„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Adam Sabiniok
Wykonywanie montażu i demontażu układów zasilania
silników z zapłonem iskrowym 723[04].Z1.04
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
mgr Leszek Ludwikowski
mgr inż. Jan Kania
Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Adam Sabiniok
Konsultacja:
mgr inż. Gabriela Poloczek
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 723[04].Z1.04
Wykonywanie montażu i demontażu układu zasilania silnika z zapłonem iskrowym,
zawartym w modułowym programie nauczania dla zawodu mechanik pojazdów
samochodowych.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania wstępne
5
3. Cele kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5. Ćwiczenia
12
5.1. Gaźnikowe układy zasilania
12
5.1.1. Ćwiczenia
12
5.2. Jednopunktowe układy wtryskowe
16
5.2.1. Ćwiczenia
16
5.3. Wielopunktowe układy wtryskowe
18
5.3.1. Ćwiczenia
18
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia
21
7. Literatura
36
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazuję Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie mechanik pojazdów samochodowych
723[04]. W poradniku zamieszczono:
−
wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,
−
cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
−
przykładowe scenariusze zajęć,
−
ć
wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania–uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
−
ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od
samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.
Kolejność realizacji jednostek modułowych powinna być zgodna ze schematem układu
jednostek modułowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
723[04].Z1
Konstrukcja, montaż i demontaż
układów pojazdów samochodowych
723[04].Z1.02
Wykonywanie montażu
i demontażu silnika
dwusuwowego
723[04].Z1.03
Wykonywanie montażu
i demontażu silnika
czterosuwowego
723[04].Z1.04
Wykonywanie montażu
i demontażu układów
zasilania silników z zapłonem
iskrowym
723[04].Z1.06
Wykonywanie montażu
i demontażu kół samochodowych
i naprawy ogumienia
723[04].Z1.01
Charakteryzowanie budowy
pojazdów samochodowych
723[04].Z1.05
Wykonywanie montażu
i demontażu układów zasilania
silników z zapłonem
samoczynnym
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2.
WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
wyjaśniać podstawowe prawa i zasady mechaniki technicznej, termodynamiki
i elektrotechniki,
−
rozróżniać części maszyn,
−
rozróżniać zasadnicze zespoły samochodu,
−
wykonywać demontaż i montaż silnika dwusuwowego,
−
wykonywać demontaż i montaż silnika czterosuwowego,
−
przestrzegać zasady bezpiecznej pracy, przewidywać zagrożenia i zapobiegać im,
−
korzystać z różnych źródeł informacji,
−
selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje,
−
współpracować w grupie,
−
oceniać własne możliwości sprostania wymaganiom stanowiska pracy i wybranego
zawodu,
−
organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3
.
CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
−
wyjaśnić budowę oraz zasadę działania elementów układu zasilania paliwem silnika
gaźnikowego,
−
wyjaśnić budowę oraz zasadę działania elementów układu zasilania silnika benzynowego
z centralnym wtryskiem paliwa,
−
wyjaśnić budowę oraz zasadę działania elementów układu zasilania silnika benzynowego
z wielopunktowym wtryskiem paliwa,
−
wyjaśnić zasadę działania pompy paliwa i rozróżnić rodzaje napędu pompy,
−
określić właściwości materiałów stosowanych w budowie układów zasilania silników
z zapłonem iskrowym,
−
zdemontować pompę paliwa,
−
scharakteryzować części składowe pompy,
−
określić warunki montażu i zamontować pompę paliwa,
−
wyjaśnić zasadę działania gaźników,
−
scharakteryzować części składowe gaźnika,
−
wyjaśnić proces tworzenia mieszanki w gaźnikach,
−
zdemontować układ zasilania silnika z centralnym wtryskiem paliwa i określić jego
części składowe,
−
zdemontować układ zasilania silnika z wielopunktowym wtryskiem paliwa i określić jego
części składowe,
−
zastosować przepisy bhp i ochrony ppoż. podczas wykonywania pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca
……………………………….
Modułowy program nauczania:
Mechanik pojazdów samochodowych 723[04]
Moduł:
Konstrukcja, montaż i demontaż układów pojazdów
samochodowych 723[04].Z1
Jednostka modułowa:
Wykonywanie montażu i demontażu układów
zasilania
silników
z
zapłonem
iskrowym
723[04].Z1.04
Temat:
Systemy wtrysku benzyny.
Cel ogólny: Kształtowanie
umiejętności
rozróżniania
i
klasyfikowania
układów
wtryskowych silników z zapłonem iskrowym.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−
wyjaśnić istotę działania wtryskowego układu zasilania,
−
rozróżnić wskazane układy wtryskowe,
−
rozpoznać części składowe układu wtryskowego,
−
odnaleźć w samochodzie elementy układu wtrysku benzyny,
−
omówić budowę układu wtryskowego,
−
omówić budowę części składowych.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
−
organizowania i planowania pracy,
−
pracy w zespole,
−
prezentacji uzyskanych wyników,
−
oceny pracy zespołu.
Metody nauczania–uczenia się:
−
miniwykład,
−
metoda tekstu przewodniego,
−
dyskusja w grupie.
Środki dydaktyczne:
−−−−
modele układów wtryskowych i ich części,
−−−−
silniki z zasilaniem wtryskowym,
−−−−
tablice poglądowe,
−−−−
prezentacje multimedialne,
−−−−
dokumentacja techniczna pojazdu,
−−−−
literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Formy organizacji pracy uczniów:
−−−−
praca w grupach 2–3 osobowych,
−−−−
praca indywidualna.
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Zadanie dla ucznia
Scharakteryzuj wskazane układy wtryskowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
a) Określenie tematu zajęć.
b) Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
c) Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego.
d) Podział grupy uczniów na zespoły.
Faza właściwa
Praca metodą tekstu przewodniego.
Faza I – Informacje
Pytania prowadzące:
1. W jaki sposób jest realizowany proces zasilania silnika w układach gaźnikowych?
2. Z jakich powodów wprowadzono układy wtryskowe?
3. W jaki sposób jest realizowany proces zasilania silnika w układach wtryskowych?
4. Jakie występują rodzaje układów wtryskowych?
5. Jak rozpoznajemy rodzaje układów wtryskowych?
Faza II – Planowanie
1. Jakie wyróżniamy odmiany układów wtryskowych?
2. Jakie cechy charakterystyczne określają nazwę układu wtryskowego?
Faza III – Ustalenie
1. Uczniowie pracując w zespołach ustalają zadania układów wtryskowych.
2. Uczniowie określają rodzaje układów wtryskowych.
3. Uczniowie wskazują różnice w budowie poszczególnych odmian.
4. Uczniowie zastanawiają się nad różnicą w działaniu układów wtryskowych.
5. Uczniowie zastanawiają się nad wadami i zaletami układów.
6. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność rozumowania.
Faza IV – Wykonanie
1. Uczniowie odczytują schematy wybranych układów wtryskowych.
2. Uczniowie charakteryzują wskazane układy wtryskowe.
Faza V – Sprawdzanie
1. Uczniowie przygotowują się do zaprezentowania swojej pracy. Zespoły uczniów
wyznaczają lidera grupy, który dokonuje prezentacji zadania.
2. Uczniowie sprawdzają w grupach poprawność wykonanych ćwiczeń. Nauczyciel
sprawdza poprawność rozumowania.
Faza VI – Analiza końcowa
Uczniowie wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności. Nauczyciel
powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać, jakie wiadomości były poznawane, jakie
wystąpiły błędy i jak ich unikać na przyszłość.
Faza końcowa
Zakończenie zajęć i ocena poprawności wykonania ćwiczenia oraz aktywności uczniów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Praca domowa
Opisz wybrany układ wtrysku benzyny.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−−−−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca
………………………….
Modułowy program nauczania:
Mechanik pojazdów samochodowych 723[04]
Moduł:
Konstrukcja, montaż i demontaż układów pojazdów
samochodowych 723[04].Z1
Jednostka modułowa:
Wykonywanie montażu i demontażu układów
zasilania
silników
z
zapłonem
iskrowym
723[04].Z1.04
Temat:
Demontaż i montaż gaźnika.
Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności demontażu oraz montażu gaźnika.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
−−−−
zorganizować stanowisko do wykonywania demontażu i montażu zgodnie z zasadami
bezpieczeństwa i higieny pracy,
−−−−
dobrać konieczne narzędzia i przyrządy pomiarowe,
−−−−
dokonać dopuszczalnego demontażu gaźnika na części składowe,
−−−−
dokonać montażu gaźnika.
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
−
organizowania i planowania pracy,
−
sumienności i odpowiedzialności,
−
pracy w zespole,
−
prezentacji wyników swojej pracy,
−
oceny pracy zespołu.
Metody nauczania–uczenia się:
−−−−
pokaz z objaśnieniami,
−−−−
ć
wiczenia praktyczne,
−−−−
dyskusja w grupie.
Środki dydaktyczne:
−−−−
wybrane gaźniki,
−−−−
zestaw narzędzi mechanika,
−−−−
narzędzia pomiarowe,
−−−−
dokumentacja warsztatowa,
−−−−
instrukcje bhp i ochrony ppoż.,
−−−−
literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Formy organizacji pracy uczniów:
−−−−
praca w grupach,
−−−−
praca indywidualna.
Czas: 1 godzina dydaktyczna.
Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Planowanie czynności związanych z demontażem i montażem gaźnika:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
−
omówienie dopuszczalnego demontażu gaźnika,
−
omówienie parametrów regulacyjnych w gaźniku,
−
sporządzenie wykazu narzędzi i przyrządów niezbędnych do wykonania ćwiczenia,
−
sporządzenie planu działania.
4. Organizacja stanowiska pracy.
5. Wykonanie zaplanowanych czynności:
−
organizacja stanowiska,
−
demontaż gaźnika,
−
dokonanie regulacji poziomu paliwa,
−
montaż gaźnika,
−
dokonanie wstępnej regulacji uchylenia przepustnicy,
−
dokonanie wstępnej regulacji składu mieszanki,
−
bieżąca kontrola wykonywanych czynności,
−
rozliczenie pobranych materiałów i narzędzi.
6. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.
−
uczniowie prezentują swoje prace,
−
nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy czyni on postępy,
−
uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny swoich prac.
Praca domowa
Opisz procedurę montażu wybranego gaźnika.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
−
anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5. ĆWICZENIA
5.1. Gaźnikowe układy zasilania
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Odszukaj w pojeździe elementy gaźnikowego układu zasilania. Przeanalizuj budowę
i działanie gaźnika. Nazwij wskazane na rysunku elementy gaźnika.
Rysunek do ćwiczenia 1 [2, s. 160].
1
.....................................................................
2
.....................................................................
3
.....................................................................
4
.....................................................................
5
.....................................................................
6
.....................................................................
7
.....................................................................
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia 30
min.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować budowę i działanie elementów gaźnikowego układu zasilania,
2) znaleźć w pojeździe elementy gaźnikowego układu zasilania,
3) scharakteryzować części składowe gaźnika,
4) wyjaśnić proces tworzenia mieszanki w gaźniku,
5) przeanalizować rysunek gaźnika elementarnego,
6) nazwać wyszczególnione części,
7) zaprezentować swoje rozwiązanie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– dyskusja kierowana,
−−−−
ć
wiczenie praktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Ś
rodki dydaktyczne:
−
samochód z gaźnikowym układem zasilania,
−
modele gaźnikowych układów zasilania,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Przeanalizuj budowę gaźnika, znajdź w nim elementy układu rozruchowego. Nazwij
wskazane na rysunku elementy gaźnika zespolonego z gaźnikiem rozruchowym.
Rys. 1. do ćwiczenia 2 [2, s. 162].
1
.....................................................................
2
.....................................................................
3
.....................................................................
4
.....................................................................
5
.....................................................................
6
.....................................................................
7
.....................................................................
8
.....................................................................
9
.....................................................................
10 .....................................................................
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
30 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyjaśnić zasadę działania gaźników,
2) odszukać w gaźniku elementy układu rozruchowego,
3) przeanalizować rysunek gaźnika,
4) nazwać wyszczególnione części,
5) zaprezentować swoje rozwiązanie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda przewodniego tekstu,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−−−−
gaźniki samochodowe,
−−−−
modele gaźników,
−−−−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 3
Dokonaj wymiany membrany mechanicznej pompy paliwa, scharakteryzuj budowę
pompy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
60 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z instrukcjami stanowiska pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) określić rodzaj i sposób demontażu pompy,
4) scharakteryzować budowę pompy,
5) wymontować pompę z pojazdu,
6) dokonać wymiany membrany,
7) scharakteryzować części składowe pompy,
8) określ warunki montażu mechanicznych pomp paliwa,
9) dokonać montażu pompy paliwa,
10) sprawdzić jakość pracy (szczelność połączeń),
11) stosować obowiązujące przepisy bhp i ppoż.,
12) omówić wykonaną pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
samochód z mechaniczną pompą paliwa,
−
membrana pompy paliwa,
−
zestaw uszczelek pompy,
−
zaciski przewodów paliwowych,
−
zestaw narzędzi,
−
dokumentacja serwisowa,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
5.2. Jednopunktowe układy wtryskowe
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Odszukaj w pojeździe przedstawione na rysunku elementy jednopunktowego układu
zasilania. Nazwij poszczególne elementy zespołu, określ właściwości użytych materiałów
konstrukcyjnych.
Rysunek do ćwiczenia 1 [3].
1
........................................................................
2
........................................................................
3
.......................................................................
4
.......................................................................
5
.......................................................................
6
.......................................................................
7
.......................................................................
8
.......................................................................
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
45 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować rysunek jednopunktowego układu zasilania,
2) odszukaj w pojeździe wskazane elementy układu wtryskowego,
3) określ właściwości materiałów stosowanych na części układu zasilania,
4) nazwać i zapisać wskazane części,
5) zaprezentować swoje rozwiązanie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
−
metoda przewodniego tekstu,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
samochód z jednopunktowym wtryskiem paliwa,
−
dokumentacja serwisowa układów wtryskowych CFI,
−
modele układów wtryskowych,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Dokonaj wymiany wtryskiwacza w silniku z wtryskiem jednopunktowym.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
60 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) przygotować samochód do naprawy,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi przez ich wzrokowe oględziny,
4) wyjaśnić budowę oraz działanie jednopunktowych układów wtryskowych,
5) zdemontować filtr powietrza,
6) dokonać wymiany wtryskiwacza,
7) zamontować filtr powietrza,
8) sprawdzić jakość naprawy,
9) przygotować samochód do wydania,
10) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
−
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
samochód z jednopunktowym układem wtryskowym,
–
wtryskiwacz CFI,
–
dokumentacja techniczna,
–
zestaw narzędzi,
–
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
Ćwiczenie 3
Dokonaj wymiany elektrycznej pompy paliwa w samochodzie z centralnym wtryskiem
paliwa.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
90 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z instrukcjami stanowiska pracy,
2) zorganizować stanowisko pracy,
3) określić rodzaj i miejsce zabudowania pompy,
4) wymontować zbiornik paliwa z pojazdu (jeżeli jest wymagane),
5) dokonać wymiany zespołu elektrycznej pompy paliwa,
6) dokonać montażu pompy paliwa w zbiorniku,
7) dokonać montażu zbiornika paliwa,
8) sprawdzić szczelność połączeń po napełnieniu zbiornika paliwem i uruchomieniu silnika,
9) stosować obowiązujące przepisy,
10) omówić wykonaną pracę.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
samochód z elektryczną pompą paliwa zabudowaną w zbiorniku paliwa,
−
podnośnik dwu lub czterokolumnowy,
−
indywidualny wyciąg spalin,
−
pompa paliwa,
−
zestaw narzędzi,
−
dokumentacja serwisowa,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
5.3. Wielopunktowe układy wtryskowe
5.3.1 Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Odszukaj w pojeździe elementy wielopunktowego układu zasilania. Przeanalizuj budowę
i działanie układu, określ właściwości użytych materiałów. Nazwij wskazane na rysunku
elementy zespołu.
Rysunek do ćwiczenia 1 [3].
1
........................................................................
2
........................................................................
3
........................................................................
4
........................................................................
5
........................................................................
6
........................................................................
7
........................................................................
8
........................................................................
9
........................................................................
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
45 minut
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wyjaśnić budowę oraz zasadę działania wielopunktowego wtrysku paliwa,
2) przeanalizować rysunek układu,
3) odszukać w pojeździe elementy układu wtryskowego,
4) określić właściwości materiałów stosowanych w układach zasilania,
5) nazwać wskazane części,
6) zaprezentować swoje rozwiązanie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
dyskusja kierowana,
–
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
samochód z wielopunktowym wtryskiem paliwa,
–
modele układów wtryskowych,
–
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
Ćwiczenie 2
Dokonaj wymiany uszczelniaczy wtryskiwaczy układu wtrysku wielopunktowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
90 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) przygotować samochód do wykonania zadania,
3) sprawdzić stan techniczny narzędzi przez ich wzrokowe oględziny,
4) dokonać demontażu szyny paliwowej,
5) określić części składowe wielopunktowych układów wtryskowych,
6) dokonać wymiany uszczelniaczy wtryskiwaczy,
7) dokonać montażu szyny paliwowej,
8) sprawdzić jakość naprawy,
9) uporządkować swoje stanowisko pracy,
10) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
–
samochód z wielopunktowym wtryskiem paliwa,
–
pierścienie uszczelniające wtryskiwaczy,
–
dokumentacja techniczna,
–
zestaw narzędzi,
–
klucz dynamometryczny,
–
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
Ćwiczenie 3
Dokonaj obsługi technicznej wielopunktowego układu wtryskowego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.
Uczniowie pracują samodzielnie lub w grupie 2–3 osobowej. Po wykonaniu ćwiczenia
wskazany przez nauczyciela uczeń omawia wykonaną pracę. Czas wykonania ćwiczenia
30 minut.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy,
2) przygotować samochód do wykonania zadania,
3) wymienić filtr paliwa,
4) wymienić wkład filtra powietrza,
5) sprawdzić jakość swojej pracy,
6) uporządkować stanowisko pracy,
7) zaprezentować wyniki swojej pracy.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
–
pokaz z objaśnieniem,
–
ć
wiczenie praktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne:
−
samochód z wielopunktowym wtryskiem paliwa,
−
filtr paliwa,
−
wkład filtra powietrza,
−
dokumentacja techniczna,
−
zestaw narzędzi,
−
dokumentacja serwisowa,
−
literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie montażu
i demontażu układów zasilania silników z zapłonem iskrowym”
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
−−−−
zadania 1–14 są z poziomu podstawowego,
−−−−
zadania 15–20 są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
−−−−
dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
−−−−
dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,
−−−−
dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
−−−−
bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. a, 4. c, 5. a, 6. b 7. c, 8. d, 9. a, 10. a, 11. c,
12. a, 13. c, 14. c, 15. c, 16. c, 17. b, 18. a, 19. b, 20. a.
Plan testu
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)
Kategoria
celu
Poziom
wymagań
Poprawna
odpowiedź
1) Scharakteryzować budowę układu zasilania
A
P
a
2) Scharakteryzować budowę gaźnika
A
P
d
3) Wyjaśnić działanie układu gaźnikowego
B
P
a
4) Określić zadanie zaworu iglicowego
A
P
c
5) Określić budowę komory pływakowej
A
P
a
6)
Scharakteryzować
wpływ
parametrów
regulacyjnych gaźnika
B
P
b
7) Wyjaśnić sposoby obsługi gaźnika
C
P
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
8) Rozróżnić zastosowanie pomp paliwowych
A
P
d
9)
Wyjaśnić zasadę działania układu
wtryskowego
B
P
a
10)
Wskazać sposób regulacji dawki paliwa
w układach wtryskowych
A
P
a
11)
Rozpoznać oznaczenia układów
wtryskowych
A
P
c
12)
Rozróżnić oznaczenia układów
wtryskowych
A
P
a
13) Wskazać zasady montażu wtryskiwaczy
C
P
c
14)
Określić zastosowanie elementów układów
wtryskowych
A
P
c
15) Rozróżnić schematy gaźnika
C
PP
c
16) Rozróżnić schematy układów gaźnika
C
PP
c
17) Wyjaśnić budowę wtrysku centralnego
C
PP
b
18) Rozróżnić schematy gaźnika
C
PP
a
19) Rozróżnić schematy gaźnika
C
PP
b
20)
Wyjaśnić sposób działania układu
pływakowego
C
PP
a
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących wykonywania montażu i demontażu układów
zasilania silników z zapłonem iskrowym. Zadania są wielokrotnego wyboru i tylko jedna
odpowiedź jest prawidłowa.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
−
w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową).
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego
rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Czas trwania testu - 45 minut.
9. Maksymalna liczba punktów, jaką można osiągnąć za poprawne rozwiązanie testu
wynosi 20 pkt.
Powodzenia
Materiały dla ucznia:
−−−−
instrukcja dla ucznia,
−−−−
zestaw zadań testowych,
−−−−
karta odpowiedzi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Zestaw zadań testowych
1. W skład układu zasilania wchodzi
a) wtryskiwacz.
b) zasilacz stabilizowany.
c) rozrusznik.
d) alternator.
2. W gaźnikowym układzie zasilania nie występuje
a) przepustnica.
b) dysza.
c) rozpylacz.
d) wtryskiwacz elektromagnetyczny.
3. Wypływ paliwa z rozpylacza w gaźniku występuje wskutek
a) podciśnienia w gardzieli.
b) ciśnienia paliwa.
c) różnicy poziomów cieczy.
d) działania zaworu iglicowego.
4. Zawór iglicowy
a) odcina wypływ paliwa podczas hamowania silnikiem.
b) odcina wypływ paliwa po wyłączeniu silnika.
c) reguluje dopływ paliwa do komory pływakowej.
d) napowietrza mieszankę paliwową.
5. Pływak współpracuje z
a) zaworem iglicowym.
b) przepustnicą powietrza.
c) przepustnicą mieszanki.
d) gardzielą.
6. Wysoki poziom paliwa w komorze pływakowej może powodować
a) ubogą mieszankę.
b) bogatą mieszankę.
c) spalanie detonacyjne.
d) samozapłon.
7. Dysze gaźnika czyścimy
a) drutem.
b) wiertłem.
c) sprężonym powietrzem.
d) wodą.
8. W układach gaźnikowych najczęściej stosuje się pompy
a) tłokowe.
b) wirnikowe.
c) zębate.
d) przeponowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
9. We wtryskowych układach zasilania wypływ paliwa jest powodowany poprzez
występowanie
a) ciśnienia paliwa.
b) podciśnienia paliwa.
c) podciśnienia powietrza.
d) ciśnienia powietrza.
10. Wielkość dawki paliwa jest regulowana w układach wtryskowych poprzez zmianę
a) czasu otwarcia wtryskiwacza.
b) skoku wtryskiwacza.
c) ciśnienia paliwa.
d) wydajności pompy paliwa.
11. Układy wtrysku SEFI (SFI) to układy
a) jednopunktowe.
b) gaźnikowe.
c) wielopunktowe sekwencyjne.
d) wtrysku bezpośredniego.
12. Układy wtrysku CFI to układy
a) jednopunktowe.
b) gaźnikowe.
c) wielopunktowe sekwencyjne.
d) wtrysku bezpośredniego.
13. W czasie montażu wtryskiwaczy należy użyć
a) czujnika zegarowego.
b) szczelinomierza.
c) nowych uszczelnień.
d) nowych zawleczek.
14. W układach wtryskowych stosuje się pompy z napędem
a) mechanicznym.
b) pneumatycznym.
c) elektrycznym.
d) hydraulicznym.
15. Na rysunku przedstawiono schemat gaźnika
a) bocznossącego,
b) górnossącego,
c) dolnossącego,
d) opadowego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
16. Rysunek przedstawia schemat działania układu
a) rozruchowego z dodatkowym gaźnikiem.
b) rozruchowego z przepustnicą powietrza.
c) biegu jałowego z układem przejściowym.
d) kompensacyjnego.
17. Cechą charakterystyczną wtrysku jednopunktowego jest
a) sekwencyjność dawkowania.
b) dawkowanie paliwa przed przepustnicą.
c) jednoczesne działanie wszystkich wtryskiwaczy.
d) dawkowanie paliwa za przepustnicą.
18. Na rysunku przedstawiono gaźnik z urządzeniem rozruchowym z
a) przepustnicą powietrza.
b) zespolonym gaźnikiem rozruchowym.
c) elektronicznym nastawnikiem.
d) podgrzewaniem cieczowym.
19. Na rysunku przedstawiono schemat gaźnika
a) bocznossącego.
b) górnossącego.
c) dolnossącego.
d) opadowego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
20. W celu zmniejszenia poziomu paliwa w komorze pływakowej należy wartość
a) „A” zwiększyć.
b) „A” zmniejszyć.
c) „B” zwiększyć.
d) „B” zmniejszyć.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko ……………………………………………………..
Wykonywanie montażu i demontażu układów zasilania silników z zapłonem
iskrowym
Zakreśl poprawną odpowiedź.
Numer
zadania
Odpowiedź
Punktacja
1
a
b
c
d
2
a
b
c
d
3
a
b
c
d
4
a
b
c
d
5
a
b
c
d
6
a
b
c
d
7
a
b
c
d
8
a
b
c
d
9
a
b
c
d
10
a
b
c
d
11
a
b
c
d
12
a
b
c
d
13
a
b
c
d
14
a
b
c
d
15
a
b
c
d
16
a
b
c
d
17
a
b
c
d
18
a
b
c
d
19
a
b
c
d
20
a
b
c
d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY:
Próba pracy ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania:
1) sprawdzić stopień opanowanych umiejętności praktycznych, jakie uczniowie powinni
zdobyć przy realizacji materiału nauczania tej jednostki modułowej,
2) przygotować uczniów do zdawania części praktycznej egzaminu zewnętrznego
potwierdzającego
kwalifikacje
zawodowe
w
zawodzie
mechanik
pojazdów
samochodowych.
W tym celu zadanie praktyczne musi umożliwić ocenę w zakresie czterech ocenianych
obszarów: planowania, organizowania, wykonywania oraz prezentowania.
Pojedyncze zadanie wykonuje jeden uczeń, a pozostali uczniowie wspólnie z nauczycielem
obserwują jego pracę. Po zakończeniu zadania nauczyciel szczegółowo omawia wykonane
czynności oraz popełnione błędy.
Ocenianie:
niedostateczny do 14 pkt.
dopuszczający – 15 pkt.
dostateczny – 16 pkt.
dobry – 17 do 18 pkt.
bardzo dobry – 19 do 20 pkt.
Wyposażenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy:
Wyposażenie na stanowisku
Ilość
Samochód z gaźnikowym układem zasilania (28 IMB)
1
Pływak gaźnika
1
Zawór iglicowy
1
Zestaw uszczelek gaźnika
1 kpl
Sprawdzian ustawienia pływaka
1
Zestaw narzędzi
1 kpl
Dokumentacja serwisowa
1
Informacja dla ucznia
1. Sprawdź, czy arkusz, który otrzymałeś jest kompletny. Ewentualne braki stron lub inne
usterki zgłoś nauczycielowi.
2. Na arkuszu i PLANIE DZIAŁANIA wpisz imię i nazwisko.
3. Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem
egzaminacyjnym i jego wyposażeniem. Masz na to czas – 20 minut. Czas ten nie jest
wliczany do czasu trwania zadania.
4. Po upływie tego czasu przystępujesz do wykonania zadania.
5. Czas rozpoczęcia i zakończenia zadania nauczyciel zapisze w widocznym dla Ciebie
miejscu (czas zadania wynosi 90 minut).
Pamiętaj, że podczas wykonywania zadania jesteś oceniany przez nauczyciela, który
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci żadnych wskazówek.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Nauczyciel interweniuje tylko w przypadku naruszenia przez Ciebie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i może w takim przypadku
przerwać wykonywanie zadania.
Powodzenia
Zadanie praktyczne
Wymień pływak i zawór iglicowy w gaźniku samochodu PF 126p. Pamiętaj
o konieczności jego regulacji. Na wykonanie zadania masz 90 minut.
Instrukcja do wykonania zadania
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie:
1. Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2. Zapisz w formularzu Plan Działania:
a) wykaz kolejnych czynności związanych z wykonywanym zadaniem,
b) wykaz narzędzi i przyrządów diagnostycznych niezbędnych do wykonania zadania,
c) oznacz na rysunku wartości regulacyjne A oraz B (A= 7 mm, B= 15 mm).
3. Zapoznaj się z instrukcjami użytkowania przyrządów i narzędzi.
4. Przystąp do zorganizowania stanowiska pracy: zgromadź potrzebne narzędzia i sprzęt
kontrolno-pomiarowy niezbędny do wykonania zadania.
5. Podczas wykonywania zadania przestrzegaj zasad BHP.
6. Przygotuj samochód do wykonania zadania: załóż pokrowce na kierownicę i ochraniacze
na siedzenie.
7. Przyrządy i narzędzia obsługuj zgodnie z zasadami ich eksploatacji.
8. Dokonaj wymiany wskazanych elementów.
9. Dokonaj weryfikacji organoleptycznej gaźnika.
10. Dokonaj sprawdzenia i potrzebnej regulacji.
11. Zamontuj wymontowane elementy gaźnika zwracając szczególną uwagę na przestrzeganie
przepisów ppoż.
12. Wymień właściwe uszczelnienia.
13. Załóż wyciąg spalin oraz uruchom silnik.
14. Dokonaj sprawdzenia pracy gaźnika.
15. Utrzymuj ład i porządek podczas wykonywania zadania.
16. Po zakończeniu pracy uporządkuj stanowisko pracy, wyczyść narzędzia i rozlicz pobrane
i zużyte części i materiały.
17. Omów sposób wykonania zadania.
18. Oceń jakość wykonanego zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Zawód:
Mechanik pojazdów samochodowych
Symbol cyfrowy:
723 [04]
Oznaczenie tematu:
Oznaczenie zadania:
Wpisuje zdający
Data urodzenia
Nr stanowiska
PESEL
dzień miesiąc rok
PLAN DZIAŁANIA
1. Zapisz wykaz czynności wykonywanych podczas wymiany pływaka oraz zaworu
iglicowego gaźnika samochodu PF 126p.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
2. Zapisz wykaz części, narzędzi i przyrządów diagnostycznych niezbędnych do wykonania
zadania.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3. Oznacz na rysunku wartości regulacyjne A i B.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
Zadanie praktyczne
Wymień pływak i zawór iglicowy w gaźniku samochodu PF 126p. Pamiętaj o
konieczności jego regulacji. Na wykonanie zadania masz 90 minut.
Obszar
CZYNNOŚCI I KRYTERIA WYKONANIA
Liczba pkt
0–1
Czynność 1: Sporządzenie wykazu czynności koniecznych podczas
wymiany pływaka i zaworu iglicowego
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zapisał co najmniej 7
rzeczy:
−−−−
przygotowanie stanowiska do wykonania zadania,
−−−−
demontaż kolanka dolotowego,
−−−−
demontaż przewodów paliwowych,
−−−−
demontaż pokrywy gaźnika,
−−−−
demontaż pływaka i zaworu iglicowego,
−−−−
montaż zaworu iglicowego,
−−−−
montaż pływaka,
−−−−
regulacja poziomu paliwa (położenia pływaka),
−−−−
montaż gaźnika,
−−−−
montaż przewodów paliwowych i kolanka dolotowego,
−−−−
sprawdzenie poprawności wykonania zadania.
Czynność 2: Sporządzenie wykazu części, narzędzi i przyrządów
potrzebnego do wykonania zadania.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zapisał co najmniej 4 rzeczy:
−−−−
pływak,
−−−−
zawór iglicowy,
−−−−
zestaw uszczelek,
−−−−
zestaw kluczy,
−−−−
zestaw wkrętaków,
−−−−
sprawdzian ustawienia pływaka.
Czynność 3: Oznaczenie na rysunku wartości regulacyjnych A i B.
P
L
A
N
O
W
A
N
IE
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń zaznaczył:
−−−−
A – położenie pływaka odpowiadające kontaktowi języczka
z zaworem iglicowym,
−−−−
B – położenie pływaka odpowiadające maksymalnemu
wychyleniu.
Suma punktów w obszarze 1 – planowanie
Czynność 4: Zgromadzenie niezbędnych części, narzędzi
i przyrządów.
O
R
G
A
N
IZ
O
W
A
N
IE
Kryterium wykonania: 1 pkt-jeżeli uczeń zgromadził:
−−−−
pływak,
−−−−
zawór iglicowy,
−−−−
zestaw uszczelek,
−−−−
zestaw kluczy,
−−−−
zestaw wkrętaków,
−−−−
sprawdzian do kontroli poziomu paliwa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Czynność 5: Sprawdzenie stanu technicznego zgromadzonego
sprzętu.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
–
organoleptycznie sprawdził stan pobranego sprzętu.
Czynność 6: Dobranie odzieży roboczej
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
–
przystąpił do wykonywania zadania w kompletnym ubraniu
roboczym.
Suma punktów w obszarze 2 – organizowanie
Czynność 7: Zabezpieczenie pojazdu
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
zabezpieczył pojazd przed zabrudzeniem,
−−−−
podłożył kliny pod koła pojazdu,
−−−−
włączył hamulec postojowy oraz ustawił dźwignię zmiany
biegów w pozycji neutralnej.
Czynność 8: Demontaż kolanka dolotowego.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
odkręcił przy pomocy właściwego klucza śruby kolanka,
−−−−
wyjął kolanko dolotowe.
Czynność 9: Demontaż przewodów paliwowych.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
odkręcił opaski i zdjął przewody paliwowe,
−−−−
zabezpieczył przewody przed zabrudzeniem wnętrza oraz przed
wylewaniem się paliwa.
Czynność 10: Demontaż pokrywy gaźnika.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
odkręcił właściwym wkrętakiem śruby pokrywy,
−−−−
zdjął pokrywę wraz z uszczelką.
Czynność 11: Wymiana pływaka oraz zaworu iglicowego.
Kryterium wykonania: 1 pkt. –jeżeli uczeń:
−−−−
wyjął pływak,
−−−−
usunął stary i zakręcił nowy zawór iglicowy,
−−−−
założył nowy pływak.
Czynność 12: Regulacja poziomu paliwa.
W
Y
K
O
N
Y
W
A
N
IE
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
dokonał regulacji wartości „A” i „B” przy pomocy sprawdzianu,
−−−−
dokonał pomiarów wraz z uszczelką pokrywy gaźnika.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Czynność 13: Montaż pokrywy gaźnika.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
założył nową uszczelkę pokrywy,
−−−−
równomiernie zakręcił śruby pokrywy.
Czynność 14: Montaż przewodów paliwowych.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
założył przewody paliwowe na właściwe króćce,
−−−−
zakręcił opaski przewodów.
Czynność 15: Montaż kolanka dolotowego.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
równomiernie zakręcił śruby kolanka dolotowego,
−−−−
wkręcił śruby na właściwe miejsce,
−−−−
użył nowej uszczelki.
Czynność 16: Uruchomienie silnika.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
zastosował wyciąg spalin,
−−−−
uruchomił silnik na „luzie”.
Czynność 17: Sprawdzenie poprawności wykonania zadania.
Kryterium wykonania: 1 pkt .– jeżeli uczeń:
−−−−
stwierdził brak wycieków paliwa,
−−−−
uzyskał stabilną pracę silnika.
Czynność 18: Uporządkowanie stanowiska pracy.
W
Y
K
O
N
Y
W
A
N
IE
Kryterium wykonania: 1 pkt –
jeżeli uczeń:
−−−−
oczyścił narzędzia i odłożył je na wyznaczone miejsce,
−−−−
odłożył na wyznaczone miejsce części zamienne,
−−−−
usunął zabezpieczenia pojazdu,
−−−−
na bieżąco utrzymywał ład i porządek,
−−−−
uporządkował stanowisko pracy.
Suma punktów w obszarze 3 – wykonywanie
Czynność 19: Omówienie sposobu wykonywania zadania.
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
omówił technologię wymiany pływaka i zaworu iglicowego.
Czynność 20: Ocena jakości wykonanego zadania.
P
R
E
Z
E
N
T
O
W
A
N
IE
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeżeli uczeń:
−−−−
ocenił jakość wykonanej pracy, zwrócił uwagę na popełnione
błędy.
Suma punktów w obszarze 4 – prezentowanie
RAZEM
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
7. LITERATURA
1. Kasedorf J.: Gaźniki. WKiŁ, Warszawa 2002
2. Rychter T.: Mechanik pojazdów samochodowych. WSiP, Warszawa 2006
3. Szkolenia serwisowe – układy zasilania silników z zapłonem iskrowym
4. Trzeciak K.: Diagnostyka samochodów osobowych. WKiŁ, Warszawa 2005
5. Trzeciak K.: Gaźnik. WKiŁ, Warszawa 1989
6. Układy wtryskowe benzyny. Wydawnictwo AUTO, Warszawa
7. Ubysz A.: Teoria trakcyjnych silników spalinowych. Politechnika Śląska, Gliwice 1991
8. Ubysz A., Peszak J.: Systemy zasilania silników samochodowych. Politechnika Śląska,
Gliwice 1992
9. www.motogazeta.mojeauto.pl/cms/?id=11793
Literatura metodyczna
1. Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacyjne cele
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994
2. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004
3. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. Instytut Technologii Eksploatacji,
Radom 2000
4. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Wyższa Szkoła Inżynierska,
Radom 1995