© Jerzy Brzeziński (2008). Wykłady z metodologii ...
Blok 2
Definicję badania eksperymentalnego można sprowadzić
do trzech słów kluczowych:
manipulacja
,
kontrola
,
pomiar
.
BADANIE EKSPERYMENTALNE
, TO TAKIE BADANIE,
KTÓRE UMOśLIWIA:
MANIPULACJĘ
zmienną niezależną-główną,
KONTROLOWANIE
pozostałych zmiennych
niezależnych: ubocznych i zakłócających, istotnych dla Y
POMIAR
zmienności zmiennej zależnej Y,
spowodowanej, zamierzonym przez badacza,
oddziaływaniem na nią zmiennej niezależnej-głównej
.
MANIPULACJA
odwołuje się do zasady randomizacji. Z
tego jednoznacznie wynika, że w prawdziwym
eksperymencie zmienna niezależna-główna musi być
zmienną
manipulacyjną
.
KONTROLA
związana jest, albo z (a) wyrównywaniem osób
pod względem wartości pozostałych zmiennych, albo z (b)
określaniem i oddzielaniem wariacji cząstkowej zmiennej
zależnej, której źródłem są zmienne niezależne-uboczne od
wariancji cząstkowej wyjaśnionej wpływem na Y zmiennej
niezależnej-głównej (pożądane!).
POMIAR
zmiennej Y polega na określeniu wartości
zmiennej Y, które przyjmuje ona, pod wpływem
oddziaływania na nią zmiennych istotnych, dla
poszczególnych osób badanych.