WYDZIAŁ
ELEKTRYCZNY
Jakub Dawidziuk
POLITECHNIKA
BIAŁOSTOCKA
Temat i plan wykładu
Stabilizatory ciągłe
1. Wprowadzenie
2. Podstawowe parametry i układy pracy
3. Stabilizatory parametryczne
4. Stabilizatory napięcia
5. Stabilizatory prądu
6. Podsumowanie
ELEKTRONIKIA – Jakub Dawidziuk
czwartek, 10 grudnia 2015
Zasada stabilizacji napięcia i prądu
Przebiegi
napi
ęć
na
wyj
ś
ciach
elementów
prostownika
Elementy prostownika
Parametry stabilizatorów napięcia i prądu
Prosty stabilizator kompensacyjny
szeregowy
Stabilizator kompensacyjny
Stabilizatory trójkońcówkowe napięcia
dodatniego 78XX
Stabilizator
trójkońcówkowy
serii 78XX
Regulacja napięcia wyjściowego (7-30) V
Układ zabezpieczenia prądowego
przy zwarciu
P
d
=I
0max
(E-U)
P
d
=I
0max
(E-U)
Stabilizatory trójkońcówkowe napięcia
ujemnego 79XX
Podstawowe parametry serii 78/79
Przykłady obudów stabilizatorów
Stabilizatory nastawne napięcia
dodatniego serii317
PODSTAWY ELEKTRONIKI – Jakub Dawidziuk
czwartek, 10 grudnia 2015
Stabilizatory nastawne napięcia
ujemnego serii 337
PODSTAWY ELEKTRONIKI – Jakub Dawidziuk
czwartek, 10 grudnia 2015
Stabilizatory o nastawnym napięciu i
prądzie maksymalnym np. L200
Stabilizatory LDO (Low Drop Out)
Stabilizatory dwunapięciowe
Stabilizatory prądu
ELEKTRONIKA – Jakub Dawidziuk
czwartek, 10 grudnia 2015
Stabilizatory prądu
Zalety i wady stabilizatorów ciągłych
o ustalonym napięciu wyjściowym
Zalety:
proste układy aplikacyjne (3 wyprowadzenia),
ustalony zakres napięć wyjściowych.
Wady:
niska sprawność,
konieczność stosowania radiatorów,
niezbyt wysoki współczynnik stabilizacji napięcia,
ustalone napięcie wyjściowe,
są podatne na wzbudzanie.
Wobec pog
ł
ę
biającego się deficytu energii powstaje konieczność
oszczędnego gospodarowania nią, zw
ł
aszcza najszlachetniejszym
jej rodzajem – energią elektryczną. Urządzenia elektroniczne
muszą być zasilane stabilizowanymi napięciami sta
ł
ymi. Dobrym
rozwiązaniem, szczególnie przy dużych mocach wyjściowych, są
stabilizatory impulsowe. Wysoka sprawność, stabilne napięcie
wyjściowe, niezależne od napięcia zasilającego i temperatury
otoczenia sprawiają, że są niemal idealnym źród
ł
em prądu sta
ł
ego.
Może on być częścią większego urządzenia elektronicznego, ale
zazwyczaj jest oddzielnym modu
ł
em, wykonanym jako uk
ł
ad
scalony. Najczęstsze zastosowania to zasilacze sprzętu
komputerowego, elektroniki użytkowej, sprzętu
telekomunikacyjnego i medycznego, aparatury pok
ł
adowej
samolotów oraz sprzętu kosmicznego.
Stabilizatory impulsowe
Stabilizator ciągły=liniowy i impulsowy
Sprawność stabilizatora szeregowego
wy
wy
diss
wy
wy
we
wy
wy
we
diss
we
róż
we
wy
we
we
wy
wy
we
wy
P
P
P
P
P
P
P
P
P
P
V
V
V
V
V
U
V
U
np
U
U
I
U
I
U
P
P
=
−
=
−
η
=
−
=
−
=
=
=
η
=
=
η
=
=
=
=
=
η
1
5
,
0
1
1
1
1
41
,
0
12
5
71
,
0
7
5
7
2
7805
.
Sprawność
maleje wraz ze
wzrostem U
we
(
)
9
,
0
10
1
1
1
=
−
=
−
=
η
−
=
−
=
=
η
V
V
U
U
U
U
U
I
U
I
U
U
P
P
we
CEsat
we
CEsat
we
wy
we
wy
CEsat
we
we
wy
Sprawność stabilizatora impulsowego
Sprawność wzrasta wraz ze wzrostem U
we
(
)
off
on
S
wy
we
S
off
wy
we
off
on
wy
we
on
t
t
f
I
U
P
t
I
U
W
t
I
U
W
+
≡
=
=
2
2
Stabilizatory impulsowe
Zasilacz
impulsowy
Napi
ę
cie
stałe E
A
Napi
ę
cie
stałe U
0
R
0
zasilany z akumulatora (baterii)
Prostownik
sieciowy
Sie
ć
energetyczna
(np. 230V, 50 Hz
Napi
ę
cie
stałe U
0
Zasilacz
impulsowy
zasilany z sieci energetycznej
R
0
Podstawowe rodzaje przekształtników
Przekształtniki (regulatory) prądu stałego DC/DC
(DC/DC converters)
• przekształtnik obniżający napięcie
(down converter, buck converter, buck regulator),
• przekształtnik podwyższający napięcie
(step-up converter, boost converter, boost regulator),
• przekształtnik odwracający napięcie
(inverting converter, inverting regulator).
Przekształtniki o wyjściu nieoddzielonym galwanicznie od
wejścia ( przetwornice dławikowe)
obniżający napięcie
C
L
R
L
U
WY
U
WE
I
WE
I
L
U
S
C
D
R
L
U
WY
U
WE
I
L
I
D
U
S
L
podwyższający napięcie
C
L
R
L
U
WY
U
WE
I
C
I
L
U
S
T
odwracający napięcie
Wartość średnia przebiegu impulsowego
Kształtowanie napięcia wyjściowego poprzez
modulację szerokości impulsu
Przekszta
ł
tnik obni
ż
aj
ą
cy napi
ę
cie
(ang. - Buck or Step-Down Converter)
DT
L
U
U
t
L
U
U
i
o
o
L
−
=
−
=
1
D
⋅
=
we
wy
U
U
1
we
wy
U
U
i
o
U
wy
Przekształtnik obni
ż
aj
ą
cy napi
ę
cie - przebiegi
napi
ęć
i pr
ą
dów
Przekształtnik obniżający napięcie
Parametry techniczne:
• cz
ę
stotliwo
ść
ł
ą
czeniowa = 250kHz
• zakres napi
ę
cia wej
ś
ciowego =
12V±10%
• max pulsacje pr
ą
du = 220mA
• napi
ę
cie wyj
ś
ciowe = 5.0V
Krok 1. Oblicz współ. wypełnienia
• Vo = napi
ę
cie wyj
ś
ciowe
• Vi = max napi
ę
cie wej
ś
ciowe
• D = Vo / Vi
• D = 5/13.2 = 0.379
Krok 2. Oblicz napi
ę
cie na cewce
• V1 = Vi-Vo (tranzystor on)
• V1 = 13.2 - 5 = 8.2V
• V1 = -Vo (tranzystor off)
• V1 = - Vo = - 5V
Krok 3. Oblicz indukcyjno
ść
• L = Vl.dt/di
• L = (8.2 x 0.379/250 x 103)/0.22
• L = 56
µ
H
Podstawowy przekształtnik podwy
ż
szaj
ą
cy
Przekształtnik obniżający i
podwyższający na MC34063