background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

 

 
 

 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

            NARODOWEJ 

 

 
 
 
 

Adam Sabiniok 
 
 
 
 
 
 

Wykonywanie  montaŜu  i  demontaŜu  układów  zasilania 
silników z zapłonem iskrowym 723[04].Z1.04 

 
 
 

 
 
Poradnik dla nauczyciela 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

Wydawca  

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1

Recenzenci: 
mgr Leszek Ludwikowski 
mgr inŜ. Jan Kania 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 

mgr inŜ. Adam Sabiniok 
 
 
Konsultacja: 

mgr inŜ. Gabriela Poloczek 

 
 
 

 
 

 

 

 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  723[04].Z1.04 
Wykonywanie  montaŜu  i  demontaŜu  układu  zasilania  silnika  z  zapłonem  iskrowym, 
zawartym  w modułowym  programie  nauczania  dla  zawodu  mechanik  pojazdów 
samochodowych. 
 

 
 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom  2007

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2

SPIS TREŚCI 

 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

12 

5.1.  Gaźnikowe układy zasilania 

12 

5.1.1.  Ćwiczenia 

12 

5.2.  Jednopunktowe układy wtryskowe 

16 

5.2.1.  Ćwiczenia 

16 

5.3.  Wielopunktowe układy wtryskowe 

18 

5.3.1.  Ćwiczenia 

18 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia   

 

 

 

 

 

 

 

21 

7.  Literatura   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

36 

 

 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3

1.  WPROWADZENIE 

 

Przekazuję  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu 

zajęć  dydaktycznych  w  szkole  kształcącej  w  zawodzie  mechanik  pojazdów  samochodowych 
723[04]. W poradniku zamieszczono: 

− 

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŜ ukształtowane, 
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

− 

cele  kształcenia,  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

− 

przykładowe scenariusze zajęć, 

− 

ć

wiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami 

nauczania–uczenia oraz środkami dydaktycznymi, 

− 

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  np.  samokształcenia 
kierowanego, tekstu przewodniego. 
 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

Kolejność  realizacji  jednostek  modułowych  powinna  być  zgodna  ze  schematem  układu 

jednostek modułowych. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

 
 
 
 
 
 
 

723[04].Z1 

Konstrukcja, montaŜ i demontaŜ 

układów pojazdów samochodowych 

723[04].Z1.02 

Wykonywanie montaŜu  

i demontaŜu silnika 

dwusuwowego 

723[04].Z1.03 

Wykonywanie montaŜu  

i demontaŜu silnika 

czterosuwowego 

723[04].Z1.04 

Wykonywanie montaŜu  

i demontaŜu układów 

zasilania silników z zapłonem 

iskrowym 

723[04].Z1.06 

Wykonywanie montaŜu  

i demontaŜu kół samochodowych  

i naprawy ogumienia 

723[04].Z1.01 

Charakteryzowanie budowy 

pojazdów samochodowych 

723[04].Z1.05 

Wykonywanie montaŜu  

i demontaŜu układów zasilania 

silników z zapłonem 

samoczynnym 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

5

2.

 

WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:  

− 

wyjaśniać  podstawowe  prawa  i  zasady  mechaniki  technicznej,  termodynamiki 
i elektrotechniki, 

− 

rozróŜniać części maszyn, 

− 

rozróŜniać zasadnicze zespoły samochodu, 

− 

wykonywać demontaŜ i montaŜ silnika dwusuwowego, 

− 

wykonywać demontaŜ i montaŜ silnika czterosuwowego, 

− 

przestrzegać zasady bezpiecznej pracy, przewidywać zagroŜenia i zapobiegać im, 

− 

korzystać z róŜnych źródeł informacji, 

− 

selekcjonować, porządkować i przechowywać informacje, 

− 

współpracować w grupie, 

− 

oceniać  własne  moŜliwości  sprostania  wymaganiom  stanowiska  pracy  i  wybranego 
zawodu, 

− 

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

6

3

CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:  

− 

wyjaśnić  budowę  oraz  zasadę  działania  elementów  układu  zasilania  paliwem  silnika 
gaźnikowego, 

− 

wyjaśnić budowę oraz zasadę działania elementów układu zasilania silnika benzynowego 
z centralnym wtryskiem paliwa, 

− 

wyjaśnić budowę oraz zasadę działania elementów układu zasilania silnika benzynowego 
z wielopunktowym wtryskiem paliwa, 

− 

wyjaśnić zasadę działania pompy paliwa i rozróŜnić rodzaje napędu pompy, 

− 

określić  właściwości  materiałów  stosowanych  w  budowie  układów  zasilania  silników 
z zapłonem iskrowym,  

− 

zdemontować pompę paliwa, 

− 

scharakteryzować części składowe pompy, 

− 

określić warunki montaŜu i zamontować pompę paliwa, 

− 

wyjaśnić zasadę działania gaźników, 

− 

scharakteryzować części składowe gaźnika, 

− 

wyjaśnić proces tworzenia mieszanki w gaźnikach, 

− 

zdemontować  układ  zasilania  silnika  z  centralnym  wtryskiem  paliwa  i  określić  jego 
części składowe, 

− 

zdemontować układ zasilania silnika z wielopunktowym wtryskiem paliwa i określić jego 
części składowe, 

− 

zastosować przepisy bhp i ochrony ppoŜ. podczas wykonywania pracy.

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 
Scenariusz zajęć 1 

Osoba prowadząca  

………………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Mechanik pojazdów samochodowych 723[04] 

Moduł: 

Konstrukcja,  montaŜ  i  demontaŜ  układów  pojazdów 
samochodowych 723[04].Z1 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie  montaŜu  i  demontaŜu  układów 
zasilania 

silników 

zapłonem 

iskrowym 

723[04].Z1.04 

Temat:  

Systemy wtrysku benzyny. 

Cel ogólny:  Kształtowanie 

umiejętności 

rozróŜniania 

klasyfikowania 

układów 

wtryskowych silników z zapłonem iskrowym. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
  

− 

wyjaśnić istotę działania wtryskowego układu zasilania, 

− 

rozróŜnić wskazane układy wtryskowe, 

− 

rozpoznać części składowe układu wtryskowego, 

− 

odnaleźć w samochodzie elementy układu wtrysku benzyny, 

− 

omówić budowę układu wtryskowego, 

− 

omówić budowę części składowych. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

− 

organizowania i planowania pracy, 

− 

pracy w zespole, 

− 

prezentacji uzyskanych wyników, 

− 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się:
 

− 

miniwykład, 

− 

metoda tekstu przewodniego, 

− 

dyskusja w grupie. 
 

Środki dydaktyczne: 

−−−−    

modele układów wtryskowych i ich części, 

−−−−    

silniki z zasilaniem wtryskowym, 

−−−−    

tablice poglądowe, 

−−−−    

prezentacje multimedialne, 

−−−−    

dokumentacja techniczna pojazdu, 

−−−−    

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Formy organizacji pracy uczniów:
  

−−−−    

praca w grupach 2–3 osobowych,  

−−−−    

praca indywidualna. 

 
Czas: 1 godzina dydaktyczna. 
 
Zadanie dla ucznia 
Scharakteryzuj wskazane układy wtryskowe. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

8

Przebieg zajęć: 
 
Faza wstępna 
a)  Określenie tematu zajęć. 
b)  Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 
c)  Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego. 
d)  Podział grupy uczniów na zespoły. 
 
Faza właściwa 
Praca metodą tekstu przewodniego. 

 

Faza I – Informacje 
Pytania prowadzące: 
1.  W jaki sposób jest realizowany proces zasilania silnika w układach gaźnikowych? 
2.  Z jakich powodów wprowadzono układy wtryskowe? 
3.  W jaki sposób jest realizowany proces zasilania silnika w układach wtryskowych? 
4.  Jakie występują rodzaje układów wtryskowych? 
5.  Jak rozpoznajemy rodzaje układów wtryskowych? 

 

Faza II – Planowanie 
1.  Jakie wyróŜniamy odmiany układów wtryskowych? 
2.  Jakie cechy charakterystyczne określają nazwę układu wtryskowego? 

 

Faza III – Ustalenie 
1.  Uczniowie pracując w zespołach ustalają zadania układów wtryskowych. 
2.  Uczniowie określają rodzaje układów wtryskowych. 
3.  Uczniowie wskazują róŜnice w budowie poszczególnych odmian. 
4.  Uczniowie zastanawiają się nad róŜnicą w działaniu układów wtryskowych. 
5.  Uczniowie zastanawiają się nad wadami i zaletami układów. 
6.  Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność rozumowania. 
 
Faza IV – Wykonanie 
1.  Uczniowie odczytują schematy wybranych układów wtryskowych. 
2.  Uczniowie charakteryzują wskazane układy wtryskowe. 
 
Faza V – Sprawdzanie 
1.  Uczniowie  przygotowują  się  do  zaprezentowania  swojej  pracy.  Zespoły  uczniów 

wyznaczają lidera grupy, który dokonuje prezentacji zadania. 

2.  Uczniowie  sprawdzają  w  grupach  poprawność  wykonanych  ćwiczeń.  Nauczyciel 

sprawdza poprawność rozumowania. 

 
Faza VI – Analiza końcowa 
Uczniowie  wskazują,  które  etapy  rozwiązania  zadania  sprawiły  im  trudności.  Nauczyciel 
powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać,  jakie  wiadomości  były  poznawane,  jakie 
wystąpiły błędy i jak ich unikać na przyszłość. 
 
Faza końcowa 
Zakończenie zajęć i ocena poprawności wykonania ćwiczenia oraz aktywności uczniów. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

9

Praca domowa 
Opisz wybrany układ wtrysku benzyny. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−−−−    

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca  

…………………………. 

Modułowy program nauczania: 

Mechanik pojazdów samochodowych 723[04] 

Moduł: 

Konstrukcja,  montaŜ  i  demontaŜ  układów  pojazdów 
samochodowych 723[04].Z1 

Jednostka modułowa: 

Wykonywanie  montaŜu  i  demontaŜu  układów 
zasilania 

silników 

zapłonem 

iskrowym 

723[04].Z1.04 

Temat:  

DemontaŜ i montaŜ gaźnika. 

Cel ogólny:  Kształtowanie umiejętności demontaŜu oraz montaŜu gaźnika. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:  

−−−−    

zorganizować  stanowisko  do  wykonywania  demontaŜu  i  montaŜu  zgodnie  z  zasadami 
bezpieczeństwa i higieny pracy,  

−−−−    

dobrać konieczne narzędzia i przyrządy pomiarowe, 

−−−−    

dokonać dopuszczalnego demontaŜu gaźnika na części składowe, 

−−−−    

dokonać montaŜu gaźnika. 

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

− 

organizowania i planowania pracy, 

− 

sumienności i odpowiedzialności, 

− 

pracy w zespole, 

− 

prezentacji wyników swojej pracy, 

− 

oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się:
 

−−−−    

pokaz z objaśnieniami,  

−−−−    

ć

wiczenia praktyczne,  

−−−−    

dyskusja w grupie. 

 
Środki dydaktyczne: 

−−−−    

wybrane gaźniki, 

−−−−    

zestaw narzędzi mechanika, 

−−−−    

narzędzia pomiarowe, 

−−−−    

dokumentacja warsztatowa, 

−−−−    

instrukcje bhp i ochrony ppoŜ., 

−−−−    

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Formy organizacji pracy uczniów: 
 

−−−−    

praca w grupach,  

−−−−    

praca indywidualna. 

 
Czas:
 1 godzina dydaktyczna. 
 
Przebieg zajęć: 
 
1.  Wprowadzenie. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 
3.  Planowanie czynności związanych z demontaŜem i montaŜem gaźnika: 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

− 

omówienie dopuszczalnego demontaŜu gaźnika, 

− 

omówienie parametrów regulacyjnych w gaźniku, 

− 

sporządzenie wykazu narzędzi i przyrządów niezbędnych do wykonania ćwiczenia, 

− 

sporządzenie planu działania. 

4.  Organizacja stanowiska pracy. 
5.  Wykonanie zaplanowanych czynności: 

− 

organizacja stanowiska, 

− 

demontaŜ gaźnika, 

− 

dokonanie regulacji poziomu paliwa, 

− 

montaŜ gaźnika, 

− 

dokonanie wstępnej regulacji uchylenia przepustnicy, 

− 

dokonanie wstępnej regulacji składu mieszanki, 

− 

bieŜąca kontrola wykonywanych czynności, 

− 

rozliczenie pobranych materiałów i narzędzi. 

6.  Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności. 

− 

uczniowie prezentują swoje prace, 

− 

nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy czyni on postępy, 

− 

uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny swoich prac. 

 
Praca domowa 
Opisz procedurę montaŜu wybranego gaźnika. 
 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

− 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

5. ĆWICZENIA 

 

5.1. Gaźnikowe układy zasilania 

 
5.1.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Odszukaj  w  pojeździe  elementy  gaźnikowego  układu  zasilania.  Przeanalizuj  budowę 

i działanie gaźnika. Nazwij wskazane na rysunku elementy gaźnika. 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 [2, s. 160]. 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia  30 
min. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować budowę i działanie elementów gaźnikowego układu zasilania, 
2)  znaleźć w pojeździe elementy gaźnikowego układu zasilania, 
3)  scharakteryzować części składowe gaźnika, 
4)  wyjaśnić proces tworzenia mieszanki w gaźniku, 
5)  przeanalizować rysunek gaźnika elementarnego, 
6)  nazwać wyszczególnione części, 
7)  zaprezentować swoje rozwiązanie. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–   dyskusja kierowana, 

−−−−    

ć

wiczenie praktyczne. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

Ś

rodki dydaktyczne:  

− 

samochód z gaźnikowym układem zasilania, 

− 

modele gaźnikowych układów zasilania, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Przeanalizuj  budowę  gaźnika,  znajdź  w  nim  elementy  układu  rozruchowego.  Nazwij 

wskazane na rysunku elementy gaźnika zespolonego z gaźnikiem rozruchowym. 

 

Rys. 1. do ćwiczenia 2 [2, s. 162]. 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

..................................................................... 

10  ..................................................................... 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
30 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyjaśnić zasadę działania gaźników, 
2)  odszukać w gaźniku elementy układu rozruchowego, 
3)  przeanalizować rysunek gaźnika, 
4)  nazwać wyszczególnione części, 
5)  zaprezentować swoje rozwiązanie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

metoda przewodniego tekstu, 

− 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

−−−−    

gaźniki samochodowe, 

−−−−    

modele gaźników, 

−−−−    

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 

Dokonaj  wymiany  membrany  mechanicznej  pompy  paliwa,  scharakteryzuj  budowę 

pompy. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.  

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
60 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcjami stanowiska pracy, 
2)  zorganizować stanowisko pracy, 
3)  określić rodzaj i sposób demontaŜu pompy, 
4)  scharakteryzować budowę pompy, 
5)  wymontować pompę z pojazdu, 
6)  dokonać wymiany membrany, 
7)  scharakteryzować części składowe pompy, 
8)  określ warunki montaŜu mechanicznych pomp paliwa, 
9)  dokonać montaŜu pompy paliwa, 
10)  sprawdzić jakość pracy (szczelność połączeń), 
11)  stosować obowiązujące przepisy bhp i ppoŜ., 
12)  omówić wykonaną pracę. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–   pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne:  

− 

samochód z mechaniczną pompą paliwa, 

− 

membrana pompy paliwa, 

− 

zestaw uszczelek pompy, 

− 

zaciski przewodów paliwowych, 

− 

zestaw narzędzi, 

− 

dokumentacja serwisowa, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

5.2. Jednopunktowe układy wtryskowe 

 
5.2.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Odszukaj  w  pojeździe  przedstawione  na  rysunku  elementy  jednopunktowego  układu 

zasilania.  Nazwij  poszczególne  elementy  zespołu,  określ  właściwości  uŜytych  materiałów 
konstrukcyjnych. 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 [3]. 

........................................................................ 

........................................................................ 

....................................................................... 

....................................................................... 

....................................................................... 

....................................................................... 

....................................................................... 

....................................................................... 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
45 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować rysunek jednopunktowego układu zasilania,  
2)  odszukaj w pojeździe wskazane elementy układu wtryskowego, 
3)  określ właściwości materiałów stosowanych na części układu zasilania, 
4)  nazwać i zapisać wskazane części, 
5)  zaprezentować swoje rozwiązanie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

− 

metoda przewodniego tekstu, 

− 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

− 

samochód z jednopunktowym wtryskiem paliwa, 

− 

dokumentacja serwisowa układów wtryskowych CFI, 

− 

modele układów wtryskowych, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Dokonaj wymiany wtryskiwacza w silniku z wtryskiem jednopunktowym. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
60 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  przygotować samochód do naprawy, 
3)  sprawdzić stan techniczny narzędzi przez ich wzrokowe oględziny, 
4)  wyjaśnić budowę oraz działanie jednopunktowych układów wtryskowych, 
5)  zdemontować filtr powietrza, 
6)  dokonać wymiany wtryskiwacza, 
7)  zamontować filtr powietrza, 
8)  sprawdzić jakość naprawy, 
9)  przygotować samochód do wydania, 
10)  zaprezentować wyniki swojej pracy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

–   pokaz z objaśnieniem,  

− 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

– 

samochód z jednopunktowym układem wtryskowym, 

– 

wtryskiwacz CFI, 

– 

dokumentacja techniczna, 

– 

zestaw narzędzi, 

– 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

Ćwiczenie 3 

Dokonaj  wymiany  elektrycznej  pompy  paliwa  w  samochodzie  z  centralnym  wtryskiem 

paliwa. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
90 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zapoznać się z instrukcjami stanowiska pracy, 
2)  zorganizować stanowisko pracy, 
3)  określić rodzaj i miejsce zabudowania pompy, 
4)  wymontować zbiornik paliwa z pojazdu (jeŜeli jest wymagane), 
5)  dokonać wymiany zespołu elektrycznej pompy paliwa, 
6)  dokonać montaŜu pompy paliwa w zbiorniku, 
7)  dokonać montaŜu zbiornika paliwa, 
8)  sprawdzić szczelność połączeń po napełnieniu zbiornika paliwem i uruchomieniu silnika, 
9)  stosować obowiązujące przepisy, 
10)  omówić wykonaną pracę. 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

samochód z elektryczną pompą paliwa zabudowaną w zbiorniku paliwa, 

− 

podnośnik dwu lub czterokolumnowy, 

− 

indywidualny wyciąg spalin, 

− 

pompa paliwa, 

− 

zestaw narzędzi, 

− 

dokumentacja serwisowa, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

 

5.3. Wielopunktowe układy wtryskowe 

 
5.3.1 Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Odszukaj w pojeździe elementy wielopunktowego układu zasilania. Przeanalizuj budowę 

i działanie  układu,  określ  właściwości  uŜytych  materiałów.  Nazwij  wskazane  na  rysunku 
elementy zespołu. 

 

Rysunek do ćwiczenia 1 [3]. 

........................................................................ 

........................................................................ 

........................................................................ 

........................................................................ 

........................................................................ 

........................................................................ 

........................................................................ 

........................................................................ 

........................................................................ 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
45 minut 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  wyjaśnić budowę oraz zasadę działania wielopunktowego wtrysku paliwa, 
2)  przeanalizować rysunek układu, 
3)  odszukać w pojeździe elementy układu wtryskowego, 
4)  określić właściwości materiałów stosowanych w układach zasilania, 
5)  nazwać wskazane części, 
6)  zaprezentować swoje rozwiązanie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

dyskusja kierowana, 

– 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne:  

– 

samochód z wielopunktowym wtryskiem paliwa, 

– 

modele układów wtryskowych, 

– 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Dokonaj wymiany uszczelniaczy wtryskiwaczy układu wtrysku wielopunktowego. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
90 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  przygotować samochód do wykonania zadania, 
3)  sprawdzić stan techniczny narzędzi przez ich wzrokowe oględziny, 
4)  dokonać demontaŜu szyny paliwowej, 
5)  określić części składowe wielopunktowych układów wtryskowych, 
6)  dokonać wymiany uszczelniaczy wtryskiwaczy, 
7)  dokonać montaŜu szyny paliwowej, 
8)  sprawdzić jakość naprawy, 
9)  uporządkować swoje stanowisko pracy, 
10)  zaprezentować wyniki swojej pracy. 

 
Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

pokaz z objaśnieniem,  

– 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

– 

samochód z wielopunktowym wtryskiem paliwa, 

– 

pierścienie uszczelniające wtryskiwaczy, 

– 

dokumentacja techniczna, 

– 

zestaw narzędzi, 

– 

klucz dynamometryczny, 

– 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

Ćwiczenie 3 

Dokonaj obsługi technicznej wielopunktowego układu wtryskowego. 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres. 

Uczniowie  pracują  samodzielnie  lub  w  grupie  2–3  osobowej.  Po  wykonaniu  ćwiczenia 
wskazany  przez  nauczyciela  uczeń  omawia  wykonaną  pracę.  Czas  wykonania  ćwiczenia 
30 minut. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)  zorganizować stanowisko pracy, 
2)  przygotować samochód do wykonania zadania, 
3)  wymienić filtr paliwa, 
4)  wymienić wkład filtra powietrza, 
5)  sprawdzić jakość swojej pracy, 
6)  uporządkować stanowisko pracy, 
7)  zaprezentować wyniki swojej pracy. 

 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się:  

– 

pokaz z objaśnieniem, 

– 

ć

wiczenie praktyczne. 

 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

− 

samochód z wielopunktowym wtryskiem paliwa, 

− 

filtr paliwa, 

− 

wkład filtra powietrza, 

− 

dokumentacja techniczna, 

− 

zestaw narzędzi, 

− 

dokumentacja serwisowa, 

− 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

Test  

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  montaŜu 
i demontaŜu układów zasilania silników z zapłonem iskrowym” 

Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−−−−    

zadania 1–14 są z poziomu podstawowego, 

−−−−    

zadania 15–20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

−−−−    

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,  

−−−−    

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego, 

−−−−    

dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

−−−−    

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego. 

 
Klucz  odpowiedzi
:  1.  a,  2.  d,  3.  a,  4.  c,  5.  a,  6.  b  7.  c,  8.  d,  9. a, 10. a, 11. c, 

12. a, 13. c, 14. c, 15. c, 16. c, 17. b, 18. a, 19. b, 20. a. 

 
Plan testu 
 

Nr 
zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1)    Scharakteryzować budowę układu zasilania 

2)    Scharakteryzować budowę gaźnika 

3)    Wyjaśnić działanie układu gaźnikowego 

4)    Określić zadanie zaworu iglicowego 

5)    Określić budowę komory pływakowej 

6)   

Scharakteryzować 

wpływ 

parametrów 

regulacyjnych gaźnika 

7)    Wyjaśnić sposoby obsługi gaźnika 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

8)    RozróŜnić zastosowanie pomp paliwowych 

9)   

Wyjaśnić zasadę działania układu 
wtryskowego 

10)  

Wskazać sposób regulacji dawki paliwa  
w układach wtryskowych 

11)  

Rozpoznać oznaczenia układów 
wtryskowych          

12)  

RozróŜnić oznaczenia układów 
wtryskowych  

13)   Wskazać zasady montaŜu wtryskiwaczy 

14)  

Określić zastosowanie elementów układów 
wtryskowych 

15)   RozróŜnić schematy gaźnika  

PP 

16)   RozróŜnić schematy układów gaźnika 

PP 

17)   Wyjaśnić budowę wtrysku centralnego 

PP 

18)   RozróŜnić schematy gaźnika 

PP 

19)   RozróŜnić schematy gaźnika 

PP 

20)  

Wyjaśnić sposób działania układu 
pływakowego 

PP 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

Przebieg testowania 

  

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
5.  Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 
6.  Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 
7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 
8.  Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 
9.  Kilka  minut  przed  zakończeniem  testu  przypomnij  uczniom  o  zbliŜającym  się  czasie 

zakończenia udzielania odpowiedzi.  

 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test  zawiera  20  zadań  dotyczących  wykonywania  montaŜu  i  demontaŜu  układów 

zasilania silników z zapłonem iskrowym. Zadania są wielokrotnego wyboru i tylko jedna 
odpowiedź jest prawidłowa. 

5.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi: 

− 

w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku 
pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a  następnie  ponownie 
zakreślić odpowiedź prawidłową). 

6.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
7.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 

8.  Czas trwania testu - 45 minut. 
9.  Maksymalna liczba punktów, jaką moŜna osiągnąć za poprawne rozwiązanie testu  

wynosi 20 pkt. 

 

 

Powodzenia  

 

Materiały dla ucznia:

 

−−−−    

instrukcja dla ucznia, 

−−−−    

zestaw zadań testowych, 

−−−−    

karta odpowiedzi. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

Zestaw zadań testowych 

 

1.  W skład układu zasilania wchodzi 

a)  wtryskiwacz. 
b)  zasilacz stabilizowany. 
c)  rozrusznik. 
d)  alternator. 

 
2.  W gaźnikowym układzie zasilania nie występuje 

a)  przepustnica. 
b)  dysza. 
c)  rozpylacz. 
d)  wtryskiwacz elektromagnetyczny. 

 
3.  Wypływ paliwa z rozpylacza w gaźniku występuje wskutek 

a)  podciśnienia w gardzieli. 
b)  ciśnienia paliwa. 
c)  róŜnicy poziomów cieczy. 
d)  działania zaworu iglicowego. 

 
4.  Zawór iglicowy 

a)  odcina wypływ paliwa podczas hamowania silnikiem. 
b)  odcina wypływ paliwa po wyłączeniu silnika. 
c)  reguluje dopływ paliwa do komory pływakowej. 
d)  napowietrza mieszankę paliwową. 

 
5.  Pływak współpracuje z 

a)  zaworem iglicowym. 
b)  przepustnicą powietrza. 
c)  przepustnicą mieszanki. 
d)  gardzielą. 

 
6.  Wysoki poziom paliwa w komorze pływakowej moŜe powodować 

a)  ubogą mieszankę. 
b)  bogatą mieszankę. 
c)  spalanie detonacyjne. 
d)  samozapłon. 

 
7.  Dysze gaźnika czyścimy 

a)  drutem. 
b)  wiertłem. 
c)  spręŜonym powietrzem. 
d)  wodą. 

 
8.  W układach gaźnikowych najczęściej stosuje się pompy 

a)  tłokowe. 
b)  wirnikowe. 
c)  zębate. 
d)  przeponowe. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

9.  We wtryskowych układach zasilania wypływ paliwa jest powodowany poprzez 

występowanie 
a)  ciśnienia paliwa. 
b)  podciśnienia paliwa. 
c)  podciśnienia powietrza. 
d)  ciśnienia powietrza. 

 
10.  Wielkość dawki paliwa jest regulowana w układach wtryskowych poprzez zmianę 

a)  czasu otwarcia wtryskiwacza. 
b)  skoku wtryskiwacza. 
c)  ciśnienia paliwa. 
d)  wydajności pompy paliwa. 

 
11.  Układy wtrysku SEFI (SFI) to układy 

a)  jednopunktowe. 
b)  gaźnikowe. 
c)  wielopunktowe sekwencyjne. 
d)  wtrysku bezpośredniego. 

 
12.  Układy wtrysku CFI to układy 

a)  jednopunktowe. 
b)  gaźnikowe. 
c)  wielopunktowe sekwencyjne. 
d)  wtrysku bezpośredniego. 

 
13.  W czasie montaŜu wtryskiwaczy naleŜy uŜyć 

a)  czujnika zegarowego. 
b)  szczelinomierza. 
c)  nowych uszczelnień. 
d)  nowych zawleczek. 

 
14.  W układach wtryskowych stosuje się pompy z napędem 

a)  mechanicznym. 
b)  pneumatycznym. 
c)  elektrycznym. 
d)  hydraulicznym. 

 
15.  Na rysunku przedstawiono schemat gaźnika 

a)  bocznossącego, 
b)  górnossącego, 
c)  dolnossącego, 
d)  opadowego. 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

16.  Rysunek przedstawia schemat działania układu 

a)  rozruchowego z dodatkowym gaźnikiem. 
b)  rozruchowego z przepustnicą powietrza. 
c)  biegu jałowego z układem przejściowym. 
d)  kompensacyjnego. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
17.  Cechą charakterystyczną wtrysku jednopunktowego jest 

a)  sekwencyjność dawkowania. 
b)  dawkowanie paliwa przed przepustnicą. 
c)  jednoczesne działanie wszystkich wtryskiwaczy. 
d)  dawkowanie paliwa za przepustnicą. 

 
18.  Na  rysunku przedstawiono gaźnik z urządzeniem rozruchowym z 

a)  przepustnicą powietrza. 
b)  zespolonym gaźnikiem rozruchowym. 
c)  elektronicznym nastawnikiem. 
d)  podgrzewaniem cieczowym. 

 
 
 
 
 
 
19.  Na rysunku przedstawiono schemat gaźnika 

a)  bocznossącego. 
b)  górnossącego. 
c)  dolnossącego. 
d)  opadowego. 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

20.  W celu zmniejszenia poziomu paliwa w komorze pływakowej naleŜy wartość 

a)  „A” zwiększyć. 
b)  „A” zmniejszyć. 
c)  „B” zwiększyć. 
d)  „B” zmniejszyć. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

 

KARTA  ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Wykonywanie montaŜu i demontaŜu układów zasilania silników z zapłonem 
iskrowym 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Numer 

zadania 

Odpowiedź 

Punktacja 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10   

 

11   

 

12   

 

13   

 

14   

 

15   

 

16   

 

17   

 

18   

 

19   

 

20   

 

 

                                                                                    Razem:   

  

  

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY: 

 
Próba pracy ma w zamierzeniu spełnić dwa zadania: 
1)  sprawdzić  stopień  opanowanych  umiejętności  praktycznych,  jakie  uczniowie  powinni 

zdobyć przy realizacji materiału nauczania tej jednostki modułowej, 

2)  przygotować  uczniów  do  zdawania  części  praktycznej  egzaminu  zewnętrznego 

potwierdzającego 

kwalifikacje 

zawodowe 

zawodzie 

mechanik 

pojazdów 

samochodowych. 

W  tym  celu  zadanie  praktyczne  musi  umoŜliwić  ocenę  w  zakresie  czterech  ocenianych 
obszarów: planowania, organizowania, wykonywania oraz prezentowania. 

Pojedyncze  zadanie  wykonuje  jeden  uczeń,  a  pozostali  uczniowie  wspólnie  z  nauczycielem 

obserwują  jego  pracę.  Po  zakończeniu  zadania  nauczyciel  szczegółowo  omawia  wykonane 
czynności oraz popełnione błędy. 

 
Ocenianie: 
niedostateczny do 14 pkt. 
dopuszczający – 15 pkt. 
dostateczny – 16 pkt. 
dobry – 17 do 18 pkt. 
bardzo dobry – 19 do 20 pkt. 
 

WyposaŜenie stanowiska do przeprowadzenia próby pracy: 

WyposaŜenie na stanowisku 

Ilość 

Samochód z gaźnikowym układem zasilania (28 IMB) 

Pływak gaźnika 

Zawór iglicowy 

Zestaw uszczelek gaźnika 

1 kpl 

Sprawdzian ustawienia pływaka 

Zestaw narzędzi 

1 kpl 

Dokumentacja serwisowa 

 
Informacja dla ucznia 

 

1.  Sprawdź,  czy  arkusz,  który  otrzymałeś  jest  kompletny.  Ewentualne  braki  stron  lub  inne 

usterki zgłoś nauczycielowi. 

2.  Na arkuszu i PLANIE DZIAŁANIA wpisz imię i nazwisko. 
3.  Zapoznaj się z treścią zadania praktycznego, instrukcją do jego wykonania, stanowiskiem 

egzaminacyjnym  i  jego  wyposaŜeniem.  Masz  na  to  czas  –  20  minut.  Czas  ten  nie  jest 
wliczany do czasu trwania zadania. 

4.  Po upływie tego czasu przystępujesz do wykonania zadania.

 

 

5.  Czas  rozpoczęcia  i  zakończenia  zadania  nauczyciel  zapisze  w  widocznym  dla  Ciebie 

miejscu (czas zadania wynosi 90 minut). 

 

Pamiętaj,  Ŝe  podczas  wykonywania  zadania  jesteś  oceniany  przez  nauczyciela,  który 
obserwuje wykonywane przez Ciebie czynności i nie będzie udzielać Ci Ŝadnych wskazówek. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30 

Nauczyciel  interweniuje  tylko  w  przypadku  naruszenia  przez  Ciebie  przepisów 
bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  i  moŜe  w takim  przypadku 
przerwać wykonywanie zadania.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Powodzenia 

 

Zadanie praktyczne 
Wymień  pływak  i  zawór  iglicowy  w  gaźniku  samochodu  PF  126p.  Pamiętaj 
o konieczności jego regulacji. Na wykonanie zadania masz 90 minut. 
 

Instrukcja do wykonania zadania 

 
Aby bezpiecznie i poprawnie wykonać zadanie: 

1.  Przeanalizuj dokładnie treść zadania. 
2.  Zapisz w formularzu Plan Działania: 

a)  wykaz kolejnych czynności związanych z wykonywanym zadaniem, 
b)  wykaz narzędzi i przyrządów diagnostycznych niezbędnych do wykonania zadania, 
c)  oznacz na rysunku wartości regulacyjne A oraz B (A= 7 mm, B= 15 mm). 

3.  Zapoznaj się z instrukcjami uŜytkowania przyrządów i narzędzi. 
4.  Przystąp  do  zorganizowania  stanowiska  pracy:  zgromadź  potrzebne  narzędzia  i sprzęt 

kontrolno-pomiarowy niezbędny do wykonania zadania. 

5.  Podczas wykonywania zadania przestrzegaj zasad BHP. 
6.  Przygotuj samochód do wykonania zadania: załóŜ pokrowce na kierownicę i ochraniacze 

na siedzenie. 

7.  Przyrządy i narzędzia obsługuj zgodnie z zasadami ich eksploatacji. 
8.  Dokonaj wymiany wskazanych elementów. 
9.  Dokonaj weryfikacji organoleptycznej gaźnika. 
10.  Dokonaj sprawdzenia i potrzebnej regulacji. 
11.  Zamontuj  wymontowane elementy gaźnika zwracając szczególną uwagę na przestrzeganie 

przepisów ppoŜ. 

12.  Wymień właściwe uszczelnienia. 
13.  ZałóŜ wyciąg spalin oraz uruchom silnik. 
14.  Dokonaj sprawdzenia pracy gaźnika. 
15.  Utrzymuj ład i porządek podczas wykonywania zadania. 
16.  Po zakończeniu pracy uporządkuj stanowisko pracy, wyczyść narzędzia i rozlicz pobrane 

i zuŜyte części i materiały. 

17.  Omów sposób wykonania zadania. 
18.  Oceń jakość wykonanego zadania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31 

 
Zawód: 

Mechanik pojazdów samochodowych 

Symbol cyfrowy: 

723 [04] 

Oznaczenie tematu: 

 

Oznaczenie zadania: 

 

 
Wpisuje zdający 

 

 

 

 

          

    Data urodzenia     

 

 

 

Nr stanowiska 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   PESEL 

 

 

        

 

  dzień     miesiąc     rok        

   

 

PLAN  DZIAŁANIA 

 

 

 

1.  Zapisz  wykaz  czynności  wykonywanych  podczas  wymiany  pływaka  oraz  zaworu 

iglicowego gaźnika samochodu PF 126p. 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 

2.  Zapisz wykaz części, narzędzi i przyrządów diagnostycznych niezbędnych do wykonania 

zadania. 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 
................................................................................................................................................ 

3.  Oznacz na rysunku wartości regulacyjne A i B. 

 
 
 

 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32 

Zadanie praktyczne 
 
Wymień pływak i zawór iglicowy w gaźniku samochodu PF 126p. Pamiętaj o 
konieczności jego regulacji. Na wykonanie zadania masz 90 minut. 

 

 

Obszar 

 

CZYNNOŚCI  I  KRYTERIA  WYKONANIA 

Liczba pkt 

0–1 

Czynność 1: Sporządzenie wykazu czynności koniecznych podczas 
wymiany pływaka i zaworu iglicowego 

Kryterium  wykonania:  1  pkt.  –  jeŜeli  uczeń  zapisał  co  najmniej  7 
rzeczy: 

−−−−    

przygotowanie stanowiska do wykonania zadania, 

−−−−    

demontaŜ kolanka dolotowego, 

−−−−    

demontaŜ przewodów paliwowych, 

−−−−    

demontaŜ pokrywy gaźnika, 

−−−−    

demontaŜ pływaka i zaworu iglicowego, 

−−−−    

montaŜ zaworu iglicowego, 

−−−−    

montaŜ pływaka, 

−−−−    

regulacja poziomu paliwa (połoŜenia pływaka), 

−−−−    

montaŜ gaźnika, 

−−−−    

montaŜ przewodów paliwowych i kolanka dolotowego, 

−−−−    

sprawdzenie poprawności wykonania zadania. 

 

Czynność  2:  Sporządzenie  wykazu  części,  narzędzi  i  przyrządów 
potrzebnego do wykonania zadania. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń zapisał co najmniej 4 rzeczy: 

−−−−    

pływak, 

−−−−    

zawór iglicowy, 

−−−−    

zestaw uszczelek,  

−−−−    

zestaw kluczy, 

−−−−    

zestaw wkrętaków, 

−−−−    

sprawdzian ustawienia pływaka. 

 

Czynność 3: Oznaczenie na rysunku wartości regulacyjnych A i B. 

P

L

A

N

O

W

A

N

IE

 

 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń zaznaczył: 

−−−−    

A – połoŜenie pływaka odpowiadające kontaktowi języczka  
z zaworem iglicowym, 

−−−−    

B – połoŜenie pływaka odpowiadające maksymalnemu 
wychyleniu. 

 

Suma punktów w obszarze 1 – planowanie 

 

 

 

Czynność 4: Zgromadzenie niezbędnych części, narzędzi  
i przyrządów. 

O

R

G

A

N

IZ

O

W

A

N

IE

 

Kryterium wykonania: 1 pkt-jeŜeli uczeń zgromadził: 

−−−−    

pływak, 

−−−−    

zawór iglicowy, 

−−−−    

zestaw uszczelek, 

−−−−    

zestaw kluczy, 

−−−−    

zestaw wkrętaków, 

−−−−    

sprawdzian do kontroli poziomu paliwa. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33 

Czynność  5:  Sprawdzenie  stanu  technicznego  zgromadzonego 
sprzętu. 
Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 
– 

organoleptycznie sprawdził stan pobranego sprzętu. 

 

Czynność 6: Dobranie odzieŜy roboczej 

 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń:  
– 

przystąpił do wykonywania zadania w kompletnym ubraniu 
roboczym. 

 

Suma punktów w obszarze 2 – organizowanie  

 

 

 

Czynność 7: Zabezpieczenie pojazdu 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

zabezpieczył pojazd przed zabrudzeniem, 

−−−−    

podłoŜył kliny pod koła pojazdu, 

−−−−    

włączył hamulec postojowy oraz ustawił dźwignię zmiany 
biegów w pozycji neutralnej. 

 

Czynność 8: DemontaŜ kolanka dolotowego. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

odkręcił przy pomocy właściwego klucza śruby kolanka, 

−−−−    

wyjął kolanko dolotowe. 

 

Czynność 9: DemontaŜ przewodów paliwowych. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

odkręcił opaski i zdjął przewody paliwowe, 

−−−−    

zabezpieczył przewody przed zabrudzeniem wnętrza oraz przed 
wylewaniem się paliwa. 

 

Czynność 10: DemontaŜ pokrywy gaźnika. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

odkręcił właściwym wkrętakiem śruby pokrywy, 

−−−−    

zdjął pokrywę wraz z uszczelką. 

 

Czynność 11: Wymiana pływaka oraz zaworu iglicowego. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. –jeŜeli uczeń: 

−−−−    

wyjął pływak, 

−−−−    

usunął stary i zakręcił nowy zawór iglicowy, 

−−−−    

załoŜył nowy pływak. 

 

Czynność 12: Regulacja poziomu paliwa. 

W

Y

K

O

N

Y

W

A

N

IE

 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

dokonał regulacji wartości „A” i „B” przy pomocy sprawdzianu, 

−−−−    

dokonał pomiarów wraz z uszczelką pokrywy gaźnika. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34 

 

Czynność 13: MontaŜ pokrywy gaźnika. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

załoŜył nową uszczelkę pokrywy, 

−−−−    

równomiernie zakręcił śruby pokrywy. 

 

Czynność 14: MontaŜ przewodów paliwowych. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

załoŜył przewody paliwowe na właściwe króćce, 

−−−−    

zakręcił opaski przewodów. 

 

Czynność 15: MontaŜ kolanka dolotowego. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

równomiernie zakręcił śruby kolanka dolotowego, 

−−−−    

wkręcił śruby na właściwe miejsce, 

−−−−    

uŜył nowej uszczelki. 

 

Czynność 16: Uruchomienie silnika. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

zastosował wyciąg spalin, 

−−−−    

uruchomił silnik na „luzie”. 

 

Czynność 17: Sprawdzenie poprawności wykonania zadania. 

Kryterium wykonania: 1 pkt .– jeŜeli uczeń: 

−−−−    

stwierdził brak wycieków paliwa, 

−−−−    

uzyskał stabilną pracę silnika. 

 

Czynność 18: Uporządkowanie stanowiska pracy. 

W

Y

K

O

N

Y

W

A

N

IE

 

Kryterium wykonania: 1 pkt –

 

jeŜeli uczeń: 

−−−−    

oczyścił narzędzia i odłoŜył je na wyznaczone miejsce, 

−−−−    

odłoŜył na wyznaczone miejsce części zamienne, 

−−−−    

usunął zabezpieczenia pojazdu, 

−−−−    

na bieŜąco utrzymywał ład i porządek, 

−−−−    

uporządkował stanowisko pracy. 

 

Suma punktów w obszarze 3 – wykonywanie   

 

Czynność 19: Omówienie sposobu wykonywania zadania. 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

omówił technologię wymiany pływaka i zaworu iglicowego. 

 

Czynność 20: Ocena jakości wykonanego zadania. 

P

R

E

Z

E

N

T

O

W

A

N

IE

 

Kryterium wykonania: 1 pkt. – jeŜeli uczeń: 

−−−−    

ocenił jakość wykonanej pracy, zwrócił uwagę na popełnione 
błędy. 

 

Suma punktów w obszarze 4 – prezentowanie   

RAZEM 

 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35 

7. LITERATURA 

 

1.  Kasedorf J.: Gaźniki. WKiŁ, Warszawa 2002 
2.  Rychter T.: Mechanik pojazdów samochodowych. WSiP, Warszawa 2006 
3.  Szkolenia serwisowe – układy zasilania silników z zapłonem iskrowym 
4.  Trzeciak K.: Diagnostyka samochodów osobowych. WKiŁ, Warszawa 2005 
5.  Trzeciak K.: Gaźnik. WKiŁ, Warszawa 1989 
6.  Układy wtryskowe benzyny. Wydawnictwo AUTO, Warszawa 
7.  Ubysz A.: Teoria trakcyjnych silników spalinowych. Politechnika Śląska, Gliwice 1991 
8.  Ubysz  A.,  Peszak  J.:  Systemy  zasilania  silników  samochodowych.  Politechnika  Śląska, 

Gliwice 1992 

9.  www.motogazeta.mojeauto.pl/cms/?id=11793 

 
Literatura metodyczna

 

1.  Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.  Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004 
3.  Ornatowski  T.,  Figurski  J.:  Praktyczna  nauka  zawodu.  Instytut  Technologii  Eksploatacji, 

Radom 2000 

4.  Szlosek  F.:  Wstęp  do  dydaktyki  przedmiotów  zawodowych.  WyŜsza  Szkoła  InŜynierska, 

Radom 1995