY
Field and laboratory trials were conducted to evaluate the differences in deposit and spray
coverage of potato leaves and water sensitive papers (WSP) between Syngenta Potato VP 11004
(nozzle orifice is angled at 30o to the vertical), Amistar AZ 110025 and conventional XR 11003
nozzles, with two spray liquids (i.e. copper oxychloride alone and with oil adjuvant) and sprayer
equipped with air-assisted system. Syngenta Potato VP 04 nozzles resulted in the greatest deposit
and spray coverage of potato leaves and WSP, regardless of application technique and liquid
characteristics. In case of other nozzles (Amistar AZ and XR 03) higher coverage of upper and
lower potato leaves depended on adjuvant and air-assisted system application.
Key words: nozzles, air-assisted system, potato coverage, fungicide, Syngenta Potato nozzle