1
Kierunek Zarządzanie
Kształtowanie procesów w obszarze dystrybucji
na przykładzie Browaru XYZ
Shaping of processes in the distribution area
on the example of xyz brewery
2
OŚWIADCZENIE
Świadomy odpowiedzialności prawnej oświadczam, że przedkładana praca została
opracowana przeze mnie samodzielnie, nie zawiera żadnych danych oraz informacji, które
zostały pozyskane w sposób niedozwolony, a także iż nie stanowiła ona wcześniej –
w całości lub części – podstawy żadnej procedury urzędowej związanej z nadawaniem
dyplomów wyższych uczelni bądź też tytułów zawodowych.
Oświadczam, że przedkładana praca nie narusza praw autorskich w rozumieniu
Ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. Nr 24
poz. 83), a także nie narusza dóbr osobistych chronionych prawem cywilnym.
3
SPIS TREŚCI
WSTĘP………………………………………………………………………………………...5
ROZDZIAŁ 1. SYSTEM LOGISTYCZNY PRZEDSIĘBIORSTWA W UJĘCIU
TEORETYCZNYM
1.1 Istota logistyki w przedsiębiorstwie…………………………………….………….7
1.2 Charakterystyka systemu mikrologistycznego………….…………………….…....9
1.3 Zadania systemu logistycznego………………….………………………………..12
1.4 Struktura systemów logistycznych……………………….……………………….13
1.5 Podsystemy funkcjonalnego systemu logistyki…………………………………...15
ROZDZIAŁ 2. KSZTAŁTOWANIE PROCESÓW LOGISTYCZNYCH W SFERZE
DYSTRYBUCJI
2.1 Dystrybucja jako element logistyki…………………………………………….....18
2.2 Rola pośredników w dystrybucji……………….………………………………....20
2.3 Podział kanałów dystrybucji…………………………………………………...…24
2.3.1 Zadania dystrybucji…………………………………………………...26
2.3.2 Funkcje dystrybucji…………………………………………………...27
2.3.3 Rodzaje dystrybucji towaru…………………………………………...29
2.4 Narzędzia wspomagające system zaopatrzenia……………………...……………30
2.4.1 Zadania logistyki zaopatrzenia w przedsiębiorstwie………………....30
2.4.2 Decyzje dotyczące wyboru dostawcy………………………………...30
2.4.3 Zarządzanie zapasami przedsiębiorstwa……………………………...35
2.4.3.1 Metoda ABC, XYZ…………………………………………..36
2.4.3.2 Metoda optymalnej wielkości zamówienia EOQ…………….37
2.4.3.3 System JiT……………………………………………………38
ROZDZIAŁ 3. ANALIZA SYSTEMU DYSTRYBUCJI. BROWAR XYZ –
HURTOWNIA - PLACÓWKI
3.1 Charakterystyka browaru XYZ…………………………………………………..40
3.2 Schemat funkcjonowania browaru……………………………………………….41
4
3.3 Opis produktu – piwo w opakowaniu keg………………………………………...43
3.4 System dystrybucji towaru z browaru XYZ do hurtowni…………………….….45
3.4.1 Analiza systemu przepływów fizycznych i informacyjnych
w browarze xyz…………………………………………………….….45
3.4.2 Załadunek i przyjęcie towaru w hurtowni…………………………….47
3.4.3 Dokumentacja………………………………………………………....50
3.5 System zaopatrzenia placówek przez hurtownie……………………………….....53
PODSUMOWANIE………………………………………………………………………....55
BIBLIOGRAFIA……………………………………………………………………………57
SPIS ŹRÓDEŁ INTERNETOWYCH……………………………………………………..58
SPIS RYSUNKÓW………………………………………………………………………....58
SPIS TABEL………………………………………………………………………………...59
Praca pisemna na studia. Razem z
bibliografią około 55 stron.
Całość pracy
– 490 zł
KOD pracy-
PR37
Napisz
chomikujpracepisemne@gmail.com
5
WSTĘP
Źródła logistyki sięgają starożytności, Bizancjum. Zmiany nastąpiły dopiero w 1837
roku po opublikowaniu dzieła „Zarys działań wojennych” co było początkiem nauki logistyki.
Dalszy rozwój nastąpił podczas i po II wojnie światowej i dotyczył działań operacyjnych.
Badania operacyjne zostały zaadaptowane na potrzeby logistyki. Spojrzenie na rozwój
międzynarodowego biznesu pozwala stwierdzić, iż przejście od rynku producenta do rynku
konsumenta spowodowało zmianę warunków, w jakich przedsiębiorstwa muszą wytwarzać i
sprzedawać swoje produkty i usługi. Z biegiem czasu wzrastający popyt na towary
wysokojakościowe o dobrej jakości, wymagają przejścia do rynku rządzonego przez odbiorcę.
Zmusza to podmioty rynku nie tylko do zbadania i poznania potrzeb klienta, ale także do
przewidywania jego przyszłych potrzeb, tak w odniesieniu do towarów, jak i usług oraz
sposobu organizacji łańcucha dostaw.
Ideą logistyki dystrybucji jest dostarczanie klientom finalnym pożądanych przez nich
towarów do miejsc, w których chcą je nabyć po akceptowanej przez nich cenie oraz jakości,
jak również w odpowiednim czasie i na odpowiednich warunkach. Głównym celem pracy jest
zbadanie procesów logistycznych w zakresie dystrybucji na przykładzie browaru XYZ.
Przyjęto hipotetycznie założenie, że sprawna organizacja czynności logistycznych
związanych z przepływami gotowego produktu z podmiotu kreującego łańcuch dostaw do
finalnego odbiorcy uwarunkowane jest, między innymi posiadaniem własnego taboru
transportowego.
Praca składa się z trzech zasadniczych rozdziałów. W pierwszym rozdziale zostało
opisane pojęcie systemu logistycznego w ujęciu funkcjonalnym. W rozdziale zawarte są
również informacje na temat zadań i struktur systemów logistycznych. Rozdział drugi został
poświęcony podstawowym problemom systemu dystrybucji, jej zadaniom i funkcją w
odniesieniu do logistyki. Omówiona została rola poszczególnych pośredników w dystrybucji
oraz przedstawiony i scharakteryzowany podział kanałów dystrybucji. Praca obejmuje
przepływ towarów pomiędzy browarem XYZ, hurtownią oraz placówkami. Główną role
odgrywa dystrybucja wyrobu gotowego między browarem XYZ a hurtownią, natomiast
dalszy przepływ między hurtownią a wybranymi placówkami odnosi się do systemu
zaopatrzenia. W pracy przedstawione zostało znaczenie jakie dla przedsiębiorstwa ma
zaopatrzenie i jaka ważna role odgrywa. Zostały scharakteryzowane także narzędzia
wspomagające system zaopatrzenia oraz przedstawiono możliwości wyboru odpowiedniego
dostawcy pod względem kryteriów obowiązujących w firmie. Współczesna koncepcja
6
zarządzania towarem opiera się na trzech metodach. Najczęściej w przedsiębiorstwach
wykorzystywany jest system JiT ( Just In time ) „dokładnie na czas”. W tym przypadku
zapasy powinny być w dyspozycji zawsze wtedy, kiedy firma ich potrzebuje. Kolejna z metod
stosowanych w firmie jest tzw. Metoda ABC, XYZ, która dzieli zapasy przedsiębiorstwa na
trzy podstawowe grupy pod względem wartości zużycia i ilości zapasu. Ostatnio z metod,
która zostanie opisana jest model optymalnej wielkości zamówienia EOQ.
Rozdział trzeci opisuje działalność browaru XYZ – krótką historię, charakterystykę
dostawców i odbiorców. Przedstawia opis wykorzystywanych w browarze systemów
ułatwiających kontakt z hurtowniami w zamawianiu danego towaru, a także charakteryzuje
proces przyjęcia dostaw do magazynu. Rozdział ten charakteryzuje również proces
dystrybucji asortymentu do poszczególnych odbiorców, wskazuje na normy według których
przyjmuje się towar na stan magazynowy. W pracy zostało wykorzystane własne wieloletnie
doświadczenie w branży dystrybucji browaru oraz dokumentacja udostępniona przez firmę.
Niniejsza praca nawiązuje m.in. do źródeł następujących autorów: Gołembska E.
„Kompendium wiedzy o logistyce” , Czubała A. „Dystrybucja produktów”, Słowiński B.
„Wprowadzenie do logistyki”, Bentkowski J., Pietrucha – Pacuch M. „Podstawy logistyki w
dystrybucji”, Skowronek Cz., Sarjusz – Wolki Z. „Logistyka w przedsiębiorstwie”, Krawczyk
S. „Zarządzanie procesami logistycznymi”.
7
RODZIAŁ 1.
SYSTEM LOGISTYCZNY PRZEDSIĘBIORSTWA W UJĘCIU
TEORETYCZNYM
1.1 Istota logistyki w przedsiębiorstwie
W zmieniającym się świecie gospodarczym, dyscyplina oraz funkcje logistyki
powinny być szansą na zmniejszenie kosztów przemieszczania towarów i usług bezpośrednio
od dostawcy, aż do finalnego odbiorcy, jakim jest konsument. W dzisiejszych czasach nie
pytamy już „czym jest logistyka?”, lecz jakimi metodami poprawnie ją wdrożyć oraz
realizować.
Pojęcie logistyka można określić jako metoda zarządzania łańcuchem dostaw w firmie
i pomiędzy firmami. Najczęściej tłumaczona jest jako planowanie, wdrażanie i kontrola
przepływu produktów wraz z przepływem informacji i finansów. Łańcuch dostaw to zarówno
techniczno-technologiczne połączenie różnych ogniw (firm, producentów, dystrybutorów),
jak i połączenie procesów zarządzania realizowanych w tych ogniwach. Możemy przedstawić
go jako fizyczna sieć, która swój początek ma u dostawcy a koniec u ostatecznego odbiorcy.
Pojęcie „zarządzanie” obejmuje bardzo szeroki zakres terminologii, tworzony wiele lat w
obrębie teorii organizacji i zarządzania
1
.
Zarówno w literaturze zagranicznej jak i w literaturze polskiej nie występuje ogólnie
przyjęta definicja logistyki. Wielu autorów książek naukowych tłumacząc pojęcie logistyka ,
biorą pod uwagę zarówno aspekt gospodarczy jak również ekonomiczny. Według autorów
takich jak F.J. Beier i K.Rutkowski definicja logistyki brzmi następująco:
„Przez logistykę rozumie się z reguły pojęcie oznaczające zarządzanie działaniami
przemieszczania i składowania, które mają ułatwić przepływ produktów z miejsc pochodzenia
do miejsc finalnej konsumpcji, jak również związaną z nimi informacją w celu zaoferowania
klientowi odpowiedniego poziomu obsługi po rozsądnych kosztach
2
”.
Logistyka powinna sprostać trzem zadaniom zasadniczym:
Zgranie przepływu surowców, materiałów jak również produktów końcowych do
ostatecznego klienta
Minimalizowanie kosztów tego przepływu
1
E. Gołembska, Logistyka w gospodarce światowej, wyd. C.H. Beck, Warszawa 2009, s. 10
2
F.J. Beier, K. Rutkowski, Logistyka, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 1995, s. 16
8
Poddanie działalności logistycznej wymogom obsługi klienta
Inne tłumaczenie pojęcia logistyki zostało zaprezentowane przez autorów podręcznika
akademickiego „Marketing. Punkt zwrotny nowoczesnej firmy”. W tym ujęciu podano
następujące określenie:
„Logistykę w szerokim rozumieniu traktujemy jako zintegrowany system
kształtowania i kontroli procesów fizycznego przepływu towarów oraz ich informacyjnych
uwarunkowań, zmierzających do osiągnięcia możliwie najkorzystniejszych relacji między
poziomem świadczonych usług (poziomem obsługi odbiorców) a poziomem i strukturą
związanych z tym kosztów
3
”.
Według Cz. Skowronka i Z. Sarjusza Wolskiego można wyróżnić przynajmniej 3
podstawowe koncepcje logistyki:
„Logistyka to procesy fizycznego przepływu dóbr materialnych – surowców,
materiałów, półfabrykatów, wyrobów gotowych – w przedsiębiorstwie, a także
między
przedsiębiorstwami,
oraz
przepływy
strumieni
informacyjnych
odzwierciedlające procesy rzeczowe i wykorzystywane w sterowaniu tymi procesami.
Logistyka to pewna koncepcja, filozofia zarządzania procesami realnymi (przepływem
dóbr), oparta na zintegrowanym, systemowym ujmowaniu tych procesów.
Logistyka to dziedzina wiedzy ekonomicznej, badająca prawidłowości i zjawiska
przepływu dóbr i informacji w gospodarce, a także w poszczególnych jej ogniwach
4
”.
Wyżej wymienione koncepcje nie wykluczają się, lecz uzupełniają się.
3
L. Garbarski, I. Rutkowski, W. Wrzosek, Marketing. Punkt zwrotny nowoczesnej firmy, wyd. II, PWE,
Warszawa 2000, s. 436-437
4
Cz. Skowronek, Z. Sarjusz – Wolski, Logistyka w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 2008, s. 17
9
1.2 Charakterystyka systemu mikrologistycznego
W literaturze występuje wiele definicji słowa „system”. System jest przedstawiany
najczęściej jako zbiór elementów, które nie są przez nic ograniczane, za wyjątkiem jednego.
W danym Momocie dla analizującego systemu dane elementy są niepodważalną jednością.
Pomiędzy elementami zbioru powstają relacje i sprzężenia, ich istnienie zaś powoduje to, że
system staje się układem względnie niezależnym.
5
Ujęcie firmy jako systemu zdarzeń
tworzonego przez zbiór elementów, które powiązane są ze sobą tzw. procesami, daje
przeniesienie koncepcji teorii systemów na grunt logistyki. Systemem integrującym w
przedsiębiorstwie nie zależnie od procesów gospodarczych jest system zarządzania.
Analizując misję, cele i zadania logistyki w współczesnej firmie, możemy stwierdzić, że są to
zasadnicze determinanty tworzenia procesów wspierających działalność firm. Owe procesy
tworzą w przedsiębiorstwie system logistyczny
6
.
System logistyczny jest celowo zorganizowanym i połączonym zespołem elementów
takich jak transport, produkcja, magazynowanie i odbiorca. Według Pani Ewy Gołembskiej
system logistyczny można zdefiniować ze względu na relacje pomiędzy elementami systemu:
„System logistyczny to zbiór takich podsystemów jak zaopatrzenie, produkcja, transport oraz
magazynowanie, zbyt wraz z relacjami pomiędzy podsystemami i między ich własnościami,
ze stałą dążnością do wzrostu stopnia zorganizowania systemu
7
”. A przy tym dynamikę wraz
z przepływem w nim „System logistyczny to celowo zorganizowany i połączony w obrębie
określonego układu gospodarczego fizyczny przepływ strumieni towarów, któremu
towarzyszy przepływ środków fizycznych i informacji
8
”.
System logistyczny jest podzielony na trzy płaszczyzny, w których można wyróżnić:
strukturę przestrzenną, czyli połączenie elementów systemu oraz przepływ strumieni
towarów;
strukturę informacyjną, w której mowa jest o przepływie strumieni finansowych
i informacyjnych;
strukturę organizacyjną, czyli zorganizowanie elementów systemowych
Określenie przedsiębiorstwa jako systemu zdarzeń, który istnieje dzięki zbiorowi
elementów powiązanych ze sobą procesami, pozwala na rozpatrywanie koncepcji
5
K. J. Hejduk (pod red): Teoria i praktyka modelowania systemów logistycznych. Politechnika Koszalińska,
Koszalin 2004, s. 7-8, 88-90
6
http://www.logistyka.net.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=41810 [26.01.2013]
7
E. Gołembska , Kompendium wiedzy o logistyce, PWN Poznań 1999
8
M. Nowicka-Skowron, Efektywność systemów logistycznych, PWE, Warszawa 2000
10
teorii systemów pod kątem logistyki. W zależności od zakresu działalności
przedsiębiorstwa i stopnia zróżnicowania procesów gospodarczych systemem
integrującym jest system zarządzania, a jego nieodłącznym elementem jest zaś
podsystem logistyczny
9
.
Rysunek 1 przedstawia nadrzędność systemu logistycznego w przedsiębiorstwie.
Rys. 1 Nadrzędność systemu logistycznego w przedsiębiorstwie
Źródło: Matulewski S., Konecka S., Fajfer A.: Systemy logistyczne. Wyd. ILiM, Poznań 2007
Na zaprezentowanym rysunku można zauważyć , że najniżej w hierarchii znajduje się
system operacyjny. Celem tego systemu jest osiąganie produktywności. Jest on zaliczany do
podsystemu systemu jakości. Ten z kolei ma za zadanie wytworzenie produktu zgodnie z
wymaganiami. Najwyżej w hierarchii usytuowany jest system logistyczny, który optymalizuje
cały łańcuch podaży.
10
Można wyróżnić dwie sfery systemu logistycznego:
Realną, czyli taką, która dotyczy transportu i magazynowania
Wirtualną, czyli taką, która dotyczy procesów zarządzania
11
9
B. Słowiński, Wprowadzenie do logistyki, Skrypt w wersji elektronicznej, Wydawnictwo Uczelniane
Politechniki Koszalińskiej, s. 30
10
B. Słowiński, Wprowadzenie… ibid., s. 30
11
S. Matulewski, Konecka S., Fajfer A.: Systemy logistyczne. Wyd. ILiM, Poznań 2007, s.15
11
W systemie logistycznym przedsiębiorstwa wyróżnić możemy następujące
podsystemy
12
:
zaopatrzenia
produkcji
dystrybucji
recyrkulacji
Rysunek 2 przedstawia przepływ dóbr z miejsca zaopatrzenia, przez wytworzenie, aż do
miejsca sprzedaży, czyli rynku zbytu.
Rys. 2 Struktura systemu logistycznego w przedsiębiorstwie
Źródło: Michlowicz E., Podstawy logistyki przemysłowej, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne
AGH, Kraków 2002
Cały łańcuch systemu logistycznego opiera się na trzech głównych dziedzinach
logistyki. Logistyka zaopatrzenia, która zajmuje się pozyskiwaniem surowców oraz z
przyjęciem towaru. Logistyka produkcji, jak sama nazwa wskazuje dotyczy bezpośrednio
produkcji towaru. Ostatnim etapem jest logistyka dystrybucji czyli tzw. Zbyt wyrobów
gotowych. Do głównych procesów logistycznych w przedsiębiorstwie zaliczamy podsystem
zaopatrzenia, podsystem produkcji oraz podsystem dystrybucji. Dane podsystemu
funkcjonują zgodnie z fazami przepływu dóbr z rynku zaopatrzenia przez etap produkcji , aż
do rynku zbytu czyli odbiorcy.
12
Hilmar J. Vollmuth, Controlling. instrumenty od A do Z, Placet, Warszawa 1995, s. 246
12
1.3 Zadania systemu logistycznego
System logistyczny
13
jest to celowo zorganizowany i zintegrowany – w obrebie
danego układu gospodarczego, przepływ materiałów i produktów. System logistyczny jest
systemem otwartym, bowiem logistyka w każdym ujęciu wiąże się z rynkiem (obsługą
klienta).
14
Jakość obsługi zależy od systemu logistycznego dlatego też budowanie takiego
systemu powinno być poprzedzone wcześniej rozpoznaniem potrzeb nabywców. Błędem jest
tworzenie bez zbadania wymogów klientów. W aspekcie systemowym zadowolenie klienta
winno być jednym ze strategicznych celów budowy systemu logistycznego w
przedsiębiorstwie. Rozległość zadań systemów logistycznych rośnie, gdyż współczesny rynek
domaga się coraz większej różnorodności produktów i usług, a obszar współpracy dostawców
i odbiorców poszerzył się do rozmiaru globu.
Zadania systemów logistycznych można podzielić na dwie grupy, makrologistykę oraz
mikrologistykę. Rysunek 3 przedstawia dokładny podział wraz z zadaniami poszczególnych
dziedzin.
Rys. 3 Zadania systemów logistycznych.
Źródło: Michlowicz E., Podstawy logistyki przemysłowej, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne
AGH, Kraków 2002
13
E. Michlowicz , Podstawy logistyki przemysłowej, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH,
Kraków 2002, s. 27
14
Słowiński B., Wprowadzenie… op. Cit., s. 31
13
1.4 Struktura systemów logistycznych
Termin struktura najogólniej rozumiany jest jako całość złożona z określonych
elementów powiązanych pewnymi stosunkami lub składniki całości mające cechy pochodne
całości. Struktury poznajemy nie tylko w naszym doświadczeniu, ale też w myśleniu
abstrakcyjnym. Możemy więc wyróżnić dwa rodzaje struktur: konkretne i abstrakcyjne. To
ona decyduje głównie o zachowaniu systemu dlatego odgrywa istotna role i poszukuje się
korzystnych rozwiązań w zakresie struktur.
W systemach logistycznych wyróżnia się
15
:
strukturę przestrzenną
strukturę organizacyjną
strukturę informacyjną
Struktura przestrzenna jest powiązana z liczbą i rodzajem instytucji i węzłów
łańcucha. W kategorii systemów meta logistycznych (inaczej łańcuchów logistycznych)
pojawiają nam się następujące struktury
16
:
jednostopniowe
wielostopniowe
kombinowane
Rys.4 System logistyczny jako układ węzłów i ścieżek
Źródło: Słowiński B., Wprowadzenie do logistyki. Skrypt w wersji elektronicznej. Wydawnictwo Uczelniane
Politechniki Koszalińskiej, Koszalin 2008
15
E. Michlowicz , Podstawy… Op. Cit., s. 84-87
16
Słowiński B., Wprowadzenie… ibid., s. 34
14
Zakładając, że na powyższych rysunkach [
] – to węzeł, a [
] ścieżka, można
dokonać podziału przestrzennego. Węzły są punktami gdzie jest przetwarzanie lub
składowanie materiałów.
Chcesz uzyskać dostęp do całej pracy? Napisz podając kod
pracy na chomikujpracepisemne@gmail.com