w w w. e l e k t r o . i n f o . p l
n r 3 / 2 0 0 7
p r e z e n t a c j a
Ś
wietlówki rurowe proste nadal na-
leżą do najważniejszych źródeł świa-
tła, zwłaszcza w oświetleniu biur, skle-
pów, magazynów i podobnych pomiesz-
czeń. W Polsce najczęściej spotyka się
oprawy świetlówkowe wyposażone
w stateczniki indukcyjne (lub indukcyj-
no‑pojemnościowe) i zapłonniki tlące.
Dotyczy to zarówno opraw już eksplo-
atowanych, jak i nowo instalowanych.
Wady takiego rozwiązania są znane –
nieprecyzyjna praca zapłonnika tlącego
powoduje zapłon świetlówki z migota-
niem i jej szybsze zużycie. Występuje
też nieprzyjemne dla wzroku zjawisko
cyklicznego rozbłyskiwania zużytych,
niezapalających się świetlówek.
Najlepszym z technicznego punk-
tu widzenia sposobem poprawienia
komfortu użytkowania świetlówek
jest stosowanie elektronicznych ukła-
dów statecznikowo‑zapłonowych wy-
sokiej częstotliwości, zwanych statecz-
nikami elektronicznymi. Uzyskuje się
w tym przypadku nie tylko elimina-
cję wspomnianych wyżej efektów, lecz
także większą sprawność energetycz-
ną i poprawę jakości światła poprzez
eliminację jego tętnienia z częstotliwo-
ścią sieci zasilającej. Niektóre typy sta-
teczników elektronicznych umożliwiają
regulację strumienia świetlnego (ściem-
nianie) świetlówek.
Ze względu na relatywnie wysoki
koszt stateczniki elektroniczne nie
wyparły jednak konwencjonalnych
układów ze statecznikiem induk-
cyjnym i zapłonnikiem tlącym. Ko-
nieczność spełnienia wymagań nor-
matywnych dotyczących współczyn-
nika mocy i kompatybilności elektro-
magnetycznej dodatkowo komplikuje
konstrukcję i zwiększa koszt statecz-
ników elektronicznych. Poprawę dzia-
łania układu konwencjonalnego moż-
na osiągnąć zastępując zapłonnik tlący
jego elektronicznym odpowiednikiem
o bardziej precyzyjnym działaniu, po-
zostawiając statecznik indukcyjny (in-
dukcyjno‑pojemnościowy).
SN PROMET oferuje niedrogie elek-
troniczne zapłonniki świetlówek typu
EZS‑1
(fot. 1) i EZS‑2 (fot. 2). Mają one
gabaryty zapłonników tlących i są ich
bezpośrednimi zamiennikami. Prze-
znaczone są do pracy z konwencjonal-
nymi statecznikami indukcyjnymi
(bądź indukcyjno‑pojemnościowymi,
z kondensatorem szeregowym):
w warunkach wnętrzowych w opra-
wach świetlówkowych o dowolnej
konstrukcji, w tym otwartej,
w oświetleniu zewnętrznym i prze-
mysłowym wewnątrz opraw zapew-
niających odpowiedni do warun-
ków eksploatacji stopień ochrony.
Wymiana zapłonników tlących na
elektroniczne w oprawach świetlów-
kowych już eksploatowanych jest
więc możliwa i łatwa.
Zastosowanie zapłonników elektro-
nicznych pozwala na poprawę komfor-
tu użytkowania opraw świetlówko-
wych, dzięki bezmigotliwemu zapło-
nowi i wyeliminowaniu zjawiska cy-
klicznych rozbłysków zużytych świe-
tlówek. Zwiększa się również żywot-
ność świetlówek, zwłaszcza często za-
świecanych (szacuje się, że w niektó-
rych przypadkach nawet dwukrotnie),
a same zapłonniki na ogół nie wymaga-
Fot. 1
Fot. 2
statecznik indukcyjny
EZS-1
EZS-2
(opcja)
C
statecznik indukcyjny
EZS-2
EZS-2
(opcja)
C
Rys. 1
Rys. 2
p r e z e n t a c j a
zapłonniki elektroniczne
EZS-1 i EZS-2
Sławomir Konarzewski – SN PROMET
reklama
E_I_3_2007.indb 74
07-02-28 11:02:29
w w w. e l e k t r o . i n f o . p l
n r 3 / 2 0 0 7
ją wymiany w całym okresie eksploata-
cji oprawy oświetleniowej. Charakte-
rystyczne ciemnienie końców świetló-
wek następuje po znacznie dłuższym
czasie eksploatacji, niż z zapłonnikami
tlącymi. Działanie zapłonników EZS‑1
i EZS‑2 można podzielić na trzy etapy:
po załączeniu zasilania następu-
je podgrzanie skrętek świetlów-
ki w czasie ok. 1,8 s dla EZS‑1
i 1,6 s dla EZS‑2,
po upływie tego czasu następu-
je przerwanie prądu podgrzewa-
nia, w momencie, gdy jego war-
tość chwilowa wynosi ok. 0,4 A (je-
śli zapłonnik został zastosowany
w układzie świetlówki małej mocy
i prąd podgrzewania nie osiąga
wartości 0,4 A, wówczas impuls za-
płonowy występuje w chwili, gdy
prąd osiąga wartość szczytową)
i wytwarza się impuls zapłonowy;
w przypadku sprawnej świetlówki
następuje jej zapłon,
jeśli świetlówka nie zaświeca się,
następują jeszcze dwie, trzy pró-
by dalszego podgrzewania i za-
płonu, po czym zapłonnik wyłą-
cza się przechodząc w stan wy-
sokiej impedancji, trwający aż do
reklama
SN PROMET
41‑200 Sosnowiec
ul. Lipowa 11
tel. 032 266 08 61
faks 032 266 72 81
handel@sn‑promet.com.pl
www.sn-promet.com.pl
Parametr
Zapłonnik EZS-1
Zapłonnik EZS-2
Napięcie znamionowe U
N
, w [V]
220 - 240
110 - 240
Czas podgrzewania, w [s]
1,8
1,6
Moce świetlówek, w [W]
proste standardowe
proste miniaturowe
kołowe
15, 18, 20, 25, 30, 36, 40, 58, 65
4, 6, 8, 13
22, 32, 40
15, 18, 20
4, 6, 8
22
Układ pracy
pojedynczy (rys. 1)
podwójny (rys. 2)
lub pojedynczy (rys. 1)
Zakres temperatur
od -30 do 70
°
C
Zgodność z normami
PN-EN 61347-1, PN-EN 61347-2-1
Dane techniczne zapłonników elektrycznych EZS-1 i EZS-2
wyłączenia i ponownego załącze-
nia zasilania.
Czas podgrzewania dla każdej z od-
mian został dobrany doświadczalnie
i przyjęty jako optymalny dla prze-
widywanych, najbardziej typowych
warunków pracy – przy napięciu sie-
ci 230 V ze statecznikiem czysto in-
dukcyjnym (bez kondensatora szere-
gowego) i świetlówkami:
dla zapłonnika EZS‑1 z pojedyn-
czą świetlówką 36 lub 40 W,
dla zapłonnika EZS‑2 z dwiema
świetlówkami 18 lub 20 W w po-
łączeniu szeregowym.
Dla świetlówek miniaturowych 4,
6 i 8 W, pracujących w układzie po-
jedynczym, przy napięciu zasilania
230 V, bardziej optymalny czas pod-
grzewania zapewnia zapłonnik EZS‑2,
dla pozostałych wyszczególnionych
w
tabeli danych technicznych dla oby-
dwu odmian – zapłonnik EZS‑1. Nale-
ży zwrócić uwagę na świetlówkę pro-
stą miniaturową 13 W, dla której ze
względu na nietypowo wysoką war-
tość napięcia pracy odpowiedni jest
jedynie układ pojedynczy z zapłonni-
kiem EZS‑1.
Zapłonniki EZS‑1 i EZS‑2 mogą być
stosowane również z innymi niż wy-
mienione w
tabeli świetlówkami o od-
powiedniej mocy, przystosowanymi do
pracy w układzie konwencjonalnym
z zapłonnikiem (świetlówki jedno-
trzonkowe, U‑kształtne i inne). W przy-
padku układu szeregowego dwóch
świetlówek należy stosować EZS‑2.
W układzie pojedynczym przy napię-
ciu zasilania 230 V względnie popraw-
ną pracę, niezależnie od typu świetlów-
ki, zapewnia zapłonnik EZS‑1.
5
reklama
E_I_3_2007.indb 75
07-02-28 11:02:33