ANTROPOLOGIA FOLOZOFII   

   

 

    28.11.2014 

Wykład 

 

Człowiek jest częścią jednego wielkiego organizmu, którym jest cała przyroda. 

Średniowiecze  przyniosło  pewne  refleksje  na  temat  człowieka,  człowiek  jako 
złożenie ciała i duszy jest ponad przyrodą. 

W  czasach  nowożytnych  następuje  całkowity  zwrot  ku  człowiekowi.  Człowiek 
zajmuje  centralne  miejsce  w  sztuce,  jest  podkreślana  odrębność  człowieka. 
Wyodrębniają  się  poszczególne  dyscypliny  nauki,  szczególnie  przyrodnicze, 
człowiekowi wydaje się że dzięki temu podporządkuje sobie przyrodę. 

W  pozytywizmie  kiedy  Newton  formułuje  swoje  prawa  fizyki  powstaje  pomysł 
aby  wszystko  (człowieka  i  przyrodę)  zredukować  do  fizyki.  W  tym  okresie 
formułowały się hasła namawiające do podporządkowania przyrody człowiekowi 
dla nauki. 

W dalszych dziełach  myśl  podporządkowana człowiekowi zmienia się. Powstaje 
filozofia nauki opisująca procesy rozwoju nauki. Wcześniej nauka rozwija się w 
sposób  ciągły,  każde  pokolenie  dorzuca  coś  do  nauki  co  przybliża  do  poznania 
prawdy. Współczesna nauka która zaczęła być rozpatrywana pod kątem rozwoju 
jest inna. Stwierdzono że nie można rozpatrywać nauki bezkrytycznie. W nauce są 
błędy. Zanim coś się zrobi trzeba pomyśleć nad konsekwencjami tego czynu. 

Starożytność – kosmocentryzm – cała myśl obracała się w koło kosmosu którego 
częścią jest człowiek. 

Średniowiecze  –  teocentryzm  –  człowiek  jest  związany  z  Bogiem,  składa  się  z 
ciała i duszy. 

Współczesność – antropocentryzm – w centrum zainteresowania jest człowiek. 

Personalizm ujmuje człowieka jako istotę duchową, to co odróżnia człowieka od 
reszty świata jest tym że człowiek posiada duszą. 

Materializm  jest  filozofią  redukującą  wszystko  do  materii.  Filozofia 
marksistowska  ukazuje  człowieka  jako  materię  taką  jak  każda  inna,  jest  tylko 
bardziej skomplikowaną materią. 

Przyrodnicza antropogeneza 

Przyrodnicza teoria mówiąca o powstaniu człowieka to teoria ewolucji. 

Powiedzenie że człowiek pochodzi od małpy jest stwierdzeniem powszechnym i 
wielkim uproszczeniem. Jest to błędne stwierdzenie. Poprawnym i dopuszczalnym 
stwierdzeniem jest to że człowiek i wielkie małpy maja wspólnego przodka. 

Mówiąc o ewolucji trzeba brać pod uwagę historię całego świata, całego kosmosu. 
Teoria  wielkiego  wybuchu  jest  teorią  ewolucyjną  i  słuszną.  Zakwestionowanie 
teorii ewolucji człowieka jest tez zakwestionowaniem ewolucji powstania świata. 

Paleontologia – zajmuje się odkrywaniem człowieka. 

Powszechnie  wiadomo  że  szkielet  człowieka  składa  się  z  tych  samych  kości  i 
narządów  co  naczelni.  Zatem  pokrewieństwo  z  małpami  zdaje  się  nie  budzić 
wątpliwości. Anatomicznie człowiek i małpa są podobne. 

Wielkie małpy człekokształtne to goryl, szympans, orangutan. 

Cofając  się  w  historii  cały  czas  napotyka  się  ślady  pokrewieństwa  i  wspólnych 
przodków  różnych  organizmów.  Im  dalej  tym  przodkowie  będą  bardziej 
prymitywni,  idąc  z  czasem  coraz  bliżej  początku  świata  napotyka  się  mniej 
szczątków.  Powodem  tego  jest  to  że  organizmy  były  coraz  mniejsze  i  są  mniej 
znane skamieniałości. 

Człowieka i wszystkich wymarłych dwunożnych przodków człowieka zalicza się 
do jednej rodziny hominidów. Małpy zalicza się do tzw. pomonitów.  

Małpy człekokształtne zamieszkiwały Afrykę i Azję, zatem uważa się że kolebką 
ludzkości musi być albo Afryka albo Azja. 

W  latach  30  zaczęły  się  badania,  na  terenie  południowej  Azji  znaleziono 
fragmenty szkieletu istoty nazwanej ramapitek. Żył w Azji mniej więcej 40 mln lat 
temu  a  zanikł  ok.  8  mln  lat  temu.  Wydawał  się  on  doskonałym  kandydatem  na 
pierwszego hominida.  

Znając tempo ewolucji można nie tylko określić pokrewieństwo dwóch gatunków 
ale również moment rozejścia się tych gatunków. 

 

 

Prawdziwą  sensację  wywołało  porównanie  DNA  człowieka  i  małp 
człekokształtnych.  Pokazało  to  że  najbardziej  podobny  wydaje  się  szympans 
żyjący  z  Afryce.  Okazało  się  również  że  rozejście  się  linii  małp  i  człowieka 
nastąpiło później niż myślano, około 5 mln mat temu.  

Ramapitek  nie  może  być  pierwszym  przodkiem  ponieważ  żył  on  później,  na 
terenach Azji i był bardziej podobny do linii orangutana. 

Rajmund  Dard  przodka  którego  znalazł  nazwał,  nazwał  australopitekiem. 
Wiadomo  że  rasa  ta  dzieliła  się  na  rodzaj  roślinożerny,  delikatniejszy 
(australopitekus) i rasę wszystkożerną, masywniejszą ( australopitekus robustus). 

Z biegiem czasu znajdowano szczątki różnych hominidów. 

Przez  większość  czasu  ewoluowania  naszej  linii  rodowodowej  żyło  obok  siebie 
więcej  garunków  hominidów,  wymarli  oni  bezpotomnie  i  jedynie  jedna  gałąź 
prowadząca do współczesnego człowieka ewoluowała. 

Etapy uczłowieczenia 

1.  Dwunożność i przybranie wyprostowanej postawy ciała 
2.  Przystosowanie do życia na sawannach 
3.  Zmiana diety, rozpoczęcie polowania 
4.  Wytwarzanie narzędzi 

Najstarszą  kulturą  jest  kultura  olduwańska,  z  niej  pochodzą  najstarsze  narzędzia 
jakie odkryto. 

Pierwszych  ludzi  tworzących  narzędzia  nazywa  się  homohabili  (  człowiek 
zręczny)