Humanistyka dla inżynierów – Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
A S E R T Y W N O Ś Ć
Asertywność to pełne, bezpośrednie, stanowcze i spokojne wyrażanie
swoich uczuć, poglądów i postaw wobec innych osób w sposób respektujący
uczucia, poglądy i postawy tych osób. Można się jej nauczyć (nie jest
wrodzona)! Ludzie asertywni potrafią powiedzieć „nie”, bez wyrzutów
sumienia, złości czy lęku. Asertywność to sztuka respektowania granic.
Jeśli nie będziemy znać własnych granic – nie uda nam się
zachowywać asertywnie: brak wiedzy „czego bronić”. Asertywność to nie
sztuka mówienia NIE – to przede wszystkim mówienie TAK sobie: własnym
potrzebom i uczuciom, bez lęku i poczucia winy, z szacunkiem dla siebie
i świata.
UWAGA:
Nie wolno dać się sprowokować do agresji werbalnej i fizycznej!
W skład umiejętności asertywnych wchodzi m.in.:
•
obrona swoich praw (mówienie „nie”),
•
wyrażanie uczuć pozytywnych i negatywnych,
•
przyjmowanie uczuć i opinii innych osób,
•
wyrażanie własnego zdania,
•
przyjmowanie własnych ocen – pochwała, krytyka,
•
umiejętność proszenia o przysługę lub pomoc, przepraszanie.
Asertywność jest czasami mylona z agresją. W przypadku zachowań
agresywnych sytuacje postrzegane są w kategoriach "ja wygrywam", "ty
przegrywasz".
Humanistyka dla inżynierów – Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
AGRESYWNOŚĆ
ULEGŁOŚĆ
ASERTYWNOŚĆ
Zachowania:
1. Bronimy własnych praw
lekceważąc prawa innych.
2. Dominujemy nad innymi,
czasami ich upokarzając.
3. Nie słuchamy innych.
4. Podejmujemy decyzje, nie
uwzględniając praw innych.
5. Przyjmujemy postawy
wrogie lub obronne.
Zachowania:
1. Lekceważymy własne
prawa, pozwalając innym je
naruszać.
2. Nie przedstawiamy
własnych potrzeb, poglądów i
odczuć.
3. Zachowujemy się
nieuczciwie - nasze działania
nie pokrywają się ze słowami,
co powoduje nagromadzenie
się złości i urazów.
Zachowania:
1. Bronimy własnych praw,
uznając jednocześnie prawa
innych.
2. Wyrażamy swoje potrzeby,
poglądy i odczucia.
3. Nasze stosunki z innymi
ludźmi cechuje wiara w siebie.
Przekaz brzmi:
1. Jak tak uważam - a ty
jesteś głupi, skoro myślisz
inaczej.
2. Takie są moje odczucia -
twoje się nie liczą.
3. Tak oto wygląda ta
sytuacja. Nie obchodzi mnie,
jak ty ją widzisz.
Przekaz brzmi:
1. Liczy się to, co ty myślisz,
nie to, co ja myślę.
2. Liczą się twoje odczucia,
nie moje.
3. Ważne jest, jak ty widzisz tę
sytuację.
Przekaz brzmi:
1. Takie jest moje zdanie.
2. Tak to odczuwam.
3. Tak oto widzę tę
sytuację.
4. Chciałbym usłyszeć, jak się
z tym czujesz. może uda się
nam znaleźć rozwiązanie
zadowalające nas oboje.
Komunikat "ja" - skup się na problemie, nie oskarżaj i nie obwiniaj innych.
Humanistyka dla inżynierów – Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
N i e n a r u s z o n y s y s t e m g r a n i c
* świadome nawiązywanie związków,
* świadome przezywanie bliskości,
* satysfakcja z bycia z ludźmi,
* poczucie bezpieczeństwa,
* respektowanie cudzych granic,
* umiejętność mówienia „nie”.
B r a k g r a n i c
* kłopoty w kontaktach z ludźmi,
* przyjmowanie roli agresora lub ofiary,
* naruszanie cudzych granic,
* poczucie zagrożenia i braku ochrony,
* brak umiejętności mówienia „nie”.
Humanistyka dla inżynierów – Psychologia
mgr Katarzyna Nosek
U s z k o d z o n y s y s t e m g r a n i c
* powodowanie konfliktów,
* częściowa ochrona,
* kłopoty z respektowaniem granic innych osób,
* niepełne poczucie bezpieczeństwa,
* umiejętność mówienia „nie” czasami.
M u r y z a m i a s t g r a n i c
* poczucie izolacji,
* brak intymności,
* samotność,
* mówienie „nie” w każdej sytuacji.