28 11 2013 Nahotko Opis id 3191 Nieznany (2)

background image

28.11.2013, M. Nahotko

Przepisy katalogowania w Polsce:
-XIX/XX w. - zastosowanie w Polce, tzw. instrukcji ruskiej
-1917 - prace nad ustaleniami dotyczącymi zasad katalogowania podjął Związek Bibliotekarzy
Polskich.
-1923 - wydanie drukiem projektu dotyczącego katalogowania alfabetycznego w bibliotekach
polskich będącego rezultatem prac ZBP
-1924 - projekt Rudolfa Kotuli (wg instrukcji pruskiej)
-Józef Grycz:
-porównanie polskich przepisów katalogowania (1926)
-porównanie zagranicznych przepisów katalogowania (1929)

PRZEPISY KATALOGOWANIA W POLSCE:
- pierwsza ogólnopolska instrukcja Józefa Grycza w 1934r. : Przepisy katalogowania w bibliotekach
polskich
-W 1946 roku Skrócone przepisy katalogowania alfabetycznego Józefa Grycza i Władysławy
Borkowskiej : zasady wyboru hasła, sporządzania opisu i budowy katalogu alfabetycznego (głównie
książki) - do 1975 roku sześć wydań.
-W 1973 roku PN-73/N-01152 Opis bibliograficzny; przeznaczona dla bibliografii

ZASTOSOWANIE PN-82/N-01152

katalogi biblioteczne

bibliografie

opracowania dokumentacyjne

Korzyści: dostosowanie do zaleceń międzynarodowych, ujednolicenie opisu bibliograficznego
bez względu na zastosowanie (katalog, bibliografia)i typ dokumentu


Przepisy katalogowania książek, M.Lenartowicz (1983)

 powstała jedna część z trzech planowanych(Opis bibliograficzny, hasło, budowa katalogu)
 Trzy rozdziały: Zasady ogólne, Opis książki jednotomowej, Opis książki wielotomowej
 Dołączony słownik terminologiczny
 Strefy i elementy opisu przejęte z ISBD (M)
 Przepisy przeznaczone głównie do stosowania w katalogach bibliotecznych


Różnice między "Przepisami... " Lenartowicza a ISBD(M)

o Różnice w nazewnictwie : Strefa publikacji, dystrybucji nazywana strefą adresu

wydawniczego

o Ustalenie 3 stopni szczegółowości opisu
o znaki umowne obowiązują tylko na 3 stopniu szczegółowości
o Okładka jako dodatkowe źródło danych
o Dodany przepisy dotyczące uzupełniania i fingowania tytułu właściwego
o Rozróżnienie wielokropka z tytułu i dodanego przez katalogującego dla skrócenia tytułu w

kwadratowych nawiasach [...]

background image

o Możliwość pomijania pierwszego oznaczenia odpowiedzialności jeżeli pokrywa się ono z

hasłem głównym

o Miejsce wydania i nazwa wydawcy podawana w pierwszym przypadku, a nie tak jak jest w

książce (np. Kraków, a nie w Krakowie)

OGÓLNE ZASADY SPORZĄDZANIA OPISU BIBLIOGRAFICZNEGO:

1. Jednostka opisu:
książka jednotomowa
książka wielotomowa ( całość skompletowana lub w toku kompletowania; określona liczba tomów;
jeden z tomów)
niesamoistne wydawniczo i/lub piśmienniczo części książek jedno- lub wielotomowych
wydawnictwo ciągłe
samoistne wydawniczo i piśmienniczo części wydawnictwa ciągłego
niesamoistne wydawniczo części wydawnictw ciągłych
2. Stosowanie znaków umownych w celu oddzielenia kolejnych stref opisu bibliograficznego oraz
wyróżnienia poszczególnych elementów w obrębie stref

3. STREFA OPISU PODSTAWOWE ŹRÓDŁA DANYCH
I i II

Główna strona tytułowa lub jej substytut

IV Główna strona tytułowa lub jej substytut, inne preliminaria, okładka i metryka książki
V Cała książka
VI

Cała książka

VII i VIII Jakiekolwiek źródło

4. Język i alfabet opisu
a) do następujących stref opisu należy przejmować dane z opisywanej książki w języku w jakim w niej
wystepują: do strefy 1, 2, 3, 4 i 6.
b) w pozostałych strefach (tj. 5, 7 i 8) dane należy podawać w języku polskim
c) Elementy występujące w alfabetach innych niż łaciński należy transliterować zgodnie z
odpowiednimi polskimi normami.
d) Dopuszczalne podawanie zapisu w alfabetach niełacińskich w formie oryginalnej (rzadko
stosowane).
TRANSLITERACJA I TRANSKRYPCJA

Transliteracja
- odwzorowanie danego alfabetu za pomocą innego.
Transkrypcja - odwzorowanie wymowy za pomocą głosek innego języka.

Transliteracja odbywa się pomiędzy alfabetami, a transkrypcja pomiędzy językami.
Transliteracja zachowuje pisownię, transkrypcja - wymowę.
Transliteracja zakłada znajomość języka źródłowego, transkrypcja - docelowego.

TRANSLITERACJA - NORMY
W przypadku braku polskich norm:
ISO 233:1984 Transliteracja znaków arabskich
ISO 3602:1989 Romanizacja języka japońskiego

background image

ISO 7098:1991 Romanizacja języka chińskiego
ISO 11940 Transliteracja języka tajskiego
TRANSLITERACJA - Polskie normy
PN-ISO 9:2000 Informacja i dokumentacja . Transliteracja znaków cyrylickich na znaki łacińskie
PN-ISO 843:1999 Transliteracja alfabetu greckiego
PN-N-01211:1974 Transliteracja alfabetu hebrajskiego
PN-N-01212:1974 Transliteracja pisma jidysz
5. Forma gramatyczna i ortografia elementów opisu
a) poszczególne elementy opisu należy podawać w przypadku gramatycznym w jakim występują w
Polsce
b) należy przejmować pisownię elementów stosowaną w książce(dopuszcza się uwspółcześnienie
pisowni w opisach I i II stopnia szczegółowości)
c) wielkie litery należy stosować zgodnie z zasadami języka w jakim występuje dany element
6. Stosowanie skrótów
a) należy skracać występujące w opisie wyrazy typowe (np. redaktor, przełożył, opracował, tłumaczył,
---> red., przeł. oprac. tł.). Skróty stosujemy wg norm, np. PN-N-01158:1985 Skróty wyrazów i
wyrażeń w opisie bibliograficznym
b) w opisie stosuje się też skróty umowne zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych
elementów opisu
c) występujące w książce skróty należy przejmować w formie , w jakiej są podane (w miarę
możliwości podając rozwinięcie skrótu w kwadratowych nawiasach)
7. Prostowanie i wyjaśnianie danych
Występujące w książce dane mylne , fikcyjne itp. należy przejmować do opisu podając:
a) bezpośrednio po tych danych prawidłowe dane w kwadratowych nawiasach poprzedzone skrótem
: "i.e" lub "właśc."
b) w strefie uwag odpowiednie sprostowanie
c) wyrazy błędnie napisane w książce należy w tej formie przejmować do opisu dodając bezpośrednio
po nich w nawiasach kwadratowych wykrzyknik "[!]" lub sprostowanie poprzedzone "i.e" lub "właśc."

PODSUMOWANIE:

Ogólne zasady sporządzania opisu bibliograficznego:

Oddzielenie hasła od opisu

Opis ISBD ma identyfikować dokument (materializację - wydanie) , a nie dzieło w nim
zawarte.

Elementy opisu należy brać więc bezpośrednio z opisywanego dokumentu

Hasło ma umożliwić dostęp do opisu : jego forma i zasady stosowania zależą od potrzeb
danego zasobu informacji, a nie od zasad sporządzania opisu bibliograficznego


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
7 11 2013 Nahotko opis id 45052 Nieznany (2)
5 12 2013 Nahotko Opis id 39936 Nieznany (2)
5 12 2013 Nahotko Opis id 39936 Nieznany (2)
5 11 2013 Sapa Internet id 3993 Nieznany (2)
9 01 2014 Nahotko Opis id 48150 Nieznany (2)
5 11 2013 Lechowski Podst id 39 Nieznany (2)
26 11 2013 Sapa Internet id 313 Nieznany (2)
5 11 2013 Sapa Internet id 3993 Nieznany (2)
21 11 2013 Nahotko Opisid 29057 Nieznany (2)
3,10,17,24 10 2013 Nahotko opis Nieznany (2)
14 11 2013 Nahotko Opisid 15343 Nieznany (2)
18 04 2013 WBC(LEUKOCYTY)id 176 Nieznany (2)
28 40lecie instyt inz lad id 31 Nieznany (2)
Pr konst opis id 382146 Nieznany
biochemia pyt opis id 86492 Nieznany

więcej podobnych podstron