Wstęp

Wyniki wyborów w Polsce w czerwcu 1989r. otworzyły drogę do przekształcenia

gospodarki, której funkcjonowanie według dotychczasowych reguł nie było już możliwe.

Panowało wówczas powszechne przekonanie, zarówno wśród elit, które sformułowany rząd,

jak i wśród związków zawodowych oraz większości ugrupowań politycznych, że szybka

budowa gospodarki rynkowej jest jedynym właściwym rozwiązaniem. Już w czerwcu 1989r.

podjęto działania zmierzające do: utworzenia jednolitego rynku walutowego wraz

z wprowadzeniem wewnętrznej wymienialności złotego - zniesienia monopolu państwa w

handlu zagranicznym, bezpośredniego powiązania struktury cen krajowych z cenami na

rynkach międzynarodowych, połączonych z likwidacją rachunku wyrównawczego cen w

handlu zagranicznym - oraz wzrostu samodzielności przedsiębiorstw poprzez zniesienie

reglamentacji rzeczowej, finansowej i dewizowej.

Terapia szokowa, zainicjowana 1 stycznia 1990r. przez zespół skupiony wokół

ówczesnego wicepremiera i ministra finansów L. Balcerowicza, zakładała redukcję deficytu

budżetowego z 7% w 1989r. do 1% w 1990r., liberalizację (zwolnienie spod kontroli państwa)

większości cen, stabilizację i wewnętrzną wymienialność złotego, rozpoczęcie reformy

systemu podatkowego, wprowadzenie ratyfikacyjnej polityki monetarnej, ograniczenie

kredytów, urealnienie stóp procentowych, ograniczenie indeksacji płac oraz kontrolę wzrostu

płac w przedsiębiorstwach państwowych.

Terapia szokowa przeprowadzona w Polsce stała się już legendą. Niektórzy jej krytycy

nie potrafiliby wymienić nawet kilku podstawowych jej cech. Tymczasem dotyczyła ona

tworzenia podstaw normalnej gospodarki, opartej na rozwiązaniach wielokrotnie

sprawdzonych w innych krajach. Pola manewru były znikome, a droga , którą można było iść,

jednokierunkowa, gdyż drugi kierunek mógł polegać wyłącznie na odtwarzaniu zasad

gospodarki centralnie sterowanej, która upadła.

Polski proces prywatyzacyjny pozostawał od początku pod znacznym wpływem

rozwiązań brytyjskich, sprawdzonym dzięki wieloletnim doświadczeniom Wielkiej Brytanii w

prywatyzowaniu sektora państwowego. Wpływ ten dotyczył także w pewnym stopniu Ustawy

o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, uchwalonej 13 lipca 1990r. po wielu

miesiącach żmudnych dyskusji.

Zgodnie z ustawą, rząd zachował prawo formułowania generalnego zarysu programów

prywatyzacyjnych w odniesieniu do konkretnych przedsiębiorstw, lecz jednocześnie dawał

zatrudnionym, radzie nadzorczej i związkom zawodowym duży stopień swobody zarówno

szczegółowego programu przekształceń, jak i metody prywatyzacji przedsiębiorstwa. Od

przedsiębiorstwach państwowych. Z tego 2863 przedsiębiorstw poddano komercjalizacji,

pozostało 1281 spółek skarbu państwa. Od początku tego roku tempo prywatyzacji jest

słabsze niż w latach ubiegłych. Jest to skutek obcięcia przez Sejm budżetu na ten cel aż o 50

procent. Zablokowane zostało rozkręcanie procedur przedprywatyzacyjnych, a więc wybór

doradcy inwestycyjnego i analiz poprzedzających ten proces.