by Ania 

Strona 1

Działanie czynników środowiskowych

1.Hałas:

-bodziec dźwiękowy o znacznym natężeniu

-szkodliwy dla zdrowia

-wskaźnik natężenia – decybel

-różna wrażliwośd osobnicza na dźwięki – dla jednych to już hałas, dla innych dźwięk pożądany
(disco ;P)

2.Przykłady poziomu natężenia dźwięków:

-startujący odrzutowiec wojskowy 140dB

-młot pneumatyczny 122dB

-dyskoteka 120dB

-kosiarka spalinowa 103dB

-zegar budzik 85dB

-rozmowa 60dB

3.Wpływ hałasu na narząd słuchu:

-zmęczenie słuchu: czasowe podniesienie progu słuchu związane ze zmniejszeniem wrażliwości
komórek słuchowych po okresie kilku minut po zadziałaniu hałasu. Do wywołania tego zjawiska
niezbędne jest natężenie dźwięku powyżej 75dB

-zjawisko maskowania: z dwóch tonów o różnej częstotliwości i natężeniu słyszymy tylko ton
silniejszy, słabszy jest zagłuszany (maskowany)

-następstwo działania hałasu –głuchota

>uraz akustyczny – bardzo intensywny, nagły hałas

>głuchota zawodowa – wielokrotne oddziaływanie o poziomie przekraczającym 90dB

>trwałe uszkodzenie słuchu – pasmo 1-6Hz

>uszkodzenie nieodwracalne pogłębiające się z upływem lat (głuchota zawodowa + starcza)

4. Wpływ hałasu na inne narządy:

a)układ krążenia:

- wzrost RR

-obniżenie pojemności minutowej serca

-nadciśnienie tętnicze (bo obniżenie Mg)

-zwężenie naczyo obwodowych (skóra i bł śluz)

by Ania 

Strona 2

-pogorszenie ukrwienia części korowej nerek

-zmniejszenie przepływu mózgowego

b)gruczoły dokrewne

-nadczynnośd gruczołu tarczowego

-wpływ na stężenie hormonów nadnerczy, gruczołów płciowych

c)płód

-niska masa urodzeniowa

d)przewód pokarmowy

-osłabienie perystaltyki

-choroba wrzod. Żołądka i dwunastnicy

e)narząd wzroku:

-wpływ na napięcie mm rzęskowych i mm gałki ocznej utrudniając postrzeganie obrazów

-ograniczenie pola widzenia z powodu zaburzeo w ukrwieniu siatkówki

5. Patomechanizm uszkodzenia słuchu:

Stopieo uszkodzenia słuchu zależy od:



Poziomu cieśn. Akustycznego



Czasu trwania ekspozycji



Widma częstotliwości hałasu



Rodzaju i charakteru hałasu (przerywany/ciągły, ustalony/impulsowy)

Krótkotrwała ekspozycja na hałas o wysokim poziomie dźwięku



Dezorganizacja rzęsek komórek słuchowych



Do całkowitego zniszczenia narządu Cortiego



Przerwania ciągłości błony Reissnera i błony podstawnej

Długotrwała ekspozycja na hałas ciągły o umiarkowanie wysokim poziomie dźwięku



Teoria mikromechaniczna: stopniowa akumulacja mikrourazów, która po wielu latach
powoduje uszkodzenie narządu Cortiego



Teoria metaboliczna: powolne nagromadzenie się w komórkach słuchowych metabolitów
cytochemicznych i enzymatycznych

by Ania 

Strona 3

6.Stadia uszkodzenia słuchu:

 Stadium niedosłuchu audiometrycznego
 4-8lat pracy w hałasie załamek pogłębia się i poszerza stając się płaski na poziomie

ok. 60dB

 9-15lat – dalsze uszkodzenie słuchu obejmujące częstotliwości średnie
 Po 15 latach proces ulega stabilizacji, a dalsze pogorszenie przebiega łagodnie

7.Ultradźwięki:



Fala Akustyczna o częstotliwości powyżej 16kHz



W warunkach naturalnych nie przenoszą znacznej ilości energii, ale wytwarzane w różnych
urządzeniach emitują wartości powyżej 110dB

Działanie wysokich częstotliwości:

 Wykorzystanie terapeutyczne: wzrost temperatury w granicy ośrodków niejednorodnych

(1,8C w nerwach, wysiękowe zapalenie skóry, rozszerzenie naczyo krwionośnych,
limfatycznych)

 Wzrost fosforylacji tlenowej i glikolizy (obrzęk, tworzenie wodniczek, zmiany

pyknotyczne)

 Zadma, zmiany w rogówce

Działanie niskich częstotliwości:

 Hipoglikemia
 Zwiększone wydzielanie hormonów tarczycy, przysadki, nadnerczy

Choroba ultradźwiękowa:

 Zmiany w układzie nerwowym: szum, ciężkośd głowy, stałe uczucie zmęczenia, kłopoty ze

snem, prawidłowy zapis EEG tylko u 10% osób narażonych na działanie ultradźwięków

 Zespół podwzgórzowy: zaburzenia łaknienia, okresowe podwyższenie temperatury ciała,

wahania ciśnienia tętniczego, zaburzenia równowagi

8. Infradźwięki:



Fale akustyczne o częstotliwości mniejszej niż 16Hz



Powstają w dużym stopniu w warunkach naturalnych w następstwie ruchu powietrza (w
czasie silnych wiatrów w wolnostojących wysokich budynkach mieszkalnych, podczas
szybkiej jazdy samochodem z uchyloną szybą), w wodospadach, w wyładowaniach
atmosferycznych

Wpływ infradźwięków na narząd słuchu:



Po 15 min narażenia na natężenie 135dB i częstotliwośd mniejszą niż 10Hz doznaje się
uczucia drgania błony bębenkowej, ucisku i tępego bólu



Próg słuchu podwyższa się o 15-20dB

by Ania 

Strona 4



Działanie na narząd równowagi

Wpływ infradźwięków na inne narządy:



Wibrowanie narządów wewnętrznych – w czasie wdechu wyczuwa się drgania
górnych dróg oddechowych, podniebienia miękkiego i płuc; w czasie wydechu –
drgania klp



Oczopląs pionowy



Reakcje przejściowe – obniżenie napięcia mm, przyspieszenie oddechów,
podwyższenie ciśnienia skurczowego

9.Wibracje



Drgania o niskiej częstotliwości, do 50Hz przeważnie powodują zmiany kostne



O większej 100Hz i powyżej – zaburzenia naczynioruchowe



Podział wibracji

a)ogólna



Działająca na cały organizm wzdłuż długiej osi ciała



Powstaje przy obsłudze wibropras ;P , wstrząsarek, sprzętu budowlanego i kierowców
traktorów (wg slajdu wynika, że chodzi o obsługę kierowcy traktoru -> have fun :P)



Powoduje: spłaszczenie i zwapnienie tarcz międzykręgowych, zwyrodnienie chrząstek,
bóle okolicy krzyżowo-lędźwiowej (to po obsłudze tego kierowcy ), polineuropatia
czuciowa w obrębie kooczyn dolnych, zaburzenia widzenia, zaburzenia gospodarki
węglowodanowej

b)miejscowa



powstaje przy obsłudze maszyn ręcznych o napędzie elektrycznym lub powietrznym



powoduje zaburzenia układu: krążenia, kostnego, nerwowego

Zaburzenia w układzie ruchu:



uszkodzenia struktury kostno-stawowej:
rozrzedzenie/zagęszczenie struktury kostnej, zniekształcenie nasad, typowe torbiele
kostne, ogniska osteoporozy, martwica jałowa



staw łokciowy:
rozrost tkanki tworzącej torebkę stawową, wysięk, zapalenie pochewek ścięgnistych,
zwapnienia więzadeł, ostrogi kostne i nieregularna powierzchnia stawowa, czasem
oddzielenie chrząstki od kości



kości nadgarstka:
kośd księżycowata – martwica jałowa Kienboecka
kośd łódeczkowata
nasady kości promieniowej i łokciowej

Zaburzenia w układzie krążenia:

by Ania 

Strona 5



napadowy skurcz naczyo obwodowych (najczęściej dot palców rąk –objaw Raynauda)
zblednięcie paliczków, uczucie bólu, mrowienia, drętwienia, zasinienia, obrzęki



bóle nocne rąk

Zaburzenia w układzie nerwowym:



zaburzenie czucia bólu



zaburzenie czucia wibracji (podwyższenie progu czucia wibracji powyżej 90dB)



w zaawansowanych zmianach uszkodzenie neuronu obwodowego o charakterze
polineuropatii czuciowej



zespół podwzgórzowy



u niektórych chorych zespół rzekomo nerwicowy
bóle głowy, drażliwośd, bezsennośd
drżenie rąk, dermografizm, nasilenie odruchów,
zaburzenia przedsionkowe

Zaburzenia przewodu pokarmowego:



nieżyt błony śluzowej



upośledzenie wchłaniania



skurcz przewodów żółciowych, trzustkowych



nieprawidłowa funkcja wydzielnicza trzustki



osłabienie funkcji detoksykacyjnej wątroby

Klasyfikacja zespołów wibracyjnych:

 zespół wibracji wywołany ogólnym działaniem wibracji
 postad naczyniowa i naczyniowo – nerwowa zespołu wibracji
 postad kostna zespołu wibracji

10. Porażenie prądem elektrycznym

Wynik:

 bezpośredniego kontaktu z dwoma przewodnikami
 z przewodnikiem i z ziemią
 uderzenia pioruna

Następstwa zależą od:

 czy to jest prąd stały czy zmienny (220, 380V, 80mA-3A)
 natężenia i napięcia

Wpływ na układ krążenia:

 migotanie komór z zatrzymaniem serca w rozkurczu (gdy działanie jest dłuższe niż 0,2s)
 jeżeli migotanie nie nastąpi to zdarza się krótkie zatrzymanie czynności serca z

następczym przyspieszeniem i niemiarowością

 chwilowe podwyższenie ciśn

by Ania 

Strona 6

Wpływ na mózg:

 przepływ może spowodowad przegrzanie i doprowadzid do obrzęku
 sam obrzęk ogranicza przepływ i powoduje następcze niedotlenienie
 tworzenie skrzeplin

Działanie cieplne:

 miejscowe przegrzanie skóry, oparzenie
 nadtopienia w kościach – tzw perły kostne
 uszkodzenie mm powoduje uwolnienie mioglobiny i w konsekwencji uszkodzenie nerek
 uszkodzenie płytek krwi i RBC
 martwica kanalików (temp +martwica skrzepowa)

Trwałe następstwa:

1) uszkodzenie nerek
2) parkinsonizm
3) rozedma płuc