GOSPODARKA ODPADAMI

- ĆWICZENIE 3 –

BADANIA ILOŚCIOWO-JAKOŚCIOWE ODPADÓW ZE STRZĘPIENIA

POJAZDÓW WYCOFANYCH Z EKSPLOATACJI

1.

Postępowanie z pojazdami wycofanymi z eksploatacji

Sposób postępowania z pojazdami wycofanymi z eksploatacji, zapewniający ochronę zdrowia

i życia ludzi oraz ochronę środowiska, uregulowano w ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu

pojazdów wycofanych z eksploatacji. Ustawa ta wdraża do polskiego prawodawstwa Dyrektywę

Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów

wycofanych z eksploatacji.

Pojazdami wycofanymi z eksploatacji mogą być:

- pojazdy samochodowe zaliczone do kategorii M1 (samochody osobowe),

- pojazdy samochodowe zaliczone do kategorii N1 (samochody ciężarowe, mające

maksymalną masę nieprzekraczającą 3,5 tony),

- trójkołowe pojazdy silnikowe, z wyłączeniem motocykli trójkołowych.

Zgodnie z ustawą o odpadach, wyżej wymienione pojazdy stają się odpadem, jeżeli ich posiadacz

pozbywa się, zamierza pozbyć się lub do ich pozbycia się jest obowiązany.

Pojazdy wycofane z eksploatacji są odpadem niebezpiecznym o kodzie: 16 01 04*. Zostało to

określone, w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu

odpadów (Dz. U. Nr 112. poz. 1206). W związku z tym wycofane z eksploatacji pojazdy powinny być

przetwarzane w sposób bezpieczny dla środowiska i zdrowia ludzi. Z tego powodu demontaż

pojazdów może być prowadzony wyłącznie w legalnie działających stacjach demontażu. Zbieranie

pojazdów mogą prowadzić wyłącznie przedsiębiorcy prowadzący specjalne punkty zbierania

pojazdów i przedsiębiorcy prowadzący stacje demontażu

1

Właściciel pojazdu wycofanego z eksploatacji może przekazać go wyłącznie do

przedsiębiorcy prowadzącego stację demontażu lub przedsiębiorcy prowadzącego punkt

zbierania pojazdów. Musi przy tym okazać dowód osobisty lub inny dokument

potwierdzający tożsamość, dowód rejestracyjny pojazdu oraz kartę pojazdu (jeżeli była

wydana), lub inny dokument potwierdzający dane zawarte w dowodzie rejestracyjnym oraz

dokument potwierdzający własność w przypadku właściciela pojazdu innego niż wpisany

w dowodzie rejestracyjnym. Następnie, w terminie 30 dni od dnia otrzymania zaświadczenia

1

http://www.wios.bialystok.pl

o demontażu pojazdu lub zaświadczenia o przyjęciu niekompletnego pojazdu złożyć wniosek

o wyrejestrowanie pojazdu.

2.

Charakterystyka materiałowa wyeksploatowanych pojazdów

Zgodnie z przepisami Unii Europejskiej do 2006 r. na składowiska odpadów może trafić

maksymalnie 15% masy złomowanego samochodu, natomiast po 2015 r. zaledwie 5% masy.

Pozostałe materiały powinny zostać poddane recyklingowi pod kątem ich ponownego użycia.

W tabeli 1 przedstawiono rodzaje i ilości odpadów powstałych w procesie rozbiórki pojazdu.

Tabela 1. Bilans ilościowo-jakościowy pojazdu wycofanego z eksploatacji

2

Materiał

Sposoby postępowania

Recykling

materiałowy

[kg]

Recykling

energetyczny

[kg]

Składowanie

[kg]

Złom

710

Akumulator

13,3

Opony

21,3

6,0

Oleje

3,6

Płyn chłodniczy + do spryskiwaczy

3,6

0,8

Płyn hamulcowy

1,7

Szkło

23,4

Tworzywa sztuczne

6,9

0,8

Pianka PU

6,3

Guma bez zanieczyszczeń

2,8

0,5

Guma zanieczyszczona

4,0

0,7

Pozostała frakcja

99,8

38,9

Razem

887,8

20,6

38,9

2

Mikuła – Recykling wraków samochodowych w świetle Krajowego Planu Gospodarki Odpadami;

WWW.mos.gov.pl

Poniżej przedstawiono udział procentowy poszczególnych materiałów u

samochodu na przykładzie Forda Scorpio.

Rysunek 1. Zawartość procentowa wszystkich materiałów zastosowanych w samochodzie Ford Scorpio

Rysunek 2. Zawartość procentowa niemetali zastosowanych w samochodzie Ford Scorpio

metale

niemagnetyczne

; 5,2%

szkło; 2,5%

guma; 3,8%

tworzywa

sztuczne; 8,6%

tkaniny; 0,5%

tworzywa sztuczne;

40,0%

ej przedstawiono udział procentowy poszczególnych materiałów uż

samochodu na przykładzie Forda Scorpio.

procentowa wszystkich materiałów zastosowanych w samochodzie Ford Scorpio

ść

procentowa niemetali zastosowanych w samochodzie Ford Scorpio

niemagnetyczne

tworzywa

sztuczne; 8,6%

tkaniny; 0,5%

uszczelnienia;

3,2%

powłoki; 1,7%

płyny; 1,0%

metale

magnetyczne;

73,5%

tkaniny; 2,0%

uszczelki; 15,0%

powłoki; 8,0%

płyny; 5,0%

szkło; 12,0%

opony+cz

ęś

ci

gumowe; 18,0%

ej przedstawiono udział procentowy poszczególnych materiałów użytych do budowy

procentowa wszystkich materiałów zastosowanych w samochodzie Ford Scorpio

procentowa niemetali zastosowanych w samochodzie Ford Scorpio.

metale

magnetyczne;

73,5%

powłoki; 8,0%

płyny; 5,0%

szkło; 12,0%

3.

Recykling samochodów wycofanych z eksploatacji w zakładzie wyposażonym w linie do

strzępienia złomu

Recykling pojazdów wycofanych z eksploatacji przebiega etapami.

3

Demontaż i osuszanie - przeprowadzany jest na wybetonowanym i szczelnym placu

uzbrojonym w system kanalizacji i separator oleju. Z pojazdu demontuje się akumulator,

katalizator, filtr oleju, zbiornik na gaz (w przypadku samochodów z instalacją gazową). Za

pomocą zestawu urządzeń prowadzi się osuszanie pojazdu z paliwa, olejów i płynów

eksploatacyjnych: hamulcowego, do spryskiwaczy.

Strzępienie - pojazdy po demontażu i osuszeniu poddawane są strzępieniu na linii do

strzępienia pojazdów wycofanych z eksploatacji wyposażonych w silnik i

skrzynię biegów

.

Linia poza strzępieniem wyposażona jest w bębny magnetyczne i instalację wentylacyjną, które

umożliwia separację pneumatyczno-gęstościową i magnetyczną postrzępionych pojazdów

w wyniku której następuje rozdział na :

•

złom

wsadowy,

magnetyczny

będący

najwyższej

jakości

surowcem

do

wytopu stali, pozbawiony zanieczyszczeń niemetalicznych,

•

część

niemagnetyczną

(odpady

po

strzępieniu)

zawierające

metale

kolorowe,

stale

stopowe

oraz

szerokie

spektrum

zanieczyszczeń

niemetalicznych

Odzysk - odpadów postrzępiarkowych na liniach do segregacji odpadów po strzępieniu.

4.

Przebieg ćwiczenia

Celem ćwiczenia jest wykonanie badań składu materiałowego odpadów ze strzępienia

pojazdów wycofanych z eksploatacji z rozdziałem na dwie frakcje granulometryczne: <20mm i >20

mm. Badania należy przeprowadzić zgodnie z poniższym schematem. Na postawie uzyskanych

wyników procentowy skład materiałowy poszczególnych frakcji granulometrycznych wraz z opisem

możliwości zagospodarowania odpadów ze strzępienia pojazdów.

3

www.centrozlom.com.pl

Odpady postrzępiarkowe

Rozdział frakcji (sito 20 mm)

Frakcja <20 mm

Frakcja >20 mm

Frakcja

Pozostałe

analiza składu morfologicznego

Ferromagnetyczna

określenie udziału:

- metali magnetycznych i niemagnetycznych

- gumy

- szkła

- tworzyw sztucznych

- tekstyliów

- drewna

- pozostałych