Projektant
/
architekt systemów
teleinformatycznych
(251103)
Specjali
ś
ci
2
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych
standardów
kompetencji
zawodowych
wymaganych
przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1
Krajowy standard kompetencji zawodowych
Projektant / architekt systemów
teleinformatycznych (251103)
© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013
Kopiowanie i rozpowszechnianie mo
ż
e by
ć
dokonane za podaniem
ź
ródła
ISBN 978-83-7951-000-9 (cało
ść
)
ISBN 978-83-7951-066-5 (66)
Nakład 1000 egz.
Publikacja bezpłatna
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99
e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl http://www.crzl.gov.pl
Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa
ń
stwowego Instytutu Badawczego
26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65
e-mail: instytut@itee.radom.pl http://www.itee.radom.pl
3
Spis tre
ś
ci
1. Dane identyfikacyjne zawodu .............................................................
4
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach ...
4
1.2. Notka metodologiczna i autorzy ................................................
4
2. Opis zawodu ..........................................................................................
6
2.1. Synteza zawodu .......................................................................
6
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst
ę
powania
zawodu ....................................................................................
6
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia pracy,
zagro
ż
enia, organizacja pracy) ................................................
6
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwska-
zania do wykonywania zawodu ................................................
7
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia pracy
w zawodzie ...............................................................................
7
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/walidacji
kompetencji ...............................................................................
8
2.7. Zadania zawodowe ...................................................................
8
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych..............................................
9
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi a poziomem
kwalifikacji w ERK/PRK .............................................................
9
3. Opis kompetencji zawodowych .......................................................... 10
3.1. Projektowanie systemów teleinformatycznych Kz1 .................. 10
3.2. Zarz
ą
dzanie zmian
ą
w systemach teleinformatycznych Kz2 ... 11
3.3. Nadzorowanie procesu implementacji systemów teleinforma-
tycznych Kz3 ............................................................................ 13
3.4. Kompetencje społeczne KzS ................................................... 14
4. Profil kompetencji kluczowych ............................................................ 15
5. Słownik .................................................................................................. 16
4
1. Dane identyfikacyjne zawodu
1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach
Według Klasyfikacji zawodów i specjalno
ś
ci na potrzeby rynku pracy (KZiS
2010):
251103 Projektant / architekt systemów teleinformatycznych
Grupa wielka 2 – Specjali
ś
ci (w Mi
ę
dzynarodowej Klasyfikacji Standardów
Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 7).
Grupa elementarna 2511 – Analitycy systemowi (w Mi
ę
dzynarodowym Standar-
dzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 2511 Systems analysts).
Według Polskiej Klasyfikacji Działalno
ś
ci (PKD 2007):
Sekcja: J. Informacja i komunikacja, Dział: 62. Działalno
ść
zwi
ą
zana
z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalno
ść
powi
ą
zana, Grupa 62.02. Działalno
ść
zwi
ą
zana z doradztwem w zakresie
informatyki, Grupa 62.01. Działalno
ść
zwi
ą
zana z oprogramowaniem.
1.2. Notka metodologiczna i autorzy
Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy
ź
ródeł
(akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi
ę
dzynarodowe) oraz głównie wyników
bada
ń
analitycznych na 15 stanowiskach pracy w 7 przedsi
ę
biorstwach (du
ż
e –
3,
ś
rednie – 1, małe − 3, w tym handlowe − 2, produkcyjno-handlowe − 1, usłu-
gowe − 4) przeprowadzonych w marcu 2013 r.
Zespół Ekspercki:
•
Krzysztof Kopka – Intersnack Poland Sp. z o.o. w Słomnikach,
•
Mieczysław Bromberek – CompuGroup Medical Polska Sp. z o.o. w Lu-
blinie,
•
Maciej Krzemi
ń
ski – Inteligo Financial Services S.A. w Warszawie,
•
Tomasz Sułkowski – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu.
Ewaluatorzy:
•
Jolanta Dzie
ś
lewska – Devoteam S.A. w Warszawie,
•
Joanna Ksieniewicz – EDUQUM w Warszawie.
Recenzenci:
•
Radosław Gajewski – Accenture Sp. z o.o. w Warszawie,
•
Władysław Błaszko – Wy
ż
sza Szkoła Handlowa w Radomiu.
5
Komisja Bran
ż
owa (zatwierdzaj
ą
ca):
•
Krzysztof Chełpi
ń
ski (przewodnicz
ą
cy) – Krajowa Izba Gospodarcza
Elektroniki i Telekomunikacji w Warszawie,
•
Karolina Zmitrowicz – Stowarzyszenie Jako
ś
ci Systemów Informatycz-
nych w Warszawie,
•
Robert Ostrowski – Polskie Towarzystwo Informatyczne w Łodzi,
•
Andrzej Kwiecie
ń
– NSZZ Solidarno
ść
w Radomiu.
Data zatwierdzenia:
•
15.10.2013 r.
6
2. Opis zawodu
2.1. Synteza zawodu
Projektant/architekt systemów teleinformatycznych projektuje systemy tele-
informatyczne spełniaj
ą
ce okre
ś
lone wymagania.
2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary wyst
ę
powania zawodu
Celem pracy projektanta/architekta systemów teleinformatycznych jest za-
projektowanie systemu spełniaj
ą
cego przedstawione przez zamawiaj
ą
cego wy-
magania funkcjonalne i niefunkcjonalne. Projektant/architekt systemów telein-
formatycznych analizuje te wymagania, przygotowuje projekt systemu uwzgl
ę
d-
niaj
ą
cy uwarunkowania technologiczne, modeluje architektur
ę
systemu w zakre-
sie infrastruktury sprz
ę
towej, sieciowej i aplikacji, tworzy koncepcj
ę
integracji oraz
migracji danych i systemów. Dokumentuje projekty systemów z zastosowaniem
przyj
ę
tych standardów. Projektant/architekt systemów teleinformatycznych za-
rz
ą
dza cyklem
ż
ycia systemu informatycznego, monitoruje zmiany technologicz-
ne oraz wydajno
ść
w u
ż
ytkowanych narz
ę
dziach informatycznych, a tak
ż
e za-
pewnia optymalne wykorzystanie zasobów zaprojektowanego systemu oraz
mo
ż
liwo
ść
jego rozbudowy w przyszło
ś
ci. Mo
ż
e konsultowa
ć
koncepcje rozwi
ą
-
za
ń
teleinformatycznych z dostawcami technologii. W ramach organizacji współ-
tworzy standardy zwi
ą
zane z wytwarzaniem oprogramowania i pełni techniczny
nadzór nad procesami rozwoju oprogramowania. Wybiera techniki i narz
ę
dzia,
a tak
ż
e współtworzy harmonogram i zało
ż
enia realizacji projektu i poszczegól-
nych zada
ń
.
2.3.
Ś
rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz
ę
dzia
pracy, zagro
ż
enia, organizacja pracy)
Projektant/architekt systemów teleinformatycznych pracuje zwykle w firmach
usługowych, przedsi
ę
biorstwach wykorzystuj
ą
cych rozbudowane systemy telein-
formatyczne, jednostkach naukowo-badawczych. Jest to zwykle samodzielne
stanowisko pracy, ale przy wi
ę
kszych systemach projektanci pracuj
ą
w zespole
i w zale
ż
no
ś
ci od zajmowanego stanowiska mo
ż
e pracowa
ć
pod nadzorem lub
zarz
ą
dza
ć
zespołem, na etapie projektowania systemu
ś
ci
ś
le współpracuje
z analitykiem systemów teleinformatycznych i programistami. Pracuje zazwyczaj
w systemie jednozmianowym, mo
ż
e wykonywa
ć
prace zdalnie (w systemie tele-
pracy), w przypadku współpracy z zagranicznymi firmami mo
ż
e zachodzi
ć
ko-
nieczno
ść
dostosowania czasu pracy do wła
ś
ciwej strefy czasowej. Miejscem
pracy jest przestrze
ń
biurowa, podstawowym narz
ę
dziem pracy jest komputer
z odpowiednim oprogramowaniem oraz dost
ę
pem do infrastruktury sieciowej.
Obci
ąż
enia i zagro
ż
enia nie wykraczaj
ą
poza typowe dla osób pracuj
ą
cych przy
komputerze – pogorszenie wzroku, obci
ąż
enie kr
ę
gosłupa i ko
ń
czyn górnych
w obr
ę
bie nadgarstków. Ponadto mog
ą
wyst
ę
powa
ć
schorzenia zwi
ą
zane ze
7
stresem i prac
ą
pod presj
ą
czasu. Projektant/architekt systemów teleinforma-
tycznych ma do czynienia z ró
ż
norodnymi informacjami, dotycz
ą
cymi wszech-
stronnych wymaga
ń
funkcjonalnych oraz niefunkcjonalnych projektowanego
systemu, dlatego praca w tym zawodzie zazwyczaj nie jest monotonna. Mo
ż
e si
ę
jednak zdarzy
ć
,
ż
e przy projektowaniu du
ż
ych systemów wyst
ą
pi nagromadzenie
jednolitych informacji, powoduj
ą
cych monotonno
ść
pracy.
2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu
Wykonywanie zawodu projektanta/architekta systemów teleinformatycznych
wymaga umiej
ę
tno
ś
ci logicznego my
ś
lenia, wyci
ą
gania wniosków, prognozowa-
nia zdarze
ń
w ci
ą
gu przyczynowo-skutkowym oraz zdolno
ś
ci strategicznego
my
ś
lenia. Bardzo wa
ż
na jest zdolno
ść
koncentracji, nastawienie na realizacj
ę
celów, łatwo
ść
przyswajania nowej wiedzy i nabywania nowych umiej
ę
tno
ś
ci,
umiej
ę
tno
ść
organizacji pracy. Projektant powinien charakteryzowa
ć
si
ę
dokład-
no
ś
ci
ą
i skrupulatno
ś
ci
ą
w dokumentowaniu swojej pracy. Istotne s
ą
dobre umie-
j
ę
tno
ś
ci komunikacyjne i interpersonalne, wysoka kultura komunikacji zarówno
w mowie, jak i w pi
ś
mie. Specyfika zawodu wymaga uzdolnie
ń
technicznych,
umiej
ę
tno
ś
ci pracy w zespole oraz zdolno
ś
ci planowania i kontroli zada
ń
realizo-
wanych przez zespół, w którym współpracuje. Wa
ż
na jest równie
ż
łatwo
ść
przy-
stosowywania si
ę
do zmieniaj
ą
cych si
ę
warunków. Nie ma przeciwwskaza
ń
, aby
prac
ę
w tym zawodzie wykonywały osoby o obni
ż
onej sprawno
ś
ci motorycznej.
Przeciwwskazaniem do pracy w zawodzie s
ą
dysfunkcje utrudniaj
ą
ce komunika-
cj
ę
oraz sprawn
ą
prac
ę
nad dokumentacj
ą
systemów teleinformatycznych (po-
wa
ż
na wada wzroku i słuchu).
2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb
ę
dne do podj
ę
cia
pracy w zawodzie
Do pracy w zawodzie preferowane jest wykształcenie wy
ż
sze drugiego stop-
nia na kierunkach informatyka, telekomunikacja, matematyka lub pokrewnych. Do
wykonywania zawodu nie s
ą
wymagane dodatkowe uprawnienia, natomiast
wysoko cenione przez pracodawców jest do
ś
wiadczenie zawodowe zdobyte
w pracy na identycznym lub pokrewnym stanowisku. Wymagana jest wiedza
z zakresu cyklu rozwoju oprogramowania i architektury systemu teleinformatycz-
nego oraz umiej
ę
tno
ś
ci: korzystania z oprogramowania komputerowego u
ż
ywa-
nego do wspomagania projektowania oprogramowania (typu CASE), korzystania
z oprogramowania biurowego, posługiwania si
ę
j
ę
zykiem angielskim na poziomie
komunikatywnym oraz w zakresie czytania ze zrozumieniem angloj
ę
zycznej do-
kumentacji technicznej.
8
2.6. Mo
ż
liwo
ś
ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/
/walidacji kompetencji
Projektant/architekt systemów teleinformatycznych prac
ę
rozpoczyna zwykle
jako 251202 Specjalista do spraw rozwoju oprogramowania systemów informa-
tycznych; 251401 Programista aplikacji; 252102 Analityk baz danych; 252103
Projektant baz danych lub 252101 Administrator baz danych. Po zdobyciu do-
ś
wiadczenia w tych zawodach mo
ż
liwy jest awans na stanowisko 251103 Projek-
tanta/architekta systemów teleinformatycznych. Now
ą
wiedz
ę
i umiej
ę
tno
ś
ci
projektant/architekt mo
ż
e zdobywa
ć
na specjalistycznych kursach z zakresu
projektowania systemów, u
ż
ywania wzorców projektowych i programistycznych,
dokumentowania projektów, doboru rozwi
ą
za
ń
funkcjonalnych i niefunkcjonal-
nych w trakcie projektowania. Posiadaj
ą
c kompetencje w zawodzie projektanta,
mo
ż
na pracowa
ć
tak
ż
e w innych zawodach z grupy 2511 Analitycy systemowi
oraz 2512 Specjali
ś
ci do spraw rozwoju systemów informatycznych. W du
ż
ych
organizacjach istnieje wyra
ź
ny podział na stanowisko projektanta i analityka,
ś
cie
ż
ka rozwoju zawodowego prowadzi od projektanta do architekta.
2.7. Zadania zawodowe
Z1.
Analizowanie wymaga
ń
funkcjonalnych i niefunkcjonalnych systemu tele-
informatycznego (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).
Z2.
Opracowywanie i konsultowanie koncepcji rozwi
ą
za
ń
, projektowanie
i modelowanie architektury systemu w oparciu o wymagania funkcjonal-
ne i niefunkcjonalne, wykorzystywanie modelu analitycznego systemu
(niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z3.
Identyfikowanie punktów integracji oraz wymaga
ń
migracji danych i syste-
mów teleinformatycznych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z4.
Opracowywanie dokumentacji projektowej i powykonawczej systemu
teleinformatycznego z u
ż
yciem przyj
ę
tego standardu dokumentacji (nie-
zb
ę
dne kompetencje: Kz1, KzS).
Z5.
Monitorowanie zmian technologicznych w u
ż
ytkowanych systemach
i narz
ę
dziach informatycznych, ocena, porównanie, rekomendowanie tech-
nologii informatycznych (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z6.
Optymalizowanie systemu teleinformatycznego pod k
ą
tem kosztów
i korzy
ś
ci, ryzyka i bezpiecze
ń
stwa oraz efektywno
ś
ci (niezb
ę
dne kom-
petencje: Kz2, Kz3, KzS).
Z7.
Nadzorowanie technicznych aspektów cyklu
ż
ycia architektury systemu
teleinformatycznego i procesów rozwoju oprogramowania (niezb
ę
dne
kompetencje: Kz1, Kz2, Kz3, KzS).
Z8.
Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami i przepisami BHP,
ochrony ppo
ż
., ochrony
ś
rodowiska (niezb
ę
dne kompetencje: Kz1, Kz2,
Kz3, KzS).
9
2.8. Wykaz kompetencji zawodowych
Kz1 – Projektowanie systemów teleinformatycznych (potrzebne do wykonywa-
nia zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z7, Z8).
Kz2 – Zarz
ą
dzanie zmian
ą
w systemach teleinformatycznych (potrzebne do
wykonywania zada
ń
: Z1, Z2, Z3, Z5, Z6, Z7, Z8).
Kz3 – Nadzorowanie procesu implementacji systemów teleinformatycznych
(potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z2, Z3, Z5, Z6, Z7, Z8).
Kz4 – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada
ń
: Z1
÷
Z8).
2.9. Relacje mi
ę
dzy kompetencjami zawodowymi
a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK
Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada
ń
w zawodzie su-
geruje si
ę
wykorzysta
ć
do opisu kwalifikacji na poziomie 7 wła
ś
ciwym dla wy-
kształcenia wy
ż
szego drugiego stopnia w Europejskiej i Polskiej Ramie Kwalifi-
kacji. Poziom ten jest uzasadniony miejscem usytuowania zawodu w Klasyfika-
cji zawodów i specjalno
ś
ci (grupa wielka 2 Specjali
ś
ci i jej odpowiednik
w ISCED 2011).
Osoba wykonuj
ą
ca zawód projektanta/architekta systemów teleinforma-
tycznych:
1) w zakresie wiedzy: zna i rozumie w pogł
ę
biony sposób wybrane fakty, teo-
rie, metody z zakresu projektowania systemów teleinformatycznych oraz
zło
ż
one zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy nimi, tak
ż
e w powi
ą
zaniu z innymi dziedzinami
techniki. Zna i rozumie ró
ż
norodne uwarunkowania i kontekst prowadzonej
działalno
ś
ci zawodowej w obszarze systemów teleinformatycznych;
2) w zakresie umiej
ę
tno
ś
ci: potrafi projektowa
ć
systemy teleinformatyczne
i nadzorowa
ć
proces ich implementacji oraz rozwi
ą
zywa
ć
problemy w tym
zakresie z wykorzystaniem nowej wiedzy, tak
ż
e z innych dziedzin z obszaru
techniki, potrafi samodzielnie planowa
ć
własne uczenie si
ę
przez całe
ż
ycie
i ukierunkowywa
ć
innych w tym zakresie; potrafi komunikowa
ć
si
ę
ze zró
ż
-
nicowanymi kr
ę
gami odbiorców usług teleinformatycznych, odpowiednio
uzasadnia
ć
swoje stanowiska.
10
3. Opis kompetencji zawodowych
Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefiniowanych
w badaniach na stanowiskach pracy.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z7, Z8 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz1.
3.1. Projektowanie systemów teleinformatycznych Kz1
Wiedza – zna i rozumie w pogł
ę
biony
sposób wybrane fakty, teorie, metody
z zakresu
projektowania
systemów
teleinformatycznych, tak
ż
e w powi
ą
za-
niu z innymi dziedzinami techniki,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodo-
wiska w zakresie projektowania
systemów teleinformatycznych;
−
zasady analizowania dostarczo-
nych
wymaga
ń
funkcjonalnych
i niefunkcjonalnych;
−
cykl
ż
ycia architektury systemów
teleinformatycznych;
−
zasady tworzenia modeli anali-
tycznych;
−
zasady modelowania architektury
systemów;
−
zasady tworzenia dokumentacji
projektowej i powykonawczej;
−
standardy opracowywania doku-
mentacji projektowej;
−
standardy dokumentowania sys-
temów teleinformatycznych;
−
zasady integrowania danych i sys-
temów teleinformatycznych;
−
zasady planowania, harmonogra-
mowania, oceny kosztów budowy
systemów teleinformatycznych;
−
zasady
bezpiecze
ń
stwa
oraz
ochrony informacji w systemach te-
leinformatycznych;
−
technologie
teleinformatyczne
stosowane w projekcie systemu;
−
aktualne trendy w rozwoju syste-
mów teleinformatycznych;
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi wykonywa
ć
zadania oraz formułowa
ć
i rozwi
ą
zy-
wa
ć
problemy zwi
ą
zane z projekto-
waniem systemów teleinformatycz-
nych, tak
ż
e w powi
ą
zaniu z innymi
dziedzinami techniki, w szczególno
ś
ci
potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
projektowania systemów telein-
formatycznych;
−
tworzy
ć
projekt systemu teleinfor-
matycznego
z
wykorzystaniem
wyników pracy innych analityków;
−
ocenia
ć
wymagania pod k
ą
tem
spójno
ś
ci oraz kompletno
ś
ci;
−
tworzy
ć
koncepcj
ę
rozwi
ą
zania na
podstawie dostarczonych wyma-
ga
ń
;
−
tworzy
ć
dokumentacj
ę
projekto-
wanego systemu;
−
korzysta
ć
z dokumentacji tech-
nicznej systemów teleinformatycz-
nych;
−
identyfikowa
ć
niezb
ę
dne punkty
integracji systemów oraz migracji
danych;
−
wskazywa
ć
narz
ę
dzia i sposób
migracji danych;
−
tworzy
ć
koncepcje integracji sys-
temów teleinformatycznych;
−
planowa
ć
budow
ę
systemu
w czasie z uwzgl
ę
dnieniem opty-
malnej proporcji kosztów do ko-
rzy
ś
ci;
11
−
standardy tworzenia systemów
teleinformatycznych;
−
standardy rozwi
ą
za
ń
powtarzal-
nych
problemów
projektowych
(tj. wzorce projektowe, architekto-
niczne);
−
wpływ wybranej technologii infor-
matycznej na eksploatacj
ę
projek-
towanego systemu;
−
narz
ę
dzia typu CASE.
−
współtworzy
ć
harmonogram bu-
dowy systemu teleinformatyczne-
go;
−
szacowa
ć
koszty budowy syste-
mów teleinformatycznych;
−
stosowa
ć
rozwi
ą
zania poprawiaj
ą
-
ce bezpiecze
ń
stwo systemu oraz
ochron
ę
informacji;
−
identyfikowa
ć
zagro
ż
enia przetwa-
rzania informacji;
−
uwzgl
ę
dnia
ć
podczas projektowa-
nia najnowsze trendy w rozwoju
systemów teleinformatycznych;
−
dobiera
ć
technologie teleinforma-
tyczne z uwzgl
ę
dnieniem wyma-
ga
ń
eksploatacyjnych;
−
stosowa
ć
wzorce
projektowe
i architektoniczne;
−
ocenia
ć
wpływ wybranych rozwi
ą
-
za
ń
na wydajno
ść
pracy systemu
teleinformatycznego.
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z1, Z2, Z3, Z5, Z6, Z7, Z8 wymaga posia-
dania kompetencji zawodowej Kz2.
3.2. Zarz
ą
dzanie zmian
ą
w systemach teleinformatycznych
Kz2
Wiedza – zna i rozumie w pogł
ę
biony
sposób wybrane fakty, teorie, metody
z zakresu zarz
ą
dzania zmian
ą
w sys-
temach teleinformatycznych, w szcze-
gólno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodowi-
ska w zakresie zarz
ą
dzania zmian
ą
w systemach teleinformatycznych;
−
cykl
ż
ycia architektury systemów
teleinformatycznych;
−
zasady
analizy
dostarczonych
wymaga
ń
zmian w systemach tele-
informatycznych;
−
zasady modyfikowania i aktuali-
zowania systemów teleinforma-
tycznych;
−
zasady zarz
ą
dzania zmian
ą
;
−
zasady zarz
ą
dzania ryzykiem;
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi wykonywa
ć
zadania oraz formułowa
ć
i rozwi
ą
zy-
wa
ć
problemy z zakresu zarz
ą
dzania
zmian
ą
w systemach teleinformatycz-
nych, w szczególno
ś
ci potrafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
zarz
ą
dzania zmian
ą
w systemach
teleinformatycznych;
−
zarz
ą
dza
ć
cyklem
ż
ycia systemów
teleinformatycznych;
−
analizowa
ć
dostarczone wymaga-
nia;
−
ocenia
ć
techniczne aspekty za-
proponowanych zmian w syste-
mach teleinformatycznych;
−
nadzorowa
ć
proces rozwoju sys-
temów teleinformatycznych;
12
−
standardy rozwi
ą
za
ń
powtarzalnych
problemów projektowych (tj. wzorce
projektowe, architektoniczne);
−
zasady równowagi pomi
ę
dzy mo
ż
-
liwo
ś
ciami systemu, kosztami wy-
tworzenia i czasem realizacji;
−
parametry eksploatacyjne techno-
logii teleinformatycznych stosowa-
nych i mo
ż
liwych do zastosowania
w systemie;
−
zasady
optymalizacji
działania
systemów teleinformatycznych;
−
stosowane
przez
organizacj
ę
technologie teleinformatyczne;
−
aktualne trendy w rozwoju syste-
mów teleinformatycznych;
−
standardy rozwoju technologii i sys-
temów teleinformatycznych;
−
zasady dokumentowania zmian
w systemie teleinformatycznym;
−
zasady
implementacji
zmiany
w systemach teleinformatycznych.
−
prezentowa
ć
i przedstawia
ć
do
zatwierdzenia planowane zmiany;
−
szacowa
ć
ryzyko i wskazywa
ć
skutki wprowadzenia zmian w sys-
temie teleinformatycznym;
−
dobiera
ć
wła
ś
ciwe wzorce rozwi
ą
-
za
ń
informatycznych dla wprowa-
dzanych zmian;
−
stosowa
ć
wzorce projektowe i archi-
tektoniczne;
−
uwzgl
ę
dnia
ć
w planowaniu zmian
czynniki ekonomiczne i czaso-
chłonno
ść
realizacji projektu;
−
ocenia
ć
zastosowane rozwi
ą
zania
teleinformatyczne i elementy sys-
temu pod wzgl
ę
dem mo
ż
liwo
ś
ci
optymalizacji;
−
uwzgl
ę
dnia
ć
podczas projektowa-
nia najnowsze trendy w rozwoju
systemów teleinformatycznych;
−
dobiera
ć
technologie i rozwi
ą
zania
teleinformatyczne wprowadzanych
zmian zgodnie z wymaganiami
eksploatacyjnymi systemu;
−
identyfikowa
ć
potrzeby zwi
ą
zane
z konieczno
ś
ci
ą
dostosowania sys-
temu do zmieniaj
ą
cych si
ę
techno-
logii teleinformatycznych;
−
dokumentowa
ć
zmiany wprowa-
dzane w systemie teleinforma-
tycznym;
−
współokre
ś
la
ć
harmonogram wpro-
wadzenia zmian w systemie telein-
formatycznym;
−
definiowa
ć
sposób implementacji
zmiany w systemach teleinforma-
tycznych;
−
ocenia
ć
i korygowa
ć
sposób przygo-
towywania i implementacji zmian
w
ś
rodowisku teleinformatycznym.
13
Wykonanie zada
ń
zawodowych Z2, Z3, Z5, Z6, Z7, Z8 wymaga posiadania
kompetencji zawodowej Kz3.
3.3. Nadzorowanie procesu implementacji systemów
teleinformatycznych Kz3
Wiedza – zna i rozumie w pogł
ę
biony
sposób wybrane fakty, teorie, metody
z zakresu nadzorowania implementa-
cji
systemów
teleinformatycznych,
w szczególno
ś
ci zna:
−
zasady i przepisy BHP, ochrony
ppo
ż
., ergonomii, ochrony
ś
rodo-
wiska w zakresie nadzorowania
procesu wytwarzania systemu te-
leinformatycznego;
−
zasady tworzenia, wdra
ż
ania i eks-
ploatowania systemów teleinforma-
tycznych;
−
zasady projektowania i modelo-
wania architektury systemów tele-
informatycznych;
−
zasady równowa
ż
enia pomi
ę
dzy
kosztami, jako
ś
ci
ą
i czasem realiza-
cji systemów teleinformatycznych;
−
dokumentacje projektow
ą
, w tym
zało
ż
enia projektowe;
−
zasady migracji danych;
−
zasady integracji systemów telein-
formatycznych;
−
standardy rozwi
ą
za
ń
powtarzalnych
problemów projektowych (tj. wzorce
projektowe, architektoniczne);
−
metody tworzenia harmonogra-
mów realizacji projektów informa-
tycznych;
−
wpływ rozwi
ą
za
ń
teleinformatycz-
nych na warunki i parametry eks-
ploatacji systemu teleinformatycz-
nego;
−
technologie teleinformatyczne za-
stosowane w wytwarzanym syste-
mie;
−
technologie teleinformatyczne mo
ż
-
liwe do zastosowania w systemie.
Umiej
ę
tno
ś
ci – potrafi wykonywa
ć
zadania oraz formułowa
ć
i rozwi
ą
zy-
wa
ć
problemy z zakresu nadzorowa-
nia implementacji systemów telein-
formatycznych, w szczególno
ś
ci po-
trafi:
−
przestrzega
ć
zasad i przepisów
BHP, ochrony ppo
ż
., ergonomii,
ochrony
ś
rodowiska w zakresie
nadzorowania procesu wytwarza-
nia systemu teleinformatycznego;
−
projektowa
ć
i modelowa
ć
architek-
tur
ę
systemów teleinformatycz-
nych z wykorzystaniem wybranych
narz
ę
dzi;
−
uwzgl
ę
dnia
ć
w planowaniu zmian
czynniki ekonomiczne, jako
ś
ciowe
i czasochłonno
ść
realizacji projektu;
−
proponowa
ć
wła
ś
ciwe rozwi
ą
zania
spełniaj
ą
ce wymogi eksploatacyj-
ne systemu;
−
kontrolowa
ć
i weryfikowa
ć
po-
prawno
ść
wykonanych prac z za-
ło
ż
eniami;
−
konsultowa
ć
zało
ż
enia projektowe
z wykonawcami w zakresie zgod-
no
ś
ci z zało
ż
eniami projektowymi;
−
identyfikowa
ć
niezb
ę
dne punkty
integracji oraz migracji danych;
−
opracowywa
ć
koncepcj
ę
migracji
danych;
−
opracowywa
ć
model
integracji
systemów teleinformatycznych;
−
kontrolowa
ć
zasadno
ść
doboru
wła
ś
ciwych wzorców rozwi
ą
za
ń
zastosowanych przez realizuj
ą
-
cych system teleinformatyczny;
−
definiowa
ć
metody i sposoby wy-
konania zada
ń
w celu budowy
systemu teleinformatycznego;
14
−
współtworzy
ć
harmonogram realiza-
cji systemu teleinformatycznego;
−
nadzorowa
ć
zgodno
ść
realizacji
systemu z harmonogramem w za-
kresie odpowiedzialno
ś
ci projek-
tanta/analityka;
−
identyfikowa
ć
zagro
ż
enia wynika-
j
ą
ce z nieprawidłowo stosowanych
rozwi
ą
za
ń
teleinformatycznych;
−
identyfikowa
ć
zastosowane tech-
nologie i rozwi
ą
zania niewystar-
czaj
ą
ce ze wzgl
ę
du na wymagania
eksploatacyjne systemu.
Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada
ń
zawodo-
wych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.
3.4. Kompetencje społeczne KzS:
−
definiuje i rozwija wzorce wła
ś
ciwego post
ę
powania w zakresie projektowa-
nia systemu teleinformatycznego w
ś
rodowisku pracy i poza nim,
−
podejmuje innowacyjne inicjatywy w zakresie projektowania systemów telein-
formatycznych,
−
dokonuje samooceny pracy własnej oraz zespołów, z którymi współpracuje
w zakresie projektowania i implementacji systemów teleinformatycznych,
−
komunikuje si
ę
ze zró
ż
nicowanymi kr
ę
gami odbiorców projektowanych sys-
temów teleinformatycznych i odpowiednio argumentuje własne stanowisko.
15
4. Profil kompetencji kluczowych
Ocen
ę
wa
ż
no
ś
ci kompetencji kluczowych dla zawodu projektanta/architekta
systemów teleinformatycznych przedstawia rys. 1.
Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stoso-
wanego w Mi
ę
dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt
PIAAC (OECD).
1
2
3
4
5
Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu
Umiejętności matematyczne
Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania
Sprawność motoryczna
Planowanie i organizowanie pracy
Wywieranie wpływu/przywództwo
Komunikacja ustna
Współpraca w zespole
Rozwiązywanie problemów
Serie1
Zbędne
Mało ważne
Ważne
Istotne
Bardzo ważne
Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 251103 Projektant/architekt systemów
teleinformatycznych
16
5. Słownik
Zawód
−
zbiór zada
ń
(zespół czynno
ś
ci) wyodr
ę
bnionych w wyniku społecz-
nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj
ą
cych odpowiednich kwalifikacji
i kompetencji (wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych)
zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi
ź
ródło dochodów.
Specjalno
ść
−
jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz
ęść
czynno
ś
ci o podobnym charakterze (zwi
ą
zanych z wykonywan
ą
funkcj
ą
lub przedmiotem pracy) wymagaj
ą
cych pogł
ę
bionej lub do-
datkowej wiedzy i umiej
ę
tno
ś
ci zdobytych w wyniku dodatkowego
szkolenia lub praktyki.
Zadanie
zawodowe
−
logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra
ź
nie okre-
ś
lonym pocz
ą
tku i ko
ń
cu, wyodr
ę
bniony ze wzgl
ę
du na rodzaj lub
sposób wykonywania czynno
ś
ci zawodowych powi
ą
zanych jednym
celem, ko
ń
cz
ą
cy si
ę
produktem, usług
ą
lub decyzj
ą
.
Kompetencje
zawodowe
−
wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona
ć
, odpowied-
nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s
ą
trzema zbiorami: wie-
dzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompetencji społecznych.
Wiedza
−
zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie
uczenia si
ę
, odnosz
ą
cych si
ę
do dziedziny uczenia si
ę
lub działalno-
ś
ci zawodowej.
Umiej
ę
tno
ś
ci
−
zdolno
ść
wykonywania zada
ń
i rozwi
ą
zywania problemów wła
ś
ci-
wych dla dziedziny uczenia si
ę
lub działalno
ś
ci zawodowej.
Kompetencje
społeczne
−
zdolno
ść
autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w
ż
yciu
zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl
ę
dnieniem kontekstu etycznego.
Kompetencje
kluczowe
−
wiedza, umiej
ę
tno
ś
ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb
ę
dne
do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.
Standard
kompetencji
zawodowych
−
norma opisuj
ą
ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania
zada
ń
zawodowych wchodz
ą
cych w skład zawodu, akceptowana
przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran
ż
owych, praco-
dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.
Kwalifikacja
−
zestaw efektów uczenia si
ę
(zasób wiedzy, umiej
ę
tno
ś
ci oraz kompe-
tencji społecznych), których osi
ą
gni
ę
cie zostało formalnie potwier-
dzone przez uprawnion
ą
instytucj
ę
.
Europejska
Rama
Kwalifikacji
−
przyj
ę
ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,
umo
ż
liwiaj
ą
cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró
ż
nych
krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró
ż
niono 8 poziomów
kwalifikacji opisywanych za pomoc
ą
efektów uczenia si
ę
; stanowi
ą
one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.
Polska Rama
Kwalifikacji
−
opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-
go rejestru kwalifikacji w Polsce.
Krajowy
System
Kwalifikacji
−
ogół rozwi
ą
za
ń
słu
żą
cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji
(potwierdzaniu efektów uczenia si
ę
) oraz zapewnianiu ich jako
ś
ci.