Masło
Produkt spożywczy otrzymywany z tłuszczu mlecznego. Masło znane jest od
niepamiętnych czasów. Istnieją o nim wzmianki w Biblii.
Egipcjanie, Grecy, Arabowie i Rzymianie produkowali masło z mleka krowiego, używając
go głównie jako środka leczniczego przeciw chorobom oczu i skóry.
W XII wieku Skandynawia eksportowała masło. W średniowieczu produkcja i konsumpcja
masła bardzo się rozpowszechniły. Jeszcze w XVIII wieku i w połowie XIX wieku wyrób
masła odbywał się systemem domowym, ze śmietany otrzymywanej metodą "odstoju".
Wykorzystywanie siły odśrodkowej do oddzielenia śmietanki w wirówkach, z których
pierwszą skonstruował W. Lefeldt w 1877 roku, stanowiło punkt zwrotny w produkcji
masła.
Do wyrobu masła służą maselnice, dawniej zwane kierzniami (znanych jest około 150
typów maselnic).
Pierwsze maselnice skonstruowali w 1839 roku Amerykanie, Disbrow i Wizard. Beczki
tych maselnic wygniatarek budowano początkowo z twardego drewna, później ze stali. Do
pierwszych urządzeń do ciągłego wyrobu masła (wirowania śmietanki i równoczesnego
zmaślania) należą skonstruowane w 1889: separator de Lavala i ekstraktor Johanssona
oraz radiator Saleniusa z 1895 roku. Urządzenia te, znacznie ulepszone, weszły na
szerszą skalę do przemysłu około 1940 roku.